Veiligheid Les 2 2014-2015

11-9-2014

1

Hanna Robin

2014-2015

CHV1 en CTV1

Inhoud van les 2 Preventie

EHBO

Brand

Blusstoffen

Verwerking van chemische afval

Afvalcategorin

Hanna Robin - Veiligheid 2014-2015 2

Preventie op een laboratorium Veiligheidsbril

Labjas

Handschoenen

Zuurkast

Branddeken

Nooddouche

Puntafzuigingen

Oogdouche/Oogwasflessen

Explosiescherm


Beschermmantel afzuigkolf

Plofkasten

Klemband voor gascilinders

Brandblusser

Brandslang

EHBO-kist

Noodknop

Nooduitgang

Veiligheidsbril Gehard glas of plastic

Met of zonder zijklepjes

Voorzetbrillen voor over de bril

motorbril sluit het hele gezicht af

Voorkomt (blijvende) oogletsel en eventuele blindheid


Draag op het laboratorium ALTIJD een bril !!!!!!!!!

Labjas Moet van katoen zijn, zodat het niet brandbaar is.

Let op de maat! Te klein geeft onbedekte ruimte, te groot slingert om je heen (minder controle erover)


Handschoenen

Stoffen trekken in de huid

Handschoenen zijn altijd doorlaatbaar, maar de vertraging is afhankelijk van de stof

Dikke handschoenen (voor zuren en basen) zijn 0,5 0,75 mm

Dunne handschoenen zijn 0,1 0,4 mm


11-9-2014

2

3 fasen van doordringen van chemicalin

door kunststof handschoenen

Adsorptie door het polymeer (kunststof handschoen)

Diffusie door het polymeer

Desorptie van de stof aan de andere kant van het polymeer


Doorslagtijd

De tijd waarin een stof door de handschoen dringt.

Afhankelijk van de chemische stof, handschoen materiaal en handschoendikte

Tijd totdat de permeatiesnelheid 1,0 g/mincm is bereikt f Gelijk aan de Time-lag (kg/m) bepaald door de

hoeveelheid stof die door de handschoen gaat uit te zetten tegen de tijd


Nadelen van de doorslagtijd

Niet reproduceerbaar doordat de kwaliteit van de handschoenen erg belangrijk is

De doorslagtijd bepaald wordt met een zuivere stof en in het laboratorium vaak gewerkt wordt met mengsels

Per fabrikant verschillend is


Soorten handschoenen Natuurrubber voor geconcentreerd

zuur en base (dikke handschoenen liggen onder de zuurkasten)

Neopreen voor organische oplosmiddelen

PVC (PolyVinylChloride) voor waterige oplosmiddelen

PVA (PolyVinylAlcohol) voor organische oplosmiddelen (zeker niet waterige oplosmiddelen)


Doorslagtijden van verschillen

handschoenen en stoffen


Stof Natuurrubber (0,4 mm)

Neopreen (0,4 mm)

PVC (0,2 mm)

PVA (0,3 mm)

Aceton + + - +

Aniline ++ ++ + ++

n-Butanol + ++ + ++

Chloroform - + - ++

Dichloormethaan - - - ++

Dimethylformamide (DMF) ++ ++ - +

Dimethylsulfoxide (DMSO) ++ ++ ++ -

1,4-Dioxaan + ++ - ++

Ethanol + ++ + -

Fenol ++ ++ ++ +

n-Hexaan - ++ ++ ++

Methanol + ++ + +

Methylethylketon + + - +

Methyljodidi - - - -

Perchlooretheen - - - ++

Pyridine - ++ - +

Tolueen - + - ++

- = 1 min+ = 1-10 min++ = 10 min

Regels voor handschoen gebruik Gebruik handschoenen als je werkt met radioactieve,

carcinogene, of zeer giftige stoffen die makkelijk worden opgenomen door de huid (dermaal)

Experimenten zorgvuldig van te voren bekijken en zo min mogelijk handelingen in te plannen (minder eventuele huidcontact)

Gebruik wegwerphandschoenen voor contaminatie te verkleinen (en gooi deze dan ook weg na gebruik)

Handen wassen voordat je de handschoenen aantrekt en als je ze uittrekt

Korte nagels zonder haakjes zodat er minder kans is op scheuren


11-9-2014

3

Opdracht 4Welke handschoenen kun je het beste gebruiken voor de volgende stoffen?

Methanol

Tolueen

Chloroform

Aceton

DMSO

N-Hexaan

Pyridine


Antwoorden 4

Methanol Neopreen

Tolueen PVA

Chloroform PVA

Aceton 1-10 min, Natuurrubber, neopreen of PVA

DMSO Natuurrubber, neopreen of PVC

N-Hexaan Neopreen, PVC of PVA

Pyridine Neopreen


Glove box Als de normale handschoenen niet genoeg tegen

houden is de laatste optie en glove box


Zuurkast Vluchtige, brandbare en

schadelijke stoffen ALTIJD in de zuurkast

Raam altijd op laagste stand, behalve als je een opstelling aan het opbouwen bent.

Nooit je hoofd in de zuurkast stoppen (geen bescherming meer)


Branddeken Gemaakt van niet of zeer

slecht brandbaar materiaal en gecoat met een brandwerend middel (bv kevlar)


Nooddouche


Bij de uitgang van het laboratorium

11-9-2014

4

Puntafzuiging Heeft dezelfde werking als een zuurkast, alleen worden

deze boven een opstelling gehangen die op een labtafel staat op gebouwd

Spetter en explosie gevaar wordt hiermee niet beschermd. Dan moet het worden uitgevoerd in combinatie met een explosiescherm


Oogdouche/Oogwasflessen Spoelen van de ogen na contact met chemicalin

Oogwasflessen bevatten kraanwater of 1%-igeboorzuuroplossing


Beschermmantel afzuigkolf Afzuigkolf wordt vacum gezogen en kan daardoor

imploderen

Meestal van metaalgaas


Plofkast Opslag van brandbare en explosieve chemicalin

Op de deuren hangt een lijst met chemicalin die in de kast staan


Klemband voor gascilinders Gascilinders ALTIJD vast zetten

Vervoer altijd met een trolley


Brandblusser Verschillende soorten blusmiddelen

Les 2 wordt dit uitgebreider behandeld


11-9-2014

5

Brandslang Altijd eerste voor een brandblusser gaan

Je eigen veiligheid eerst, brandweer blust wel


EHBO-kist Op de gangen en in het magazijn

Alleen bij nood gebruiken, pleisters zijn bij het magazijn verkrijgbaar

Moet altijd volledig gevuld zijn


Noodknop Schakelt al het stroom en gas uit, behalve het licht

Op de gangen wordt ook het servicepunt en alarmcentrale op de hoogte gesteld, en een volledige ontruiming zal starten


Brandalarm Hangen op de gangen

Indrukken als er brand is


Nooduitgang Alleen gebruiken als het alarm klinkt

Verzamelen bij het verzamelplek


Opdracht 5Wat is er in de buurt van de volgende pictogrammen?


A B C D

11-9-2014

6

Antwoorden 5


A B C D

Branddeken Brandblusser Brandalarm Nooduitgang

EHBO Na de practicumdocent of magazijn

Practicumdocenten zijn BHV (bedrijfshulpverlener)

Magazijn zijn BHV en een EHBO-er

Anders 112 bellen (intern alarm nummer is 88)

Chemicalin op de huid altijd direct afspoelen met veel water (eventueel douche)

Chemicalin in de ogen uitspoelen met de oogdouche


Brand Ontstaat meestal door reactie tussen chemicalin en

zuurstof uit het lucht en in aanraking gekomen met en ontstekingsbron

De ontbrandbare stoffen kunnen ook veel zuurstof bevatten, zodat er geen extra zuurstof van buitenaf nodig is Voorbeeld: TNT (trinitrotolueen, werkzame

bestandsdeel in dynamiet) bestaat 45% (m/m) uit zuurstof en explodeert daardoor zonder zuurstof van buitenaf


Branddriehoek Een brand heeft altijd 3 bestandsdelen nodig


Vlampunt De temperatuur waarbij de stof brandbaar of explosief is

De damp van de brandbare stof en zuurstof is in de juiste volumeverhouding en de temperatuur voor ontbranding is bereikt (er is genoeg energie)

Vlampunt staat in C

Fysische eigenschap en te vinden op de chemiekaart en MSDS van de stoffen


Zelfontbrandingstemperatuur Temperatuur waarbij de stof spontaan in de brand

vliegt

Eenheid is C

Fysische eigenschap en te vinden op de chemiekaart en MSDS van de stoffen


11-9-2014

7

Oorzaken van brand op een lab Onjuiste verwarming. Gebruik zoveel mogelijk

waterbaden of speciaal voor het doen geschikte elektrische verwarming (CAT-roerder)

Verspreiding van brandbare dampen en gassen

Breuk van toestellen, flessen

Gas en elektriciteit. Juiste branders en apparatuur gebruiken en altijd letten op de aansluiting

Onoverzichtelijkheid en onzorgvuldigheid


Brand blussenEn van de drie bestandsdelen wegnemen

Verlagen van de temperatuur, zodat het beneden het ontbrandingstemperatuur komt (water)

Toetreding van zuurstof verminderen (Poeder, CO2)

Brandbare stof verwijderen of ontbrandbaar maken (verdunnen)

Aanvoer van brandstof naar de brandhaard voorkomen (gas kraan dicht)


Brandklassen


Blusstoffen


Opdracht 6

Wat zijn de drie bestandsdelen die nodig zijn voor een brand?


Antwoorden 6

Zuurstof

Warmte

Brandstof


11-9-2014

8

Opdracht 7In welke brandklasse behoren de volgende stoffen? En met welke blusmiddelen worden de volgende branden geblust? Computer Butaan Benzine Fituurvet Papier Aluminium Ether


Antwoorden 7Klasse Blusstof

Computer E CO2

Butaan C Poeder

Benzine B Poeder

Fituurvet F Vetblusser

Papier A Water / Schuim / ABC-poeder

Aluminium D D-poeder

Ether B Poeder


Afvoer van chemische afvoer KCA = Klein Chemisch Afval

Volgens de Wet Milieubescherming (Wm) is het verboden om chemisch afval te lozen of te storten

4 klassen chemisch afval, waarbij klasse A het meest milieugevaarlijk is en klasse D het minst schadelijk

Het afvoeren moet volgens de BAGA (Beluit Aanwijzing Gevaarlijke Afvalstoffen)


Regels KCA (Wm) Gebruik van overmatig hoeveelheden chemicalin

moeten worden vermeden

Verzamelen in afsluitbare vaten, meestal van hard polyetheen (5, 10 of 25 L). Deze vaten moeten op een goed geventileerde plak en altijd gesloten

Duidelijke etiketten op de afvalvaten over de inhoud en gevarensymbolen

Laten afvoeren door een erkende KCA-inzamelaar -staan genoteerd bij LMA (Landelijk Meldpunt Afvalstoffen)


Afval categorien

I - Zure anorganische afvalstoffen in oplossing

II - Alkalische anorganische afvalstoffen in oplossing

III - Halogeenarme organische afvalstoffen

IV - Halogeenrijke organische afvalstoffen

V - Zware metalen

VI Afvalstoffen met buitengewone risicos


I Zure anorganische afvalstoffen

in oplossing


11-9-2014

9

II Alkalische anorganische

afvalstoffen in oplossing


III Halogeenarme organische

afvalstoffen


IV Halogeenrijke organische

afvalstoffen


V Metalen en bijzonder

afvalstoffen


VI Afvalstoffen met

buitengewone risicos


Opdracht 8In welke afvalvat worden de volgende chemicalin weggegooid? Pesticiden Carcinogenen Ether 4 M Zoutzuur Chloroform n-Hexaan Natroloog Kwikchloride opgelost in water


11-9-2014

10

Antwoorden 8 Pesticiden V

Carcinogenen VI

Ether III

4 M Zoutzuur I

Chloroform IV

n-Hexaan III

Natroloog II

Kwikchloride opgelost in water V


Succes met het tentamen


Oefententamen staat op blackboard

Veiligheid Les 2 2014-2015

Documents

Transcript of Veiligheid Les 2 2014-2015