5 mei 2011 – nummer 9

Tegenslag bij upgraden terminalserversDe introductie van twee nieuwe systemen, GLIMS en Medicator, stagneert omdat de terminalservers het niet aankunnen ▶ pagina 2

Afscheid van twee coryfeeën van VUmcInternist Sven Danner en reumatoloog Ben Dijkmans hebben het perspectief voor aids- en reumapatiënten enorm zien verbeteren ▶ pagina 7

Eigen consultteam voor palliatieve zorgArtsen en verpleegkundigen kunnen terecht bij een gespecialiseerd team van het expertisecentrum voor vragen over pijnbestrijding ▶ pagina 8

‘ Participatie is net zo belangrijk als genezen’

Han Anema ontving een ZonMw Parel voor zijn onderzoek naar het voorkomen van rug- en nekklachten ▶ pagina 9

Genomineerden voor de VerpleegkundeprijsOp 12 mei wordt de winnaar van de Verpleegkundeprijs 2011 bekend gemaakt. Er zijn zeven projecten genomineerd ▶ pagina 4

Nieuwe website eetstoornissenOp eigen kracht genezen van een eetstoornis is moeilijk. Daarom is het belangrijk om tijdig hulp te zoeken, want er zijn goede behande-lingen mogelijk. ggz inGeest heeft een uitgebreid aanbod voor adoles-centen en volwassenen tot 65 jaar. Eetstoornissen worden bij ggz in-Geest behandeld door een relatief klein team met kwalitatief hoog-geschoold personeel vanuit verschil-lende disciplines, in samenwerking met Jeugdriagg Noord-Holland-Zuid en huis- en schoolartsen in de regio. Het team kan ook op verschillende manieren advies bieden aan profes-sionals in de zorg. Het volledige aan-bod en andere praktische informatie op het gebied van eetstoornissen is te vinden op de nieuwe website www.ggzingeest.nl/eetstoornissen.

Initiatiefnemer Niek Zondervan, Jorn Meekel, Sjoerd Timmermans, Kim Lie, Violet de Gier, Anneli Duits, Elsa Luttikhuizen en Thomas Koedam zijn ruim een jaar met de voorbereidingen bezig geweest. Ze volgden aanvullende cursus-sen, voerden zelfstandig dissecties uit en stelden practicumhandlei-dingen samen. Dit alles in nauwe samenwerking met Michael van den Emden, docent anatomie en Henk Groenewegen, hoofd van de afdeling anatomie en neurowe-tenschappen en programmaleider van de bachelor. “Ik voelde me wel

gestreeld dat studenten zich in mijn vak willen verdiepen. Natuurlijk wist ik al dat ze het vak hoog waar-deren. Bij de beoordeling geven ze de practica ruim een 4 op een schaal van 5. En het klopt dat we relatief weinig anatomie is het programma hebben”, stelt Groenewegen. Hij vindt het daarom een goede zaak dat de studenten zelf een cursus hebben opgezet. “Deel-nemers onderscheiden zich van hun medestudenten en zijn beter voorbereid op de andere vakken als pathologie en heelkunde. Tenslotte is anatomie uiterst belangrijk voor

het lichamelijk onderzoek en de interpretatie van radiologische beelden. Bovendien leren ze met anatomie de ‘taal’ van de genees-kunde.” Groenewegen is zich er van bewust dat hij de studenten hiermee veel verantwoordelijkheid geeft. “Je geeft ze als het ware de sleutel van de snijzaal en dat ligt gevoelig. Maar je moet mensen vertrouwen geven.”

AansluitingHet programma van de anato-miecursus sluit naadloos aan bij de vaste onderdelen van VUmc-compas en is op een vergelijk-

bare manier opgezet. Zo is er een directe relatie tussen de theorie en de praktijk in de kliniek gelegd. Verschillende chirurgen komen aan het begin van de practica uitleg geven, bijvoorbeeld over de verschillende benaderingsroutes. Inmiddels hebben de bestuursleden van VUsap vier studentassistenten opgeleid, die ieder een groep van vier studenten begeleiden. “We hebben de groepen opzettelijk zo klein gehouden zodat iedereen ook echt aan bod komt in de snijzaal. Tijdens de gewone anatomieles staan we met twaalf studenten om een lichaam en krijg je niet de kans om zelf dissecties uit te voeren en preparaten te maken”, vertelt Tho-mas Koedam, secretaris externus van VUsap. Er zijn vier cursussen: hoofd-hals, extremiteiten, abdomen en thorax die ieder twaalf weken du-ren. Elke week komen de studenten om 18.00 uur na de snijzaal voor de drie uur durende bijeenkomst.In eerste instantie waren de initi-atiefnemers bezorgd dat er onvol-doende belangstelling zou zijn. Het behalen van het examen levert tenslotte geen extra studiepun-ten op. “Maar het tegendeel bleek waar te zijn: er waren veel meer belangstellenden dan plaatsen. De bestuursleden van VUsap konden daarom de meest gemotiveerde studenten kiezen”, aldus Koedam.

Fo

to

JE

Ro

EN

oE

RL

EM

AN

S

(vlnr) Sjoerd Timmermans (tutor thorax), Thomas Koedam (tutor extremiteiten, Violet de Gier (tutor abdomen), Kim Lie (tutor abdomen), Jorn Meekel (tutor thorax), Niek van Regteren (student-assi-stent) en Elsa Luttikhuizen (tutor extremiteiten).hebben niet te klagen over gebrek aan belangstel-ling. Er waren ruim drie keer zoveel aanmeldingen als beschikbare plaatsen voor de cursus anatomie

‘ Van anatomie krijg je nooit genoeg’

Veel geneeskundestudenten hebben het gevoel dat ze te weinig anatomische kennis bezitten. Tijdens

de bachelorfase van de opleiding tot basisarts wordt er in hun ogen te weinig tijd in de snijzaal

doorgebracht. Bovendien zijn de groepen groot, waardoor een individuele student niet alles van

dichtbij kan volgen. Reden voor acht derdejaars om daar verandering in te brengen. Met VUsap, VU

studenten anatomie project, organiseren ze extra aandacht voor dissectie en anatomische kennis.

n Monique Krinkels

“De reacties zijn tot nu toe over-wegend positief.” Dit zegt manager p&o service Marlo Ozinga over de ontvangst van de nieuwe werkwijze van p&o. “We werken nog maar vier weken op de nieuwe manier, maar we krijgen nu al van de medewer-kers terug dat de bereikbaarheid en vindbaarheid van p&o goed is.” Ook het portaal p&o-direct op intranet wordt goed gewaardeerd. “Dit por-taal is ten opzichte van de oude p&o site gebruiksvriendelijker doordat het een duidelijke zoekfunctie heeft. Daarnaast is een top tien gemaakt van de meest gebruikte formulieren

en vragen die over bepaalde onder-werpen vaak gesteld worden, zijn duidelijk als topic zichtbaar op de site.” Toch is een aantal zaken even wennen. “Klanten waren gewend om een vaste contactpersoon te heb-ben. Dat is nu anders. Een vraag of mutatie komt binnen bij de service-desk en wordt door een medewerker van de afdeling afgehandeld of doorgestuurd naar de back office of experts. Maar altijd met het doel om de vraag of mutatie zo snel en goed mogelijk af te handelen.” Ook de nieuwe taak van leiding-gevenden om de inschaling van

nieuwe medewerkers zelf te doen is wennen. “Daar krijgen we nog veel vragen over, en we geven daarom hierover binnenkort twee instruc-tiebijeenkomsten voor leidinggeven-den. Omdat alle vragen en mutaties geregistreerd worden, is er duidelijk inzicht in de status van het verzoek. “We zijn er nog niet helemaal, en dat komt omdat er ook nog oud werk ligt wat nog niet in het systeem is ingevoerd. Daar zijn we nu druk mee bezig. Dat kost even tijd, maar zodra ook de oude mutaties in het systeem staan, kunnen we de klant nog beter van dienst zijn.” n PD

P&O service loopt goed

Bescherm je huid-dagDe afdeling dermatologie neemt deel aan Bescherm je huid-dag. Op zaterdag 21 mei organiseert de poli tussen 11.00 en 14.00 uur een open dag. Dermatologen zullen uitleg geven over hoe mensen het beste hun huid kunnen beschermen en controleren. Doel is te zorgen dat mensen huidkanker eerder herkennen en de ziekte voorko-men door verstandig zongedrag. Het aantal mensen met huidkanker neemt schrikbarend toe: 20.800 nieuwe gevallen in Nederland in 2000 tot naar schatting 36.800 in 2015, een stijging van zo’n 75%. De Bescherm je huid-dag is een initia-tief van de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venerologie (nvdv), het Huidfonds, De Neder-landse Vereniging Huidtherapie (nvdv), de Stichting Melanoom, Galderma en La Roche-Posay.Belangstellenden kunnen zich opge-ven via www.beschermjehuid.com.

Gezichten van de geneeskundeHet jaarlijkse symposium van de Co-Raad gaat deze keer over Gezich-ten in de geneeskunde. Dit sympo-sium is bedoeld voor masterstuden-ten en coassistenten. Verschillende topsprekers zullen via interessante, leerzame en leuke verhalen de diversiteit van de geneeskunde laten zien. Ook een onderwerp als hoe je moederschap combineert met een carrière in de gezondheidszorg komt aan bod. Een leven als arts is immers vaak lastig met een gezin te combineren. Een ander discussie-punt is de zin dan wel onzin van het promoveren. Het lijkt er steeds meer op dat promoveren een onderdeel van de studie geneeskunde wordt, als iemand later een opleidingsplek wil bemachtigen. Vraag is of de meeste coassistenten niet gewoon na hun opleiding met patiënten aan de slag willen, in plaats van eerst vier jaar een promotieonderzoek te doen.Gezichten van de geneeskunde vindt plaats op 20 mei in het abn amro gebouw aan de Zuidas. Inschrijven kan via symposium@co-raad.nl.Meer informatie: www.co-raad.nl

2 Tr a c e r 9 – 5 m ei 2011 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g2

Nieuwe poli valt in de smaak Op woensdag 27 april kregen me-dewerkers de gelegenheid om rond te kijken op de nieuwe polikliniek VUmc cca diagnose en behandeling. De rondleiding werd gegeven door Yvette Schotsman, verpleegkundig hoofd medische oncologie, en gaf een goede indruk van het beoogde eindresultaat. Hier en daar heeft de poli nog wat weg van een bouw-val, maar het eind is zeker in zicht. Schotsman is al trots op de nieuwe aanbouw: “De hele polikliniek is erg licht en mooi ruim opgezet. Ook de meubels worden een eyecatcher. De poli is enorm stijlvol en straalt echt vriendelijkheid uit.” De bezichti-ging riep veel positieve reacties op. Voornamelijk de mooie, grote ramen vielen in de smaak. Naast een lichte omgeving en een open sfeer zorgen deze voor een prachtig uitzicht voor de patiënten. Ook de medewerkers waren erg enthousiast over hun nieuwe werkplek: “Nu we dit hebben gezien, hopen we dat we hier ook mogen werken. Dat zou nog eens boffen zijn!” Tijdens de rondleidingen werden verschil-lende gedeeltes bekeken. Zoals de afdeling dagbehandeling, waar de aandacht meteen getrokken werd door de lichtkoepels in het dak en de herfstige natuurprints op het plafond. Daarnaast de wachtruim-tes en de lifestylepoli’s waar, zoals in de rest van het gebouw, een rustieke, huiselijke en creatieve sfeer te voelen is. De polikliniek opent op 1 juli 2011 haar deuren.

Door gebruik te maken van een bureaulamp in plaats van een volledige verlichting van de kamer kan veel energie bespaard worden. Als iedereen gemiddeld een uurtje met bureaulamp zou werken, dan is er sprake van een aanzienlijke besparing. De besparing hangt ook af van het type bureaulamp, maar kan oplopen tot vijfduizend euro per jaar.

Fo

to

: JE

AN

-PiE

RR

E J

AN

S

Renata Sibarani, als kinder-anesthesioloog werkzaam op het operatiecomplex en bij de intensive care kinderen, heeft op vrijdag 29 april een koninklijke onderschei-ding ontvangen uit handen van mevrouw Edith Schippers, minister van vws. Ze werd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau benoemd vanwege de unieke en uitzonder-lijke wijze waarop zij de kindera-nesthesiologie gestalte geeft, haar betrokkenheid bij haar patiënten en haar inzet voor de opleiding van nieuwe generaties medisch specialisten en verpleegkundigen.Voor Sibarani is haar vak als anes-thesioloog meer dan een vak, meer dan werk. Het vak is met haar per-soonlijkheid verweven, met een ver boven gemiddelde betrokkenheid. Altijd staat het belang van haar pa-tiënten op de voorgrond, ook op mo-menten waarop zij niet is ingedeeld en dus niet direct verantwoordelijk is. Vooral door die betrokkenheid, maar ook door het introduceren van nieuwe technieken als epidurale en spinale anesthesie bij pasgeborenen, is zij een rolmodel en voorbeeld. Zij heeft het initiatief genomen tot het

tot stand komen van het werkboek kinderanesthesiologie en heeft daar ook de redactie van verzorgd. Daar-mee is één van de eerste gestructu-reerde beschrijvingen van adequate opvang van het acuut zieke kind in Nederland tot stand gekomen.

Egmondse professor geridderdBurgemeester Hetty Hafkamp van Bergen reikte vrijdag 15 april een koninklijke onderscheiding uit aan Bettine Polak, hoogleraar oogheelkunde. Het feestelijke moment vond plaats in de Amstelzaal, ter gelegenheid van het afscheidssymposium van betrokkene. Polak ontving de onderscheiding Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.De onderscheiding is toegekend vanwege haar werkzaamheden als oogarts, verbonden aan VU medisch centrum en aan het oogzieken-huis Rotterdam, als hoogleraar en haar bestuurlijke vrijwilligers-activiteiten, sinds 1980 op het terrein van volksgezondheid en wetenschap. Zij richtte zich daarbij in het bijzonder op de patiënten-groep met diabetes mellitus.

VUmc-ers delen in lintjesregen

“Veel applicaties van VUmc draaien op terminalservers. We zijn nu een nieuwe versie van de systeemsoftware aan het

‘uitrollen’, maar daar hebben we wat tegenslagen mee. Het probleem is dat wij het functioneren, de performance en de stabiliteit nog niet goed genoeg vinden. Dit probleem hebben we aangekaart bij Microsoft aangekaart. Ze hebben ons een zogenaamde ‘hotfix’ gestuurd. Het leek of het daarmee was opgelost, maar met het testen van alle applicaties bleek dat er toch nog een klein probleem te zijn. We zijn nu bezig om samen met Microsoft uit te zoeken hoe we dat op kunnen lossen”, aldus Henk-Jan Toorneman.De update van de terminalservers is

nodig om twee belangrijke systemen in gebruik te kunnen nemen: het nieuwe laboratoriumsysteem glims en Medicator, een apotheekvoorschrijfsysteem voor de polikliniek. “Medicator is vooral belangrijk in het kader van de patiëntveiligheid: hoe beter je het voorschrijven geautomatiseerd hebt, hoe veiliger het proces is. Dan weet je nog zekerder dat de goed medicijnen worden uitgedeeld en toegediend. Het laboratoriumsysteem is vooral van belang omdat er veel mensen in het ziekenhuis gebruik van maken. Dit zijn dus twee projecten

die we graag zo snel mogelijk in uitvoering willen nemen.”

Betere prestatiesNaast het uitstel van de twee nieuwe systemen ondervinden gebruikers weinig hinder van de stagnatie. Toch wil Toorneman het probleem niet bagatelliseren. “Ik kan niet zeggen hoe lang het nog gaat duren. We hopen snel groen licht te krijgen van Microsoft. Ze hebben het al prioriteit 1 gegeven, dus ze nemen het probleem heel serieus. Als er weer een nieuwe update komt, moeten we die eerst testen met alle beheerders in het ziekenhuis. Zodra alles in

orde is en we ‘live’ gaan, komen we bij iedereen langs met documentatie en voorlichtingsmateriaal. De verschillen met de oude software zijn niet heel groot, maar gebruikers moeten soms net op wat andere knoppen drukken dan ze gewend zijn. De prestaties van het nieuwe systeem zullen in elk geval beter zijn.” Als je nog vragen hebt over de terminalservers of de nieuwe software, kun je contact opnemen met de ict servicedesk, via telefoon 40777 of mail: ictservicedesk@VUmc.nl.

Tegenslag bij het upgraden van terminalserversICT ondervindt de laatste maanden tegenslag bij het installeren van nieuwe software op de terminalservers. Daardoor is het nog niet gelukt om twee belangrijke nieuwe systemen in gebruik te nemen. Hoofd projecten Henk-Jan Toorneman hoopt dat Microsoft snel met een oplossing komt.

n Jeroen Kleijne

Tracer

10e jaargang, nummer 9, 5 mei 2011 Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van

VU medisch centrum. Oplage: 5.100. Tracer wordt gemaakt onder verantwoor de lijk heid

van de dienst communicatie. Eindredactie Monique KrinkelsRedactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van

Boekel, Mariet Bolluijt, Annemarie Burgers, Bernie Hermes, Jeroen Klompenhouwer, Edith Krab, Marcel Licher, Marcia Sanderse, Jan Spee

Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet

Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Kris Hemmink, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser

Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Henriëtte van der Horst, Chris Mulder

Redactiesecretariaat dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email:

tracer.info@VUmc.nlVormgeving De Ontwerperij, AmsterdamDruk RotoSmeets, UtrechtAbonnement De abonnementsprijs bedraagt voor

ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar.

Opgave en vragen over abonnementen dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 (020) 44 43 444, e-mail tracer.info@VUmc.nlVolgende Tracer De volgende Tracer verschijnt op donderdag 19 mei.

Deadline voor kopij is 11 mei om 12.00 uur.

De charme van een bureaulamp

iLL

uS

tR

At

iE R

icK

DR

oS

,

3Tr a c e r 9 – 5 m ei 2011 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g 3

Deze week had ik het genoegen deel te nemen aan een conferentie die Eric van der Burg, de Amsterdamse wethouder voor zorg en welzijn, organiseerde om zijn beleidsbrief ‘Gedeelde zorg, gedeelde verant-woordelijkheid’ te bespreken. Uitgangspunt is niet verrassend: de zorg kan en moet beter, effi-ciënter, meer toegankelijk, en minder complex worden. Meer aandacht voor preventie, voor gezond gedrag, voor welzijn en voor zelfredzaamheid. In de ide-ale wereld is ‘Amsterdam een stad met gezonde, zelfstandige en betrokken Amsterdammers die tijdig anticiperen op het ouder worden. Een stad waar mensen die een voorziening nodig hebben, in hun eigen buurt terecht kunnen (…). Een stad waar mensen die geen regie meer kunnen voeren over hun leven, de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben.’Mmm…, waarom hebben we dat nog steeds niet gerealiseerd, het is zo eenvoudig: meer

samenwerken, minder hokjesdenken, zorg niet als doel maar als middel zien. Ooit hadden we dat in Amsterdam goed geregeld. In een aan-

tal wijken waren er hometeams: huisarts, buurtmaatschappelijk werker, wijkverpleegkundige die samen dicht bij huis zorg leverden en die niet te beroerd waren om af en toe wat sociale misstanden aan de kaak te stellen. Ik sprong op de fiets om samen met de wijk-verpleegkundige met een Amster-dams oudje te bespreken welke zorg er nodig was en dat dan te

regelen, niks Centrum Indicatiestelling Zorg. Na een tijdje vielen de hometeams uiteen omdat de deelnemende organisaties besloten dat alles anders en natuurlijk beter moest, gro-tendeels om financiële redenen. Samenwerken werd steeds ingewikkelder en sinds een aantal jaren bemoeit de Nederlandse Mededingings-autoriteit, NMa, zich daar ook stevig tegen-aan. Samenwerken en afspraken maken is,

als we niet uitkijken, kartelvorming en dat is uit den boze. Als we om de kwaliteit te verho-gen besluiten dat we specialistische ingrepen alleen maar in een paar centra uitvoeren dan heft de Nederlandse Zorgautoriteit, NZa, het vingertje en roept dat ze dat niet toestaan, want de keuzevrijheid van de patiënt komt in gedrang. Allemaal fraaie (nou ja, bijna allemaal fraaie) principes, samenhangende zorg dicht bij huis, marktwerking, keuzevrijheid, topkwaliteit, met hun eigen voorvechters. Helaas conflic-teren die principes nogal eens en de discussie over wanneer welk principe moet prevaleren, wordt nauwelijks gevoerd. Soms is keuzevrij-heid ondergeschikt aan kwaliteit, en markt-werking ondergeschikt aan samenhangende zorg. Omgaan met conflicterende principes vereist reflectie en af en toe afstand doen van je principes. Dat is verrekte lastig, maar wel een mooie uitdaging voor Van den Burg en ons allemaal.

Henriette van der Horst is hoogleraar huisar tsgeneeskunde

Henriette van der Horst

conflicterende principes

Per 1 juli wordt Kathy van Veerde-gem, momenteel nog directeur po&o bij ggz inGeest, bij de dienst p&o VUmc benoemd als manager exper-tise. Van Veerdegem is sinds 2001 als hoofd po&o ggz Buitenamstel en daarna als directeur po&o van ggz inGeest werkzaam. Met het voorne-men tot de fusie tussen beide organi-saties werken Kathy van Veerdegem en Yolande Schaeffer samen aan ver-schillende opdrachten die de integra-tie en straks de fusie tussen ggz in-Geest en VUmc verder vormgeven.

Benoemingen

Opvallend

Op 20 april was de jaarlijkse uitrei-king van de Jan Heijlman Prijs door de Co-Raad VUmc. De prijs gaat naar artsen en afdelingen die zich inzetten voor het onderwijs in de masterfase. De coassistenten kiezen met deze prijs voor de beste specialist, de beste artsassistent en het beste coschap. Dit jaar konden ze ook stemmen op de beste begeleider junior coschap-pen en het beste junior coschap. Een belangrijk criterium bij het stemmen is: van wie heb ik het meest geleerd?Volgens de Co-Raad gaat het bij de prijs vooral om de erkenning van collega’s in spé, de coassistenten.

Tjakko Blaauw (31) won de prijs voor beste arts-assistent. ‘Ik ben er erg blij mee. Het is het enige moment waarop

je erkenning krijgt voor je bijdrage aan het onderwijs. Onderwijs lijkt meer iets voor softies, het is onduide-lijk wat je ermee wint. Terwijl het nota bene gaat om onze collega’s in spe.’ Waaraan heeft hij de prijs te danken? ‘Ik sta net één stapje boven de coassistenten, dat scheelt misschien. Natuurlijk hoop ik ook dat mensen zien dat ik oprecht geïnteresseerd ben. Ik besef dat de druk op de co’s groot is. Ons vak is loeizwaar en studenten zijn vaak zenuwachtig. Als er tijd is, probeer ik ook te praten over de emotionele kanten van het werk.’

Meer weten over de Jan Heijl-man Prijs? Kijk voor de winnaars van de tweede en derde prijs per categorie op www.co-raad.nl.

Fo

to

: JE

AN

-PiE

RR

E J

AN

S

!Plastisch chirurg Mikko Larsen heeft de wetenschapsprijs gewonnen van de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (nvpc). Larsen ontving de prijs voor zijn

onderzoek dat aantoont dat bot- of gewrichtstransplantaties kunnen worden uitgevoerd zonder dat de patiënt de rest van zijn of haar leven anti-afstotingsmedicijnen nodig heeft. Dit is mogelijk door het inbrengen van nieuwe bloedvaten afkomstig van de ontvanger zelf voor de doorbloeding van het getransplanteerde weefsel. De methode waarbij levend bot wordt getransplanteerd zal naar verwachting over vijf tot tien jaar klinisch worden toegepast. De wetenschapsprijs, bestaande uit een geldbedrag van 2.000 euro, wordt door het bestuur van de nvpc tweejaarlijks uitgereikt aan het beste fundamentele onderzoek voor de ontwikkeling van klinische toepassingen, waardoor de kwaliteit van de zorg wordt verbeterd.

Het jaarlijkse Bloemengala van de Lions Club Noordwijk heeft een zeer mooi bedrag voor kids Zuid-Afrika opgeleverd: hoogleraar kindergeneeskunde Marceline van Furth kan namens de Lions maar liefst 60.000 euro gaan inzetten voor haar project in Zuid-Afrika. Op deze gezellige avond in Grand Hotel Huis ter Duin, waar niet al-leen heerlijk gedineerd werd, maar de gasten onder andere ook op een modeshow en een kunstveiling getrakteerd werden, stond kids Zuid-Afrika centraal. kids Zuid-Afrika – een samenwerkingsver-band tussen VUmc en het Desmond Tutu tb-centrum in Kaapstad – gaat de strijd aan met tuberculeuze meningitis in de townships van Kaapstad. Deze ernstige ziekte vormt vooral voor jonge kinderen onder de vijf uit de townships een grote bedreiging. Honderden kin-deren per jaar worden ziek, één op de tien overlijdt en de helft van hen ontwikkelt blijvende handicaps. kids Zuid-Afrika heeft speciaal voor deze kinderen een thuisbehande-ling ontwikkeld: in plaats van een half jaar opgenomen te worden in een ziekenhuis, hoeven de kinderen nu maar een keer per maand naar een polikliniek voor controle en komt een gespecialiseerd medisch team regelmatig op huisbezoek. Met de donatie van de Lions Club Noordwijk kunnen er nog meer kinderen worden geholpen en kan er gezorgd worden voor meer en betere voorlichting en nazorg. n cH

Erkenning voor inzet tijdens masterfase

Van links naar rechts: Cees Rustemeijer (beste coschap, interne geneeskunde, Ziekenhuis Amstelland), Tjakko Blaauw (beste arts-assistent, heelkunde, VUmc; inmiddels werkzaam bij Medisch Centrum Alkmaar), Jan Heijlman (eerste winnaar Jan Heijlman Prijs in 1995), Saskia Oosterbaan (beste begeleider junior coschappen, kindergeneeskunde/gynaecologie, Sint Lucas Andreas Ziekenhuis), Hanneke Wennink (beste junior coschap, kindergeneeskunde, Sint Lucas Andreas Ziekenhuis) en Kitty Heins (beste specialist, verloskunde en gynaecologie, VUmc).

Roel van Leerdam van de Lions Club Noordwijk overhandigt de cheque aan kinderarts-infectioloog Marceline van Furth

Bloemengala 2011 voor KIDS Zuid-Afrika

4 Tr a c e r 9 – 5 m ei 2011 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

Fo

to

: JE

AN

-PiE

RR

E J

AN

S

“Schrijven is een beroep zoals elk ander”, zo gaf Ronald Giphart op 20 april tijdens Twintig dokters en een schrijver zijn visie op het schrijverschap weer. Niks geen romantisch beeld van een schrijver die zich jaren opsluit in een afgelegen oord om zijn meesterwerk te schrijven. Giphart bleek een pragmatisch auteur, die zijn ideeën voor een boek in een flits aan zich voorbij ziet gaan, maar het verhaal

daarna bijna projectmatig uitwerkt met ‘geeltjes’ op een muur in zijn kantoor. Ook schuwt hij het niet om meerdere projecten tegelijk te doen en het schrijven van romans te combineren met bijvoorbeeld zijn columns voor De Volkskrant. Het was een geanimeerd gesprek met de man wiens laatste roman ‘IJsland’ werd besproken. Daarin vertelt Giphart het ontroerende en tegelijkertijd lachwekkende verhaal

van een cabaretier die geen grappen meer wil vertellen. Het boek gaat over Giph die samen met zijn colle-ga’s en manager op IJsland inspira-tie hoopt te vinden voor een nieuwe theatershow. Al twaalf jaar maken Giph, Egon en Ludo het publiek aan het lachen en helpen zo ziekten te voorkomen. Inmiddels zijn ze op elkaar uitgekeken en daarom moet op IJsland de passie worden hervonden. Na de verliefdheid

op een Friese jonge vrouw en de moeizame geboorte van haar zoon Bent, stelt Giph zich de wezenlijke vraag: waarom zou je het publiek aan het lachen proberen te maken, als het lachen je zelf is vergaan?Giphart putte daarbij uit persoon-lijke ervaringen. De inhoud van het boek, het schrijverschap, maar ook een onderwerp als euthanasie (naar aanleiding van een eerdere roman van Giphart) kwam aan de orde in

de twee uur durende bijeenkomst waarbij belangstellenden uit VUmc en ggz inGeest aanwezig waren.

Op 20 juni komt Maaike Meijer in het kader van Twintig dokters en een schrij-ver naar VUmc, zij schreef de biografie van dichteres en psychiater Vasalis. Zowel die biografie als de gedichten van Vasalis worden dan besproken. Be-langstellenden zijn van harte welkom. Meer informatie via e.krab@VUmc.nl

VU medisch centrum wil met de verpleegkundeprijs verpleegkun-digen stimuleren om ideeën te realiseren ter verbetering van de patiëntenzorg. De prijs – een bedrag van 2.500 euro en 0,1 fte voor een jaar – is bedoeld om het project te starten of te realiseren. Zeven projecten komen in aanmerking voor de verpleegkundeprijs 2011.

Verbeteracties verpleegkundige voorlichting Ingezonden door: Anne Marije Luik, polikliniek medische oncologieHet is belangrijk dat de patiënt en zijn naasten voorbereid zijn op de verschillende aspecten die bij ziekte en behandeling aan de orde komen. De dagbehandelingunit medische oncologie is daarom in 2009 gestart met het houden van een verpleeg-kundig spreekuur. De voorlichting die daar gegeven wordt, is geëvalu-eerd en heeft geleid tot verbeterac-ties: uitbreiding van het spreekuur, de ontwikkeling en implementatie van een folder ter voorbereiding op het voorlichtingsgesprek, ontwik-keling en implementatie van een ‘goody bag’, de scholing van ver-

pleegkundigen en de ontwikkeling en implementatie van een checklist.

Verbetering voorlichting aan acute dialysepatiënt Ingezonden door: Marieke Klappe, Conny Keijzer, Yvonne van Hoek, Gertrude Wijngaarden, dialyseafdelingDe voorlichting aan acute dialysepa-tiënten over de diverse vormen van dialysebehandelingen verliep niet gestructureerd. Daardoor konden acute patiënten niet weloverwogen tot een keuze voor een bepaalde behandeling komen. Daarnaast was op de hemodialyseafdeling de informatievoorziening aan zowel de geplande als ongeplande hemodia-lysepatiënten ongestructureerd. Het feit dat acute dialysepatiënten vaak erg ziek zijn en daardoor met com-plexe medische en psychosociale problemen geconfronteerd worden, motiveert de dialyseverpleegkun-digen buitengewoon om de ver-pleegkundige zorg en begeleiding te verbeteren. VUmc is in de regio aangemerkt als eerste opvang voor acute dialysepatiënten; ook om deze reden kon dit project niet uitblijven

Transitie kinderdiabetes: een stap vooruit Ingezonden door Marlies Goverde en de overige leden van het kinderdiabetesteamEen goede transitie is belangrijk voor de continuïteit van de diabe-teszorg en het terugdringen van het aantal ‘no shows’ onder de 18- tot 26-jarigen. Vanaf 2010 is een

transitiepolikliniek ontwikkeld om jongeren vanaf hun twaalfde jaar zodanig voor te bereiden op toenemende zelfstandigheid, dat ze op hun achttiende de overstap naar de volwassenenzorg kunnen maken. Transitie is natuurlijk ook voor jongeren met een andere chronische aandoening belangrijk. Door het uitdragen van het project, zichtbaar maken hoe transitie in de praktijk georganiseerd kan worden, wil het kinderdiabetesteam een bijdrage leveren aan de continuïteit van zorg voor alle jongeren met een chroni-sche aandoening binnen VUmc.

Verpleegkundig begeleiding bij postoperatieve duizeligheid-klachten Ingezonden door: Jarek Misiewicz en Machteld van Driel, zorgeenheid KNO, locatie 1CNa middenooroperaties bestaat de kans op duizeligheid met eventueel misselijkheidsklachten en braken. Dit is het gevolg van prikkeling van het evenwichtsorgaan. Tot nu toe werd een patiënt met duizelig-heidsklachten zoveel mogelijk met rust gelaten en medicatie moest de begeleidende misselijkheidsklachten bestrijden. Patiënten met postope-ratieve duizeligheidklachten gaan allemaal minstens een dag later met ontslag dan gepland. Recente theorieën zeggen dat patiënten sneller van duizeligheidsklachten af komen als zij actief begeleid worden bij het zoeken naar stabiliteit. Dit kan door de patiënt goed te infor-

meren over de overige systemen die een bijdrage leveren aan zijn evenwichtbepaling (gezichtsver-mogen, diepe gevoel in de spieren en pezen bij verticalisatie). Voor dit doel wordt de richtlijn ‘Verpleeg-kundige begeleiding bij postope-ratieve duizeligheid’ opgesteld.

Time-outprocedure endo-scopische verrichtingen Ingezon-den door: Cristel Conradie en Jolanda Koeleman, poliklinische zorgeenheid maag-, darm- en leverziektenOm adequaat actie te ondernemen op procesgerelateerde incidenten is op de pze-mdl een controlelijst ontwikkeld die ervoor moet zorgen dat de juiste gegevens op het juiste moment verkregen worden, en dat in elke stap in het proces de juiste gegevens worden overgedragen aan de juiste zorgverlener. Deze controlelijst maakt deel uit van de ‘time-outprocedure’ en is daarom ook zo genoemd. Dit project beoogt te verifiëren of aan alle voorwaar-den voor veilige zorg is voldaan om zo fouten en bijna-fouten te voorko-men voor, tijdens en na endoscopi-sche verrichtingen onder sedatie.

Het vergeten drinken Ingezonden door: Freek Gillissen, polikliniek neurologie/AlzheimercentrumRegelmatig wordt bij patiënten, die de geheugenpolikliniek bezoeken in verband met geheugenstoornissen en/of gedragsveranderingen, een te hoge alcoholconsumptie geconsta-

teerd. Ondanks de negatieve invloed op gezondheid en geheugen heeft de constatering van dit risicovolle gedrag geen tot weinig invloed op het behandelplan. Met behulp van een vragenlijst aan de partners worden personen opgespoord die een risicovolle alcoholconsumptie hebben. Deze personen krijgen een zogenoemd motivatiegesprek met de verpleegkundig consulent, waarbij ze de mogelijkheid krijgen om ver-wezen en/of geadviseerd te worden.

Van eerst verantwoordelijke ver-pleegkundige naar casemanage-mentschap in de zorg voor de hematologische patiënt Ingezon-den door: Huub Boekhoudt, Anita de Vries, Patty Bosman, Ingrid Kampman en Ineke van der Jagt, zorgeenheid hematologieHet bestaande protocol ‘Eerst verantwoordelijke verpleegkun-dige’ (evv) op de klinische afdeling hematologie moet worden herzien. Onderzocht wordt waar de moge-lijkheden liggen tot uitbreiding van klinisch naar poliklinische evv-er zorg en casemanagement. Het doel hiervan is om vertragingen, overlap van zorg en complicaties zoveel mogelijk te voorkomen. Deze me-thode draagt bij aan een gestructu-reerde manier om de coördinatie en continuïteit in de complexe hema-tologische zorgketen te verbeteren. Zo wordt aan de behoefte van de individuele patiënt in het gehele zorgproces tegemoet gekomen.

Verpleegkundeprijs 2011

Gevarieerde projecten genomineerd n Annemarie Burgers

Jaarvergadering VAR De jaarver-

gadering van de VAR vindt plaats

op 12 mei in De Waver. Het pro-

gramma start om 14.30 uur. Na af-

loop, om 16.30 uur, is er een borrel.

Op 12 mei aanstaande worden de verpleegkundigen in VUmc in het zonnetje gezet tijdens de jaarlijkse Dag van de Verpleging. ’s Middags vindt de jaarvergadering van de VAR plaats en wordt de verpleegkundeprijs 2011 uitgereikt.

Ronald Giphart gast bij Twintig dokters en een schrijver

Tr a c e r 9 – 5 m ei 2011 – S e r v i c e p a g i n a 5

Vacatures 18 april tot 25 april. Uiterlijke reactie datum zie intranet.

Wetenschappelijk onderzoek/onderwijs

Phd position development biology of the spine D4.2011.00029A multi-disciplinary research program on the self-organisation of structured connective tissues.Afdeling: orthopaedics, Divisie IV

Phd position physics of spine development D4.2011.00034A multi-disciplinary research program on the self-organisation of structured connective tissues.Afdeling: orthopaedics, Divisie IV

OK personeel

Opleider Anesthesiemedewerker D6.2011.00036Organisatie èn ontwikkeltalent gezocht voor de opleiding anesthesiemedewerker!Afdeling: medisch ondersteunende opleidingen / amstel academie, divisie VI

Vacatures 25 april tot 2 mei. Uiterlijke reactie datum zie intranet.

Laboranten

Vaatlaborant D4.2011.00036Kom jij ons team versterken met jouw kennis?Afdeling: heelkunde en anesthesiologie, Divisie IV

Paramedisch

Apothekersassistente poliklinische apotheek D5.2009.00104Apothekersassistenten die willen werken in onze moderne poliklinische apotheek van VUmc Amsterdam.Afdeling: apotheek en klinische farmacie, Divisie V

Wetenschappelijk onderzoek/onderwijs

Phd position, improving angio-radiation combination therapy of cancer D5.2011.00044Verbeteren van angio-bestraling combinatietherapie voor de behandeling van kankerAfdeling: medische oncologie, Divisie V

Staf/management - ICT

E-learning specialist in the field of neuroscience and imaging D5.2011.00046Become an e-learning knowledge engineer for strategic projects in the field of neuroscience and imaging.Afdeling: image analysis center, Divisie V

Verpleegkundigen/Verzorgenden

Vervolgopleiding tot dialyse verpleegkundige D1.2011.00028Kies voor de opleiding tot dialyse verpleegkundige, een vak, dat continu in beweging is!Afdeling: dialyse / nefrologie, Divisie I

Verpleegkundige acute zorg/ interne geneeskunde en nefrologie D1.2011.00023Jij wil je toch ook samen met VUmc ontwikkelen?Afdeling:interne geneeskunde, Divisie I

Senior verpleegkundige chirurgie D4.2011.00030Heb jij passie voor kwaliteit in de zorg?Afdeling: zorgeenheid traumatologie en plastische chirurgie, Divisie IV

Vacatures VUmc

Alle vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O’,

klik op: ‘interne vacatures en werving’ en daarna op,

‘interne vacatures’. Ons adres is: Werving & selectie,

polikliniek 7Z 163.

Titel voorbeeld titel

Het Heilig VU-UUR

Prof. Jaap BonjerHeelkunde/SEH

“Acute care: Working as a Team, Thinking as a System”

Stelling IIedere Acute Opname Afdeling (AOA) biedt een bed voor iedere

acute patiënt.

Stelling IIZonder HuisArtsen Post (HAP) geen SpoedEisende Hulp (SEH).

Donderdag 19 mei 2011 in de Amstelzaal, VUmc

De lezing is bedoeld voor alle medewerkers. Aanvang: 12.00 uur (met broodjes, koffie, thee, melk, etc.). Begin voordracht: 12.30 uur

(duur voordracht is 25 tot 30 minuten met aansluitend 10 minuten discussie).

De Amstel Academie biedt inspirerende trainingen en workshops aan, die u onder-steunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Weet u nog niet welke training u wilt vol-gen? Kijk snel op onze website en schrijf nu in! internet: www.amstelacademie.nl

Nu de zomer weer voor de deur staat is het dé periode om er op uit te trekken; verre reizen, zonnige oorden, culturele ervaringen. Of, lekker weg in eigen land. Eén ding is zeker; niet iedereen kan tegelijkertijd weg. Zoals u van ons bent gewend, biedt de Amstel Academie ook dit jaar diverse mo-gelijkheden voor een interessante ‘trip’. We gaan weer ‘op reis in VUmc’

Iedere ‘trip’ duurt een uur en vindt plaats tij-dens de middagpauze of aan het einde van de middag in de Amstel Academie. U brengt uw lunch mee, wij zorgen voor de koffie en thee. Iedere trip is kosteloos, kortom: schrijf u snel in want vol is vol!

Om u te inspireren en te motiveren treft u hieronder een kort overzicht aan van de zomerworkshops;

Werp’s een andere blik op uw team; Ervaar hoe u nieuwe inzichten kunt krijgen door uw team anders te bekijken.De kracht van autoritair leiderschap; Autoritair leiderschap is op sterven na dood (althans in Nederland) Maar is dat wel terecht?

Een beetje meer lucht; Vaak denken we en doen we maar, alsof we vergeten te voelen en te zijn. U kunt hier een omschakeling in maken, maar hoe?Oplossingsgericht benaderen van een pro-bleem; Vaak benaderen we lastige situaties vanuit wat niet goed gaat. De oplossings-gerichte benadering in deze workshop is realistisch, doelgericht en positief. Netwerken; Netwerken roept verschillende associaties op, van gladde jongens die graag vertoeven op borrels tot een nuttige en leuke bezigheid. Reden genoeg om eens stil te staan bij de kunst van het netwerken!Verveling als zinvolle bezigheid; Een workshop geïnspireerd op het boek ‘Stil de tijd’ van Joke Hermsen en het doet een poging om de verveling als ‘zinvolle bezigheid’ in ere te herstellen. Hart aan het werk in de gezondheidszorg; Hoe beïnvloeden je gedachten en gevoelens je hartritme? Duidelijk wordt welke effecten de toepassing van technieken kunnen hebben voor het functioneren in je dagelijks leven. Hartzindering; Een nieuw woord waar velen wel de ervaring van kennen die erachter schuilt: werken met bezieling. Beleef ook het zinderen van uw hart…

Sociale media in de zorg: zin of onzin; Sociale media is in opkomst. Sociale initiatieven in de zorg wordt besproken en er wordt geke-ken naar de mogelijkheden en onmogelijk-heden van sociale media in de zorg. Assertiviteit en taal; Ik wil het graag anders … Is Nederland niet je moederland en ben je niet assertief genoeg? (Deze workshop is voor medewerkers van de VUmc die de Nederlandse taal (nog) niet helemaal beheersen en die willen leren assertief te zijn in hun werksituatie) .

Het volledige aanbod, de data, tijdstip en inhoudelijke informatie over al deze zomerworkshops kunt u vinden op www.AmstelAcademie.nl

Inschrijven voor een workshop doet u eenvoudig door een mail te sturen aan Kristy Kappel, k.kappel@VUmc.nlof aan Editha Samsom, e.samsom@VUmc.nl onder vermelding van de naam van de workshop, datum en tijdstip, uw voor- en achternaam, de afdeling waar u werkzaam bent en uw (interne) telefoonnummer.

Amstel Academie

De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam (020) 444 4229

Bedrijfsopleidingen F. Broekhof (020) 444 4253

Bij- en nascholingen F. Broekhof (020) 444 4253

Verpleegkundige vervolgopleidingen K. Jonker (020) 444 2020

Paramedische opleidingen M. van Oostrom (020) 444 4569

www.amstelacademie.nl

GeslaagdDe volgende studenten zijn geslaagd:

Opleiding Medewerker Zorgadministra-tie, inserviceCindy Hartgers Anja NijveldNoortje de NietEveline van der WulpCindy WormsDerina BroekKirsten MooijYannely Brito CumaraNajlae Atarmachen- NaslaeMarjoke VisserMichelle van Leeuwen

Module Medische Terminologie:Hans TakMarga van LentKarin LubbersRita de Graaf -Beenken ProseePhilip Seignette

Van harte fgefeliciteerd!

1 oktober 2011 start de volgende Oplei-ding Medewerker Zorgadministratie .Informatie of inschrijving voor het theoriegedeelte van de opleiding mede-werker zorgadministratie of voor de Module Medische Terminologie kan bij onderstaande personen.Annemieke Bredius, se-nior zorgadministrateur,VUmc tel. 020 – 44 42953 of a.bredius@VUmc.nl Mirjam van Oostrom, Bureaumanager paramedische opleidingen Amstel academie tel. 020 – 444 4569 of m.vanoostrom@VUmc.nl

Personalia

In deze rubriek kunnen

medewerkers en vrij-

willigers een bericht

plaatsen over geslaagden

of een afscheid. Niet meer

dan 25 woorden. Aanleveren

via tracer.info@VUmc.nl

Nieuw: VUMC KP7 website De nieuwe thema site KP7 is bedoeld voor iedereen binnen VU medisch centrum die te maken hebben of krijgen met de Europese subsidie uit het Kader Programma 7 (KP7). Naast de algemene subsidie-informatie, richt deze site zich met name op de financiële aspecten bij de inrichting van KP7 projecten en de financiële verantwoording. Voor kennis en advies “op maat” van de vele nationale en internationale subsidieregelingen en fondsen, w.o. de KP7, wordt u verwezen naar de subsidiedesk van VU/VUMC. De nieuwe KP7 site is te vinden bij “afdelin-gen” op het startscherm van het intranet. Voor informatie: Lammie Bruin, BIZA, l.bruin@VUmc.nl

GoessenbokaalDe goessenbokaal wordt weer gespeeld. Dat zijn teams van verschillende afdelingen die het tegen elkaar opnemen. Het wordt weer gespeeld bij sportpark Swift op donderdag 26 mei,om 18.00 uur. De aftrap wordt gegeven door Elmer Mulder, voorzitter van de raad van bestuur. Collega’s worden van harte uitgenodigd om de teams aan te moedigen.

Wetenschapsprijs NVKC terug naar VUmcMet een artikel in Science hebben

prof.dr. Karel Jakobs en zijn team van het Metabool Laboratorium de Wetenschapsprijs klinische chemie teruggehaald naar VUmc. Deze letterlijk en figuurlijk zwaarwegende wisseltrofee is een mooie kroon op het werk van de bijna emeritus hoogleraar Klinische Chemie der Erfelijke Metabole Ziekten. De titel van het artikel: ‘IDH2 mutations in patients with D-2-hydroxyglutaric aciduria’.De Wetenschapsprijs is door de Nederlandse Vereniging voor Klinische Chemie en Laboratoriumgeneeskunde (NVKC) in 2006 ingesteld en wordt toegekend aan de groep met de hoogst gewaardeerde publicatie vanuit het wetenschapsdomein der klinische chemie en laboratoriumgeneeskunde. In 2006 was de prijs al veroverd door prof.dr. Cees Oudejans en zijn team van het Moleculair Biologisch Laboratorium met een publicatie in Nature Genetics in 2005. Of de trofee bij een derde toekenning definitief in VUmc mag blijven is niet bekend.

Oproepen & advertenties

Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis

een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en

voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet

hoger dan 2250 euro. Aanleveren via communicatie@VUmc.nl

6 Tr a c e r 9 – 5 m ei 2011 – S e r v i c e p a g i n a

donderdag 5 mei gebakken vis, remoulade-saus, IJsbergsalade, frituur aardap-pel, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere vegetarische groentesoep

vrijdag 6 mei kipsaté , omelet naturel, satésaus, nasi, vegetarische nasi, atjar + kroepoek, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, gebon-den vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaatvermicellisoep

zaterdag 7 mei sucadelapje, gevulde cour-gette, provençaalsaus + jus, bloemkool, gekookte aardappelen, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep

zondag 8 mei runder-hawaiïburger, eier-ragout, speciaalsaus + jus, tomaat-komkommersalade, frituur aardappel, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische groentesoep

maandag 9 mei kipnuggets, cocktailsaus, lente salade, frituur aardappel, bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegeta-rische bruine bonensoep, vegetarische heldere kerriesoep

dinsdag 10 mei Ajam Bali, sajorboontjes, witte rijst, gebonden champignonsoep, heldere Madrileense soep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetari-sche heldere Madrileense soep

woensdag 11 mei gestoofde zalm, Hol-landaisesaus, Koninginnen melange, gegratineerde puree, gebonden tandoorisoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden tandoorisoep, vegetarische heldere aspergesoep

donderdag 12 mei runderkofta, pikante tomaat-uiensaus, balkansalade, rösti aardappelen, gebonden tomaten-soep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep

vrijdag 13 mei tjap tjoy met kip, vegetari-sche tjap tjoy, witte rijst, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep

zaterdag 14 mei gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegeta-rische gebonden kerriesoep, vegetari-sche heldere tomaatvermicellisoep

zondag 15 mei gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden paprikasoep, vegetarische heldere vermicellisoep

maandag 16 mei bolognaisesaus, vegetari-sche bolognaisesaus, komkommersala-de, spaghetti, geraspte kaas, gebonden tomatensoep, heldere uiensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere uiensoep

dinsdag 17 mei kalkoenrollade, roomsaus of jus, bloemkool, gekookte aardappelen, gebonden linzensoep, heldere Mul-ligatawnysoep, vegetarische gebonden linzensoep, vegetarische heldere Mul-ligatawnysoep

woensdag 18 mei roti kip, roti vegetarisch, gebonden champignonsoep, heldere Madrileensesoep, vegetarische gebon-den champignonsoep, vegetarische heldere Madrileensesoep

Menu

Informatie over het

menu vindt u ook op de

startpagina van intranet

Kom je bij ons spelen?Korte wachtlijstenvoor peuters! Schrijf direct in via olifantje.nl

Voor kinderen van 0 tot 4 jaarGrote buitenspeelplaatsenPeuterdansMuziek maken op de groep

Horizontale en verticale groepenGeen vakantiesluitingOpen van 7.00 tot 18.00 uurRuildagen en extra dagen mogelijk

De leukste kinderopvang rond de Zuidas

Nieuwe

locatie KDV

Fred. Roeske-

straat 99!

Advertentie 91x135 mm.indd 1 13-10-2010 16:50:56

Bezoek de medische en verpleegk. biblio-theek in VUmc, locatie 0B100, nabij perso-neelsrestaurant. Open ma. t/m do. 9-19 uur, vrij. 9-17 uur. Tel: (020-44)41237. Web: www.ubvu.vu.nl/geneeskunde

Webcursus voor verpleegkundigenMoet je een verslag, paper of ander stuk schrijven waarbij je literatuur moet gebrui-

ken? Doe dan de online cursus vakliteratuur speciaal voor verpleegkundigen: Verpleeg-kundige Informatievaardigheden (VIV). Kijk op: www.ubvu.vu.nl/verpleegkunde

Studeren op zondag Studenten opgelet! In 2011 is de medische bibliotheek op de volgende zondagen ge-opend: 22 mei en 26 juni. (Van 9 t/m 17 uur.)

Word aardig informatievaardig!Doe onze cursus Systematisch zoeken voor reviews, of onze PubMed-, Reference ma-nager- of Citatieanalysecursus. Meer info en aanmelden op: www.ubvu.vu.nl/agenda

Bijblijven met de Nieuwsbrief medische bibliotheekBlijf op de hoogte van de nieuwste medische informatiebronnen met onze nieuwsbrief per e-mail. Speciaal voor artsen, onderzoe-kers, verpleegkundigen en paramedici van het VUmc.www.ubvu.vu.nl/nieuwsbriefmedisch/laat-stenummer.html

Toegang medische bibliotheek buiten openingstijdenOok buiten openingstijden is de medische

bibliotheek toegankelijk voor medewerkers van VUmc. Wilt u gebruik maken van deze service? Vraag dan om het ‘formulier autori-satie kaartlezer’ aan de bibliotheekbalie en vul deze meteen in. Uw VUmc-pas is dan bin-nen een week geautoriseerd voor toegang buiten onze reguliere openingstijden.

Medische informatievragen? Bel of mail de medisch informatiespecialist! René Otten: (020-44)42027, r.otten@ubvu.vu.nl; Hans Ket: (020-44)42523, h.ket@ubvu.vu.nl; Ilse Jansma: (020-44)42523, i.jansma@ubvu.vu.nl.

Bibliotheek

Bezoek de medische en verpleegkundige bibliotheek in

VUmc op locatie 0B100 (nabij personeelsrestaurant).

Openingstijden: maandag t/m donderdag van 9 tot 21

uur en vrijdag van 9 tot 17 uur. Tel: (020) 444 1237.

Web: www.ubvu.vu.nl/geneeskunde

21 april was het secretaressedag. Nu kregen wij geen bloemen maar een gezellig dagje naar de keukenhof. Wij willen de staf van de plastische chrirugie bedanken voor deze leuke dag.

Namens het secretariaat van plastische chirurgie, Saskia van Maanen

Pauzebeleid in VUmcDe ondernemingsraad heeft op eigen initiatief een inventarisatie gedaan hoe op diverse verpleegafdelingen wordt omgegaan met de pauzetijden van het para-medisch personeel.Volgens de Arbeidstijdenwet bestaat er na 5 ½ uur werken recht op 30 minuten ongestoorde pauze.Op de meeste zorgafdelingen maar b.v. ook bij de röntgenafdeling is het niet mogelijk deze pauze, zeker in de avond- en nachtdienst, volgens de Arbeidstijdenwet te genieten.Volgens de CAO is pauze tijd eigen tijd. Je werkt namelijk 8 ½ uur, waarvan 8 uur betaald wordt.De inventarisatie is gedaan onder medewerkers en de leidinggevenden van de afdelingen.De resultaten liggen nu bij Mw.Y. Schaef-fer, directeur P&O. De OR verwacht dat het beleid conform wetgeving en CAO vormgegeven gaat worden.

BezuinigingenDe ondernemingsraad volgt het maken van de bezuinigingsplannen nauwgezet. De oproep om de medewerkers bij het maken van de plannen te betrekken is overgenomen door de Raad van Bestuur. Uit onze enquête over de bezuinigingen blijkt dat ongeveer één op de drie medewerkers in ieder geval op de hoogte is gebracht van de komende bezuinigingsronde. Het betrekken van de medewerker blijkt vooral te bestaan uit informeren. De OR is ervan overtuigd, dat er onder de medewerkers op de werkvloer een schat aan informatie ligt over hoe het werk slimmer en goedkoper kan. De OR heeft een duidelijk signalerende functie, maar bij deze willen we iedereen oproepen de eigen ideeën in te brengen op de werkplek!

Ondernemingsraad

Informatie over de OR vindt u ook op intranet onder

http://intranet/OR

Bedankt

Tr a c e r 9 – 5 m ei 2011 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g 7

Op 1 januari 1996 begon Dijkmans als afdelingshoofd en hoogleraar reumatologie bij VUmc. Hij studeer-de er al eerder, van 1965 tot 1973. In de jaren daarna ontwikkelde de arts zich in Leiden van internist tot infectioloog en weer later tot reuma-toloog. Hij promoveerde in 1984. De ontwikkelingen in de reumatologie namen een enorme vlucht, de laatste twintig jaar. Bij zijn aantreden bij VUmc in 1996 kreeg Dijkmans de opdracht een afdeling reumatologie op te zetten. Het zou uitgroeien tot een grote afdeling, in samenwerking met onder meer het Jan van Bree-men-instituut, nu Reade genaamd.

OnderzoekDijkmans heeft altijd veel on-derzoek gedaan. “De patiënt van morgen moeten we beter kun-nen behandelen dan de patiënt van vandaag.” Er zijn momenteel vier grote onderzoekscohorten. “Chronische gewrichtsreuma, de ziekte van Bechterew, systeemlu-pus (sle) en systemische sclerose.” Chronische gewrichtsreuma is bij

veel mensen inmiddels goed te behandelen en leidt in de regel niet meer tot ernstige misvormingen. “Nieuwe medicijnen, biologicals, pakken de ontsteking direct aan. Naast oude medicijnen (me-thotrexaat) die bij andere patiënten goed werken en in combinatie met vroege diagnostiek is bij de helft van de mensen de ziekte tot rust te brengen. We hebben bovendien al veel geleerd over de aanwezig-heid van auto-antilichamen in het bloed ver voordat de ziekte zich manifesteert; een uitdaging om in de preventieve sfeer mo-

gelijkheden te onderzoeken.”

GelukDanner begon op 1 oktober 2000 bij VUmc als hoogleraar algemene interne geneeskunde. In 1977 rondde Danner de opleiding tot internist af bij amc en promoveerde in datzelfde jaar; hij zou van 1981 tot 2000 bij amc werken. Danner had het ‘geluk’, zegt hij dat zijn start als internist samenviel met de eerste aidspatiënt bij amc. “Drie aidspatiënten verder ben je uitgegroeid tot expert. Uiterst boeiend vond ik dat de problematiek dwars door de gehele interne ge-

neeskunde sneed. Bovendien bevond de materie zich op het grensvlak van geneeskunde en maatschappij. Voer voor moralisten, dominees en journalisten, omdat het hier om seks, ziekte en dood ging. Wij specialisten kregen in de opleiding niet bepaald mee om te vragen naar seksuele gewoontes. Dat was noodzakelijk om deze ziekte in kaart te brengen.” Danner zette de eerste aidskliniek van Europa op. Het betekende een enorme wetenschappelijke spin-off en enige jaloezie bij de tot dan toe grootste infectiologische medische afdeling in Nederland: die in Leiden. Toen VUmc Danner verzocht om in 2000 te solliciteren naar hoofd van de afdeling algemene interne geneeskunde, besloot hij na lang aar-zelen te doen waar zijn hart lag: de overstap te maken om zo meer aan-dacht aan opleiden en onderwijs te kunnen geven. Een moeizaam begin volgde, want de opleiding interne geneeskunde bleek aan een moderni-seringsslag toe. Maar het lukte hem dat te volbrengen. “Ik ben goed in de boel bij elkaar brengen en houden.”

Sprong naar vorenDijkmans heeft zich de laatste jaren als voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie (nvr) intensief beziggehouden met de overheveling van de financiering van de subcutane medicijnen van de geneesmiddelenvergoedingsstruc-tuur naar het ziekenhuisbudget. Een strijd waarin alle betrokken

partijen in Nederland samen optrokken naar Den Haag om de overheveling te voorkomen. Het heeft erin geresulteerd dat er een grote (Poet-)studie is opgezet naar de mogelijkheid om te stoppen met medicijnen, wat voor een deel van de patiënten mogelijk lijkt. Tijdens het interview met beiden prijst Danner zijn collega voor dit onderzoek, omdat maatschappe-lijke ontwikkelingen afdwingen dat wetenschappelijk onderzoek een sprong naar voren maakt. hiv/aids en chronische gewrichtsreuma blijken een gemene deler te hebben. Dijkmans: “We hebben deze ziektes met kunst- en vliegwerk onder con-trole. Er treedt bij mensen met deze ziektes echter een comorbiditeit op, die we niet hebben voorzien. Zij heb-ben namelijk een twee keer zo grote kans om door hart- en vaatziekte te worden getroffen. Waarschijnlijk is de reden dat we de ontsteking die de ziekte veroorzaakt weliswaar onder controle hebben, maar dat die nog steeds hart- en vaatziekten kan veroorzaken. We moeten ontrafe-len hoe het zit en waar het begint. Daar ligt een enorme uitdaging voor de komende twintig jaar.” Dan-ner: “hiv/aids blijft een chronische ziekte, chronische gewrichtsreuma meestal ook. Het lukt niet om mensen medicijnvrij te krijgen.” Danner blijft nog even verbon-den aan VUmc. Hij gaat de semi-artsstage vormgeven. Dijkmans neemt definitief afscheid.

Afscheid van twee ervaren clinici/onderzoekers

De ontwikkelingen namen een enorme vlucht

Het polycysteus ovarium syndroom is de meest voorkomende hormonale afwijking bij vrouwen. Bijna een op de tien vrouwen lijdt eraan. Het syndroom kenmerkt zich door de ontwikkeling van meerdere eiblaasjes, ook wel polycysteus genoemd, in de eierstokken. Doordat er teveel eiblaasjes zijn, is het moeilijker voor één eiblaasje om te rijpen. Hierdoor treedt een onregelmatige of helemaal geen eisprong op en kunnen vrouwen met pcos vaak moeilijker zwanger worden. Behalve onregelmatige menstruaties kunnen bij dit syndroom ook symptomen horen als acné en overmatige haargroei.

Aanwijzingen“Er zijn aanwijzingen dat deze vrou-wen op latere leeftijd een grotere kans hebben op diabetes en hart- en vaatziekten”, vertelt arts-onderzoe-ker Tamar König. “De discussie is of dit komt door overgewicht of door pcos zelf, of dat het beide risicofac-toren zijn. Daar probeer ik in mijn onderzoek meer duidelijkheid over te krijgen.”

De vrouwen zijn meestal jong als ze op de polikliniek voortplantings-geneeskunde komen waar König werkt. Om de kans op diabetes en hart- en vaatziekten op latere leef-tijd in te kunnen schatten, worden twee ‘surrogaatmetingen’ gedaan;

een meting van de vaatfunctie voor het risico op hart- en vaatziekten en een meting naar insuline-ongevoe-ligheid voor de kans op diabetes. Ze meet dit bij drie groepen: jonge vrouwen met pcos zonder kinder-wens, eenzelfde groep mét kinder-

wens en een groep oudere vrouwen met dit syndroom. König: “Als uit mijn onderzoek blijkt dat pcos het risico op diabetes en hart- en vaat-ziekten verhoogt, dan zouden we deze vrouwen preventief beter kun-nen begeleiden, zodat problemen

later voorkomen kunnen worden.”Vrouwen met pcos en (nog) geen kinderwens, kunnen deel-nemen aan het onderzoek. Zij kunnen zich aanmelden of meer informatie verkrijgen bij Tamar König: t.konig@VUmc.nl.

Onderweg naar morgen

Onderzoekster bestudeert relatie tussen PCOS en diabetes

“Kennis maakt ons beter”, luidt de missie van VUmc en het succes van ons wetenschappelijk onderzoek laat zien dat we daar hard aan werken. Maar wat doen onze onderzoekers nu eigenlijk precies en wat kan dat in de toekomst voor patiënten betekenen? Dit keer Tamar König die onderzoekt of vrouwen met het polycysteus ovarium syndroom (PCOS) meer kans hebben op diabetes en hart- en vaatziekten op latere leeftijd.

n Ben de Graaf

Fo

to

JE

AN

-PiE

RR

E J

AN

S

Vlak na elkaar nemen ze afscheid, de professoren Dijkmans en Danner. Reumatoloog Ben Dijkmans gaat op 1 juni met emiritaat, internist Sven Danner een week later. Een gesprek met twee coryfeeën van VUmc, over de ontwikkelingen in hun beider vakgebied en een blik de toekomst.

n Ellen Kleverlaan

Fo

to

JE

Ro

EN

oE

RL

EM

AN

S

Tamar König

'Wij hebben het perspectief voor de aids- en reumapatiënten enorm zien ver-beteren', stellen Ben Dijkmans (links) en Sven Danner

8 Tr a c e r 9 – 5 m ei 2011 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

Promotiesdinsdag 10 mei – auditorium, 13.45 uur,

C. Meenken, ‘Ocular Involvement in HIV infection and AIDS’ promotoren: prof.dr. P.J. Ringens, prof.dr. S.A. Danner; copromotor: dr. G.J. van den Horn

woensdag 11 mei – aula, 15.45 uur, S.P.A. Wolfensberger, ‘Functional, structural, and molecular

imaging of the risk for anxiety and depression’ promotoren: prof.dr. W.J.G. Hoogendijk, prof.dr. A.A. Lammertsma, prof.dr. J.C.N. de Geus; copromotor: prof.dr. D.J. Veltman

vrijdag 13 mei – aula, 13.45 uur, E. van ’t Riet, ‘Hyperglycemia: causes and consequences’ promotoren: prof.dr.ir. J.M. Dekker, prof.dr. M.G.A.A.M. Nijpels; copromotor: dr. M.J. Alssema

maandag 16 mei – aula, 13.45 uur, R.H.W. Knols, ‘Physical exercise in patients with hematological malignancies’ promotoren: prof.dr. N.K. Aaronson; copromtoren: dr. E.D. de Bruin, dr. D. Uebelhart

dinsdag 17 mei – aula, 13.45 uur, H.J. van Rijssen, ‘Communication between social insurance physicians and work disability claimants’ promotoren: prof.dr. A.J. van der Beek, prof.dr. J.R. Anema; copromotor: dr. A.J.M. Schellart

woensdag 18 mei – aula, 13.45 uur, G.M. Bartels, ‘Clinical implications of immunogenicity’ promotoren: prof.dr. B.A.C. Dijkmans, prof.dr. L.A. Aarden; copromotoren; dr. M.T. Nurmohamed, dr. G.J. Wolbink

maandag 23 mei – aula, 15.45 uur, E.C. Pirog, ‘Molecular markers and HPV detection in the diagnosis of lower genital tract lesions’ promotor: prof.dr. C.J.L.M. Meijer; copro-motor: dr. W.G.V. Quint

dinsdag 24 mei – aula, 13.45 uur, S. Collins, ‘Complex Regional Pain Syndrome type 1. Assessment and treatment targeting central sensitization’ promotoren: prof.dr W.W.A. Zuurmond, prof.dr. S.A. Loer; copromotor: dr. R.S.G.M. Perez

Afscheidvrijdag 13 mei – aula, 15.45 uur, prof.dr. B.A.C.

Dijkmans, ‘Het veranderend perspectief van de Nederlandse reumatologie’

vrijdag 20 mei – aula, 15.45 uur, prof.dr. S.A. Danner, ‘Blik door venster of verrekijker? Hiv en de Nederlandse geneeskunde’

Symposia13 mei – Toekomst van de Reumatologie /

Future of Rheumatology Meer informatie: Patricia de Waal, tst. 48444, www.paog.nl

18 t/m 21 mei – Conference on Clinical Ethics and Consultation (ICCEC 2011): Moving Ethics Meer informatie: Patricia van Meekeren & Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl

30 mei – Voorjaarsconferentie Samenwerkingsverband OZON Meer informatie: Patricia van Meekeren en Romke Langezaal, tst.: 48444, www.paog.nl

CursussenCommon Trunk onderwijs

Meer informatie: Romke Langezaal, tst. 48446, www.paog.nl

Discipline Overstijgend Onderwijs Meer informatie: Romke Langezaal, tst. 48446, www.paog.nl

Advanced Suturing Course (ASC) Cursus 2: dinsdag 19 april en vrijdag 27 mei 2011, Catharina Ziekenhuis, Eindhoven Cursus 1: maandag 16 mei en woensdag 29 juni 2011, Gent, België PAOG cursus- en congresorganisatie, Pa-tricia de Waal, tel.: 48446, www.paog.nl

11 mei 2011 – Counselen over Prenatale Screening 2011 Meer informatie: Ingrid van de Vegte, tel. 48446, www.paog.nl

Donderdag 12 en vrijdag 13 mei – KTC, Teach the teacher, cursus 1, Didactische Basisprincipes Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl

Agenda

Uit de Agenda

Dat zowel erfelijke als omgevingsfactoren een rol

spelen bij het ontstaan van angst en depressie is al langer bekend. Voor het eerst zijn nu echter de verschillende effecten van aanleg en omgeving in het brein aangetoond. Onderzoek van Saskia Wolfensber-ger levert onmisbare kennis om in de toekomst genetische en omge-vingsfactoren voor angst en depres-sie te ontwarren en behandeling van de klachten hierop aan te passen.Met behulp van mri maakte ze afbeeldingen van hersenactiviteit

bij eeneiige tweelingen. In haar onderzoek vergeleek ze mri’s van leden van een eeneiige tweeling met hoog risico op angst en depres-sie met hun tweelingbroer of -zus met een lage kans op deze stoornis-sen. In de hersenactiviteit bleken inderdaad opvallende verschillen op te treden. “Aangezien eeneiige tweelingen genetisch identiek zijn, moeten de gevonden verschillen verklaard worden door omgevings-factoren”, aldus Wolfensberger.Door gebruik te maken van controlegroepen van eeneiige

tweelingen waarbij beide helften een laag of juist een hoog risico op angst- en depressieklachten vertoonden, kon ook een gebied in de hersens worden aangewezen (frontale kwab) waarop zowel genetische als omgevingsfactoren een schadelijke invloed hebben.Bij toekomstig onderzoek moet rekening worden gehouden met deze resultaten door deelnemers aan mri-onderzoek te screenen op de aanwezigheid van genetische of omgevingsbepaalde risicofacto-ren voor angst en depressie. Ook

onderzoeken naar andere neu-ropsychiatrische stoornissen die gebaseerd zijn op gecombineerde genetische en omgevingsgedreven oorzaken kunnen gebruik maken van deze nieuwe onderzoeksopzet.Wolfensberger maakte gebruik van resultaten van longitudinale onderzoeksgegevens over angst en depressie, voortgekomen uit het Composite International Diagnostic Interview. In eerder onderzoek werd de sterk voorspellende waarde op het gebied van angst en depressie van dit Interview aangetoond.

Baanbrekend onderzoek maakt oorzaken angst en depressie zichtbaar woensdag 11 mei – aula, 15.45 uur, S.P.A. Wolfensberger, ‘Functional, structural, and molecular imaging of the risk for anxiety and depression’

Retinoblastoom is kwaadaardige netvlieskanker bij kinderen van nul tot vijf jaar en wordt onder andere behandeld met bestraling of een operatie. Daardoor hebben patiënten vaak een kunstoog.

“Waarom zijn jullie hier?” vroegen

‘Stadhouders’ Marijke Peer en Nicole van den Kroonenberg. “Omdat ik een kunstoogje heb en andere kinderen wil zien met een kunstoog”, klonk het. “We wisten al dat patiënten elkaar willen ontmoeten”, vertelt verpleegkundige Annelies Frankfoorder, die

de patiëntendag samen met collega Gerda Buurmans en kinderpsychologe Jennifer van Dijk organiseerde. “Ouders komen naar deze dag met vragen over hoe het leven van hun kind eruit zal zien en hoe ze daarmee om kunnen gaan. Dit jaar gaven zij aan dat ook hun kinderen mee willen. Kinderen met een kunstoog vinden het soms moeilijk of hebben het gevoel anders te zijn; door ze samen te brengen maken we ze weerbaarder en meer open over hun ziekte. Daarom hebben we ook de film ‘Kiki en haar kunstoog’ op YouTube gezet.”

Ouders en kinderen hingen aan de lippen van twintigers Jeremy van Vliet en Albert Lagarde toen die zaterdagochtend spraken over hoe hun leven met een kunstoog er uitziet. Het was goed om te horen hoe positief hun levensverhalen waren. Ook werden het filmpje met Kiki en een door het retinoblastoomteam samengesteld spreekbeurtpakket gepresenteerd. Oogarts Machteld

Bosscha vertelde over alle behandelingsmogelijkheden die er op dit moment zijn.

VerbindenHet unieke retinoblastoomteam van VUmc bedient al sinds de jaren negentig patiënten uit het hele land. Uniek is ook de betrokken-heid van het team. “We kennen elk kind bij naam”, zegt Frankfoorder. Met patiëntendagen en binnenkort met een patiëntencontactsysteem blijft het team mensen met elkaar verbinden. “Zowel ouders als kinderen willen met elkaar mailen en bellen”, weet Frankfoorder. “Zo wisselen ze informatie en ervaring uit en hebben ze steun aan elkaar.”

Kunst-oogjesDe kinderen maakten in VU Kin-derstad onder andere armbandjes, werden prachtig geschminkt, kregen glittertatoeages en schilderden tientallen ‘oogjes’ die binnenkort als één kunstwerk te zien zul-len zijn op de nieuwe, verbouwde polikliniek oogheelkunde.

“De drie verpleegkundigen komen van hospice Kuria”, vertelt coördi-nator Wim Jansen. “Bij vragen over palliatieve zorg zijn zij het eerste aanspreekpunt. Zo nodig kijken zij welke arts uit het team daarvoor het beste ingeschakeld kan worden. Een belangrijke taak van het consult-team is ook om ervoor te zorgen dat de overdracht van uitbehandelde pa-tiënten naar een hospice of naar huis beter verloopt. Zodat de continuïteit van zorg gewaarborgd wordt.”

SamenwerkingsverbandHet expertisecentrum palliatieve zorg is enkele jaren geleden in het leven geroepen om patiëntenzorg, onderwijs en onderzoek op het gebied van palliatieve zorg beter op elkaar af te stemmen. Het experti-secentrum is een samenwerkings-verband van de onderzoekinstituten emgo en v-ici/cca en de afdelingen anesthesiologie en oncologie. Sinds vorig jaar werkt het centrum ook samen met het Integraal Kankercen-trum Nederland, afdeling Amster-

dam, hospice Kuria en het netwerk palliatieve zorg Amsterdam-Die-men. “We hebben nu ook een budget gekregen van de raad van bestuur, zodat we ons zelf meer kunnen pro-fileren. Onder meer met een interne flyer en een stand op congressen en symposia. Zo kunnen we het exper-tisecentrum meer gezicht geven.”

Ondergeschoven kindjeVolgens Wim Jansen is palliatieve zorg in het ziekenhuis soms nog een

ondergeschoven kindje. “Behande-ling en onderzoek staan bovenaan het rijtje. Ook patiënten die min of meer uitbehandeld zijn, verdienen meer aandacht. Artsen zijn nog onvoldoende op de hoogte van de mogelijkheden op het gebied van palliatieve zorg. Het gaat dan niet alleen om symptoombestrijding maar ook om psychosociale en spirituele zorg. Hiervoor is een tweede schil van deskundigen beschikbaar. Dan is het goed om

te weten dat je terecht kunt bij ons consultteam voor extra deskundig-heid. Het team zal zich de komende tijd ook presenteren met klinische lessen op de verschillende afdelin-gen. Ik zou zeggen: aarzel niet om te bellen als je ons nodig hebt.” Het consultteam palliatieve zorg is bereikbaar via tracernummer *98 7687 en buiten kantooruren via telefoonnummer 088 – 123 2424.

Fo

to

Nic

oL

E K

Ro

oN

EN

BE

RG

Expertisecentrum palliatieve zorg presenteert eigen consultteam

Fo

to

MA

RK

vA

N D

EN

BR

iNK

Sinds begin mei heeft het expertise-centrum palliatieve zorg een eigen consultteam. Artsen en verpleegkun-digen zitten soms met vragen over adequate behandeling van symp-tomen, zoals pijnbestrijding, of de overplaatsing van uitbehandelde pa-tiënten. Zij kunnen voortaan terecht bij drie gespecialiseerde verpleeg-kundigen, twee anesthesiologen, een longarts en een oncoloog.

n Jeroen Kleijne

Aandacht voor welzijn op retino-blastoompatiëntendag

‘ Ik wil andere kinderen met een kunstoogje zien’

n David de Leeuw

Zo’n honderd ouders en veertig kinderen met retinoblastoom bezochten zaterdag 16 april de derde retinoblastoompatiëntendag in VUmc. Voor het eerst was er een speciaal ontmoetingsprogramma voor de kinderen in VU Kinderstad.

Het consultteam bestaat uit (vlnr): Margriet Wieles, Annemarie Becker, Remco de Boer, Wouter Zuurmond, Jaap Gootjes, Maurice van der Vorst en Joop Plas

9Tr a c e r 9 – 5 m ei 2011 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

‘In 5 procent van de rauwe groenten zitten bacteriën die resistent zijn tegen vrijwel alle gangbare antibio-tica, zogeheten ESBL-bacteriën. Het gaat om radijs, lente-ui, pastinaak en taugé die besmet kunnen zijn met de antibioticaresistente bacterie.’ Chris-tina Vandenbroucke-Grauls, microbi-oloog, over gevaarlijke bacteriën op onze groenten. nos journaal, 18 april.

‘De kinderen mogen me altijd op-piepen. Ook tijdens een operatie in de OK. Daar zijn best momentjes voor. Dus krijg ik wel telefoontjes: “Mam, waar zijn mijn hockeysok-ken?” Dat gebeurt bij mannelijke collega s niet.’ Neurochirurg Saskia Peerdeman over de combinatie van haar vak met het moederschap. Algemeen Dagblad, 20 april.

‘Er is bijvoorbeeld geen intensive care. Ook heeft het ziekenhuis geen CT-scan. En er was nauwelijks een voorraad bloed. Als je niet kunt opereren is het soms wel heel essen-tieel dat je iemand tenminste bloed kan geven.’ Anesthesioloog Hans Huitink over de inzet van specia-listen van amc en VUmc bij tropen-ziekenhuis in Kralendijk, Bonaire. Dagblad van het Noorden, 22 april.

‘Een ramp met vreselijke consequen-ties voor mens en milieu. Die wil ik niet bagatelliseren. Anderzijds zijn de gevolgen van chemische calamiteiten soms ernstiger. Neem bijvoorbeeld de ramp in Bhopal in India in 1984. Een gifwolk kostte toen zo’n 11.000 perso-nen het leven en tastte de gezondheid van tussen de 150.000 tot mogelijk wel 600.000 andere mensen aan, ge-ven schattingen aan.’ Jean Savelkoul, lid raad van bestuur en stralings-deskundige, over dat er veel angst voor straling was na Tsjernobyl. Reformatorisch Dagblad, 23 april.

‘Het is uitdrukkelijk nooit de be-doeling geweest om stellen met meerdere kinderen via hoogtech-nologisch draagmoederschap te helpen. Het kwam ook niet in ons op dat we een dergelijk verzoek zou-den krijgen. Daarom stond het niet eens in ons protocol. Nu wel: stel-len met meer dan één kind kunnen niet bij ons terecht.’ Roel Schats over ouders die een vierde kind via htdm willen. Trouw, 24 april.

‘Mensen die de laatste jaren matige klachten hadden, hebben het nu echt zwaar. Meer personen begin-nen medicijnen te gebruiken. Omdat er geen landelijke cijfers zijn, valt niet te zeggen hoe veel groter de toeloop exact is.’ Thomas Rusteme-ijer, dermatoloog, over een grote toename van het aantal gevallen van hooikoorts. Volkskrant, 28 april.

‘Gebruik van MRI-scans helpt om de ziekte van Alzheimer (demen-tie) beter te volgen. Ook kan bij de eerste verschijnselen de diagnose al worden gesteld.’ Radioloog Jasper Sluimer over de ziekte van Alz-heimer die via een scan goed is te volgen. Algemeen Dagblad, 28 april.

‘Niet alle producten waarbij op het etiket staat dat ze sint-janskruid bevatten, hebben positieve effec-ten op de gezondheid. Maar goed gemaakte preparaten op basis van een combinatie van de wer-kende bestanddelen hyperforin en hypericin zijn bewezen effectief. Die precieze preparatie komt heel nauw.’ Brenda Penninx, onder-zoeker bij VUmc en ggz inGeest over de bewezen effectiviteit van sint-janskruid bij de behandeling van depressie. Volkskrant, 30 april.

n ursula Wopereis

Participatie “Ik wilde dokter worden en mensen beter maken. Maar toen ik als bedrijfsarts met één been in de maatschappij en met het andere in de geneeskunde terechtkwam, merkte ik wat een enorme invloed de omgeving heeft op de gezondheid. Wil je bij (chronische) ziekte een optimaal behandelresultaat krijgen, dan moet je de patiënt niet alleen

behandelen, maar ook de omgeving erbij betrekken en de werksituatie zodanig aanpassen dat hij kan blijven functioneren. Participatie is net zo’n belangrijk doel als iemand van zijn klachten afhelpen of genezen. Dat moeten we meer centraal stellen in ons denken en doen als zorgprofessional.”

Implementatie fellowship “In 2009 heb ik een implementatie fellowship van ZonMw gekregen. Binnen VUmc is het een van mijn taken om onderzoeksprojecten naar implementatie op te zetten, waarbij we middels bepaalde strategieën interventies proberen in te voeren in organisaties, in de gezondheidszorg, of in bedrijven. In het project Stay@Work hebben we, samen met klm, Tata Steel, de ns en VU/VUmc, zo’n implementatiestrategie onderzocht voor het voorkómen van rug- en nekklachten. We werken overigens al jaren met deze partners samen in academische werkplaatsen. Daarin voeren we innovatieve projecten uit die uiteindelijk de gezondheid, productiviteit en inzetbaarheid van de medewerkers ten goede komt. Dat implementatieonderzoek heeft echt mijn hart gestolen.”

Bottom-up “Voor Stay@Work hebben we de strategie van parti-cipatieve ergonomie onder zocht, waarbij medewerkers op de werk-vloer zelf meedenken en beslissen in het proces. In totaal werkten bijna 6.000 werknemers mee. We hebben werkgroepen opgericht waarin werknemers, samen met het management en een arbocoördina-tor onder leiding van een ergonoom of arbeidsdeskundige de knelpun-ten in kaart brachten, waarvan zij dachten dat die nek- en rugklach-ten veroorzaakten. Voor de top 3 is een plan van aanpak opgesteld. Per werkgroep werden bovendien twee tot drie werknemers tot ergo-coach opgeleid, die hun collega’s begeleidden bij de implementatie. Over die werkwijze was men in de bedrijven erg tevreden. In VUmc kreeg zo onder andere het gebruik van tilliften een nieuwe impuls.”

Parel “De verbinding tussen wetenschap en werkvloer in Stay@Work op deze schaal is wereldwijd uniek, vandaar dat ZonMw deze Parel heeft toegekend. Dat was een verrassing, want het hoofddoel van het project, preventie van rug- en nekklachten, is niet behaald. Uit het onderzoek bleek overigens wel dat mensen die al rugklachten hadden, en dat is toch 50% van de beroepsbevolking, sneller herstelden dan in de controlegroep. De deelnemende bedrijven zijn zo enthousiast dat ze de methode willen uitbreiden naar andere klachten. Binnen VUmc, umcg en umc Radboud zijn we inmiddels bezig met een vergelijkbaar project voor verpleegkundigen met (hand)eczeemklachten.”

Fo

to

MA

RK

vA

N D

EN

BR

iNK

Han Anema (Steenwijk, 1964) studeerde geneeskunde aan de VU, werkte zeven jaar als bedrijfs- en verzekeringsarts en was van 1999-2004 senior onderzoeker bij TNO. Na zijn promotieonderzoek kwam hij in dienst bij VUmc, afdeling sociale geneeskunde. In 2010 werd hij benoemd tot hoog-leraar sociale geneeskunde. Han Anema doceert tevens aan de Univer-siteit van Toronto en is voorzitter van het Kenniscentrum voor Verzeke-ringsgeneeskunde.

Op 6 april ontving Han Anema, hoogleraar sociale geneeskunde, een ZonMw Parel voor Stay@Work, een grootschalig onderzoeksproject naar het voorkómen van rug- en nekklachten. Bijzonder, want die preventieve doelstelling werd niet behaald.

‘Participatie is net zo’n belangrijk doel als genezen’

Vijf x V volgens Han AnemaVerwanten vrouw, een zoon van 6

en een dochter van 10Vakantie ik hou enorm van reizen,

mijn vrouw en ik hebben alle werelddelen bezocht

Vrije tijd de vrijdag is voor de kinderen

Voer Indisch etenVervoer trein en vouwfiets

Met de ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst met het universitair medisch centrum Groningen heeft VUmc de volgende stap gezet in de ontwikkeling van de plannen voor een protonenfaciliteit: VUmc en umcg gaan de bestaande samenwerking op het gebied van hoofdhalsradiotherapie uitbreiden met onderzoek gericht op het verder vaststellen van de verschillende indicaties voor protonentherapie. Vanuit VUmc is Ben Slotman, afde-lingshoofd radiotherapie en voorzit-ter van divisie V, hierbij betrokken.

Gerichte bestralingMet protonentherapie kan veel ge-richter bestraald worden, waardoor er een hogere stralingsdosis in de tumor mogelijk is terwijl gezond omliggend weefstel minder stra-ling krijgt. Het resultaat is een even

goede of betere behandeling met minder risico op late bijwerkingen en minder risico op zogenaamde door de behandeling zelf veroor-zaakte secundaire tumoren.

Protonentherapie in NederlandProtonentherapie is nog niet beschikbaar in Nederland. Om dat mogelijk te maken is het belangrijk dat de therapie in Nederland wordt toegelaten en dat zorgverzekeraars protonentherapie gaan vergoeden. Voor sommige indicaties gebeurt dat al, zoals tumoren bij kinderen en tumoren in het oog en de schedelba-sis. Nu gaan deze patiënten naar het buitenland voor een behandeling met protonentherapie. Het College voor Zorgverzekeringen brengt deze zomer een advies uit over het opnemen van andere indicaties (zoals hoofdhals- en longtumoren)

waarbij protonentherapie het risico op bijwerkingen kan verkleinen.VUmc is zeer innovatief op het ge-bied van moderne bestralingstech-nieken en is expert in het toepassen van die technieken voor bestraling in de long. Veel van de geavanceerde radiotherapietechnieken die hier zijn ontwikkeld, zijn ook toepasbaar in protonentherapie. De afdeling radiotherapie van het umcg is zeer innovatief in de ontwikkeling van nieuwe bestralingstechnieken bij patiënten met een tumor in het hoofdhalsgebied, waaronder nieuwe technieken ter preventie van een droge mond en het voor-komen van blijvende slikklachten.

Gezamenlijk programmaVUmc en umcg werken al jarenlang samen op het gebied van hoofdhals-radiotherapie en longradiotherapie.

De afdelingen radiotherapie van VUmc en umcg hebben een geza-menlijk programma ontwikkeld om behandelresultaten, bijwerkin-gen op korte en lange termijn en kwaliteit van leven te onderzoeken. De toekomstige samenwerking zal bestaan uit klinisch wetenschap-pelijk onderzoek om te kunnen bepalen bij welke andere indicaties protonentherapie ook effectiever is.Het umcg ontwikkelt samen met het kvi, de Rijksuniversiteit Groningen, tu Twente en het Paul Scherrer Instituut in Villigen (bij Zürich, Zwitserland) plannen voor de bouw van een protonenfaciliteit op het terrein van het umcg. Dit samen-werkingsverband is één van de drie consortia die momenteel in Neder-land plannen ontwikkelen voor de bouw van een protonenkliniek.

VUmc en UMCG bundelen krachten voor protonenonderzoek

1 0

Lorenzo

Wat doe je precies?“Ik ben begonnen met het maken van gezichtsvelden waaraan ziektebeelden af te leiden zijn. En de oog-arts bekijkt bijvoorbeeld of de ogen van patiënten achteruit gaan of stabiel blijven. Sinds een paar jaar doe ik er ook andere onderzoeken naast.”

Wat vind je zo interessant aan je werk?

“Er is veel ruimte voor ontwikkeling, dat is erg leuk. Ik leer nog steeds nieuwe dingen. Maar het allerleukste vind ik de patiënten, omdat ze al-lemaal zo verschillend zijn. Het is elke keer weer een uitdaging om mensen op hun gemak te stellen en het beste resultaat te behalen. En de omgang met mijn collega’s is heel leuk, dat vind ik belangrijk! Je moet immers samen de schou-ders eronder zetten.”

Wat heb je zien veranderen door de jaren heen?“Ik heb veel arts-assisten-ten zien komen en gaan. Het is heel leuk om met deze mensen te werken, omdat ze me een beetje jong houden. En er zijn nu echt veel meer mogelijkhe-

den dan vroeger, op de werkvloer en op het gebied van onderzoek. Dat komt onder andere door de nieuwe apparaten die we nu gebruiken die alles echt prachtig in beeld kunnen brengen. Vroeger verbleef een patiënt voor een staar-operatie hier wel enkele dagen bijvoorbeeld, terwijl iemand nu al na een uur weer buiten de deur staat. Er is echt veel veranderd. En het werk is door de nieuwe apparatuur veel afwisselender geworden.”

Heb je het jubileum gevierd?“Vandaag ga ik het een beetje vieren, maar wel bescheiden hoor. Ik trakteer mijn collega’s tijdens de borrel.” n RP

De jubilaris

25 jaar

Fo

to

PA

uL

LE

cL

ER

cq

Medewerkers die 12,5, 25, 40 en zelfs 50 jaar aan VUmc verbonden zijn, blijken geen uitzondering. Elke dag is er wel een medewerker die zijn of haar jubileum viert. Voor hen is het gras nergens groener dan hier. Deze keer technisch oogheelkundig assistent Janna Gravesteijn.

Prikbord

Volleyballers gezochtOp de oproep om VUmc-ers te interesseren voor beachvolleybaltoernooien is nog niet erg gereageerd. Op de advertentie op het prikbord van intranet reageerden welgeteld twee collega’s, op Tracer geen enkele. AIO Nienke Broos hoopt dat daar snel verandering in komt. “We hebben nu een groep van acht mensen die regelmatig willen trainen. Omdat niet iedereen op dezelfde dagen kan, zou het fijn zijn als het team wat groter zou zijn.” Wie zich wil aanmelden: het e-mailadres van Nienke is n.broos@VUmc.nl.

Het prikbord op intra-net biedt medewerkers de mogelijkheid om oproepen te plaatsen. Dagelijks zijn er nieuwe vraag- en aanbodadvertenties te vinden. Sommige berichten zijn wel erg bijzonder.

Gezocht:videospelletjesen knutselspul

Marijke Peer, Stadhouder van Kinderstad, is op zoek naar gulle gevers. Ze doet een oproep aan alle medewerkers die wellicht thuis nog videospelletjes voor de Playstation2, knutselspullen of speelgoed heb-ben liggen waarmee de kinderen in Kinderstad weer lekker in de weer kunnen zijn. Kritisch is de Stadhou-der wel, niet alles mag Kinderstad in. “Legervoertuigen en ander gevechts-

speelgoed bijvoorbeeld hebben we liever niet, in plaats daarvan zijn we vooral op zoek naar videospelletjes en ander kindvriendelijk speelgoed.” Naast het spelen van videospelletjes wordt er in Kinderstad ook bijna elke middag geknutseld. “Het is leuk als de kinderen hun prachtige creaties na afloop mee naar huis kunnen nemen en daarom zijn we blij met een aanvul-ling van onze knutselspullen. Bijvoor-

beeld kralen, oude kralenkettingen en sleutelhangers die hergebruikt kunnen worden, Scooby Doo touwtjes, lint en kant, knopen, bliklipjes van frisdran-ken, stickervellen en garen en wol. Dus mocht je nog mooie oude kralen of andere knutselspullen hebben liggen die je toch niet meer gebruikt? Dan weten wij er wel raad mee. Ze worden namelijk verwerkt tot een supermooie creatie van de kinderen.” n RP

Fo

to

PA

uL

LE

cL

ER

cq

Tr a c e r 5 – 10 maar t 2011 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

Een bijzondere Koninginnedag

Heel wat VUmc-ers hebben Koninginnedag gebruikt om twee-

dehands spullen te verkopen of juist aan te schaffen. Onder de

verkopers waren Niek Wijmenga, inkoper bij het facilitair be-

drijf, Christa van Bunderen, arts-onderzoeker endocrinologie,

en Maria Disselhorst, arts-assistent longziekten. Alleen was

hun doel niet om een extraatje te verdienen, maar om spon-

sorgeld binnen te halen. Niek en zijn team willen dit jaar mee-

doen aan Trailwalker: een sponsorwandeling van 100 km, die

binnen 30 uur moet worden afgelegd. Doel is om zoveel moge-

lijk geld binnen te halen voor beter onderwijs voor schoolkin-

deren in Birma. Het evenement vindt plaats op 25 en 26 juni.

“Onze doelstelling is om 6.000 euro op te halen. We verzinnen

allerlei verschillende acties. Zo organiseren we op woensdag

1 juni in de Heeren van Aemstel een benefietfeest om geld bij

elkaar te krijgen.”

Daarnaast hoopt hij ook op financiële steun van collega’s.

“Jullie kunnen ons sponsoren door team Aap Noot Mies 1

te steunen, bijvoorbeeld per afgelegde kilometer of gewoon

een vast bedrag.” Meer informatie hierover is te vinden op de

team-website www.goeistedoel.nl.