Strategische analyse sociale economie in Zuid- West-Vlaanderen · • Afstemmingsvraagstuk ihkv...

37
Strategische analyse sociale economie in Zuid- West-Vlaanderen Peter Cousaert, VVSG-stafmedewerker activeringsbeleid en lokaal sociaal beleid

Transcript of Strategische analyse sociale economie in Zuid- West-Vlaanderen · • Afstemmingsvraagstuk ihkv...

Strategische analyse sociale economie in Zuid-West-Vlaanderen

Peter Cousaert, VVSG-stafmedewerker activeringsbeleid en lokaal sociaal beleid

VVSG - VVSG -

Context en uitgangspunten

• Afstemmingsvraagstuk ihkv ‘werk op maat van

alle kansengroepen’

• Participatieladder als insteek

• Ook cruciaal binnen Maatwerk, W2, toekomstig

doelgroepenbeleid

• Ambitie: nulmeting, basis: input werkveld

• Gaandeweg: ook groot luik aanbevelingen

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 2 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Strategische doelstellingen

• SD 1: Netwerkvorming en samenwerking binnen

RESOC-gebied mbt SE en belendende domeinen

• SD 2: Dynamiek vanuit

organisatieoverschrijdende aanpak

• SD3: Afgestemde dienstverlening

• SD4: Behoeftendetectie van onderuit en meer

vraagsturing

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 3 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Operationele doelstellingen

• OD 1: Inventaris vraag en aanbod

• OD 2: Drempels in keten in kaart

• OD 3: Toegankelijkheid hulp- en dienstverlening

• OD 4: Communicatieprocedures

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 4 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Plan van aanpak – werken in subregio’s

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 5 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Plan van aanpak - procesopbouw

• Startevenement

• Huiswerk

• Eerste bijeenkomst werkgroepen

• Tussentijds rapport

• Tweede bijeenkomst werkgroepen

• Eindrapport en voorstelling

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 6 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Inventaris en analyse

• Overzicht werkzoekendepopulatie

• Overzicht aanbod SE (alles in beweging)

• Beschutte werkplaats

• Sociale werkplaats

• Lokale Diensteneconomie

• Arbeidszorg

• PWA

• Artikel 60 §7

• Inschaling participatieladder

• Gemoduleerd aanbod SE per subregio

• Toeleiders in kaart

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 7 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Over ketens en netwerken – verknoping

van het netwerk – Cluster Harelbeke

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 8 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Over ketens en netwerken – verknoping

van het netwerk – Cluster Menen

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 9 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Over ketens en netwerken – verknoping

van het netwerk – Cluster Waregem

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 10 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Over ketens en netwerken – verknoping

van het netwerk – Cluster Kortrijk

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 11 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Krachten op de dienstverleningsketen (1)

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 12 - 27-5-2015

Krachten op dienstverleningsketen

VVSG - VVSG -

Krachten op de dienstverleningsketen (2)

• Waterbedeffecten

• AZ als wachtkamer SE

• Weglekken

• Schakelmogelijkheden SE / NEC

• Problemen bij toeleiding LDE, Maatwerk..

• Wat met gemotiveerden op wachtlijsten?

• Racisme en uitsluiting op arbeidsmarkt

• Drempel naar OCMW’s

• Opstoppingen

• Wachtlijsten SE (+/- alle treden)

• Beperkt aantal jobs NEC

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 13 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Krachten op de dienstverleningsketen (3)

• Sub-optimalisatie

• Administratieve verplichtingen

• Verdwijnen Werkwinkel = verschraling samenwerking

• Veel organisaties > info verloren

• Strategisch gedrag

• Redeneren vanuit eigen organisatie

• Afroming

• Kruisende ketens

• Combinatie AZ / WLH-reglementering problematisch

• Begeleidingsopdracht VDAB vs controlefunctie RVA

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 14 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Toegankelijkheid dienstverlening en

communicatie (niet voor Kortrijk!)

• Centrale aanspreekpunten en loketten voor

burger

• Rol in toegankelijkheid

• SE: fysiek noch digitaal of telefonisch

• Doorverwijzing

• Weinig afspraken

• Wel: regionaal overleg TB’ers waar afspraken worden

gemaakt + Menen-Wervik overleg met VDAB

• Cliëntoverleg: indien nood aan

• Gemeenschappelijke taal: nihil

• Gezamenlijke communicatie naar doelgroep: nihil Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 15 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Conclusies – invulling op treden (1)

• Algemeen

• Tekort aan plaatsen in SE

• Drummen op bovenste treden ladder

• Treden ingevuld door te sterke profielen

• Gevolg van

• Delokalisering / machines

• Relatief veel aanbod, ondergrens werkzoekendenbestand

• Toch ook organisatiedenken

• Vlaamse focus op doorstroom: soelaas?

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 16 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Conclusies – invulling op treden (2)

• Arbeidsmatige activiteiten onder begeleiding met

welzijns – en zorgondersteuning:

• Meer buiten SE: verder inventariseren

• AZ als wachtkamer SE, gevaar finaliteitsoplossing

• Tegelijk: wegdrukken van wie behoefte heeft

• Tijdelijk activerende trajecten

• Toeleiders, met vaak grote dossierdruk

• Ook afromingseffecten

• Betaald werk met ondersteuning

• Wachtlijsten (soms tot één jaar bij maatwerkbedrijven)

• Mensen verdwijnen uit beeld

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 17 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Conclusies – invulling op treden (2)

• Schakel SE – NEC niet naadloos

• Kennen elkaar niet

• Schakelmogelijkheden moeilijk: grote stap, probleem

bij mislukking

• Tekort aan laaggeschoold werk (zeker voor cluster

Menen)

• Werkzoekenden ontglippen toeleiders

• Komen zelf naar initiatieven

• Zorgen over centrale rol VDAB ihkv maatwerk

(flessenhals)

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 18 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Conclusies – (lokale) financiering van de

SE

• Financiering diffuus: lokaal, provinciaal, Vlaams,

federaal, eigen middelen

• Verdeelsleutel verschillend per organisatie/werkvorm

• Eigen middelen: tussen 1 en 79%

• Quasi alle federale middelen naar Vlaanderen

(middelen op peil?)

• Lokale financiering ook diffuus

• Lokale investeringen in artikel 60 §7 (RMI, 70-30, excl

omkadering) en LDE (klaverblad, van 6 tot 28%)

• Sociale Werkplaatsen: nergens meer dan 10%

• Arbeidszorg: eerder beperkt (sector die het moeilijk

heeft) 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Conclusies – (lokale) financiering van de

SE

• Opgelet: geen absolute cijfers, moeilijke

inschatting

• Te gevoelig gebleken

• Grote / kleine organisaties

• Ook geen cijfers mbt rol lokaal als aankoper van

diensten: verdere inventaris interessant

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 20 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Conclusies: Netwerk, centrale en perifere

spelers

• Centrale spelers

• Meestal toeleiders

• OCMW’s heel vaak centraal

• Zowel op cliënt- als organisatieniveau

• Niet elk OCMW even centraal

• Concreet

• Cluster Harelbeke: OCMW Kuurne en OCMW Harelbeke

• Cluster Menen: OCMW Wervik, Menen en Wevelgem,

Veerkracht 4 (laatste sterk op organisatieniveau)

• Cluster Waregem: OCMW Waregem, OCMW Anzegem, in

mindere mate Tandem (organisatieniveau)

• Cluster Kortrijk: OCMW Kortrijk, De Poort en Mentor

• Opvallende vaststelling: VDAB bijna steeds perifeer

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 21 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Conclusies: Netwerk, centrale en perifere

spelers

• Perifeer

• Lappendeken aan organisaties

• Over verschillende werkvormen heen

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 22 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Conclusies: Netwerkvorming – begrenzing

van het netwerk

• Betrokkenheid in subregio’s verschillend

• Subregio Menen: sterk

• Kortrijk: beperkt (overaanbod ander overleg?)

• Vanuit continuüm werk – welzijn is focus op SE

en toeleiders (te) beperkt

• Te begrensd:

• Ondernemers uit NEC?

• Welzijnspartners (onmogelijk volledige welzijnswerk

mee te nemen)

• Gemeente- en stadsbesturen

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 23 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Conclusies: Weerstand in subregio’s?

• Verschillend per organisatie

• ‘Blijf-van-mijn-lijf’: werking ter discussie voor andere

partners?

• Kortrijk: partners ontmoeten elkaar op andere fora?

• Gemeenschappelijk belang / individueel belang?

• Algemeen bij dit soort processen:

• Vragen bij idee externe deskundige

• Geldverspilling? Wat brengt het op? Wat komt er uit dat niet

aansluit bij buikgevoel? Tijdrovende analyse? Konden dit zelf

ook wel aansturen?

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 24 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Conclusies: Toegankelijkheid van

dienstverlening en communicatie (excl. Kortrijk)

• Weinig profs volledig overzicht SE / toeleiders

• Wat dan voor burger?

• Weinig systemen die klaarheid brengen (loketten,

centrale aanspreekpunten, digitale overzichten..)

• Communicatie tussen organisaties op

cliëntniveau

• Weinig gestructureerd cliëntoverleg: ad hoc

• Weinig begeleide toeleiding (behalve bij OCMW’s)

• Weinig aandacht voor beroepsgeheim en privacy

• Formalisering van de relaties: zeer beperkt

(uitzondering VDAB?)

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 25 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Aanbevelingen - Netwerkontwikkeling

• Ontgrenzen netwerk: ondernemers,

welzijnspartners, gemeenten en steden

• Regionaal of subregio?

• Niet eenduidig: subregio kan, mits…

• (Regionaal?) Doelstellingenoverleg en platformen

• Functionaliteit centraal

• Hoe kan regie in SE vorm krijgen?

• Hoe brug tussen SE en NEC?

• …

• Doelgerichtheid netwerk tegen het licht

• Proces opzetten

• ‘Netwerken en lokaal welzijnsbeleid: model,

meetinstrumenten en praktijk’!

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 26 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Aanbevelingen – Netwerkontwikkeling,

leefwereldperspectief

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 27 - 27-5-2015

Deelnemers en activeerders

Deelnemers en activeerders

Netwerkgroep Netwerkgroep Subregiovergadering Subregiovergadering

VVSG - VVSG -

Aanbevelingen – Netwerkontwikkeling

• Veel niet-geformaliseerde relaties (VDAB als

uitzondering)

• Sommige relaties kunnen meer formalisering

gebruiken

• Maar:

• Niet eenzijdig opleggen

• Niet per se voor nieuwe partnerschappen

• Natuurlijk gevolg informele relaties

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 28 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Aanbevelingen - Aanpak bij wachtlijsten

• Ideale wereld: match vraag en aanbod

• Maar: veel wachtlijsten

• Ideaal

• Aanpak VAN wachtlijsten

• Maar: geen capaciteitsverhoging te verwachten

• Zoeken naar overgangssystemen

• Maw: hoe houden we gemotiveerden warm?

• Kijken naar vrijwilligerswerk, opleiding…

• Zoektocht samen inzetten

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 29 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Aanbevelingen - Communicatieaspecten

• Naar de doelgroep

• Gezamenlijke communicatieacties

• Behoeftegericht ipv organisatiegericht

• Tussen partners

• Proces om samenwerking en communicatie te

verbeteren/verfijnen

• Doorverwijzing en cliëntoverleg systematiseren

• Meer en betere afspraken tussen toeleiders en werkvloeren

• Afspraken over informatiedeling en beroepsgeheim

• Inzet op gemeenschappelijke taal (bv experimenteren met

elkaar methodieken)

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 30 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Aanbevelingen aan lokale besturen – regie

en netwerkvorming

• Regie en netwerkvorming versterken

• Beleidsvisie ontwikkelen

• Intergemeentelijke aanpak, SE geschikt thema

• Omwille van gebrek aan ambtelijke capaciteit

• Omwille van niet hoog op politieke agenda

• Maar: moeilijk coördinatievraagstuk ((sub)regionale dynamiek

vs beleidsplanning gemeente

• Weinig doorzettingsmacht, maar kennis belangrijk om

te kunnen sturen

• Ifv netwerkvorming: in contracten of convenanten

deelname aan netwerken opnemen als voorwaarde

• Motor om niches te definiëren en dienstverlening te

ontwikkelen/aan te sturen (ook in overleg met sectoren)

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 31 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Aanbevelingen aan lokale besturen – boost

aan sociale economie

• Binnen lokale budgettaire marge

• Als werkgever: enclavewerking bestuderen

binnen de gemeente

• Als aanbesteder: werken met sociale clausules

• Als regisseur:

• SE in al haar facetten kenbaar maken

• Subsidiereglementen opzetten voor werkgelegenheid

tav kansengroepen (bv cofinanciering voor projecten

die passen binnen beleidsprioriteiten gemeente)

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 32 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Aanbevelingen aan lokale besturen –

diensten SE bevattelijker

• Dienstverlening niet steeds op juiste plaats

• Sectoraal, versnipperd

• Hoe meer behoeften, hoe meer last van

• Uitbouw loket SE, maar:

• Integratie binnen bestaande structuren: Sociaal Huis of

andere loketten, Werkwinkel waar die nog bestaan

• Ook inzet op digitaal (kanalenmix): Dienstenwijzer?

(niet iedereen eens dat de tool geschikt is)

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 33 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Aanbevelingen aan lokale besturen –

Ruimer dan SE

• Visie op SE cruciaal

• Maar ruimer: visie op werkgelegenheid nodig

• Dus ook: toegankelijke dienstverlening voor

werkgevers, competentieverhoging

werkzoekenden…

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 34 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Samen aan de slag

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 35 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Contactgegevens

• Peter Cousaert

[email protected]

• 0477 70 56 89

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 36 - 27-5-2015

VVSG - VVSG -

Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 37 - 27-5-2015