Skate4AIR Magazine 2

jochem Uytdehaage

en meer

bart swings belg in het

schaatspeloton

magaZine ‘Ik had die dag eensuperdag’

Reinier Paping:

skate 4 air 2013

‘De Weissensee is een parel’

My dear dokter...

Paulien vanDeutekom

Van de redactieDaar is ie dan. De tweede editie van het enige echte jaarlijks terugkerende Skate4AIR Magazine. Een Magazine dat gezien mag worden. Een Magazine om trots op te zijn. Trots om te mogen bijdragen aan het goede doel dat Skate4Air heet. Skate4AIR. Schaatsen voor lucht. Lucht voor kinderen en (jong)volwassenen die lijden aan Cystic Fibrosis (CF), taaislijmziekte. Een verschrikkelijke longziekte die het leven moeilijk maakt en het leven verkort. Lees het aangrijpende verhaal van Djuna Maes die dankzij een longtransplantatie door het oog van de naald kroop. Of onze schaatsheld Martijn Oudeman. 200 ijskoude kilometers op de Weissensee gleden in februari 2012 onder zijn ijzers door. Een prestatie op zich. Maar voor een CF-patiënt met nieuwe longen een grootse overwinning! Dat doet ergens denken aan de hel van ‘63. Reinier Paping vertelt (alsof het dag van gisteren was) hoe hij die Elfstedentocht 50 jaar geleden won. En wist u dat er behalve een horse- en een dog whisperer, ook een “schaatsenlezer” bestaat? Reken maar dat dat Jan Lensen is. Of kijk eens op de poster in het midden, kent u niet toevallig iemand? Niet? Jochem Uytdehaage, ambassadeur van Skate4AIR, kent u in elk geval! Op 1 februari 2013 schaatsen wij met 150 schaatsliefhebbers in best opzichtige geel/zwarte Skate4AIR-pakken voor de derde keer mee met de Alternatieve Elfstedentocht op de Weissensee. Schrikt u dus vooral niet als u deze zwerm bijen voorbij ziet komen, of als u geel/zwarte enkelingen treft op uw ijsbaan. Ze werken hard en voor een goed doel. Zij dragen bij aan het inzamelen van geld voor onderzoek. Voor een beter en langer leven met CF.

Eva FrogerMichiel BalemansKarine Helmink - OnderwaterJimmy Fock

MultiMedia magaZine De artikelen in dit magazine worden ondersteund door filmpjes die je heel gemakkelijk en snel op je smartphone of tablet kan bekijken.

Stap 1 Download QR code reader in de App store. Stap 2 Scan een QR code. Stap 3 Bekijk automatisch het filmpje bij het artikel.

Arnoud & Werner

VoorwoordArnoud en Werner. Werner en Arnoud. Die lange en die … wat minder lange. De founding fathers van Skate4AIR.

In 2010 schaatsten zij samen de Alternatieve Elfstedentocht op de Weissensee. “Wat zou het mooi zijn om deze tocht volgend jaar met een paar goeie kerels te rijden. En dan niet alleen te rijden, maar om er ook geld mee in te zamelen voor de Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting (NCFS)”, aldus Werner en Arnoud aan de borrel.

Waarom de NCFS? De kern hiervan lag natuurlijk in het feit dat de zoon van Arnoud lijdt aan Cystic Fibrosis. En het hemd is nu eenmaal nader dan de rok. Maar het is meer. De relatieve onbekendheid van deze, let wel, meest voorkomende erfelijke ziekte heeft weldegelijk een rol gespeeld. En schaatsen? Ja, schaatsen is zo’n prachtige sport, zeker op natuurijs. Een sport van niet zeuren, doorzetten, vallen en weer opstaan. De verbinding met CF patiënten, die dit dagelijks ondervinden, is dan snel gemaakt, aldus de oprichters. “Een paar goeie kerels”, is een understatement gebleken. Heel veel goeie kerels meldden zich; daaronder natuurlijk ook vrouwen, echtparen, gezinnen, broers, zussen en kinderen. Allemaal goeie kerels. Allemaal “kerels” die zich verbonden voelen met het goede doel van Skate4AIR. Kerels die in sommige gevallen zelf lijden aan CF. Met elkaar schaatsten meer dan 300 deelnemers de afgelopen twee edities meer dan een half miljoen euro bij elkaar.

Skate4AIR staat aan de vooravond van de derde editie. Deze derde editie staat in het teken van consolidatie en het bouwen van een fundament voor de toekomst. Een belangrijke stap hierin is dat we sinds september van dit jaar met een heus Skate4AIR bestuur werken en er commissies zijn ingesteld. Andere belangrijke en vooral leuke stappen zijn dat we dit jaar Paulien van Deutekom mogen verwelkomen in ons midden en dat er een link is gelegd met het Team Haven Amsterdam SKITS. We hechten er veel waarde aan om het goede te behouden. Dat familiegevoel moet vooral blijven. Lang leve de “goeie kerels”!

Tot slot nog dit. Skate4AIR stelt dit jaar het dragen van een helm verplicht. Kijk naar die prachtige foto van Werner en Arnoud en weet dat ook voor goeie kerels geldt: Safety first!

skate4air magaZine 2013

sfeerimpressie

editie 2

het pact Vantechendorf

inhoUdsopgaVe

Van de redactie 2

Voorwoord 2

interView reinier paping 4

interView toine doreleijers, VoorZitter aew 8

het pact Van techendorf, elfstedentocht 2012 10

jochem Uytdehaage - ‘waarom ik weer mee doe’ 13

nederlandse cystic fibrosis stichting 14

my dear dokter 15

impressie skate4air 2012-11-21 16

martijn oUdeman -‘mijn elfstedendroom’ 18

interView jan lensen - ‘the skate whisperer’ 20

bart swings - ‘snelle belg bij team haVen skits’ 22

ik@weissensee, Verhalen Van deelnemers 24

eerste clinic 2012 27

interView paUlien Van deUtekom 28

hall of fame 31

djUna - ‘als ik geen cf had’ 32

colofonContact: [email protected]

Copywright: Stichting skate4AIR. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stichting Skate4AIR.

Fotografie: Jannes Glas, Ben Mobach, Rosaria Macri, Neeke Wassenbergh Smit, Glenn Wassenbergh, Robbin Wubbe, Jimmy Fock, Philip van Aerssen, Huub Snoeps, Karine Helmink - Onderwater, Michiel Balemans

Redactie: Michiel Balemans, Karine Helmink - Onderwater, Eva Froger, Jimmy Fock

Vormgeving: Thijs van Rees, Match Media Breda.

Drukkerij: Moderna, Paal – Beringen België

Oplage: 15.000

Met dank aan: Alle vrijwilligers die Skate4AIR maken tot wat het nu is!

3

team haVen amsterdam SKitS

‘mijn elfsteden

droom’

‘Ik had die dag eensuperdag’

Paping, 81 jaar oud inmiddels, is een schat aan verhalen, over hoogtepunten, maar ook over

teleurstellingen, die misschien wel de basis legden voor die ene superdag.

Het is opvallend hoeveel hij nog weet van die dag. Die dag, zo begint hij, zal ik inderdaad

nooit vergeten. Zolang mijn hersens het toelaten, blijft het haarfijn op m’n netvlies.

Reinier Paping, de elfstedentocht van ‘63

Nee. Genoemd werd ik niet als favoriet, dat waren meer mannen als Jeen van den Berg, Aad de Koning, Jan van der Hoorn, Anton Verhoeven. Dat waren erkende Elfsteden-rijders, die hadden al weleens gewonnen. Ik had dan wel ooit in de kernploeg langebaan gezeten (-de toenmalige topselectie van Nederland- ) maar dat was al een tijdje terug. En de echte top had ik nooit gehaald.. In 1955 heb ik meegedaan aan de Europese kampioenschappen, maar haalde de laatste 16 net niet, mede door een val op de 500 meter. En de Olympische Spelen van 1956 gingen ook de mist in. Ik was goed in vorm hoor dat seizoen, maar bij de kwalificatiewedstijd voor de 5000 meter moest ik als eerste rijden. Vervolgens ging iedereen natuurlijk op mijn schema zitten en weg was de Olympische droom. En ja die bochten hè, technisch waren die rechte einden prima, maar ik liep die bochten minder sterk. Er was in die tijd ook eigenlijk niemand die je dat kon leren.

1963 was uw eerste elfstedentocht. Ja, in 1956 werd de tocht ook verreden maar toen was ik nog teveel met de langebaan bezig, in 1963 niet meer.

maar u had nog steeds de conditie van een topsporter. Ja, dat is wel een aardig verhaal. Ik zou in het najaar van 1962 een sportzaak beginnen, maar de verbouwing stagneerde door gedoe met de aannemer. Daarvoor hebben we nog een rechtszaak aangespannen. Toen had ik weer meer tijd om te trainen. En ik was al trainer van de selectie Overijssel. Ik trainde gewoon met ze mee, deed hetzelfde programma. Och jongen, ik heb m’n hele leven lang aan sport gedaan, er is toch niets mooier dan dat. Voetbal, hardlopen, tennis, volleybal. En schaatsen

natuurlijk. Ik ging bijna elke dag lopen in de bossen, heerlijk was dat. En altijd willen winnen hè, dat zat er van vroegs af aan al in. Zo gedreven, maar fair hoor, anders vond ik het niets.

maar in 1963 was u toch toch een beetje uit de picture. Ja, maar zelf wist ik wel dat ik in vorm was hoor. Ik was in twee voorafgaande wedstrijden, de Ronde van Spannenburg en de Boorentocht tweede geworden, telkens achter Jeen van den Berg. Die pakte mij dan in de sprint. En dat waren wedstrijden met meer dan 100 wedstrijdrijders. Het was ook wel fijn om niet als favoriet te starten, ik kon onbevangen rijden, was er iets minder mee bezig. Mede daardoor was ik ook wat laat weg.

laat weg? Ja, we kwamen al wat laat aan, want de boer die ons op kwam halen was niet zo’n vlotte. Vervolgens werd ik bij de hal aangesproken door een mij bekende fotograaf die mij op de foto wilde terwijl ik me prepareerde. Nou dat doe je dan maar hè. Ondertussen stonden er al 250 man voor me en die grote mannen stonden goed vooraan. Het stuk naar Sneek was dus een inhaalrace. Toen merkte ik al dat ik goed was. Om me heen werd gevallen, gevloekt en getierd. Want het was smal op de Zwette die dag. Er was wel wat geveegd, maar niet veel natuurlijk. Dat moest men in die tijd allemaal nog met van die heksenbezems doen. Ik viel gelukkig niet, ook omdat ik wat ruimte liet met m’n voorganger. En voor Sneek had ik de sterke mannen al te pakken, had ik toch zomaar even twee minuten goedgemaakt. Nou dat geeft natuurlijk moraal. Op het Slotermeer kwam het zonnetje op, dat weet ik nog


5

heel goed, daar genoot ik zo van. En toen waren er al veel mannen af, ik denk dat we toen nog maar met een mannetje of 23 aan kop reden. Dat bleef zo tot Stavoren. Vanaf daar werd de groep uitgedund, veel valpartijen, bijna iedereen zat al kapot. Ik ben toen voor Hindeloopen ook nog gevallen bij een kluunplaats ( zie foto), maar kwam weer snel in m’n slag. Ik zat telkens maar te denken, dit gaat te langzaam. Ik had gedacht, die Elfstedentocht dat is toch jakkeren. Maar dat was niet zo, kon natuurlijk ook niet op dat ijs. Ach, een sporter heeft dat misschien maar één, twee keer in z’n leven, zo’n dag dat je super bent. Nou, dat was die dag bij mij zo. Dus toen ben ik af en toe een beetje gaan sleuren. Tussen Hindeloopen en Workum kwam ik op een zeker moment zo’n 80 meter voor te liggen. Ik weet nog goed dat ik een beetje in mezelf lachte, zo van Reinier jongen stel je voor dat je bij de eerste tien kan rijden vandaag.

bolsward, halverwege. Toen waren we nog maar met vier man over. Van den Berg, Jan Uitham, Anton Verhoeven en ik. Het was echt een slagveld. Aad (de Konig MB) moest eraf en Jan van der Hoorn stopte zelfs. Die zei ik heb een vrouw en twee kinderen, ik ga naar huis. Ja, het was natuurlijk wel slecht die dag. Ik merkte toen ook al dat Jeen (van den Berg MB) slecht zat. Als ie op kop kwam meteen omhoog komen en

dan wat in een zakje gaan frutten, dat soort dingen. Jeen was ook wel een beetje leep soms.

U had familie in bolsward toch? Ja, daarom wilde ik als eerste Bolsward binnenrijden, dat leek me wel mooi. En toen is Jeen voor de stempelpost snel over me heen gekomen. Die was bang dat ik er al van tussen ging. Maar iets later gebeurde dat toch. Ik vond het gewoon te langzaam gaan dus maakte een gat. Met name Jan Uitham twijfelde, dat zag ik wel even. Die besloot bij de anderen te blijven. Maar ik denk ook niet dat die mee had gekund. Toen dacht ik, ik rij maar door naar Harlingen daar zie ik wel verder.

en daar had u twee minuten voorsprong. Dat kreeg ik vanaf de kant te horen. Dat was doorgebeld, zo ging dat toen nog. Toen was m’n enige gedachte, nu maar zo snel mogelijk door naar Dokkum. Maar eigenlijk wist ik van niets, ik kende de route niet. Vanaf dat moment was het wind tegen, en smal, ondergesneeuwd. Op een zeker moment ben ik zelfs een stuk gaan lopen.

gaan lopen? Jaja, een meter of zevenhonderd. Ik had voor de zekerheid van die klompslofjes meegenomen. Op een bepaald stuk was gewoon niet meer te zien waar het ijs was en waar

‘Zo’n 20 kilometer na Franeker kreeg ik wel een beetje een inzinking, toen ben ik even gaan liggen...’

het land. Alles ondergesneeuwd. Toen heb ik m’n schaatsen maar uitgedaan. Dat was even lekker, je rust dan natuurlijk toch een beetje uit. M’n schaatsen aantrekken was wel lastig dat weet ik nog goed. De veters waren bevroren, dus dat duurde nog even. In Franeker had ik al tien minuten voorsprong. Die anderen waren kapot en ik reed die dag echt in een roes.

U had verzorging langs de kant? Nee, andere mannen zoals Van den Berg en Verhoeven wel maar ik niet. Dus ik had eten meegenomen, studentenhaver, rozijzen, een plak chocola en een stuk metworst. Dat heb ik voor Franeker nauwelijks aangeraakt. Daar was ik helemaal niet mee bezig. En we kregen er ook wel veel van mensen langs de kant dan moet ik wel bij vertellen. Stukjes sinaasappel, citroen, iets te drinken, dat soort dingen. Zo’n twintig kilometer na Franeker kreeg ik wel een beetje een inzinking, toen ben ik even gaan liggen.

gaan liggen? U ligt aan kop in de elfstedentocht, tien minuten voorsprong, nog 50 kilometer te schaatsen, u kunt winnen en u gaat even liggen? Ik weet eigenlijk ook niet waarom ik die beslissing nam, maar het werkte heel goed. In de buurt van Vrouwbuurtster- molen stond een jongen met zo’n lange oliejas en ik vroeg aan hem of ik even op die jas kon liggen. Die jongen trok meteen z’n jas uit en daarop heb ik toen een paar minuutjes gelegen. Eigenlijk wil je dan blijven liggen, maar ik ben natuurlijk toch opgestaan. En ik kwam toch wel weer vrij snel in m’n slag. Hoewel slag, eigenlijk kon je die dag nauwelijks ritme rijden. Zeker op de Blikvaart en Het Riet, de Noorwesthoek, daar kon je niet eens met je handen op de rug schaatsen. Ik moest voortdurend corrigeren, uitwijken, springen. Ik ben toch ook wel veel gevallen die dag, misschien wel twintig keer. Ondanks de wind was het daar misschien wel een voordeel dat ik alleen reed. Ik kon mijn eigen spoor vinden. De Dokkummer Ee was redelijk goed ijs. Daar begon de zon ook weer te schijnen, heel fel. Toen heb ik m’n bril opgezet. Ja ik was blij dat ik die had meegenomen. Er zijn er veel die sneeuwblind zijn geweest die dag, daar had ik geen last van.

in dokkum nog steeds tien minuten voorsprong. Ja, ik had door m’n rust op die oliejas geen tijd verloren. En terug naar Bartlehiem kwam ik de anderen tegen, ik voor de wind, zij met wind tegen. Dat heeft ze toen wel echt genekt, want ze merkten hoever ze achter lagen. Na Bartlehiem richting Oudkerk was het weer erg slecht ijs. Ook daar heb ik nog een stuk gelopen. Ik liep alleen maar verder uit, bij de finish had ik 21 minuten voorsprong.

hoe ging het toen u was gefinished? Mijn vrouw was de eerste die me omhelsde, dat was leuk. En m’n broers waren er. Die waren in de toertocht gestart maar ook afgehaakt en vervolgens naar Leeuwarden gekomen. Daarna een beetje chaotisch met de Koningin enzo en al heel snel, na drie, vier minuten, de anderen waren nog niet binnen, hoorde ik dat er protest tegen me was ingediend. Ik zou zijn getrokken in de buurt van Bartlehiem.

getrokken? Onzin natuurlijk. Bij Bartlehiem waren dorpsjongens die een stuk met je opschaatsten. Dat deden ze met iedereen, een stukje mee, weer terug en dan met de volgende een stukje mee. Je had er bijna meer last van dan voordeel. Die zouden mij hebben getrokken.

weet u van wie dat protest kwam? Inmiddels wel, maar dat heb ik pas in 1997 gehoord. Een geheime controleur heeft het gefilmd. Toen Uitham en Van den Berg langskwamen heeft ie tegen hen gezegd dat er jongens met mij mee reden. Toen heeft Van den Berg snel geroepen, in het Fries natuurlijk, dat de beste man meteen naar Leeuwarden moest bellen om door te geven dat ik was getrokken. Na de finish heeft men toen Uitham, die tweede was geworden en Van den Berg (derde) apart genomen en daarover gehoord. Ik werd niet gehoord. Dat was op zich wel merkwaardig, maar ik maakte me helemaal geen zorgen. Er waren immers beelden en ik wist dat ik niet was getrokken. Toen heeft Jan Uitham meteen gezegd dat het onzin was. Alsof ik met tien minuten voorsprong me zou laten trekken door zo’n jongen. En dat die jongens ook met hen mee hadden gereden. Nou toen durfde Van den Berg niets meer te zeggen natuurlijk. Daarna werd ik als winnaar uitgeroepen.

en? Prijsuitreiking natuurlijk. Ik kreeg de gouden medaille en een beker. Ik ben zelf naar huis terug gereden. Eerst nog de huldiging in het dorp (Dedemsvaart) daar waren 500-600 mensen bijeen gekomen dat was wel een feest hoor. Rond half één was ik thuis, kacheltje aan, samen met m’n echtgenote nog wat nagekletst. Een heerlijk moment.

en de sportzaak? Op één april dat jaar de sportzaak geopend. Het kwam natuurlijk prima uit dat ik de Elfstedentocht had gewonnen. Dus na een paar jaar een groter pand gevonden en uitgebreid. Zeker in strenge winters was het een gekkenhuis. Kwamen ze uit Brabant en Limburg schaatsen bij mij kopen. Ik heb het altijd leuk gevonden om met die mensen over de Elfstedentocht te praten. Wat ook zo leuk is, Evert van Benthem heeft z’n eerste noren bij mij gekocht. Dat wist ik toen nog niet uiteraard, dat heeft hij me later verteld. Dus een betere opvolger kon ik me niet wensen.

MB


7

‘Mijn vrouw was de eerste die me omhelsde, dat was leuk.’

Ik had altijd al een beetje de droom om in het buitenland te wonen. Eigenlijk simpelweg om het vaste patroon te doorbreken. En dan het liefst bij bergen en water. Canada, Zweden of Oostenrijk waren de opties. Ik had natuurlijk al binding met de Weissensee, omdat ik vanaf 1997 actief ben voor wat toen nog heette de Stichting Wintermarathon (voorloper AEW.) M’n vrouw en ik spraken af dat we het een jaar zouden proberen en dan verder zouden zien. Nou, na een jaar wilden de kinderen niet weg en na twee jaar, toen ik eigenlijk aan een terugkeer naar Nederland dacht wilde mijn vrouw niet meer weg. En wees eerlijk. De Weissensee is een parel. Het water kun je drinken, de natuur is er zo puur, het heeft een ideaal klimaat. Schoonheid, rust. En evenzeer niet te ver van de bewoonde wereld. En dat is het eigenlijk, de perfecte combinatie van drukte en rust. En niet onbelangrijk, ik kan mijn werkzaamheden prima vanuit Oostenrijk doen. Als teamtrainer/coach werk ik zowel in Oostenrijk, Duitsland en Nederland.

‘De Weissensee is een

parel’Toine Dorelijers

de alternatieVe elfstedentocht trekt ieder jaar ca. 6000 mensen naar oostenrijk. deelnemers, VerZorgers, Vrienden en familie. de weissensee is in die periode eigenlijk een beetje Van nederland. een enorme organisatie, waarbij ieder jaar weer gastVrijheid en schaatspleZier Voorop staan. VoorZitter Van de alternatieVe elfstredentocht weissenssee, aew, is toine doreleijers. hij woont aan de weissensee. ik Vraag hem hoe hij daar terecht is gekomen.


9

teamtrainer/coach?Ja, ik inspireer mensen om fysiek en mentaal in beweging te komen.

bewegen? ik heb begrepen dat je zelf nog nooit de 200 km hebt gereden?Haha, ja dat klopt, sterker nog, ik ga hem dit jaar voor het eerst rijden. De AEW bestaat 25 jaar dus dat is wel een goede gelegenheid. Een mooie uitdaging, maar het schrikt me niet af hoor. Ik heb mijn hele leven veel gesport, als kind voetbal, tennis en hardlopen. Later extremere dingen zoals adventure racing. Een fantastische combinatie van duursporten waarbij je in tien dagen door middel van meerdere disciplines een traject van 500 km moet afleggen. Lopen, fietsen, zwemmen, kajakken, raften, paardrijden, klimmen, tracking. Vaak in extreme weerstomstandigheden, zonder verzorging. Dus ja, ik weet wel wat van bewegen.

25 jaar alternatieve elfstedentocht op de weissensee, wat kunnen we verwachten, de spicegirls?Haha, nee hoor geen ingevlogen artiesten. Past niet in het budget.

begrijpelijk, want wat opvalt, ik kom nu zo’n 10 jaar op de weissensee en heel veel duurder is het niet geworden.Precies, maar wel beter qua organisatie. En dat is de bedoeling. Om een voorbeeldje te noemen. Toen ik in 1997 via Aart Koopmans betrokken raakte bij de organisatie werd er nog gestempeld. Nu rijden de mensen

met een transponder, iedere doorkomst kan door het thuisfront worden gevolgd via de livestream, we hebben meerdere camera’s op het ijs. Jaren later kun je jezelf bij iedere doorkomst nog zien rijden door opname van die beelden.

De totale verbetering heeft natuurlijk ook te maken met de doelgroep. Je merkt dat de laatste jaren aan dit soort sportevenementen wordt deelgenomen door mensen van tussen de pakweg 30-50 jaar. die in een korte tijd een ideale combinatie willen van sport en plezier. Die combinatie staat bij ons voorop, noem het een bewuste visie. Het schaatsen en de organisatie daarvan moet dus voorop staan. Wij willen het iedere klant volledig naar de zin maken. En tja, volgens mij zullen de Spicegirls daar niet echt bij helpen. Maar wel een organisatietent die langer open is, minder wachtrijen bij de inschrijving, een perfecte medische verzorging indien nodig, wifi verbinding in de grote tent en rondom. En natuurlijk zal het 25-jarig bestaan zichtbaar zijn. Maar dan puur gericht op gezelligheid op en rondom het ijs.

en de truttigheid?Leg uit.

nou een bingoavond en interviews in de dagkranten met vragen als “wat eet je het liefst? “Bingoavond truttig? Ben je er weleens geweest?

nou, nee om eerlijk te zijn.Die bingoavonden zijn hilarisch, af en toe tranen met tuiten. Want dat gaat natuurlijk niet om die bingo, maar om het geheel. Gepresenteerd door Jannes (de inderdaad af en toe prettig gestoorde speaker MB), dat is 2 uur entertainment hoor. En er gaan ook nog wat mensen met prijzen naar huis, die ook weer blij zijn. Ha, het zijn wel Nederlanders hè. En zo’n interview in de dagkrant. Wij werken met enthousiaste vrijwilligers, die erg hun best doen om een mooie krant te maken. Dat niet iedere tekst of vraag in de smaak valt bij iedereen kan ik me voorstellen. Bedankt voor je feedback, daar kunnen wij weer van leren.

je noemde net aart koopmans.Ja, de vroegere voorzitter van AEW. (Na een korte periode onder voorzitterschap van Wiebe Barkey werd Toine in 2009 voorzitter). Een bijzondere man en veel te vroeg overleden. De grondlegger van de Alternatieve Elfstedentocht. Die wedstrijden in de jaren 70 met illustere namen als Jeen van den Berg en Jan Roelof Kruithof, die organiseerde hij al. Eerst in Noorwegen en Finland, later in Canada en Polen. Hij was altijd op zoek naar ijs. Totdat hij werd getipt over de Weissensee. Daar is hij met z’n organisatie neergestreken en nooit meer weggegaan. Echt een pionier, maar ook een vaderfiguur en uitstekende

organisator. Een man met lef en passie. Veel te vroeg heengegaan helaas (Koopmans overleed in 2007).

ooit getwijfeld toen je werd gevraagd voorzitter te worden. Nee hoor, niet getwijfeld. We (de huidige bestuurders) hadden al wel eerder voor ogen dat we die kar op een zeker moment zouden gaan trekken. Dat was ook de bedoeling. En het is een prachtige erfenis die Aart heeft achtergelaten. Wees nou eerlijk, waar ter wereld is nog een evenement te vinden waar de topsporters en de recreanten als het ware samen hun sport beoefenen. Waar ze samen op een bankje zitten om hun schaatsen aan te doen, de Olympisch kampioen en de liefhebber. Dat is heel bijzonder.

ik ontkom er niet aan, er was wat kritiek vanuit de aew op skate4air. Ach, wij merkten bij jullie, overigens heel normaal bij een beginnende organisatie, een soort doorgeschoten enthousiasme. Het was daardoor voor ons niet meer helemaal duidelijk wie wat deed. Dat maakt de communicatie lastiger. Dus daar kan aan gewerkt worden. Verder is het natuurlijk fantastisch om voor een dergelijk doel te schaatsen. Zie het maar als onze feedback, rij zo door en verbeter. Dus, tot op de Weissensee!

MB

’wees nou eerlijk, waar ter wereld is nog een evenement te vinden waar de topsporters en de recreanten als het ware samen hun sport beoefenen.’

het is eind janUari 2012 wanneer er ineens Voorspeld wordt dat het bitter koUd wordt in nederland. ‘het Zal wel’, denken de meesten. het heeft naUwelijks geVroren tot dan toe. op Zondag 29 janUari gebeUrt het, in twee UUr tijd daalt het kwik Van + 5 naar -5...

het pact Van

techendorfDe dagen daarna wordt het echt koud. Plaatselijk vriest het in de Noordoostpolder 22,8 graden, de koudste dag sinds 1956. En met de kou zwelt de Elfstedenkoorts tot grote hoogte. In de media gaat het over maar 1 ding, ‘de Tocht der Tochten’. De vooruitzichten zijn goed, met man en macht wordt gewerkt aan de preparatie van het ijs. Op Marktplaats worden massaal illegale startbewijzen gevraagd en slaapplaatsen in Leeuwarden aangeboden tegen woekerprijzen. Iedereen weet het zeker, het gaat gebeuren, waarschijnlijk op zaterdag 11 of zondag 12 februari. Dan op woensdag 8 februari, na 12 dagen zware vorst, komen de rayonhoofden eindelijk bij elkaar. RTL en de NOS zenden tegelijkertijd de persconferentie uit. Het oordeel: Voorzitter Wiebe Wieling windt er geen doekjes om, “It Giet net oan!”. Er gaat een schok door heel Nederland, we zien Erben Wennemars op de nationale tv in tranen uitbarsten

en de zoektocht naar illegale startbewijzen wordt subiet gestaakt… Voor mij persoonlijk is het een grote teleurstelling. Ik heb dit jaar de Weissensee laten schieten vanwege o.a. een hoog zwangere vrouw en hoopte zo op de echte tocht. Een uur na de uitzending belt Foppe Mijnlieff mij. “Jim, we gaan ‘m gewoon tóch rijden met een mooie groep van Skate4AIR, vrijdagochtend 07.00 uur start in Leeuwarden, ga je mee?” Hier hoef ik natuurlijk niet over na te denken. In mijn enthousiasme zeg ik dat ik mee ga, maar vergeet even dat mijn vrouw op het punt van bevallen staat. Sterker nog, ze is de dag na onze geplande tocht uitgerekend. Ze hoort mijn gesprek met Foppe en kijkt me indringend aan. Meteen schieten er flitsen door mij heen en in gedachten zie ik mijn vrouw bevallen terwijl ik in het niemandsland van Noord-

Friesland de groep kwijt ben. Sterker nog, mijn telefoon doet het niet meer en mijn schaatsen zijn ook nog eens kapot. Ik zeg nog snel even tegen Foppe dat ik het thuis wel even moet regelen. Meteen nadat ik ophang zegt mijn vrouw: “Jim, ik weet dat je dit graag wilt. Je mag gaan als je belooft dat je ten allen tijde bereikbaar bent en zorgt dat je binnen twee uur thuis in Muiderberg kan zijn.” Dit is top! Alle spullen worden gepakt, ff een rondje bellen, morgen nog werken, kort slapen en dan gaan!

Vrijdagochtend 04.00: De wekker gaat, ik spring onder de douche, en ga verder met pasta stapelen. Oeww dat valt tegen. Om 05.00 uur rijdt Hidde voor en vertrekken we naar de afgesproken plek in Leeuwarden. De spanning zit er lekker in. Vragen als - Zou het lukken? Kan het überhaupt wel? Ben ik fit genoeg? – schieten door mijn hoofd. Maar we zijn vooral opgewonden. Opgewonden omdat we ónze Elfstedentocht gaan rijden. De echte, hele tocht. 200 km van Leeuwarden naar Leeuwarden, via Sneek, IJlst, Sloten, Stavoren, Hindeloopen, Workum, Bolsward, Harlingen, Franeker en Dokkum. Wat is dit cool, we gaan het doen! Op de afgesproken plek in Leeuwarden aangekomen,

blijkt dat we niet de enigen zijn. Er hebben zich zeker 100 medeavonturiers verzameld die allemaal zo snel mogelijk de Zwette op willen. Foppe komt meteen aanlopen, “kom op we gaan zo.” Achterin de Passat Station prepareren wij ons en slaan de zenuwen goed toe. We zijn een beetje laat. In alle haast vergeet ik de helft van mijn spullen en voeg me bij de groep. Zeker vijftien Skate4AIR-rijders in voornamelijk geel/zwart staan klaar voor de tocht. We maken een foto en weg zijn we. Terwijl de zon links van ons opkomt, vliegen we over het prachtige ijs van de Zwette. We bevinden ons in de bekende pindakaas commercial en wanen ons allemaal Evert van Benthum. Het is niet echt koud, er is geen wolkje aan de lucht, en het ijs is prima. Het gaat heerlijk, toch rijd ik al snel in een scheur en maak ik een flinke smak; auww mijn eerder geblesseerde schouder. Ik krabbel op en ga verder.

Al snel valt de groep een beetje uit elkaar en na een stukje klunen voor Sneek, rijd ik ineens alleen. Dan de eerste mijlpaal; de bekende watertoren van Sneek. Ik kan de groep nergens vinden, maak een foto van mezelf en de toren, en ga door. Ze zullen al wel door zijn gegaan. Ik knal verder richting IJlst en kom er via een telefoontje met Hidde achter dat de groep achter mij zit en Hidde

weer achter de groep. Ik stop en zie de groep na tien minuten voorbij komen, terwijl ik wacht op Hidde. Duurt wel lang, geen Hidde. Ik bel hem en hoor hem zeggen dat hij in de groep schaatst. Shit.. Hidde besluit te wachten en na twintig minuten flink doortrekken treffen we elkaar en schaatsen we door naar Sloten waar we aansluiten bij de groep. Opgelucht, want ik heb zeker een uur in mijn eentje geschaatst en weet dat het moeilijk en niet gezellig is om 200 km alleen te schaatsen. Snel wat eten, drinken en iedereen gedag zeggen. Wat een leuke groep is dit eigenlijk. De meesten ken ik wel van Skate4AIR 2011: Hidde, Foppe, Bram, Greg, Werner, Philip, Rutger, Haas, Balemans en nog veel meer. We schaatsen door, over het Slotermeer naar Balk. Door Balk schaatsend wordt duidelijk waarom de officiële tocht niet doorgegaan is. Het ijs op de Luts is erg slecht. Veel dichtgevroren wakken en ijsschotsen. Maar het gaat top! De sfeer zit er lekker in, het tempo ook en we worden nog steeds een beetje geholpen door wind in de rug. Al snel doen we Stavoren aan. Ik voel me sterk en kan op deze manier wel 300 km doen vandaag. Na Stavoren krijgen we de wind een

beetje tegen, maar dat konden we verwachten en dat hoort er natuurlijk ook bij. We stoppen al snel bij een huis in de bocht van de Dijkvaart, waar we verwend worden met thee en koeken. Even daarvoor ben ik in een scheur gereden en is mijn schaats helemaal gebogen. Greg Nieuwenhuys, de echte crack van de groep, weet met een tang mijn schaats binnen no-time te repareren. En hop, verder naar het prachtige Hindeloopen, waar ik een vette rookworst koop die mij bijna de das om doet. Wat een fout, doe ik nooit meer. Ben even helemaal van slag. Dan door naar Workum en dan Bolsward waar onze kampioen Jochem Uytdehaage bij de groep aansluit. Jochem vindt 100 km meer dan genoeg, wij hebben medelijden met hem dat hij de eerste 100 km gemist heeft. Onder zijn aanvoering gaan we door naar Harlingen waar we door het centrum van de stad bijna een kilometer moeten klunen: het spoor over, voor wachtende stadsbussen, auto’s en fietsers langs...

Na Harlingen is het eerst veel klunen en vanaf Franeker veel zandijs. De ijzers van onze schaatsen, die al heel veel te verduren hebben gehad, zijn of krom en in elk geval erg bot. We kijken allemaal uit naar Bartlehiem, het wereldberoemde bruggetje, en daarna de brede vaart naar Dokkum.


11

Klinkt kort, maar het wordt niet voor niets ‘de hel van het noorden’ genoemd. Het gaat lange tijd over een smalle vaart van nauwelijks 3 meter breed, waar kilometerslang zigzaggend door het midden een diepe scheur loopt, waardoor je nooit helemaal lekker in je slag kan komen. Ik heb het zwaar en ben verkleumd van de kou. Om de pijn te vergeten denk ik aan de mooie, warme stranden van de surfspot Noosa in Australie. Behoorlijk gaar komen we eindelijk aan bij het bruggetje van Batlehiem, waar we eerst even op de foto gaan en dan meteen weer door! In een mooi treintje schaatsen we over het perfect geveegde ijs van de Dokkumer Ee. Wind tegen, ik krijg kramp in mijn lies en ga voor mijn gevoel bijna dood. Na een gelletje van Rogier en wat mental support rijden we door. Het is wel hard werken, maar we weten dat we straks weer terug mogen. De terugtocht vanaf Dokkum wordt mijn allermooiste schaatsherinnering. Prachtig ijs, ondergaande zon, wind in de rug, we vliegen met meer dan 40 km per uur over het ijs. Het kost geen moeite. Dit is het toetje na een al onvergetelijke dag! Via Bartlehiem en het Elfstedenbruggetje schaatsen we door naar Leeuwarden. In extase rijden wij de Bonkevaart op. Het is donker, ik zie het spandoek boven de finishlijn waar tientallen mensen staan te klappen en te juichen. Anders dan bij het

‘pact van Dokkum’ gaan wij wel hand in hand, als het pact van Techendorf, de finish over. Een kinderdroom is uitgekomen! Het enige dat mist is het kruisje en de stempelkaart, de rest was bijzonder echt. Dit neemt niemand ons meer af. We maken allemaal foto’s bij het Elfstedenpaaltje en zijn ziels gelukkig. Ik ben totaal naar de klote; 200 km door Friesland is toch iets anders dan 200 km op de Weissensee.

Met de groep duiken we nog even de kroeg in om te proosten, op te warmen, nogmaals te proosten en wat te eten. Als we vervolgens naar huis rijden krijgt Hidde een telefoontje. Het is mijn vrouw Merlijn..”Jim, sukkel, je telefoon staat uit en volgens mij zijn mijn vliezen net gebroken”. We scheuren naar huis en proberen nog snel een paar leuke Friese meisjesnamen te bedenken. Thuis aangekomen stort ik me in de volgende uitdaging. De geboorte van mijn dochter. Ruim 24 uur na onze tocht wordt onze dochter Noosa geboren; geen Friese naam, zelfs niet vernoemd naar een vrouwelijke schaatsster, maar naar de mooiste surfspot van Australië waaraan ik zo moest denken tijdens de tocht! Jimmy Fock

skateforair-190x133mm-1211.indd 1 21-11-12 09:32


13

First EditionAls ik terug kijk naar de eerste twee edities van Skate4AIR dan heb ik echt mooie herinneringen. De First Edition, was voor mij volledig nieuw. Ik had in jaren niet meer serieus op het ijs gestaan en ook nog nooit zo veel kilometers op een dag geschaatst. En dan ook nog eens op natuurijs. Ondanks al m’n ervaring, ik zal maar heel eerlijk zijn, ik vond het echt spannend. Ik was oprecht een beetje verbaasd dat ik tijdens de eerste ronde al direct met een kopgroep weg was. Waar ik naderhand rijders hoorde klagen dat ik veel te hard was gestart. Ja, wist ik veel! De herinneringen die ik onder andere aan deze tocht heb overgehouden? Zorg voor plastic in je kruis en als je wilt plassen zeg dat dan, dat scheelt 25 minuten lang alleen een gat dicht rijden. En, sociaal schaatsen bestaat. Wij hebben zo’n beetje de hele dag met 15 man rondgereden, er werd gewacht bij valpartijen en uiteindelijk finishten wij met onze groep net iets boven de zeven uur. Tja, inderdaad, net niet binnen de zeven uur…

Second EditionVorig jaar was voor mij een hele andere ervaring. Na een redelijk snelle start om zoals afgesproken enkele andere Skate4AIR-rijders wat op weg te helpen, heb ik er een echte toertocht van gemaakt. Dus echt even genieten, met meerdere groepjes een stukje schaatsen, chocomelletje hier, plakje Skate4AIR cake daar :-) Ik heb een ronde geschaatst met CF-patiënt Stan van der Knaap (10), en uiteindelijk, eerlijk is eerlijk, mijn absoluut mooiste herinnering, de laatste 2 ronden met Martijn Oudeman. Dat was zo mooi! Een kerel met een tweede leven die zo weet af te zien op het ijs, daar heb ik echt veel respect voor. Het was inmiddels al weer donker, ik op kop, Werner erbij en Martijn met zijn hand op mijn rug volgend richting de finish van zijn 200 kilometer. Eigenlijk niet te omschrijven. Ik krijg weer tranen in mijn ogen bij deze herinnering. Waarbij het voor mij echt lastig is voor te stellen hoe iemand als Martijn aan het afzien is! En juist dat is wat mij triggert! Hoe erg moet jij, moet ik, afzien? Want ik wil mij blijven realiseren waarom ik mijn rondjes op de Weissensee rijd. Ik schaats voor mijn nichtje Lotte, voor Martijn, Jochem, Marieke, Djuna, Stan, Danae, Niels, Jytte, Rianne en alle andere CF-patiënten.

Third EditionIk ga op 1 februari 2013 van start om mijn grenzen op te zoeken en ben mij nu al, ook mentaal, aan het voorbereiden op een zware tocht. Op het enorme afzien. Ik zal vlot van start gaan en vervolgens wel zien wat er gaat gebeuren. Dit als metafoor naar alle CF-ers. Met hen in mijn hoofd zal ik mijzelf tot het uiterste pushen deze dag. Dat is mijn drijfveer voor deze Third Edition. Want ik blijf het zeggen, wat wij doen is niets in vergelijking met het hebben van CF. En ik mag mij gelukkig prijzen dat ik dit mag doen.

Voor hen!

Succes allemaal!

Jochem Uytdehaage Ambassadeur Skate4AIR & NCFS

soms Vraag ik mij af waarom ik mij nU al Voor de derde keer gek heb

laten maken om mee te schaatsen op de weissensee. ik heb het toch al twee

keer gedaan? en toen heb ik toch Zonder al te Veel problemen de finish

gehaald? en wees eerlijk, schaatsen kan ik al. wat is dan mijn Uitdaging?

‘Waarom ik weer mee

doe...’

‘Ik mag mij gelukkig prijzen dat ik dit mag doen’

De Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting (NCFS) komt al 43 jaar op voor de belangen van mensen die lijden aan de ziekte Cystic Fibrosis. Wij, de NCFS, staan mensen individueel bij, ontwikkelen informatiemateriaal en helpen mensen met CF zo goed mogelijk hun weg te vinden in voorzieningen, medicatie en behandeling voor CF. Tal van bijeenkomsten die wij organiseren voor ouders van kinderen met CF en voor medici en paramedici dragen daar aan bij. Bovendien werken wij veel samen met andere Europese landen om zo kennis te delen.

Mensen met Cystic Fibrosis hebben een beperkte levensverwachting. Wij zetten ons in voor onderzoek naar Cystic Fibrosis. Het goede nieuws is dat die levensverwachting de afgelopen jaren gelukkig snel is gestegen door onderzoek. En die levensverwachting stijgt alsmaar sneller, dankzij onderzoek! Daarom hechten wij sterk aan goede onderzoeksprojecten die wereldwijd zijn beoordeeld als veelbelovend en die bijdragen aan een betere kwaliteit en langer leven voor mensen met CF.

Het onderzoek waar Skate4AIR zich hard voor maakt, is van groot belang voor kinderen en jongvolwassenen met CF. Met het geld dat door Skate4AIR bij elkaar is geschaatst, is al veel gedaan:- Pasgeborenen met CF worden intensief gevolgd om

bacteriën en ziekteverschijnselen in een vroeg stadium op te sporen en te behandelen.

- Röntgenplaatjes (CT-scan) worden met nieuwe technieken gemaakt en geanalyseerd waardoor de stralingsbelasting

voor jonge kinderen beperkt is en er beter inzicht in de longafwijkingen wordt verkregen.

- Onderzoek is gestart om meer inzicht te krijgen in wat er aan de basis, in de cellen, fout gaat bij CF. Dit onderzoek vindt plaats bij gistcellen die een goed model voor CF blijken. Bij gistcellen kan veel meer en sneller onderzoek gedaan worden dan bij CF-cellen van mensen of andere dieren. Nieuwe medicijnen kunnen zo sneller worden getest op hun werking.

- Uit onderzoek in Utrecht zijn sterke aanwijzingen gekomen dat in darmcellen van mensen met CF heel goed de werking van bepaalde medicijnen kan worden voorspeld.

- De rol van vetten bij ontstekingsprocessen in longcellen van kinderen met CF wordt op dit moment onderzocht. Dit kan belangrijke aanwijzingen geven voor nieuwe therapieën die gericht zijn op de remming van de ontsteking in de longen.

Door dit onderzoek te steunen, draagt Skate4AIR concreet bij aan een langer en beter leven van mensen met CF. Met heel mijn hart wens ik daarom alle deelnemers een geweldige ervaring op de Weissensee toe. Ik hoop dat jullie er erg van genieten. En natuurlijk hoop ik ook dat de donaties het mogelijk maken om, net als bij de vorige twee edities, een enorme stap te maken in het wetenschappelijk onderzoek!

Namens alle kinderen met CF, dank jullie wel.

Jacquelien Noordhoek Directeur NCFS

skate4air 2012

321.287.00de ncfs is er bUitengewoon trots op dat skate4air nU alweer haar derde editie gaat beleVen. het enthoUsiasme is groot: nog geen etmaal nadat de VernieUwde site Van skate4air in de lUcht was, hadden tientallen mensen Zich aangemeld om mee te doen. hartVerwarmend!


Ik lag op de longafdeling waar ik zuurstof en antibioticakuren toegediend kreeg. Maar ik ging hard achteruit; Vandaag zou ik dat nieuwe medicijn krijgen. Maar om half 12 was er nog steeds niemand geweest. Mijn dear dokter en zijn lieve handlanger zouden het komen doen, om op te starten. Dus… Daar kwamen ze dan binnen. Zonder medicijn, met treurige ogen. Ik dacht al; ‘oh, oh, dit kan niet veel goeds betekenen’.

“Heey Djuna.”“Hallo!” Ze gingen zitten. Beiden aan een zijde van mijn roze tafeltje. Ik zat op bed. Zette de kapbeademing af. Mijn dear dear dokter voerde het gesprek.

“Hoe gaat het?”, vraagt hij. “Nou (ademteug) jullie hebben (ademteug) een primeur te pakken (ademteug). Vandaag was (ademteug) ‘op bed wasdag’ (ademteug). Dus ja, (ademteug) dan weet je het wel toch?” (hoestbui). De dear dokter kijkt me aan. Ik zie aan hem dat hij het rot vindt. Hij knikt. “Dat is balen.”“Djuna, over dat medicijn, dat gaan we niet doen.

Het kan namelijk, zeker de eerste keren, ernstige hoestbuien veroorzaken en bronchospasmen. En als jij dat krijgt ben ik bang, dat het je situatie zal verslechteren… dat je erin blijft. Je hebt geen reserves meer nu, Djuna.”…Hoe vind je zelf dat het gaat?”. “Nou ja niet beter in ieder geval. Ademen is zwaar. Alles is echt zwaar, ik kan nu ook niet meer uit bed eigenlijk.”“En nu heb je ’s nachts ook die benauwdheidsaanvallen hoorde ik….” “Als ik diep slaap, dan word ik ineens overvallen door benauwdheid. En dan het bloed ophoesten...”“Ja. Kijk Djuna. Je moet het echt aangeven als het niet meer gaat he. Want we denken er nu toch echt aan om je op de IC te gaan beademen. Dan kan je uitrusten en op krachten komen... En we willen ook voorkomen dat je ineens heel slecht komt te liggen en dat we hals over kop naar de IC moeten. Dan kan het echt kritiek worden. Snap je?”“Ja. Dat snap ik.” “Maar dat houdt wel in dat je dan tot de transplantatie in slaap wordt gehouden...”

“Maar euhm, mag ik even vragen? Stel dat jullie mij gaan beademen, en ik lig daar dus te slapen, en ik kom niet meer op de transplantatielijst… dan gaat het wel erg lang duren he… .”

“Nee, dan blijf je zeker op de lijst.” “Ok… want anders wordt het een lang verblijf daar vrees ik… dan moet ik daar op de IC mijn vlaggetjes ophangen en mijn ‘Blond Amsterdam’ spulletjes gaan uitstallen….”

De twee heren aan mijn roze tafeltje lachen. Ze kijken elkaar aan. Ik vraag me af wat ze dachten. Waarschijnlijk; dat kind is gek... Mijn dear dokter wil ook weer eens een scan maken. “Om te kijken of we iets over het hoofd zien, of er iets is veranderd sinds de vorige keer.” “Maar ja”, antwoord ik vragend, “als daar niks op is te zien, net als op de longfoto… dan niks toch? Dan kunnen we niks meer doen dus…”“Djuna. Eigenlijk zijn we daar al aangekomen he. Dat weet je wel. We kunnen nu eigenlijk al niks meer doen.”

“Wat vind je er zelf allemaal van? Trek je het wel?”“Ik denk dat het tijd is voor een beetje geluk.”Ik pak het doosje geluk en geef het aan mijn dear dokter. Ik leg hem de bedoeling uit en dat ik ze van mijn liefste vriendinnetjes heb gekregen.

Hij trekt een spreuk. Ik weet niet meer wat erop stond eigenlijk… alles is een beetje een roesje. Maar het was iets met kansen en mogelijkheden. Hij leest de spreuk voor en even… voor een paar seconden, staat alles stil. Drie mensen zitten in een kamertje op de eerste verdieping van een groot ziekenhuis, in een grote stad. Drie mensen, die van elkaar weten hoe het zit. Die het moeilijk hebben met het moment. De hele wereld draait door, de mensen op de afdeling, buiten, alles gaat door. Maar hier, op dat moment, was er niks anders. Alleen dit kamertje, deze mensen en hun gedachten. Drie mensen die niet weten wat nu. Of eigenlijk het wel weten. Ergens wisten we het maar al te goed; dit loopt fout. Op dat ene ogenblik, kruisten onze gedachten. Het was een mooi moment. Als dit een film was, zou dit de beste scene zijn.

Maar dit is geen film. Dit is mijn leven. Eindfase CF en ik ga dood. Ik stik langzaam maar zeker en als er niet snel nieuwe longen komen, lig ik binnen een paar weken onder de grond.

Djuna kreeg twee weken later nieuwe longen...

My dear dokter...

Liefs, Djuna

15

weissensee

3 febrUari


17

2012

editie 2

Op mijn 23ste, in 1997, schaatste ik met een vriend een tochtje van 10 kilometer. Volkomen uitgeput kwam ik - huilend en koud - over de streep. Wat een desillusie. Mijn onwillige longen gunden mij geen schaatstocht meer. Mijn droom om ooit een Elfstedentocht te schaatsen kon ik voorgoed vergeten. Moeizame jaren volgden waarin het leven met taaislijmziekte steeds zwaarder werd. Steeds benauwder, steeds minder kunnen.

Tien jaar na die tocht veranderde mijn leven. Ik kreeg donorlongen en die sloegen aan. Mijn bijna vergeten jongensdroom kwam weer tot leven.

3 februari 2012, Weissensee. De donkere bergen steken af tegen de vroege ochtendlucht. Het bevroren bergmeer en het gekras van schaatsen om me heen. Mijn jongensdroom begint! Niets houdt me nog tegen. Ik rijd de eerste twee rondjes veel te hard. Ik wil te graag. Ruim binnen mijn tijdschema, maar ver

als er maar eVen ijs lag, was ik er op te Vinden. want als kind schaatste ik al graag. de beweging was goed Voor mijn cf-longen en schaatsen Vond ik prachtig. dUs krabbelen

op achteraf gelegen slootjes en later, met mijn moeder, toertochten rijden in het ZUid-hollandse landschap. in mijn beste dagen schaatste ik Zelfs 60km op één dag.

ik was een jongen met een elfstedendroom…

‘mijn elfsteden

droom’

Martijn Oudeman

boven mijn kunnen. Het derde rondje gaat dan ook moeizaam. Pijntjes komen door. Ik haak aan bij een andere schaatser van Skate4AIR en kom weer in een nieuw ritme. We komen in een grote groep waarin ook een paar Skate4AIR trainingsmaatjes van me zitten. Heerlijke groep. Stabiel tempo en een prettige slag. Vrijwel moeiteloos rijg ik de ronden aaneen. We zitten nog steeds ruim binnen het schema. Inmiddels heb ik er 87,5 km (7 ronden) op zitten en denk al stiekem aan de finish…

Dan gaat het mis. Ik blijk de transponder van de tijdwaarneming niet om te hebben. Ik ken mijn rondetijden uit mijn hoofd, weet dat alle finishpassages zijn opgenomen op filmcamera en weet dat anderen mijn ronden kunnen bevestigen, maar toch. Ik heb geen transponder en dus geen officiële tijd. Bij de Skate4AIR-tent pak ik de transponder uit mijn tas en doe deze alsnog om. Ik probeer de groep nog in te halen, maar tevergeefs. Uit het veld geslagen rijd ik alleen door. De ronden die volgen zijn zwaar, want zonder tijdwaarneming is het toch zinloos. Het is koud, het sneeuwt en de wind waait steeds harder tegen. En dan is het moeilijk alleen.

Ik besluit tenslotte dat ik de volle 200 kilometer voor mezelf wil uitschaatsen. Dat geeft rust. Dan maar geen kruisje. Ik passeer een enkeling. Een enkeling passeert mij. Hier en daar haak ik even aan. Of zij bij mij. De ronden verstrijken terwijl de pijn toeneemt en mijn lijf steeds kouder wordt.

Uiteindelijk kom ik solo tot 150 kilometer. Min of meer toevallig komen we met een drietal Skate4AIR rijders gelijktijdig aan bij de tent. Samen hebben we nog drie uur de tijd voor de laatste 50 kilometer. We zitten er doorheen, maar we zijn vastbesloten. Dit laten we niet meer schieten. Samen schaatsen, ploegen, ploeteren we door. Vallend en wachtend op elkaar. De laatste twee ronden met invallende duisternis schaatsen Werner Vervaet, Guus Olijerhoek en supercoach Jochem Uytdehaage met ons mee.

Na 10 uur en 51 minuten komen we genietend, juichend, dansend binnen. Dikke tranen rollen over mijn wangen. Ik denk terug aan de vele tochten vroeger met mijn moeder, die laatste tocht in 1997 en alle rottige jaren met mijn CF-longen. Ik voel geen pijn meer of vermoeidheid, maar puur geluk. Ik hef mijn armen naar de hemel en dank mijn donor. Even denk ik dat hij heeft meegekeken, want zonder deze donor had ik dit niet gekund. Een CF-er van 38 schaatst een Elfstedentocht. Mijn jongensdroom is uitgekomen.

Martijn Oudeman

‘ik hef mijn handen naar de hemel en dank mijn donor’


19

Het schaatsseizoen is amper begonnen. Het is herfst. De banen zijn sinds enkele weken weer open. Maar buiten is het warm. En het is donker. Om acht uur ’s avonds parkeren wij onze auto voor de deur van de familie Lensen. En wij niet alleen.

Vlak voor ons worden nog een vader en dochter door Jan bediend. Jan Lensen. Over de toonbank gaan twee paar vers en met de hand geslepen en geronde schaatsen. Voor een gratis en op maat gesneden persoonlijk (schaats)advies ben je altijd welkom. Ook als dat om acht uur ’s avonds is.

Hond Bruno woeft welkom. De rood-wit geblokte gordijnen zijn toe en Fien schenkt wat te drinken naar keuze in. Alleen al hierom weet je dat een eerste bezoek aan Jan, aan de familie Lensen, niet het laatste zal zijn.

Jan Lensen. Welke schaatser kent hem niet? Als er iemand is die weet wat schaatsen slijpen is, dan is het Jan wel. Jan kan schaatsen ‘lezen’. “Fabrieken maken allemaal dezelfde schaatsen, maar onze lieve Heer maakt allemaal verschillende mensen”, zegt Jan. Hij ziet ze allemaal. Profschaatsers of recreanten, dat maakt niet uit. Geen mens beweegt hetzelfde. Geen slag is gelijk. Geen voet is als de ander. In één oogopslag ziet Jan welke centimeters van de ijzers op het ijs gebruikt worden en hoe ze gebruikt worden. Hij kan er het type rijder aan aflezen en als je niet oppast vertelt Jan je er gratis bij hoe lang je over een rondje doet. Wat zeg ik? Een rondje? Een voorspelling van de 500, de 1000 of de 1500 meter behoort ook tot de mogelijkheden. Kom naar Jan zoals je bent. Geen over het paard getild gedoe. Daar ga je niks beter van schaatsen.

Dan gaat het mis. “Zo’n pakkie. Zo’n pakkie met de letters ‘Nederland’ achterop. Daar heb ik mensen slechter door zien gaan schaatsen.”

En gelijk heeft hij. Beaamt ook zoon Dave. Dave die op de schaats de nodige prestaties heeft neergezet. Niet in de laatste plaats door de kijk op de zaak van vader Jan. Met zijn 13 jaar zou Dave gaan rijden in de C1 junioren. Rondjes 53 reed hij toen. Vader Jan hield helemaal niet van die kou. En niet van die ijsbanen. En meestal ook niet van die trainer. Desondanks stond hij langs de baan en dacht hij “het kan niet zo zijn dat die ene zoveel harder gaat als die ander.” Daar is het begonnen. Schaatsen is indoctrineren. Net als in de draverij waar Jan in is opgegroeid. Paarden gaan ook niet zomaar heel snel draven in plaats van galopperen voor het span. “Of denk je dat dat paard van Ankie uit zichzelf zo loopt? En zo is het dus ook met schaatsen.” Dave vult aan: “schaatsen leren doe je niet op het ijs. Dat doe je thuis. Met oefeningen. In de zomer. Op de schaatsplank. Op de skeelers.

‘The skate whisperer’

Jan Lensen

‘Zo’n pakkie met NL er op, daar heb ik mensen slechter door zien schaatsen’

21


De beweging oefenen. De beweging erin slijpen. Net zo lang tot hij erin zit.” Volgens Jan is elk rondje fout een rondje teveel. En dat is ook waarom Jan ervan overtuigd is dat jeugdtrainers zo ontzettend belangrijk zijn. “Als het daar fout gaat, verpest je zo maar een potentieel goede schaatser.” Gelukkig was Jan er voor Dave. Twee jaar lang won Dave zowat elke wedstrijd in de C junioren. Na een zomer oefenen stapte hij als 14-jarige het ijs op en reed vlakke 45-ers. Jan kan niet alleen schaatsen, maar ook mensen, schaatsers, flink onder handen nemen. Zonder blikken of blozen kan hij na één rondje te hebben gezien, tegen de meest getalenteerde schaatser zeggen: “Je doet alles fout wat je fout kan doen; dan hebben we dat vast gehad.” Om vervolgens geduldig en met alle denkbare toewijding het snelste in de schaatser naar boven te halen.

Maar dat slijpen dus. Toen ze klein waren, schaatsten alle vier de kinderen Lensen. Iets verderop in het dorp zat een kleine slijperij. Maar deze slijperij maakte de fout warmte te brengen in staal. “Je mag geen warmte brengen in staal” zegt Jan wetmatig. Jan die op zijn 13de, net als zijn vader ijzersmid werd.

Jan is een tijd lang mecanicien geweest bij het Gewest Noord-Holland Utrecht. Veel toppers hebben hun schaatsen aan Jan toevertrouwd. Noem Jan Bos en Erben Wennemars op Calgary in ‘99. Toen Erben won van Bos. Toen Erben maar een vraag had aan Jan Lensen: “Hoe hoe hoe hoe doe je dat?” Noem ook Carl Verheijen en Jochem Uytdehaage. Vijftien, respectievelijk tien jaar heeft Jan hun schaatsen geslepen. Jan: “Ik weet nog goed, die keer aan de vooravond van een wereldbekerwedstrijd dat Erben mij

in paniek belde en zei dat hij niet meer wist hoe hij moest slijpen. Toen heb ik Erben gezegd dat hij moest gaan zitten – ik wist precies welke stenen ik in een koffertje aan hem had meegegeven – en heb hem gezegd te beginnen met steen 1, dan steen 2 en dan… En dat dus allemaal door de telefoon, hè! Door de telefoon sleep Erben een paar vlijmscherpe messen.” Behalve de mannen heeft hij natuurlijk ook de dames, zoals daar zijn: Andrea Nuyt, “Annetje” Gerristen, Gretha Smit en Ireen Wüst. Dat Jan voor ieder van hen bijzonder is en een plek in hun harten heeft veroverd, is duidelijk. Zijn geordende werkplaats hangt vol met foto’s, kaarten en allerhande denkbare “dank-je-welletjes”, zoals het goudgekleurde Viking onderstel van Andrea Nuyt dat wij ook even mochten vasthouden.

Nooit maakte Jan reclame voor zijn kunsten. En toch is zijn zelfgebouwde werkplaats aan huis een plek die (bijna) elke schaatser weet te vinden. Jan levert kwaliteit. En een persoonlijke touch. Jan levert schaatsen af, zoals alleen hij dat kan. Zo doet hij dat en anders niet. Maak tijdig een afspraak. Het liefst door de week. En wees niet zo onverstandig om in drommen voor zijn deur te staan als de eerste periode van nachtvorst wordt voorspeld. Kom niet aan met de vraag “of je er effe op kan wachten”, terwijl je schaatsen met een halve pot Vaseline zijn ingesmeerd. Als er in Nederland dik ijs ligt op de meren en de sloten, vind je bij Jan het bord: “Wij slijpen niet voor natuurijs.”

De Weissensee wordt door Skate4AIR op 1 februari 2013 verreden. Wij maken vast een afspraak bij Jan.

Karine Helmink - Onderwater

bij stUdenten denk je niet meteen aan marathonschaatsers. eerder aan jongens en meisjes die hUn pUberteit nog een paar jaartjes Verlengen om Zodoende de stap naar echte Verantwoordelijkheid wat later en makkelijker te maken. en marathonschaatsers, dat Zijn toch Veeboeren, sprUitjeskwekers, grasdrogers. jongens Voor wie het, gehard door de natUUr, niet koUd en Zwaar genoeg kan Zijn.

De tijd heeft die gedachte een beetje ingehaald. Student Rob Hadders won vorig jaar de klassieke Holland-Venetiëtocht en biotechnoloog Douwe de Vries schaatste zich op de lange baan richting wereldtop. Amsterdam heeft zelfs een complete marathonploeg, A-, B- en C-rijders, geheel bemand door studenten. Team Havens Amsterdam Skits is daarmee uniek in Topsport Nederland. Een ambitieus clubje mensen dat stap voor stap met jonge talenten de top wil bereiken. Intelligentie, innovatie, ondernemend en maatschappelijke betrokkenheid vechten hierbij om voorrang. Voor Skate4AIR dan ook een ideale partner om mee samen te werken.

Dit jaar wordt Team Haven Amsterdam SKITS aangevuld met de Belgische wereldkampioen skeeleren Bart Swings, als gastrijder. Swings, een ongelooflijk talent, kan hiermee voor de andere rijders een springplank zijn om de top te bereiken. Want de eerlijkheid gebiedt te zeggen, op kunstijs mag voor de winst nog een stap worden gezet. Swings vindt dat van zichzelf ook, zo stelt hij na afloop van de marathon in Thialf. Swings is zojuist vijfde geworden in wat naar later bleek de snelste marathon ooit. Een gemiddelde rondetijd van 30.3! Hij is half tevreden zo proef ik uit z’n woorden. “Ik kan die topsnelheid op uitgetrapt ijs nog niet aan” zo stelt hij. “Dat moet ik gewoon nog leren. Ik train natuurlijk altijd op mooi ijs en moet hier nog aan wennen.”

Swings rijdt de marathons om hardheid op te doen, in eerste instantie dus als training voor de langebaan. “Maar als ik eenmaal in die wedstrijd zit met ploeggenoten die hard werken wil ik natuurlijk toch meedoen voor de prijzen. ‘Dat zit nu eenmaal in me en zal ik nooit kwijt raken.” Swings windt er geen doekjes om. Als meervoudig wereldkampioen skeeleren weet hij wat winnen is. “Helaas is skeeleren niet olympisch, dat zal op z’n vroegst in 2020 zijn, als het al gebeurt. Daarom ben ik gaan schaatsen, gericht op de lange afstanden. Het plan is om op m’n top te zijn in 2018, maar ook in Sochi hoop ik met de top mee te draaien.” Een niet onlogische

snelle belgbij team haVen amsterdam

SKitS

ambitie, Swings reed vorig jaar al in de top tien op de vijf kilometer, een dikke tien seconden verwijderd van de medailles.

Ik vraag hem hoe hij die afstand gaat overbruggen. Die hardheid opdoen in de marathons met team Haven Amsterdam Skits natuurlijk en meer op snelheid trainen. “De vijf kilometer, de afstand die me het beste ligt, is toch een verlengde 1500 meter geworden. Hoge snelheden, die een perfecte techniek vereisen. Dus naast die hardheid train ik veel op techniek, schaven en schaven. Daar ligt voor mij nog veel op te rapen. Ik schaats immers pas een dikke twee jaar.” Hoewel hij een beperkt aantal marathons rijdt voelt Swings, zelf studerend voor burgerlijk ingenieur aan de Universiteit te Leuven, zich thuis bij Team Haven Amsterdam Skits. “Het is een sympathieke ploeg. Wat mij bij hen aanspreekt is dat ze zeer gericht zijn op innovatie. Zowel wat betreft de techniek als het materiaal. Voor mij is dat erg belangrijk, omdat ik als eerder gezegd op dat gebied nog stappen kan maken.”

De 21-jarige Belg moet lachen als ik zeg dat hij in het marathonwereldje toch wel vloekt in de kerk door de Olympische Spelen te laten prevaleren boven de Elfstedentocht. “Ja ik weet het”, zegt ie, “voor marathonschaatsers gaat niets boven die tocht, maar ik heb nou eenmaal die olympische ambitie.” Hij sluit het rijden op natuurijs overigens niet uit. “Niet de Weissensee, maar als er natuurijs komt in Nederland en ik kan het passen in mijn program (die prettige Belgische tongval) zal ik wel een wedstrijd meepikken.” En weg beent ie, naar z’n ploeggenoten. Een jongen lijkt het nog, maar wel een jongen waar we nog veel van gaan horen!

MB


23

Ploegleider Arne Melse geeft aan dat Bart Swings inderdaad een ideale aanvulling is op het kunstijs. “Op dit moment hebben we echt een natuurijs ploeg. Daar verwacht ik echt mooie dingen van. Die jongens staan te springen om daar te mogen rijden.”

Melse over z’n andere rijders:

johan hendriks Echt natuurijs talent. Kan dit jaar al top 5 rijden op de 200 km. Zeker bij zware omstandigheden komt hij boven drijven.

antoine de schipperSuperdiesel. Geef hem 10 meter en hij is weg. Aanvaller pur sang. Die ga je dus zien op de Weissensee.

pieter oVermarsWerker, liefst met de neus in de wind, lekker aanvallen op natuurijs.

keVin florisVoor een marathonschaatser piepjong. Goede sprinter, beetje een flyer. Goed op de 100 km, heeft nog wat meer inhoud nodig voor de 200 km.

stan Van den bergTechnisch heel goede schaatser. Als hij z’n dag heeft kan hij mee met de beteren. Nu nog meer voor de 100 km dan voor de 200 km.

de mystieke fakkels en de geUr Van lampenolie blijVen je dan toch bij terwijl iedereen ZenUwachtig is Voor de start. wie gaat met wie schaatsen, gaan we het straks halen, man wat is het koUd (-20), wat doen we hier, waar is de groep Van 10-11 UUr?

Zomaar wat korte indrukken een paar minuten voor de start. Het opstappunt ligt een kilometer van de start, even door het donker op weg. Scheuren zijn wit in het donker…oh ja... En dan volgt het startschot.

De zestien rondes van 12,5 kilometer vormden de brug naar 200 kilometer af te leggen afstand. Laten we vooral rustig beginnen was het plan. En dat werkte. De eerste tien ronden verliepen probleemloos en waren allen rond de 33 minuten. Het leek er even op dat de eindtijd rond de negen uur zou kunnen liggen. En toen volgde in ronde elf de man met de hamer. Genadeloos sloeg hij toe zonder dat je het door hebt.De laatstezeven kilometers… normaal een eitje leken langer dan ooit. De scheuren werden groter en ik kon niet meer normaal om mij heen kijken. Probeer te genieten dit is je laatste ronde. Dat ik het ging halen werd

mij langzaam duidelijk. Al is het wel raar als je stuk zit, je toch door moet gaan. Het gaat immers om de belofte naar je sponsoren en de belofte van sponsoren om meer te doneren bij het behalen van 200 kilometer. In de laatste bocht voor de finish werd het mij even teveel, tranen over mijn wangen, kapot, vreugde, ongeloof alles kwam er in één keer uit. Tijd: 10 uur 34 op het bord.

Bij de finish aangekomen kon ik niets meer en vroeg om hulp want geen idee wat ik moest doen. Na tien minuten kwam ik weer een beetje bij mijn positieven. Wat gaaf. Gelukt! Bizar. Kou, nee even die warme tent in met andere deelnemers en dat ene biertje. Ik ben alweer klaar voor volgend jaar Skate4AIR 2013 (nu het lichaam nog).

Marten Smorrenburg

ik@weissensee 2012


25

Ik heb vorig jaar mee gedaan aan Skate4AIR op de Weissensee in Oostenrijk. De dokter die mij behandelt in het Sophia Kinderziekenhuis leek het een leuk idee dat ik hieraan mee zou doen. Ik zit namelijk op schaatsen en ik doe mee aan lange baan wedstrijden. In de zomer van 2011 heb ik twee weken in het Sophia Kinderziekenhuis gelegen. Ik heb samen met mijn dokter toen een mail gestuurd naar Jochem Uytdehage met de vraag of kinderen ook mee mochten doen aan Skate4AIR. Hij zei dat dit geen enkel probleem was maar dat wij er dan wel samen voor moesten gaan trainen. Dit heb ik ook gedaan. Twee keer in de week trainde ik op de Uithof en drie keer heb ik getraind op Flevo on Ice samen met Jochem. Omdat ik erg enthousiast was besloot mijn vader om samen met mij de kilometers af te leggen op de Weissensee. Ook met hem heb ik veel getraind.De dinsdag voor de tocht ben ik met mijn ouders in de auto naar de Weissensee gereden. Wij kwamen aan in een mooi hotel die vol hing met de kleuren zwart en geel van Skate4air. Alle deelnemers waren inmiddels al gearriveerd in het hotel.

Op donderdag ben ik samen met mijn vader en alle deelnemers van skate4AIR op het ijs gaan rijden. Het ijs was niet heel erg goed, er zaten veel scheuren in het ijs. Hierna zijn met de hele groep op de foto gegaan.

Op vrijdag 3 februari zijn wij in het donker om vijf uur gestart. Dit was heel bijzonder omdat wij allemaal met lampjes aan gingen schaatsen. De eerste ronde van 12,5 km heb ik in het donker geschaatst. De derde ronde reed Jochem reed met mij en mijn vader mee. Mijn vader viel en Jochem hielp hem weer op te staan. Toen hij bukte ging zijn skate4AIR bidon open waardoor zijn rug helemaal nat werd. Na deze ronde heb ik genoten van een patatje met mayonaise. Ik werd toen nog geïnterviewd door iemand van de organisatie van de Weissensee. Deze meneer, bleek later, heeft mij de hele dag gevolgd en gefilmd. Hierna hebben wij nog twee ronden geschaatst, in totaal 5 rondjes.

Het mooiste moment was voor mij de finish samen met mijn vader. Mijn moeder, mijn opa en oma stonden met zwart/gele ballonnen langs de kant om ons aan te moedigen. Na afloop heb ik een mooie medaille gekregen van Skate4AIR. Ook heb ik van de organisatie Weissensee een officieel Elfsteden kruisje gekregen. Daar moet je normaal 200 km voor schaatsen. Dit hoop ik ooit nog een keer te doen maar dit jaar moet ik helaas overslaan want tijdens de Skate4AIR moet ik de Citotoets doen!

Ik wens iedere deelnemer die dit jaar meedoet aan Skate4AIR heel veel succes en veel schaatsplezier.

Ik ga jullie zeker volgen!

Stan van de Knaap

En toen gebeurde het! Weer kreeg ik een overheerlijke warme Skate4AIR-bidon in mijn handen gedrukt en schaatste zoals te doen gebruikelijk gelijk weer door, op naar de volgende 12,5 kilometer. Het moet ergens iets over de helft zijn geweest. Terwijl ik de bidon aan mijn mond zette kreeg ik in eerste instantie helemaal niks binnen. Ik balen, is het nu al bevroren want dat is steeds het gevaar als je niet snel genoeg eea verorbert. Dan maar iets harder knijpen. En wat ik toen proefde kon ik niet gelijk thuisbrengen, het was niet echt vloeibaar, niet zoet, of koud maar... hartig? Wat is dit, dacht ik? Ahaaa! Snert! Lekker! Dus ik flink knijpen in die bidon om mijn smaakpapillen en mijn naar energiesnakkende lichaam te voeden. Holey smack, de bidon barstte open en de inhoud met warme snert explodeerde zowat volledig in mijn gezicht en tot overmaat van ramp ín mijn bivak en naar ik later vernam ook over mijn schaatspak heen. Maar het ergste was, die snert bevroor vervolgens in mijn bivak! Dus de laatste tientallen kilometers heb ik continu met mijn neus in de erwtensoep gehangen. Geen aanrader kan ik je verklappen! Ik geloof niet dat ik nadien ooit nog een hap snert heb gegeten. De volgende keer de snert toch maar weer in een beker of kommetje doen? Maar eerlijk is eerlijk de verzorging door al die vrijwilligers in de Skate4AIR tent, het was super! Zonder jullie zou ik het niet hebben gered. En ik doe weer mee aan de 3e editie van Skate4AIR.

Maurits Swellengrebel

Groepsfoto met skate4air; geweldige sfeer natuurlijk. Da’s eigenlijk het mooiste: alleen maar leuke mensen, en een heel goed doel. Natuurlijk al dagen aan het stapelen, en met veel moeite ook al dagen geen alcohol. Heb me voorgenomen om een treintje te vinden, en denk die tijdens het diner gevonden te hebben. Maar daar komt de volgende dag in het donker niets van terecht. Op de kamer checklist doornemen; spullen klaarleggen en, actie! Krijg bij het ontbijt met pasta nog de handige tip van “insiders” om mijn transponder aan mijn enkel te doen, zodat ik ook daadwerkelijk getimed wordt. En dan door het donker naar camping Muller. Prachtige surrealistische sfeer met fakkels en alle vrijwilligers. Mensen roepen, en zoeken elkaar in het donker. En dan met minus twintig of zo je schaatsen aantrekken...

Op het grote meer komt er nu wind en wordt het beuken. Het wordt spannend want we moeten voor 17.30 uur aan ons laatste rondje beginnen. Marcel en ik doen afwisselend kopwerk, en dan krijgt Marcel het geniale idee om “een grote boodschap te doen. Terwijl ik de zon achter de bergen zie verdwijnen, wacht ik vijftien minuten, waarna we gelukkig verder kunnen. Het wordt leeg, koud en donker, maar joho om 17.10 uur beginnen we aan ons laatste rondje, dus volgens Marcel moet het nu echt lukken. Het is zo donker geworden dat we met onze skibril niets zien. Uiteindelijk doen we die af om maar iets te zien, daarmee bevroren ogen riskerend. De laatste helft van het laatste rondje rijden we hand in hand om niet te vallen. Het gaat lukken!

En hand in hand gaan we, na elf uur schaatsen, over de finish. Onze CF vriend met twee nieuwe longen is dan allang over de finish gegaan. We kussen het ijs, en krijgen zowaar nog een interview. Ik maak een flauwe grap over een jacuzzi met 3 geblondeerde negerinnen, maar dat wordt geloof ik niet echt gewaardeerd...”

“Volgende dag heerlijk pitten in vliegtuig en mooie ontvangst op Intensive Care, waar iedereen mij gevolgd heeft. Thanks guys. Deze keer is het gelukt!“

Steven Sleeswijk

Wij zijn Rianne en Niels en we hebben allebei CF. We hebben vorig jaar mee gedaan aan Skate4AIR dat hebben we fantastisch gevonden. Ik (Rianne) ben wel twee keer hard gevallen op mijn borstkast. Een keer kwam dat omdat papa in een scheur reed en mij omver schopte. Ik had nog nooit zo vroeg en zo lang geschaatst. Ik heb 62,5 km geschaatst met papa, ik heb ook nog nooit zo veel kou meegemaakt als toen. Bij de start was het -20 dat zal ik nooit meer vergeten! In de Skate4AIR-tent was het elk rondje erg lekker warm. Ik had het zelf alleen al super warm door mijn handschoenen, maar het was wel handig dat de bidons niet bevroren. In het hotel was het erg gezellig met alle mensen die daar waren. De mevrouw van het hotel praatte Duits en ik Nederlands maar zij begreep mij en ik haar, en zo hebben we best wel veel gepraat!Mijn broertje Niels reed met mama en heeft 25 km geschaatst.We doen dit jaar weer mee. Vorig jaar was het erg gezellig! Wij hopen dat het dit jaar weer zo gezellig wordt. Wij hebben er erg veel zin in en we hopen dat we dit jaar nog verder komen dan vorig jaar. We trainen elke week op Kardinge, de ijsbaan in Groningen. Wij wensen iedereen heel veel succes en plezier! Tot op de Weissensee!

Groetjes Rianne (10) en Niels (7)

Het ijs op de Weissensee ligt er om bedwongen te worden. Anders dan in Friesland met zijn 11 pittoreske stadjes, waar de bruggen open staan en de mensen juichen van de ochtend tot de avond. En het “kruisje” neem je jaren later nog mijmerend in je hand.Terug naar de Weissensee. Dit keer waren het rondjes van 12.5 km x 16 is 200 km. De rondetijden worden digitaal geregistreerd voor de eeuwigheid. Het ijs ligt er niet slecht bij. De bergen erom heen zijn mistig en donker. Het lint wordt weggetrokken en daar wringt iedereen zich de eerste bocht door. Staan blijven schiet er door mijn hoofd. Het wordt licht en het wordt weer donker.... het schema zag er toch anders uit. Als dan ook de kerklokken galmen door het ijskoude dal, is de redding nabij.

Mijn zoon heeft zijn bevroren veters weer gestrikt en probeert zijn moeder in zijn slag te houden. De scheuren zijn onverbiddelijk, het is vallen en opstaan. Totdat ook die spieren het begeven. En zoon zegt liefdevol; mam ik maak een tafeltje voor je. Ik sta op mijn handen en knieen, zo kun jij op mij steunen. Midden op een aardedonker en onbekend meer trekken we ons aan elkaar op. We bereiken de finish net op tijd. Dit is mooier dan het “kruisje”. Eeuwige roem zit in ons hart.

Etta van der Aa


27

20131e clinic

11 noVember, jaap edenbaan, amsterdam

met dank aan de jaap edenbaan en de skeeVe skaets

Ze sluit niet uit de 200 km ooit nog ‘ns in wedstrijdvorm te rijden maar is daar nu nog niet klaar voor. “Ik heb nog nooit 200 km gereden, dus dat is nog best spannend. En ik heb momenteel vanwege mijn studie te weinig tijd om zoveel te trainen dat ik mee zou kunnen doen aan de wedstrijd. Het wordt dus de toertocht met Skate4AIR.” Aldus de innemende sportvrouw van wie menigeen ongetwijfeld weleens heeft dacht: Schuilt daar nu een winnaar in? En of er een winnaar in schuilde. Van Deutekom werd in 2008 wereldkampioene schaatsen allround.

wie het wedstrijdschaatsen een beetje Volgt herinnert Zich ongetwijfeld het emotionele afscheid Van oUd-wereldkampioene paUlien Van deUtekom, Vorig jaar na afloop Van de world cUp te heerenVeen. Van deUtekom rijdt dit jaar de 200 km op de weissensee, met skate4air.

Paulien vanDeutekom

FotograFie Huub Snoep

Slechts 4 Nederlandse vrouwen gingen haar voor.Ik confronteer haar met bovenstaande gedachte. Ze glimlacht. “Ik kom natuurlijk inderdaad niet over als een killer, maar als ik een doel heb gesteld ga ik daar volle bak voor. Dan heb ik een ontzettende drive om het maximale uit mezelf te halen. Zo heb ik altijd geschaatst, om het maximale uit mezelf halen.Je kan je het beste bezig houden met jezelf, daar heb je invloed op. Niet op wat anderen presteren of doen. Het uitvechten op het ijs en een killer zijn voor mezelf, ja, dat kon ik wel. Dat je een killer moet zijn om te winnen? Dat is eigenlijk onzin. Motivatie, doorzettingsvermogen, jezelf blijven en jezelf willen ontwikkelen zijn veel belangrijker.

dat ging wel heel geleidelijk.Ja, ik was geen jong talent. Ik kan me nog goed herinneren dat ik doorbrak. Ik plaatste me voor de World Cup en reed vervolgens meteen een Nederlands record op de 1500 meter. Dat werd een week later een paar ritten voor mij verbeterd. Toen ging ik heel opgefokt die rit in met het doel dat record meteen weer terug te pakken. Dat mislukte natuurlijk faliekant. Ik maakte de fout teveel met de tegenstander en diens tijd bezig te zijn. Meteen weer wat geleerd dus. Dat is echt één van de mooiste aspecten van het schaatsen. Je moet winnen van de ander, maar dat bereik je pas door met jezelf bezig te zijn en niet met die ander.

toen liep de weg nog omhoog.Ja. Je merkt dat je stappen maakt, dus dat je trainingsschema klopt. Dat geeft vertrouwen, dat geeft rust. Dan doe je eigenlijk precies wat een schaatser moet doen, onbevangen op zoek naar technische perfectie. Want daar zit de winst. Ik trainde natuurlijk wel veel op kracht en conditie, maar uiteindelijk is schaatsen een technische sport. Door die perfectie lag het niveau in die jaren bij ons (met name Wüst en Van Deutekom MB) ontzettend hoog. Oh, ik kan me nog zo goed herinneren hoe goed ik ze raakte in die tijd dat ik wereldkampioen werd. Die 3000 meter, ja dat was een toprace. Ik had eigenlijk wat laten liggen op de 500 meter en zag veel rijders op een hoop gaan in de laatste ronden van de 3000 meter. Het was dus zwaar, zoveel wist ik wel. Toch besloot ik vol te gaan en dat hield ik vol. Omdat elke slag raak was. Dan heb je dat vertrouwen vol te gaan.Een valkuil kan zijn dat wanneer je ze technisch niet raakt je terug wilt grijpen naar dat machtige gevoel van toen. Ik heb dat ook wel gehad, maar het was niet gelijk daarna, eerder later wanneer je technisch belabberd schaatst en je op zoek bent om je weer ‘als vanzelf’ over het ijs te voelen gaan. Technisch goed raken is het machtigste gevoel wat er is, rake klappen. Als je dat hebt denk je ‘dat laat ik nooit

meer los’. Helaas is dat niet de realiteit. Teruggrijpen naar het gevoel van het verleden is dan funest. Dat heb ik zeker ook wel eens gedaan, maar bracht me niet verder. Voor een wedstrijd was het belangrijk voor mij dat ik met een drive en vertrouwen aan de start kon staan om te doen wat ik kon.

hoe is dat dan om een hele goede vriendin (ireen wüst) te verslaan, van de troon te stoten?Zo heb ik dat nooit ervaren en Ireen gelukkig ook niet. Het veranderde niets aan onze relatie. Dat komt toch weer omdat je het bij schaatsen bij jezelf moet zoeken, niet bij de ander. Op het ijs waren Ireen en ik elkaars concurrent, maar zodra we over de finish waren hadden we weer de grootste lol. Oh joh, de sfeer was zo leuk destijds in die ploeg, het

was zo’n mooie tijd met elkaar. Als ploeg reden we supergoed. En aan Ireen en Renate (Groenewold, wereldkampioen 2004) had ik perfecte ploeggenoten, waar we allemaal van profiteerden. Daardoor was er ook de ontspanning die je nodig hebt. Hard werken en veel lol.

dan ligt de wereld aan je voeten. hoe is dat?Heel erg leuk en eigenlijk ook zo weer voorbij. Ik heb er absoluut van genoten, maar het is ook gewoon zo dat je weer door moet en wil. In het seizoen zelf en na het seizoen begint de training ook al weer snel.

en daar gaat het dan eigenlijk mis.Ja in zekere zin wel. Je wilt nog sneller en beter worden en stort je vol in de nieuwe zomer. We zijn teveel gaan doen waardoor Ireen en ik overtraind raakten.

neem je dat de ploegleiding kwalijkVolmondig: Nee! Tuurlijk, achteraf bekeken hadden er dingen anders

gemoeten, maar je bent er altijd zelf verantwoordelijk voor. We zaten aan de top en wilden meer. Vervolgens gingen we over de top. We reden alles, World Cups, NK, EK WK, Wk sprint, WK afstanden. Dat is teveel geweest. Daar leer je veel van hoor. Dat je veel leert van de downs en daarmee wel terug kan komen naar de ups. Die ups of het uitzicht naar de ups zorgen ook voor de blijvende motivatie.

bijna filosofisch.Lachend, Nee hoor, dat zijn gewoon de wetten van de topsport. Winnen en verliezen ligt dicht bij elkaar. Daarom moet je volledig gemotiveerd en gedreven zijn.

werd dat gaandeweg minder? Pas op het eind. Ik heb mezelf eerst terug geknokt onder Jac (Jac Orie), Van Deutekom stapte na een paar mindere seizoenen over van TVM naar de ploeg van Orie) en ben


29

toen weer op een bepaald niveau gekomen. Pas daarna merkte ik dat mijn gedrevenheid wat minder werd. Wat ik bij anderen zag, zag ik niet meer bij mezelf. Ietsje vaker geen zin om te trainen, meer oog voor andere dingen. En dat had ik nog nooit gehad. Trainen vond ik altijd mooi, ik had altijd 100 % voor het schaatsen geleefd. Daar heb ik toen met Jac over gesproken. Ik had natuurlijk wat tijd nodig om te analyseren waar het vandaan kwam. Het schaatsen zelf ging niet eens zo slecht, maar wel meer met ups en downs. Ik had me wel weer geplaatst voor de World Cup. Hoewel ik eigenlijk nog twee jaar door zou gaan dacht ik toen al, wat er ook gebeurt qua prestatie, al word ik wereldkampioene, het kan best dat ik stop na dit seizoen. Toen ging het vriezen en er zou misschien een Elfstedentocht komen. Ik besloot om die tocht te gaan rijden als ie zou komen. En dan is het seizoen over, dat wist ik ook wel. Ik plaatste me niet voor het WK en toen wist ik genoeg. Ik zei tegen Jac, “ ik denk dat het klaar is” en Jac zei, “dat denk ik ook.” Toen kwam meteen het interview met de NOS op het middenterrein in een vol Thialf. Dan kijk je rond en zie je je hele carrière voorbij flitsen. Je beseft ineens dat dat voorbij is, hoe mooi het allemaal was. Dus toen schoot ik een beetje vol. Ik was emotioneel maar op een positieve manier, want het voelde wel écht, het was goed zo. Haha, jeetje wat een lang antwoord. Maar weet je, dat komt gewoon omdat schaatsen zo mooi is. Het is zo’n mooie beweging, zo’n mooie sport. Ja, dat deel van m’n leven is voorbij, een leven op zichzelf.

en nu?Studeren hè. Pedagogische wetenschappen, waarbij ik me wil toeleggen op de kwaliteit van het leven van kinderen met een chronische ziekte.

dat appeleert volledig aan skate4air.Absoluut. Ik had er van Jochem (Uytdehaage MB) wel eens over gehoord en zat dit jaar in eenzelfde TV programma als Frederic Brom de acteur, Expeditie Poolcirkel. Die vertelde mij dat hij ging meeschaatsen. Later kwam ik in contact met Werner (Vervaet MB) en heb ik besloten om mee te doen.

het schaatsen laat je toch niet los.Nee, ik verwacht ook niet dat dat ooit zal gebeuren. Marathonwedstrijden is een optie maar momenteel heeft m’n studie prioriteit. En het lijkt me leuk om later met de jeugd te gaan werken.

nog even een reactie op een paar namen.

eric heidenHa, supergoeie schaatser, maar net teveel voor mijn tijd. Ik had wel posters van Rintje en Falco (Ritsma en Zandstra voor de leek MB) volgens mij. En misschien ook wel van Koss. (Johan Olav, u weet wel. MB) Yvonne (ik zeg niets meer MB) was ook wel een voorbeeld hoor.

ireen wüstGouden meid, letterlijk en figuurlijk. Hele goede sporter, vechtjas.

sven kramerOok een hele goede sporter, zo professioneel. Weet goed wat en wie goed voor hem zijn. Als ploeggenoot heb ik veel van hem geleerd.

MB


31

Heren1 JOCHEM UYTDEHAAGE 7.01.11 2 PHILIP VAN AERSSEN 7.01.22 3 WERNER VERVAET 7.03.34 (gereden op dinsdag) 4 ROGIER WOUTERS 7.19.36 5 JAN MAERTEN SMIT 7.19.41 6 RUTGER BEEKHUIS 7.19.43 7 ARNOUD BUIZER 7.22.54 8 FREEK DAAMS 7.23.43 9 MICHIEL BALEMANS 7.29.39 10 SEP VISSER 7.30.28

Dames1 SANDRA KONISSER 7.40.21 2 KARIN TERHÜRNE 8.03.46 3 SABINE VAN WERMESKERKEN 8.25.01 4 ANGELA BRANDSMA 8.54.53 5 MINNEMIJN SMIT 9.02.43 6 ALBERTINE VERHORST VAN AERSSEN 9.02.51 7 KRISTA KOELEMAN 9.10.56 8 SANNE SMIT-MOOLENBURGH 9.46.09 9 EVA FROGER 9.52.28 10 KARINE ONDERWATER 9.52.52

Maar waar doen we het nu eigenlijk voor? Toch om geld binnen te halen voor het o zo belangrijke onderzoek naar CF. Dat is de afgelopen twee jaar behoorlijk gelukt. In totaal werd meer dan € 500.000,- opgehaald. Dit zijn dus de echte helden, de vijf grootverdieners van Skate4AIR: 1. STAN VAN DER KNAAP € 10.460,-2. HARALD VAN ENGELEN € 10.035,-3. JOCHEM UYTDEHAAGE € 9.599,-4. MAARTEN KUETHE € 8.341,255. HANS HERTOGHS € 8.310,-

De huidige nummer elf, onze ambassadeur Jochem Uytdehaage heeft de lijst 1695 dagen aangevoerd en stond van 1999 t/m 2011 in de top tien, een naoorlogs record. Aanvoerder van de ranglijst is Shani Davis. Vindt u het ook niet eens tijd worden dat Sven Kramer, de huidige nummer twee, hem van de eerste plaats stoot. Bij de dames voert Cindy Klassen (tijdgenote van Jochem, hoezo lag het niveau toen hoog) de ranglijst aan, al vanaf 2001!

Alhoewel de Alternatieve Elfstedentocht op de Weissensee zeker geen wedstrijd is blijft het rijden van een snelle tijd een prestatie. Skate4AIR heeft daarom dan ook z’n eigen ranglijst aller tijden. En ja hoor, wat schetst de verbazing, ook hier troont Uytdehaage bovenaan. Maar er zitten mensen op z’n hielen.

sommige mensen kUnnen er Uren naar staren, haar bestUderen en analyseren,

de adelaarskalender, de wereldranglijst aller tijden, samengesteld aan de

hand Van persoonlijke records Van de schaatser op de 4 klassieke afstanden

Groet, Djuna

als ik geen cf had… had ik nooit Zo’n indrUkwekkende ‘snoepkist’ wist ik niet wat ‘het manUeel aspireren Van een klaplong’ was. en dat dat heel Veel pijn doet. had ik geen idee dat c.laritromicine een Van de antibiotica is tegen de m. absessUs . kon ik mij Zelfs niet indenken dat boVengenoemde bacterie iemand heel, heel Ziek kan maken. was er geen moment in mijn leVen gekomen dat de broeder op de afdeling mij leerde hoe ik Zelf bloed kon prikken. inderdaad. bij meZelf dUs. hoefde ik nooit 10 pillen te nemen als ontbijt. en als lUnch en als aVondeten. had ik geen ‘energie-doseer-beleid’. wist ik niet dat er Verschillende manieren Zijn om je ZUUrstofbrilletje te dragen. en dat het 1 meer modieUs en hip is dan het ander. kon ik rennen tot ik een ons woog, maar ZoU ik nooit een ons wegen. was er niets, maar dan ook niets, wat mij tegenhield om minister-president te worden (Zeg ik tegenmeZelf, waarschijnlijk lag ik dan lam op de bank, motiVatiegewijs- geZien). had ik waarschijnlijk geen diabetes. was ik 1.80 meter en droeg ik óók nog eens 10 cm hoge pUmps. weet ik Zeker dat ik nooit met Vrienden oVer hUn groene-slijm-in-een-kweekpotje had gebabbeld bij de thee. had ik nooit, samen met mijn dokter gehUild om een qUote Uit ‘de kleine prins’. wist ik niet hoe belangrijk lUcht was. ontbrak het mij aan een sixpack Van het hoesten.

Skate4AIR Magazine 2

Documents

Transcript of Skate4AIR Magazine 2