RDM Campus Magazine #03

5/16/2018 RDM Campus Magazine #03 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/rdm-campus-magazine-03 1/13

MARItIEMEMAAkINDUStRIEtERUG NAAR RDM

NUMMER 03 – MEI 2012 – 2DE jAARGANG – www.RDMCAMPUS.Nl

MARItIEME INNvAtIEDoor Ampemann, Huisman Research lab, Imech Marine en jues Doc/Siching MEC

CNCEPt HUSE vIllAGEProoype I saa as een huis, CHIBB in de seigers

ESFA RttERDAMScooerproec hep sudenen aan ereraring

RDM CAMPUS MAGAZINE #03



Worldwidelifting,drillingand pipelayingsolutions

denkkijk

groterverder

Wij zoeken technisch talent!

Kijk voor meer informatie op www.huismanequipment.com

VETUS BOOTSYSTEMEN

Het ontwikkelen van innovatieve systemen voor

uw boot, dat is waar het bij VETUS al meer dan

45 jaar om draait. www.vetus.com

Een gegarandeerdduurzame grondstof

02

M@RM

04

ColuMn goun Rihok n kn

05

SF RoRM

06

in onwikkling

08

PRooyP i S lS n huiS

10FooSRiP PRooyP i

12

oP hijPl SChijn lij zon

14

VoloP RuiM VooR innoVi

16

glijk oVRSkn bij RM

18

okoMSig SuuRluiSn n wl

19

SliMM Sn

20

noonSllingonRzboolooS

ConC

RDMCmHeijplaatstraat 233089 JB Rotterdam+31(0)10 794 [email protected]

ColoFonRedacte: Frank van der Zwan grafsc oterp: Studio Léon & Loes Ftrafe: Marijke Volkers, Marcel Vogelr: Printvisie

RDMCaMpusbRus

Dittkchrijfikideeerteetezo.nieeve,ieeeergie!DtgedtookvoorRDMCm.Krietivigerkt!Hetoeiterit.Oditmometzijmeerd25iovtietemvtdeteeedrijvectiefdiemeerkerodctiovtieeoderzoek.wtdtiderktijketeketiteezeidertikeeoverdecteroemritiemeiderriekMde@RDM.

In de tussentijd blijven we bouwen aan de campus, letterlijk en fguurlijk. In het bedrij- vendeel van Innovation Dock wordt een hangende kantoorvloer gerealiseerd zodat deR&D van Research en Design in één ruimte te combineren zijn met de M van Manu-acturing. Incubator Dnamo zal als eerste huurder van deze vloer zorgen dat de B vanbroedplaats ook vorm krijgt in de hal en dat de K van kruisbestuiving plaatsvindt bij deK van kofeautomaat.

Kofe drinken kan deze zomer trouwens ook buiten, op het terras van het Dokkaee oop het buitenmeubilair dat met medewerking van studenten ontworpen en geprodu-ceerd is. Maar ook in de recent geopende Huiskamer op Heijplaat. Daar kunt u dangelijk kennis maken met de laatste ontwikkelingen van Concept House Village: eenstukje campus in de wijk. Daarmee dragen we bij aan de ambitie om Heijplaat te ont-

wikkelen tot meest duurzame wijk van Rotterdam. En bij duurzaamheid hebben wehet niet alleen over zonnepanelen o slimme meters. Ook over gedrag, voorzieningen,cultuur, werkgelegenheid en sociale cohesie. Een ‘smart city’ gedijt niet bij techniek al-leen. De Academie van Bouwkunst bestudeert het concept ‘slimme steden’ integraal.De resultaten daarvan zijn te zien op een tentoonstelling van de Internationale Archi-tectuur Biënnale Rotterdam.

In april hebben Scheepsbouw Nederland en Nederland Maritiem Land het innovatie-contract van de topsector Water op RDM Campus gepresenteerd. Tijdens het seminar ‘Maritieme Innovatie: van Papier naar Praktijk’ maakten bedrijven en studenten dui-delijk welke voordelen het biedt om het rijke maritieme verleden van RDM te benutten

voor de innovaties van de toekomst in deze sector. De pioniersgeest en innovatiekracht waar de oude wer om bekend stond, is weer springlevend! We zij ervan overtuigd dathet ook u inspireert om mee te doen en samen met ons verder te bouwen aan de cam-pus. Daarbij levert u dan gelijk een bijdrage aan het opleiden van de nieuwe ‘helden

van techniek’, die zo hard nodig zijn om de economische motor van Rotterdam draai-ende te houden.

Gabrielle MurisiRCuR RM CMPuS

F o t o g R a F i e : M a R i j k e V o l k e R S

inhou

hooFRCionl

RDMCaMpusMaGaZnE#03 01



lasRObOEind januari is in het kader van het pro-

ject ‘Nieuwe bewerkingen in de maakin-dustrie’ een nieuwe lasrobot in gebruikgenomen op RDM Campus. Door ditproject kunnen Albeda College en Ho-geschool Rotterdam beschikken over ‘state o the art’ apparatuur die aansluitbij de laatste ontwikkelingen in bedrij-

ven. Het gaat om apparatuur en sotware van drie belangrijke processen waarmeein de staalverwerkende industrie wordtgewerkt: lassen, snijden en ‘materialhandling’ (exibele productieautoma-tisering). Bedrijven in de regio Rotter-dam verwachten de komende jaren eenaanzienlijk tekort aan technisch goedopgeleid personeel op mbo+ en hbo-niveau. Het project wil bijdragen aan hetoplossen van dit knelpunt door mbo- enhbo-studenten de mogelijkheid te bieden

om kennis en ervaring op te doen met delaatste stand van de techniek in de robot-technologie. Deze technologie biedt eenuitstekend alternatie om het tekort aan

vakmensen op te vangen. Van januari tot juli 2012 worden 200 studenten tech-niek opgeleid om te kunnen werken metde nieuwe robotapparatuur.

RDMCaMpussDélOCaEOORHE

OnwKKElEnEnEsEn anpROD uCnn OaEs.

OMuEEnDEEEGEEnwElKEMOGElKHEDEn

DECaMpusbED,lCHEnwEERGRaaGEEnaanal

OOR uu.

F o t o g R a F i e : M a R C e l

V o g e l

lMlabRDM Campus heet als eerste onder-

wijsinstelling in Nederland een lijmla-boratium. Het lab is ontstaan door eensamenwerking van Albeda College, Ho-geschool Rotterdam en de TU Delt inhet Europese project The Port is Yours(POYO). Studenten en ondernemers kun-nen er aan de slag met de verbindings-techniek van de toekomst. In onder meer de scheepsbouw, energie, petrochemieen constructiebouw worden steeds vaker lijmverbindingen gebruikt. Daarom wor-den docenten van Albeda College en Ho-geschool Rotterdam opgeleid tot gecerti-fceerde lijmers. Zij kunnen dan zowel inhet reguliere als in het private onderwijsde basisopleiding European AdhesiveBonder en de specialistenopleiding Eu-ropean Adhesive Specialist verzorgen,opleidingen die worden agesloten met

een examen en een diploma volgens decertifcering van de European WeldingFederation. De opleidingen worden inde toekomst ingebed in de opleidingenAutotechniek en Werktuigbouw van Al-beda College en Hogeschool Rotterdam,en een minor voor hbo-studenten op hethoogste niveau, European Adhesive En-gineer.

M Voor MTI Holland, het researchinstituut van baggerschepenbouwer IHC Merwe-de, zijn studenten werktuigbouwkunde

van Hogeschool Rotterdam bezig meteen onderzoek naar het omzetten van derestwarmte van scheepsmotoren in elek-triciteit. Bij de verbranding van diesel ineen motor is het rendement laag; slechtsongeveer 25 procent komt ten goedeaan de aandrijving van het schip. De rest

van de geproduceerde energie, in de vorm van restwarmte, gaat nu verloren.De doelstelling van het innovatieteam isom deze restwarmte op te vangen en omte zetten in 5 tot 7 kW aan elektriciteit diegelijk weer aan boord gebruikt kan wor-den. De studenten hebben al onderzoekgedaan naar de verschillende manieren

waarop dit gerealiseerd kan worden enzullen hier samen met MTI een aantal

uit kiezen. Hiervan worden proeopstel-lingen gemaakt, die voor eind juni gere-aliseerd worden. Ook in het nieuwe stu-diejaar gaan de studenten verder met dit

voor de maritieme sector zeer relevanteonderzoek.

DRfbOEEerstejaars studenten Industrieel Pro-duct Ontwerpen (IPO) hebben in vij

weken tijd een drijboei ontworpen. Dedrijboei vormt een abakening in binnen-

wateren om zo een route te creëren voor roeiboten. Studenten ontwierpen dezeboei met de rotatiegiettechniek. Dezeproductietechniek wordt veel gebruiktbij grote kunststo producten die bijvoor-beeld in buitenruimtes gebruikt worden.De complexiteit van de opdracht schuil-de in de vormvrijheid en de engineering

van details zoals het bevestigingsoog.Studenten hebben in één dag een aan-tal conceptmodellen ontwikkeld en eenprototype uit schuim gemaakt. Op dezemanier zijn studenten uitgedaagd omde boei zo unctioneel mogelijk te latenzijn en vooral ‘rotatiegietbaar’ te maken.Dragon Plastics heet kennis gemaakt

met de wijze waarop de IPO-studenteneen probleem concretiseren en vertalennaar een realistisch te produceren voor-stel. De studenten hebben gewerkt meteen belangrijke productietechniek eneen realistisch probleem van een echteopdrachtgever.

HypERbODy Hyperbody is een onderzoeksgroep vande aculteit Bouwkunde aan de TU Deltdie onderzoek doet naar vernieuwendeabricagemethodes voor de bouw. Mettwee robotarmen worden in EPS mallengemaakt waar beton in vormgegeven

wordt. Dit leidt tot een aanzienlijke ver-groting in vormvrijheid en vele nieuweontwerpmogelijkheden, terwijl de voor-gestelde methode uiterst kosteectie is.De robots zijn meer dan slechts gereed-schap en stellen de onderzoeksgroepniet alleen in staat bouwcomponentenop volledige schaal te produceren, maar biedt studenten de mogelijkheid het ont-

werpproces in een geheel ander licht tezien. Deze aanpak gaat verder dan ull-scale prototyping, een gangbare praktijkin architectonisch ontwerp. De machi-nes kunnen gebruikt worden tijdens het

gehele ontwerpproces. Door middel vancode als input voor de robots, kunnengebouwen en producten worden be-dacht, ontwikkeld en integraal gebouwd.Daarbij worden rekening gehouden metstructurele, klimatologische en andereoverwegingen, vana het begin van hetontwerpproces, in de abricage en het ingebruik. Er ontstaat zo een voortdurendedialoog tussen ontwerper en product. In-teressant is ook de kruisbestuiving metbijvoorbeeld FORZ van Van Gansewin-kel Minerals die in Innovation Dock ont-staan is.

www.HypERbODy.nl


F o t o g R a F i e : F R a n k V a n d e R z w a n

F o t o g R a F i e : M a R i j k e

V o l k e R S

RDMCaMpusMaGaZnE#03 RDMCaMpusMaGaZnE#0302 03



Het agelopen jaar zijn we als maritiemesector bijvoorbeeld druk geweest met hetTopsectorenbeleid van Minister Verhagen.Daarin heet het maritieme cluster eenambitieus ‘Maritiem Innovatiecontract’neergezet met de titel: ‘Nederland: de Mari-tieme Wereldtop (Veilig, duurzaam en eco-nomisch sterk)’. Minister Verhagen heethet over de ‘gouden driehoek’ waarin ieder-een een eigen rol heet: de overheid zorgt

voor de goede randvoorwaarden, onderwijs

en onderzoek en ormuleert de vraagstel-ling vanuit de overheid en maatschappij,

De goudendriehoeken de keten

EtdetevdeoeidigaKaMettechiekvaedCoege,octieHtrechttrt,oetgeoRDMCmijdeEsfa(Eectricscooterfctor)Rotterdm.Gedrede10tot16ekezettezijmodereeektricheQwC-cooteriekreerezijhetrocevemgetotverkoo.

MAAS Leerabrieken en de Nederland-se E-scooterabrikant QWIC opendenin 2011, in samenwerki ng met de ge-meente Rotterdam, een e-scooterleera-briek; ESFA Rotterdam. Een bijzonderesamenwerking waarbij ook HogeschoolRotterdam, Albeda College (Mobili-teit, Metaaltechniek en Maintenance)en RDM Campus nauw betrokken zijn.ESFA Rotterdam street twee doelen na:mensen met een astand tot de arbeids-markt opleiden tot arbeidskrachten metgoede kansen op de arbeidsmarkt en hetproduceren van hoogwaardige, milieu-

vriendelijke elektrische scooters voor zakelijke gebruikers en par ticulieren.

De scooteronderdelen worden door QWIC geleverd en door de Albeda-studenten in elkaar gezet. De bedoelingis om de scooters voor de verkoop aante bieden. Zo kunnen ze hun technische

vaardigheden oeenen en worden zetijdens de stage vooral voorbereid opde arbeidsmarkt. Ze leren, onder be-geleiding van een praktijkleermeester,arbeidsvaardigheden en raken thuis in

het ondernemen. Ook worden ze ge-traind in conicthantering, sociale vaar-digheden en communicatie. Werken metelektrische scooters levert ze ook meer begrip voor duurzaamheid en milieu op.

RDM Campus biedt tot de zomervakan-tie een leerzame en contextrijke leer-

werkplek. De stage wordt agesloten meteen proeve van bekwaamheid. Nadat destudenten de proeve met een voldoendehebben agesloten, ontvangen ze hetAKA-diploma Techniek. Vervolgens kun-nen de studenten hun studieloopbaanin de techniek binnen Albeda College

vervolgen o kiezen om te werken.

die worden verankerd door kennis, kundeen kassa. En dan is onze boodschap: in hetmaritieme cluster zijn de kundeen kassa-lijnen best sterk. Via Joint Industry Projec-ten (JIP’s) wordt veel onderzoek door hetbedrijsleven betaald. Maar we hebben ookeen zorg: de lijn met kennisontwikkeling enonderwijs is dun en kort. Er is weinig geld

voor undamentele maritieme kennisontwikkeling en ook het aantal hooglerarenen onderzoekers die beschikbaar zijn voor

maritiem onderwijs en onderzoek is te be-perkt. De industrie betaalt bijvoorbeeldtwee van de vier hoogleraren in Delt. Daar zit in de maritieme keten de zwakke plek endaarom is de ambitie binnen ons MaritiemInnovatiecontract: er wordt goed samen-gewerkt in projecten én er is ruimte/geld

voor underend (middel)lange termijn on-derzoek. Zo ontwikkelen we de kennis ende specialisten die we nodig hebben voor onze baanbrekende maritieme productenen diensten van de toekomst. Goed onder-zoek en onderwijs zijn essentieel voor hetbereiken van de Maritieme Wereldtop!

Bas Buchner PReSident MaRin

de kennisinstellingen zoeken naar nieuwekennis en mogelijkheden en het bedrijsle-

ven kent de markt en ontwikkelt nieuwe pro-ducten en diensten. Als we er zo naar kijken,concentreren we ons op de zijden van dedriehoek. En waar ze bij elkaar komen zijndan soms scherpe punten, daar botst het

weleens. Maar het gaat niet om de zijden,maar om wat er binnen die gouden drie-hoek gebeurt. En voor de maritieme sector kan dat niet beter worden gesymboliseerd

dan met water in die driehoek. Dat water mengt, stroomt, drijt, golt en verrist. Enop dat water binnen die gouden driehoekontstaan echte maritieme innovaties!

Naast de gouden driehoek spreekt de mi-nister graag over de keten. De keten vanFundamenteel onderzoek > Toegepast on-derzoek > Valorisatie. Otewel: van Kennis> Kunde > Kassa. Nu denk je bij een ketenal snel aan één lange lijn. Maar dat beeld iste simpel. Het gaat meer om een netwerk.En met mijn maritieme kennis zeg ik: jehebt minimaal drie ameerlijnen nodig omiets veilig op zijn plek te houden, ook alshet stormt. Dat geldt op zee, dat geldt ookin de economie. En voor innovaties geldt:

nederdheetveediecte.Edrvihet‘Hg’.

dtdiectheeoordeoeeeedereetekei.Mrjezeegrijteze

ivt,zijzeetekeeectie.Dromietover‘de

godedriehoek’e‘dekete’.

EEnElEKRsCHEsCOOERsGOEDOORHEMlEu Jeano Roosje (17, op de oto) uit Zuidwijk (Slinge) is student metaaltechniek en sinds be-gin ebruari betrokken bij het scooterproject op RDM Camps. “Een elektrische scooter is goed voor het milieu, hebben we nu geleerd. En makkelijk in elkaar te zetten omdatde motor al is ingebouwd”, legt hij uit. “Het zijn mooie scooters. Er staan zes proemo-dellen op de locatie. Daa rop mogen we wel eens een rit je maken.” In totaal zijn er 110scooters voor assemblage ageleverd. “Die zijn voor de verkoop en daar moeten we dus

voorzichtig mee zijn”, zegt Jeano serieus. Vervolgens voegt hij er aan toe “Ik heb zel ookeen scooter en die gaat veel harder; tot 130 km per uur!” Hoe dat kan, daar wil hij niet

verder op ingaan. Maar dat hij handig is geworden met scooters is wel duidelijk. Volgendseizoen wil Jeano op niveau 2 verder. De opleiding Basislasser lijkt hem wel wat.

kijk VooR MeeR inFoRMatie oP:

www.DEHElDEnanECHnEK.nl|www.Esfa.nlwww.MaaslEERfabREKEn.nl|www.QwC.nl

aRbEDsaaRDGHEDEnlEREnnDEpRaKK

sCOOERpROECHElpsuDEnEn

aanwERKERaRnG

B E D R I J V E N

O V E R H E I D

KENNISINSTELLINGEN

INNOVATIES

K A S S A

K U N D E

K E N N I S





OpRDMCaMpuswORDOpDMOMEnOnDERMEERGEwERKaanDE OlGEn DEnn OaEs

MOlECulaRMODulaRMEublaROp het RDM-terrein lopen diverse groe-pen rond: studenten van mbo en hbo, do-centen, ondernemers, bezoekers van detentoonstelling in de Onderzeebootloodsen bewoners van Heijplaat. Hoe kan er tussen deze verschillende groepen ont-moeting en interactie ontstaan? Met die

vraag zijn studenten van de opleiding In -

dustrieel Product Ontwerpen (IPO) aande slag gegaan en hebben meubels voor de buitenruimte ontworpen. Het team

van ontwerpbureau Transormers heet detwee beste ontwerpen doorontwikkeld tothet ‘Moleculair Modulair Meubilair’; eensysteem waarmee met een aantal elemen-ten (bank, plantenbak, chaise longue en

lichtelement) een eindeloze reeks buiten-meubilairsculpturen gemaakt kan worden.Samen met een oud-student IPO en deche werkplaats van Albeda College wor-den er nu twee prototypes gemaakt. Nog

voor de zomer worden een aantal elemen-ten geproduceerd en in de buitenruimtegeplaatst.

sHEllECO-MaRaHOnRotterdam is vana dit jaar de nieuwe thuis-locatie van de Shell Eco-marathon Europa,een internationale wedstrijd waarin auto’sop zo min mogelijk brandsto zo ver moge-lijk proberen te rijden. Van 17 t/m 19 mei

rijden studententeams uit heel Europa opeen geheel nieuw stratencircuit rond Ahoydat speciaal voor deze wedstrijd is ontwor-pen. Het is de eerste keer dat deze zuinig-

heidswedstrijd in Europa op de openbare weg plaatsvindt en daarmee toegankelijk is voor het grote publiek. Met zeventien teams van veertien verschillende universiteiten,hogescholen en middelbare scholen is Ne-

derland één van de best vertegenwoordig-de landen. Vorig jaar was Team Phidippides

van Hogeschool Rotterdam het beste team van de Benelux. Met de Triga werd in de

prototypeklasse op 1 liter brandsto 1637kilometer gereden. Dit jaar is 1750 kilo-meter hun doel. Het team doet ook in deurbanklasse mee, waarin het gaat om een

volwaardig straatvoertuig. Met dit voer-

tuig, de Quadriga (rechts), hopen zij 400kilometer a te leggen. Team Phidippidesbestaat uit 20 studenten uit de jaren 2, 3 en4 van de opleiding Autotechniek.

KanOORlOERnnOaOnDOCKIn Innovation Dock wordt aan de bestaande historische con-structie een nieuwe kantoorvloer opgehangen, vanwaar dehuurders en gebruikers ontwikkelingen en werkzaamheden opde kavels in de hal kunnen volgen. Een ontmoetingsruimte opde hoek van de vloer biedt gebruikers van de hal, ondernemers

en studenten, een ‘bird’s eye view’ van de hal. Met het oog opstartende ondernemingen en ter aanvulling op het bestaandeaanbod in de hal worden relatie kleine kantoorunits (20 tot200 m2) aangeboden met een volledig awerkingsniveau. Dehuurders van de kantoorverdieping kunnen gebruik maken

van gezamenlijke vergaderkamers. Doordat rondom de be-staande historische constructie vides gemaakt worden, blijtde bijzondere constructie ook vanuit de kantoorvloer goedzichtbaar. Incubator Dnamo zal zich, samen met haar onder-nemers, als eerste vestigen op de kantoorvloer.




RDMCaMpusMaGaZnE#01RDMCaMpusMaGaZnE#01

Vooral de samenwerking tussen de diverseketenpartners, het gezamenlijk zoeken naar oplossingen voor bouwvraagstukken én de

vertaling van ideeën naar praktijk spreken Van Kemenade aan. “Wij zijn erg tevredenover de brancheoverstijgende samenwer-king. Dat is bijzonder, maar zó hard nodig omefciënt te kunnen werken. Hierdoor sluitende diverse disciplines beter op elkaar aan.”

Duurzaamheid en recyclebaarheid zijnonderscheidende aspecten voor het proto-type. “Het cradle-to-cradle principe komtin de natte cel van Raab Karcher duidelijk

terug; de gekozen materialen zijn na huntechnische levensduur zo veel mogelijkopnieuw te gebruiken o recyclen. Daar-naast heet de natte cel bijvoorbeeld eendrievoudig riool waarbij grijs water, urineen ontlasting verschillende wegen gaan. Deuitdaging van de integratie van complexeinstallatietechniek, preab in een zeer be-perkte ruimte in de natte cel, is geslaagd.”

Bijzonder is ook de vloer van het apparte-ment, waarbij integraal in de gepreabri-ceerde vloerelementen een lage tempera-tuur vloerverwarming is aangebracht. “IthoDaalderop, de leverancier van de warmte-pomp, was ervan overtuigd dat het lang zouduren eer de woning op temperatuur zou

zijn, omdat dergelijke verwarming lang-zaam haar warmte ageet. Het prototypeblijkt echter zo geconstrueerd te zijn dathet appartement, vertrekkend van de bui-tentemperatuur in december, binnen eendag een comortabele temperatuur had.”

“Dit appartement heet een luxe uitstraling”, vervolgt Van Kemenade, “en hiermee laten we zien dat duurzaamheid niet ten koste gaat van uitstraling en gemak. Er is veel aandachtbesteed aan de architectonische vormge-

ving van het prototype. Kijk bijvoorbeeldnaar de elektrisch bedienbare zonwering

van Renson. Ook de grote buitenruimte, diemet een hoogisolerende Solarlux vouwwandtussen de woonkamer en de buitenruimtede woonkamer verlengt, vergroot het gevoel

van luxe. Deze woning is licht en heet veelglas, maar is toch erg comortabel.”

“Op basis van het prototype ontwikkelen we samen met woningbouwcorporatie deWoonplaats een ‘nulserie’: een kleinscha-lig appartementengebouw met tien tottwaal appartementen. Het product zalzich gaandeweg verder ontwikkelen, mededoor de toepassing van de onderzoeks- enervaringsresultaten. Na de nulserie willen

we een innovatie concept op de woning-markt introduceren.”

nEREwMEOnDERZOEKER

aapanKEMEnaDE

“Hoe kunnen we energieneutrale o zelsenergieleverende gestapelde woningen re-aliseren? Dat was de achterliggende vraagbij de ontwikkeling van Prototype I”, ver-telt Jaap van Kemenade, onderzoeker aande aculteit Bouwkunde en projectleider

van Concept House Prototype. Dit projectbouwt voort op onderzoek naar duurzamebouwconcepten, met als aandachtspun-ten de productiesystematiek, exibiliteitin toepassing en kostenoptimalisatie omdergelijke innovatieve gedachten praktischtoepasbaar te maken. “Het prototype is eenappartement dat laat zien dat door unctie-

integratie van gepreabriceerde bouwcom-ponenten snel en efciënt gestapelde ener-gieneutrale woningen zijn te realiseren.”

“We hebben een waanzinnige planninggehaald”, aldus Van Kemenade. “Dit eer-ste prototype is opgebouwd uit preab-componenten die veel verder zijn uitge-

werkt dan in de traditionele bouw. Zo zijnalle kabelsleuven en -goten gepreabri-ceerd, zowel in de vloeren en gevels alsin de Faay binnenwanden. Unica had hetleidingwerk en de apparatuur al zo ver als mogelijk aangesloten, zodat dit in eenmiddag kon worden gekoppeld. In de natteruimte zijn alle sanitaire voorzieningen alaanwezig, evenals de aansluitingen voor

de keuken. De Icopal dakbedekking ende zonnepanelen op het dak zijn met dedakelementen meegeleverd. De preabri-cage van het prototype duurde anderhalvemaand. De eitelijke assemblage, de ‘plug& play’, aan de Corydastraat in Heijplaat,kostte VDM minder dan twee dagen. Deabouw en het installatietechnisch werk

waren in minder dan twee weken gereed!”

De bouwrouting was goed georganiseerd.Er liepen zo’n twintig mannen rond op derelatie kleine locatie tijdens de bouw. “Wehebben de beschikbare inormatie uitge-

tekend en gecontroleerd. Toch zijn er vlak voor en tijdens de bouw nog aspecten ver-anderd. We leren veel van deze ervaring,dat is praktijkonderwijs. We hebben ge-merkt dat een gezamenlijk 3D-model vanalle componenten van essentieel belangis om een goed simulatiemodel te maken.De communicatie tussen de verschillendepartijen over de input die nodig is, kan nog

veel beter. Met behulp van gebouwont- werpsotware Autodesk Revit kan de grotecomplexiteit van tevoren goed worden uit-gewerkt, maar de optimale toepassing is

voor ons nog experimenteel. Bij dit prototy-pe gaan we nu achterwaarts doorrekenen,zodat we bij volgende projecten direct meteen perect 3D-model kunnen werken.”

ERDEROnDERZOEKnaaRCOMfOREnGEbRuKsGEMaK

Nu Prototype I gereed is, volgt komend jaar onderzoek naar comort en gebruiksge-mak. Freek den Dulk zet deze onderzoekenin gang. Hij is lector Duurzame Energie enEnergieconcepten bij Kenniscentrum Sus-tainable Solutions RDM van HogeschoolRotterdam. “Veel minimum energiecon-cepten doen een vergaand beroep op aan-passing van bewonersgedrag. Denk bij-

voorbeeld aan slapen met het raam open inde winter, dat is vaak niet mogelijk vanwegede akoeling van het appartement. In dezomer is er een risico van oververhitting,zels met zonwering. Laag temperatuursys-temen leiden er ook vaak toe dat bewoners

de binnentemperatuur een paar gradenhoger instellen dan waar vanuit is gegaanen in veel minimum energieconceptenschiet de capaciteit van de installatie voor

verwarming en warmtapwaterbereiding voor bepaalde bewoners tekort. Daaromis onderzoek naar comort, gebruikersge-drag en levensstijlen erg belangrijk. In de

woningen in Concept House Village gaan we dergelijk onderzoek in gang zetten, on-der andere met behulp van monitoring eneedback vanuit ons Niko Home Controlsysteem, zodat we meer weten over hoe wedeze woningen in de toekomst optimaalkunnen astemmen op de specifeke situa-ties van verschillende bewoners.”

ROnDlEDnGCOnCEpHOusE

Als u het Concept House Prototype I wiltbezoeken, schrijt u zich dan in voor derondleiding. Dat kan bij het inormatiecen-trum Heijplaat op de begane grond van de

woontoren Heijse Blick aan de Heijsekade1. Hier is ook een expositie over ConceptHouse Village te bezichtigen. Bezoekenkan alleen op aspraak:010 - 794 4853.

pROOypE

saaalsEEnHus

dooR Suzanne ketteRingS

CocetHoeigeoHeijtordteeexerimeteeeeergieetrdor.Hetieeiititievoigcorortiewooro,deuDeteHogechooRotterdm.Hierke

ioieriovtieedrzmoeeoe.Deoigezijrototedieitgereidordegeteteoderzocht.Heteertehiiegi2012ogeeverd:hetCocetHoe‘protote’vdecteitbokdevdeuDete

eecoortimvmeeerkedeedrijve.Gedredeheteertejrvidehieroderzoeketrhetcomort

egerikgemk.Erzijrodeidigevoorretie,oderzoekereeoervHeijt.Drvogtogvier jroderzoekrditrtemetijgdrigeeoig.

wthoezohetzijomerechtteoe?

CONCEPT HOUSE VILLAGECONCEPT HOUSE VILLAGE

F o t o g R a F i e : F R a n k V a n d e R z w a n





07.11.2011- 11:50:51

Preabricagevandenattecel door timmermannenen

elektriciens in eenabriek in Duitsland.

22.11.2011- 13:20:03

Deeerstepaalvan 27meter langgaatop 22november

degrondin.

24.11.2011- 13:02:13

EenvloerdeelvanVDM, waarindevloerverwarmingis

geïntegreerd tijdens preabricage.

30.11.2011- 15:20:26

Deputonder de meterkast. Eengrondlus van128meter

langwordtdoor Itho Daalderopversleeptnaar een

schachtonder het prototype.

02.12.2011-10:59:01

Dezeecontainer, die dientals stabilisatie-elementin de

staalconstructie, wordtop zijnplek gehesen.

06.12.2011-16:23:26

Studentenvan Albeda Collegebrengende oplegbalken

aanopde staalconstructie, waar devloerenop

vastgeschroedworden.

07.12.2011- 14:55:26

Hettweedevloerdeelwordtop zijnplek gehesen.

07.12.2011- 16:05:46

Desanitairecelwordt geplaatst.

fOOsRp

08.12.2011- 14:08:42

Eendakvloer, inde abriek voorzienvanaschotisolatie,

dakbedekking, warmtecollectorenenzonnecellenwordt

binnen20minutenaangebracht.

08.12.2011-18:05:46

Hetdakvlak is dezeldeavondnogwaterdicht.

09.12.2011- 14:15:36

Dehemelwateravoer is ingewerkt, waardoor het heledak

waterdichtis, gerealiseerddoor IcopalDakbedekking.

09.12.2011- 15:48:05

Dewarmtepompwordtuit hetprototypegehaald; i.v.m.

deslechteweeromstandighedenbijgeplandeaanvang

bouwkande woningnognietageslotenworden.

14.12.2011-13: 43:27

Drogemontagevandekeramischegeveltegels.

Demontagelater is mogelijk ende tegels zijnterecyclen.

14.12.2011-15: 19:23

Aansluitenvandezonnecellengebeurdeinslechts twee

uur; inde tweedeweek vande bouwschaldenderadio’s

alop zonne-energie.

19.12.2011- 13:44:20

Plug&play installatievandepreabstopcontactenmet

plattevieraderigekabels.

19.12.2011- 18:03:22

Atimmeringvande loggia metduurzaam robiniahout

door VDM.

20.12.2011-09:43:21

DeNikoschakelkastwordtgeplaatstdoor eenmonteur

vanUnica.

20.12.2011- 11:59:37

Loodgieters vanUnica sluitenderioleringaanen het

water vanbenedennaar boven.

21.12.2011- 15:28:48

Deglazenbalustradeis bijna gereed.

22.12.2011-13:34:29

HetNikoHomeControlSystemwaarmeeverlichtingen

zonweringbediendwordenenhetenergieverbruikwordt

gemonitord.Erwordt energieteruggeleverdaanhet net.

11.01.2012- 09:29:49

Leerlingenvan deSchilder^sCOOLvullennadentussen

wandelementenenbehangenenschilderendeFaay

binnenwanden.

F o t o g R a F i e : j a a P V a n k e M e n a d e , R

u t g e R w i R t z

31.01.2012-13:08:37

DestructurelezonweringvanRensonwordtgemonteerd

aandezuidgevel.

16.01.2012-11:57:24

Leerlingenvan Zadkinestukenhetplaondin de

woonkamer.

12.12.2011- 15:29:23

Montagevanhetkader van dedriedubbelbeglaasde

harmonicapuivan Solarlux, deeerstevan dittypedie

geplaatstwordtinNederland.




“Studenten bewust maken van wat duurzaam inhoudt, is hetleukste aan mijn vak”, vertelt Arjan Karssenberg (midden op deoto), associate lector Sustainable Building Technology aan Ho-geschool Rotterdam. “Hoe combineer je bijvoorbeeld compactbouwen met exibel en comortabel wonen? Compact bouwenis heel duurzaam, omdat je minder materialen gebruikt. Tegelij-kertijd is te compact ook minder exibel en comortabel, dus watis een goed compromis? Met het idee van een kas op het dak ont-staat goedkope extra leeruimte. Het is een tweede huid die bin-nen en buiten verbindt en extra licht en lucht in huis brengt. Eenparaplu waaronder de woning als een meubel wordt uitgewerkt.Hier kun je wonen in het groen, in een zonnig tussenklimaat.”

“Op de laag boven het dakterras komt een eetbaar dak waar groente verbouwd kan worden”, vervolgt Karssenberg, “want

waarom eet je voedsel dat duizenden kilometers moet aeggen voor het op je bord ligt, terwijl je het ook van je dak kan halen?Dat heet natuurlijk consequenties voor de positionering van de

woning ten opzichte van de zon. De ligging is pal op het zuiden.Dat is in Nederland de meest optimale situatie om zoveel moge-lijk zon te krijgen en maximaal energieprofjt te hebben.”

EEbaaRDaKDe voedselcyclus moet gesloten zijn en dus knagen de studentenop de vraag: hoeveel en welke mix aan groente heet een stan-daard Hollands gezin bestaande uit vier personen op jaarbasisnodig? Dus sla, komkommers, tomaten, bonen, aardappelen.“Het eetbare dak blijkt zels een overschot op te leveren dat ge-bruikt kan worden voor de lunch op het aangrenzende kantoor.En dan rekenen we nog buiten de eetbare gevel voorzien van‘window arming’.”

Even praktisch: je komt dus thuis na een drukke werkdag en danmoet je groente gaan oogsten en de tuin schoelen? “Moet?Mag! Duurzaamheid gaat er niet om wat er allemaal niet kan,maar juist om wat er allemaal mogelijk wordt. Sterker nog, als jezel voorziet in je behoete aan water, warmte, energie, elektrici-teit en voedsel, dan kun je het op je werk wat rustiger aan doenen krijg je meer tijd om in de tuin te schoelen.” Dachten maar meer mensen in Nederland zo duurzaam als Arjan Karssenberg.Zijn enthousiasme is aanstekelijk en hij weet een serieus onder-

werp met humor te brengen.

Hoe ziet de woning er verder uit? “Er zijn twee verdiepingen.Drie slaapkamers op de begane grond en op de eerste verdie-ping is de woonkamer. Hier is meer lichtinval en je loopt er zo hetdakterras op. Comort is niet alleen de ysieke ruimte, maar ookde mentale ruimte die ontstaat.”

sysEMEnsluEn“Systemen proberen we zoveel mogelijk te koppelen en te slui-ten. De watercyclus is bijna gesloten. Regenwater en al het aval-

water, met uitzondering van het toiletwater, wordt opgevangenen gezuiverd met een heloytenflter. Dit water wordt gebruikt omhet groen aan de gevel en op het dak mee te besproeien en om de

wc mee door te spoelen. Drinkwater is aan zulke strenge regelsgebonden dat je dit niet zel kunt maken. De woning voorziet zel

in warm water en elektriciteit. Voor warm water komt er een heat-pipe collector. Dat is een vierkant rame met glazen pijpen die

wel tweehonderd graden kunnen worden en warmte ageven aan

een warmtewisselaar. PV-panelen zorgen voor elektriciteit. Hetoverschot in de zomer wordt teruggeleverd aan het net en datcompenseert het tekort in de winter.”

En hoe komt het kantoor er eigenlijk uit te zien? “Daar kan ik kortover zijn. Dat ligt op het noorden tegen de woning aan. Het heet

wel daglicht nodig, maar geen zon, want mensen en computerszijn net kleine kachels die voor voldoende warmte zorgen. Eenhuis en kantoor zijn complementair in behoete en zijn dus heelgoed te combineren.”

HEtMOEtwElallEMaalKlOppEn,wantDEwOninGGaanwEECHtbOuwEn“Duurzaamheid is een oneindig breed begrip. Alle verschillendeacetten van duurzaamheid moeten de studenten integraal uit-

werken en doorrekenen: compact versus exibel en comortabel,een tweede huid, de ligging ten opzichte van de zon, het com-ort, de toepassing van materialen, het uit elkaar kunnen halen

voor hergebruik. Ze onderbouwen waarom de gemaakte keuzesduurzaam zijn en ook bouwtechnisch goed. Hoe zet je een kasover een gebouw? Hoe maak je de undering van het gebouw als

je geen beton wilt gebruiken? Kun je alle vloeren en wanden vanhout maken? Hoe maak je een groene gevel? Welke materialengebruik je? Zijn deze natuurlijk en bio-based, zoals schapenwol

voor isolatie en hout? Kunnen ze worden hergebruikt? En dande duurzame installatie: hoe maak je ventilatie zonder energie-

verlies? Hoe maak je de meest efciënte verwarming en warm- watervoorziening? De studenten moeten de juiste awegingenmaken. Het moet wel allemaal kloppen, want de woning gaan weecht bouwen. Naar verwachting al in 2012!”

* CHIBB staat voor Concept House Instituut voor Bouw en Bedrijskunde. Het iseen initiatie van Hogeschool Rotterdam. Het ontwerp is gemaakt door vierdejaars-studenten die de minor Duurzaam Integrale Bouwtechniek kozen. Nu werken der-dejaarsstudenten binnen hun praktijkopdracht aan de voorbereidingstekeningen.CHIBB biedt ook talrijke stage- en astudeerplekken voor de even talrijke onder-

zoeksvragen.

OHeijtchijttijd

dezo


Midererke,eetjechoee,deremkvoeotegroetevjeeigedkti,oeieemediterrkimt,eoderdeterre,romtichgetikvderegeodek.aeomjeheeervrjeterker.HetCocetHoeCHbb*ieeextreemdrzmhimetktoorvoorevegeieter.stdetebokdevHogechooRotterdmmktehetotererekedezeittojrihetredemetiveevierktemeteroeeeetrdk.begimrtihetdeitieotergereeteerd.negitdezoektochtrgeïtereeerdeedrijvedieeecoortimvormeomhiektoor,metdeizetvderdejrtdete,teoe.DekveigtiCocetHoeigeoHeijt,vkijRDMCm.


F o t o g R a F i e : M a R C e l V o g e l

kas voor meer leeruimte

door kas geenregenen wind; woningals meubel

door kas groenin enom dewoning

kas als thermischebuer door kas minder infltratie

elektra-productiedoor pv banenopkas

leemstuc opwandeninwoning

heatpipes + parafnebuer t.b.v. verwarming/warmwater

heloytenflter t.b.v.

natuurlijkezuivering

woningophet zuidenvoor passievezon-energie

atelier opnoordenter voorkomingoververhitting

eetbaar dak, voedselproductievoor bewoners

regenwateropvangen hergebruik

grijswater voor besproeiing

exibeleindeling; aanpasbaar

aanander gebruik

noordgevelmet

hergebruikte

kunststokozijnen

groengevelvan

hergebruiktmateriaal,

geetCO2/fjnsto

reductie

led-verlichtinginwoning enatelier

hot-fllwasmachine

douchemetw.t.w.

hout-c.v. (bijverwarming)in

winterdagmetweinig zon

vraag-gestuurdeventilatieop vocht/CO2

ventilatiemetvoorver warmdeaanvoer uitkas (winter)

ventilatiemetvoor-gekoeldeaanvoer metgrondpijp(zomer)

underingsbalk: hergebruiktestaalprofelen

verplaatsbaar gebouwvoor langerelevenscyclus

houtenunderingspalenmetbetonnenopzetters

windowarming

achter zijgevels kas

bouwmaterialenbiobaseden/o

hergebruikt, lokaalbeschikbaar

tuinmet wilgenhagen

voor houtc.v. ruitbomen

hergebruik openslaande

glasdeurenals tuingevel




duurzame maritieme sector”, zegt FelixMoonen, projectmanager R&D op de ka-

vel van Stichting MEC. “In Jules Dock hebik alles verenigd wat ik leuk vind: de ma-ritieme sector, innovatie, de combinatieklassiek en high tech. Naast de ontwikke-lingprojecten voor Stichting MEC bouwen

we met studenten van Albeda College, Ho-geschool Rotterdam en de Katholieke Ho-geschool Limburg (België) een prototype

van een hybride vaartuig voor de recreatie.Dat is een nieuwe generatie waterfets metelektrische trapondersteuning. Energiekomt van trapenergie van mensen, zon-

ne-energie en walstroom. Het vaartuig isschoon, stil en onderhoudsvriendelijk. Opde campus mag je gebruikmaken van alleaciliteiten, maar het mooiste is dat je el-kaar versterkt doordat je met z’n allen aanhet ontwikkelen bent. Je gaat eens kijken

wat anderen doen, maakt een praatje enzo wissel je heel inormeel inormatie uit.”

GunsG EsGnGsKlMaa“RDM Campus biedt in meerdere opzich-ten een gunstig vestigingsklimaat”, vertelt

Jouke Goslinga, verantwoordelijk voor hetaantrekken van bedrijven. “Met de aanwe-zigheid van de TU Delt, Hogeschool Rot-terdam en Albeda College is er veel kennisin huis. Met de studenten kun je snel en mak-kelijk innovatieteams opzetten die begeleid

worden vanuit het onderwijs. RDM heeteen uitgebreid netwerk dat een creatievekruisbestuiving bevordert tussen mensenmet verschillende achtergronden. RDMCampus dicht de kloo tussen onderwijsen het bedrijsleven. Het toegepast onder-

wijs en het werken aan concrete projectenmotiveert jongeren in de techniek te gaan.Er zijn veel verschillende aciliteiten, zoalseen 3D-printer en een groot machinepark.De bedrijven kunnen gebruikmaken van deaanwezige inrastructuur, waaronder eenscheepslit, een golbreker, kranen in hetdak en last but not least heel veel water inde directe omgeving. Veel bedrijven vindenhier de ruimte die zij zoeken. De kavels, die

variëren van 80m² tot 800m², zijn relatiebetaalbaar. De exibiliteit is groot, want be-drijven huren hier minimaal zes maandenmaar dat kan ook vij jaar zijn. InnovationDock heet ruimte voor zo’n 25 bedrijvenen de vloer is nu voor de helt verhuurd. Er isdus nog volop ruimte voor maritieme inno-

vatie. We willen de maritieme maakindus-trie terugbrengen naar RDM.”

MaREMEMaaKnDusRE

ERuGnaaRRDM OlOpRuME

OORnnOaE

oogevede,iovtieveedrijveohetgeiedvokdeerodctotikkeig,(e)moiit,mritiem&

ohorezetteijRDMCmvoet.Zekomemeteciekeodrchte,iekeiooeomtotiovtie

tekomeevoeedevertoordeijkheidijtedrgeetertechichoderij.biehetctermritiem&ohore

zijimiddevieredrijvegevetigdiovtioDock:amem,HimEqimet,eteeeverzmekveoderregievstichtigMoieErgoedCetrm.Hetdoei

dttditjrogteverdee.aehedekd!

van de stichting. “Het gaat om historische voertuigen voor weg, water, lucht o rail. Er zijn in Nederland zo’n 100.000 eigena-ren van boten, stoomtreinen, brandweer-

wagens, oldtimers, bussen, trucks o zelszweevliegtuigen. We willen de kennis dienodig is voor het behoud van deze voer-tuigen, zoals het conserveren van staal,bundelen en organiseren. Dat is best lastig,

want het is een breed terrein en de kenniszit heel verspreid. Op deze kavel werkenmeerdere partijen, waarover StichtingMEC de regie houdt. Bijvoorbeeld JulesDock ondersteunt ons met onderzoek naar hoe met behulp van nanotechnologie staalgeconserveerd kan worden en passen dittoe op onder andere een stalen Punter.”

“Jules Dock is een ontwikkelingsbedrijin de maritieme sector. Wij willen een bij-drage leveren aan de transitie naar een

MARITIEME INNOVATIEMARITIEME INNOVATIE


“Nederland heet wereldwijd een sterkekennispositie in de maritieme sector”,steekt Marnix Krikke, adjunct-directeur Scheepsbouw Nederland, gelijk van wal.“Zo’n 65 procent van de productie vanonze schepen en toeleveringen is bestemd

voor de export. Wij zijn sterk in niche-markten, zoals kleine transportschepenen bijzondere schepen voor baggeren enoshore activiteiten, maar ook superjach-ten, binnenvaartschepen, sleepboten enpatrouilleboten. Er worden nu schepen ensystemen ontwikkeld om de zeebodem teontginnen, want er ligt een enorm poten-tieel aan zeldzame grondstoen op de bo -dem van de zee. Ook de internationale re-gelgeving voor de uitstoot van schadelijkestoen is een drive om innovatieve schepente bouwen die slim omgaan met energieen de omgeving zo weinig mogelijk belas-ten. Om onze exportpositie te handhaven

hebben we kennis nodig, goed opgeleidemensen die producten ontwikkelen en totinnovatie komen. Maar die moeten welbeschikbaar zijn, want voorlopig is er eentekort aan technisch personeel. Daar ligtgelijk de kracht van RDM Campus: innova-tieve bedrijven verbinden aan toonaange-

vende onderwijsinstituten, die samen metstudenten hoogwaardige kennis opbou-

wen, innovatie stimuleren en maatschap-pelijke knelpunten oplossen.”

HusManHElEMaalHusOpRDM“Als het gaat om maritieme innovatie danhoren wij thuis op RDM Campus”, meentCor Bakker, mechanical engineer bij Huis-man Equipment in Schiedam. Huismanproduceert wereldwijd boorinstallaties,installaties om pijpen op de zeebodemte leggen en ook complete boorschepen.

“Op zee staan er enorme krachten op con-structies. Voor deze toepassing kunnen wijgeen boutjes bij de Gamma halen. Dezeuitrusting moet 100 procent betrouwbaar zijn. Sinds ebruari 2012 heet Huismaneen kavel van 100m² op RDM Campus enzodra die is ingericht, gaan we onder an-dere boutverbindingen testen. We vindenhet belangrijk studenten te laten zien hoetheoretische rekenmodellen uitpakken inde praktijk. Zo kunnen we bijdragen aanbeter onderwijs en tegelijkertijd goedeingenieurs enthousiasmeren voor de mari-tieme industrie.”

MECCOMbnEERHEOuDEnnEuw“Stichting Mobiel Ergoed Centrum(MEC) wil met techniek uit de nieuwe we-reld de oude wereld duurzaam behouden”,zegt Hans Visser, programmadirecteur

JOUKEGOSLINGA, SALESMANAGER

INNOVATIONDOCK



HANSVISSER (CENTRUM)ENFELI MOONEN(RECHTS)

INOVERLEG MET STUDENTEN




GElK

OERsEKEnbRDM

aMpElMannZORGanafHEEERsEuuR

OORMaREMEnnOaE

“De Ampelmann is een platorm met eendiameter van zes meter dat wordt vast-gezet op een schip. Het compenseert dedeining van golven door in tegengestelderichting mee te bewegen. Een stabieleloopbrug met een lengte van 25 meter

vereenvoudigt de overstap”, vertelt Jan van der Tempel, CEO van Ampelmann enHood Sectie Oshore Engineering aande TU Delt. Hij studeerde Civiele Tech-niek aan diezelde universiteit en pro-moveerde op vermoeiingsberekeningen

voor de undatie van windturbines op zee.

“De Ampelmann weegt meer dan der-tig ton en neemt 150m² in beslag. Waar

vind je in de regio Rotterdam een ontwik-kelomgeving met zoveel ruimte, zwarehijskranen en een grote deur?” Het ant-

woord laat zich raden: RDM Campus?“In hele korte tijd is dit stuk industrieelergoed waar het tochtte en lekte, omge-toverd tot een high tech omgeving die ookecht werkt. Het is een mooi visitekaartje

voor de bedrijven die er zitten. Er vindthoogwaardige innovatie plaats en desnelheid van ontwikkelen is groot.”

MARITIEME INNOVATIEMARITIEME INNOVATIE

Heti2002vderemeeecogreiberijverteeezigovereeietechirmeejeookmetveedeiigozeeveiigktoverteridtrie,

chiooortorm.“Dtovertekemoettochveeeevodigerke?”,edektderemeoeeterrjemeteecoegeeeiertje.Deamemigeore,veroemd

rhetoverteekmetjeodeberijevoetggerichte.ijjrterihetrototegereedeverdetjrijkderodctie.netimmertiegereeteerdetitig

ttgedvooreid2012.amemideeerteegroottehrderoRDMCm,tmetderodctieverdedeookhetvoeroervk,imiddezo’2.000m².


Vanuit een pure passie voor techniek eneen wetenschappelijke nieuwsgierigheidontwikkelde Van der Tempel de Ampel-mann. “Het moest ook commercieelhaalbaar zijn. Sinds 2008 wordt de Am-pelmann over heel de wereld verhuurdom oshore personeel veilig, makkelijken snel over te zetten. Bedrijven als Shell,BP, Total, maar ook SMIT o windparkenin zee huren de Ampelmann voor eenaantal maanden o alleen voor een dag.De Ampelmannen die dit jaar in produc-tie gaan zijn op voorhand al verhuurd.”

Ampelmann is in vier jaar uitgegroeid toteen bedrij met tachtig man: dertig ophet kantoor in Delt, veertig op zee voor de bediening en tien man op RDM Cam-pus voor de productie. “Op de Campus,maar wat mij betret ook in het algemeen,hebben bedrijven een maatschappelijke

verantwoordelijkheid om stage- en a-studeerplekken te bieden. We werkensamen met de TU Delt, Albeda Collegeen Hogeschool Rotterdam. Het aantalstudenten dat meewerkt aan de ontwik-keling van de Ampelmann schommelt

jaarlijks tussen de vij en de twintig. Deomgeving stimuleert een goede samen-

werking tussen bedrijven, opleidingen enstudenten. Het is de kracht om samen totbetere oplossingen te komen en dromente verwezenlijken. Bij sommige studentenzie je direct vlammen in de ogen. Bij an-deren begint dat als een waakvlammetjedat we weten aan te wakkeren tot Olym-pisch vuur. Ik wil mijn enthousiasme voor techniek overbrengen op anderen en hetbeste uit mensen halen.”


RDMCaMpusMaGaZnE#03RDMCaMpusMaGaZnE#03 1716



x

SMaRt CitieS - PaRallel CaSeS 2 iS tot en

Met zondag 12 auguStuS te zien in het

nedeRlandS aRChiteCtuuRinStituut (nai).

de 8th inteRnational aRChiteCtuRe

SuMMeR SChool RotteRdaM Vindt

PlaatS Van 9 tot en Met 20 juli oP RdM

CaMPuS.

DEpRaKKbEGElEDERMattijs Tol van Imtech’s R&D adeling: “Bedrijven en opleidingenkoppelen, zoals dat op RDM Campus gebeurt, spreekt ons ergaan. Eén van onze doelen was: kijken hoe zo’n samenwerking methet onderwijs loopt. Wij hebben de studenten begeleid met onze‘bedrijsmatige’ blik. Wat ik vooral erg leuk vond, was dat de stu-denten superenthousiast waren. We hebben veel geïnvesteerd indit project, ook in de aantrekkelijkheid. Voor studenten is het eengoede ervaring geweest, voor ons was het een mooie testcase. Er komen altijd risse, nieuwe ideeën uit en uiteraard werkt het ook

voor onze naamsbekendheid. Het was een heel positieve ervaring.”

DEsuDEnBas Hermes, teamleider van team ‘Unmanned Ingenuity’ (UI) en

vierdejaars student werktuigbouwkunde bij Hogeschool Rotter-dam: “De belangrijkste leerervaring voor ons als studenten wastoch wel het samenwerken. Je bent met een club van 12 verschillen-de mensen. Die komen met verschillende plannen en ideeën, waar-

uit je er uiteindelijk één moet kiezen. Het hele pakket moest eenmooi geheel vormen: de techniek, de gebruiksvriendelijkheid, hetmoest duurzaam zijn en niet te veel kosten en het moest werken.”

DEDOCEnDocent Werktuigbouwkunde Emile Jackson: “Door de proes-sionele opdracht, maar ook door de betrokkenheid van Imtech,merkten de studenten: het is menens nu. De werkelijkheid blijktdan een harde leerschool, maar ook een leuke. Het is regelmatignachtwerk geweest, want in 20 weken moest er een ontwerp ko-men, de boot moest gebouwd zijn, getest en storingen verholpen.Maar het is ze gelukt.”

DECOöRDnaORMaarten Ruyssenaers van RDM Campus: “Dit innovatieteamhad echt alles: het was multidisciplinair, met elektro- en werktuig-bouwstudenten. Het was multilevel, met mbo’ers en hbo’ers, én deopdrachtgever was heel betrokken. De combinatie van mbo’ers enhbo’ers in de twee teams kwam goed uit de ver. Beide groepenhebben een rol gehad in zowel de ontwerp- als de bouwase vande boten. Dat leverde een mooie wisselwerking op. Mbo’ers heb-ben veel praktisch inzicht, en onze aanpak voorkomt dat hbo’ersin de papieren ase blijven hangen. Hbo’ers zijn wat meer thuis inplanmatig werken en creatie problemen oplossen. Daar werdende mbo’ers dan ook weer in meegenomen. Dat werkte goed.”

De eerste Imtech Zeeslag was een groot succes en krijgt een ver- volg. Per hal jaar gaan er nieuwe innovatieteams verder werkenaan het concept. Voor team UI was er deze keer de kroon op het

werk: zij wonnen de eerste Zeeslag.

bekijk een Vi deo oVeR het PRojeCt oP www.hogeSChool-

RotteRdaM.nl/bedRijVen/PoRtFolio/257-zeeSlag

De toekomstigestuurlui staan aan wal OiititievdeRotterdme

acdemievboktiHogechooRotterdmvriezigodevijdeeditievdetertioearchitectrbiëeRotterdm(abR):MkigCit.OverzoekvdeabRheetdeRotterdmeacdemiememetdevijdereacdemievboktinederdeeitertioetetooteigmegetedover‘immetede’.

Oemdecheevrt:mtechMriegeooterheiigieoderzoekteotikketoditiovtieveterrei.DrijrieezedehivteeiovtietemoRDMCm.Meteeedtrijdieegrootidgdezeheittoome,emiieozecheeteotikkee.

Pas wanneer deze elementen op succesvolle wijze gekoppeld worden aan bestaan-de ruimtelijke en economische strategieën

voor stedelijke ontwikkeling is er daadwer-kelijk sprake van een slimme stad.

De Academies tonen naast eigen projec-ten ook voorstellen van 17 architectuur- enstedenbouwopleidingen elders uit de we-reld. Tezamen levert dit een beeld op vanhoe de jongste generatie architecten enstedenbouwers op dit moment aankijkt te-gen de ‘intelligente stad’. De geselecteerdeprojecten zijn akomstig van architectuur-scholen en universiteiten uit Australië, Bra-zilië, Canada, Duitsland, Groot-Brittannië,Italië, Japan, Nederland, Oostenrijk, Po-len, Taiwan, de VS en Zuid-Arika.

EERKRaCHGfEEnOORDDe Rotterdamse bijdrage aan Smart Citiesbestaat uit een presentatie van het atelier Resilient Feijenoord (Veerkrachtig Feijen-oord), dat onder leiding stond van DuzanDoepel, lector Sustainable Solutions inArchitecture and Urban Design, en Jeroende Willigen, voormalig coördinator steden-bouw van de Academie. De Rotterdamse

wijk Feijenoord staat de komende jaren voor een dubbele uitdaging. De eerste issociaaleconomisch: de werkloosheid piekt,de scholingsgraad is laag, armoede ruktop. De tweede is ysiek: er is teveel water,te weinig groen, de inrastructuur is verou-derd. Kan een klimaatstrategie succesvolaansluiten op een ruimtelijk en sociaaleco-nomisch plan voor de wijk? Het positieveantwoord op deze vraag is de centrale hy-pothese van Veerkrachtig Feijenoord. Destrategie om Feijenoord veerkrachtig temaken is een vijtrapsraket. Verbeterde mo-biliteit, waterhuishouding en energievoor-zieningen verzekeren de leebaarheid vanmorgen. Sociale en economische impulsenzorgen vandaag alvast voor een snelle start!

slMMEREGOEveneens onder leiding van Duzan Doe-pel organiseren de Academie en het Ken-niscentrum Sustainable Solutions RDM in

juli een internationale summer school. Inalweer de achtste editie van deze summer school gaan studenten en jonge proessio-nals gedurende twee weken op zoek naar een aantrekkelijk en duurzaam vestigings-klimaat in de zuidelijke Randstadregio. Desummer school gaat vergezeld van diverseopenbare lezingen en presentaties.

MARITIEME INNOVATIE

dooR edith Van gaMeRen

HOLLANDSTADVANDE ACADEMIEIN TILBURG

F o t o g R a F i e :

h a n S h o R d i j k

Slimme steden creëren meer banen, zijnschoner, exibeler, efciënter en veiliger.Ze dragen bij aan een duurzame wereld,ook in sociaal en economisch opzicht.Bij slimme steden o ‘smart cities’ wordt

vaak gedacht aan een beperkt aantalnieuwe, door technologie gedomineerdesupersteden, zoals die sinds het begin

van dit millennium met wisselend succes worden ontwikkeld in met name Azië enhet Midden-Oosten. In een daadwerkelijkslimme stad is technologie echter alleenmaar een middel, en dan nog slechts één

van de middelen om een stad succesvol temaken.

Echt slimme steden zijn veelzijdig enzetten in op:• smart economy: de succesvolle

positionering van de stad ten opzichte van omringende steden en de regio

• smart inrastructure: een slimmeomgang met mobiliteit en ICT

• smart environment: het optimaalgebruikmaken van natuurlijkehulpbronnen en de omgang metklimaat

• smart people: het zo goed mogelijkinzetten van menselijk kapitaal

• smart living: het bevorderen van delee- en verblijskwaliteit in steden

• smart coalitions: nieuwesamenwerkingsverbanden tussenburgers, bedrijven en overheden

aCaDEMEanbOuwKuns

slMMEsEDEn




‘Ballads’ is een ‘gesamtkunstwerk’ vanSarkis waarmee hij − met licht, muziek,

video, sculpturen, een carillon en eenbibliotheek − een geheel laat ontstaan. Demuzikale compositie ‘Litany For The Wha-

le’ van componist John Cage, die perma-nent te horen is, vormt de leidraad voor debezoeker. Het reereert aan de unctie vande Onderzeebootloods en herinnert aande vorm van de duikboten die hier werdengebouwd. Alle elementen van het kunst-

werk van Sarkis staan in het teken van hetmuzikale verhaal waarin de bezoeker dehoodrol speelt. De tentoonstelling is eentotaalervaring in kleur en muziek, die let-terlijk begint bij betreding van de Onder-zeebootloods.

Sarkis’ oeuvre omvat vele installaties waarin hij een oriëntaalse, mystiekeinvloedseer combineert met een westersgeoriënteerde conceptuele kunst. Tijd en

herinnering spelen hierin een belangrijkerol. Sinds begin jaren zeventig wordt het

werk van Sarkis internationaal geëxpo-seerd op de Biënnales van Venetië en Istan-bul, de Documenta in Kassel en recentelijk

in een solotentoonstelling in het CentrePompidou in Parijs. In Museum Boijmans

Van Beuningen is gelijktijdig een satelliet-tentoonstelling te zien met nieuw werk vanSarkis: een interpretatie in aquarel op 96

vellen van de partituur ‘Ryoanji’ van JohnCage.

Iedere zondag is er live muziek op het ca-rillon door Frank Steijns en andere musici.Museum Boijmans Van Beuningen biedtelke zaterdag rondleidingen aan in de ten-toonstelling. Daarnaast vinden er tal vanactiviteiten plaats, zoals combinatierond-leidingen met Innovation Dock van RDMCampus, voorstellingen en meer.

EnOOnsEllnGOnDERZEEbOOlOODspOësCHEKunsEnOOnsEllnGnDEHaEnanROERDaM

aanbEDnGSPCil VooR lzRS Vn RM

CMPuS Mgzin: 2,50 koRingoP bzok MuSuM boijMnS Vnbuningn én onRzboo-looS. CoMbinR z zoMR uwMuSuMbzok, n Mooi boo-oChj oVR MS én n bzokn onRzboolooS! gninlVRing Vn z bon bij kSSVn h MuSuM bl u SlChS

18,50 i.P.V. 21,00 VooR uw CoMbi-iCk. (nR bi loCiS + iCkqulinR). glig /M 30 SPMbR2012, ni in CoMbini M nRCiS oF koRingn n MxiMlVooR 2 PRSonn.

www.bOMans.nl

zi VooR MR inFoRMiwww.OnDERZEEbOOlOODs.nl

DezezomervidtvoordederdekeerorijeeijzoderetetooteigtideOderzeeootoodohet

RDM-terrei.OitodigigvMemboijmbeigeehetHveedrijfRotterdmcreertderk-armeeektersrkihiereeittievij

5000m2.srki(1938),georeitemometeeoochtigiprij,mktideOderzeeootood

eeotichetotittie,gemd‘bd’.Geïireerddoorzevetiede-eeekerkiteriervdenederdechiderpieterseredmtrformeerthijdeoodtoteecreotmoetigek.Hetformtvdeood,deecieverichtigehetgeidvee

criomet43kokkecrereeegeijdefeer.

saRKs-ballaDs2un-30sEpEMbER2012

F o t o g R a F i e : t o t e n M e t o n t w e R P e n

RDMCaMpusMaGaZnE#0320


http://slidepdf.com/reader/full/rdm-campus-magazine-03 13/13RDM CAMPUS MAGAZINE #03

RDM Campus Magazine #03

Documents

Transcript of RDM Campus Magazine #03