Campus Merelbeke

MERELBEKEcAMPUS

informatieblad voor het personeel van de Faculteit Diergeneeskunde

InhoudCampus MerelbekeJaargang 11 - Nr. 61 - Editie Juli, Augustus & September 2009

Een vakgroep stelt zich voor

Voorwoord1

2

3

8

Voetbalnieuws

6

Nieuws Faculteit

Sudoku19

Voorstelling redactieraad20

Miss Metal 2010

9

13 Uit het verleden

Vitelle

Mobiliteitscampagne11

Walvis Antwerpen14

Humor17

Doctoraten18

Editie JULI - AUGUSTUS - SEPTEMBER 2009


1

Editie Juli, Augustus en September 2009(Tweemaandelijks) krantje Faculteit Diergeneeskunde RedactiesecretariaatVakgroep MorfologieFaculteit DiergeneeskundeSalisburylaan 1339820 MerelbekeTel. : 09/[email protected]

Redactieraad Campus MerelbekeAnja Van den Bussche, Bart De Pauw, Jurgen De Craene, Dirk De Meulenaere, Marleen Foubert, Godelieve Okerman, Herman De Rycke, Nadine Lenaerts, Ingeborgh Polis, Filip Clompen, Stijn Schauvlieghe, Heidi Staelens, Ingrid Gielen, Hans D’heer, Hilde Lippens, Luc Devriese, Marc Verdonck, Maurice Pensaert

VormgevingBart De Pauw

Foto’sBart De Pauw, VESE (tenzij anders vermeld)

Oplage160

DrukwerkDCL Print&Sign

Suggesties voor artikels zijn welkom op het redactiesecretariaat of via e-mail : [email protected]

cOLOFON

VOORWOORDProf. Dr. Niek Sanders

Geachte lezer,

Op 1 oktober 2008 begon ik als voltijdse ‘facultaire BOF-ZAPper’ aan deze faculteit. Ondanks het feit dat ik het afgelopen jaar enkele collega’s heb leren kennen, kan ik mij inbeelden dat sommige personen verbonden aan deze campus voor het eerst mijn naam lezen. Andere hebben misschien mijn naam wel eens horen vallen. Met enkele personen aan deze faculteit maakte ik al in de vorige eeuw kennis. Deze mensen hebben het mij toen mogelijk gemaakt om die ‘extra touch’ aan mijn eerste onderzoeksartikel te geven. In onderstaande paragrafen kan u iets meer te weten komen over mij, hoe ik hier terecht kwam als ‘facultaire BOF-ZAPper’ in de gentherapie, en wat mijn onderzoeksdoelstellingen zijn. Na mijn opleiding tot apotheker startte ik eind 1997 mijn doctoraatsonderzoek met als thema: ‘rol van longmucus bij het falen van mucoviscidose gentherapie’. Na vier jaar intens werk werd ik doctor in de Farmaceutische Wetenschappen. Na mijn doctoraat deed ik verder onderzoek rond gentherapie. De focus lag voornamelijk op de ontwikkeling en in vitro evaluatie van niet-virale afgiftesystemen voor nucleïnezuren zoals genen en siRNA. Tijdens deze postdoctorale periode verbleef ik geruime tijd in het buitenland. Daarnaast was en ben ik nog steeds actief op het vlak van onderwijsinnovatie. Ik introduceerde ondermeer een nieuw opleidingsonderdeel aan de faculteit Farmaceutische Wetenschappen, waarbij studenten in kleine groepjes probleemgestuurde opdrachten uitwerken. In deze opdrachten zijn de belangrijkste aspecten van de bachelorjaren geïntegreerd. In 2007 werd aan de Faculteit Diergeneeskunde een ‘facultair’ ZAP-mandaat met hoofdzakelijk onderzoeksopdracht in het veld van de gentherapie open verklaard. In eerste instantie stelde ik mij vragen bij de plaats van gentherapie binnen een Faculteit Diergeneeskunde. Waarschijnlijk twijfelen sommige collega’s nog steeds aan de meerwaarde die gentherapie aan de faculteit kan bieden. Maar een zoektocht doorheen de wetenschappelijke literatuur leerde mij snel dat gentherapie wel degelijk een grote toekomst heeft aan een Faculteit Diergeneeskunde. Gesprekken met internationale onderzoekers die werken rond veterinaire gentherapie overtuigden mij er zelfs van dat geneesmiddelen op basis van DNA of RNA eerder hun intrede zullen doen in de diergeneeskunde dan in de humane geneeskunde. Toen ik de meerwaarde van gentherapie aan een Faculteit Diergeneeskunde inzag, heb ik direct mijn kandidatuur ingediend, en na de voorstelling van mijn visie op gentherapie aan deze faculteit werd mijn kandidatuur weerhouden.

Momenteel ben ik volop bezig de onderzoeksgroep rond gentherapie aan deze faculteit uit te bouwen. Dit is een grote uitdaging daar ik in crisistijd op zoek moet gaan naar de nodige financiering voor onder andere de aankoop van de noodzakelijke infrastructuur. De onderzoeksgroep zal zich in eerste instantie focussen op de in vivo evaluatie en optimalisatie van geneesmiddelen op basis van DNA en RNA voor de behandeling van tumoren bij huisdieren en mensen. Via dit onderzoek hopen we op lange termijn DNA- of RNA-gebaseerde geneesmiddelen te ontwikkelen die voor de behandeling van tumoren kunnen gebruikt worden. Huisdieren ontwikkelen net zoals mensen spontaan kanker. Daarom worden deze huisdieren met kanker enerzijds als finaal doel maar anderzijds ook als model voor de mens aanzien. Tot slot wil ik eindigen met een versie van een oude parabel uit India. Deze parabel werd in de 19de eeuw door de dichter John Godfrey Saxe in het Westen geïntroduceerd. Zes blinden komen voor het eerst in hun leven in contact met een olifant. Ze zijn nieuwsgierig en betasten elk een deel van het kolossaal dier. De eerste voelt aan een poot en zegt: “Een olifant is een dikke stam.” “Neen”, zegt de tweede, die de luchtverplaatsing van het bewegende oor voelt: “dit is een waaier.” “Dit is een muur” zegt de derde terwijl hij de flank van de olifant betast. “Neen, neen, dit moet een speer zijn”, zegt de vierde die aan de slagtand voelt. De vijfde die de staart vasthoudt is er van overtuigd dat een olifant een touw is. “Jullie hebben het mis”, zegt de zesde die aan de slurf hangt, “dit moet een slang zijn”. Er ontstaat een felle en vruchteloze discussie over de ware gedaante van de olifant. Deze parabel doet ons eraan herinneren dat we in het wetenschappelijk onderzoek, maar ook in het dagelijks leven, maar een stukje van de werkelijkheid ‘waarnemen’. Soms denken wij de ‘waarheid’ (de juiste visie, de juiste criteria etc.) in pacht te hebben. Indien de blinden naar elkaars beschrijvingen zouden luisteren, zouden ze samen een meer accuraat beeld van de olifant kunnen vormen.

Vakgroep Voeding, Genetica en Ethologie

2


Staan op de foto (v.l.n.r.):

Niek Sanders, Lien Bruynsteen, Luc Peelman, Alice Van den Broeke, Sarah Depauw, Alex Van Zeveren, Linda Impe, Hannelore van de Velde, Karen Goossens, Frank Ödberg, Jenny Martens, Myriam Hesta, Belay Duguma, Dominique Vander Donckt, Enass Abdelkhalek, Geert Janssens, Ruben Van Gansbeke, An Cools, Isabelle Kalmar, Mario Van Poucke, Herman De Rycke, Tim Erkens, Christel Moons, Yisehak Kechero

Staan niet op de foto:

Steven Galle, Adronie Verbrugghe, Marleen Vanpaemel, Rebekka Hollebosch, Donna Vanhauteghem, Lieve Meers

VAKGROEP VOEDING, GENETICA EN ETHOLOGIE

VOORSTELLING VAN DE

DI07

Er zal een gratis vat gegeven worden door de vakgroepen DI06 en DI07 samen. Een datum hiervoor ligt nog niet vast, maar zal zo snel mogelijk medegedeeld worden !


3

INDienst

Wij zijn geboren...

Manuela Rinaldi (DI04) werkt sinds 1 juni op een GOA project waarin het belang van de mucuslaag bij de immuniteitsopbouw tegen gastrointestinale pathogenen onderzocht wordt.

Op 20 juli 2009 is Eva Pint (DI10) bevallen van een zoon Eli. Hij is de broer van Mauro.

Nieuws van de vakgroep DI10 :Sofie Ven vervangt vanaf 15 juli 2009 Eva Pint gedurende haar zwangerschapsverlofDe Vlamynck Caroline (vanaf 1 september '09)

Leentje Dreesen en Belgacem Mihi (DI04) zijn op 1 september een GOA project gestart met als titel ‘ Belang van de mucuslaag bij de immuniteitsopbouw tegen gastrointestinale pathogenen’. Bij Leentje ligt de focus op Giardia en bij Belgacem op Ostertagia.

Op 1 september is Sam geboren, zoontje van Johannes Charlier (DI04) en Inge Sels

Melanie Brutyn begint op 1 oktober onderzoek op chytridiomycose bij kikkers (DI05)

Nieuws uit de vakgroep DI08 :Hupio Lars is in dienst sinds 1 augustus als laborant bij het M-team van onze vakgroep en bacteriologie algemeenNelis Hilde: bursaal FWOWesselingh Wendy: assistent BuitenpraktijkLaanen Loes sinds 1 augustus 2009 als bursaal BOFBénédicte Callens sinds 1 oktober 2009

Sinds 1 september is Peter De Schutter in dienst als assistent. Hij zal voornamelijk de tak van de runderen voor zich nemen (DI12)

Prof. Ducatelle (DI05) is op 3 augustus opa geworden van Marie.

Sinds 1 september 2009 is Natasja Van Nevele in dienst als secretaresse (DI11)

Op 28 augustus 2009 is Amber geboren, dochtertje van Anneleen Watteyn (DI02) en Stijn Christiaens

Zijn allen in dienst getreden op 1 september 2009 (DI02) : Ann Osselaere: BOF project: invloed van fusarium toxines op de orale resorptie en biotransformatie-mechanismen bij de kipElke Plessers als assistent farmacologie & toxicologie: onderzoek LPS bij het kalfAnneleen Watteyn als assistent farmacologie: onderzoek LPS bij de KipJelle Lambrecht: als hoofdmedewerker in het labo

Op 13 juli 2009 is Erwin Baele (DI10) papa geworden van een dochter Yente.

4


NieuwsflashHeidi Nollet (DI12) is geslaagd voor het examen van “Diplomate of the European College of Veterinary Neurology (Dipl. ECVN)”.

UITDienst

Joke Roels zal niet langer redactielid zijn voor DI01, aangezien ze per 1 september ontslag nam aan de faculteit. Ze heeft haar assistenplaats ingeruild voor een job als leerkracht wiskunde in de 3e graad in het secundair onderwijs!

Uit dienst bij DI10:Sinds 1 augustus '09: Geert VertentenSinds 1 september '09: Pieter Depoorter

Op 29 augustus 2009 huwden Lies Beernaert (DI05) en Bert Sticker.Ook Annemieke Smet (DI05) en Johan Heyndrickx kozen deze dag voor hun huwelijk.Hartelijke felicitaties aan beide koppels!

Na het behalen van hun doctoraat verlieten Els Tobback en Mostafa Nemati op 1 oktober de vakgroep DI05. We wensen hen veel succes in hun verdere carrière.

Uit dienst bij de vakgroep DI08 :

Op 1 september 2009 verlaat Jo Bijttebier onze vakgroep en gaat werken bij HyporMirjan Thys verlaat onze vakgroep per 1 oktober 2009

Inne Gantois (DI05) vertrekt eveneens op 1 oktober om aan de slag te gaan bij de firma Vitamex

Op 9/9/09 zijn Kathelijne peremans (Kliniekhoofd scintigrafie) en Kees Dik (gastprofessor aan onze vakgroep) in het huwelijk getreden (DI11)

Op 19 sept 2009 was er het huwelijk van Katrien Vanderperren (assistente) met Jeroen Van Riet (DI11)

Vanaf september bemant Thierry Van Laere (DI51) iedere maandag de receptie van het decanaat

Op 22 september 2009 is Christiane Van Lancker overleden. Zij werkte vele jaren op het decanaat van onze faculteit, en was sinds enkele jaren met pensioen


5

Op 22 september 2009 overleed -zeer onverwacht- Christiane (van het decanaat). Ze mocht dan wel voluit Van Lancker heetten, op de faculteit kende iedereen haar als de trotse dame die enkele decennia lang het decanaat leidde.

Toen ze in 2005 op pensioen ging, had ze 44 jaar actieve dienst op het decanaat van de faculteit. En dat ‘actief’ mag je in haar geval zeer letterlijk nemen. Het aantal ziektedagen tijdens haar lange carrière bleven immers tot een strikt minimum beperkt. Zo kunnen we ons maar één lange(re) periode herinneren en dat was in 1997 toen haar hart voor een eerste keer niet meer mee wilde… Maar ze recupereerde snel en was na een korte herstelperiode opnieuw op haar geliefde werkplek.

Iedere dag was ze nauwgezet bezig met de vele administratieve taken die haar toevertrouwd werden. Ze deed haar werk op een zeer plichtsgetrouwe manier en hielp steeds waar ze kon. In 1982 werd ze officieel administratief secretaris en leidde ze met strenge -doch rechtvaardige- hand het decanaat dat verder uit Rita en Charles bestond.

Nadien zijn er heel wat veranderingen (en uitbreidingen) in het decanaat geweest, maar tot op vandaag gebruiken we hier een archief en een aantal procedures die ooit door Christiane bedacht zijn.

Na haar pensionering kwam ze trouw naar de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie en de Plechtige Proclamatie. Ook op het personeelsfeest ter ere van 75 jaar Diergeneeskunde was ze aanwezig. Ze vertelde over haar nieuw leven ten dienste van haar kinderen en (achter) kleinkinderen, terwijl ze bij ons bleef hengelen naar anekdotes over de faculteit, “haar faculteit”. Ze mocht dan wel op pensioen zijn, ze bleef zich meer dan verbonden voelen met het dagelijks reilen en zeilen van de faculteit.

Op 22 september stokte haar hart een tweede keer. Ditmaal was haar geen revalidatie gegund. Ze werd net geen 65 en spendeerde daarvan 44 jaar aan de faculteit. Met haar heengaan verloor de faculteit niet alleen een monument maar ook een groot deel van haar collectief geheugen. Haar sappige anekdotes zullen vanaf nu enkel via derden doorverteld worden.

Het decanaat.

6


Hoe het allemaal begon...

Elk jaar opnieuw, op Nieuwjaar maakt een mens nieuwe voornemens, stoppen met roken, diëten, … Bij mij was dat dit jaar meer durven en doen. Dus liep ik op een dag in de fnac en zag daar de mindview, met daarin een advertentie om nieuwe kandidates voor miss metal 2010 te zoeken. Met mijn voornemens in het achterhoofd heb ik mij dan ingeschreven. Ik werd uitgenodigd op de pré-selecties en ging door naar de finale. Een van de opdrachten als finaliste miss metal is meedoen met een photoshoot voor de miss metal kalender( waarvan de opbrengst naar het goede doel gaat). En dan, na weken van hard werken en stress, op 18 september was het zover, de finale. Wat stond ons zoal te wachten: een stop de band ronde, een defilé in metaloutfit, een grunt ronde, een groepsact, voorstelling door een zelfgekozen peter en natuurlijk de eigen act.Wat heeft mij doen winnen? Mijn eigen act, ik kan helemaal niet zingen, dus daar hoefde ik al niet mee te beginnen, dus heb ik maar voor zwaardvechten gekozen. Niet zomaar een showke van hoe ik met dat zwaard kan zwieren, maar een verhaaltje. Ik liep, samen met mijn prins door het bos tot we op een moment aangevallen worden door twee struikrovers. Mijn prins heldhaftig als hij is beschermt mij, maar sterft in het gevecht. Ik als braaf prinsesje ben triestig en huil uit bij het lijk van mijn prins, tot op het moment dat de wraakprinses in mij wakker wordt. Ik scheur mijn prinseskleedje los van mijn lichaam(heb mijn metaloutfit eronder aan), neem het zwaard van mijn prins en maak de twee struikrovers af. Deze act leverde mij een staande ovatie van de jury op en de titel van miss metal 2010Wat mag ik nu een gans jaar verwachten: optreden en festivals presenteren, interviews doen met mijn favoriete bands en ermee op de foto gaan staan.

Miss Metal 2010Anja Van den Bussche - DI02


7

In een vorige editie van Campus Merelbeke (jaargang 11-Nr.59-editie maart & april 2009) is in het ‘Dossier mobiliteit in Merelbeke’ door uw verslaggever per abuis verkeerde informatie verstrekt. De bewering dat de fietspomp aan het gebouwtje aan de vijver niet zou uitgerust zijn voor het opblazen van banden met een breed ventiel, is niet juist. Een stofje in mijn oog heeft er waarschijnlijk voor gezorgd dat ik dit niet heb opgemerkt. Bij deze dus mijn excuses aan Filip, die als installateur in eer wordt hersteld, en aan de lezers die dachten dat de banden van hun mountainbike of gemotoriseerde tweewieler niet konden opgepompt worden.

Jurgen De Craene - DI03

Erratum

Mobiliteit

iNMerelbeke

*

8


'Gents veulen' kan opnieuw lopenUniversiteit gebruikt unieke techniek om verlamming weg te werken Gent - In de faculteit Diergeneeskunde zijn wetenschappers erin geslaagd een verlamd veulen opnieuw te doen lopen. Bij de 3 uur durende operatie werd gebruik gemaakt van technieken die tot dusver enkel bij kleine huisdieren mogelijk waren. Met behulp van een door de onderzoekers zelf gebouwd rolwagentje is Vitelle, zoals het veulen heet, nu aan een sterke revalidatie bezig.Na onderzoek bleek de verlamming bij het drie weken oude veulen het gevolg van een letsel aan het ruggenmerg. Bij de operatie van begin juli werd een wervelboog verwijderd, en werd ook de cyste die op het ruggenmerg drukte, weggenomen. Deze techniek wordt courant toegepast bij kleine huisdieren, maar werd nooit eerder bij grotere dieren uitgevoerd. Daarom werd intensief samengewerkt tussen chirurgen van kleine en grote huisdieren.Bij de nabehandeling kreeg het veulen antibiotica, zware pijnbestrijdingsmiddelen en fysiotherapie. Vanaf de vierde week ondergaat het dier intensieve revalidatie waarbij het gebruik maakt van een speciaal ontworpen wagentje om de achterhand te ondersteunen en te coördineren. Vitelle maakt nu dagelijks een ommetje in de hal van het ziekenhuis. Zij slaagt er al in beide achterbenen te verzetten.

Aan de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Gent zijn chirurgen erin geslaagd het zeven weken oude én verlamde veulentje Vitelle opnieuw te doen lopen.'Toen ze hier binnenkwam was ze drie weken oud. Ze bleek een letsel aan haar ruggenmerg te hebben', zegt Jeroen Declercq, chirurg van de grote huisdieren aan de gespecialiseerde faculteit in Merelbeke. 'Omdat het probleem duidelijk te lokaliseren was, besloten we een techniek toe te passen die we normaal gezien alleen gebruiken bij kleine huisdieren. Niemand in de wereld deed ons dat voor.'

De specialisten verwijderden een wervelboog en ook een cyste die op het ruggenmerg drukte, werd weggenomen. 'Intussen heeft Vitelle opnieuw gevoel en kan ze al - voorzichtig - opnieuw lopen.'

Faculteit Diergeneeskunde in het nieuws

Uit de pers

Uit de pers


9

Op het personeelsfeest (en bijhorend schransfestijn) naar aanleiding van het 75-jarige bestaan van de faculteit bleek dat de doorsnee werknemer van onze faculteit zwaar en plomp is. Zodanig plomp zelfs dat de meesten van ons slechts met heel veel moeite in hun fonkelnieuwe UGhent-sweatshirt konden geraken. Vervolgens zaten ze dan met ingedeukte thorax en veel te korte mouwtjes licht versuft wat voor zich uit te staren. Zulk een conditie is onze faculteit onwaardig!Gelukkig naderde het einde van het academische jaar met rasse schreden en dus was het hoog tijd voor een onvervalst partijtje veldvoetbal tussen de personeelsleden van

de faculteit en de laatstejaarsstudenten.De vaste ingrediënten zijn bekend: moedige mannen en vrouwen van diverse vakgroepen die in blauw-witte uitrusting het allerbeste van zichzelf geven. Verder: het plein. Dat lag er dit jaar naar goede gewoonte gevaarlijk hobbelig bij met als leuk extraatje dat ditmaal de lijnen niet gekalkt waren. Het weer: nooit regent het tijdens deze galamatch. Dit jaar waren de temperaturen ook navenant: het was dusdanig warm dat iedereen er na 5 minuten uitzag alsof ze een uurtje in de autoclaaf hadden gezeten.Andere ingrediënten zijn variabeler. De kwaliteit van de tegenstander: dit jaar waren we behalve intellectueel ook fysiek de betere, de studenten wisten niet waar ze het hadden toen we hen overtuigend naar huis tikten. Ook altijd even afwachten: de opkomst. Die was ook nu hartverwarmend. De volgende diensten leverden kanonvlees: DI08 (Iris, Steven C., Miel, Alfonso, Maarten en ikzelf), DI03 (Jurgen en Patrick), DI05 (Filip B., Alexander en Jo), DI07 (Ruben), DI09 (Pieter en Alejandro), DI10 (Pieter) en DI12 (Bart).Met dit leger was het aangenaam ten strijde trekken. De wedstrijd ging aardig gelijk op (het is al anders geweest), de beide teams gingen er volledig voor, de supporters van beide zijden verbroederden en genoten van het zicht van 24 bezwete, hoogrode dravende gladiatoren. Speciale dank ook aan Marcel die deze strijd der titanen op de gevoelige plaat vastlegde. Zij die erbij waren hebben er op deze wijze een heel mooi aandenken aan, zij die er niét bij waren zullen nooit kunnen beweren van wel: er bestaat te veel bewijsmateriaal.Dus beste lezer, als u iemand met een perfect geconfectioneerde polo van de UGhent ziet ronddartelen: weet dan dat hij of zij met een groot hart heeft gestreden voor de eer van de faculteit! Rest mij enkel nog iedereen die is komen meespelen of supporteren heel hartelijk te bedanken en met veel plezier volgend jaar “Same place, same time”!

Voetbalmatch personeel tegen de laaste-jaarsstudenten Sebastiaan Van Hoorebeke - DI08

10


Mysterieuze bewoner ontmaskerdNa een dik jaar strontjes ruimen, is onze mysterieuze huisbewoner ontmaskerd! Een jaar geleden liet ik zo’n meststaaltje analyseren door een gedreven collega-dierenarts die hierin al snel een paar spinnenpoten en insectenvleugels ontdekte. Het was een pak van mijn hart te horen dat onze huisbewoner geen spin of slang kon zijn. De resultaten van het mestonderzoek wezen eerder in de richting van een reptiel. Ondertussen bleef ik uitwerpselen van de vloer en muren schrobben tot onlangs mijn wederhelft plots de trap afgestormd kwam : hij had ‘ons beest’ had gezien. ‘Zo groot’, zei hij, en de afstand tussen zijn handen werd met de seconde groter. Met het fototoestel in de aanslag hebben we de verdere avond muisstil doorgebracht op de eerste verdieping. Onze huisvriend liet zich nog een paar keer van zijn mooiste kant zien en zie hier... het resultaat.

Els Tobback - DI05


11

12


Evolutie van de vrouw Evolutie van de man

StudiestukkenKunst en wetenschap.Een tentoonstelling van Karin Borghouts in de Bibliotheek Kunstwetenschappen, Universiteit Gent.

Een bibliotheek is een verzameling van kennis. We leren uit woorden, maar ook uit waarneming. We kijken naar reproducties als het over kunst gaat, naar modellen, replica’s en afgietsels als het over wetenschap gaat. De studieobjecten uit wetenschappelijke musea inspireerden Karin Borghouts om iets te doen met deze dingen en met foto’s die ze ervan maakte.Zo ontstond de presentatie ‘Studiestukken’.Wat gebeurt er als het wetenschappelijk studieobject naar een andere context wordt verplaatst? En hoe verhoudt het object zich tot een foto van zichzelf? Hoe wordt onze waarneming beïnvloed door presentatie en omgeving? En hoe sterk wordt ze beïnvloed door onze eigen achtergrond en invalshoek?U kunt het zelf komen waarnemen in de Bibliotheek Kunstwetenschappen waar foto’s van Karin Borghouts en door haar gekozen studieobjecten op een doordachte manier gepresenteerd zijn in de prachtige bibliotheekarchitectuur van Henri van de Velde.2 oktober - 27 november 2009 Bibliotheek Kunstwetenschappen, Universiteit GentSint-Hubertusstraat 2 (boekentoren, ingang zijvleugel rechts)9000 GentTel. 09 264 41 20www.kunstbib.ugent.be

Vrij toegankelijk van maandag t/m vrijdag van 9u00-12u00 & 13u00-17u00. Zaterdag en zondag gesloten.De bibliotheek is een stilteoord. Er zijn twee namiddagen met een gebeuren voorzien in aanwezigheid van de kunstenaarop vrijdag 30 oktober en vrijdag 27 november 2009 van 15 tot 17 uur.Voor meer info e-mail [email protected] of tel. 09 264 41 20.Groepen kunnen een rondleiding aanvragen. Met dank aan het Museum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen en het Museum Morfologie van de Faculteit Diergeneeskunde, Universiteit Gent, die aan dit project hun medewerking verleenden en een aantal van hun museumstukken in bruikleen gaven. www.karinborghouts.be


13

UIT HET VERLEDEN...Luc Devriese

CHARLES DARWIN OVER FOTOSENSIBILISATIEVAN DIEREN DOOR PLANTEN

Vertalingen van Charles Darwin’s werken verschenen al heel vroeg in het Nederlands. In 1890 publiceerden H. Hartogh Heys van Zouteveen en T.C. Winkler een reeks van zeven delen Darwin’s Biologische Meesterwerken. Hartogh Heys vertaalde hiervoor The Descent of Man zelfs nog voor de Engelse versie verscheen.

Het hieronder gepubliceerde citaat is overgenomen uit de vertaling van The Variation of Animals and Plants under Domestication (1868). Dit wijdlopige werk (1155 blz. in de twee delen van de vertaling samen) leert ons Darwin (1809 - 1882) kennen als een meticuleuze verzamelaar van observaties over onder meer duiven, kippen en konijnen die in dit werk uitgebreid aan bod komen. In tegenstelling echter tot wat in soortgelijke beschrijvingen van tijdgenoten het geval is, wist hij er een geniale interpretatie aan te koppelen. In het voorwoord gaat Darwin in op de betekenis van het sleutelbegrip natural selection, in het Nederlands van Hartogh Heys natuurlijke teeltkeus (!). Hij schrijft: De uitdrukking “natuurlijke teeltkeus” is in menig opzicht niet goed, daar er een bewuste keus in schijnt te zijn opgesloten. Daarop zal men, als men er een weinig aan gewoon is, niet letten. De voorspelling kwam uit (L.D).

Uit “De correlatie tussen huid- en haarkleur en eigenaardigheden van het gestel” (deel II in vert. p. 390-391):

De gevallen van vatbaarheid voor de werking van zekere plantaardige vergiften in verband met de kleur zijn belangwekkend() en tot dusver volkomen onverklaarbaar. Ik heb reeds op gezag van Prof. Wyman een merkwaardig geval meegedeeld, waarin alle varkens, met uitzondering van de zwartgekleurde, in Virginië zwaar ziek werden door het gebruik der wortels van Lachnanthes tinctoria. Volgens Spinola en anderen is boekweit (Polygonum fagopyrum) als zij in bloei staat, voor witte en wit gevlekte varkens zeer schadelijk, als zij aan de zonnewarmte zijn blootgesteld, maar is zij bij zwarte varkens volkomen onschadelijk. Volgens twee berichten is Hypericum crispum in Sicilië slechts giftig voor witte schapen, hun koppen zwellen op, hun wol valt uit en zij sterven dikwijls. Deze plant is echter volgens Lecce slechts giftig als zij in moerassen groeit. Ook is dit niet onwaarschijnlijk, daar wij weten, hoe gemakkelijk op de gifstoffen van planten invloed wordt uitgeoefend door de voorwaarden waaronder zij groeien.

In Oost-Pruisen zijn drie berichten publiek gemaakt van witte en wit gevlekte paarden, die sterk nadeel ondervonden door het eten van voederwikken die door honingdauw waren aangetast. Elke vlek der huid die witte haren droeg, kwam in versterf. De weleerw. heer J. Rodwell deelt mij mede dat zijn vader ongeveer vijftien wagenpaarden in een veld met wikken bracht, welke gedeeltelijk dicht met bladluizen bedekt waren en die ongetwijfeld aan honingdauw en waarschijnlijk aan meeldauw leden. Met twee uitzonderingen waren de paarden kastanjebruin en bruin met witte vlekken op het gelaat en de voeten. Slechts de witte delen zwollen op, en bedekten zich met kwaadaardige korsten. De beide bruine paarden zonder witte vlekken bleven volkomen vrij van alle nadeel. Als paarden op Guernsey hondspeterselie (Aethusa cynapium) eten, krijgen zij soms hevige buikloop. Deze plant heeft een eigenaardige uitwerking op de neus en de lippen en veroorzaakt diepe barsten en zweren, vooral bij paarden met een witte snoet (ref. naar The Veterinarian, 1861). Bij het riund hebben Youatt en Erdt gevallen publiek gemaakt van huidziekten met grote storing van het gestel, in één geval na blootstelling aan grote zonnewarmte, welke elk afzonderlijk punt aantastten dat ook maar een enkel wit haar droeg, maar andere delen van het lichaam geheel spaarden. Dergelijke gevallen zijn ook bij paarden waargenomen (ref. naar het Edinburgh Veterinary Journal, 1860).

Met een commentaar vanuit de Vakgroep Inwendige ziekten (Piet Deprez):

De observaties van vroeger blijven waardevol, alhoewel er nog geen moderne namen voor gebruikt werden. Het mechanisme van fotosensibilisatie was nog niet onderkend, dus men hield het op blootstelling aan "zonnewarmte". De aandoeningen bij varkens (wortels van Lachnanthes tinctoria, Polygonum fagopyrum) en schapen (Hypericum crispum) worden nu als primaire fotosensibilisatie omschreven. De problemen met voederwikken (Vicia sativa) worden momenteel als secundaire fotosensibilisatie ten gevolge van leverinsufficiëntie omschreven. De honing- en meeldauwproblematiek, zoals gerapporteerd in de oude literatuur, heeft daar niets mee te maken, maar pleit toch voor de grondige observaties van de toenmalige wetenschappers. In verband met de (honds)peterselie moeten de observaties van Darwin (of ten minste zijn literatuurreferenties) ook gecrediteerd worden: de huidletsels beschreven bij Aethusa cynapium worden nu omschreven als een vorm van contactdermatitis ("letsels bij dieren met een witte snoet"). Het blijft hoe dan ook verwonderlijk en bewonderenswaardig dat in een tijd zonder internet de informatie over dierziekten toch verspreid en vooral gelezen werd.

14


In de nacht van 22 op 23 september werd een walviskadaver aangetroffen op de bulbsteven van een schip dat de Antwerpse Berendrechtsluis binnenvaarde. Een dergelijke uitzonderlijke gebeurtenis lokt niet enkel talloze kijklustigen, voor talrijke onderzoekers biedt het tevens een unieke kans om heel wat interessant wetenschappelijk materiaal te verzamelen.Om de nadelige gevolgen voor de scheepvaart en de omgeving zo veel mogelijk te beperken diende het kadaver echter zeer snel opgeruimd te worden. Heel even leek het dan ook dat dit majestueuze dier hierdoor volledig zou verloren gaan. Toen na een eerste contact met de scheepvaartpolitie en de dienst maritieme toegang het toch nog mogelijk leek om delen van het dier te verzamelen en op te nemen in de eigen museumcollectie (Museum Morfologie), aarzelde de vakgroep Morfologie van de Faculteit Diergeneeskunde geen moment om een aantal van haar medewerkers naar Antwerpen uit te sturen.In overleg met de verantwoordelijken van de Beheerseenheid van het Mathematisch Model van de Noordzee en het Schelde-estuarium (BMM), een federale wetenschappelijke instelling die de hele bergingsoperatie leidde, kon dit team van de UGent een actieve en welkome medewerking verschaffen bij de ontleding en berging van het dier.Het kadaver was intussen met een sleepboot en met behulp van het getij naar het strand van St.-Anneke overgebracht. Bij het vallen van de avond kon de lijkschouwing onder leiding van dr. Jauniaux van de Faculteit Diergeneeskunde te Luik doorgaan. Uit de eerste vaststelling kon men afleiden dat het ging om een gewone vinvis (Balaenoptera physalus), een volwassen vrouwelijk dier van 20 meter lang en ongeveer 40 ton zwaar. Op basis van de uitwendige en inwendige letsels, met onder meer uitgebreide bloeduitstortingen, gebroken ribben en een abnormale verplaatsing van darmlussen naar de borstholte, en rekening houdend met de staat van ontbinding, werd een aanvaring door een schip, 2-3 dagen voor de uiteindelijke vondst, als vermoedelijke doodsoorzaak aangenomen. Na het nemen van verschillende stalen voor onder meer toxicologisch onderzoek en voor het aanvullen van een genetische databank voor zeezoogdieren kon het kadaver uiteindelijk geborgen worden.Snel bleek dat de afmetingen van deze mastodont de capaciteit van de beschikbare transport- en verwerkingsmiddelen ver overstegen, zodat de recuperatie van het volledige skelet niet mogelijk was. Het was reeds een huzarenstuk om met een enorme hijskraan en heel wat fysieke kracht het kolossale kadaver in verschillende stukken over te takelen naar lekvrije transportcontainers. Enkel de onderkaak van het dier kon gevrijwaard worden van vernietiging en werd die nacht nog overgebracht naar de vakgroep Morfologie.Met de eerdere preparatie van skeletten van giraffen en olifanten is deze vakgroep wat betreft de verwerking van ‘grote dieren’ zeker niet aan haar proefstuk toe. Toch flirt de 5 meter lange en 3 meter brede onderkaak van deze walvis met de maximale afmetingen die hun speciale verwerkingsinstallaties aankunnen.De onderkaak werd eerst manueel grotendeels uitgebeend. Momenteel wordt het resterende weefsel rond en in het bot op enzymatische wijze verder verteerd in een reusachtige ketel. Vervolgens zal het bot verder behandeld worden om het zo wit en zuiver mogelijk te maken en een goede conservatie ervan toe te laten.Binnen enkele maanden zal de onderkaak klaar zijn om een plaatsje te krijgen in het Museum Morfologie. Naast de tuimelaar en de zeeleeuw wordt de vinvis het derde zeezoogdier dat vertegenwoordigd zal zijn in de collectie, ook al is het maar met een (toch fors uit de kluiten gewassen) ‘stukje’ ervan.

Foto’s: Bart De Pauw (Vakgroep Morfologie, Faculteit Diergeneeskunde), Frank Boelens (BFM, [email protected]), met dank aan meneer Boelens voor het ter beschikking stellen van zijn fotomateriaal

De onderkaak van de recent gestrande walvis pronkt binnenkort in het Museum Morfologie van de

Faculteit DiergeneeskundeMarjan Doom - DI03


15

16



17

18


DOCTORATEN Voor meer info over deze doctoraten surf je naar onze facultaire website :

http://www.ugent.be/di/nl/onderzoek/verdedigingen

>>

Als je niet goed weet welk nummer bij welke vakgroep hoort, hier een overzicht van alle vakgroepcodes enhun bijhorende vakgroepnaam :

DI01 : Vakgroep fysiologie en biometrieDI02 : Vakgroep farmacologie, toxicologie en biochemieDI03 : Vakgroep morfologieDI04 : Vakgroep virologie, parasitologie en immunologieDI05 : Vakgroep pathologie, bacteriologie en pluimveeziektenDI06 : Vakgroep veterinaire volksgezondheid en voedselveiligheidDI07 : Vakgroep voeding, genetica en ethologieDI08 : Vakgroep verloskunde, voortplanting en bedrijfsdiergeneeskundeDI09 : Vakgroep geneeskunde en klinische biologie van de kleine huisdierenDI10 : Vakgroep heelkunde en anesthesie van de huisdierenDI11 : Vakgroep medische beeldvorming van de huisdieren en orthopedie van de kleine huisdierenDI12 : Vakgroep interne geneeskunde en klinische biologie van de grote huisdierenDI51 : DecanaatDI52 : Facultaire studentenadministratieDI54 : PC-knooppunt faculteit DiergeneeskundeDI56 : Instituut voor permanente vormingDI61 : WerkplaatsDI62 : Biocentrum AgriVet

DI.. HOEVEEL ??

2009-09-02 Openbare verdediging van Els Tobback (DI04)Vroege pathogenese van Yersinia ruckeri infecties in de regenboogforel (Oncorhynchus mykiss, Walbaum)

2009-09-04 Openbare verdediging van Adronie Verbrugghe (DI07)Nutritionele modulatie van het koolhydraatmetabolisme bij de huiskat (Felis catus)

2009-09-10 Openbare verdediging van Mostafa Nemati (DI05)Antimicrobial susceptibility and virulence factors of Staphylococcus aureus isolates from poultry

2009-09-16 Openbare verdediging van Leen Timbermont (DI05)Virulence mechanisms of Clostridium perfringens in broiler necrotic enteritis

2009-09-17 Openbare verdediging van Evelien Van Hamme (DI04)Entry of the feline infectious peritonitis virus in blood monocytes

2009-10-20 Openbare verdediging van Evelyne Lampo (DI07)Shadow of prion protein (SPRN) in relation to TSE susceptibility in sheep

2009-10-21 Openbare verdediging van Filip Barbé (DI04)Novel insights in the serodiagnosis and pathogenesis of swine influenza


19Sudoku is een puzzel die als doel heeft je logisch denken te testen. Elke puzzel bestaat uit een schema van negen blokken. De moeilijkheidsgraad kan verschil-len, maar de regels om hem op te lossen zijn altijd dezelfde : in elke kolom en elk blok van het schema mag slechts een keer, zowel horizontaal als verticaal, een cijfer van 1 tot 9 worden geplaatst.

Afhankelijk van de moeilijkheidsgraad zijn sommige vakjes al voor je ingevuld (hoe makklijker de puzzel, hoe meer vakjes er zijn ingevuld). Bovendien zijn deze cijfers altijd in een symmetrisch patroon over het schema verdeeld. Het is aan jou om de lege vakjes op logische wijze in te vullen.

Sudoku of siu doku, is een Japanse naam, SU betekent “getal” en DOKU betek-ent “apart”

20


DI02 : Vakgroep Farmacologie, Toxicologie, Biochemie en OrgaanfysiologieAnja Van den [email protected]

DI03 : Vakgroep MorfologieBart De [email protected] De [email protected]

DI04 : Vakgroep Virologie, parasitologie en immunologieDirk De Meulenaere [email protected]

DI05 : Vakgroep Pathologie, bacteriologie en pluimveeziektenMarleen Foubert [email protected]

DI06 : Vakgroep Veterinaire volksgezondheid en voedselveiligheidLieve Okerman [email protected]

DI07 : Vakgroep Voeding, Genetica en EthologieHerman De Rycke [email protected]

DI08 : Vakgroep Verloskunde, voortplanting en bedrijfsdiergeneeskundeNadine Lenaerts [email protected]

Luc Devriese

Marc Verdonck

Maurice Pensaert

DI09 : Vakgroep Geneeskunde en klinische biologie van de kleine huisdierenIngeborgh Polis [email protected] Clompen [email protected]

DI10 : Vakgroep Heelkunde en anesthesie van de huisdierenStijn schauvliege [email protected] [email protected]

DI11 : Vakgroep Medische beeldvorming van de huisdieren en orthopedie van de kleine huisdierenIngrid Gielen [email protected]

DI12 : Vakgroep Interne geneeskunde en klinische biologie van de grote huisdierenHans D’heer [email protected]

DI51 : DecanaatHilde Lippens [email protected]

Als laatste stellen we iedereen van de huidige redactieraad nog eens voor. Bij deze personen kan je terecht indien je tekstjes, ideeën, krantenknipsels, foto’s,.....hebt die zouden kunnen dienen voor Campus Merelbeke. Uiteraard kan je ook zaken sturen naar [email protected]

IN BEELD

LEDEN REDACTIERAAD CAMPUS MERELBEKE

Campus Merelbeke

Documents

Transcript of Campus Merelbeke