Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige...

33
Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 2010 1 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair samenwerken

Transcript of Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige...

Page 1: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 1

Kinderen in onveilige

gezinssituaties

Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair samenwerken

Page 2: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 2

Korte Voorstelling Provinciale coördinatie inzake geweld- en

slachtofferbeleid (1991)(Samenwerkingsovereenkomst tussen federale overheid, Vlaamse overheid en provinciebesturen)

Sociale dienst Jeugdbrigade Antwerpen

Page 3: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 3

Filmclip

Page 4: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 4

Rol heeft te maken met verwachtingen Verwachtingen van andere partners op het

veld: politie, justitie, huisartsen, andere hulpverleners, CLB, school, enzovoort.

Verwachtingen van de verschillende mensen in dit gezin (slachtoffer, pleger, kinderen) bij tussenkomst?

Bij het opmaken van een “stappenplan” of “actieplan” is het belangrijk deze verwachtingen te bespreken en mee te nemen

Page 5: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 5

Rol in samenwerking vertrekt vanuit (consensus)visie en kader Richtlijnen, regelgeving en rolbepaling vertrekken

vanuit een visie op de problematiek Finaliteit van de verschillende betrokken

professionelen is dezelfde (stoppen van geweld, veiligheid in het gezin, herstel van ouder/kind relatie), maar middelen en weg ernaar toe verschillen

Open discussie tussen de verschillende beroepsgroepen en consensusafspraken zijn nodig om multidisciplinaire samenwerking op te zetten

Page 6: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 6

Visie aanpak IFG Integrale aanpak met duidelijke afspraken

tussen verschillende instanties: politie, justitie en hulpverlening

Doel van hulpverlening is niet het verbreken van de relaties noch het samenblijven van het gezin

Doel is dat er veiligheid ontstaat en genoegdoening voor alle gezinsleden kan bereikt worden.

Page 7: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 7

Vaak een grotere problematiek In gezinnen met een escalatie aan

partnergeweld zijn er vaker multiproblemsituaties, een opeenstapeling van fundamentele problemen die samen risicofactoren vormen voor partnergeweld

Deze problemen kunnen zich situeren op niveau pleger als op niveau koppel/gezin

Page 8: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 8

Achterliggende problematiek Verleden Relationele problemen Werk Materiële en financiële problemen Gezondheid Isolatie Middelenmisbruik Persoonlijkheidsstoornissen Psychische problemen Opvoedingsverschillen Culturele factoren …

Page 9: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 9

Partnergeweld situeert zich in een relationele dynamiek Een zich steeds herhalend patroon Moeilijk te doorbreken Weinig invoelbaar voor buitenwereld Het aandeel van de betrokken volwassenen kan

op een continuüm geplaatst worden : aan de ene zijde een duidelijk machtsonevenwicht tussen beide partijen, aan de andere zijde dynamiek die via wederzijdse invloeden tot spiraal van geweld leidt (visietekst intrafamiliaal geweld hulpverlening provincie Antwerpen)

Page 10: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 10

Hoe situeren kinderen zich hier? Bij herhaald geweld, escalerend geweld,… is kind

medeslachtoffer Kinderen zijn veel vaker getuige van geweld dan

wordt aangegeven (bevragen, detectie, kinderen « zien » en « horen »)

Geweld tast de veiligheid van de kinderen aan Kinderen zien zich vaak als oorzaak (schuld) van

het geweld, de ruzies,… Gevolgen van het leven in gezin met (dreiging

met) geweld situeert zich bij het kind op vele vlakken

Gewelddadige relatiepatronen worden in meerdere situaties doorgegeven

Page 11: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 11

PRINCIPES AANPAK

Multidisciplinairpolitiejustitiegezondheidszorghulpverlening

DossieropbouwVroegdetectieVeiligheidsplanningAanklampendRecidive voorkomen

Page 12: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 12

Overheidsniveau: initiatieven Nationaal actieplan partnergeweld (NAP) Justitie: COL 3/2006 en COL 4/2006 Omzendbrief AWW Opleidingen Sensibilisatie Evaluatie Onderzoek

Page 13: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 13

Politie en justitie: Col 3 en 4 / 2006 Registratie van de diverse vormen van

intrafamiliaal geweld + extrafamiliaal seksueel geweld tegen minderjarigen, zowel op vlak van aard feiten als aard relatie

Richtlijnen over aanpak van partnergeweld door politie en justitie

Page 14: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 14

Rol politie politionele taak bij IFG:

zorgen voor veiligheid vaststellen van (strafbare) feiten en

verzamelen bewijsmateriaal registratie en dossieropbouw goede doorverwijzing aandacht probleemgezinnen

Page 15: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 15

Rol Justitie opvolgbeleid IFG dossieropbouw registratie systematiseren van snelle, actieve

begeleiding plegers en slachtoffers belangrijke rol voor justitiehuis

Page 16: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 16

Rol hulpverlening creëren van multidisciplinair aanbod op

vlak van IFG integratie van kennis en methodologie bij

alle betrokken diensten zo naadloos mogelijk aanbod met

politie/justitie aandacht voor alle gezinsleden « aanklampend » aanbod vroegdetectie

Page 17: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 17

Hulpverleningspartners:bloemlezing Centra algemeen welzijnswerk Centra Geestelijke Gezondheidszorg Netwerk Kindermishandeling Drughulpverlening Dader in-zicht Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Psycho-sociale dienst gevangenis Kind en Gezin Integrale jeugdhulpverlening - crisisteam Daderhulpverlening (vb Time Out, Justitiehuis OCMW Domus Medica (Wetenschappelijke Vereniging Vlaamse Huisartsen) Steunpunt Ouderenmisbehandeling en netwerk ouderenmisbehandeling (ingebouwde

CAW’s, thuiszorg, residentiële ouderenzorg,…) Steunpunt Algemeen Welzijnswerk Psycho-scoiale dienst gevangenis Mutualiteiten CLB Kinder- en Jeugdpsychiatrie Centra voor Integrale gezinszorg Centra voor kind- en Gezinsonersteuning …

Page 18: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 18

Hulp aan kinderen in een onveilig gezin/medeslachtoffer IFG Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Comité Bijzondere Jeugdzorg Jeugdbrigade/dienst Jeugd en Gezin Lokale

Politie Jeugdrechtbank

Page 19: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 19

Nav politietussenkomst bij IFG waar ook kinderen bij betrokken zijnDe procureur kàn de sociale dienst van de jeugdbrigade/de van de afdeling Jeugd enGezin van de lokale politie vragen om sociaalonderzoek te verrichten naar deleefomstandigheden van de kinderen en na te gaanof er mogelijks sprake is van een gevaarssituatie en/of een problematische opvoedsituatie beschermingsmaatregelen nodig zijn  hulpverlening mogelijk is op vrijwillige basis

Page 20: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 20

Vervolg optreden nav politietussenkomst

Afhankelijk van de resultaten van dit onderzoek - met als prioriteit ‘de veiligheid en bescherming van minderjarigen'- zal er advies verleend worden aan de procureur en zal er gekozen worden voor: vrijwillige hulpverlening (CBJ , VK, dadertherapie, CKG, CGG, CAW's ... )ofwel gedwongen hulpverlening waarbij een jeugdrechter wordt gevorderd en een consulent van de JRB wordt aangesteld om een verder traject voor de minderjarige uit te werken

Page 21: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 21

Integrale JeugdhulpverleningDe structuur van IJH is in elke provincie hetzelfde: regionale stuurgroep netwerk/stuurgroep Rechtstreeks Toegankelijke

Jeugdhulp Netwerk/stuurgroep Crisisjeugdhulp

De prioritaire opdrachten van IJH zijn momenteel: Crisisjeugdhulp Rechtstreeks Toegankelijke Jeugdhulp Toegangspoort Maatschappelijke Noodzaak

Page 22: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 22

Crisisteam -18 In alle regio’s in Vlaanderen zijn er

crisishulpprogramma’s waarin de opdrachten meldpunt, interventie, begeleiding en opvang geboden worden

In de provincie Antwerpen is gekozen voor een koppeling tussen meldpunt en interventie: de Crisisteams

In de meeste andere provincies zijn deze opdrachten ingebed in reguliere werkingen vb. het meldpunt bij een CKG, de interventie door Crisishulp aan Huis,…

In enkele provincies (vb. Limburg) worden er nu ook aparte teams opgestart.

Page 23: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 23

Werkingsgebied crisisnetwerken

Page 24: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 24

Ter illustratie: werking crisisteam -18 Antwerpen Centraal permanent meldpunt (7/7, 24/24)

Telefonische ondersteuning van de verwijzer, advies. Bepaalt met de verwijzer of de crisissituatie acuut is, waardoor een interventie zich kan opdringen.

Ambulante of mobiele crisisinterventieAls de crisissituatie acuut is, komt de crisismedewerker van het Crisisteam -18, ter plaatse mét de verwijzer, met toestemming van de cliënt. De crisismedewerker werkt drie dagen actief in het gezin. Met de cliënt, zijn leefomgeving en de verwijzer wordt in deze periode actief gezocht naar de gepaste hulp.

CrisisbegeleidingNa de crisisinterventie kan een crisisbegeleiding georganiseerd worden in samenwerking met de partners van het crisisnetwerk. De crisissituatie wordt dan 4 weken intensief begeleid.

Crisisopvang Dit kortverblijf met een maximumduur van 7 dagen, wordt georganiseerd in samenwerking met de leefomgeving, het sociaal netwerk en/of de partners van het crisisnetwerk. Crisisopvang wordt altijd gecombineerd met een crisisinterventie en/of een crisisbegeleiding.

Page 25: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 25

Centrum Kinderzorg en Gezinsondersteuning (CKG)

Hulp aan gezinnen met kinderen van 0 tot 12 jaar, waar de opvoedingssituatie voor ouder en/of kind vastloopt (of dreigt vast te lopen:

Begeleiding aan huis (Mobiele begeleiding) Intensieve begeleiding aan huis (Amber-begeleiding) Positief ouderschapstraining (Triple P) Dagopvang met ouder- en kindbegeleiding (Ambulante

begeleiding) Dagopvang met intensieve oudertraining en

kindbegeleiding (Tuimel-werking) Dag- en nachtopvang met ouder- en kindbegeleiding

(Residentiële begeleiding)

Page 26: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 26

Knelpunten in de samenwerking Te delen informatie tussen hulpverlening

enerzijds en politie en justitie anderzijds Gericht voorstel: uitwerken

samenwerkingsprotocols voor dossiers bekend bij politie en justitie, in duidelijk afgelijnd kader

Page 27: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 27

Knelpunten in de samenwerking “Dossiers” blijven lang hangen, zeker

problematisch als kinderen betrokken zijn bij partnergeweld/gezinsgeweld

Verbetering: korte ketenaanpak ontwikkelen via protocol (voorrang!), koppeling dossiers volwassenen en kinderen

Page 28: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 28

Knelpunt: Integrale aanpak van gezinssyteem Nog te vaak vertrekt de geboden

hulpverlening of van de ouder(s) of van het kind.

Verbetering: bij gezinsgeweld het hele gezin betrekken, kinderen én volwassenen in het hulpverleningsaanbod meenemen en terug verbindend werken in de maatregelen en het aanbod tav ouders en kinderen

Page 29: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 29

Knelpunten in de samenwerking Aanbod op langere termijn, ook gericht op

herstel van relaties, zeker waar kinderen betrokken zijn

Verbetering: langduriger aanbod, na instellen Time Outtechnieken, veiligheid enz ook doorwerken op de verschillende onderliggende problemen én (groeps)aanbod om pedagogische relatie ouders/kind te herstellen

Page 30: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 30

Knelpunten in de samenwerking Crisisopvang en vooral langdurigere

begeleiding van gezinnen met bijkomende moeilijkheden zoals precair verblijfstatuut, taalproblemen, chronische armoede, psychiatrische problematiek, mentale mindervaliditeit,…

Voorstel: in hulpverlening “advocates” aanstellen cfr UK

Page 31: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 31

Rol CGG bij IFG Vrijwillige hulpverlening: Begeleiding

ouders (plegers/slachtoffers), hulp bij stoppen gewelddadig gedrag, aanpak onderliggende problematiek

Forensisch luik: idem Link tussen aanbod ouders - kinderen

Page 32: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 32

Rol van CGG naar kinderen bij IFG Aanbod tav traumatische ervaringen bij

het kind Aanbod in herstel ouder/kind relatie Verbinden van aanbod aan kinderen en

deze van de ouders Veiligheid moet eerst worden

gegarandeerd:cruciaal in het aanbod is dat herstel pas kan starten als geweld is gestopt.

Page 33: Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid 21 oktober 20101 Kinderen in onveilige gezinssituaties Verwachtingen, visie en kader multidisciplinair.

Provinciale coördinatie inzake geweld en slachtofferbeleid

21 oktober 2010 33

Pascale Franck

03.240.61.68

[email protected]