PRESTATIEVOORSTEL S 2015-2020 - WordPress.com · 2017. 10. 14. · Prestatievoorstel Staedion,...
Transcript of PRESTATIEVOORSTEL S 2015-2020 - WordPress.com · 2017. 10. 14. · Prestatievoorstel Staedion,...
PRESTATIEVOORSTEL STAEDION 2015-2020
REACTIE OP DE VOLKSHUISVESTELIJKE AGENDA VAN DE GEMEENTE DEN HAAG D.D. 3 FEBRUARI 2015
25 maart 2015
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 2
INHOUD
1 Voorwoord .................................................................................................................................. 3
2 Visie en prioriteiten Staedion ...................................................................................................... 4
3 Prestatievoorstel ......................................................................................................................... 6
3.1 Samen kijken en werken met stad en huurders ................................................................. 6
3.2 Woonstad voor alle stedelingen: Staedion staat voor betaalbaarheid ............................... 8
3.3 Vernieuwde stad: Staedion staat voor betaalbare basiskwaliteit ..................................... 12
3.4 Woonruimteverdeling........................................................................................................ 15
3.5 Aangename buurten ......................................................................................................... 17
3.6 Sociaal domein ................................................................................................................. 19
Bijlage 1: Overzicht paragrafen uitvraag en voorstel ....................................................................... 23
Bijlage 2: Begrippen ......................................................................................................................... 24
Bijlage 3: Financiële kengetallen ...................................................................................................... 25
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 3
1 VOORWOORD
Met plezier bieden wij u hierbij onze reactie aan op de Volkshuisvestelijke Agenda ‘Betaalbaar
wonen een zaak van algemeen belang’, als input voor het gesprek over nieuwe prestatieafspraken
Den Haag. Voorliggend prestatievoorstel Staedion gaat over de periode 2015 tot en met 2019 en is
een uitwerking van ons Ondernemingsplan voor die periode.
In de aanloop naar dit prestatievoorstel hebben we onze bewoners geconsulteerd. Naast de
gezamenlijke momenten (november en december 2014) hebben we de bewoners input gevraagd
voor ons nieuwe ondernemingsplan en daarmee ook voor dit prestatievoorstel. Onze bewoners
leggen de nadruk op betaalbaarheid, basiskwaliteit en aanpak van woonoverlast.
We kijken terug op een mooie traditie van samenwerking in Den Haag en willen dat de komende
jaren voortzetten, zoals ook uitgesproken bij de aanbieding van ‘Wij geven thuis’, het manifest van
HaagWonen, Staedion en Vestia uit 2014. Wij streven dan ook naar een gezamenlijke
prestatieovereenkomst (gemeente en Staedion, HaagWonen en Vestia) met een individuele
aanvulling waar nodig (zoals ook bij de vorige afspraken het geval was).
Leeswijzer
In hoofdstuk 2 beschrijven we kort onze visie en prioriteiten, als kapstok voor ons prestatievoorstel,
dat in hoofdstuk 3 is uitgewerkt. Daarin volgen we de structuur van de Volkshuisvestelijke Agenda.
Bijlage 1 bevat een overzicht van de paragrafen in de Volkshuisvestelijke agenda en de
onderdelen van ons voorstel. Bijlage 2 bevat een begrippenlijst en bijlage 3 inzicht in de financiële
parameters.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 4
2 VISIE EN PRIORITEITEN STAEDION
Een nieuw ondernemingsplan
Momenteel herijken we onze ondernemingsvisie. Zowel de woningmarkt als het financieel
juridische speelveld zijn de afgelopen jaren drastisch veranderd. Het nieuwe ondernemingsplan zal
kort voor de zomer worden vastgesteld. In dit hoofdstuk beschrijven we de essentie van het nieuwe
ondernemingsplan. Dat maakt duidelijk welke prioriteiten we stellen.
Dit prestatievoorstel komt tot stand in een tijd waarin nog veel onzekerheden bestaan over de
financiële consequenties van de herziene Woningwet en het Besluit Toegelaten Instellingen
Volkshuisvesting (BTIV, de AmvB bij de Herzieningswet). Desondanks doen we concrete
uitspraken over wat we willen bereiken, in het vertrouwen dat we bij verandering van context met
elkaar kunnen zoeken naar nieuwe wegen. De richting en prioriteiten blijven staan, de manier
waarop en het tempo waarin doelen bereikt kunnen worden, worden periodiek kritisch bekeken.
Het is belangrijk dat de afspraken ruimte bieden voor nieuwe creatieve oplossingen.
Typering en missie Staedion
We zijn een sociale verhuurder van betaalbare huurwoningen. Alles wat we doen staat in het teken
van betaalbare kwaliteit van woningen waarin onze bewoners zich thuis voelen. We hebben circa
35.000 huurwoningen en die staan bijna allemaal (97%) in de gemeente Den Haag.
We zijn er voor iedereen met een laag inkomen, ongeacht levensfase of huishoudensamenstelling.
De variatie typeert Staedion en past bij de verantwoordelijkheid die we als grootste sociale
huisvester in de regio Haaglanden hebben. We bouwen in principe niet specifiek voor één
bepaalde doelgroep. We kiezen ervoor onze woningvoorraad zo veel mogelijk flexibel in te zetten
en zo de variatie aan huishoudens binnen de doelgroep te kunnen bedienen.
Onze missie: wij maken een eigen thuis bereikbaar met onze bewoners.
Onze bewoners zijn mensen met een kwetsbare positie op de woningmarkt vanwege inkomen,
deels met behoefte aan begeleiding of zorg. Betaalbaarheid voor onze bewoners staat voorop.
Onze woningen zijn gezond, heel en veilig. Bij een eigen thuis hoort ook een aangename buurt,
waarbij wij ons richten op de directe woonomgeving van onze bewoners. We werken samen met
partners voor zorg en begeleiding om een eigen thuis ook bereikbaar te maken voor mensen met
een zorgvraag.
Ons centrale doel is dat al onze bewoners zich thuis voelen. We nemen onze verantwoordelijkheid
prestatievelden waar van ons een bijdrage wordt verwacht en waarmee we bijdragen het dit thuis
gevoel: betaalbaarheid, kwaliteit, relatie met onze bewoners, wonen met zorg en leefbaarheid.
Daarbinnen stellen we voor de komende vier jaar de volgende prioriteiten:
Betaalbare woningen: voor onze bewoners is betaalbaarheid cruciaal. Dat is onze primaire
focus, waarbij we streven naar betaalbare woonlasten en voldoende betaalbaar aanbod.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 5
Woningen met een basiskwaliteit, veilig en gezond. Ons streven is al onze woningen op
basiskwaliteit te brengen.
Mét onze bewoners: we willen de slag maken van gericht op onze bewoners naar met onze
bewoners.
ONZE BEWONERS VOELEN ZICH THUIS
BETAALBAAR
WONEN
KWALITEIT: BASIS
OP ORDE , VEILIG
EN GEZOND
WONEN MET ZORG
OF BEGELEIDING
GEWAARDEERDE
WOONOMGEVING
MÉT ONZE
BEWONERS
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 6
3 PRESTATIEVOORSTEL
Dit hoofdstuk beschrijft onze voorgenomen prestaties voor de periode 2015 tot en met 2019. Met
deze voornemens zoeken we de eerst komende jaren de grenzen op van de door de
toezichthouders gestelde financiële grenzen (zie bijlage 3).
Tegelijkertijd weten we dat de financiële normen n.a.v. de Herzieningswet zullen veranderen, dat
we nog geen inzicht hebben in de financiële consequenties van de scheiding tussen DAEB1 en
niet-DAEB en dat er sterker gestuurd zal worden op passend toewijzen2. De precieze uitwerking
van deze punten is nog niet bekend. Duidelijk is wel dat de nieuwe regelgeving financiële
consequenties heeft. Vandaar dat we een plus- en minvariant schetsen, waaruit blijkt welke richting
we op bewegen bij een betere of mindere financiële situatie:
plusvariant: extra financiële middelen zetten we in voor betaalbaarheid (indien noodzakelijk
gezien strengere passendheidsnormen bijvoorbeeld) en voor extra nieuwbouw van sociale
huurwoningen (zie 3.3b).
minvariant: als het met de nieuwe passendheidsnormen nodig is om meer aanbod te realiseren
onder de aftoppingsgrenzen, kan dat consequenties hebben voor de totale omvang van de
sociale voorraad in ons bezit. In 3.2 gaan we nader in op het dilemma omvang sociale
voorraad – betaalbare woonlasten.
In 2014 hebben we inzicht gegeven in onze financiële positie. Bijlage 3 bevat een overzicht van de
financiële ratio’s, rekening houdend met voorliggend prestatievoorstel.
3.1 Samen kijken en werken met stad en huurders
Met onze bewoners
Onze visie onder de noemer ‘met onze bewoners’ sluit aan bij de lijn die de gemeente Den Haag
schetst bij ‘Participatiesamenleving Den Haag’3 en de wens die de huurdersorganisaties hebben
geuit ten aanzien van participatie en zelfwerkzaamheid4. Onze inzet is als volgt:
Onze voornemens toetsen. Dat doen we via de Huurdersvereniging Staedion en onze
bewonerscommissies. We ondersteunen actief de oprichting en behoud van
bewonerscommissies en verbreden de participatievormen om een grotere variatie aan
bewoners te bereiken.
Onze bewoners invloed geven op wat we doen. We gaan bewoners een nadrukkelijker rol
geven bij onze projecten en activiteiten. Daartoe behoort het experimenteren met invloed van
bewoners bij aanpak van complexen (keuzeruimte, samen plannen maken, vanzelfsprekend
zonder te tornen aan de basiskwaliteit), maar ook het experimenteren met stemrecht voor
huurders in VvE’s ten aanzien van sociale aspecten (beheer complex en directe omgeving).
Onze bewoners ruimte geven om zelf verantwoordelijkheid te nemen. We experimenteren met
zelfbeheer en kijken kritisch naar eventuele belemmeringen voor bewoners om zelf wijzigingen
1 Diensten van Algemeen Economisch Belang
2 De passendheidstoets zoals geïntroduceerd in het Besluit Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting (BTIV).
3 Par. 3.1.1 in de Volkshuisvestelijke Agenda
4 Bijeenkomst met huurdersvertegenwoordigers d.d. 27 november 2014.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 7
aan te brengen of energiebesparende maatregelen te nemen. Ook hier zonder aan de
basiskwaliteit van onze woningen te tornen.
We werken dit uit in overleg met bewoners. We zijn bereid onze voornemens met de gemeente en
collega corporaties te delen, zodat activiteiten kunnen worden afgestemd.
We verwachten van de gemeente dat zij haar ervaringen inbrengt. Een sterke regulering van dit
onderwerp vinden we niet gewenst. Invloed voor bewoners is maatwerk, waarin ruimte moet zijn
voor variatie op laag schaalniveau.
Social Return
We onderstrepen het belang van werkervaringsplaatsen voor mensen met een grote afstand tot de
arbeidsmarkt of mensen in opleiding. Opleiden behoort niet tot onze kerntaak. We dragen hier wel
aan bij door mogelijkheden te bieden om werkervaring op te doen. Dat gebeurt vooral in het
dagelijks beheer, bijvoorbeeld bij het schoon houden van complexen, tuinonderhoud, klein
onderhoud of klussen in de woonomgeving. We stimuleren aannemers en bedrijven waarmee wij
samen werken tot het bieden van werkervaringsplekken, deels voor mensen met een beperking.
Enkele voorbeelden:
Afspraken over leerling-werkervaringsplaatsen met diverse bedrijven en aannemers die
onderhoudswerkzaamheden verrichten in onze wooncomplexen en bedrijfspanden.
Onderhoudscontracten met hovenier en schoonmaakproject waarin afspraken zijn opgenomen over het
verrichten van deelwerkzaamheden door de Haeghe groep (mensen met een beperking).
De Stichting Ambacht, een leer-en rehabilitatie project voor ex-gedetineerden, voert klein onderhoud uit
op gebied van schoon, heel en veilig in o.a. de Schilderswijk.
Leerlingen van het Transvaal College (moeilijk opvoedbare jongeren) verrichten kleine klussen op gebied
van schoon, heel en veilig in Transvaal.
Samenwerking met WRZ, die werkt met zzp'ers. Het gaat voornamelijk om schilderwerkzaamheden.
Haagse Hoge School in combinatie met Xtra: leer werk ervaringsprojecten.
ROC Mondriaan in combinatie met gemeente Den Haag: “pimp your portiek”. Tientallen portieken worden
opgeknapt in samenwerking met bewoners, corporaties, gemeente en ROC Mondriaan.
Coalitie Laak. Staedion werkt in stadsdeel Laak met de gemeente, ROC Mondriaan, Haagse Hogeschool
en Stichting Mooi. Doel: intensief en duurzaam samenwerken aan de thema’s Leefbaarheid & Wonen,
Onderwijs & Werk en Samenleven.
Samenwerking met WijkLeerbedrijf Den Haag. Samenwerkingsverband met zorg- en welzijnsinstellingen,
gemeente, onderwijs en andere maatschappelijke partners in de wijk. In het ouderen complex het Zamen
worden werkzoekenden ingezet. Doelstelling is toeleiding naar leerwerkbaan of werk.
We merken dat regelgeving vanuit de gemeente (bijvoorbeeld vanuit UVW, Sociale dienst)
regelmatig belemmeringen opwerpt. Wij vragen aan de gemeente een kritische blik op die regels
zodat de mogelijkheden worden verruimd om langdurig werklozen bij ons of onze partners een
werkervaringsplek te bieden. Bijvoorbeeld als ondersteuning voor huismeesters, sociaal
complexmedewerkers of bewonersconsulenten.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 8
Samenwerking gemeente en corporaties
Wij zijn een voorstander van het continueren van het samenwerkingsmodel dat we in Den Haag
kennen, rekening houdend met de veranderende spelregels in de Herzieningswet. We
onderstrepen het belang van een werkbare jaarcyclus waarbij we werken vanuit een gedeelde visie
en de aanpak jaarlijks kritisch bezien. Binnen die visie moet er immers ruimte zijn voor maatwerk
en creativiteit in de aanpak en om in te kunnen spelen op veranderingen in de context. Wij zijn
open over onze (financiële) mogelijkheden en de keuzen die we daarbinnen maken. We
verwachten van de gemeente een coördinerende rol in het informatiemanagement, zoals ook nu
het geval is.
3.2 Woonstad voor alle stedelingen: Staedion staat voor betaalbaarheid
De betaalbaarheid van onze huurwoningen is de komende jaren onze belangrijkste opgave. Onze
focus ligt op de doelgroep voor de sociale huur, met prioriteit bij de doelgroep voor de huurtoeslag.
Dat zijn immers de mensen met de financieel meest kwetsbare positie op de woningmarkt. Met het
oog op doorstroming, variatie in eenzijdige buurten en kansen voor specifieke huishoudenstypen,
zien we ook een bescheiden rol voor ons weggelegd voor de middeninkomens. Alleen in buurten
waar wij al substantieel bezit hebben en voor zover marktpartijen die rol niet pakken.
We leggen prioriteit bij een betaalbare woonlast voor huidige en nieuwe huurders. Diverse
onderzoeken laten zien dat de verhouding tussen het inkomen van huurders en de gemiddelde
huurprijs in Den Haag relatief uit balans is. Tegelijkertijd zijn de wachttijden5 voor een woning
vergeleken met andere stedelijke regio’s relatief kort. Voor bepaalde doelgroepen valt de balans
anders uit (denk aan gezinnen waar de wachttijd en de betaalbaarheid knellen).
Betaalbaarheid gaat verder dan de huurprijs. Om goed in te kunnen spelen op vraagstukken van
betaalbaarheid moeten we kijken naar woonlasten. De door ons te beïnvloeden woonlasten
bestaan naast huur ook uit servicekosten en energielasten. Betaalbaarheid is onze primaire focus
bij keuzen omtrent investeringen in duurzaamheid (zie daarvoor par. 3.3).
De toetssteen ligt bij acceptabele woonlasten (variatie in prijsklassen van onze voorraad, passend
bij de verwachte ontwikkeling van de doelgroep) en acceptabele kansen voor woningzoekenden
met een laag inkomen (conform de regionale wachttijdenmonitor).
Ons prestatievoorstel in het kort, daarna toegelicht:
a. Handhaven omvang kernvoorraad Staedion
b. Vrijkomend aanbod betaalbaar
c. Huurbeleid als middel om op betaalbaarheid te sturen
d. Bevorderen doorstroming
e. Middensegment slechts een beperkte rol voor Staedion
f. Terugdringen huurachterstanden
g. en h. aanbod voor studenten en arbeidsmigranten
5 Het betreft de zuivere wachttijd: de tijd vanaf het moment dat een woningzoekende zich inschrijft op Woonnet-Haaglanden
tot aan het moment van het verkrijgen van een huurwoning.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 9
a. Handhaven omvang kernvoorraad Staedion
Onze inzet: we handhaven 31.100 sociale huurwoningen in Den Haag6 als ondergrens. Beperkte
fluctuaties zijn mogelijk vanwege de inkomensafhankelijke jaarlijkse huurverhoging, verkoop en
nieuwbouw, maar de lijn is bestendigen van de omvang van onze kernvoorraad in de periode tot
2020. Met het oog op betaalbaarheid voor de verschillende inkomensgroepen kijken we ook naar
variatie in prijsklassen binnen de sociale huurvoorraad. We streven naar het consolideren van het
aandeel woningen tot de tweede aftoppingsgrens in onze portefeuille.
We vragen aan de gemeente inzet op werkbare afspraken en flexibiliteit met het oog op
veranderende regelgeving, met name de DAEB-niet DAEB scheiding en de passendheidstoets
vanuit de Herzieningswet.
b. Vrijkomend aanbod betaalbaar
Onze inzet: voor woningzoekenden is de prijsstelling van het vrijkomend aanbod van belang. We
volgen daarbij de afspraken zoals die recent in de regio Haaglanden gemaakt zijn: van het voor
nieuwe verhuur beschikbare aanbod is minimaal 85% sociaal, waarvan minimaal 70% betaalbaar.
Het BTIV kan (afhankelijk van de uiteindelijke uitspraken over passend toewijzen) aanvulling of
aanpassing van deze afspraken vergen. Zodra de regels definitief zijn verkennen we gezamenlijk
de consequenties en eventueel noodzakelijke wijziging van de aanbodafspraken.
c. Huurbeleid als middel om op betaalbaarheid te sturen
Ons huurbeleid is zodanig ingericht dat het sturing geeft aan de onder a en b genoemde zaken.
Vertrekpunt voor de jaarlijkse huurverhoging voor zittende huurders, is een gematigde
huurverhoging voor de doelgroep, waarbij we streven naar inflatievolgend vanaf 2017. Zolang het
rijk dat mogelijk maakt, benutten we de inkomensafhankelijke huurverhoging voor de huishoudens
die scheef wonen. Vertrekpunten voor het streefhuurbeleid7 zijn de gewenste ontwikkeling van
onze woningvoorraad (zie onder a) en de aanbodafspraken (zie b).
d. Bevorderen doorstroming
Doorstroming is voor ons geen doel op zich, maar een middel om schaarse woningen vrij te
spelen. Focus ligt op doorstroming uit woningen geschikt voor gezinnen. We continueren onze
inzet van de wooncoach, die huurders die willen verhuizen helpt wanneer zij een grote woning
achterlaten. Dit werpt vruchten af, vooral in combinatie met de verhuispremie van de gemeente.
Staedion continueert de inzet van de wooncoach, onder de voorwaarde dat de gemeente dit
combineert met de verhuispremie (conform oude afspraken). Conform de regionale afspraken
werken we mee aan het gericht stimuleren van senioren om te verhuizen.
We zijn een voorstander van tijdelijke huurcontracten voor doelgroepen die tijdelijk zijn
aangewezen op een sociale huurwoning. We zien daarin kansen om de dynamiek in specifieke
woningsegmenten te vergroten. Randvoorwaarden zijn dat de betreffende huishoudens na afloop
6 Uitgaande van subsidiabele huur tot de liberalisatiegrens, waarbij een woning tijdelijk een hogere huur kan hebben (maar
nooit boven maximaal redelijk) vanwege inkomensafhankelijke huurverhoging. 7 De huur voor nieuwe huurders en van belang bij het bepalen van het plafond voor de jaarlijkse huurverhoging.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 10
van het tijdelijke huurcontract alternatieven op de woningmarkt hebben en dat de leefbaarheid in
complexen niet in het geding komt.
We verwachten van de gemeente het continueren van de verhuispremie.
e. Beperkte rol in het middensegment
Onze prioriteit ligt zoals gezegd bij de doelgroep voor sociale huur. Onze inzet in het
middensegment is beperkt en bedoeld om mensen aan eenzijdige wijken te binden en
doorstroming te bevorderen.
Uitgangspunten: ons vrije sector huurbezit zal naar verwachting max. 10% van ons totale
woningbezit uitmaken8. Nieuw aanbod creëren we alleen in eenzijdige wijken waar de markt
het laat liggen. De focus ligt op marktconforme producten voor (lage) middeninkomens.
Met de Herzieningswet is er meer ruimte om (tijdelijk) de lage middeninkomens (inkomen tot
€38.900) te bedienen. We geven deze groep kansen in het segment tussen aftoppingsgrenzen
en huurprijsgrens, echter zonder voorrangspositie. Onze prioriteit ligt immers bij de doelgroep.
De vrije ruimte die er is voor toewijzing aan hogere inkomens (10% van de toewijzingen) is
voor een belangrijk deel nodig voor het huisvesten van urgenten en herstructurerings-
kandidaten. Daar ligt ook onze prioriteit.
We zijn terughoudend met verkoop van sociale huurwoningen. Verkoop heeft als doel het kunnen
verversen van ons woningbezit (in combinatie met nieuwbouw, zie 3.3b). We verkopen maximaal
150 woningen per jaar. We hanteren daarbij de volgende uitgangspunten:
We verkopen voor marktwaarde met in acht neming van de regelgeving ten aanzien van
verkopen door corporaties. Gezien de samenstelling van ons te verkopen bezit heeft een groot
deel van deze woningen een koopsom tussen €75.000 en €200.000 en is daarmee bereikbaar
voor de doelgroep en middeninkomens.
We verkopen bij voorkeur in wijken met een grote concentratie aan sociale huurwoningen. Met
het oog op behoud van betaalbaar aanbod in niet eenzijdige wijken verkopen we daar bij
voorkeur geen sociale huurwoningen.
We verkopen aan zittende bewoners of bij mutatie. Sociale huur verkopen we niet
complexgewijs. Als een woning langdurig te koop staat overwegen we deze woning opnieuw te
verhuren. Dit beoordelen we per situatie, samenhangend met de kenmerken van de woning,
het complex en de buurt.
We verkopen geen woningen met een onveilige installatie.
We bieden de gemeente inzicht in onze verkoopvijver en de realisaties. Voor zover kopers bereid
zijn hun inkomen te tonen, geven we jaarlijks ook een totaaloverzicht van verkopen aan de
doelgroep en middeninkomens.
We verwachten van de gemeente dat de afspraken over de afdracht van grondwaardesuppletie in
het volkshuisvestingsfonds en de gelabelde voorziening voor Staedion, in de komende
afsprakenperiode worden gecontinueerd.
8 Dan gaat het over het totale bezit van Staedion, ook buiten de gemeente Den Haag.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 11
f. Terugdringen huurachterstanden
We pleiten voor het versterken van de samenwerking bij schuldhulpverlening en het voorkomen
van huisuitzettingen. We willen onze gezamenlijke aanpak meer op preventie richten. Dat betekent
voor onze inzet:
We versterken onze inzet op persoonlijk contact met huurders met betalingsproblemen, door
2.000 huisbezoeken per jaar aan huurders met betalingsachterstanden.
We verzorgen daarbij via een gespecialiseerde zorginstelling of instelling voor
maatschappelijke opvang, 50 trajecten per jaar voor hulpverlening aan huurders met
betalingsachterstanden waar psychische- of gezondheidsproblemen de oorzaak zijn.
We informeren onze huurders over huurbetaling, mogelijkheden voor huurtoeslag enzovoort.
Dat doen we via verschillende media (inclusief filmpjes op youtube), om de diversiteit aan (ook
kwetsbare) groepen te bereiken.
We bieden potentiële nieuwe huurders inzicht in de woonlasten voor de gewenste nieuwe
woning. Dit gebeurt via een woonlastentool die per 1 juli 2015 toegankelijk is via
www.woonnet-haaglanden.nl. Deze tool bevat ook een indicatie van de energielasten. Op die
manier kunnen woningzoekenden beter kiezen voor een woning die in woonlasten past.
Wij continueren ons Nieuwe Kansbeleid (par. 3.6). Hiermee kunnen we inspelen op financiële
problemen bij nieuwe huurders, zodat betalingsproblemen op een later moment voorkomen
kunnen worden.
We verwachten van de gemeente:
Voldoende capaciteit voor (schuld-)hulpverlening via Den Haag Op Maat, ook bij een toename
van het aantal huurders met financiële problemen en huurachterstanden.
Het samen met ons optimaliseren van de samenwerking.
Het versterken van de samenwerking voor preventie van huurachterstanden en het maken van
afspraken daarover. Bij voorgenomen nieuwe verhuringen aan mensen met financiële
problemen, vragen we de gemeente om een snelle intake en, wanneer dit nodig blijkt, om een
adequate en snelle organisatie van de benodigde (schuld)hulpverlening (zie ook Nieuwe
Kansbeleid, zie par. 3.6).
g. Uitgelicht studenten en pas afgestudeerden
Onze inzet. We hebben circa 1.000 studentenwoningen in bezit. We bouwen de komende jaren
niet specifiek voor studenten. Deze groep kan terecht in de reeds aanwezige studentenwoningen
en in de reguliere voorraad. Daarin houden we zoals gezegd bewust een deel van de woningen in
de huurcategorie tot de kwaliteitskortingsgrens voor jongeren, met het oog op de beschikbaarheid
van huurtoeslag voor deze groep. Voor net afgestudeerden (en andere starters op de zelfstandige
woningmarkt) gaan we experimenteren met tijdelijke huurcontracten om de doorstroming op de
woningmarkt te bevorderen.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 12
h. Uitgelicht arbeidsmigranten
We continueren onze inzet ten aanzien van arbeidsmigranten. We huisvesten arbeidsmigranten die
zich voor langere tijd in Den Haag willen vestigen deels via de woonruimteverdeling in reguliere
huurwoningen. We hebben daarnaast een voorraad plekken opgebouwd voor arbeidsmigranten die
vanwege werk voor kortere tijd in Den Haag verblijven. Deze plekken houden we zo veel mogelijk
in stand. Extra aanbod en/of vormen van tijdelijke huisvesting voor deze groep heeft bij ons geen
prioriteit gezien de druk vanuit andere doelgroepen (denk aan statushouders of zorgbehoevenden).
We realiseren geen gebouwen exclusief voor arbeidsmigranten. Wel benutten we tijdelijke
mogelijkheden in complexen die we ingrijpend gaan renoveren of vervangen. Deze mogelijkheden
fluctueren in omvang, samenhangend met de planning van renovatie en vervanging.
3.3 Vernieuwde stad: Staedion staat voor betaalbare basiskwaliteit
De kwaliteit van onze woningen is cruciaal voor het thuisgevoel van onze bewoners. Onze prioriteit
ligt bij de verbetering van bestaand woningbezit, naast het incidenteel vervangen van complexen.
Gezondheid en veiligheid zijn onze speerpunten voor de komende periode, waarmee we ook een
slag maken in het verduurzamen van onze woningen. We zorgen voor een sobere maar degelijke
basiskwaliteit van de woningen, al dan niet met keuze voor bewoners voor extra opties.
Ons prestatievoorstel in het kort, daarna nader toegelicht:
a. alle woningen naar basiskwaliteit en duurzaam mits betaalbaar
b. nieuwbouw t.b.v. het verversen van ons woningbezit
c. continueren stedelijke vernieuwing
d. benutten Haagse kracht
a. Alle woningen naar basiskwaliteit en duurzaam mits betaalbaar
We hebben een basiskwaliteit voor onze woningen gedefinieerd, waarin het voldoen aan de eisen
op het gebied van veiligheid en gezondheid belangrijke speerpunten zijn. Ons streven is dat in
2030 al onze woningen aan de basiskwaliteit voldoen. Op korte termijn inventariseren we per
complex wat er eventueel nog nodig en mogelijk is om het betreffende complex op basiskwaliteit te
brengen. We maken op basis daarvan een planning voor de investeringen op de middellange
termijn. Onze inzet:
In de periode 2015 tot en met 2019 investeren we minimaal €300 miljoen in het onderhoud en
de verbetering van onze woningvoorraad. Daarbij behouden of brengen we de betreffende
woningen op het niveau van de basiskwaliteit.
in de periode 2015 tot en met 2017 vervangen we alle open verbrandingstoestellen.
We gaan in gesprek met onze bewoners over het thema gezond wonen, waarbij we huurders
voorlichten over gezond wonen en de invloed van de huurders daarop.
We zetten in op verduurzaming van ons bezit onder de voorwaarde dat de betaalbaarheid niet
in het geding komt. We staan open voor een Woonpact met afspraken over het verduurzamen
van ons woningbezit. Primair om de woonlasten voor onze huurders te reduceren en daarnaast
om de CO2 uitstoot te beperken. We vinden het belangrijk dat het accent ligt op het benutten
van duurzame bronnen, en niet (alleen) op het maken van labelstappen.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 13
Van gemiddeld energielabel D in 2015 gaan we naar gemiddeld energielabel C in de periode
tot en met 2019. Dit is gebaseerd op de oude labelsystematiek. Onze focus ligt op het
verbeteren van complexen met de slechtste energieprestaties. We streven naar volledige
afbouw van de F en G labels, waarbij we in de komende periode het aandeel F en G labels
reduceren van 10% nu naar circa 4% in 2020.
Vanaf juli 2015 publiceren we het vrijkomend woningaanbod met een woonlastenindicatie. Op
basis van de kenmerken van het huishouden (samenstelling, leeftijd en inkomen) en de woning
(huurprijs en energieprestatie), geven de woningadvertenties aan of de woning voor dit
huishouden betaalbaar is (Woonlastentool, par. 3.2f).
Na energetische woningverbetering vragen we aan zittende bewoners een hogere huur. Deze
huur berekenen we aan de hand van de stappen die de woning maakt op de Energie-index,
gerelateerd aan de punten in het Woning Waardering Stelsel (WWS)9. Een woonlastengarantie
kunnen we niet afgeven. Wij kunnen garanderen dat het comfort toeneemt en energie kan
worden bespaard; we hebben geen invloed op bewonersgedrag.
We informeren huurders over de meerwaarde van zuinig energieverbruik en trekken daarin
samen op met de huurdersvereniging en de gemeente. We omarmen dan ook het aanbod van
de huurdersverenigingen om daar een actieve rol in te spelen10
.
We volgen de ontwikkelingen rondom het Haagse Warmtebedrijf. Waar interessant zullen we
bij de aanpak van complexen aansluiting op het warmtenet overwegen. Uitgangspunten zijn
kleinschaligheid, het gebruik van duurzame bronnen en een zware stem voor onze bewoners.
We zien risico’s voor de exploitant van het Warmtebedrijf, in het bijzonder vanwege de
benodigde schaalgrootte11
.
We geven huurders de mogelijkheid om zelf duurzame voorzieningen te treffen en bezien in
2015 kritisch de voorwaarden die we daarbij stellen. Zo nodig en mogelijk schrappen we
belemmeringen van onze kant.
We verwachten van de gemeente het volgende:
Inzet op informatievoorziening richting bewoners over energiebesparing en het benutten van
duurzame bronnen.
De gemeente verkent de mogelijkheden van een revolverend fonds. Voor Staedion is dit
momenteel niet interessant, aangezien onze leningenportefeuille maximaal wordt benut in
relatie tot onze bedrijfswaarde. Extra lenen is geen optie. Mogelijk kan worden onderzocht in
hoeverre onze bewoners hiervan gebruik kunnen maken, bijvoorbeeld wanneer zij zelf
duurzame voorzieningen willen aanbrengen, maar het hun ontbreekt aan middelen. Wij denken
dan aan het plaatsen van zonnepanelen (waar mogelijk).
9 Een systematiek waarmee de maximaal redelijke huur van een woning kan worden bepaald
10 Bijeenkomst met huurdersorganisaties 27 november 2014
11 Zie ook onze reactie in het Bestuurlijk Overleg d.d. 4 maart 2015
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 14
b. Nieuwbouw t.b.v. verversen woningvoorraad Staedion
Ons doel is de komende jaren ons woningbezit in Den Haag te consolideren. We bouwen nieuwe
woningen om onze voorraad te kunnen verversen en nieuwe kwaliteiten te kunnen toevoegen.
Onze inzet:
We bouwen in 2015 tot en met 2018 gemiddeld circa 100 nieuwe sociale huurwoningen per
jaar en streven ernaar dit aantal te verhogen tot 150 (de plusvariant zoals genoemd aan het
begin van dit hoofdstuk). We bouwen bijvoorbeeld 72 sociale huurwoningen op het GIT-terrein.
We bouwen gezien de ontwikkelingen in de bevolkingsopbouw voornamelijk voor kleine
huishoudens, e.e.a. afhankelijk van de locatie en de behoefte in het betreffende gebied.
We innoveren om betaalbare gestapelde woningen zonder onrendabele top te kunnen
realiseren en zoeken daarin samenwerking met anderen. We passen dit als pilot toe bij het
project Coevordenstraat/Haveltestraat (227 huurwoningen met een subsidiabele huur beneden
de tweede aftoppingsgrens).
We verwachten van de gemeente:
Medewerking aan het haalbaar maken van rendabele nieuwbouw van betaalbare sociale
huurwoningen, o.a. door flexibele bestemmingsplannen (extra verdieping bijvoorbeeld),
beperkte eisen t.a.v. parkeren, efficiënt doorlopen van benodigde procedures en sociale
grondprijzen.
Alert op kansen voor additionele sociale nieuwbouw in de periode 2017 en verder.
c. Continueren stedelijke vernieuwing
Wij staan voor een stad met veerkrachtige wijken waar het prettig wonen is. In een aantal gebieden
is het nodig de stedelijke vernieuwing te continueren om de woningen en woonomgeving op peil te
brengen. Wij leggen daarbij de prioriteit op de gebieden Transvaal Noord en Zuidwest. Dat neemt
niet weg dat we ook in andere gebieden blijven investeren.
Onze inzet:
We actualiseren in 2015 onze strategie voor Transvaal-Noord, waarbij kwaliteitsverbetering
van onze woningen en het verbeteren van de leefbaarheid speerpunten zijn. We gaan in de
periode 2015 tot en met 2019 diverse complexen renoveren of vervangen.
We intensiveren onze aanpak van complexen in Zuidwest.
Bijvoorbeeld in Morgenstond: we vervangen aan de Coevordenstraat-Haveltestraat 227
huurwoningen door nieuwe betaalbare huurwoningen. We starten in 2015 met nieuwbouw van
51 sociale huurwoningen aan de Tinaarlostraat. Daarnaast is een deel van de grond verkocht
aan ERA, die daar eengezinskoopwoningen bouwt. Hiermee wordt de eenzijdigheid van de
woningvoorraad in de buurt doorbroken.
Ook investeren we de komende jaren tenminste 20 miljoen in Moerwijk. We pakken op korte
termijn bijvoorbeeld complexen aan de Moerweg, Nettelhorststraat en het Westhovenplein aan.
Daarnaast verbeteren we een aantal complexen in Mariahoeve en werken we in Laak samen
met zorgaanbieder Florence aan een visie op de herontwikkeling van Wenckebach.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 15
We verwachten van de gemeente:
Prioriteit geven aan de herstructureringsgebieden bij de inzet van gemeentelijke middelen,
zoals middelen voor het openbare gebied.
Afstemming van plannen voor herinrichting van het openbaar gebied met de ingrepen van de
corporaties aan de complexen.
Continueren van de afspraken over het Volkshuisvestingsfonds (Stadsvernieuwing).
Voldoende projectcapaciteit binnen de gemeentelijke organisatie.
Het sneller afgeven van de voorrangsverklaring voor herstructureringskandidaten en een
snellere actiegebied aanwijzing en afgifte van sloopvergunning.
d. Benutten Haagse kracht, kansen en creativiteit
We onderschrijven de visie van de gemeente om aan te sluiten bij initiatieven die uit de stad
ontstaan, om de kracht van de inwoners en het bedrijfsleven te benutten. Voor ons komt dat tot
uitdrukking in het eerdergenoemde ‘met onze bewoners’ (zie 3.1). Onze inzet:
We hebben met onze focus op ‘met bewoners’ helder gemaakt dat we de invloed van
bewoners willen vergroten. De wooncoöperatie is daar een vorm van. Wij staan open voor
wensen van bewoners die een wooncoöperatie willen oprichten en zien vooral kansen in een
beheercoöperatie (conform typering in het wetsvoorstel Herzieningswet).
We verwelkomen en stimuleren initiatieven voor creatief ruimtegebruik wanneer bewoners
concrete ideeën hebben. We werken mee om kansrijke initiatieven mogelijk te maken.
We staan open voor initiatieven van onze bewoners om zelf onderdelen van het beheer van
het complex en/of de directe woonomgeving op zich te nemen. We zullen deze initiatieven
stimuleren en faciliteren en maken daarover heldere afspraken met de betreffende bewoners.
We zien geen proactieve rol voor ons weggelegd waar het gaat om transformatie van
leegstaande solitaire kantoorpanden.
We sturen met het maatschappelijk en bedrijfsonroerend goed in onze portefeuille actief op het
versterken van de leefbaarheid en de sociale kwaliteit in de buurt (zie 3.5 c).
We verwachten van de gemeente:
Inzet bij (tijdelijk) creatief gebruik van braakliggende terreinen.
Inzet om eventuele benutting van leegstaande panden voor onze doelgroep rendabel te
maken.
3.4 Woonruimteverdeling
Regulier woningzoekenden vs. de huisvesting bijzondere doelgroepen
Staedion biedt huisvesting voor alle lage inkomensgroepen. Een deel daarvan (ongeveer 40%)
wordt buiten de reguliere woonruimteverdeling om toegewezen aan bijzondere doelgroepen12
.
Belangrijk gesprekspunt voor de komende periode is de balans in slaagkansen en wachttijden van
verschillende groepen woningzoekenden, in het bijzonder vanwege de ontwikkelingen op het
12 Urgenten, begeleid wonen, statushouders, stadsvernieuwingskandidaten enzovoort
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 16
terrein van wonen en zorg en de stijgende lijn in de taakstelling voor het huisvesten van
statushouders. Onze inzet:
We blijven woningen beschikbaar stellen voor bijzondere doelgroepen. Onder meer voor
mensen die zorg of begeleiding nodig hebben om zelfstandig te kunnen wonen, conform de
afspraken met de gemeente en met begeleidende instanties op dit gebied (zie par. 3.6a).
We verkennen samen met de gemeente enkele scenario’s voor de benodigde reservering,
geredeneerd vanuit de ontwikkeling van de verschillende doelgroepen, het hiervoor benodigde
woningaanbod en eventuele verdringingseffecten op de sociale huurmarkt.
We maken afspraken over de woonruimteverdeling voor lokaal maatwerk.
We verwachten van de gemeente
Initiatief in de scenarioverkenning en het opstellen van concrete afspraken.
Inzet in de regio ten behoeve van uniforme en efficiënt uit te voeren regelgeving
(Huisvestingsverordening) en het regionaal oppakken van de volkshuisvestelijke opgave.
Oog voor draagkracht van buurten en complexen
Onze inzet: we herkennen de problematiek van cumulatie van probleemhuishoudens in enkele
complexen. We starten met een werkwijze vergelijkbaar met het stoplichtmodel. Voor nieuwe
huurders bij bepaalde ‘rode’ complexen13
geldt een intensievere intake en het toeleiden naar
begeleiding wanneer dat nodig blijkt om zelfstandig en zonder problemen te kunnen wonen. Ook
houden we rekening met de draagkracht van complexen bij de directe woningtoewijzing.
Bij voorgenomen nieuwe verhuringen aan mensen met financiële, psychische of
gezondheidsproblemen verwachten we van de gemeente om een snelle beoordeling voor de
mogelijkheden van zelfstandig wonen en wanneer dit nodig blijkt, een adequate en snelle
organisatie van de benodigde hulpverlening (zie ook Nieuwe Kansbeleid, paragraaf 3.6).
Aanbod voor statushouders
Jaarlijks maken we afspraken over de bijdrage van de corporaties aan de taakstelling ten aanzien
van het huisvesten van statushouders. Wij blijven ons inzetten voor een bijdrage naar rato van ons
aandeel in de kernvoorraad. We bieden directe bemiddeling binnen de mogelijkheden van onze
huidige formatie en we zullen de informatie voor statushouders over het gebruik van de woning en
de omgeving verbeteren, samen met de gemeente en de andere Haagse corporaties.
We verwachten van de gemeente voldoende en juiste begeleiding van statushouders voor alle
essentiële zaken die met wonen te maken hebben. Dit is belangrijk om problemen voor
statushouder en omgeving te voorkomen. Dit betreft nadrukkelijk ook begeleiding nadat de
statushouder de woning betrokken heeft. We willen afspraken maken over een centraal
aanspreekpunt voor onze medewerkers, over hulpverlening wanneer ondanks eerdere
begeleiding op een later moment problemen ontstaan en over de informatievoorziening voor de
statushouders.
13 Complexen met een lage score op onze Beheer Intensiteits Kaart
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 17
Samenwerking bij verhuisaangifte en voorrangsverklaring
Onze inzet: wij werken samen bij de verhuisaangifte. We streven naar een nieuwe werkwijze om
het aantal administratieve handelingen die wij voor de gemeente uitvoeren te reduceren.
We vragen van de gemeente (mede vanwege de nieuwe huisvestingsverordening) om op korte
termijn slimme ICT oplossingen te realiseren voor het afgeven van de huisvestingsvergunning en
voor het minimaliseren van het administratieve werk voor de aanvraag van een
voorrangsverklaring. Dit is een gemeentelijke verantwoordelijkheid die nu deels wordt uitgevoerd
door de corporaties.
3.5 Aangename buurten
De waardering van de plek waar onze bewoners wonen is sterk bepalend voor de mate waarin
bewoners zich thuis voelen. Wij blijven ons inzetten voor een schone, hele en veilige
woonomgeving. Wij richten ons hierbij op onze bewoners, op onze complexen en de directe
woonomgeving. We werken samen met ketenpartners en bewoners en vervullen daarin een
belangrijke signalerende rol. Ons prestatievoorstel in het kort:
a. Participeren in gezamenlijke werkwijze wijkenaanpak
b. Continueren aanwezigheid in de buurten
c. Inzet op fysieke verbetering van onze complexen met bijbehorende buitenruimte
d. Continueren aanpak overlast en onrechtmatigheden
e. Inzet op bewonersparticipatie
Nader toegelicht:
a. Samenwerking in wijkenaanpak
Onze inzet: wij onderschrijven de uitgangspunten van gebiedsgericht werken en willen
procesafspraken maken over de samenwerking in de ‘wijkenaanpak nieuwe stijl’. We werken graag
mee aan gemeentelijke gebiedsprogramma’s voor die activiteiten die tot onze wettelijke taak horen.
De intensiteit hiervan hangt samen met ons bezit in het betreffende gebied.
Onze focus ligt op gebieden waar de leefbaarheid achterblijft bij het gemiddelde in Den Haag en de
problematiek op het gebied van veiligheid het grootst is. Wij gebruiken voor de prioritering onze
Beheer IntensiteitsKaart (BIK). Dit instrument bieden we aan als basis voor onderlinge afstemming.
We verwachten van de gemeente een coördinerende rol in het verzamelen en structureren van de
benodigde informatie en het organiseren van het gesprek over prioriteiten en de inzet.
Aandachtspunt is wat ons betreft een efficiënte en effectieve werkwijze, waarbij ook de interne
afstemming binnen de gemeente is geborgd.
b. Continueren aanwezigheid in de buurten
Onze inzet: aanwezigheid van onze medewerkers in onze buurten. Onze huismeesters, sociaal
complexbeheerders en woonconsulenten zetten zich onverminderd in voor de leefbaarheid van de
woonomgeving van onze huurders. Zij vervullen een belangrijke signalerende rol bij problemen van
huurders en in de woonomgeving.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 18
We vragen aan de gemeente om de Signaleringsoverleggen te continueren. Dit forum is voor ons
essentieel in de gezamenlijke aanpak van ernstige woonoverlast. Dit kan niet overgenomen
worden door de Sociale Wijkzorgteams. Wanneer er bij huurders die woonoverlast veroorzaken
sprake is van problemen op het gebied van lichamelijke of geestelijke gezondheid, ligt er
vanzelfsprekend wel een relatie met de Sociale Wijkzorgteams. De aanpak van ernstige
woonoverlast zelf, vergt absoluut de samenwerking in de Signaleringsoverleggen.
c. Inzet fysieke verbetering
Onze inzet: we investeren in het verbeteren van onze complexen (zie par. 3.3). Inbraakpreventie is
onderdeel van onze basiskwaliteit (hang- en sluitwerk), ook al gebruiken we daarbij niet het
Keurmerk Veilig Wonen. Ook sluiten we waar nodig portieken en achterpaden.
We sturen actief op een bijdrage van ons bestaand maatschappelijk- en bedrijfs-onroerend goed in
plinten (MOG en BOG) aan de leefbaarheid en sociale kwaliteit, met name in buurten met een lage
leefbaarheidsscore. We willen samen met de gemeente naar formules zoeken om de functie van
BOG in deze gebieden te versterken, in het bijzonder voor startende ondernemers en passend bij
het DNA van de buurt. Indien nodig overwegen we omzetting naar betaalbare huurwoningen om
verloedering te voorkomen.
We verwachten van de gemeente:
Extra politie inzet wanneer wij een inbraakgolf in een specifieke buurt constateren.
Continueren van voorlichting over veiligheid in de wijken. Onze ervaring is dat dit effectief is.
In stand houden van de beschikbare middelen voor fysieke investeringen voor de veiligheid
van de woonomgeving, zoals achterpadverlichting.
Medewerking aan nieuwe formules voor plinten en aan eventueel noodzakelijke
bestemmingsverandering voor functies ten behoeve van de buurteconomie.
d. Continueren aanpak overlast en onrechtmatigheden
We kennen in Den Haag een succesvolle traditie van samenwerking in het bestrijden van overlast
en onrechtmatigheden in bewoning. Onze inzet:
Het voortzetten van de samenwerking in de aanpak van overlast en onrechtmatigheden en
deze werkwijzen doorontwikkelen en verbeteren. Daarbij verlenen we (voor zover mogelijk
binnen privacy regels) medewerking aan een centrale registratie van woonoverlast.
Het continueren van de inzet voor het Meld- en Steunpunt Woonoverlast en het Bureau
Bemiddeling en Mediation.
Actief ondersteunen ven stimuleren van de oprichting buurtpreventieteams van bewoners in
onze buurten.
Continueren van de medewerking aan de pilot gedragsaanwijzing van de gemeente.
Wij verwachten van de gemeente:
Voortzetten van de inzet voor de bestrijding van onrechtmatig gebruik van corporatiewoningen,
het Meld- en Steunpunt Woonoverlast en het bureau Bemiddeling & Mediation.
Continueren van medewerking aan schouwen in de wijk.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 19
Doorontwikkeling van bestaande werkwijzen naar één geïntegreerde aanpak van
onrechtmatige bewoning, overbewoning, woonfraude en woon-, hennep- en drugsoverlast
e. Inzet op bewonersparticipatie
Het versterken van participatie en zelfbeheer heeft de komende jaren voor ons prioriteit (zie par.
3.1). Onze inzet richt zich op onze bewoners en onze complexen. We experimenteren met nieuwe
vormen, waar mogelijk ondersteund door de gemeente. Wij stimuleren onze bewoners echter
nadrukkelijk tot bredere participatie, bijvoorbeeld in de buurtpreventieteams of bij creatief
ruimtegebruik zoals bedoeld in par. 3.3d.
We vragen van de gemeente inzet van menskracht voor het stimuleren en ondersteunen van
bewonersinitiatieven.
3.6 Sociaal domein
Door de vergrijzing en door grote veranderingen in de zorg, wonen steeds meer mensen met een
zorgvraag in een gewone woning. De grootste groep betreft ouderen, maar ook mensen met een
verstandelijke of lichamelijke beperking, mensen met een psychiatrisch ziektebeeld of ex dak- en
thuislozen wonen steeds vaker (weer) thuis. Een groot deel van hen heeft een laag inkomen en is
aangewezen op een sociale huurwoning. Omdat het bieden van een thuis aan mensen met een
laag inkomen onze kerntaak is, richt Staedion zich ook op het goed huisvesten van deze bewoners
wanneer zij zorg of begeleiding nodig hebben. Ons prestatievoorstel in het kort:
a. Beschikbaar stellen van woningen voor nieuwe huurders met een zorgbehoefte
b. Nieuwe Kansbeleid voor nieuwe huurders met een problematisch verleden
c. Samen werken bij zittende huurders die zorg of ondersteuning nodig hebben
d. Bieden geschikte woningen (van reguliere geschikte woningen tot integrale
woonzorgconcepten, inclusief transformatie van bestaand intramuraal zorgvastgoed)
Nader toegelicht:
a. Beschikbaar stellen van woningen voor nieuwe huurders met een zorgbehoefte
Onze inzet:
We bieden betaalbare huurwoningen voor bewoners met een zorgvraag, zoals ouderen,
mensen met een verstandelijke beperking of dak- en thuislozen. Jaarlijks wordt een deel van
de vrijkomende voorraad ingezet voor directe bemiddeling voor begeleid wonen. In de
afgelopen jaren hebben wij hiervoor ca. 5% van het jaarlijks vrijkomend aanbod toegewezen14
.
We werken mee aan onderzoek en scenarioanalyses voor het bepalen van het aanbod van
woningen voor huishoudens die zorg nodig hebben. De balans tussen beschikbare woningen
voor reguliere woningzoekenden en voor andere specifieke doelgroepen is een belangrijk
vraagstuk bij het bepalen van de omvang van het te reserveren aanbod (onderdeel van de
scenarioanalyse als beschreven in 3.4). Deze balans bespreken we samen met de gemeente
en zorginstellingen, op basis van nader inzicht in vraag en aanbod, vanuit het Regionale
14 Dit maakt onderdeel uit van de in 3.4 genoemde directe toewijzing.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 20
onderzoek Haaglanden15
en vanuit de uitkomsten van scenarioanalyses voor Den Haag voor
de woonruimteverdeling (zie ook 3.4).
Wij werken mee aan het in beeld brengen van lopende afspraken en bundelen en verlengen
deze waar nodig.
Wij vragen van de gemeente het volgende
Een proactieve en adequate invulling van de regierol voor het bepalen van het benodigde
woningaanbod voor wonen met zorg en/of begeleiding, met een integrale benadering vanuit de
verschillende gemeentelijke diensten. Daarbij hoort ook het in kaart brengen van de opgaven,
op stedelijk en op wijkniveau, en het maken van keuzen in de prioritering van doelgroepen.
Duidelijke afspraken en garanties ten aanzien van de begeleiding via de gemeentelijke Wmo
(Wet maatschappelijke Ondersteuning) om zelfstandig wonen voor minder zelfredzame
huurders ook op langere termijn mogelijk te maken. Het gaat om een bieden van adequate
zorg of begeleiding voor een vooraf afgesproken periode. Dit is cruciaal om huurachterstanden,
huisuitzettingen, vervuiling en overlast voor omwonenden te voorkomen. Denk bijvoorbeeld
aan zorg of begeleiding voor het kunnen betalen van de huur, het voorkomen van
woonoverlast en schoonhouden van de woning en woonomgeving. Wij vragen de gemeente
om met ons en met zorginstellingen concrete afspraken te maken over de invulling en
gemeentelijke financiering van specifieke zorg en begeleiding voor begeleid wonen.
b. Nieuwe kansbeleid voor huurders met een problematisch verleden
Onze inzet:
We bieden via het Nieuwe Kansbeleid huisvesting aan nieuwe huurders met een problematisch
verleden, onder de voorwaarde dat zorg of begeleiding via o.a. de gemeentelijke Wmo
beschikbaar is. Wij bieden voor het signaleren van problemen onze signaleringsinstrumenten
zoals een credit check voor nieuwe huurders en de inzet van onze medewerkers.
Wij kijken bij het huisvesten van deze huurders naar de draagkracht van complexen,
vergelijkbaar met het door de gemeente genoemde stoplichtmodel. Wij gebruiken de door ons
ontwikkelde Beheerintensiteitskaart (BIK), die we willen inbrengen in de samenwerking.
Wij vragen van de gemeente het volgende:
Een onafhankelijke, snelle en adequate beoordeling van nieuwe huurders met een verleden
van huisuitzetting of ernstige woonoverlast. De gemeente kan dit mogelijk maken door het
organiseren en financieren van deze beoordeling.
Het toeleiden van de nieuwe huurder naar zorg, wanneer dit noodzakelijk blijkt om zelfstandig
te kunnen wonen.
15 Het regionaal onderzoek 2015 vanuit de regionale prestatieafspraken Haaglanden is bepalend. Woningaanbod voor
mensen met een zorgvraag wordt hierin naar zorgdoelgroep en het voor hen benodigde type woningaanbod gespecifieerd.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 21
c. Samen werken voor zittende huurders die zorg of ondersteuning nodig hebben
Onze inzet
De hiervoor genoemde adequate beoordeling van zorgproblematiek en de toeleiding naar zorg
is ook aan de orde bij zittende huurders. De gemeente heeft hiervoor de Sociale
Wijkzorgteams in het leven geroepen. Staedion biedt, als onderdeel van de ‘tweede ring’ een
signalerende rol en zet medewerkers hiervoor in. Het gaat vooral om de inzet van onze
huismeesters, sociaal complexbeheerders en woonconsulenten.
Wij stimuleren onze bewoners tot participatie in het sociale domein. Juist voor bewoners die
van zorg, mantelzorg en burenhulp afhankelijk zijn, kan de participatie en burenhulp van
omwonenden een meerwaarde vormen.
We maken het voor mantelzorgers en mantelzorgvragers (al dan niet tijdelijk) mogelijk in
elkaars nabijheid te wonen, conform regionale afspraken en de Huisvestingsverordening.
Wij verwachten van de gemeente het volgende:
Een snelle intake voor zittende huurders met zorgproblematiek, adequate hulp en
terugkoppeling via de Sociale wijkzorgteams. Met name waar dit de oorzaak is van
woonoverlast, vervuiling of andere problemen in de woonsituatie.
Alert te zijn op eventuele nieuwe problemen of herhaling van oude problemen, ook na
beëindiging van de zorg of begeleiding van een huurder.
d. Bieden geschikte woningen en transformatie van zorgvastgoed
Voor een groot deel van de huurders met een zorgbehoefte volstaat een reguliere woning in
combinatie met zorg en begeleiding. Waar nodig zorgen we voor een aangepaste woning. Onze
inzet:
We verruimen het aanbod toegankelijke woningen.
We ontwikkelen nieuwe integrale woonconcepten. Uitgangspunt is het scheiden van wonen en
zorg, waarbij beiden slim worden gecombineerd (een integrale benadering van wonen, zorg,
diensten, ontmoeten). We doen dat samen met zorginstellingen waarbij onze rol de woning
betreft. Deze concepten realiseren we voornamelijk in bestaande complexen, waar nodig
fysiek aan te passen. Dit doen we onder de voorwaarden dat het complex breder inzetbaar is,
het geheel van woning en diensten voor onze bewoners betaalbaar is en zorginstellingen de
begeleiding en de exploitatie van diensten organiseren.
De herbestemming van mogelijk leegkomend, vaak intramuraal zorgvastgoed in onze
portefeuille, heeft prioriteit. We werken intensief samen met de betreffende zorgpartners en
betrekken de gemeente in de planvorming. Herbestemming van verzorgingshuizen benutten
we deels voor het realiseren van nieuwe woonzorgconcepten.
Ons vertrekpunt bij de ontwikkeling van een business case is de betaalbaarheid voor de
bewoners van het geheel van zorg, diensten, ontmoeten en de woning.
Wij verwachten van de gemeente het volgende:
De bereidheid afspraken te maken over aanpassingen in woningen in relatie tot het primaat tot
verhuizen, en over het effectief benutten van aangepaste en toegankelijke woningen.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 22
De beperkte mogelijkheden om het geheel van wonen, zorg, diensten en faciliteiten rendabel
én tegelijkertijd voor bewoners betaalbaar te houden stelt corporaties, zorginstellingen en
gemeenten voor nieuwe uitdagingen. Wij vragen deze gezamenlijke verantwoordelijkheid te
erkennen en de realisatie van nieuwe woonzorgconcepten te ondersteunen. Bijvoorbeeld op
het gebied van erfpacht, splitsingskosten, bestemmingswijziging, het aanmaken van
huisnummers, suppletie en grondprijzen. Maar ook in de financiering van de zorg via de Wmo
en de kosten die de gemeente aan bewoners zelf doorberekent, zoals gemeentelijke
belastingen of eventuele eigen bijdragen in de zorg of huishoudelijk hulp.
De bereidheid om afspraken te maken over continuïteit van de (financiering) van de lichtere
(Wmo) zorg voor de lange termijn, bij realisatie van nieuwe woonzorgconcepten. E.e.a. per
woonzorgconcept afhankelijk van de doelgroep van het betreffende concept.
Zorgen voor een toegankelijke woonomgeving, in het bijzonder rond locaties voor mensen met
een lichamelijke beperking.
De regie nemen in de afstemming tussen partijen op verschillende schaalniveaus: stedelijk en
in de Sociale Wijkzorgteams, maar ook in de regio waar het specifieke zorg betreft.
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 23
Bijlage 1: Overzicht paragrafen uitvraag en voorstel
Par Titels uitvraag Ons voorstel par.
3.1 Samen kijken en werken met stad en huurders
3.1.1 Participatiesamenleving Den Haag: burger voorwaarts! 3.1
3.1.2 Social Return en maatschappelijk verantwoord ondernemen 3.1
3.1.3 Samenwerking gemeente en corporaties in nieuw perspectief 3.1
3.2 Woonstad voor alle stedelingen
3.2.1 Betaalbaarheid en de sociale huurvoorraad 3.2 a, b, c
3.2.2 Middensegment 3.2 e
3.2.3 Scheefwonen & doorstroming 3.2 d
3.2.4 Studenten(huisvesting), jongeren en pas afgestudeerden 3.2 g
3.2.5 Huisvesting arbeidsmigranten 3.2 h
3.3 Vernieuwde stad; verduurzaming en Haagse nieuwbouwopgave
3.3.1 De Haagse nieuwbouwopgave 3.3 b
3.3.2 Investeringen in duurzaamheid; energiebesparing en warmtenetten 3.3 a
3.3.3 Herstructurering: motor van vernieuwing 3.3 a, c
3.3.4 Kwaliteit van de woningvoorraad en gezond wonen 3.3 a, c
3.3.5 Verkoop van corporatiewoningen 3.2 e
3.3.6 Benutten Haagse kracht, kansen en creativiteit 3.3 d
3.3.6.1 Transformatie van leegstaande kantoorpanden 3.3 d
3.3.6.2 Wooncoöperaties 3.1 en 3.3 d
3.3.6.3 Creatief ruimtegebruik 3.3 d
3.4 Woonruimteverdeling
3.4.1 Regulier woningzoekenden vs. de huisvesting bijzondere doelgroepen 3.4
3.4.2 Aanbod voor statushouders 3.4
3.4.3 Samenwerking bij verhuisaangifte 3.4
3.5 Wijkenaanpak, gebiedsgericht werken & veiligheid
3.5.1 Wijkenaanpak en gebiedsgericht werken 3.5 a
3.5.2 Focus vanuit de stadsdelen 3.5
3.5.3 Schoon, heel & veilig wonen 3.5
3.6 Sociaal domein
3.6.1 Langer en meer zelfstandig wonen 3.6 a, b, c
3.6.2 Transformatie zorgvastgoed 3.6 c
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 24
Bijlage 2: Begrippen
Uitleg begrippen
Doelgroep sociale huur/ EU-doelgroep Prijspeil 2015
Primaire doelgroep € 21.950/ € 29.825 (Wet op de Huurtoeslag)
Secundaire doelgroep Inkomen tussen primaire doelgroep en € 34.911
Tijdelijke doelgroep sociale huur/ lage
middeninkomens
Inkomen tussen EU-doelgroep en € 38.950
Middeninkomens Inkomen tussen EU-doelgroep en € 44.000
Hoge inkomens Inkomen hoger dan € 44.000
Sociale huur Prijspeil 2015
Kwaliteitskortingsgrens € 403
Aftoppingsgrenzen € 576 (1 en 2 persoonshuishoudens)
€ 618 (3 en meerpersoonshuishoudens)
Liberalisatiegrens € 710
Betaalbare huur Woningen met een huur beneden de tweede aftoppingsgrens
Vrije sector huur Huur hoger dan € 710
Zuivere wachttijd De tijd vanaf het moment dat een woningzoekende zich inschrijft
op Woonnet-Haaglanden tot aan het moment van het verkrijgen
van een huurwoning
Afkortingen
BTIV Besluit Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting, de algemene
maatregel van bestuur behorende bij de Herzieningswet die op
17 maart door de Eerste Kamer is aangenomen.
DAEB Diensten van Algemeen Economisch Belang
Wmo Wet maatschappelijke ondersteuning
WWS Woning Waardering Stelsel
Prestatievoorstel Staedion, versie voor 24 maart 2015 25
Bijlage 3: Financiële kengetallen
Financiële kengetallen Staedion 2015
Resultaat 2015 Norm toezichthouders
Solvabiliteit (%) 27,80% > 20,00%
Loan to Value bedrijfswaarde (%) 74,65% < 75,00%
ICR 1,65 > 1,40
DSCR 1,05 > 1,00
Inschatting samenstelling woningbezit Staedion Den Haag eind 2019
Aandeel
Tot kwaliteitskortingsgrens ( €403) Ca. 15%
Tussen kwaliteitskortingsgrens en 2e aftoppingsgrens (€618) Ca. 60%
Tussen 2e aftoppingsgrens en huurtoeslaggrens (€710) Ca. 15%
Boven huurtoeslaggrens 5-10%
Totaal 100%