Spoedinterventies in UZ Gasthuisberg

bij psychiatrische patiënten:

een data-analyse van 2010 en 2014

Kim Van VlasselaerIlke Callewaert

Promotor: Prof. Dr. J. De LepeleireCo-promotor: Prof. Dr. M. Sabbe

2

Inhoudstafel

1. Inleiding

- situering

- literatuur

2. Onderzoeksvragen

3. Methodologie

4. Resultaten

5. Discussie

6. Conclusie

Inleiding

4

Situering (1)

1. Psychiatrische spoedinterventies:

Toename door de-institutionalisering en ontstaan van psychiatrische urgentieteams

34 000 psychiatrische spoedcontacten/jaar in België

13 000 patiënten met gemiddelde aanmelding van 2,6x per patiënt

(Bruffaerts ea.)

5

Veeckman ea.• Retrospectieve studie van psychiatrische spoedcontacten op

spoedgevallendienst van het Universitair Ziekenhuis in Brussel

• Globaal toename aan (psychiatrische) spoedinterventies

• 1% van alle aanmeldingen betreft psychiatrische problematiek

6

Situering (2)

2. Spoedinterventies bij psychiatrische patiënten:

Spoedgevallen UZ Gasthuisberg: 1551 patiënten van 2010 t.e.m. 2014

Weinig gegevens over indicatie, diagnose, prognose,…

Vertrekpunt voor ons beschrijvend statistisch onderzoek

7

Situering (3)

3. Identificatie van ‘terechte’ verwijzingen

• Groeiende interesse in definiëren van ‘appropriatness’ van verwijzingen

Wanneer is een verwijzing ‘terecht’ of ‘onterecht’

Hoeveel ‘onterechte’ verwijzingen (al dan niet psychiatrisch) zijn er op de spoedgevallendienst van het UZ GHB?

(Michielsen ea. (2015), Breen ea. (2013), Dempsey ea. (2002))

8

Michielsen ea. (2015)

• Observationele prospectieve studie over de ‘appropriateness’ van verwijzingen door de huisarts naar de spoedgevallendienst UZ GHB

• Definitie ‘appropriate’: Verwijsbrief bevat symptomen/klachten die onmiddellijke

diagnose/behandeling vereisenESI (Emergency Severity Index) 1 of 2 bij triageNood aan interventies die enkel in ziekenhuissetting

beschikbaar zijn

• Resultaat: 73,8% ‘appropriate’ verwezen

Onderzoeksvragen

10

Opzet

• Zicht krijgen op de psychiatrische patiënt die verwezen wordt naar spoedgevallen vanuit een psychiatrische instelling

Verwijzende instelling Leeftijd, geslacht Moment van verwijzing Uitgevoerde technische prestaties op spoed Subjectieve meerwaarde van verwijzing Hospitalisatie na spoedopname Diagnose Mortaliteit

11

Na analyse…• Vergelijking tussen verschillende instellingen

• Vergelijking 2010 en 2014

• Is er een invloed van de samenwerking tussen UPC Kortenberg en UZ GHB op de manier van verwijzen?

• Zijn er bepaalde aandachtspunten/struikelblokken bij deze verwijzingen?

• Later: terugkoppelen gevonden informatie naar de instellingen om de efficiëntie van verwijzing te optimaliseren.

Methodologie

13

Dataverzameling Populatie

• Van 2010 t.e.m. 2014: 269 842 spoedcontacten in UZ GHB

• Hiervan: 1551 contacten verwezen vanuit psychiatrische instelling

• 2010 : 356 patiëntencontacten

• 2014 : 300 patiëntencontacten

14

Variabelen (1)

15

Variabelen (2)

16

Variabelen: subjectieve meerwaarde

• Volgens aanmeldingsklacht

• Eerst afzonderlijk, daarna toetsing aan elkaar

• In geval van verschil: herevaluatie volledige casus tot consensus

Meerwaarde Geen meerwaarde

Thoracale pijnDyspneeCommotioneel na valIntoxicaties medicatie/alcoholHemodynamische decompensatieBewustzijnsverlies/verandering

Enz…

Oppervlakkige snijwondesAngst, depressieHyperventilatieLuxatie blaassonde

Enz…

Resultaten

18

A. Verwijzende instelling (1)

• 2 belangrijkste instellingen:

Universitair Psychiatrisch Centrum (UPC) Kortenberg (41,62%)

Psychiatrisch Centrum St. Kamillus (PCK) Bierbeek (42,53%)

• Andere (7,93%)

• NA (7,93%)

19

Verwijzende instelling (2)

PCK > UPC p < 0,044 UPC > PCK p = 0,041

PCK 2014 < PCK 2010 p < 0,0001

20

B. Geslacht

• Totaal: 52,29% mannen vs 47,71% vrouwen

Verdeling is significant verschillend met p = 0,0001

21

B. Leeftijd• Mediane leeftijd

- PCK Bierbeek: 55 jaar

- UPC Kortenberg: 63 jaar

• Patiënten vanuit PCK Bierbeek zijn gemiddeld 4,53 jaar jonger dan vanuit UPC Kortenberg (p = 0,0116)

• Leeftijdscategorieën: 45-65j (32,62%), 65-85j (27,59%)

• 12,80% is jonger dan 25j

22

C. Moment van verwijzing: tijdstip

23

Moment van verwijzing: dag

p = 0,008

24

D. Technische prestaties

• 86,62% krijgt minstens één technisch onderzoek

Laboratoriumonderzoek: 70,68%

Beeldvorming: 72,42%

Functiemeting (excl. ECG): 30,82%

• 25,23% krijgt zowel labo, beeldvorming als functiemeting

• Er is een significante stijging in het aantal uitgevoerde laboratoriumonderzoeken tussen 2010 (67,24%) en 2014 (74,75%) (p = 0,0364)

25

E. Subjectieve meerwaarde2010: UPC > PCK met p =0,0051

2010 + 2014: UPC > PCK met p = 0,0142

26

F. HospitalisatieTotaal: 58,67% wordt gehospitaliseerd

2010: UPC > PCK met p = 0,0051

27

G. Mortaliteit

• Globaal: 3,23% overleed tijdens spoedopname of aansluitende hospitalisatie

PCK Bierbeek: 1,43%

UPC Kortenberg: 3,69%

28

H. Diagnose

29

• Traumatologie/orthopedie (26,66%)Verwikkeld trauma (43%), automutilatie (21%), onverwikkeld trauma (19%), …

• Pneumologie (14,95%)Infectie (67,3%), aspiratiepneumonie, longembolen, …

• Gastro-enterologie (14,18%)Obstipatie, infectie, galblaaslijden, PEGsonde problemen, …

• Neurologie (9,55%): Epilepsie (28%), commotio, TIA/CVA, hoofdpijn, meningitis, …

• Cardiologie (8,01%): AMI, (on)stabiele angor, peri(myo)carditis, …

• Urologie (8,94%):cystitis (46,42%), sondeprobleem (21,4%!), pyelonefritis, prostatitis, …

30

1. Psychiatrie (21,42%)

• Automutilatie (dubbel geregistreerd met ORT/THR) betreft meestal oppervlakkige snijwonden (geen meerwaarde)

• Intoxicatie (altijd meerwaarde)

• Andere: depressie, hyperventilatie, angststoornissen, … (meestal geen meerwaarde)

2010 > 2014 met p = 0,0012

31

2. Verwijzing o.w.v. verpleegkundige handeling

• 2,44% van alle verwijzingen

• Wisselen transurethrale/suprapubische sonde, wondzorg (1), plaatsen perifeer infuus voor IV antibiotica (1)

Discussie

33

1. Vergelijking UPC Kortenberg en PCK Bierbeek

• Weinig significante verschillen tussen beide instellingen.

• We weerhouden:- PC St. Kamillus en UPC Kortenberg hebben

vergelijkbaar aandeel in de verwijzingen naar spoedgevallen

- PC St. Kamillus: meer mannen; UPC Kortenberg: meer vrouwen

- Patiënten uit PC St. Kamillus waren gemiddeld 4,5 jaar jonger dan patiënten vanuit UPC Kortenberg.

- Verwijzing vanuit UPC Kortenberg: vaker subjectieve meerwaarde

34

2. Vergelijking 2010 en 2014

• Weinig significante verschillen

• We weerhouden:- 2010: meer patiënten uit PC St. Kamillus Bierbeek (met

afname tussen 2010 en 2014)- 2014: meer patiënten uit UPC Kortenberg

35

3. Invloed samenwerking UZ GHB en UPC Kortenberg?

• Initieel idee: meer verwijzingen vanuit UPC Kortenberg in 2014 tov 2010 door samenwerkingsverband

• Echter niet statistisch significant

Geen verschil in manier van verwijzen na opstarten samenwerking

36

4. Aandachtspunten bij verwijzing? (1)

Moment van verwijzing

• Ongeveer de helft van de verwijzingen is ‘s avonds, ‘s nachts of in het weekend

• In totaal (2010 en 2014): meer verwijzingen op vrijdag

• Doch: geen verschil in pathologie op vrijdag

37

4. Aandachtspunten bij verwijzing? (2)

Pathologie (1)

• Veel psychiatrische problematiek

Vb. Agressie, depressie, angst, …

Suggestie voor verder onderzoek:

Retrospectieve analyse opvolgnota’s assistenten psychiatrie om de redenen tot doorverwijzing in te schatten

38

4. Aandachtspunten bij verwijzing? (3)

Pathologie (2)

• Verwijzingen voor oppervlakkige snijwonden (automutilatie)

Onvoldoende vertrouwen/ervaring voor het uitvoeren van hechtingen bij assistenten psychiatrie?

Suggestie voor verder onderzoek:

Positieve invloed van trainingssessies technische vaardigheden op het aantal verwijzingen voor hechting?

39

4. Aandachtspunten bij verwijzing? (4)

Pathologie (3)

• Verwijzingen voor basisverpleegkundige handelingen (perifeer infuus, blaassondewissels, …)

Intern overleg om dergelijke verwijzingen te optimaliseren naar de toekomst toe

Nood aan onderhoud/oefening technische vaardigheden?

40

5. Meerwaarde verwijzing

• Globaal: 74,77% ‘appropriate’ verwezen

• Ondanks subjectieve inschatting: zelfde resultaat als Breen et al, Michielsen et al.

• Bekrachtigd doordat helft van de verwijzingen gehospitaliseerd wordt voor diagnostiek en/of behandeling

Conclusie

42

• Meeste verwijzingen vanuit UPC Kortenberg en PCK Bierbeek

• Weinig significante verschillen tussen beide instellingen

• Geen invloed van samenwerkingsverband tussen UPC Kortenberg en UZ GHB

• De helft van de verwijzingen gebeurt buiten de werkuren, met tijdens de week een piek op vrijdag

• De helft van de patiënten wordt opgenomen voor 24u observatie of langer

43

• 75% van de verwijzingen wordt subjectief als meerwaarde beoordeeld

• 1/5 van de verwijzingen bedraagt zuiver psychiatrische problematiek, waarvoor in 30% van de gevallen geen meerwaarde kan worden weerhouden

• Ongeveer 3% van de patiënten overlijdt na verwijzing tijdens spoedopname of hospitalisatie

Opmerkingen? Vragen?

Bronnen

46

• Breen BM., McCan M. Healthcare providers attitudes and perceptions of ‘inapproprate attendance’ in the Emergency Department. Int. Emerg. Nurs. 2013; 21: 180-185

• Bruffaerts R, Demyttenaere K, Claes SJ. Emergency psychiatry in Belgium; a challenge for the mental health services. Tijdschr Psychiatr 2008; 13: 35-39

• Dempsey O.P, Bekker H.L. ‘Heads you win, tails I lose’: a critical incident study of GPs’ decisions abouts emergency admission referrals. Fam. Pract. 2002; 19: 611-619

• Hulens J, Sabbe M. In welke mate is de verwijzing van een patiënt, door zijn huisarts, naar een spoedgevallenafdeling, terecht? (Masterproef 2015)

• Michielsen H, Hulens J, Sabbe M. To which extent is GP referral to the Emergency Department appropriate? (Masterproef 2015)

• Veeckman S, Hubloue I, Lauwaert D, Matthys F. Psychiatrische aanmeldingen op de spoedgevallendienst van het UZ Brussel, 2003-2012. Tijdschr Psychiatr 2015; 57: 323-331