Presentatie motivationelezelfregulatie 2014-2015...10/19/14 3 Het zes blokken model van...
Transcript of Presentatie motivationelezelfregulatie 2014-2015...10/19/14 3 Het zes blokken model van...
10/19/14
1
“MOTIVATIONELE ZELFREGULATIE”
Dr. J.S. Rozendaal Oktober 2014
Ontwikkeling van het concept ‘zelfregulaOe’
• Vygotsky (1978) – Jonge kinderen blijken hun leerproces al zelf te kunnen sturen – Weloverwogen, betrokken, toegewijd
• Onderzoek naar strategieën die volwassenen en kinderen toepassen bij zelfregulaOe:
– Geen persoonlijkheidstrek – Niet alleen a]ankelijk van kenmerken van de leeromgeving – Betrekking op vele aspecten van het leerproces
Het zes blokken model van zelfregulerend leren (Boekaerts, 1997).
MetacogniOeve vaardigheden
CogniOeve strategieën
Domeinspecifieke kennis
Handelingscontrole
MoOvaOonele, emoOonele
& sociale controle
MetacogniOeve &
moOvaOonele opvadngen
10/19/14
2
Domein-‐specifieke kennis: relevante inzichten
• Ook kennis over het leerproces is domeingebonden • Kenniselementen zonder onderlinge verbindingen (begrip) leiden
tot inerte kennis
• Mogelijkheden tot transfer
CogniOeve strategieën: relevante inzichten
• Mensen maken gebruik van diverse informaOe verwerkingsstrategieën (cogniOeve strategieën) – Specifiek – Algemeen
• Oppervlakte en diepte verwerkingsstrategieën
• Te verwerven door oefening Ojdens en evaluaOe na concrete taken
• Mogelijkheden tot transfer
MetacogniOeve vaardigheden: relevante inzichten
• Mensen sturen hun leerproces d.m.v. metacogniOeve vaardigheden
• MCVH kunnen worden uitgevoerd door docent en/of student • MCVH kunnen worden
aangeleerd in een proces van graduele overdracht van verantwoordelijkheden van de docent naar de student
10/19/14
3
Het zes blokken model van zelfregulerend leren (Boekaerts, 1997).
MetacogniOeve vaardigheden
CogniOeve strategieën
Domeinspecifieke kennis
Handelingscontrole
MoOvaOonele, emoOonele
& sociale controle
MetacogniOeve &
moOvaOonele opvadngen
SKILL DOES NOT AUTOMATICALLY CREATE WILL
MetacogniOeve vaardigheden
CogniOeve strategieën
Domeinspecifieke kennis
Handelingscontrole
MoOvaOonele, emoOonele
& sociale controle
MetacogniOeve &
moOvaOonele opvadngen
Het zes blokken model van zelfregulerend leren (Boekaerts, 1997).
“a mulO-‐level, mulO-‐component process that targets affects, cogniOons and acOons, as well as features of the environment for modulaOon in the service
of one’s goals” (Boekaerts, Maes & Karoly, 2005).
10/19/14
4
Doel oriëntaOes -‐ ZelfregulaOe is alleen mogelijk richOng een voorgenomen doel
-‐ Doelstructuren bestaan uit een veelheid van doelen, waarvan men er Ojdelijk één op de voorgrond kan plaatsen
-‐ Leerdoelen, sociale doelen, veiligheid, materieel gewin, zelfvertrouwen
• Op een onderwijsinstelling liggen doelen vaak vast en deze zijn niet noodzakelijk in lijn met de doelen van studenten
• Helpen om persoonlijke doelen te koppelen aan schoolse doelen door – Inzicht te geven in opbouw van opleiding of cursus – Nut van de onderdelen en opbouw – Geven van prakOsche voorbeelden – Opdrachten in prakOjk (context) – DifferenOaOe in onderwerpen en werkvormen
ImplicaOes voor scholen
MoOvaOon-‐expectancy Theory (Eccles & Wigfield, 2002)
• Mensen zijn gemoOveerd voor het nastreven van doelen waaraan zij waarde toekennen en die zij uitvoerbaar achten
• Waardering: – Intrinsieke waarde – Gebruikswaarde – ImportanOe – Kosten
10/19/14
5
• Naast waarde, ook uitvoerbaarheid van taken – DoelmaOgheidsverwachOng of ‘self-‐efficacy’ (Bandura, 1997) opgebouwd uit: • Directe ervaringen • Indirecte ervaringen • Overtuigingsprocessen • Fysiologische signalen
– Determinant van: • AnribuOeprocessen • Goal-‐sedng
• Taakwaardering
MoOvaOon-‐expectancy Theory (vervolg)
MetacogniOeve vaardigheden
CogniOeve strategieën
Domeinspecifieke kennis
Handelingscontrole
MoOvaOonele, emoOonele
& sociale controle
MetacogniOeve &
moOvaOonele opvadngen
Het zes blokken model van zelfregulerend leren (Boekaerts, 1997).
PercepOe van taak-‐in-‐context: anribuOes
Intern Extern
Stabiel Variabel Stabiel Variabel
Stuurbaar Algemene inzet
Geleverde inspanning
Oordeel docent
Hulp van anderen
Niet stuurbaar
Aanleg Stemming Vakinhoud Toeval
10/19/14
6
ZelpekrachOgingsmodel
Uitwerking van self-‐efficacy
• Studenten met een aanvankelijk hoge doelmaOgheidsverwachOng: – Veel inzet aan het begin van de taak – Blijven inzet leveren, zelfs als in de situaOe veel kans op falen bestaat
• Studenten met een aanvankelijk lage DoelmaOgheidsverwachOng: -‐ Weinig inzet aan het begin van de taak -‐ Blijven weinig inzet leveren, zelfs als in de situaOe veel kans op succes bestaat
Uitwerking van self-‐efficacy • Voelen
– Depressie, angst, hulpeloosheid, pessimisme
i.v.m. opdrachten en groei
• Denken – Geen competenOegevoel, uitstelen van cogniOeve (denk) processen
• AcOe voorbereiden – Lagere doelen stellen en doelen opgeven
• Tijdens acOe – Minder inzet / lage persistenOe
10/19/14
7
ImplicaOes voor scholen
• Werken in de zone van naaste ontwikkeling – Uitdagen maar niet overdrijven
• Creëren van succeservaringen • Werken aan realisOsch zelpeeld
PercepOe van taak-‐in-‐context
• AcOveren van moOvaOonele strategieën: – Koppelen van waarde aan taak – Inschanen doelmaOgheid:
• Inschanen van beschikbare domeinspecifieke kennis en relevante (meta-‐) cogniOeve strategieën
• Inscha'ng van fysieke,
sociale en didac4sche condi4es: psychologische basisbehoe8en
Psychologische basisbehoeqen versus de leeromgeving (Ryan & Deci, 2002)
• PercepOe door de student van: – CompetenOe
• verlangen naar beheersing en ervaren van competenOe • bevordert betrokkenheid, zoek-‐ en denkprocessen, taakoriëntaOe
– Autonomie • verlangen naar persoonlijke controle en zelpeschikking • bevordert interesse, inzet en resultaten • Invloed op toenaderings-‐ en vermijdingsgedrag van studenten
– Sociale verbondenheid • Verlangen om ‘erbij-‐te-‐horen’, ‘deel-‐uit-‐te-‐maken-‐van’ en verantwoordelijkheid te nemen
• Bevordert bevesOging van zelfwaarde, acceptaOe van anderen, taakuitvoering en diepteverwerking
10/19/14
8
Het gaat om de...
PERCEPTIE!
Ryan & Deci (2002): autonomie centraal
• Mate van zelfregulaOe is te plaatsen op conOnuüm van gepercipieerde autonomie
Externe gedragscontrole Autonome zelfregula4e
Opleggen van doelen en loodsen via opgelegd
stappenplan naar dit doel
Keuze voor eigen doelen en taakuitvoering op basis van psychologische behoeqen
DemoOvaOe Minimale Ojdsinvestering Beperkte concentraOe Oppervlakteverwerking
Geen flow Snel opgeven
Ervaren van ‘ownership’ Grotere Ojdsinvestering Hogere concentraOe Diepteverwerking
Flow Vasthoudendheid
ImplicaOes voor scholen • ZelfregulaOe wordt gesOmuleerd in een leeromgeving die opOmaal is in termen van gepercipieerde autonomie
• Docentgedrag dat autonomie bevordert: – Nastreven van begrip – SOmuleren van interesse – Waarderen van inzet – Bespreekbaar maken van kriOek – Aanbieden van keuzemogelijkheden
• Docentgedrag dat autonomie onderdrukt: – Opleggen van betekenisloos leren – Waarde van taken niet aangeven – KriOek onderdrukken – Bemoeienis (te pas en te onpas) met leerprocessen van studenten
10/19/14
9
MoOvaOe theorieën
• Social cogniOve theory (Bandura, 1986) • Self-‐determinaOon theory (Decy & Ryan, 1985)
• Expectancy*value theory (Wigfield & Eccles, 2000)
• Person-‐object theory of interest (Krapp, 2002) • Flow theory (Csikszentmihaly, 1990)
• Theory of planned behavior (Ajzen, 1991)
De Brabander, C.J., & Martens, R.L. (2014). Towards a unified theory of task-specific Motivation. Educational Research Review, 11, 27-44.
10/19/14
10
MetacogniOeve vaardigheden
CogniOeve strategieën
Domeinspecifieke kennis
Handelingscontrole
MoOvaOonele, emoOonele
& sociale controle
MetacogniOeve &
moOvaOonele opvadngen
Het zes blokken model van zelfregulerend leren (Boekaerts, 1997).
“a mulO-‐level, mulO-‐component process that targets affects, cogniOons and acOons, as well as features of the environment for modulaOon in the service
of one’s goals” (Boekaerts, Maes, Karoly (2005).
De oversteek van de Rubicon
Afwegingen: -‐ Wat heb ik eraan? -‐ Hoe kan ik het leuker maken? -‐ Waarom is dit belangrijk?
Koppelen van intenOes aan acOe: engagement
Dual processing model of self-‐regulaOon (Boekaerts & Rozendaal, 2006)
10/19/14
11
ImplicaOes voor scholen
• Aspecten van de schoolcultuur die engagement verlagen: – Focus op evaluaOe en beoordeling – NormaOeve en relaOeve beoordeling – SOmuleren van compeOOe tussen studenten
– Publieke bekendmaking van cijfers – Doubleren – Accepteren van drop-‐out
Top-‐down zelfregulaOe
Bonom-‐up zelfregulaOe
10/19/14
12
Coping strategieën EmoOe-‐gerichte coping
Probleem-‐gerichte coping
CogniOe-‐gerichte coping
Bonom-‐up zelfregulaOe: emoOe en cogniOe-‐gerichte coping
10/19/14
13
Bonom-‐up zelfregulaOe: Probleem gerichte coping
PersistenOe (Corno, 1994)
• Sterke studenten bezinen een repertoire van effecOeve probleem gerichte coping strategieën (good working habits)
• Deze strategieën helpen om de intenOe en acOe gekoppeld te houden tot het doel bereikt is.
• Zwakkere studenten ontberen een dergelijk repertoire, of hebben geen toegang tot deze strategieën.
Handelingscontrole is te leren!
• Opbouwen van condiOonele kennis wat betreq:
• de intensiteit en de hoeveelheid inzet die een bepaalde taak vraagt
• de aanpak om deze mate van inzet vol te houden
‘Ik ga door met oefenen tot ik deze Franse tekst foutloos kan voorlezen. Eerst bekijk ik met welke woorden ik moeite heb en deze oefen ik eerst. Vervolgens onderstreep ik ze in de tekst,
zodat ik ze in mijn ooghoek zie aankomen als ik de tekst voorlees.’
10/19/14
14
• Docenten bouwen samen met hun studenten een repertoire van copingstrategieën of handelingsscripts op (‘als-‐dan’ regels). – Deze kunnen door de docent gemodelleerd worden
– Maar ook geïnventariseerd door studenten Ojdens de taakuitvoering
– Oplossingen worden klassikaal besproken en vergeleken op effecOviteit
– Ontwerpen van posters met effecOeve strategieën
ImplicaOes voor scholen
ImplicaOes voor scholen (vervolg)
“Ik had moeite met het vinden van informaAe voor mijn werkstuk op het internet, dus het duurde een stuk langer dan ik verwacht had. Een groepje studenten achter me begonnen me op te juCen. Zij wilden ook van de computer gebruik maken. Ik zei ze dat ze nóg
langer moesten wachten als ze me steeds van mijn werk hielden. Ze begrepen de hint en gingen koffie halen.”
• Voorbeelden als deze kunnen aanleiding geven tot – Training in asserOviteit, gesprekstechnieken, rollenspelen...
ImplicaOes voor scholen (vervolg)
• Het aanleren van een repertoire van effecOeve coping strategieën dient onder dezelfde condiOes te gebeuren als het aanleren van (meta-‐) cogniOeve strategieën: – Inventariseren van problemen in de concrete situaOes waarin zich de problemen voordoen
– Diversiteit van situaOes vergroot de toegankelijkheid van de strategieën in het repertoire.
– EvaluaOe en reflecOe met aandacht voor verschillen en overeenkomsten tussen situaOes kan leiden tot transfer van coping strategieën naar nieuwe situaOes.