1

Ray Anderson-lezing 2013 Koploper op doodlopende weg of trending topic?

Martijn Lampert, 10 oktober

Kennismaking Mentality

3

Achtergrond Mentality • Van een statische, hiërarchische klassenmaatschappij met

algemeen geaccepteerde normen en waarden naar een dynamische, gefragmenteerde netwerksamenleving

• Meer informatie: http://www.motivaction.nl/mentality

• Bekijk de Mentality trailer op http://www.motivaction.nl/specialismen/mentality-actie

4

Levensstijl

Levensfase

Gedrag &

opinies Mode, trends & actualiteit

Meest veranderlijk

Minst veranderlijk

Waardenpatroon Gevormd in formatieve periode

Relatie waarden, levensstijl en opinies

5

Kwalitatief onderzoek

Kwantitatief onderzoek

Representatieve steekproeven uit bevolking van 15

tot 80 jr.

Schriftelijke enquêtes:

14 metingen 1997-2012

Webpanel: Continu onderzoek

70.000 Nederlanders verrijkt met Mentality-

gegevens

Methodiek

Diepteinterviews Expertinterviews

Focusgroepen Interieurfotos

6

Verdeling Nederlanders 15-80 jaar (12,9 mln.)

kosmopolieten 13% nieuwe

conservatieven 8%

post- materialisten

9% opwaarts mobielen

15% post- moderne

hedonisten 10%

gemaks- georiënteerden

10%

traditionele burgerij

13%

moderne burgerij

22%

7 7

Mentality verdeling deelnemers Ray Anderson-lezing en Springtij festival 2013

kosmopolieten 13% nieuwe

conservatieven 8%

post- materialisten

9% opwaarts mobielen

15% post- moderne

hedonisten 10%

moderne burgerij

22%

0%

32%

3%

43%

16% 1%

0%

Rangorde 1. Postmaterialist (43%) 2. Kosmopoliet (32%) 3. Postmoderne hedonist (16%) 4. Nieuwe conservatieven (5%) 5. Opwaarts mobiel (3%)

Conclusie Sterke bias t.o.v. bevolking • 75% behoort tot 2 milieus • opwaarts mobielen weinig

vertegenwoordigd • milieus linksonder afwezig

5%

8

Mentality profiel directie/management MKB

nieuwe conservatieven

233

traditionele burgerij

48

post-moderne

hedonisten 130

opwaarts mobielen

117

kosmopolieten 148 post-

materialisten 81

gemaks-georiënteerden

22

moderne burgerij

48

significant bij α = 0,05.

relatief laag relatief hoog gemiddeld 7%, geïndexeerd op 100

Leiding in MKB • Nieuwe conservatieven,

kosmopolieten, postmoderne hedonisten en opwaarts mobielen sterk vertegenwoordigd

Conclusie • Gedifferentieerde benadering

noodzakelijk voor doorbraak duurzaamheid in MKB

• Postmaterialistische benadering ineffectief

9

Change makers

10 10

Malcom Gladwell over tipping points Naast ‘stickeyness’ en ‘context’ helpen 3 persoonstypen om sociale tippings point te bereiken: -Connectors -Mavens -Salesmen

11 11

Tipping point dynamics

12

Connector Sociaal vaardig, groot en divers netwerk

Tipping point mentality

13

Tipping point mentality

Maven Expert, adviesvaardig, probleemoplosser

14

Tipping point mentality

Salesman Zet zaken in beweging, enthousiast, overtuigend

15

Tipping point mentality

Change makers

16

Profiel change makers

Change makers

Achtergrondkenmerken • Meer opwaarts mobielen, relatief minder

moderne burgerij, traditionele burgerij en gemaksgeoriënteerden

• Wat meer mannen dan vrouwen • Gemiddeld hoger opgeleid

• Evenredig gespreid over:

• Leeftijdsgroepen • Inkomensgroepen • Nielsen regio’s

Sociale en technologische trendsetters • Hybride auto • Biologisch vlees • Festivalbezoek, inspiratiebijeenkomsten, TEDx • Leefbaarheidsinitiatieven • Telewerken, netwerken, flexibel werken • Trendwatchen • Tablets, smartphone • Gezondheidsapps, zelfdiagnose via web • Dropbox, Skydrive, Icloud • Amazon, Ebay • Gebruik voice assistants, googelen d.m.v. spraak • Bloggen, filmpjes uploaden, Skype, LinkedIn, Twitter

17 17

Social Intelligence Het vermogen om de drijfveren, emoties en doelen van anderen in hun context te begrijpen, gedrag te beïnvloeden en daadwerkelijk te zorgen voor verandering -> Inleven, luisteren én verleiden

Social Intelligence als sleutel tot duurzaamheidsdoorbraak

18

Toenemend besef van soberheid:

• Lager welvaartsniveau verwacht

• Selectiever consumptiegedrag

• Meer zelf doen, al dan niet in coöperatieve organisatievorm

• Voorkeuren verruimen naar het immateriële: beleven, ontplooien, inspireren

Toename van soberheid

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Ik heb er uit eigen beweging voor gekozen om een meer sober leven te leiden

19

Toenemende bezinning op hergebruik:

• Steeds meer mensen kritisch over wegwerpcultuur

• Crisis maakt mensen creatief

• Biedt kansen voor cradle to cradle benadering

Steeds meer mensen staan stil bij hergebruik

20

Milieubewustzijn steeds minder vanzelfsprekend:

• Bij jongeren is afname nog sterker zichtbaar

• Milieumoeheid ingetreden

• Middengroepen geloven minder in klimaatverandering

• Nieuwe taal en impulsen zijn nodig om duurzaamheid eigentijds te laden

Maar: Afname van milieubewustzijn

21

Belang verbeelding neemt toe:

• Belevingscultuur

• 3D films, groei game-industrie

• Positieve psychologie

• Can-do-mentaliteit

• Scheidslijn tussen reële en virtuele wereld vervaagt

• Sterk van belang voor jongeren

Belang imagineering neemt toe

40%

45%

50%

55%

60%

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Dromen en fantasieën zijn belangrijke drijfveren in mijn leven

22 22

Versnellen door kanteling in duurzaamheidsbeweging zelf

Crisis = versnelde verandering

1. Versterk weak ties en diversiteit netwerk

2. Ben een change maker: cultiveer competenties salesmen, mavens, connectors

3. Sluit aan bij ondernemende mensen en bedrijfsleven

23 23

Vijf tinten groen: bereiken duurzaamheidsdoelgroepen

verantwoordelijken30%

pragmatici25%

Hoog

Midden

Laag

traditioneelbehouden

modernbezitten verwennen

postmodernontplooien beleven

figuur: Vijf tinten groen

Verantwoordelijken30%

Statusbewusten15%

Ontplooiers10%

Structuurzoekers32%Plichts-

getrouwen13%

24

Meer informatie: Martijn Lampert, research director M.lampert@motivaction.nl 020-5898383 @martijnlampert Downloads - Verkenning veranderingen onder de oppervlakte van de crisis, i.s.m.

Herman Wijffels: http://tinyurl.com/d4ktsen - Whitepaper 5 tinten groen over effectievere duurzaamheidstrategieën:

http://www.motivaction.nl/content/whitepaper-motivaction-vijf-tinten-groen

25

Ray Anderson-lezing 2013 Koploper op doodlopende weg of trending topic?

Martijn Lampert, 10 oktober