Presentatie hoorzitting 11 12

11 december 2012

Financiering van de Vlaamse economieFilip Dierckx, Voorzitter FebelfinMichel Vermaerke, Gedelegeerd Bestuurder Febelfin

Hoorzitting Vlaams Parlement, 11 december 2012

2

AGENDA

11 december 2012

Hoofdstuk 1: Conjunctuur en regelgeving wegen op kredietverlening

Hoofdstuk 2: Uitdagingen voor de financiering van de economie

Hoofdstuk 3:Alternatieven en initiatieven

3

Hoofdstuk 1

Kredietverlening 2007 tot nu

11 december 2012

4

Totale passiva van de

Belgische banksector

(in mia EUR)

Totaal eigen vermogen van de Belgische banksector

(in mia EUR)

Leverage (in eenheden)

Eind juni 2007 1.595,2 48,5 31,9

Eind maart 2012 1.139,4 57,8 18,3

Verschil in % -28,6% +19,3% -41,4%

Bron: Febelfin-berekeningen op basis van recentste NBB-gegevens (geconsolideerd)

België is een goede leerling op het gebied van

‘deleveraging’

Sector in volle transformatie…

Size of MFI's as % of GDP

200

250

300

350

400

450

98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11

EMU BG

FR DE

Bron: ECB

11 december 2012

Banken in volle transformatieBelgië speelt voortrekkersrol in ‘deleveraging’

5

…niet ten koste van kredietverlening

Evolutie volume gereglementeerde spaardeposito’s & kredieten aan de Belgische economie sinds eind 2007

Eind 2007 Eind 2010 Eind 2011 Eind september 2012

Toename eind 2007 – eind september 2012

Gereglementeerde spaardeposito’s

148,8 mia EUR 214,8 mia EUR 218,7 mia EUR 230,2 mia EUR + 81,4 mia EUR(+ 54,7%)

Kredieten aan ondernemingen


Kredieten aan gezinnen (hypothecair & consumenten)


Kredieten aan Belgische overheden


+87,3 mia EUR EXTRA

kredieten

Bron Cijfers NBB – Maandelijks Observatorium voor krediet aan niet-financiële vennootschappen (actuele cijfers)

+81,4 mia EUR EXTRA

deposito’s

11 december 2012

2007 - 2012:Voor elke EUR opgehaald spaargeld is er 1 EUR extra aan krediet verleend

11 december 2012 6

Kredietverlening aan Belgische ondernemingen groeit sneller dan de Belgische economie

Groeipercentage 2008 2009 2010 2011 Groei eind 2011 t.o.v. eind 2007

BBP (nominale groeicijfers) 3,1% -1,6% 4,5% 3,9% 10,1%

Kredieten aan Belgische ondernemingen

9,7% -0,1% 5,9% 2,8% 19,3%

12/2

005

03/2

006

06/2

006

09/2

006

12/2

006

03/2

007

06/2

007

09/2

007

12/2

007

03/2

008

06/2

008

09/2

008

12/2

008

03/2

009

06/2

009

09/2

009

12/2

009

03/2

010

06/2

010

09/2

010

12/2

010

03/2

011

06/2

011

09/2

011

90

100

110

120

130

140

150

Bankkredieten aan Belgische niet-financiële ondernemingen Belgisch BBP

7

Recente daling van bancaire kredietvraag en productie

Na een stijging gedurende 4 jaar zien we het begin van een daling in de vraag naar kredieten en bijgevolg ook in de kredietverlening

Cijfers van Febelfin= NBB + verbinteniskredieten + zelfstandigen/vrije beroepen

Cijfers NBB= omloop van bankkredieten, opgenomen door Belgische niet-financiële vennootschappen

11 december 2012

129 mia EUR (september)

117 mia EUR(oktober)

95,000,000

100,000,000

105,000,000

110,000,000

115,000,000

120,000,000

125,000,000

130,000,000

135,000,000

112,696,199

111,090,297

114,655,066

116,705,003

120,608,260118,032,762

120,711,581

117,410,686

116,985,975118,444,706

120,943,963

120,919,704

122,296,092

126,954,113

130,288,094 130,780,922

128,828,928

97,070,000100,335,000

104,350,000104,696,000

106,447,000

105,069,000

110,069,000

105,501,000106,354,000

108,531,000

110,866,000

111,573,000

112.607

116,729,000

115,776,000

118,746,000

116,244,000

117,372,000

Omloop (in mio EUR)

Febelfin Observatorium NBB

11 december 2012 8

9/1/2

008

10/1/2

008

11/1/2

008

12/1/2

008

1/1/2

009

2/1/2

009

3/1/2

009

4/1/2

009

5/1/2

009

6/1/2

009

7/1/2

009

8/1/2

009

9/1/2

009

10/1/2

009

11/1/2

009

12/1/2

009

1/1/2

010

2/1/2

010

3/1/2

010

4/1/2

010

5/1/2

010

6/1/2

010

7/1/2

010

8/1/2

010

9/1/2

010

10/1/2

010

11/1/2

010

12/1/2

010

1/1/2

011

2/1/2

011

3/1/2

011

4/1/2

011

5/1/2

011

6/1/2

011

7/1/2

011

8/1/2

011

9/1/2

011

10/1/2

011

11/1/2

011

12/1/2

011

1/1/2

012

2/1/2

012

3/1/2

01250

55

60

65

70

75

80

85

90

Petites entreprises Moyennes entreprises Grandes entreprises Total

+6,5%-2,8%

=

74.2%

%

68.7%

60.9%

87.0%

Aanwendingsgraad toont beperkte evolutie over de langere termijn:

er is nog ruimte voor opname krediet

Aanwendingsgraad

Bron Cijfers NBB– Maandelijks Observatorium voor krediet aan niet-financiële vennootschappen (meest actuele cijfers)

Kleine ondernemingen

Middelgrote ondernemingen

Grote ondernemingen

Totaal

11 december 2012 9

Vlaams Gewest62,4%

Waals Gewest 19,7%

Brussels Hoofdstedelijk Gewest 18,0%

Kredietverlening per regio


11 december 2012 10

Kleine ondernemingen 50,0%

Grote ondernemingen 29,8%

Middelgrote ondernemingen 20,2%

Kredietverlening per grootte onderneming

70% van het totale uitstaande kredietvolume wordt aan

KMO’s verleend


11 december 2012 11

Kredietverlening per duurtijd krediet

Meer kredieten op middellange / lange termijn dan ooit!

KT 30,2%

M/LT 69,8%

Bron Cijfers: berekeningen Febelfin op basis gegevens NBB (actuele cijfers)KT = t.e.m. 1jaar; M/LT = > 1 jaar

12

Recente daling van bancaire kredietvraag en – productie zijn mede te verklaren door dalend ondernemersvertrouwen…

11 december 2012

Bron: Nationale Bank van België

13

De jongste conjunctuurlezing door de Europese Commissie :-krimp Belgische economie in 2012-voorzichtige/onzekere opleving in 2013

11 december 2012

Bron: : Europese Commissie

‘Double dip’

2009 : - 2,8%2010 : + 2,4%2011 : + 1,8%

2012 : - 0,2%2013 : + 0,7%2014 : + 1,6%

… onzekere conjunctuur,Reële (>< nominale) BBP groeicijfers:

11 december 2012 14

Belgische industriële ondernemingen kennen moeizamer herstel dan bedrijven in Duitsland, Nederland en Oostenrijk

Bron : uit Focus Conjunctuur VBO, November 2012

Wijst op ernstig competitiviteitsprobleem, dat breder is dan industrie alleen

… en kwetsbaarheid competitiviteit

11 december 2012 15

Minder bedrijven worden opgerichten gaan vaker failliet…

Bron : NBB

16

…wat leidt tot inschatting licht strakkere kredietvoorwaarden (en vooral m.b.t. zekerheden)

Resultaten BLS oktober 2012:

• De kredietvoorwaarden zijn licht verstrakt in Q3 2012 (na een lange periode van stabiliteit)

• Voor Q4 2012 wordt verdere lichte verstrakking verwacht

11 december 2012

17

Hoofdstuk 2

Uitdagingen voor de financiering van de economie

11 december 2012

18

Kredietverlening vandaag: dalende vraag…

11 december 2012

Kredietvraag is afhankelijk van meerdere factoren: Rente Conjunctuur/

beschikbaar inkomen

Ondernemers-vertrouwen

…

Economische context weegt op kredietvraag

19

… zorgt voor daling in de productie…

11 december 2012

Bron Cijfers Febelfin – Driemaandelijkse kredietbarometer over kredieten aan ondernemingen (actuele cijfers)

20

… ondanks concurrentiële tarieven

September 2008

September 2010

Juli 2011 Juni 2012 Juli 2012 September2012

5,54% 3,05% 3,65% 3,07% 2,97% 2,98%

Bron Cijfers NBB – Maandelijks Observatorium voor krediet aan niet-financiële vennootschappen (actuele cijfers)

11 december 2012

Hoogtepunt

Historisch dieptepunt

21

Hoofdstuk 3

Alternatieven en initiatieven- Strategische agenda- Alternatieve financieringsmethodes vanuit sector- Vlaams bankenplan- Maatschappelijke betrokkenheid sector

11 december 2012

11 december 2012 22

Strategische agenda Febelfin 2012-2015

Sectorgedragen project

Naar duurzame en vitale financiële sector

Ten dienste van samenleving en economie

11 december 2012 23

Thema’s strategische agenda Febelfin

Financiering van de economie

Inzetten spaargeld

Spaarfiscaliteit

Elektronisch betaalverkeer

Toekomst van de distributie

De bank als werkgever

11 december 2012 24

Uitdagingen voor heden en toekomst inzake financiering van de economie

Omgaan met verzwakking conjunctuur

• Door vertraging economie• Door vermindering vraag

Omgaan moeilijkere transformatie KT/LT

• >5jr wordt meer en meer problematisch• Verhoogd risico & duurdere financiering langere termijn (wetg. context)

Aangepaste maatregelen nodig (kmo’s)

• Ter versterking eigen vermogen• Financiële vorming• Steun & begeleiding• Aanmoediging risicokapitaal en ondernemerschap

25

Financiering van de economie van de toekomst: waar moeten alternatieven vooral op focussen?

Dalende kredietvraag

Financiering specifieke noden kmo’s

Financiering op

de lange termijn

Financieren

groene uitdagingen

11 december 2012

Relancebeleid

KMO-fonds

Projectobligaties

Groene inspanningen bouw en industrie

Funding loss Korte termijn financiering

Verbetering kredietdossier

Crowdfunding Uitbreiding winwinlening

Andere topics

Aandachtspunten

Vlaams bankenplan

11 december 2012 26

Vlaams bankenplanKMO-fonds van 1 miljardEngagement sector na overleg Vlaams Gewest

Sector mobiliseert 1 miljard euro

• Expertise & plaatsingscapaciteit

Banken brengen 150 mio in

Banken nemen first loss 75 mio

Gigarant waarborgt

second loss

• Tweede buffer: garantie 75 mio, geen funding!

• Daardoor hogere rating• Betere funding op de markt• Geen impact begroting/ overheidsschuld

850 mio externe middelen

•Institutionelen•Private banking

1 miljard financiering voor Vlaamse kmo’s in LT-projecten die in huidige context nu of in de toekomst geen, moeilijker of enkel duurdere financiering zouden kunnen krijgen.

27

Start bij project en zoekt financiering

voor project

De sector werkt aan constructieve

oplossingen om in de nodige

financiering te kunnen voorzien

Projectfinanciering wordt steeds

moeilijker

Vlaams bankenplanProjectobligatieBijzondere affectatie: LT financiering zorg, onderwijs, huisvesting, PPS

11 december 2012

Kenmerken

• DBFM-structuur (design-build-finance-maintain): de bank financiert de design and build fase waarna uitgifte van de obligatie volgt

• Projectrisico wordt door bank genomen gedurende meest risicovolle fase design/build + 2 jaar operations

• ‘Retail made’ enkel mogelijk in de vorm van kleine coupures bij voldoende groot fonds

• Integratie in MIFID om verkoop via bankkantoren mogelijk te maken

• Kapitaalgarantie door overheid wenselijk: nodig op het ogenblik van herfinanciering (financieringskosten)

Voordelen

• Publiek bereid bepaald doel te financieren (= sociale investering)

• Interesse bij verzekeraars/pensioenfondsen voor een dergelijk product met vast rendement op lange termijn

• Mogelijkheid voor belegger (voornamelijk private banking/institutionele) tot diversificatie

• Realisatie projecten bijdrage tot de economische heropleving

NB/ Dergelijke montage vereist actief overleg met alle stakeholders

28

Financiering ‘groene economie’

Verbeterde groene waarborg - bedrijven• Verruiming technologielijst naar

combinatie van technologieën• Onderzoek naar toepassing voor

ESCO –investeringen (energy service company)

• Eventuele daling premie tot 0,1%

Financieringsmodel energie-efficiënt bouwen - particulieren• Overleg in finalisatiefase• Extra sensibilisering nodig naar

opdrachtgevers en promotoren

11 december 2012

Vlaams bankenplan

29

Andere initiatieven voor kmo’s

Funding Loss•Zoektocht naar bijzondere oplossing kleine ondernemingen

•Optionele bescherming wederbeleggings-vergoeding vs. flexibiliteit goedkopere financiering

•Besprekingen lopend met federale overheid en o.a. Unizo

Aanbod korte termijn financiering•Doel: juist gebruik van kaskrediet en voorkomen hoge kosten voor KMO

•Interne knipperlichtinstrumenten bij de banken

•Checklist voor ondernemers

•Straight-loans < 100 K - alternatief voor kaskrediet

•In bespreking met Unizo e.a

Verbetering kredietdossier•Al veel info en tools beschikbaar

•Zie ook overlegplatform en website financiering van ondernemingen

Crowdfunding•Nieuwe financieringsvorm voor starters, ondersteund door sociale media

•FSMA-richtlijn in bespreking

Uitbreiding winwinlening•Versterking EV van KMO met achtergestelde lening

•Fiscale stimulans voor mobilisering spaarmiddelen

•Succes: 3273 leningen, 88 mio euro

•Optrekken bedragen voor kredietnemer en gever tot hoger bedrag?

•Verruiming scope & grotere bekendheid?

11 december 2012

Vlaams bankenplan

11 december 2012 30

Vlaams bankenplanBijzondere begeleiding bij onvoorziene crisissituatie

Particulieren

*Doelgroep: Werknemers van alle bedrijven die slachtoffer zijn van sluiting (ism overheid)

*Acties:Sectorale werkgroep olv Erik DralansVerfijnen gedragscode 2009Sensibiliseringscampagne

Bedrijven

*Doelgroep: Toeleveranciers (kmo’s) van alle bedrijven die slachtoffer zijn van sluiting (ism overheid)

*Acties:Sectorale werkgroep olv Erik DralansSWOT-analyseSensibiliseringscampagne

• Algemeen engagement (cfr. Gedragscode Febelfin/BVK)• Bijzondere sectorinspanning in geval van bijzonder begeleidingstraject door

overheid

www.febelfin.be

11 december 2012 32

ARKimedes

Dakfonds

voor risicokapitaal

KMO’s in Vlaanderen

Max. 1,5 mio per bedrijf

Vinnof

Rechtstreekse investeringen in

bedrijven

Innovatieve starters in

Vlaanderen

Max. 1,5 mio per bedrijf

WinWin

Particuliere financiering van

starters

Bedrijven jonger dan 3 jaar

Max. 50.000 euro per starter

Belgian companies maintain relatively strong financial performances (until 2011)

33

11 december 2012 34

Groeimezzanine – PMV = onderdeel eerste versie bankenplan

Wat houdt deze maatregel inPMV reikt met Groeimezzanine oplossingen aan om de financiële slagkracht te versterken van dynamische groeibedrijven die over een duurzaam competitief voordeel beschikken.Wie komt in aanmerkingPMV-Groeimezzanine richt zich tot kmo’s en grote ondernemingen met een exploitatiezetel in het Vlaamse Gewest.Daarnaast dient de onderneming te beschikken over:een stevige track record in het genereren van cashflows;een evenwichtig uitgebouwd managementteam;een stevig onderbouwd businessplan dat getuigt van groeiambities en voldoende vertrouwen creëert in de capaciteit van de onderneming om de noodzakelijke kasstromen te genereren om de bestaande en toekomstige schulden te betalen.Groeimezzanine wordt steeds toegekend met het oog op het ondersteunen van de verdere groei van de onderneming. Het basisscenario bestaat erin dat dankzij de verstrekking van Groeimezzanine middelen in de onderneming terechtkomen en dat daardoor een hefboom gecreëerd wordt voor het aantrekken van bijkomende schuldfinanciering en/of aandelenkapitaal. Wat zijn de financieringsvoorwaardenPMV-Groeimezzanine wordt toegekend onder de vorm van een achtergestelde lening met een looptijd van maximum tien jaar.Het bedrag van PMV-Groeimezzanine bedraagt minimaal € 500.000 en maximaal € 5 miljoen per onderneming.Er wordt over gewaakt dat het verstrekken van PMV-Groeimezzanine er altijd toe leidt dat een aanzienlijk bedrag van middelen (minstens 20% van het bedrag van de PMV-Groeimezzanine) afkomstig van derde partijen (banken, verstrekkers van aandelenkapitaal) bijkomend in de onderneming wordt ingebracht, of in de onderneming blijft terwijl het contractueel had kunnen worden teruggetrokken.

De vergoeding van Groeimezzanine is marktconform. De vergoeding bestaat uit een vaste intrest, te betalen op kwartaalbasis, aangevuld met een variabele of uitgestelde intrest. Afhankelijk van de onderneming kan er bijkomend een aandelencomponent voorzien worden. Die kan de vorm aannemen van een conversieoptie of een warrant.Groeimezzanine wordt toegekend voor een looptijd van maximum 10 jaar. Als gemiddelde looptijd wordt 7 jaar vooropgesteld.

De uitbetaling van de hoofdsom van Groeimezzanine verloopt in één of meer schijven, naargelang de voorwaarden die PMV stelt bij het toekennen van de lening en naargelang de noden van de onderneming.

Presentatie hoorzitting 11 12

Documents

Transcript of Presentatie hoorzitting 11 12