Patiëntenrechten & Sociale media

Edgard Eeckman Communicatiemanager UZ Brussel Wetenschappelijk medewerker Communicatiewetenschappen VUB

Wat zeggen de patiëntenrechten?

l  Recht op kwaliteitsvolle “dienstverstrekking” l  Recht op vrije keuze beroepsbeoefenaar l  Recht op informatie (in duidelijke taal) l  Recht op informatie nodig om toestemming

te kunnen geven l  Recht op informatie m.b.t. aansprakelijkheid

eeeckman@vub.ac.be 3 26/11/15

Sociale media: de definitie

Een verzamelbegrip voor online platformen waar de gebruikers, zonder of met minimale

tussenkomst van een redactie, de inhoud verzorgen.

Hoofdkenmerken zijn interactie en dialoog tussen de gebruikers.

Wikipedia

eeeckman@vub.ac.be 4 26/11/15

Kenmerken van sociale media

l  Delen l  Samenwerken l  Deelnemen l  Informatie zoeken l  Netwerken l  “Relational reconnection & Maintenance” l  Kopen

è Let op: digitale kloof!

eeeckman@vub.ac.be 5 26/11/15

De psychologie van het www l  Minder “social cues” l  Confirmation bias l  Cognitieve dissonantie l  Fysieke afstand & verminderde “accountability” l  Perception management l  Ingebeeld publiek l  Harde “netiquette” l  Sociale vergelijking l  Expertisme l  Self-disclosure l  Multicommunicating

eeeckman@vub.ac.be 6 26/11/15

Het gebruik in de gezondheidszorg

l  Big data/Collectieve intelligentie: inzage in het denken van patiënten, in het gezondheidsgedrag van mensen, de effectiviteit van medicatie en therapie

l  Link sociale media en het EMD l  Precisie- of gepersonaliseerde geneeskunde l  Voorspellend karakter l  Bijdragen tot wetenschappelijk onderzoek l  …

eeeckman@vub.ac.be 7 26/11/15

Waarvoor gebruikt een patiënt sociale media 1

l  Om zijn ervaring te delen l  Om gevoelens te uiten/Moral support l  Om informatie te delen: “crowd-sourcing”

gezondheidsinformatie – de expertise van de specialist tegenover de expertise van de patiënt

l  Om lotgenoten te vinden – “Support groups” l  Om zijn stem te laten horen (positief &

negatief): empowerment

eeeckman@vub.ac.be 8 26/11/15

Waarvoor gebruikt een patiënt sociale media 2

l  Om zich te ontspannen l  Voor “Impression management” l  Als (potentiële) klant l  Acties organiseren & erop reageren/

Participatie/Activism l  Zorgverstrekker/Zorgorganisatie kiezen l  Zelftesten / Zelfdiagnose / Zelfmedicatie:

Self-help l  Contacten met de zorgorganisatie

eeeckman@vub.ac.be 9 26/11/15

Gevaren van sociale media 1

l  Privacy: “public” – “private” l  Manipulatie l  Surveillance l  Toepasbaarheid van medische info op elke

patiënt? Info ≠ diagnose l  Clickism l  Twijfel/Wantrouwen

eeeckman@vub.ac.be 10 26/11/15

Gevaren van sociale media 2

l  Teveel = minder l  De patiënt als klant in plaats van als partner l  Vals gevoel van objectieve vindbaarheid l  Cyberchondriacs l  Pesten l  Imago-schade l  Terugvaleffect

eeeckman@vub.ac.be 11 26/11/15

Sleutelvragen

l  Wie kan ze gebruiken: literacy – ICT literacy?

l  “The paradox of choice” l  Het belang van opvoeding l  Democratisering versus meer controle

eeeckman@vub.ac.be 12 26/11/15

Twee tips

1.  Betrek de patient als partner actief! Zorgverstrekkers als coach

2.  Spreek intern regels af: “social media policy”

eeeckman@vub.ac.be 13 26/11/15

Contacteren

l  Edgard.eeckman@uzbrussel.be l  eeeckman@vub.ac.be l  https://patientzijn.wordpress.com/author/

doctoraat/ l  Twitter @eeckman

eeeckman@vub.ac.be 14 26/11/15