Bedrijfswagens

Themadossiers sociale en fiscale wetgeving I Partena HR I 3e editie 2012

Juridische, sociale en fiscale aspecten

Een publicatie en een concept van:

Partena – vereniging zonder winstoogmerk, Erkend Sociaal Secretariaat van Werkgevers bij MB van 03.03.1949 met nr. 300

Maatschappelijke zetel: Kartuizersstraat 45, 1000 Brussel, btw BE0409.536.968

Uitgever: Alexandre Cleven

Redactie: Francis Verbrugge en Peggy Criel

Vertaling: Nabila Barghouti

De overname van teksten, zelfs gedeeltelijk, is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie en mits de bron wordt vermeld.

De redactie streeft naar betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie maar kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de juistheid ervan.

Deze legal focus bevat uittreksels uit de ‘Gids voor sociale reglementering in ondernemingen’, geschreven door Francis Verbrugge, Erkend Sociaal Secretariaat

van Werkgevers Partena, Kluwer Uitgevers, 2012; de ‘Gids loonfiscaliteit in ondernemingen’ geschreven door Christophe Broucke, Erkend Sociaal Secretariaat

van Werkgevers Partena, Kluwer Uitgevers, 2012; ‘Het Memento van de Werkgever’, april 2012, Francis Verbrugge, Erkend Sociaal Secretariaat van

Werkgevers Partena.

Wettelijk depot: D/2012/5183/8N – Datum bijwerking: 27 juni 2012

Wordt mijn bedrijfswagen vanaf 2012 meer of minder belast? Menig werknemer

en bedrijfsleider hebben zich deze vraag waarschijnlijk gesteld begin dit jaar.

Het regeerakkoord van 1 december 2011 stelde immers een hervorming van de

belastingregeling voor de bedrijfswagens voor. Het voordeel van alle aard zal voortaan

worden berekend volgens de cataloguswaarde van het voertuig en van de impact ervan op het milieu

(CO2-uitstoot). Het houdt niet langer rekening met de afstand tussen de woonplaats en de plaats van

tewerkstelling.

De wetgever, zich bewust zijnde van de impact van de bedrijfswagens op het milieu, voerde sinds 2005

een reeks wetswijzigingen door. Het CO2-uitstootgehalte werd een doorslaggevende factor om zowel

het voordeel van alle aard te bepalen als de RSZ-bijdragen en de !scale aftrekbaarheid.

Dit Legal Focus-dossier wil werkgevers,

bedrijfsleiders, HR-directeurs of "eet managers

een duidelijk en volledig beeld geven van de

sociale en !scale factoren die inwerken op de

terbeschikkingstelling van een bedrijfswagen.

Een goed beheer van een bedrijfswagenpark

steunt echter niet uitsluitend op sociale en

!scale aspecten. Omdat het privégebruik

van een bedrijfswagen een loonvoordeel is,

valt bovendien te bekijken welke weerslag de

toekenning ervan op de arbeidsrelatie heeft.

Een duidelijke overeenkomst tussen onderneming

en werknemer en een weldoordachte car policy

vormen op dat vlak de uitgangspunten voor een

goed beheer.

Tot slot wordt in dit actuele Legal Focus-dossier aan de hand van een aantal cijfervoorbeelden

onderzocht of de bedrijfswagen, na de wijzigingen ingevoerd begin 2012, nog steeds een interessant

voordeel is in hoofde van de werknemer of bedrijfsleider. We bekijken ook kort even of een alternatief

voor de bedrijfswagen kan worden gevonden in de toekenning van een onkostenvergoeding aan de

werknemer of bedrijfsleider die zijn eigen wagen gebruikt voor beroepsdoeleinden.

Mocht u nog vragen hebben over de nieuwe !scale regels inzake bedrijfswagens of vragen

omtrent bedrijfswagens in het algemeen, mail ze dan gerust door naar onze juridische adviseurs

via legal@partena.be.

Veel leesplezier!

Peggy Criel en Francis Verbrugge,

Juridische adviseurs

Voorwoord

“ Vragen omtrent

de nieuwe fiscale

regels rond bedrijfs-

wagens? Mail naar

legal@partena.be ”

05Bedrijfswagens

Inhoudsopgave

01. Een bedrijfsvoertuig: voordeel van alle aard 6

02. Sociaal aspect 8

2.1. Situatie van de werknemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

2.2. Situatie van de werkgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

03. Fiscaal aspect 12

3.1. Algemene principes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

3.2. Raming van het voordeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

3.3. Toekenning van het voordeel en weerslag op de personenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

3.4 . Aftrekbaarheid voor de werkgever van kosten verbonden aan bedrijfswagens . . . . . . . . . 26

04. Het bedrijfsvoertuig en de sociale reglementering 28

4.1. Gebruik van het voertuig en schorsing van de arbeidsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

4.2. Intrekking van het privégebruik van het voertuig of wijziging

aan de terbeschikkingstelling tijdens de overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

4.3. Het bedrijfsvoertuig en de beëindiging van de overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

4.4. Clausule voor overname van de leasing door de werknemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

4.5. Weigering tot teruggave van het voertuig bij beëindiging van de overeenkomst . . . . . . . . 32

05. Essentiële juridische voorzorgsmaatregelen 33

5.1. Specifieke bepaling in de overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

5.2. Modelovereenkomst betreffende het gebruik van een bedrijfsvoertuig (car policy) . . . . 35

06. Bedrijfswagen: nog steeds aantrekkelijk voor de werknemer? 37

6.1. De bedrijfswagen als alternatieve loonvorm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

6.2. Bedrijfswagen versus onkostenvergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Inhoudsopgave

12 Bedrijfswagens

Vanaf 1 januari 2012 geldt een nieuwe forfaitaire

berekeningswijze voor het voordeel van alle aard

van de bedrijfswagen. 03

13Bedrijfswagens

Fiscaal aspect

3.1. Algemene principes

Wanneer een werknemer5 voor ‘persoonlijke doeleinden’ een bedrijfsvoertuig mag gebruiken dat gratis of

onder voordelige voorwaarden ter beschikking werd gesteld, dan geniet hij eigenlijk een voordeel van alle

aard. Dat voordeel is belastbaar als loon. Op dat voordeel moet met name bedrijfsvoorhef!ng ingehouden

worden.

3.1.a. Wat wordt verstaan onder ‘privégebruik’ van een bedrijfsvoertuig?

Het begrip ‘gebruik voor privédoeleinden’ van een bedrijfsvoertuig omvat twee soorten verplaatsingen:

1 de verplaatsingen van de woon- naar de werkplaats (en omgekeerd);

2 de ‘eigenlijke’ privéverplaatsingen buiten de uitvoering van de arbeidsovereenkomst (bv. verplaatsingen

tijdens de weekends, om op vakantie te gaan, voor vrijetijdsbesteding, om te voldoen aan de dagelijkse

behoeften zoals privéaankopen, enz.).

3.2.b. Wat wordt verstaan onder ‘woon-werkverplaatsingen’?

Op !scaal vlak verstaat men onder ‘woon-werkverplaatsingen’ uitsluitend verplaatsingen tussen de woonplaats

en de ‘vaste’ plaats van tewerkstelling.

Of de plaats van tewerkstelling al dan niet vast is, moet beoordeeld worden aan de hand van alle feitelijke en

juridische omstandigheden die eigen zijn aan elk geval afzonderlijk (zoals de bepalingen van de arbeidsover-

eenkomst, andere contractuele en reglementaire bepalingen met betrekking tot de beroepswerkzaamheid van

de werknemer, zijn taak- en functieomschrijving, de frequentie en de regelmaat van zijn verplaatsingen naar

eenzelfde plaats van tewerkstelling, de duur die de werknemer op die plaats wordt ingezet, enz.).

Verplaatsingen van werknemers zoals handelsvertegenwoordigers of verzekeringsinspecteurs die zich recht-

streeks van hun woonplaats naar de klant begeven (zonder via de zetel van de onderneming te passeren),

moeten beschouwd worden als beroepsverplaatsingen en niet als verplaatsingen van de woon- naar de werk-

plaats (want die werkplaatsen wisselen). Als die personen het voertuig dus niet gebruiken voor eigenlijke

privéverplaatsingen, dan moeten de verplaatsingen van de woonplaats naar de klanten niet aangegeven wor-

den bij de belastingen.

Hetzelfde geldt voor verplaatsingen van de woonplaats naar een tijdelijke of mobiele werkplaats.

Het feit dat een werknemer zich niet gedurende meerdere opeenvolgende dagen naar eenzelfde plaats van

tewerkstelling moet begeven, volstaat op zich niet om te besluiten dat die plaats van tewerkstelling geen vaste

plaats van tewerkstelling zou zijn!

De belastingadministratie heeft ook verduidelijkt dat de plaats waar de werknemer gedurende minstens

40 dagen tijdens de belastbare periode werkt, als een vaste arbeidsplaats moet worden beschouwd. Die

40 dagen moeten echter niet noodzakelijk op elkaar volgen.6

5 Behoudens anders vermeld, omvat het begrip ‘werknemer’ in de toelichting van de fiscale regels ook het begrip ‘bedrijfsleider’.6 Ci. RH.241/573.243 (AOIF 46/2007) van 6 december 2007.

26 Bedrijfswagens

Wanneer een werknemer aanspraak maakt op zijn werkelijke beroepskosten (en dus geen aanspraak kan

maken op de vrijstelling van € 370), worden de beroepskosten voor de woon-werkverplaatsingen met de

bedrijfswagen forfaitair op € 0,15 per kilometer bepaald. Deze kosten kunnen echter nooit hoger zijn dan het

aangerekende voordeel van alle aard voor de bedrijfswagen, desgevallend verhoogd met de tegemoetkoming

van de werknemer die hij betaalt voor het ter beschikking gesteld voertuig.13

Noot – Er is een volledige vrijstelling van het voordeel wanneer het bedrijfsvoertuig wordt gebruikt voor

gemeenschappelijk vervoer georganiseerd door de werkgever (zie ‘Georganiseerd gemeenschappelijk

vervoer’ in punt 3.2.d.)

3.4. Aftrekbaarheid voor de werkgever van kosten verbonden aan bedrijfswagens

De werkgever kan de kosten voor de terbeschikkingstelling van bedrijfsvoertuigen aan zijn werknemers binnen

bepaalde grenzen aftrekken als beroepskosten. Uit ecologische maar ook budgettaire overwegingen hebben er

in 2010 belangrijke wijzigingen plaatsgevonden.

3.4.a. Beperking van de aftrekbaarheid van de brandstofkosten

Sinds 1 januari 2010 zijn de brandstofkosten nog maar voor 75 % aftrekbaar14 (vroeger was dat voor 100 %).

Voortaan worden brandstofkosten dus voor 25 % beschouwd als niet-toegestane uitgaven waarop vennoot-

schapsbelasting verschuldigd is.

3.4.b. Beperking van de aftrekbaarheid van de kosten voor het beroepsmatig gebruik van een bedrijfsvoertuig

De kosten verbonden aan het beroepsgebruik van een bedrijfsvoertuig kunnen ook aftrekbaar zijn in de

vennootschapsbelasting.

Sinds 1 januari 2010 worden op dat vlak ook aftrekpercentages toegepast die schommelen tussen 50 en

100 %, afhankelijk van het CO2-uitstootgehalte van het voertuig en het gebruikte brandstoftype.15

Dat percentage wordt dus ook vastgesteld op basis van de impact op het milieu. Hoe vervuilender de wagen

(hoge CO2-uitstoot), hoe lager het aftrekbaarheidspercentage. Zie tabel op de volgende pagina.

13 Artikel 66, § 4 en § 5, 3e alinea van het WIB 1992.14 Art. 66, § 1 en art. 198 bis, lid. 1 van het WIB 1992, gewijzigd door de programmawet van 23 december 2009.15 Art. 198 bis van het WIB 1992.

In deze Legal Focus over bedrijfswagens vindt u een overzicht van de gevolgen die de toekenning van

een bedrijfswagen met zich meebrengt op sociaal, fiscaal en arbeidsrechtelijk vlak. De betaling van een

CO2-bijdrage, de berekening van het belastbaar voordeel, het opstellen van een car policy zijn enkele van

de onderwerpen die in detail worden toegelicht.

Concreet: kan de bijdrage die mijn werknemer betaalt voor het voordeel van de bedrijfswagen nog steeds in

mindering worden gebracht van het voordeel van alle aard? Mag mijn werknemer zijn bedrijfswagen verder

gebruiken wanneer hij ziek is? Ben ik verplicht om een car policy op te stellen?

Het antwoord op deze vragen en meer, kan u terugvinden in deze Legal Focus. Met tal van voorbeelden wordt

daarenboven de nieuwe berekeningswijze van het belastbaar voordeel van de bedrijfswagen uiteengezet.

Veel leesplezier!

Wenst u op de hoogte te zijn van de wijzigingen die begin 2012 werden

ingevoerd inzake de bedrijfswagens? Lees dan zeker deze Legal Focus!

MMeer info een heet dichhtstbiijzijnnde aaggentsschaap vinndt uu op

www.partenahr.be

Maatschappelijke zetel

Kartuizersstraat 45, 1000 Brussel

Tel.: 02 549 36 46, fax: 02 512 56 43

E-mail: sales@partena.be