P r o s Verenigingsblad der SvBMT Protagoras … je SEL 3. SEL staat voor Simulatie en Experimenteer...

Ver

enig

ings

bla

d d

er S

vBM

T Pr

ota

gora

sJa

arga

ng

11, n

um

mer

1In

tro

-ed

itie

200

8

Raak nooit de weg kwijt in W-hoog: een rondleiding!Het Protagoras-ABC volgens het 19e bestuurDe epos van de Beaujolais: zeilen met ProtagorasHet 20e bestuur der SvBMT Protagoras stelt zich voor 1

Veren

igingsblad der S

vBM

T Protagoras ***

Een nieuw bestuur

Leuke spelletjes

Gezelligheid: zingen en drinken Nieuwe mensen leren kennen

1

InhoudInhoud 1Redactioneel 2Van de Voorzitter 3Rondleiding W-hoog 4De faculeit BMT 6Intro 2008 7Het Protagoras ABC 8Oh zit dat zo! 10Protpuzzel 11Een terugblik op ... De docentaward 13BMT on Stage 14Een terugblik op ... Het symposium 16Van de Onderwijscommissaris 17Het 20e bestuur der SvBMT Protagoras 18ProBoKoCo 20Een terugblik op ... Zeilen 21Prot Goes Science 22Column 24De Protatype-enquête 26Een terugblik op ... Borreltocht en BMT-Feest 27Afstuderen bij ... 28Een terugblik op ... Ouderdag & ALBBQ 30Promoveren bij ... 32Lieve Bouzo 34Protlied 35Agenda 35Colofon 36Rebus 37

Midas Dekkers bezocht ons symposium als dagvoorzitter. Lees verder op pagina 16.16

Spidermannen en batman op een BMT-feest! Kijk wie er nog waren op pagina 27.27

Alexander duwde de boot af en de zeilen werden gehesen. Lees meer op pagina 21.21

2

Redactioneel

Begin van een nieuw collegejaar. Studenten beginnen vol frisse moed aan weer een jaar van colleges volgen, naar bz’s gaan, tentamens maken en toch ook het subtiel ont-wijken daarvan. Maar voor de eerstejaars is dit natuurlijk nieuw. Als nuldejaarsstudent maak je in de intro kennis met alle aspecten van het studeren aan de TU. Je wordt weg-wijs in het gebouw, leert nieuwe mensen kennen en maakt kennis met die leuke studievereniging Protagoras. En bij die laatste hoort ook dit blad, de Protatype. Hierin is te lezen wat er gebeurt binnen Protagoras en binnen de opleiding BioMedische Technologie. Zo zijn er een aantal vaste rubrieken in dit blad te vinden. Al-lereerst krijg je iets te horen van de deze leuke commissie: de redactie. Daarna is het woord aan de voorzitter van deze vereniging om zijn hart te luchten. Ook de onderwijscommis-saris van Protagoras heeft een pagina ter beschikking om jullie te informeren over de nieuwtjes op onderwijsgebied.

Hierna volgt een aantal verschillende artikelen. Deze zijn in te delen in twee soorten. Zo zijn er de leuke artikelen, hierin mogen commissies of deelnemers aan activiteiten schrijven hoe geweldig de activiteiten die wij organiseren wel niet zijn. Zo proberen we over elke activiteit een stukje met bijbeho-rende foto’s (meestal gemaakt door de Lumicie) te plaatsen in de Protatype. Mocht jij dus eens een activiteit hebben bij-gewoond die zo vet was dat jij daar gewoon iets over moet schrijven, zend het ons dan toe en misschien kom jij ook in de Protatype te staan!

Maar naast verhalen over activiteiten staan er ook andere interessante artikelen in. Zo staat er meestal een verslag in van iemand die op stage is of aan het afstuderen of promoveren is. Op deze manier blijf je op de hoogte wat alle BMT’ers uitspoken.Naast verslagen van andere BMT-studenten staan er ook twee artikelen in die een BMT-on-derwerp behandelen; de ‘Prot Goes Science’ is

een populair wetenschappelijk artikel en de

‘Oh zit dat zo!’ is een luchtig en leuk ver-haaltje over een BMT-onderwerp.

Naast al deze artikelen is er ook nog een puzzel te vinden in elke Protatype. Deze kun je (correct ingevuld natuurlijk) inleveren in het Prothok om zo kans te maken op een borrelkaart. Deze borrelkaart kun je tijdens de borrel dan weer gebruiken om je hersenen even rust te geven na het zware gepuzzel.

Afsluitend staat er in elke Protatype de ‘Lieve Bouzo’, die vernoemd is naar onze wijze verenigingsslang Bouzo. Elke Protatype sturen meerdere wanhopige studenten een brief in met hun problemen. Bouzo zal in de Protatype hier op antwoorden met zijn altijd goede raad.

Vijf keer per jaar zet de redactie, bestaande uit negen stu-denten, dit blad in elkaar. Maar met de komst van het nieu-we jaar gaat er ook wat veranderen binnen de commissie. Het bestuur wisselt en zo zal ook Alexander zijn hoofdre-dacteurschap overdragen aan Birgit. Om Birgits kwaliteiten als hoofdredacteur te testen – tijdens de verkiezingsALV heeft zij aangegeven te gaan zorgen voor 50% spelfouten-reductie – hebben Alexander en Birgit daarom een dictee gehouden, waarvan het resultaat hieronder te zien is. Het resultaat spreekt voor zich: 10-14.

Birgit Plantinga, Alexander Colditz

Goede spelling Alexander Birgit1 aprilgrap of eenaprilgrap Eenaprilgrap 1-aprilgrap

allriskverzekering All riskverzekering all riskverzekering

appetijtelijk appetijtelijk apeteitelijk

debacle debakel debakel

meedogenloos meedogenloos meedogenloos

parallellepipedum parallipipidum paralellepipidum

kop-en-schotel kop-en-schotel kop en schotel

confisqueren confisceren confisceren

rekwisiet requisiet requisiet

miss-wet-T-shirtverkiezing misswetT-shirtverkiezing miss wet t-shirtverkiezing

3

Van de Voorzitter

Knolraap en lof, schorseneren en prei. Vergeten groenten zoals Heinz Hermann Polzer eenentwintig jaar geleden al bezong op zijn vinylen schijf, die inmiddels net zo vergeten is als de groenten. Ook de dagelijkse sinaasappel, een over-rijpe banaan of het appeltje voor de dorst worden tegenwoor-dig slechts bij hoge uitzondering elke dag per twee stuks verorberd. Naast betaal-bare, niet te ver van het centrum gelegen, ruime huisvesting, het nieuwe, uitdagende en amusante lidmaatschap van Protagoras en een op de loer liggend bindend studie-advies is een ambachtelijk studentenmaal zeker niet de eerste zorg van menig eer-stejaarsstudent.

Een degelijk begin bij het krieken van de dag met een duchtig (antikater)ontbijt wordt bijkans gepasseerd en slechts bij hoge uit-zondering vervangen door een Sonja-Bak-kercracker met zo nu en dan een aantal milliliters yoghurt. Het middagmaal wordt verplaatst om zo de trend van tussen-doortjes ruim baan te geven en te pas en te onpas wordt er aangevuld met bal ge-hakt, frikandel of zak patat; kaassoufflés en bezoek aan McDonaldsconcurrenten buiten beschouwing gelaten. Na een haastig bezoek langs de duurste (maar wel de gezelligste) supermarkt vliegen kant-en-klaarmaaltijden met ik-kies-bewustlogo’s via de on-ontbeerlijke vrieskist linea recta de magnetron in. Paprika, bolognese of naturel; variatie alom wordt afgewisseld met het drankspel.

Na een stevig ontbijt is er weinig plaats voor de com-merciële tussendoortjes. De koffie, het krantje en

een zoetsappig stuk vers fruit steevast ver-orberen tussen ontbijt en lunch is naast

een gezonde traditie een heerlijke stimulans voor diverse

smaakpapillen.

De lunch, immer op hetzelfde tijdstip, wederom gevolgd door een overheerlijke vrucht, waarna het tijdstip aanbreekt voor het avondmaal. Rondom de rijke keus aan smaakvolle vlees- en viswaren bij de lokale slagerij en visboer, aange-vuld met al dan niet gebakken rijst of aardappelen, valt met

de hedendaagse beschikbaarheid van exotische kruiden en specerijen een feestmaal vanjewelste te bereiden. Van de wijdverbreide, uitheemse receptuur kan erkentelijk gebruik worden gemaakt, om zo het banket tot een tongstrelend ge-heel te voltooien.

Neem dus naast het langslepende bestuderen van calculus, de gigantische activiteiten van Protagoras en het altoos plezant borrelen op donderdagmiddag in In Vivo ook de tijd om een ouderwetse, ambachtelijke en majestueuze maaltijd voor te schotelen aan u en uw medestudenten om zo het culinaire genot niet ten onder te laten gaan aan een op het ik-kies-bewust beruste eetpatroon; vergeet daar-bij niet de Hoep Hoep Hiezee voor drs. P.

Ben Groenen

4

Welkom bij de W-Hoogtour. Hierin maakt de redactie je wegwijs in het gebouw waar voor het grootste gedeelte de studie van een BMT-student plaatsvindt. Zoals je misschien al gemerkt hebt, is W-Hoog niets anders dan een groot blok beton, waarvoor zelfs een betonprijs is uitgereikt. Toch vindt er achter sommige deurtjes baanbrekend onderzoek plaats. Het gebouw W-hoog dankt zijn naam aan de studie Werk-tuigbouwkunde en bij de oprichting van BMT werd dit ge-bouw gekozen als de werkplek voor biomedici. Kijk maar eens goed rond en je zult snel zien waar de BMT-hoeken zich bevinden. In deze tocht beperken we ons tot vloer 1, waar naast onderzoek ook veel organisatorisch werk van BMT gedaan wordt.

Ten eerste moet je natuurlijk de trap van W-hoog betreden om in het gebouw zelf te ko-men.

We kunnen vloer 1 in twee delen splitsen. Het gedeelte waar je je kan ontspannen tussen de colleges door en het gedeelte waar je keihard zal studeren. Als je na je binnenkomst rechts gaat, kom je in het ontspannende gedeelte met als eerste de kantine. Deze is geopend van ’s morgens 9.00 tot ’s middags 15.00 uur, met een zeer gevarieerde keuze uit brood, beleg en soepen. Je kan er natuurlijk ook altijd even een bakkie koffie halen om wakker te worden. Aan de kantine grenst het belangrijkste kamer-tje en dat is natuurlijk het Prothok, waar al het werk van Protagoras, de studievereniging der BioMedische Technologie, plaatsvindt. Je kan hier met al je vragen terecht bij het bestuur, maar je kan in de pauze natuurlijk ook even gezellig met ze gaan kletsen of lunchen. Met de koeken- en borrelkaart kan je er ook altijd terecht voor koekjes en blikjes frisdrank. Naast het Prothok zit de studievereniging van Werktuig-

bouwkunde, Simon Stevin. Er is altijd wel wat gezonde

rivaliteit tussen beide.In het kantinegedeelte van W-Hoog zijn nog twee typische kamers. In alle gebouwen van de TU/e geldt een rookverbod, behalve in de apart inge-richte rookkamers. Voor BMT’ers, die na in Maastricht een rokerslong te hebben gezien nog steeds aan roken kunnen denken, kan dus een uitvlucht gemaakt worden naar W-hoog 1.55. Daar kan te allen tijden in gezelschap gerookt worden. Een zaal waar je niet zomaar komt, behalve als je eens moet presenteren of vergaderen met bijvoorbeeld een commissie is W-laag 1.44. Deze zaal kun je reserveren bij de receptie

en vind je als je net voor de kantine in de gang aan de lin-kerkant naar achteren loopt.

Als je in de kantine bent kun je een aantal richtingen uit. Als je verder de kantine in loopt kom je vanzelf bij een loopbrug, die je naar het na-tuurkunde gebouw leidt, met de bijbehorende studiever-eniging ‘J.D. Van der Waals’.

Nu loop je weer terug naar waar je begon, tussen het trappenhuis en de kantine. Je kan natuurlijk door de schuifdeuren weer naar bui-ten lopen, maar dat zou saai zijn. Je kan ook linksaf slaan en aan de rechterkant van het trappenhuis gaan lopen, waar je het Onderwijsbu-reau tegenkomt. Hier zitten

de vrouwen die al het onderwijsgerelateerde administra-tieve werk doen. Zij delen namelijk de OGO-groepen in, ze maken de collegeroosters en verwerken de tentamencij-fers. Ook maken zij het semesterboek in samenwerking

Rondleiding W-hoogBirgit Plantinga

Het Prothok

5

met de bachelorcoördinator, zodat jij weet wat er al-lemaal gedaan moet worden ieder semester. Als je wat

meer privé wil studeren kan je er ook altijd een OGO-hok reserveren. Als je nog een stukje doorloopt, kan je naar rechts een gang door, waar vooral op donderdag veel mensen doorheen lo-pen, om naar de borrelruimte In Vivo te kunnen gaan, waar het uiteraard altijd gezellig is. Maar Protagoras heeft hier ook een andere kamer, genaamd Prothok 2. Hier staat het ver-enigingsarchief en er worden veel spullen opgeborgen. Ook kan een commissie hier vergaderen of werken aan de voor-bereiding van activiteiten.

Maar deze gang lopen we niet in. We lopen nog een stukje door en dan vind je aan de rechterkant SEL 1; op vloer drie vind je SEL 3. SEL staat voor Simulatie en Experimenteer Laboratorium. Studenten zie je hier heel vaak studeren of aan OGO werken. Er is draadloos internet en als er voor OGO experimenten moeten wor-den uitgevoerd, gebeurt dat meestal in de twee SEL’s. Ook staan er de meest gebruikte BMT-boeken voor naslag. Als je nog wat verder doorloopt kom je bij de collegezaal terecht, waar je heel wat uurtjes door zal brengen om aandachtig naar alle col-leges te luisteren (of niet). Naast de collegezaal vind je het trappenhuis wat je naar SEL 3 zal leiden, wat voor dezelfde doeleinden wordt gebruikt als SEL 1. Voor de collegezaal ligt nog een vergader-ruimte W-hoog 1.03, genaamd CIC BMT, waar jij ook een aantal presentaties zal moe-ten geven. Doorgaans wordt deze ruimte ook gebruikt voor facultaire vergaderingen zoals die van de opleidingscommissie of het ba-chelorstudentenoverleg.

Nu staan we weer tussen het trappenhuis en de kantine en gaan we aan de linker kant van het trappenhuis

lopen. Aan deze kant vind je de receptie, hier kan je met al je niet studiegerelateerde

vragen terecht. Naast de receptie, in W-hoog 1.29, huist de

beheerder van W-

hoog, meneer Toon Verhaar. Hij zorgt ervoor dat er geen problemen zijn betreffende het gebouw en de apparaten die er in staan. Je zult niet vaak met hem te maken krijgen.

Dan is er ook nog een gedeelte waar je eigenlijk niet zo heel vaak mee te maken krijgt, dit gedeelte is wat uitgestrekter en bevat veel administratieve kamertjes. Je zal hier wel vaak doorheen lopen, maar eigenlijk is hier maar een klein aantal kamers van belang voor jou. Helemaal achterin zitten drie personen die erg belangrijk zijn voor de studie. Namelijk de studieadviseur, de onderwijs-coördinator en de opleidingsdirecteur. Met de studieadvi-seur, Conrad Suos, kan je in contact komen als je problemen hebt rondom je studie. Wanneer je bijvoorbeeld een OGO-bijeenkomst of andere verplichte onderdelen moet missen, dan moet je dit altijd aan hem laten weten. Ook als het even wat minder gaat met de studie, dan kan hij je weer op het

goede spoor helpen. Hij is te vinden in W-hoog 1.109. De onderwijs-coördinator, Rob van der Heijden (W-hoog 1.101), houdt zich bezig met de dagelijkse gang van zaken binnen de opleiding. Hij zorgt er voor dat al het onderwijs dat dage-lijks gegeven wordt goed verloopt. De opleidingsdirecteur, Marcel van Genderen, coördineert de gehele studie. Hij bepaalt precies welke vakken er gegeven worden en wel-ke docenten hier voor worden aan-gesteld. Zijn kamer is naast die van het secretariaat, W-hoog 1.105. Daar zit secretaresse Floortje de Groot, die de administratie van de faculteit verzorgt. Op weg naar achteren kom je we-derom een uitgang tegen. Deze leidt naar de W-hal. Als je de W-hal

uitloopt kun je naar het Hoofdgebouw, Scheikundegebouw (Helix) of het gebouw van Elektrotechniek (Potentiaal).

We hopen dat dit de kans dat jullie verdwalen aardig wat kleiner heeft gemaakt. Mocht dit niet zo zijn, in het Prothok weten ze je altijd wel de weg te wijzen!

6

Beste eerstejaars,

Er zijn veel mensen betrokken bij de opleiding BMT. Ieder-een draagt zijn steentje bij om de opleiding goed in elkaar te steken en ervoor te zorgen dat het allemaal draait zoals gepland.Maar wie is er nu verantwoordelijk voor wat?

De decaan dr. Peter Hilbersis het hoofd van de faculteit, zowel voor onderzoek als voor onderwijs. Hij is daar-naast ook voltijdshoogleraar van een van de divisies van BMT en is dus direct bij het onderzoek betrokken. Bij diploma-uitreikingen zul je hem tegenkomen als voorzitter.

De opleidingsdirecteur dr. ir. Marcel van Genderenis eindverantwoordelijke voor al het BMT onderwijs. Welke kennis moet je opdoen? Welke vaardigheden moet je onder de knie krijgen? De opleidings-directeur stelt het curriculum vast. Hij zorgt er dus voor dat alles wat je als toekomstig biomedisch ingenieur moet leren, ook aan bod komt in je opleiding.

Als uit interne evaluaties blijkt dat het nodig is, of als belang-rijke ontwikkelingen in het vakgebied het noodzakelijk ma-ken, zal de opleidingsdirecteur zorgen voor verbeteringen en vernieuwingen van het onderwijs(proces).

De onderwijscoördinatorir. Rob van der Heijdenregelt de dagelijkse zaken binnen het BMT-onderwijs. Hij zorgt ervoor dat de verschillende onderwijsonderdelen op de juiste plek aan bod komen en ook dat er

voldoende mensen zijn om dit onderwijs te verzorgen. In de eerste jaren zal je hem vooral tegenkomen bij de afronding van je OGO en bij het bachelorstudentenoverleg.

De studieadviseur drs.Conrad Suoshelpt je met vragen over bijvoorbeeld studieplanning, studievaardigheden, stu-dieadvies, toets- en examenregelingen, studiekeuzes etc. De studieadviseur geeft informatie en advies en zorgt zonodig voor begeleiding of bemiddeling. De studie-adviseur houdt zoveel mogelijk rekening met je persoonlijke situatie. Daarom zijn alle gesprekken vertrouwelijk. Uiterlijk aan het eind van het eerste studiejaar geeft

de studieadviseur aan de hand van je studieresultaten een persoonlijk studieadvies: stoppen of doorgaan. Dit advies is overigens niet bindend. Verder zijn er nog wat belangrijke kantoren in W-hoog

Het onderwijsbureau (WH 1.07)is verantwoordelijk voor o.a. de facultaire studentenadmi-nistratie, de OGO-administratie en de secretariaten van de examencommissie BMT. Het onderwijsbureau begeleidt het onderwijsproces. Het onderwijsbureau is geopend tussen 09.00 en 16.00 uur.

Het BMT-secretariaat (WH 1.105)is opgedeeld in tweeën: het secretariaat voor het de decaan en het secretariaat voor het opleidingsinstituut BMT. Hier kun je terecht voor diverse algemene zaken, zoals het re-serveren van het CIC voor videoconferencing, het regelen van student-assistentschappen en het afhalen van readers voor je vakken.

De faculeit BMTRob van der Heijden

7

Intro 2008

Hallo liebe Introkids,

Wie nett dass ihr zur Introduktion dieses Jahres gekommen seit! Maar genoeg Duits voor dit moment …Wij zijn de introcommissie en hebben deze gave introweek zo leuk mogelijk voor jullie gemaakt. Deze week staan er jullie allemaal toffe (Duitse) dingen te wachten, zoals leu-ke spelletjes, feesten in de Santé, een vossenjacht en een heuse pre-cantus, om er maar een paar op te noemen. Dus zorg dat je er bij bent en mis niets, vooral de pre-cantus niet! Mocht je nou nog vragen hebben tijdens de intro dan kun je ons altijd lastig vallen. Wij zijn die gekke mensen in de zwarte polo’s. Wij hopen dat het een waanzinnige intro wordt voor jullie.

Gruße von der Introkommission:

Rene, Benjamin, Anniek, Irene, Wilma, Enitia en Willeke

Willeke Traa

13:00 Gruppen bil-den und sich kennenlernen

Gras neben N-laag

15:00 Reisen durch Deutschland

Gras neben N-laag

17:00 Essen im Bunker

Bunker

19:30 Abendspiele W-hoog22:00 Fest Der Sante

Montag 11 August

09:00 Auf Jagd … Campus12:00 Mittagessen Campus14:00 Instanzentour Campus18:00 Abendessen Fakultät19:00 Sporttrainie-

rungSportkomplex/In Vivo

22:00 Präsentation S t u d e n t e n -verbindung

Auditorium

Dinstag 12 August

09:00 Sportturnier Eindhoven12:00 Mittagessen Campus12:30 Bunkertour Bunker15:30 Scalatocht Bunker18:30 Essen bei den

ElternEltern

20:30 Kneipentour Stratums

Mittwoch 13 August

09:30 Frühstuck Campus10:00 Kulturtour Eindhoven12:00 Mittagessen Campus13:00 Kultur Eindhoven17:00 Essen in der

StadtStratum

20:00 Bunkerfest Bunker

Donnerstag 14 August

04:00 Pre-Cantus In Vivo10:00 Katerbrunch Gras neben

N-laag12:00 Handel-dich-rot Eindhoven14:00 Großer Cantus Campus

Freitag 15 August

8

Het Protagoras ABCDaniël Eisink

een beetje volgens het 19e bestuur

is van Bouzo, onze

mascotte en huisdier

die dit vorig jaar een

nieuw huis kreeg en

1,30 m werd.is van Computerspel-

letjes, op het scherm

van de ‘extern’.

is van het Grote to-

verboek, daar leer je

Calculus uit.

is van Foutjes, in de Protatype, in de brie-ven van de secretaris en op een donder-dagavond.

is van In Vivo, waar

je een van de beste

tijden van je leve(n/r)

hebt.

is van ‘Heijtelstand’,

dat is als je stoel zo

ver mogelijk naar

achter leunt.

is van Dispuutsver-gadering, die is heel anders dan een nor-male vergadering.is van Apaat, dat is een persoon die iets minder begaafd door het leven gaat.

is van Joviaal, stie-kem alle professoren

als je er doorheen prikt en niet vergeet

dat het mensen zijn.

is van Koeken, te vin-den in het Prothok en als ze op zijn moet je de CIV op de kop geven door te mailen naar [email protected].

is van de noot E, die

bij elk kopje koffie an-

ders is.

is van Langs, dat is

net als “neffe” Bra-

bants voor naast.

9

is van Langs, dat is

net als “neffe” Bra-

bants voor naast.

is van Metron: de

maat, en die vond het

19e bestuur er even

niet toe doen. is van “Nog even ge-nieten, lekker intro voordat we weer aan de slag gaan.”

is van Recalcitrant,

dat betekent tegen-

draads, met een let-

ter meer waardoor

het net iets moeilijker

en mooier klinkt.

is van Speciaalbier,

daar is er (bijna) elke

week eentje van. is van Trippelinte-

graal, die je leert bij

vectorcalculus en

bierspelletjes.

is van Users, die vind

je op het forum, www.

protagoras.tue.nl/fo-

rum.

is van Vlug, zo snel

gaat een jaar, zeker

het eerste of een be-

stuursjaar, dus pas

op!

is van WiFi, ook nog

op het grasveld.

is van aXi, dat was

de onderwijscommis-

saris en daar was die

soms vooral niet in.

is een i-grec, zie

je: “i”, koppelteken,

“grec”. is van ‘Zowiezo’, een woord dat eigenlijk

niets betekent en je sowieso met s’en

schrijft.

is van Protagoras, die

recht kon praten wat

krom was en krom

wat recht was.

is van Opleidingsdi-

recteur, die man kan

dansen!is van Querulant, een woord dat een aantal mensen nooit meer vergeet.

10

Terwijl ik begin aan mijn ‘Oh zit dat zo!’ zijn de tentamens in volle gang en begint de zomer eindelijk te komen. Mijn ge-dachten dwalen af naar de komende vakantie (die helaas alweer voorbij is wanneer dit gelezen word). Over een tijdje lig ik op de Spaanse costa, in m’n zwem-broekje, te genieten van het zonnetje. Het enige wat ontbreekt, is een mooi wasbord-je. Door het studeren wil het sporten er wel eens bij inschieten. Mijn buik lijkt ondertus-sen meer op een groot fust dan op een six-pack. Anabolen lijken de ideale oplossing.

Anabole steroïden, meestal kortweg ana-bolen genoemd, zijn synthetische steroï-den afgeleid van het mannelijke geslachtshormoon testos-teron. Oorspronkelijk werden anabolen alleen gebruikt als geneesmiddelen, bijvoorbeeld bij mensen met hypogona-disme (een natuurlijk te kort aan testosteron) of bij herstel van zware operaties. Echter beïnvloeden anabolen ook de eiwittensynthese, waardoor het een aantrekkelijke drug is voor sporters (en dus ook voor een luie student zoals ik).

Normaal gesproken bevindt de eiwitsynthese van de mens zich in een evenwicht van opbouw en afbraak. Bij mensen die veel sporten verschuift dit evenwicht enigszins, zodat er meer eiwit gevormd wordt en er dus meer spiermassa kan worden aangemaakt. Wat veel beter werkt, zijn anabo-

len. Deze binden zich aan androgene receptoren in de

spiercel, waarna ze overgaan tot het omzetten en aanmaken van eiwitten. Deze omzetting gaat veel sneller dan die normaal in het lichaam plaats-vindt en dus zal de spiermassa extreem snel toenemen

wanneer je gaat trainen. Ook hebben ana-bolen een stimulerende werking op de rode bloedlichaampjes. Dit leidt tot een verhoging van de zuurstofcapaciteit en dus tot een gro-ter uithoudingsvermogen, waardoor je dus langer kunt trainen. Anabolen zorgen er dus voor dat je langer kunt trainen én dat de trai-ningen veel efficiënter zijn.

Helaas heeft dit wondermiddel ook zijn keer-zijde. Met name langdurig gebruik heeft ernstige gevolgen. De anabolen komen na toediening overal in het lichaam terecht, wat voor ernstige complicaties kan zorgen. De gehele hormoonhuishouding zal van streek zijn, waardoor bijvoorbeeld bij mannen de prostaat groter wordt, wat voor problemen zorgt bij het urineren en de kans op impotentie doet vergroten. Ook in organen kunnen complicaties optre-den. Zo zal de lever extreem belast worden, wat de kans op een levertumor doet vergroten. Deze voorbeelden zijn slechts enkele van de complicaties die kunnen ontstaan.Al met al lijkt het dus een wondermiddel, maar de gevaren zijn niet te overzien. Misschien dat een abonnement op het studentensportcentrum een beter idee is, hoewel dit wel veel meer tijd en discipline kost en je hiermee in drie weken helaas nog geen strakke buik hebt.

Oh zit dat zo!Luc Broers

Anabole steroïden

ProtpraatNadat ouders van een nuldejaars hadden gebeld, omdat ze niet wisten waar ze studieboeken moeten regelen:Rob: “Ja, dat staat op de site.”Mark “Zal ik ’ns even zoeken dan?”Rob: “Nou dat ga je toch niet vinden tussen al die honder-den pagina’s”

Er gaat iets mis ... Remi: “Kut!” Danny: “Ik eerst!” Remi, wijzend: “Ok ... Daar!” Moniek: “Hé ...!”

Dennis: “Weet je wie ik nooit zou willen zijn? Mijn darm-chirurg.”

11

Zie hier de uitslag van een caleidocyclus. De naam komt uit het Grieks: kalos betekent mooi, eidos is vorm en kyklos is iets als ring. Met een beetje knippen en plakken is er een ring van te maken die bestaat uit zes tetraëders, niet per se regelmatige. Dit ruimtelijk figuur is de enige die om zijn eigen as te draaien is waardoor in dit geval verschillende plaatjes in het midden te bekijken zijn. Wat nu een stuk spannender is dan hem in elkaar weten te zetten – buiten het maken van het ding – is wat het volume zou zijn.

Dus wil je kans maken op een borrelkaart? Vouw dan de ca-leidocyclus uit deze pagina. Bereken daarna even het vo-

lume van deze caleidocyclus en lever dan beide in.

Trouwens als je deze pagina er toch al uitscheurt kun je net zo goed de pagina waar deze aan vast zit er ook uitsch-euren. Hier staat de Protatype-enquête op, als je deze in vult maak je kans op nog een 2e borrelkaart.

ProtpuzzelDaniël Eisink

Win

een

borrelkaart!

Medis is toonaangevend leverancier van softwareproducten die clinici, researchers en laboranten in staat stellen om medische beelden nauwkeurig te kwantificeren. Kwaliteit en innovatie staan daarbij centraal. Medis software draagt bij aan de verbetering van diagnoses, aan baanbrekend onderzoek naar de behandeling van patiënten, en aan de beoordeling van de effectiviteit van nieuwe behandelmethodes en -middelen.

Medis werkt wereldwijd en heeft vestigingen in Nederland en in de VS. Op het hoofdkantoor in Leiden werken meer dan zestig mensen aan de ontwikkeling, marketing en support van Medis producten.

Wil je meer weten over wat Medis doet en waar Medis voor staat, kijk dan op www.medis.nl. Vacatures kun je vinden op www.medis.nl/company/careers.htm. Interesse in een gesprek? Stuur je CV naar [email protected].

Werken op het snijvlak van wetenschappelijk onderzoek en IT. In een omgeving die je uitdaagt. Die van je vraagt innovatief te denken. En die je verantwoordelijkheid teruggeeft.

www.medis.nl

13

Medis is toonaangevend leverancier van softwareproducten die clinici, researchers en laboranten in staat stellen om medische beelden nauwkeurig te kwantificeren. Kwaliteit en innovatie staan daarbij centraal. Medis software draagt bij aan de verbetering van diagnoses, aan baanbrekend onderzoek naar de behandeling van patiënten, en aan de beoordeling van de effectiviteit van nieuwe behandelmethodes en -middelen.

Medis werkt wereldwijd en heeft vestigingen in Nederland en in de VS. Op het hoofdkantoor in Leiden werken meer dan zestig mensen aan de ontwikkeling, marketing en support van Medis producten.

Wil je meer weten over wat Medis doet en waar Medis voor staat, kijk dan op www.medis.nl. Vacatures kun je vinden op www.medis.nl/company/careers.htm. Interesse in een gesprek? Stuur je CV naar [email protected].

Werken op het snijvlak van wetenschappelijk onderzoek en IT. In een omgeving die je uitdaagt. Die van je vraagt innovatief te denken. En die je verantwoordelijkheid teruggeeft.

www.medis.nl

Om interessante, enthousiaste en duidelijke docenten te be-lonen bestaat er de Protagoras docentaward. Dit jaar wa-ren er twee categorieën: de beste bachelor- en de beste masterdocent 2008. De studenten konden inloggen op de stemsite met hun s-nummer waarna ze aan konden geven welke vakken zij dit jaar hadden gevolgd. Hierna konden zij op docenten stemmen die zij dit jaar hadden. Om te voor-komen dat bepaalde docenten minder kans maken (omdat ze aan minder studenten doceren) zijn vooraf bepaalde cor-rectiefactoren ingevoerd die hier rekening mee houden. Na meer dan honderd stemmen te hebben ontvangen was er de volgende uitslag:

Bachelordocent: Bert MeijerOrganische chemie A, Organische chemie BGewaardeerd voor zijn duidelijke uitleg van een erg moeilijk vak. Hij onderbreekt zijn col-leges met intermezzo’s over de nieuwste ont-wikkelingen in het vakgebied. Zo heeft hij ook

altijd een wetenschappelijk tijdschrift bij zijn college’s. Vorig jaar eindigde hij ook al als eerste van de docentaward. Goed bezig dus!

Masterdocent: Gustav StrijkersNMR/MRI Gewaardeerd voor zijn grondige en stapsge-wijze uitleg van MRI/NMR dat toch een veel gevolgd vak is binnen BMT. Daarnaast is het fijn de stof uitgelegd te krijgen van een ‘jongere’

docent die nog dicht bij de studenten staat en ook studenten-humor begrijpt.

Bachelordocent: Frans MartensBasiswiskunde, Calculus, Vectorcalculus

Gewaardeerd voor zijn duidelijke uit-leg bij de wiskunde vakken. Op

een leuke en frisse manier geeft hij de colleges waar hij ook veel voorbeel-

den noemt voor het toe-passen van de

wiskunde. Uiteindelijk heeft iedere BMT-student zijn basale wiskundige kennis te danken aan Martens. Daarnaast staat hij ook bekend als een gezellige docent die er ook van houdt om af en toe een biertje te komen drinken bij de borrel.

Bachelordocent: Marcel BrekelmansAnalyse van Continua

Gewaardeerd voor zijn gestructureerde col-leges en ook zijn ‘open deur’-onderwijs. Dit houdt in dat naast de BZ’s en colleges van de vakken je ook altijd bij hem binnen kan lopen als je dan nog met probleem zit. Zelfs als je na 30 keer uitleggen de vraag nog niet snapt, is Marcel bereidt om het je de 31ste keer nog een keer helemaal opnieuw uit te leggen. Daarnaast geldt dat je Marcel regelmatig bij een borrel of op een leuke activiteit tegenkomt om een Palmpje mee te drinken.

Masterdocent: Bart ter Haar RomenijFront-end vision and multiscale image analy-sisGewaardeerd voor zijn enorm inspirerende manier van vertellen. Zelf is hij ook erg en-thousiast over het vakgebied, dit draagt hij dan ook over aan de studenten. Mooi is ook zijn

manier van college geven waar hij stap voor stap moeilijke programmatuur doorloopt. Naast zijn taken als docent is Bart ook voorzitter van de OC en de examencommissie. Ook is hij geregeld in China om de universiteiten daar te helpen met een BMT-opleiding. Een man met een hart voor de opleiding dus.

Masterdocent: Cees OomensNumerical analysis of continua II

Gewaardeerd voor zijn ‘relaxedheid’. Daar-naast vertelt hij ook vaak een anekdote die leuk is of juist de relevantie van een bepaald stuk duidelijk maakt door middel van concre-te voorbeelden. Tenslotte is Cees ook altijd geïnteresseerd in de studenten, zo informeert hij bijvoorbeeld na een tenta-men altijd eventjes hoe het gegaan was.

Een terugblik op ...Alexander Colditz

De BMT-Docentaward 2008

14

Vanachter mijn bureautje op mijn stage scha-kel ik even een uurtje over naar het Neder-lands om jullie te vertellen wat ik hier allemaal aan het uitspoken ben.Ik zit op het moment op de afdeling Neurolo-gie/Pediatrics op de MedSchool aan de Wa-shington University in St. Louis. Na een gastcollege bij een van de mastervak-ken over vroeggeboorte en de hersenen vond ik dit zo inte-ressant dat ik Klaas Nicolay heb gevraagd of het misschien mogelijk was iets in deze richting te doen met mijn externe stage. Nou, dat kon, en de beste plaats op de wereld om dit te doen was volgens hem St. Louis.

Mijn keuze was dus duidelijk gebaseerd op het onderzoek wat hier gedaan wordt, en totaal niet op de plek. Hoewel ik nog nooit van St. Louis gehoord had en geen idee had waar ik terecht zou komen ben ik (na heel wat geregel natuurlijk) zonder al te veel ver-wachtingen vertrok-ken; en ik ben blij dat ik dat gedaan heb!De MedSchool van Washu behoort tot de beste drie in de VS en mijn professoren Jeff

Neil en Terrie Inder zijn wereldberoemd in hun vakgebied dus ik heb echt het gevoel dat het een enorme kans is dat ik hier een tijdje mee mag doen met het onderzoek. (En er nog voor betaald krijg ook, terwijl de meeste mensen om me heen tienduizenden dollars per jaar betalen om hier te mogen studeren!)

Ik wist helemaal niets over de herse-nen voordat ik hieraan begon, dus ik ben begonnen met een flinke literatuurstudie: veel lezen, praten met collega’s en presentaties bezoeken. Tot mijn verbazing vond ik dit geen mo-

ment saai of vervelend. De hersenen zijn het meest com-plexe en interessante wat ik tot nu toe bestudeerd heb! Daarna ben ik gaan leren hoe je zelf een spoel bouwt om mee te scannen. Hier op de afdeling bouwt iedereen die dingen zelf, omdat ze de beste kwaliteit images geven als ze precies op maat zijn. Dus ik ben terug in de basic-na-tuurkundeboeken gedoken en ik ben inmiddels een ervaren spoelenbouwer, met al drie goedwerkende spoelen op mijn naam!Nu ben ik bezig met het scannen van verschillende soorten hersenen. Omdat er vrijwel niets bekend is over de optimale T1- en T2-waarden (kenmerken van weefsel die je gebruikt om contrast te krijgen in je images) van de samples die wij gebruiken ben ik vooralsnog aan het scannen met een simpele sequentie waarin ik de TE en TI (bepaalde scan-parameters) varieer. Ik heb (een deel van, gelukkig was het meest ingewikkelde stuk al klaar) een programma in Matlab geschreven waarmee je een map kan maken van de T1- en T2-waarden van verschillende gebieden in de hersenen. Zo kan ik de waarden vinden die images met het beste contrast geven.

Ik ben begonnen met hersenen van bavianen, waar we er hier echt honderden van hebben. Al deze hersenen zijn be-handeld op een model-neonatale intensive care unit (NICU) met de medicijnen waar babytjes hier in het ziekenhuis ook mee behandeld worden (over het algemeen voor de lon-gen en het hart). Er is vrijwel niets bekend over het effect van deze medicijnen op de hersenen, terwijl ze al jaren aan vroeggeboren baby’s worden gegeven. Hier bestuderen we de effecten op de cortex, de buitenste laag van de hersenen die zich tijdens de laatste weken voor de ge-

BMT on StageMischa van Prooijen

St. Louis, Missouri, USA

De beroemde Arch van St. Louis

15

boorte erg ontwikkelt. (Het moge duidelijk zijn dat ba-vianen gebruikt worden omdat deze hersenen heel veel

op de hersenen van de mens lijken en het foldingsproces, het vouwen van die buitenste laag, vrijwel op dezelfde ma-nier gaat.)Daarnaast heb ik een klein project gekregen met mui-zenhersenen die genetisch gemanipuleerd zijn. Door de manipulatie wordt het cerebel-lum, ook wel de kleine herse-nen genoemd, aangetast en ik moet daarom het volume hier-van meten. Vorige week hebben we ook hersenen van een overleden babytje hier in het ziekenhuis gekregen om te scannen. Dat vond ik wel een beetje creepy hoor! Maar goed, het is natuur-lijk wel heel leerzaam om dit te vergelijken met al mijn andere projecten en eens goed naar het verschil te kijken.

De groep hier is heel gevarieerd: van doktoren tot enginee-ring-promovendi. Daardoor is het werk heel afwisselend en kom ik in aanraking met heel veel interessante nieuwe din-gen. Ik mag bijvoorbeeld elke week mee als mijn professor, de hoofd-dokter van de afdeling, rondes loopt op de NICU in het ziekenhuis. Dan bekijken we de bewegingen, reflexen en stand van de ogen van de baby en vergelijken dit met wat er te zien is op de MRI-scan. Zo vet dat mijn collega’s hier aan een kleine beweging van zo’n babytje al precies kunnen zien hoe be-paalde gebieden van de hersenen eruit zullen zien!En naast mazzel met de groep en de manier waarop ieder-een met elkaar om gaat, heb ik ook echt veel mazzel met mijn professor. Zolang ik mijn werk goed doe, ben ik vrij in mijn doen en laten hier, wat betekent dat ik vrij kan nemen

wanneer ik wil, waar ik flink gebruik van heb gemaakt! Ik ben sinds ik hier ben al in Iowa City, San Francisco,

Houston, Indianapolis, Chicago en op cabintrip naar een huisje in het zuiden van Missouri

geweest. Over drie weken ga ik nog naar Florida en de Bahama’s

(met Nicky, die stage

loopt in Houston) en daarna ga ik hier in de midwest rondreizen dus staan Memphis, Nashville en de Smokey Mountains op het programma.

Ik woon in een dormitory op de campus, mid-den in een van de leukste wijken van St. Louis, waar we vaak na het werk even wat gaan drin-ken of een hapje eten. Nu met de dollarstand heb ik hier natuurlijk een heerlijk leven; alles is ongelooflijk goedkoop! Helemaal in de mid-west, waar alles nog een beetje achterloopt ten opzichte van de grote steden, kan ik mijn lol niet op; een halve liter bier kost zo’n 4$ en uit eten kan met gemak voor minder dan 10$!Aan het begin moest ik erg wennen en miste ik mijn leventje in Nederland wel een beetje, maar nu hoef ik voorlopig niet meer weg hoor! Ik heb

hier echt een leuk leventje opgebouwd, veel gezellige men-sen om me heen, en vermaak me supergoed! Ik probeer nu wat meer in St. Louis te blijven, want de weekenden vliegen voorbij en er is nog veel te veel wat ik wil doen. (Maar ja, als je dan elke keer tot ’s morgens vroeg gaat clubben dan komt er overdag niet zo heel veel meer terecht...)En het is heerlijk weer! Ontzettend warm en benauwd, als je naar buiten loopt voelt het alsof je de bad-kamer inloopt waar iemand net een uur heeft staan douchen, maar zolang de zon schijnt zul je mij niet horen klagen. We hebben alleen af en toe een bijna-tornado tussendoor, wat wel eng is, vooral als het tornado-alarm gaat, maar gelukkig zijn ze tot nu toe om de stad heen gegaan. En ach, ik heb hier ook al een aardbeving overleefd, dus dan kunnen we zo’n stormpje ook wel hebben!Als jullie meer over mijn avonturen willen lezen, check: www.mischavanprooijen.waarbenjij.nu. Ik ga nog even volop ge-nieten van mijn laatste weken hier en dan ben ik met de intro terug om Eindhoven weer onveilig te maken!

At the Cardinals game

16

De microfoon haperde af en toe, maar Midas was scherp, de sprekers fris, de koffie zwart en de chocoladebroodjes goed: als lid van de symposiumcommissie in het algemeen en als commissaris sprekers in het bijzonder was ik zeer in mijn nopjes met het verloop van 28 mei.

Dagvoorzitter Midas Dekkers trapte af en pakte meteen de zaal in door op zijn geheel eigen en onnavolgbare manier van A naar Z te komen als een ander van A naar B. Via de constatering dat historische heren als standbeeld liever met hun paard dan met hun vrouw vereeuwigd worden en dat de mens net genoeg ijzer bevat voor een spijker – vrouwen eens per maand een punaise minder – wist hij uit te komen bij de dubbelzijdig symmetrische lichaamsbouw der gewer-velden. Met een toelichting dat niet alleen nieren en longen in tweevoud voorkomen, maar dat er ook heel andere orga-nen zijn waarvan één zou volstaan – “voorbeeld bij uitstek: de flamingopoot” – wist hij via wandelstokken en houten po-ten dan toch – vrij soepel! - aan te komen bij regeneratieve geneeskunde.

Om de faculteit BMT en z’n ge-tissue-engineerde hartklep-pen en bloedvaten konden we natuurlijk niet heen; Anita Mol gaf hierover een keurige presentatie, waarna het de beurt was aan Jan Brokx van het azM, die geïnspireerd door Mi-das Dekkers z’n enthousiasme alles behalve onder stoelen of banken stak terwijl hij de aanwezigen de werkingsprinci-pes van het cochleair implantaat bijbracht.

De organisatie begon ’m een beetje te knijpen toen Magda Ulrich van de Brandwondenstichting aan de late kant bleek – tijdens de lunch bleek dat als je met de motor bent een file nog steeds wel een beetje in de weg staat – maar gelukkig was ze op tijd, zodat Midas niet voor niks dhr. Brokx op tijd had weten af te remmen en ook Cursor nog wat leuke foto’s kon schieten.

Na mevrouw Ulrich was de eer aan Bart Koopman van de UT om te vertellen waar ze in Twente goed in zijn. Hij ging

in op het grote belang van terugkoppeling van een pro-

these – op welke manier dan ook – naar de gebruiker en op het idee dat een beenpro-these niet moet proberen een goed been te zijn, maar een goed alternatief om toch te kunnen lopen; persoonlijk had ik er nog nooit zo tegenaan gekeken, maar de beste man had gelijk.

De eer van de afsluiting viel te beurt aan Herman de Regt, wetenschapsfilosoof van de Universiteit Tilburg. In tegen-stelling tot wat zijn overvolle sheets deden vrezen wist hij een helder en amusant verhaal te brengen, zich en pas-sant onsterfelijk makend met de uitspraak: “Protagoras: die kon recht spreken wat krom was en krom spreken wat recht was: vandaar dat jullie zo heten …?”

Moe maar voldaan zetten Midas en Geert een punt achter de dag, waarna Dekkers – als enige! – nog even meeging naar In Vivo, waar wij hem helaas teleur moesten stellen bij zijn eerste bestelling; gelukkig mocht pils in plaats van jonge jenever ook.

Al met al een goede reden om je externe stage een weekje op te schuiven.

Een terugblik op ...René Besseling

Symposium: Under the hood: repair and replace

17

Aan het eind van het jaar is het eens tijd om terug te blikken wat er dit jaar allemaal op de faculteit heeft geleefd en wat er nog gaat gebeuren komend jaar. Hieronder kun je een steek-proef van de belangrijkste onderwerpen vinden.

KwaliteitszorgIk heb van mijn voorganger aan het begin van mijn jaar mee-gekregen eens kritisch naar het kwaliteitszorgsysteem te kij-ken van BMT. Nou vraag je je misschien af: wat is dit systeem bij BMT? Als student kom je hier vooral mee in aanraking als je enquêtes ontvangt voor de vakken die je hebt gevolgd. Mochten er vreemde resultaten uitkomen, dan wordt actie ondernomen om het op te lossen. Zo wordt de kwaliteit van de vakken gewaarborgd. Ja, er wordt dus echt wat gedaan met die enquêtes, ook al merk je hier als student niet veel van.

Sinds dit jaar is de kwaliteitszorg een taak van Mariken Althuizen. Zij heeft alle studenten rechten gegeven de enquêteresultaten in te kijken (zie de link op de BMT-website). Als Opleidingscommis-sie (OC) kunnen we zo kijken of de vakken daadwerkelijk verbeteren in de loop der jaren. Daarnaast bespreekt Mariken ook de enquê-teresultaten met de docent – mijn voorstel is om ook hier studenten bij te betrekken – om zo actiepunten voor volgend jaar op te stellen. Dit werd in vo-rige jaren ook al gedaan, maar als OC kunnen we nu ook de verslagen lezen die aan de hand van dit overleg gemaakt

worden. Zo zal de goede kwaliteit van de opleiding onder toezicht van de OC gegarandeerd blijven.

Een idee van de OC is om de enquêteresultaten en actiepunten voor een bepaald vak ook op te

nemen in OW-info. Zo kun je als student meteen zien wat je kan verwachten

van een vak.

Minor als voorbereiding op de masterVolgend jaar helemaal nieuw voor onze faculteit: de minor. De helft van je derde jaar mag jij al een keuze maken in de vakken. Door de verdiepende BMT-minor te kiezen kun jij je alvast helemaal verdiepen in de divisies die jij leuk vindt binnen BMT. Ook zal er komend jaar een ‘elektrominor’, ge-naamd Biomedical Instrumentation Engineering (BIE), zijn. Deze minor richt zich vooral op hoe je dingen kunt meten, dit wordt in deze minor toegepast op het menselijk lichaam. Op deze manier is deze BIE-minor de perfecte voorbereiding voor de master ME, waar je uiteindelijk ook metingen aan echte patiënten zult uitvoeren.

Toelatingseisen BMTKomend jaar zullen ook de toelatingseisen tot verschillende onderwijseenheden worden aangescherpt om de student zo

te bemoedigen meer basisvakken te halen. Zo moet je in je eerste jaar minimaal zes vakken (de helft) hebben gehaald om aan je tweedejaarsvakken te beginnen. Als je dit niet haalt, dan kun je een afspraak maken met de studieadviseur (Conrad Suos) om zo een studieplan te maken. Hier zal de nadruk liggen op het alsnog halen van de eerstejaarsvakken. Op deze manier blijven er geen struikelvakken liggen.Ook zal er een toelatingseis zijn voor de minor, deze ligt op het halen van 12 vakken (de helft).Op deze manier heeft Conrad een overzicht wie moei-lijkheden heeft met de studie. Zo kan hij deze studenten

ook voorzien van het beste advies.

JudiciumbepalingAfgelopen jaren kregen erg veel afstudeerders het judicium ‘met grote waardering’ of ‘cum laude’. Omdat zo een waar-dering alleen bedoeld is om aan te geven dat jij als student vergeleken met de rest iets extra’s in huis hebt, zijn de eisen voor het behalen van deze judicia aangescherpt. Zo krijg je het judicium ‘met grote waardering’ als je gemiddeld een 8 haalt voor je vakken en een 8 voor je afstuderen. Het judi-cium ‘cum laude’ wordt toegekend wanneer je een 8 gemid-deld haalt voor je vakken en een 9 voor je afstuderen.

Van de OnderwijscommissarisAlexander Colditz

P A S P O O R T K O N I N K R I J K D E R N E D E R L A N D E NK I N G D O M O F T H E N E T H E R L A N D S / R O Y A U M E D E S P A Y S - B A SP A S S P O R T / P A S S E P O R T

IDRIEIFIDORO394932939404395830DGKGOEJGDPAQWITKGKDKAKEJL

839849302039495839DKFKDKSKDKG********************************

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

P A S P O O R T K O N I N K R I J K D E R N E D E R L A N D E NK I N G D O M O F T H E N E T H E R L A N D S / R O Y A U M E D E S P A Y S - B A S

P A S S P O R T / P A S S E P O R T


839849302039495839DKFKDKSKDKG********************************

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3



IDRIEIFIDORO394932939404395830DGKGOEJGDPAQWITKGKDKAKEJL839849302039495839DKFKDKSKDKG********************************

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

P A S P O O R T K O N I N K R I J K D E R N E D E R L A N D E N

K I N G D O M O F T H E N E T H E R L A N D S / R O Y A U M E D E S P A Y S - B A S



839849302039495839DKFKDKSKDKG********************************

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

P A S P O O R T K O N I N K R I J K D E R N E D E R L A N D E NK I N G D O M O F T H E N E T H E R L A N D S / R O Y A U M E D E S P A Y S - B A SP A S S P O R T / P A S S E P O R T


839849302039495839DKFKDKSKDKG********************************

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3




839849302039495839DKFKDKSKDKG********************************

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 3 3 3 3

Naam: Geboortedatum:Natasja Baert 09-09-1987 te HulstPositie: Broers en zussen:Rechtsvoor Eén broertje van 17Favoriete drank:Chelsea Sidecar

Zat gedrag:Flirterig

Lengte: Functie: Lust niet:1.58m Voorzitter

Commissaris In VivoRauwe ui, oftewelspeciaalsaus

Opmerkingen bevoegde autoriteiten: •Individu heeft 15 paar schoenen + 2 paar sportschoenen + 2 paar slippers •Individu staat bekend om de grote hoeveelheden chips die ze eet

Naam:

Geboortedatum:

Siem Wouters19-03-1988 te Weert

Positie:Broers en zussen:

LinksbackZus van 23, broertje van 14

Favoriete drank:

Bacardi 8

Zat gedrag:

Baldadig en lomp

Lengte: Functie:Lust niet:

1.74mPenningmeester

Andijviestampot

Opmerkingen bevoegde autoriteiten:

•Individu heeft 13 paar schoenen

+ 1 paar sportschoenen + 2 paar

slippers + 1 paar nette schoenen

die nog gekocht moeten worden

•Individu staat bekend om lompe

activiteiten en grote

rumconsumptie

•Individu is ook bekend onder de

naam ‘Sugar Daddy’

Naam: Geboortedatum:Tom van Rooij 20-02-1987 te EindhovenPositie: Broers en zussen:Linksvoor Eén zusje van 18Favoriete drank:Uhm, B52?

Zat gedrag:AanhankelijkLengte: Functie: Lust niet:1.73m Interne Betrekkingen

LustrumcommissarisChampignons

Opmerkingen bevoegde autoriteiten: •Individu heeft 8 paar schoenen, want sloffen zijn ook schoenen. Slippers eigenlijk ook dus 9 paar. •Staat bekend om excessief mailgedrag en veters die bij zijn shirt matchen.

Naam: Geboortedatum:

Simone Booij 02-01-1988 te Delft

Positie: Broers en zussen:

Linkshalf Eén zusje van 18

Favoriete drank:

Verse jus

Zat gedrag:Flirterig

Lengte: Functie: Lust niet:

1.67m Secretaris Garnalen

Opmerkingen bevoegde autoriteiten:

•Individu heeft 11 paar schoenen

+2 paar hockeyschoenen + 1

paar renschoenen + 1 paar

binnen sportschoenen + 1 paar

sloffen + 2 paar slippers.

•Staat bekend om lui gedrag

Naam: Geboortedatum:Birgit Plantinga 07-09-1986 te Eindhoven

Positie: Broers en zussen:Rechtsback Zus van 23Favoriete drank:Baileys

Zat gedrag:Enorm slappe lach

Lengte: Functie: Lust niet:1.70m Onderwijscommissaris

HoofdredacteurTuinbonen

Opmerkingen bevoegde autoriteiten: •Individu heeft 4 paar schoenen + 3 paar sloffen + 1 paar sportschoenen + 3 paar slippers •Staat bekend om rare manier van zwaaien

Naam: Geboortedatum:Rick Philipsen 10-10-1986 te VenrayPositie: Broers en zussen:Rechtsmidden Eén zus van 26Favoriete drank:Raket, op ‘t moment

Zat gedrag:Irritant en aanhankelijkLengte: Functie: Lust niet:1.84m Externe betrekkingen Tomaat

Opmerkingen bevoegde autoriteiten: •Individu heeft 3 paar + 2 paar sportschoen + 1 paar sloffen + 2 paar slippers •Staat bekend om het feit dat hij altijd te laat komt. • Heeft als volledige naam Rick Hendrikus Hermanus Matheus Philipsen

20

Natuurlijk is In Vivo bij uitstek de plek om bier te drinken. Maar al dat bier, normaal of speciaal, is natuurlijk geen re-den dé drank der dranken – althans volgens mij – te verge-ten: rum. De rijke volle zoete smaak van rum, voor mij is er niet veel beter.

Rum wordt gemaakt van suikerriet. Suikerriet is inheems in Papoea-Nieuw-Guinea, maar gedijt goed in alle tropische gebieden op de wereld, met name het Caribisch gebied. Het zoete sap wordt gewonnen uit de volwassen plant door de stengels te persen.

Als eerste wordt suikerrietwijn gemaakt van het verse sui-kerrietsap of de suikerrietmelasse wat een bijproduct is van suikerwinning uit suikerriet. Deze wijn wordt verkregen door middel van fermentatie van het sap met gist of de melasse waar geen gist bij hoeft vanwege natuurlijke ‘verontreinigingen’. Dit gisten duurt normaliter een dag, maar er zijn stokerijen die ervoor kiezen gistsoorten te gebruiken die er meer dan tien dagen over doen. De suikerrietwijn kan maximaal tien procent alcohol bevatten.

Om de alcohol in de suikerriet-wijn te concentreren wordt deze gekookt en de damp opgevangen en gecondenseerd. Vroeger ge-beurde dit met ketels die leken op een theeketel waarmee maar een paar liter per keer gedestilleerd kon worden. Tegenwoordig wordt de wijn gedestilleerd in een kolom van ongeveer tien meter hoog die tot twintigduizend liter per dag kan verwerken.

Direct na destillatie bevat de drank kleine hoeveelheden wa-terstofsulfide die worden geproduceerd bij het fermenteren.

Slechts enkelen kunnen deze ruwe smaak waarderen

en daarom wordt de verse rum opgeslagen in eikenhouten vaten waar eerder whiskey of bourbon in gerijpt heeft. Het rijpen duurt minstens één maar soms zelfs dertig jaar waardoor rum bij de gevarieerdere sterke dranken behoort. Tijdens dit rijpen verkrijgt rum zijn typische kleur, variërend van goud- tot donkerbruin.

Na het rijpen wordt de rum gebotteld en de meeste worden zelfs eerst nog gemengd met andere soorten rum waarmee de stokerij een consequente kwaliteit kan garanderen en, veel belangrijker, zijn eigen typerende smaak.

In In Vivo staan op dit moment een fles Meyers’s rum: don-kere Jamaicaanse rum, gekenmerkt door een ietwat zoete-re, bijna karamelachtige smaak. Een fles Havana Club kan

natuurlijk niet ontbreken aan een rumcollectie. In ons be-zit is de Havana Club Añejo 7 Años. Deze zeven jaar ge-rijpte rum uit Cuba is robuust en intens – ik vind hem zelf iets te vurig om puur te drin-ken – bezit heel duidelijk de smaak van suikerriet, maar met een vleug van vanille en cacao. De derde soort rum die onze plank siert is El Dorado 15. Deze vijftien jaar oude rum uit Guyana is licht fruitig met een vleugje koffie. De laatste rum is de Pampero Ron Añejo Aniversario. Deze rum uit Venezuela heeft een

rijke zachte smaak met een bijna romige afdronk. Het is de duurste in In Vivo en toevallig mijn favoriete: elke maand de reden van mijn schrik als mijn paalschuld berekend is.

Ad libitum,De CIV

ProBoKoCoDaniël Eisink

Huisregel 17: Tappers mogen naar eigen inschatting maltbier schenken.

21

Wat ik hier op papier zet is, qua avontuur en heldhaftigheid, vergelijkbaar met een Grieks epos. Het is een verhaal wat over vijftig jaar nog verteld zal worden, een verhaal wat ver-eeuwigd moet worden.

Op een ietwat bewolkte vrijdag vetrokken twaalf dappere Protagoriaanse zeelui naar het Friese Heeg, om vanuit daar met een kleine vloot van drie valken het Fluessenmeer te trotseren.De eerste dag werd er niet gezeild. Neen, zelfs de dapperste zeelui moeten moed indrinken (althans, dat was de meest lo-gische smoes). Dus na een goede bodem gelegd te hebben met gegrild vlees werd er onder het genot van drankspelle-tjes de avond afgesloten.De volgende dag was het dan echt tijd om de woeste wate-ren te trotseren. Om onbekende redenen worden de boten daar naar drank en soorten dans vernoemd, dus vertrokken wij aan boord van de Corona, de Ipi Tombi en de Beajolais. Op de laatste bevond zich uw nederige verteller samen met Mark, Dennis en schipper Daan. Het weer was niet al te best, met een bui hier en daar, maar dat deerde ons niet.

Wat ons daarentegen wel deerde en wat de kern van dit epos vormt, was het in-cident wat de Beaujolais onderscheidde van de rest van de vloot. Gaat u zitten en aanschouw het verhaal!

De bemanning van de Beaujolais wilde overstag gaan vlak bij de oevers van het Fluessenmeer, maar zij waren zich niet bewust van

een verraderlijke stroom aan de kant. Met een hel-se klap sloegen zij vast tussen de rotsen en

de bemanning vloog van hot naar her. Schipper Daan aarzelde geen mo-

ment en sprong in zijn onderkleding

het ijskoude water in om de valk terug te duwen. Mark greep de boom en duwde tegen de klippen terwijl Dennis de be-schadigde motor probeerde aan te zetten. Ikzelf gooide het anker uit en poogde ons het water in te trekken. Gelukkig schakelde de lokale bevolking hulp in na het ho-ren van de noodkreten en met behulp van een motorboot schoten we terug het water in, inclusief Mark. We hesen hem terug de Beaujolais in terwijl Daan een warme douche nam bij dezelfde lokale bevolking. In de lokale zeilclub droogde de bemanning zich af en bereidde zich voor op de terugreis. Hierbij maakten we gebruik van de verborgen stoomcapa-citeiten van de valk en we vaarden, verkleumd maar onver-minderd enthousiast, op een ontspannen tempo terug onder het genot van een neut Beerenburger.

De dag daarna was de storm gestreken en scheen de zon weer. De reis bestond deze keer uit een minder gevaarlijk uitje naar een pittoresk Fries dorpje om een lekkere onge-zonde lunch te nuttigen voordat we langzaamaan weer terug gingen naar het vaste land. In de late middag vertrokken de zeelui, allen een ervaring rijker, terug naar Eindhoven.Ik kan geen betere manier bedenken om dit epos af te slui-ten dan met een hulde brengen aan de deelnemers van het memorabele zeilweekend. Dus aan de bemanning van de

Een terugblik op ...Siem Wouters

Het zeilen ... Oh gij Beaujolais!

Zeilt voort, gij Beaujolais

22

Volgens de WHO (World Health Organisation) leden er in 2002 160 miljoen mensen wereldwijd aan een visuele han-dicap. Van deze 160 miljoen ondervonden er 6.3 miljoen de-generatie van het netvlies, ofwel retina, waarvan 72% ver-oorzaakt werd door een glaucoma (het verlies van ganglion cellen die visuele informatie van de retina naar de hersenen versturen en bijvoorbeeld de pupilreflex aansturen) en 28% door diabetische retinopathie (een bloeding in oogaders die het zicht vertroebelt) [Romano et al. 2007]. Leeftijdsafhan-kelijke maculaire degeneratie (AMD) (het degenereren van de fotoreceptoren in de macula ofwel de gele vlek) en retini-tis pigmentosa (RP) (erfelijke aandoening waarbij delen van het retina afsterven en in het retinaal pigment worden afge-zet) zorgen echter in de Westerse wereld voor de meeste gevallen van blindheid. De neuronen vanuit de ganglia zijn in de meeste gevallen grotendeels geconserveerd en zo zou het vervangen van het retinaal pigmentepitheel (RPE) en de fotoreceptoren (kegeltjes en staafjes) al kunnen zorgen voor een herstel van visueel vermogen [Vugler et al. 2007].

Onderzoek naar het regeneratieve vermogen van retinale cellen is al sinds de jaren 70 gaande, waar het eerste on-derzoek naar de kweek van volwassen retinaal weefsel werd uitgevoerd door Messing en Kim. Dit onderzoek wees in 1979 al uit dat fotoreceptoren en dier synsapsen tot vier maanden post-mortum overleefden. Daarnaast werden in 1988 door MacLeish en Townes-Anderson kegel- en staaffotorecep-toren, horizontale cellen, bipolaire en amacrine cellen (zorgen voor interneuronale communicatie) en ganglionale cellen (welke via bipo-laire- en amacrine cellen de visuele informatie uit de fotoreceptoren ont-vangen) van salamanders in kweek gebracht. Deze cellen overleefden in de kweek, neuronen regenereer-den en zelfs functionele synapsen bleven gevormd worden Dit gaf aan

dat regeneratie niet noodzake-

lijkerwijs in de aanwezigheid van niet-neura-le cellen, zoals glia (bron van myeline-initiatie (neuron-isolatie)en het voorzien van voeding van neurale cellen), plaatsvindt. In de jaren 80 verwacht-ten veel onderzoekers dat een oplossing voor blindheid, dat te wijten was aan een afwijking in de retina, niet lang op zich zou laten wachten. Toen deze oplossing echter op de korte termijn uitbleef, werd, door gebrek aan geld, in dit veld steeds minder onderzoek gedaan.

Transplantatie van RPE-cellen, iris-pigment epitheel en Schwanncellen kunnen bestaande fotoreceptoren redden in een degeneratieve retina. Deze methode berust op de werking van trofische factoren (welke het be-houd van neuronen induceren) uit ge-transplanteerde cellen. Vergelijkbare effecten waren eerder al aangetoond [Chaum et al. 2003] door experimen-ten met individuele toediening van de trofische factoren aan het oog. Het vertragen van de degeneratie

Prot Goes ScienceRemi Verhoeven

Retinaal onderzoek

23

van de fotoreceptoren, gebruikmakend van neurotrofi-sche factoren, zou de degeneratie van

de binnenste retina verlangzamen.

Naast de mogelijkheid van transplantatie is er onderzoek gaande naar retinale im-plantaten, of zelfs de tissue-engineering van retina. Verscheidene groepen zijn op dit moment bezig een alternatief te vinden voor transplantatie in de vorm van retinale prothesen, bijvoorbeeld het ‘Boston Reti-nal Implant Project’.Problemen die bij deze prothesen komen kijken, zoals een erg lage resolutie (totaal van 15 elektroden), limiteren het praktisch gebruik op dit moment. De lage resolutie wordt veroorzaakt door de hoge stimulatie ‘thresholds’ die grote elektroden vereisen om de ladingsdichtheid te verlagen die anders de elektroden en het retina zou kunnen beschadigen. Een grote bijdrage aan deze hoge threshold is de slechte bio-compatibiliteit van de interface tussen het elektrodenarray en het weefsel. Winter en collega’s onderzochten het gebruik van drugs-releasing hydrogels (een populaire oplossing voor het verhogen van de bio-compatibiliteit in het veld van de tissue-engi-neering) om de weefsel-elektrode-interface te verbeteren. De onderzochte hydrogels (bijvoorbeeld PEGPLA photocrosslinkable polymers) gaven neurotrofische factoren af (bijvoorbeeld BDNF – brain derived neurotrophic factor) die, zoals hiervoor genoemd, bekend staan behoud van neuro-nen te induceren en neurietverlenging te promoten. Onder-zoek bevestigt inderdaad dat dit het geval is in de praktijk. Met BDNF behandelde samples vertoonden na zeven dagen

al een neurietverlenging. Een bijkomstigheid is echter, dat de sneller behandelde samples (1,5 week release) een

dichtheidvergroting zagen tegenover de langzamer behandelde samples (3 weken release) die in

grotere mate verlenging van neurieten vertoonden.

Hoewel het in de praktijk brengen van oplos-singen zoals deze niet ver weg is, is de kwa-liteit van deze oplossingen nog altijd bij lange na niet zo hoog als humaan retina. Andere groepen over de wereld onderzoeken pig-mentepitheelkweek om zonder risico cellen te kunnen implanteren om zodoende een oplos-sing te bieden voor blindheid, of om een reti-nale degeneratie tot een stop te dwingen. Het Boston Retinal Implant Project (BRIP) werkt hard aan een technologische oplossing voor

mensen met AMD of RP en hoopt op snelle toestemming van de FDA (Food and Drug Administration) om fase-1 humane testen te starten. Ook Retina Implant AG uit Duitsland helpt blinden door soortgelijk onderzoek en hoopt zo de eerste func-tionele elektronische retinaprothese op de markt te brengen. ReferentiesRomano C. et al., Prog. in Ret. Eye Res. 2007Vugler A. et al., Mech. of Dev. 2007 Winter J.O. et al., MatSci & Eng 2008Aramant R.B. et al., Prog. in Ret. Eye Res. 2004Chaum E., Jour. of Bio. Chem. 2003

24

En je weet dat je niet moet stressen, omdat dat de situatie alleen maar erger maakt, maar je doet het toch. Ow, over stressen gesproken, wist je dat er twee soorten mensen op deze wereld zijn? De mensen die hun rijexamen in één keer halen en de mensen die dat niet doen. De mensen die hun examen namelijk in één keer halen, kunnen de stressangst en paniek die ze ge-voeld hebben toen ze op examen gingen verdrukken. Die kunnen net doen alsof het gemakkelijk is en alsof op examen gaan heel re-laxt is. Daar komen dan altijd van die opmerking uit als: joh, iedereen slaagt, zo moeilijk is het niet of ei-tje, moet je gewoon doen. De men-sen die het niet in een keer haalden hebben die luxe niet. Ow trouwens, uit onderzoek is gebleken dat hoe hoger je opleiding, is hoe vaker je op moet. Je hebt niet meer lessen nodig, maar je moet wel vaker op. Ik weet hoe dat komt. Voordat ik op ging zei mijn instructeur tegen mij: “Tijdens het examen moet je niet denken maar gewoon doen.” Niet denken! Hoe snel wil je een TU’er gek hebben? Zo iemand loopt dan de hele tijd: “Oké, ik moet niet denken.” Ow, nu denk ik aan niet denken. Help nu denk ik dat ik niet moet denken aan niet denken. AHHHHH. Terwijl iemand met een IQ van 70 ge-woon zoiets heeft van: “ehmmm oké.”

Ik dus op examen. En ik was heeelmaaaaaal niet gestrest hoor. Ik kon net weer een beetje ademhalen toen ik mijn examinator zag. Hij was een jaar of 50, veel te dik, zonnebankoranje en had genoeg goud om zijn nek hangen om mijn rijopleiding te betalen. Die vent was zo harig, het was net een aap … of een part-

time pooier of zo. Zijn idee van sociaal was om in elke zin mijn naam te zeggen. Zo Lieke, hoe gaat het met jou Lieke? Lieke denk je dat je het gaat halen? In de auto zat hij net iets te ver naar links zodat ik elke keer als ik moest schakelen zijn ha-rige arm aanraakte … Lieke, we gaan hier dadelijk linksaf. Dus Lieke, wat doe je ei-genlijk voor opleiding? En zachtjes rolde er een druppeltje zweet naar beneden over zijn arm richting mijn hand. Lieke, dan moet je de tweede rechts en dan meteen links. Terwijl het druppeltje onder zijn arm

hing en ik bang was om te bewegen. Lieke, je mag wel doorschakelen naar z’n vier hoor. En omdat ik niet anders kon schakelde ik door, waarna het druppetje zweet pre-cies tussen mijn middelvinger en ringvinger viel. En lang-zaam langs de pook naar beneden gleed.

Gezakt … Waarom? Ik was te zenuwachtig. Te zenuw-achtig? Het is een rijexamen! Wat dacht je dan? Ach ja, volgende keer beter.

ColumnLieke van Bladel

ProtpraatVolgens Midas Dekkers loopt de ribbenkast niet helemaal door naar beneden, omdat vrouwen anders niet zwanger kunnen worden. Midas Dekkers: “Mannen hebben het buikje, vrouwen heb-ben de schuld.”

Ben leest het stukje van Mischa voor uit Protatype 5 jaar-

gang 9: “ ... Wie weet vernemen jullie volgend jaar nog wel eens iets van mij in de vorm van een inhoudelijk interessant artikel in het Protatype ...”

Natasja: “We hebben in ons bestuur de hoofdfuncties een vetorecht gegeven. De rest was het daar niet mee eens, maar dat hebben we gevetood.”

26

De Protatype-enquêteAlexander Colditz

Beste Lezers,

Als hoofdredacteur ben ik erg benieuwd wat jullie van de Protatype vinden. Vandaar heb ik deze nuttige/nutteloze enquête gemaakt om de komende Protatypes nog meer af te stemmen op jullie interesses.

Scheur deze pagina uit, vul en lever hem in bij de redactie om kans te maken op een borrelkaart! Let op als je deze pagina uitscheurt, scheur je tevens de pagina uit waar de puzzel op staat. Dan kun je deze ook meteen oplossen om kans te maken op nog een borrelkaart.

Wat is je favoriete drank?

Wat is jou favoriete dier?

Hoeveelste jaars ben je?

Hoe vaak lees je de Protatype?

Hou je liever van inhoudelijk interessante stukjes (zoals de Afstuderen bij ...) of van verslagen van protagoras activiteiten?

Waar zou jij graag iets meer over willen lezen?

Wat is je favoriete kleur?

Hoeveel bier drink je gemiddeld in een normale week?

Welk Protatype-stukje vind je het leukst?

Wat vind jij de leukste Protactiviteit?

Verdere opmerkingen?

Wat eet jij het liefst?

Waar lees je zoal de Protatype?

Naam:

27

Superheroes Partydoor Tessa Welte

BMTers zijn de helden van de toekomst, omdat zij later in hun beroep allerlei technologieën uit gaan vinden die de gezond-heid van mensen helpen verbeteren. Om een goede held te worden is het zaak dat men tijdig begint met oefenen in wat dat held zijn nu inhoudt. En dat deden we dinsdag 13 mei jongstleden massaal op de BMT Superheroes Party in Café Santé.Een bonte verzameling van allerlei superhelden stroomde vanaf negen uur de feestgelegenheid binnen. Oude beken-den als Catwoman, Bat(wo)man en verschillende Supermen, maar ook nieuwere redders in nood als Mega Mindy (wie kent haar niet?) en SuperYinYang lieten hun gezichten zien. Die laatste kwam velen waarschijnlijk nog bekend voor van een ander feest dit jaar. Ook de helden op sokken waren natuur-lijk van de partij, en zelfs Spiderman werd gesignaleerd.Voor degenen die nog niet zoveel hadden geoefend en dus nog geen kostuum hadden was er een heel goed alterna-tief. De fotografen legden vele kiekjes vast van feestgan-gers die hun hoofd door het fotobord staken met Batman en Mega Mindy erop. Zo kon iedereen zien hoe het kos-tuum hem of haar nou zou staan.Voor afgelopen collegejaar zit het er met dit laatste feest weer op voor ons als feestcommissie, maar na de zomer-vakantie gaan we natuurlijk weer met frisse moed aan de slag. Tot het volgende feest!

De Borreltochtdoor Marloes van Hoeven

Buiten onze eigen gezellige borrelruimte, In Vivo, waar ie-dere donderdag rond de klok van vier iedereen kan genie-

ten van een heerlijk drankje en versnapering, zijn er ook nog andere studieverenigingen met een bor-

relruimte. Om te zien hoe die andere vereni-gingen proberen de borrelruimte net zo

gezellig als de onze te krijgen, was er dit jaar weer

een borreltocht

georganiseerd door ProZAc. De enthousiastelingen voor de borreltocht werden ingedeeld in groepen om zo een deel van de borrelruimtes te zien. De eerste borrelruimte die door ons aangedaan werd was van Japie (scheikunde). Het Brand bier (toepasselijk natuurlijk voor scheikunde) vloeide rustig naar binnen. Even goed kijken wie er allemaal bij het groepje hoorde en de borreltocht kon vervolgd worden richting Inter-mate (TIW). De borrelruimte was tevens het bestuurshok. Het oogde niet helemaal als echte borrelruimte, maar de gezellig-heid werd er niet minder om. Na het fruitschaaltje goed ge-ïnspecteerd te hebben en voor de hongerige onder ons een chipszakje verder, was het alweer tijd voor de laatste bor-relruimte. De borrelruimte van Van der Waals (natuurkunde). Hier was een zeer uitgebreide keus aan speciale bieren, wat tot de nodige vertragingen leidde bij het kiezen. Nadat het biertje van willekeurige of goed onderbouwde keuze op was, kon de terugtocht naar de vertrouwde borrelruimte, In Vivo, beginnen. Hier was ook nog net even tijd om van ons eigen lustrumbiertje te genieten.

Een terugblik op ...

1. Villa BDK (BdK) [beg. grond]2. Internaat (TIW) [verd. 1]3. Walhalla (E) [verd. -1]4. GEWIS (Wis) [verd. 10]5. Ludic (ID) [verd. -1]

6. In Vivo (BMT) [verd. -1]7. De Weeghconst (W) [verd. -1]8. Skybar (B, INS) [verd. -1 & -2]9. F.O.R.T. (ST) [beg. grond]10. De ‘Salon’ (N) [beg. grond]

1

8 910

56,7

4

3

2

28

Voor mijn afstudeerproject werk ik met een abstracte weergave van de werkelijkheid. Dat bevalt me wel. De werkelijkheid is een ingewik-keld iets, waarvan het doorgronden van zelfs maar een fractie ervan, vliegtuigen vol weten-schappers al sinds de tijd van Protagoras van Abdera bezighoudt. Natuurlijk houd ik me bezig met medische problemen: ik studeer tenslotte BMT. Medische problemen zijn nóg lastiger dan andere, want ze zijn zonder uitzondering complex en lastig om in hun natuurlijke omge-ving (= een mens) waar te nemen. Zo ook het onderwerp van mijn onderzoek: membraanei-witten. Specifieker gezegd bestudeer ik G-protein coupled receptors (GPCR), ook wel 7TM (transmembraan) eiwitten genoemd. Deze klasse eiwitten is erg lastig te kristalliseren, vanwege het gebrek aan geschikte oplosmiddelen. Het mid-den ervan is hydrofoob, terwijl de gedeeltes die boven en onder het celmembraan uitsteken juist hydrofiel zijn. Om die reden is er weinig informatie over de precieze werking van deze eiwitten. Met behulp van moleculaire dynamica si-mulaties kunnen de werkingsmechanismen wel onderzocht worden.

Mijn project wordt bege-leid door Peter Spijker, in de groep van profes-sor Hilbers. In het kader van zijn promotieonder-zoek naar coarse-grained simulatiemethodes van fysiologische processen past mijn afstudeerwerk. Coarse graining (CG) wil zoveel zeggen als met één deeltje in je simulatie, meerdere werkelijke deeltjes weerge-ven. Degenen die al het vaardigheidsblok Moleculaire Si-mulaties gevolgd hebben, hebben dit in feite ook al gedaan door met het ene type deeltje water en een ander type deel-

tje juist “antiwater” (bijvoorbeeld isobutaan) te simuleren.

In het geval van mijn simulaties, staat een W deeltje bijvoorbeeld voor vier H2O moleculen. Dit beperkt het aantal vrijheidsgraden natuur-lijk enorm en daarmee ook de beno-digde rekentijd op de computers. Dit is hard nodig, want een atomaire si-mulatie van aggregatie van een hand-jevol van deze eiwitten kost al snel meer dan een jaar rekentijd op een volledig cluster van vijftig processors.

Ten opzichte van de ge-bruikelijkere atomaire dynamica, kun je zo on-geveer een duizend maal sneller rekenen over hetzelfde proces. Op die manier verlies je een flink stuk informatie over de individuele atomaire interacties. Als je dit door zou trekken en nog een aantal stappen verder coarse-graint zou je de hele mens ook met één deeltje kunnen weer-geven. De enige juiste conclusie aan de hand van zo’n simulatie zou zijn dat je proefpersoon er nog steeds zit. Zo zinloos zijn mijn simulaties gelukkig niet! Het gedrag van (domeinen uit) ei-witten wordt bepaald door de optelsom van di-verse verschillende atomaire interacties. Als je die interacties op een handige manier samenpakt en onder één deeltje samenbrengt, kun je in theorie nog steeds het globale gedrag simuleren en voorspellen.

Het moeilijkst is dan ook het vinden van een correct simu-latiemodel. Omdat de eiwitten waar ik naar wil kijken zich in een celmembraan bevinden, maak ik gebruik van het water-lipiden-model wat hier binnen de vakgroep al ontwikkeld was (plaatje 1). In dat model heb ik vervolgens eiwitten toege-voegd. In een CG-weergave verander ik ieder aminozuur uit het eiwit in twee deeltjes: een voor de backbone en eentje voor de zijgroep (plaatje 2). De backbone bestaat uit NH-C=O groepen, ook wel peptidenbindingen genoemd, en Cα koolstofatomen waaraan een zijketen vast zit die ka-

Afstuderen bij ...Bram van Hoof

BME, BIOMIM: Moleculaire simulaties van membraaneiwitten

Plaatje 1: Het CG wa-ter-lipiden model van Markvoort

et al.

*NH

Ca *

O

Cbi

BB*

SF

*i

Plaatje 2: het aminozuur fenylala-nine en zijn CG weerga

Plaatje 3: WALP27 in een lipiden membraan

29

rakteristiek is voor ieder aminozuur. Door de interacties van de zijgroepen met de omgeving aan te passen voor

onder andere hydrofiele eigenschappen, kun je het gedrag van eiwitten al vrij redelijk weergeven. Deze interacties wor-den bepaald door potentialen, die van tevoren gedefinieerd moeten worden. Voor de interactie tussen twee ongebonden

deeltjes wordt de Len-nard-Jonespotentiaal gebruikt (formule 1).

Eén van de resulta-ten die al “af genoeg”

zijn om te laten zien, zijn simulaties van zogenaamde WALP-peptiden in een membraan (plaatje 3). WALP staat voor tryp-tophan-anchored alanine-leucinepeptiden. Deze peptiden worden vaak als standaard transmembraaneiwit (TM-eiwit) gebruikt om eigenschappen te onderzoeken. Het is bekend dat deze peptiden in een membraan gaan zitten, met hun lengte-as in de richting van de normaal van het membraan. Op die manier overlappen de hydrofobe residuen van het peptide met het hydrofobe midden van het membraan. Als er echter een verschil is tussen de hydrofobe lengte van het peptide en de dikte van het hydrofobe deel van het mem-braan (hydrophobic mismatch), dan komt het systeem onder spanning te staan. Om de oor-zaak van die spanning op te heffen, kunnen het membraan en/of het peptide zich aanpas-sen. Het membraan kan lokaal uitzetten of smaller worden; het peptide kan bij een positieve mismatch kantelen (tilten) om de effectieve hoogte van het hy-drofobe gedeelte te verkleinen. Die tilt van de peptiden wordt gedefinieerd als de hoek tus-

sen de lengte-as van het eiwit en de membraannormaal.

Deze beide effecten zijn experimenteel

vastgesteld en het

is erg cool dat ze ook in mijn simulaties te zien zijn. In plaatjes 4 en 5 kun je dit zien.

Het voornaam-ste probleem wat ik nu nog heb in het model, is de weergave van waterstofbrug-gen binnen de backbone. Juist deze sterke in-teracties zijn erg afhankelijk van kleine veran-deringen in de richting en af-stand tussen de atomen, dus het is lastig om hiervoor in een CG-model een goede potentiaal te maken. Ik probeer nu om door andere potentiaalvormen te gebruiken en/of meer dan twee deeltjes bij de interactie te betrekken, de resultaten te verbeteren. Dit is momenteel nog

gaande, maar als je bij mijn afstudeerpre-sentatie komt kijken in de herfst, dan zal ik er vast meer over kunnen vertellen. Mocht je echt niet kun-nen wachten, dan mag je al-tijd langslopen voor meer in-formatie in het BioMIM-lab.

])()[(4),( 612

ikikkiLJ rr

rrV σσε −=→→

Formule 1: Lennard-Jones potentiaal

Peptide tilt versus length

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

16 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41

WALPx

Pept

ide

tilt [

degr

ees]

Plaatje 4: tilt van de peptiden bij verschillende lengte (x staat voor het aantal residuen)

Plaatje 5: aanpassing van de dikte van het membraan bij insertie van verschillende peptiden; de x- en y-as is de afmeting van het membraan, de z-as is zijn dikte (alles in

Angstroms)

31

24 Mei was het dan zover, de ouderdag van Protagoras 2008. Zesentachtig ouders van eerstejaarsstudenten kwamen op deze dag de faculteit bezoeken. Allereerst was er het ontvangst waarbij ze een badge met de woorden “Ouders van” en een kopje koffie of thee kregen.Na een aantal inleidende praatjes was er een korte koffie-pauze en een college van Frans van de Vosse. Dimensie-analyse en rode bloedcellen die in bloedplasma omlaag zak-ken was het onderwerp.

De lunch kwam in zicht en de ouders genoten van de door ons gesmeerde broodjes. Hierop volgde een kort Casus Ondersteunend College, even vertellen wat de ouders bij de OGO over paracetamol en al-

cohol konden verwachten.

Bij OGO werden de ouders in groepen verdeeld. De helft van de groep werd rondgeleid langs een aantal van de laborato-ria van de faculteit, terwijl de andere helft zich op de casus stortte. Na een tijdje werd er gewisseld. Natuurlijk was er na dit alles nog een afsluitende borrel.

Een aantal ouders gaf zeer leuke reacties tijdens de borrel. Meerdere malen hebben we gehoord dat ze ge-noten hebben, erg leuk om te horen.Op naar een nieuwe ouderdag met een nieuwe commissie zou ik zeg-gen …

Het leek een heel normale donderdagbor-rel te worden waar iedereen om zeven uur naar huis zou gaan. Maar deze keer waren er enkele genodigden om langer te blijven. Het was namelijk tijd voor de jaar-lijkse actieveledenbarbecue. Ditmaal had-den de weergoden niet hun uiterste best gedaan voor een heerlijk zonnetje, dus was de “goot” de perfecte plek om de bar-becue te plaatsen. De gezelligheid was er zeker niet minder om. Geheel verzorgd

door het bestuur stonden de salades en sauzen al klaar en lagen de stukken

vlees heerlijk ruikend op de barbecue. Zodra de geur van het vlees In Vivo binnenkwam, kon

de stormloop op de barbecue beginnen. Nog even verder kletsend in de

rij die in een korte tijd geproduceerd

werd, was het moment dan daar. De borden lagen vol en de honger kon gestild worden. Buiten een hapje was men ook toe aan een drankje. Ook dit was geheel verzorgd. Het gratis fust bier werd aangesloten en het bier kon getapt worden. Al snel was de borrelruimte omgetoverd tot ruimte waar men gezellig kon kletsen onder het genot van een

heerlijk stuk vlees en een drankje. Vier stukken vlees verder en een hoop gezelligheid, kwam er dan toch ook een eind aan deze volledig verzorgde barbecue. De maagjes waren weer vol en het was tijd om te vertrekken. Het was weer een geslaagd bedankje naar de actieve leden toe voor hun inzet bij het commissiewerk!

Een terugblik op ...

Een terugblik op ...De Actieveledenbarbecue

Marloes van Hoeven

De OuderdagMaarten Crijns

32

In de groep van Biomedical NMR ben ik maart 2007 begon-nen als AIO onder begeleiding van Gustav Strijkers en prof. Klaas Nicolay. Het doel van mijn promotie is de ontwikke-ling van snelle MRI-metingen voor toepassingen in ‘mole-cular imaging’. Dit is een van de snelst groeiende gebieden binnen de MRI; met behulp van MRI-contrastmiddelen die binden aan markers specifiek voor bepaalde ziekteproces-sen worden deze processen met behulp van MRI op een niet-invasieve wijze aangetoond. Binnen onze groep wordt dit bijvoorbeeld toegepast op angiogenese (aanmaken van bloedvaten) in tumoren, atherosclerose of ischemie (onvol-doende doorbloeding) van het hart.

Eind vorig jaar is een VIDI-beurs toegekend aan Gustav Strijkers waarin een onderzoek staat beschreven dat kijkt naar moleculaire processen die volgen na het ontstaan van een hartinfarct met behulp van MRI. Dit wordt gedaan door middel van onderzoek in een muismodel voor een hartin-farct. MRI in het muizenhart is echter geen gemakkelijke taak. Ten eerste moet ondanks de gewenste snelheid van de metingen toch een hoge resolutie gehaald worden. Daarnaast moet omgegaan worden met de snelle hartslag (driehonderd tot zeshonderd per minuut) en respiratoire be-wegingen, die bij een slechte synchronisatie met de MRI-

metingen veel artefacten in het beeld kunnen veroorzaken. Een logische stap voor mij en mijn begeleiders was dan ook om mij deel te laten uit maken van dit project. Hierin ga ik proberen om mijn kennis over MRI sequenties toe te passen in imaging van het muizenhart. Ontwikkelin-gen kunnen dan worden gebruikt door de twee andere AIO’s

op dit project, Tessa Geelen en Leonie Pau-lis, die zich bezig houden met de moleculaire-imagingkant.

Op dit moment zijn we samen nog druk bezig met het testen en optimaliseren van standaard hartmetingen op onze nieuwe 9.4T scanner. Dit is een ex-perimentele scanner, waarin alleen onder-zoek gedaan kan wor-den op proefdieren. Op het plaatje kun je ook een speciaal ontworpen houder voor muizen zien. Hierbij is toevoer van anesthesie geheel geïntegreerd, evenals sensoren om het ECG en de ademhaling mee te kunnen meten. Ook belangrijk was de aanschaf van een zogenaamde ‘phased-array coil’. Hiermee kan zogenaam-de ‘parallelle imaging’ gedaan worden, waarbij meerdere spoelen tegelijkertijd worden aangestuurd. Dit kan gebruikt worden om een hogere gevoeligheid te krijgen of om snel-ler te kunnen meten. Bij het testen van de nieuwe appa-ratuur wordt gebruik gemaakt van de kennis uit een vorig aioproject uit onze groep, waar Edwin Heijman eind dit jaar op zal promoveren. Hij heeft vooral gekeken naar functie-metingen in het hart. Omdat veel van onze experimenten grotendeels gebaseerd zullen zijn op deze technieken, is het interessant om hier iets over te vertellen. Er zijn na-melijk maar weinig groepen in de wereld die MRI in het muizenhart doen en onze groep probeert hier dan ook een belangrijke positie in te verwerven. Belangrijk om te weten is dat het maken van een MRI-plaat-je geen ‘snapshot’ handeling is. Er moeten meerdere metin-gen gedaan worden (de zogenaamde k-lijnen), die ieder in-formatie geven over verschillende spatiele frequenties in het

Promoveren bij ...Bram Coolen

Biomedical NMR, molecular imaging of myocardial infarction

Molecular Imaging: MRI-contrastmiddelen worden specifiek getarget op ziektemarkers.

9.4T MRI-scanner met inschuifbare dierenhouder voor muis/rat.

33

plaatje. Hoe meer k-lijnen, hoe hoger dus de resolutie van een plaatje. Dit geeft een groot probleem in het geval

van het afbeelden van het hart, omdat het snel beweegt. Om een bepaalde hartfase af te kunnen beelden, moeten de k-lij-nen daarom allemaal in dezelfde hartfase gemeten worden. Dit kan door de metingen te synchroniseren met het ECG

van de muis, wat ook wel ‘car-diac triggering’ wordt genoemd (figuur 3). Op een monitoring-systeem naast de MRI-console kijkt men naar de huidige hart-slag van de muis. Dit bepaalt het aantal hartfases dat geme-ten kan worden, omdat de tijd die het kost om één meting te doen minimaal tussen de acht

en tien milliseconden ligt. Je kunt zelf instellen wanneer een reeks MRI-metingen wordt gestart, in dit geval op

einddiastole fase (rondjes in ECG). Er wordt dan gedurende een aantal hartfases dezelfde k-lijn

gemeten. Dit kan herhaald worden voor alle benodigde k-lijnen. Uiteindelijk

kan voor iedere set k-lijnen, de k-space, een

plaatje gereconstrueerd worden, dat één enkele hart-fase gepresenteerd. Hieruit kan veel informatie gehaald worden over de hartfunctie, bijvoorbeeld de wanddikte of het verschil tussen einddiastolisch en eindsystolisch volume.

De gevolgen van een hartinfarct kunnen ook worden aange-toond met standaard MRI-contrastmiddelen. In het infarct-gebied vindt veel celdood plaats waardoor het distributievo-lume verandert en er daar contrastmiddel zal ophopen. Dit moet natuurlijk niet verward worden met specifieke binding waar uiteindelijk in ons project op gedoeld wordt.

Echter, voor beide geldt dat een signaalverhoging ter plaatse van het contrastmiddel een kwalitatieve en indirecte maat is voor de hoeveelheid contrastmiddel aanwezig. Een deel van mijn eigen project omvat daarom het vinden van een meting voor het kwantificeren van een hoeveelheid contrast-middel in het muizenhart. Dit kan door het slim combineren van een aantal metingen waarbij bepaalde meetparameters gevarieerd worden. Achteraf kan door de verhouding van de signaalintensiteiten in de metingen bepaald worden wat de relaxatietijd van het weefsel is, een intrinsieke magnetische eigenschap van het weefsel. Omdat dit nu net wordt beïn-vloed door het contrastmiddel kan ook de hoeveelheid con-trastmiddel bepaald worden. Natuurlijk zijn er allerlei facto-ren die ook de signaalintensiteit kunnen beïnvloeden en die

de bekende relaties tussen relaxatietijd en signaal verstoren. Het is daarom erg interessant om al deze factoren onder controle te krijgen om uiteindelijke tot een reproduceerbare methode te komen om contrastmiddelen in het muizenhart te kunnen kwantificeren. Er is dus ook plaats voor allerlei soorten afstudeerwerk, dus als je het erg leuk lijkt om onder de motorkap van de MRI-metingen te kijken, moet je zeker een keer met iemand van ons komen praten.

Contrast-enhanced MRI: ophoping van contrastmiddel in een infarct gebied, wat zorgt voor een locale signaalverhoging. Het contrastmiddel zal na enige tijd weer verdwijnen.

ECG triggering: de MRI meting wordt gesynchroniseerd met het ECG, waardoor plaatjes van afzonderlijke hartfases gereconstrueerd worden.

34

Lieve Bouzo

Lieve Bouzo,

Ik ben een ouderejaars en ik ken je stiekem al sinds je nog maar 45 cm lang was en je krekeltjes at. Na zo’n lange tijd bij onze mooie vereniging te zitten, zeker als actief lid, moet ik bekennen dat ik een zeker ritme heb ontwikkeld rond de activiteiten van de Protagoras. Als ‘ouwe lu l’ komt er ook nog eens bij dat ik de statuten en het huishoudelijk reglement meester ben, dat samen met mijn jaren ervaring binnen de vereniging maakt, dat ik goed kritisch kan zijn op ALV’s en onze jonge besturen bij van alles stil kan laten staan waar hun groene hoofdjes niet aan dachten.

Nu kwam er een moment waarop ik echt – en met veel moeite – moest minderen toen ik op stage ging en zeker nu ik aan het afstuderen ben. Gelukkig kon ik vanuit stage in Bhutan de site en het forum bijhouden om op de hoogte te blijven en met afstuderen lukt het mij verbazend goed avondactiviteiten te volgen en af en toe een middag langs te wippen.

Maar mijn grote probleem, het eind komt nu echt in zicht. Ik ga dadelijk een mooi punt scoren voor mijn afstuderen en de wereld zal, zoals ze dat mooi zeggen op de diploma-uitreikingen, voor mij open gaan, maar het zal echt het eind betekenen voor mijn studententijd en zeker mijn tijd bij Prot.

Bouzo, jij hebt mensen zien komen en gaan, vertel mij dat het allemaal niet zo erg is om de grotemensenwereld in te stappen en dat de vereniging het ook zonder mij wel redt …

Hoogachtend,Een ‘ouwe lu l’

Lieve ‘ouwe lul’,

Ik vind het altijd fijn als mensen op leef-tijd af en toe bij me langskomen en mij zo waarderen dat ze de rest van hun activitei-ten om mijn dier heen plannen. Tijdens bijvoor-beeld de intro merk ik echter dat ik liever aan een jonger blaadje knabbel en dat ik van die sexy eerstejaars voor mijn luxe residentie mag aanschouwen. Er is een tijd van komen en er is een tijd van gaan en ik heb al verschillende ge-neraties zien komen en zien gaan (ook al zijn er ook mensen die mij echt niet kunnen missen en daarom iets langer over hun studie doen).Als ‘ouwe lul’ met een schat aan ervaring en zo-veel jaren van mijn advies achter de rug denk ik dat het tijd voor je is om mijn wijsheden over de rest van Nederland en de wereld te verspreiden. Zeker nu je de grote stap naar het buitenland gemaakt hebt denk ik dat het een verstandige ‘move’ is om nog een stapje meer te doen en de jonge frisse blaadjes een kans te geven. Ik zal ervoor zorgen dat de zaken in het prothok in goede banen blijven lopen!

Bouzo

Bouzo

Bouzo, zoals hij er uit zag tijdens het 12e bestuur

35

De gapende kloof tussen mens en techniekIs voor ons echt niet meer dan een kier

Eindhovens trots, ja de crème de la crèmeDie mensen die ziet u nu hier

Niemand bereikt een verg’lijkbaar niveauConcurrenten bezwijken en masseJa, de mens is de maat aller dingen

Dat zei Protagoras

Onze rots in de branding, de esculaapIs Bouzo, gevaarlijk en rood

Zijn blikken vertolken de krachten van ProtZijn macht is dus ongrijpbaar groot

BioMedische ingenieurs zijn wij straksDus vol trots heffen wij nu het glas

Ja, de mens is de maat aller dingenDat zei Protagoras

Ja, de mens is de maat aller dingenLeve Protagoras!

Protlied ProtagendaDe maat aller dingen

04-08 t/m 09-08 Interimperiode

11-08 t/m 15-08 Intro

25-08 Begin collegejaar

25-08 Afscheidsborrel 19e bestuur

26-08 & 27-08 VerkiezingsALV

28-08 Donderdagborrel

01-09 Opening academisch jaar

02-09 Constitutieborrel





03-10 t/m 05-10 Introkamp

36

Colofon

Jaargang 11, nummer 1“Protatype” is het verenigingsblad van Studievereniging der Biomedische Technologie Protagoras.Het heeft een oplage van 450 stuks.

RedactieRené BesselingLuc BroersLieke van BladelAlexander ColditzMarloes van HoevenYvette KoekenGeert LitjensBirgit PlantingaRemi Verhoeven

VormgevingRemi Verhoeven

HoofdredacteurAlexander Colditz

KaftYvette KoekenAlexander Colditz

MiddenpaginaGeert Litjens

Achterkant kaftMark Bruurmijn

Foto’s op de kaftIntro 2006Intro 2007Het 20e bestuur der SvBMT Protagoras

Winnaar Puzzel Protatype 4Simone Booij

Je kan je borrelkaart komen ophalen in het Prothok

Inleveradres kopijSvBMT ProtagorasTU EindhovenW-Hoog 1.14 (Prothok)Postbus 5135600 MB Eindhoven

Tel: (040)-(247)2758E-Mail: [email protected]: www.protagoras.tue.nl

Volgende deadlines:12 sept 2008

AdverteerdersindexCafe Santé binnenkant kaftMedis pag. 14Medtronic pag. 27Occam pag. 32

DrukkerijDrukkerij van SantvoortTel: 040-2513701

SERRASALMINAEPIRANHA'S OF ECHTE PIRANHA'S (SERRASALMINAE) ZIJN CARNIVORE ZOETWATERVISSEN DIE IN DE RIVIEREN VAN ZUID-AMERIKA LEVEN. ZE BEHOREN TOT DE ONDERFAMILIE SERRASALMINAE EN DAARMEE TOT DE FAMILIE VAN DE KARPERZALMEN (CHARACIDAE). PIRANHA'S WORDEN ONGEVEER 15 TOT 25 CM LANG, HOEWEL INDIVIDUELE VISSEN GEVONDEN ZIJN DIE RUIM 40 CM LANG WAREN.

PIRANHA'S ZIJN BEKEND OM HUN SCHERPE TANDEN EN HUN AGRESSIEVE HONGER NAAR VLEES. DE HIER GETOONDE PYGOCENTRUS PIRAYA LEEFT ENKEL IN HET AMAZONEGEBIED EN IN DE RIVIEREN VAN PARAGUAY.

IN WERKELIJKHEID VOEDEN DE (VERMEEND) CARNIVORE PIRANHA'S ZICH VOORNAMELIJK MET VIS EN MET FRUIT DAT IN HET WATER TERECHT KOMT. ENKEL IN HET DROGE SEIZOEN, WANNEER VOEDSEL SCHAARS, DE WATERSTAND HINDERLIJK LAAG EN HET WATER TROEBEL WORDT, RAKEN PIRANHA'S BIJZONDER SNEL GEAGITEERD EN AGRESSIEF. IN DIE PERIODE ETEN ZE WEL DEGELIJK ALLES OP WAT HUN VOOR DE TANDEN KOMT, INCLUSIEF SOORTGENOTEN.

Doe mee met het introka mp o p 3 , 4 en 5 oktober en ontdek wa a r a l le d ieren geb leven z i j n . . .(a l leen de v issen hebben het n iet geha a ld )

S v B M T P r o t a g o r a s p r e s e n t e e r t :

P r o s Verenigingsblad der SvBMT Protagoras … je SEL 3. SEL staat voor Simulatie en Experimenteer...

Documents

Transcript of P r o s Verenigingsblad der SvBMT Protagoras … je SEL 3. SEL staat voor Simulatie en Experimenteer...