Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie...

43
Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor slachtoffers cyberpesten Niels Jacobs Studiedag Bits of Help 27 februari 2014 Antwerpen

Transcript of Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie...

Page 1: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor slachtoffers

cyberpesten

Niels Jacobs

Studiedag Bits of Help

27 februari 2014

Antwerpen

Page 2: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Cyberpesten

Online pesten

Digitaal pesten

Page 3: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Hoe zouden jullie cyberpesten aanpakken?

a. Op dezelfde manier als

traditioneel pesten

b. Op een andere manier

Pagina 3

Page 4: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Hoe zouden jullie cyberpesten aanpakken?

a. Online

b. Offline

c. Zowel online als offline

Pagina 4

Page 5: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Hoe zouden jullie cyberpesten aanpakken?

a. Met behulp van volwassenen

b. Zonder hulp van volwassenen

Pagina 5

Page 6: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Hoe zouden jullie cyberpesten aanpakken?

a. Slachtoffers weerbaarder maken

b. (Sociale) vaardigheidstrainingen

c. Training in online gedrag/

Internetetiquette

d. Anders, namelijk…Pagina 6

Page 7: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

De interventie

Ontwikkeld voor:

• Jongeren van het Voortgezet Middelbaar Beroeps Onderwijs (Vmbo)

= vergelijkbaar met het BSO onderwijs in België

Van 12 tot 15 jaar die net aan het voortgezet onderwijs begonnen zijn

• Zowel voor jongens als voor meisjes

• Alle jongeren van Nederland (en mogelijk België)

• Slachtoffers en pester/slachtoffers

• Tussen ieder advies zit een maand

Page 8: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Waarom op deze manier?

Page 9: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Vanwege de verschillen en overeenkomten tussen cyberpesten en traditioneel pesten

• Het herhaaldelijke en intentionele karakter

• Machtsverschil

• Non-verbale communicatie ontbreekt

• Anonimiteit

• Tijd en plaats

• Weinig/geen supervisie van ouders/leraren

Page 10: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Wat zijn de overeenkomsten tussen traditioneel pesten en cyberpesten?

1. Net zoals bij traditioneel pesten zijn er bij cyberpesten meerdere

manieren om iemand te pesten

Page 11: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Pagina 11

Cyberpesten via mail/chat

Onderwerp

Pagina 11

Page 12: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Pagina 12

Cyberpesten door te hacken of in te breken

Page 13: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Pagina 13

Cyberpesten via mobiele telefoons

Page 14: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Pagina 14

Cyberpesten via Social Media

Page 15: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Pagina 15

Cyberpesten via “stem”websites

Page 16: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Wat zijn de overeenkomsten tussen traditioneel pesten en cyberpesten?

1. Net zoals bij traditioneel pesten zijn er bij cyberpesten meerdere

manieren om iemand te pesten

2. De gevolgen

Page 17: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Gezondheidsproblemen

• Depressie (Perren, Dooley, Shaw, & Cross, 2010)

• Angst (Junoven & Cross, 2008)

• Laag zelfvertrouwen (Harman, Hansen, Cochran, & Lindsey, 2005)

• Denken aan zelfmoord (Hinduja & Patchin, 2010)

• Slecht functioneren in sociale situaties (Junoven & Graham, 2001)

Page 18: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Wie zijn het slachtoffer?

• Geslacht:

Geen verschil (Patchin & Hinduja, 2008; Raksauskas & Stoltz, 2007; Slonje &

Smith, 2007)

Meisjes zijn vaker slachtoffer (Dehue et al., 2008; Smith et al., 2008; Wang

et al., 2009; Vandebosch et al., 2006, Walrave & Heirman, 2011)

Jongens zijn vaker dader (Dehue et al., 2008; Smith et al., 2008; Wang et al.,

2009; Vandebosch et al., 2006)

Page 19: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Wie zijn het slachtoffer?

• Geslacht

• Leeftijd:

Lagere klassen van voortgezet onderwijs (12 tot 15 jaar)(Kowalski & Limber, 2007; Slonje & Smith, 2007; Vandebosch et al., 2006; Williams & Guerra)

Geen leeftijdsverschil (Smith et al., 2008; Patchin & Hinduja, 2008)

Page 20: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Wie zijn het slachtoffer?

• Geslacht

• Leeftijd

• Opleidingsniveau:

Cyberpesten komt minder voor onder hoger opgeleide jongeren (Vandebosch et al., 2006)

Cyberpesten komt vaker voor onder beroeps- en technisch

gerichte opleidingen (Walrave & Heirman, 2011; Van der Vegt, den Blanken &

Jepma, 2007)

Page 21: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Waarom een online programma?

• Jongeren praten niet over hun negatieve online ervaringen met ouders en leraren (Ybarra et al., 2007; Smith et al., 2008; Slonje & Smith, 2008)

– ICT generatiekloof

– Privacy

– Angst voor straf

Page 22: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Waarom een online programma?

• Jongeren praten niet over hun negatieve online ervaringen met ouders en leraren(Ybarra et al., 2007; Smith et al., 2008; Slonje & Smith, 2008)

• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en online naar oplossingenvoor hun probleem (Ahlfors, 2010; Havas et al., 2011) en spenderen sowieso veeltijd online (Lenhart et al., 2010)

� Een online interventie

Online programma’s:

� Kunnen altijd en overal gebruikt worden

� Zijn goedkoop

� Kunnen informatie op maat aanbieden

� Kunnen (vaak) anoniem gebruikt worden

Page 23: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Wat moeten slachtoffers van cyberpesten leren?

Page 24: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Welk gedrag vertonen slachtoffers?

Negatieve zelf-gerelateerde gedachten (Cook, Williams, Guerra, Kim, &

Sadek, 2010) en geven zichzelf de schuld (Bauman, 2010)

Ik durf er toch niets van te

zeggen

Niemand vindt mij

leuk

Zie je wel, ik verdien

het om gepest te

worden

Page 25: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Welk gedrag vertonen slachtoffers?

Negatieve zelf-gerelateerde gedachten (Cook, Williams, Guerra, Kim, &

Sadek, 2010) en geven zichzelf de schuld (Bauman, 2010)

Ineffectief omgaan (=coping) met cyberpesten (Kanetsuna, Smith,

Morita, 2006; Craig, Pepler & Blais, 2007; Perry et al., 2001; Riebel & Fisher, 2009; Völlink, Bolman, Dehue & Jacobs, 2013)

Page 26: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Pagina 26

Passieve coping

Page 27: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Pagina 27

Agressieve coping

Page 28: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Welk gedrag vertonen slachtoffers?

Negatieve zelf-gerelateerde gedachten (Cook, Williams, Guerra, Kim, &

Sadek, 2010) en geven zichzelf de schuld (Bauman, 2010)

Ineffectief omgaan (=coping) met cyberpesten (Kanetsuna, Smith,

Morita, 2006; Craig, Pepler & Blais, 2007; Perry et al., 2001; Riebel & Fisher, 2009; Völlink, Bolman, Dehue & Jacobs, 2013)

Risicovol gedrag op het internet (Erdur-Baker, 2010; Smith et al., 2008;

Vandebosch & van Cleemput, 2009)

Page 29: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Welk gedrag moeten slachtoffers dus vertonen?

Ineffectieve coping strategieën vervangen met effectieve coping strategieën

Effectieve coping:

Vervang niet-helpende gedachten met helpende gedachten

Assertief reageren

Berichten als bewijs bewaren

Praat over je ervaringen met een volwassene of iemand die je vertrouwt

Laat foto’s verwijderen van het internet

Gebruik het internet op een veilige manier

Page 30: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Hoe verander je het gedrag van cyberpest slachtoffers?

– Tailoring (Transtheoretical Model)

– Modelling (Social Cognitive Theory)

– Guided practice (Social Cognitive Theory)

– Enactive mastery experiences (Theories of Goal Directed Behavior)

– Self-monitoring of behavior (Theories of self-regulation)

– Resistance to social pressure (TPB)

– Persuasion (Elaboration Likelihood Model)

– Consciousness raising (Health Belief Model)

Page 31: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en
Page 32: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en
Page 33: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en
Page 34: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en
Page 35: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en
Page 36: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en
Page 37: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en
Page 38: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en
Page 39: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Pagina 39

Page 40: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Onderzoek naar de effectiviteit

Randomized Control Trial (RCT);

1. Experimentele groep

2. Wachtlijst controle groep

3. Algemene informatie groep

Page 41: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Pagina 41

Intervention Mapping step 6

Effect evaluation:

Design a measurement schema:

Page 42: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Persoonlijke pagina

Introductie adviezen

Vragenlijsten

Extra lessen

Plannen veilig internet gebruik

Pesten via Twitter

Voorbeelden

Page 43: Online Pestkoppenstoppen; een online advies op maat voor ...wise.vub.ac.be/fattac/mios/Presentatie Studiedag Bits of...• Ze zoeken liever anoniem (Webb, Burns & Collin, 2008) en

Vragen of opmerkingen zijn meer dan

welkom!

U kunt mij bereiken op:

[email protected]