VKW Beleidsnota

Onderwijs en arbeidsmarkt: een mismatch?

Auteur: Serge Huyghe, directeur communicatie & onderwijs VKW

66september 2013

Inhoudstafel

Inleiding: onderwijs en arbeidsmarkt?

Waar situeert zich het probleem?Het instroom- en doorstroom-probleem

De studiekeuze

Noodzaak aan hervorming secundair onderwijs

Kwalitatieve aspecten: kennis, attitudes, vaardigheden

Rol voor het bedrijfsleven?Wederzijdse voeling?

Mindswitch

De integrale tekst van de VKW beleidsnota is te vinden op:

http://www.vkw.be/kennisbank/

Inleiding

Onderwijs

= persoonsontwikkeling & brede vorming

= competentieontwikkeling in functie van een job is een belangrijk streefdoel, maar geen exclusieve taak

= ontwikkeling van talenten en generieke competenties jongeren

Instroomprobleem: oud & internationaal zeer

Sinds jaar en dag tekort aan technisch opgeleiden, zowel praktijkgericht als hoger-opgeleiden.

Dalende interesse voor wetenschappelijke en technische opleidingen in alle geïndustrialiseerde Westerse landen.

Jongeren hebben heel abstracte visie op wetenschap en techniek, losgekoppeld van het maatschappelijk en menselijke nut.

Terugval studenten hoger technisch & wet. onderwijs

Verklaring instroomproblematiek in het hoger onderwijs:- Te weinig instroom in secundair TSO-richtingen, die aansluiten op HO- Te weinig doorstroom vanuit ASO naar hogere technische opleidingen

Bron: Agoria

Oorzaak gebrekkige instroom en doorstroom is complex…

• Lage appreciatie voor technische en beroepsopleidingen, keuze = negatieve keuze

• Gebrek aan gepercipieerde relevantie (cfr supra)

• Onterechte link tussen sociale achtergrond en studierichting

• Ouders zien geen verschil tussen instroom- en doorstroomrichtingen

• Algemeen vormend aspect TSO te weinig erkend

• Negatief imago en stigma op nijverheidsscholen

• Statuut arbeiders/bedienden

• Verkeerde inschatting arbeidsomstandigheden en functie-inhoud =

clichématig beeld beroepen

Oplossing voor te weinig studenten/leerlingen

Nood aan het opzetten van een gestroomlijnde en gecoördineerde

actie/beleid met volgende kenmerken:• Volgehouden• Integraal• Grootschalig

Met aandacht voor 2 key-stakeholders:• ouders• Ieerkrachten in het lager onderwijs

Studiekeuze

Nood aan permanente afstemming tussen studie-aanbod en arbeidsmarkt.

Overbodige opleidingen moeten kunnen worden geschrapt, nieuwe noden op de arbeidsmarkt omgezet in nieuwe opleidingen.

Onderwijs dient eerlijk te communiceren over de arbeidsperspectieven van bepaalde richtingen.

Nood aan ‘sense of urgency’ – onze kwaliteit kalft af

Volgende maatregelen noodwendig in het secundair onderwijs:

1. Opheffing schotten ASO, TSO, BSO

2. Brede eerste graad

3. Beperking studierichtingen – nu 1090 studierichtingen in het SO

4. Meer maatwerk: bollebozen uitdagen en zwakkere leerlingen meer ondersteuning geven.

Hervorming secundair onderwijs

Kwalitatieve aspecten

Ook kwalitatieve aspecten spelen een rol bij de mismatch

onderwijs/arbeidsmarkt.

Elementen die een rol spelen: Gebrek aan ervaring of bepaalde specifieke kennis of

vaardigheden Attitudeproblemen Arbeidsomstandigheden spelen een rol

Europese kwalificatiestructuur zou mismatch tussen opleidingen en wensen bedrijfsleven moeten wegwerken.

Rol van het bedrijfsleven

• Ondersteuning van de kwaliteitsverbetering van de opleidingen vb. ter beschikking stellen van hulpmiddelen.

• Ondersteuning van het pedagogisch proces: deelname aan jury’s….

• Leerlingen in contact brengen met het werkveld via gastlessen, bedrijfsbezoeken, stages, werkplekleren…

• Deel uitmaken van een industrieel netwerk rond een school.

• …..

Door de verder toenemende arbeidsmarktkrapte vinden bedrijven moeilijker “geschikte” medewerkers.

Moeten we als werkgevers niet overwegen om te leren werken met in onze ogen minder perfect geschoolde medewerkers?

Zullen we ons in de toekomst niet tevreden moeten stelen met een grijze in plaats van een witte raaf?

Mindswitch bedrijfsleven