omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

45
werken met auteursrecht in het moderne onderwijs Lisette Kalshoven (Kennisland), Amsterdam, november 2014. [email protected] |@LNKalshoven

description

Train-de-Trainer voor VO-docenten die digitaal onderwijsmateriaal produceren. Achtergrond over het auteursrecht, handige tips voor open platforms en opdrachten.

Transcript of omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

Page 1: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

werken  met  auteursrecht  in  het  moderne  onderwijs  

Lisette  Kalshoven  (Kennisland),  Amsterdam,  november  2014.    [email protected]  |@LNKalshoven

Page 2: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

waarom  open  onderwijs  belangrijk  is

Page 3: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

1. wat  is  auteursrecht  en  wat  heeft  dat  voor  effect  op  mijn  materiaal?  

2. hoe  kan  je  eenvoudig  herbruikbaar  materiaal  vinden?  

3. hoe  pas  je  dat  herbuikbaar  materiaal  toe?  

4. Hoe  beantwoord  je  moeilijke  vragen?

Page 4: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

1.  wat  is  auteursrecht  en  wat  heeft  dat  voor  effect  op  mijn  materiaal?

Page 5: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

exclusieve  recht  van  de  maker  voor  het    gebruik  en  distributie  van  het  werk

Page 6: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

alleen  werken  die  origineel  genoeg  zijn  genieten  auteursrechtelijke  

bescherming

Page 7: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

• is  de  zin  ‘We  zijn  nu  in  Amsterdam.’  beschermd  onder  het  auteursrecht?  

• is  ‘Hamlet’  door  William  Shakespeare  auteursrechtelijk  beschermd?  

• is  ‘Shake  it  off’  door  Taylor  Swift  beschermd?  

• is  de  Auteurswet  beschermd?  

• is  een  doodle  op  een  servetje  beschermd?  

• is  de  foto  van  de  Nachtwacht  van  Rembrandt  beschermd?  

• is  ‘E=MC2’  door  Albert  Einstein  beschermd?

oefenen

Page 8: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

citaatrecht

Page 9: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

• Bedoeld  om  een  mening  of  feit  te  verhelderen  

• Gebruik  alleen  het  gedeelte  wat  strikt  noodzakelijk  is    

• Noem  altijd  de  bron  en  de  maker

Page 10: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

onderwijsuitzonderingen  gelden  niet

Page 11: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

auteursrechten  zijn  stapelbaar

Page 12: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

naburige  rechten

Page 13: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

publicatie  +50  of  +70

Page 14: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

• noem  alle  mogelijke  auteursrechthebbenden  in  Thriller  van  Michael  Jackson  • noem  alle  mogelijke  auteursrechthebbenden  in  de  Grote  Vriendelijke  Reus  van  Roald  Dahl    • noem  alle  mogelijke  auteursrechthebbenden  in  een  foto  van  Times  Square  in  New  York

oefenen

Page 15: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep
Page 16: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

naamsvermelding

Page 17: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

gelijk  delen

Page 18: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

niet-­‐commercieel

Page 19: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

geen  afgeleide  werken

Page 20: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

v

publieke  domein  verklaring

Page 21: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

Creative  Commons  0

Page 22: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

CC0

BY

BY

BY

BY

BY

BY

SA

SA

NC

NC

NC ND

ND

} deze  zijn  open  genoeg  voor  OER

Page 23: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep
Page 24: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

vragen?

Page 25: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

2.  waar  vind  je  (onderwijs)materiaal  dat  je  eenvoudig  kunt  herbruiken?

Page 26: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

maak  gebruik  van  de  resources  die  er  zijn

• wikipedia.org    

• wikimedia.org    

• YouTube.com    

• flickr.com    

• europeana.eu  

• wikiwijsleermiddelenplein.nl    

• KlasCement.be      

• ocw.tudelft.nl  

• OERcommons.org  

Page 27: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

search.creativecommons.org

Page 28: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

1. Zoek  een  herbruikbare  aBeelding  van  een  mooie  plek  in  Amsterdam  

2. Zoek  een  herbruikbare  liedtekst  of  gedicht  van  een  Amsterdamse  kunstenaar  

3. Zoek  een  herbruikbaar  geluid  uit  Amsterdam  

oefenen

Page 29: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

gebruik  gelicenseerd  materiaal    

&  

licenseer  je  eigen  materiaal

Page 30: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

3.  hoe  pas  je  dat  herbuikbaar  materiaal  toe?

Page 31: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

naamsvermelding  (4.0)

• geef  aan  wat  de  titel  van  het  werk  is  

• geef  aan  wie  de  auteur  is  

• geef  aan  of  het  object  gewijzigd  is  

• geef  aan  welke  licentie  van  toepassing  is  (en  link  ernaartoe  -­‐  verplicht!)    

• geef  aan  waar  je  het  object  vandaan  hebt  (en  link  ernaartoe)

Page 32: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

   Achiel  Aertgeerts,  Koningsooikt  in  de  oorlog,  CC  BY-­‐SA  3.0

Waar  doe  ik  aan  naamsvermelding?  

• Onder  het  object  dat  je  gebruikt   (zie  hiernaast)  

• In  de  bibliografie  

• In  de  aftiteling  van  je  filmpje  

• In  een  icoon  op  je  pagina  (bijvoorbeeld  het  CC-­‐logo)  

• Offline?  Licentie-­‐URL  uitschrijven

Page 33: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

1. Zoek  een  open  aBeelding  en  schrijf  de  goede  naamsvermelding  erbij  

2. Verzin  twee  methodes  waarop  je  deze  informatie  goed  kan  weergeven  in  een  iTunesU  course  

3. Verzin  twee  methodes  waarop  je  deze  informatie  goed  van  weergeven  in  een  iBook

oefenen

Page 34: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

3.  hoe  beantwoord  je  moeilijke  vragen?

Page 35: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

waarom  kan  ik  niet  gewoon  aan  de  slag  en  achteraf  over  auteursrecht  nadenken?

Page 36: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

maar  als  het  te  downloaden  is,  kan  ik  het  toch  gewoon  herbruiken?

Page 37: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

Ik  heb  een  beschermd  boek  gebruikt  als  basis  voor  mijn  OER,  maar  heb  de  taal  de  layout  en  

wat  andere  dingen  veranderd.  Mag  dat?

Page 38: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

moet  ik  die  naamsvermelding  doen  naast  alle  plaatjes  die  ik  gebruik?  Dat  kost  me  veel  te  

veel  tijd

Page 39: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

wie  is  de  maker  van  dit  werk?

Page 40: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

moet  ik  dan  nu  weer  helemaal  overnieuw  beginnen?

Page 41: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

hebben  jullie  zelf  al  vragen  gekregen  van  collega’s  over  auteursrechten?

Page 42: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

vragen?

Page 43: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

vergeet  alles,  onthou  dit:  

1. begin  met  open  

2. het  wiel  is  er  al  

3. tools,  tools,  tools

Page 44: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

dank!  Lisette  Kalshoven         [email protected]       @LNKalshoven

Page 45: omgaan met auteursrecht in het moderne onderwijs train-de-trainer iScholengroep

De  aBeeldingen  die  ik  gebruikt  heb  voor  deze  slides  komen  van  het  SMK  in  Kopenhagen.  De  kunstwerken  zijn  in  het  Publieke  Domein.  Wil  je  ook  deze  prachtige  aBeeldingen?  Je  kunt  ze  hier  gratis  in  hoge  resolutie  downloaden:  

http://www.smk.dk/en/explore-­‐the-­‐art/free-­‐download-­‐of-­‐artworks/