CBN online In deze editie van CBN online: augustus 2015€¦ · Social Media Gebruik Bekendmaking...

11

CBN online

augustus 2015augustus 2015

In deze editie van CBN online:

IN HET VIZIER JUBILARISSEN

EEN KIJKJE IN ONS NUMISMATISCH MUSEUM CBvS & ICT

INTERNE & EXTERNE BEKENDMAKINGEN

MACRO THEMA´S MICRO VERTAALD

INVESTEREN IN KENNIS

zie pagina 2-5

Centrale Bank drie keer op rij IBT Plus kampioen

Directeur I. Geduld-Nijman al 25 jaar in dienst van de Bank

Het Kotomisie muntbiljet

CBvS Richt- lijnen voor

Social Media Gebruik

Bekendmaking aan providers van

mobiele diensten

Tweede CBvS/CBTT train-de-trainer workshop voor kleine en middelgrote ondernemersAfsluiting train-de-trainer

workshopV. Cruden 30 jaar in dienst

Het toezicht op kredietcoöperaties

Centrale Bank heeft vijf masters uit Chili erbij

Overige jubilarissen Technical cooperation- Seminar on Insurance Supervision

De noodzaak van een micro-prudentieel

raamwerk

Regionale Integratie-processen en de

Centrale Bank van Suriname

De Bosbouwsector in perspectief

zie pagina 2-5 zie pagina 6-7 zie pagina 8-10

zie pagina 11 zie pagina 12-14 zie pagina 15-20

zie pagina 21

2

CBN onlineaugustus 2015augustus 2015IN HET VIZIER

CENTRALE BANK DRIE KEER OP RIJ IBT PLUS KAMPIOEN

We hebben het voor de derde keer op rij gepresteerd. De Centrale Bank is dit jaar wederom kampioen geworden van het Inter Banken Toernooi Plus. Ondanks verwoede pogingen van de Hakrinbank, DSB Bank, Republic Bank, Godo, VCB en de verzekeringsmaatschappijen Assuria en Self Reliance om ons van het derde kampioenschap af te houden streken wij voor de derde keer op rij met de hoogste eer, het kampioenschap. Hiermee maakten wij onze favorietenrol meer dan waar. Bij Basketbal en Veteranenvoetbal eindigden wij op de eerste plaats, bij Fungames werden wij semikampioen en op het onder-deel Troefcall eindigden wij op de 7e plaats. In totaal haalden wij 285 punten, semi kampioen Hakrinbank met 207 punten ver achter ons latend.

Onze topsporters haalden ook enkele individuele prijzen. Good old Ludwig Belgrave werd de meest waardevolle speler (MVP) bij Basketbal, terwijl Romano Sordam met dezelfde er streek bij Voetbal. Hoe-wel wij niet in de prijzen vielen bij Troefcall, deden Duncan Budel en Diego Eduards wel van zich spreken door op dit onderdeel de hoogste score te halen en wel 49 punten. VCB was het slachtoffer die onder andere een Bawnie (25 punten) en een grote vette tingi kap (10 punten) moesten incasseren.

De sporters hebben de zoete smaak van de overwin-ningen intussen goed te pakken en willen die niet meer kwijtraken. Ze hebben daarom hun zinnen nu gezet op het CTSS toernooi, waar de EBS al vier jaar onaf- gebroken kampioen van is. De trainingen voor dit toer-nooi zijn intussen begonnen en onze sporters hebben slechts één doel voor ogen; CTSS kampioen worden. “Go for it boys jullie geloven erin en wij geloven met jullie mee”.

Dennis Samson - Voorlichting & Public Relations

33

CBN online

augustus 2015augustus 2015IN HET VIZIER

AFSLUITING TRAIN-DE-TRAINER WORKSHOP:WAARNEMEND PRESIDENT CBvS BENADRUKT BELANG DIVERSIFIËREN ECONOMIE

Foto: mevrouw Khedoe (onderdirecteur van ministerie van Financiën)

Foto: mw. Ingeborg Geduld-Nijman (waarnemend president CBvS)


Waarnemend president van de Centrale Bank van Suriname, mevr. Ingeborg Geduld-Nijman, vindt dat slechts met een gediversifieerde economie Suriname zal kunnen omgaan met de dalende prijzen van haar grondstoffen. Tijdens de afsluiting van de Train de Trainer workshop voor de agrarische sector, op woens-dag 26 augustus in het trainingscentrum van de Centrale Bank, benadrukte ze het belang van ontwik-keling van de agrarische sector, veeteelt, tuinbouw en toerisme. “Slechts door gezamenlijke inspanning zul-len wij in staat zijn te bouwen aan een verbeterde en evenwichtige economie en aan duurzame groei”, aldus mevrouw Geduld. Namens het ministerie van LVV volgden 28 personen de driedaagse training, geor- ganiseerd door de Centrale Bank van Suriname in samenwerking met de Centrale Bank van Trinidad & Tobago.

Zowel mevrouw Geduld als de minister van Financiën, de heer Gillmore Hoefdraad, wezen op het belang van samenwerking en het delen en over- dragen van kennis. Via zijn onderdirecteur, mevrouw Khedoe, die hem vanwege zijn drukke werkzaamheden vertegenwoordigde, liet de bewindsman weten de training te zien als “a celebration of knowledge sharing”.Het materiaal dat verkregen is in de samenwerking met de Centrale Bank van Trinidad en Tobago is omgezet naar Surinaamse omstan-digheden en vertaald naar het Nederlands. Externe belanghebbenden zoals de Surinaamse Bankiers- vereniging, de Kamer van Koophandel en de Associatie van Surinaamse Fabrikanten leverden ook een bijdrage door onder andere hun kennis te delen en op te nemen in trainingsmateriaal. Uiteindelijk deelden de trainers van de Centrale Bank hun kennis met die van de agrarische sector en omgekeerd. “zo hoort het, want niemand weet alles”, aldus minister Hoefdraad.

Inhakend hierop zei mevrouw Geduld dat de Centrale Bank via haar Centrum voor Financiële Educatie en Ont- wikkeling (CFEO) belanghebbenden van verschillende sectoren bij elkaar brengt met als doel elkaars kennis te ver-groten en de inzichten te verbreden. Ze zei ervan verzekerd te zijn dat als de monetaire sector contacten legt en samen-werkt met de particuliere financiële sector en de reële sector, Suriname zal groeien en de betalingsbalans zal verbeteren.

Ze verzekerde dat de Centrale Bank financiële educatie voor bepaalde doelgroepen en het publiek in het algemeen zal blijven ondersteunen en er ook in zal voorzien. Samen met het ministerie van Onderwijs zal worden nagegaan hoe financiële educatie structureel op te nemen in het curriculum van scholen op verschillende niveaus.De Centrale Bank streeft er ook naar om haar educatie centrum te maken tot één die niet alleen lokaal, maar regionaal bezig zal zijn. “We zijn er nog niet, maar dit is het begin van een proces dat niet te stoppen is”, aldus de waarnemend president van de Centrale Bank, mevrouw Geduld-Nijman.

Waarnemend directeur Djoemadi Kasanmoesdiran van het ministerie van LVV sprak zijn waardering uit voor het initiatief van de Centrale Bank. “Als wij de voedselschuur willen worden, dan hebben wij dit soort trainingen nodig. Boeren moeten getraind worden hoe hun bedrijf te runnen en winst te maken”, aldus de LVV topper. Hij verzekerde er persoonlijk op te zullen toezien dat de door de LVV trainers opgedane kennis ook goed zal worden over- gedragen in het veld.

4

CBN onlineaugustus 2015augustus 2015

AFSLUITING TRAIN-DE-TRAINER WORK-SHOP (VERVOLG)

CENTRALE BANK HEEFT VIJF MASTERS UIT CHILI ERBIJ

Foto: directeur Djoemadi Kasanmoesdiran (LVV)

Het Train de Trainer programma voor de agrarische sector werd door de trainers en trainees als positief ervaren. Voor Subhaas Raghoenat en Suzie Mangoenwirono, die namens het ministerie van LVV al trainingen verzorgen voor agrariërs, is de opgedane kennis deels een opfris-sing geweest, maar is ook veel nieuwe kennis opgedaan. “Blijf positief, weet wat je wilt, schrijf een goed bedrijfsplan en heb geloof erin, doe zaken op een ethische manier en leer omgaan met je financiën” zijn voor hun de belangrijke zaken die ze de agrariërs zullen moeten bijbrengen. Er zal volgens hen een mindshift moeten plaatsvinden bij de agrariërs. Een goede communicatie is volgens hen belangrijk om dat te bewerkstelligen. Ze kijken uit naar een follow up van de training.Voor de acht trainers van de Centrale Bank, was het de eerste keer dat zij aan kennisoverdracht deden. “Uiteindelijk is alles goed gegaan en zijn ze tevreden met hetgeen gepresteerd is” delen Stefano Eudoxie en Sharon Gunther mee. Ze waren verrast met het en-thousiasme van de deelnemers en de goede communi-catie over en weer tijdens de trainingen.

“Somos muy orgullosos de ustedes”

De Centrale Bank van Suriname heeft vijf masters erbij. Bojoura Feliksdal, Dorothy Djemesi, Varisha Chaar, Deborah Landolf en Daniella End hebben na anderhalf jaar inzet, blok-ken en doorzetting hun mastersopleiding in Chili afgerond. Begin vorig jaar vertrokken ze als jonge Surinamers naar Chili voor hun mastersopleiding aan de universiteit Adolfo Ibáñez.

Voor aanvang van de studie moesten ze zich eerst de Spaanse taal eigen maken terwijl ze ook nog moesten wennen aan een geheel andere cultuur en omgeving. Hun doorzetting is beloond en met hun masters diploma op zak, zijn ze intussen terug in Suriname. Vóór hun terugkeer hadden de afgestudeerden nog een afstudeerceremonie met leidinggevenden van de Universiteit, die hun bewondering en waardering uitspraken voor het doorzettingsvermogen van de Surinaamse dames die het hadden aangedurfd om in een vreemd land, ver weg van familie en vrienden te gaan studeren. “Somos muy orgullosos de ustedes” (We zijn trots op jullie) kregen de afgestudeerden nog mee van docenten en anderen. Namens de afgestudeerden dankte Bojoura een ieder die hen had bijgestaan met hun studie, en gedurende hun verblijf in Chili. Op z’n Surinaams, werd de laatste dag op de universiteit afgesloten onder het genot van een hapje en een drankje. De nieuwe masters zeggen hun periode in Chili ervaren te hebben als één waarin ze zich op zowel weten-schappelijk als persoonlijk vlak verrijkt hebben. In Suriname zullen ze zich met hun opgedane kennis toeleggen op het zo goed mogelijk functioneren binnen de Bank, en hiermee ook bij dragen aan de opbouw van Suriname.

IN HET VIZIER

Dennis Samson - Voorlichting & Public Relations Varisha Chaar, Dorothy Djemesi, Daniella End, Bojoura Feliksdaal en Deborah Landolf

55

CBN online

augustus 2015augustus 2015IN HET VIZIER

CENTRALE BANK HEEFT VIJF MASTERS UIT CHILI ERBIJ (vervolg)

Varisha is als junior econoom werkzaam op de afdeling Financiële Markten (FCM). Ze studeerde in Chili af op het onderwerp “Potential exchange future strategies for the Surinamese dollar”. In haar thesis focuste ze op de Benchmark investeringsstrategieën, zoals Carry Trade of Momentum met de nadruk op de eerste. Ze mag zich nu Industrial Engineer noemen. Carry Trade is een in-vesteringsstrategie die investeerders toepassen om eigen valuta (“funding” valuta) te verkopen tegen een lage rente en dit geld te investeren in vreemde valuta (“target” valuta) tegen een hoge rente. De investeerders profiteren van de winst uit het verschil tussen rente (in-terest percentage) van deze twee valutasoorten. Bij Momentum strategie verwachten investeerders juist dat valuta die in het verleden in waarde toe- en afnam, in de toekomst op dezelfde manier zal performen.

Dorothy verdedigde de thesis getiteld, “Cost-effectiveness Analysis for Greenhouse Gas Emission Reductions in Chile”.Ze heeft het schrijven van haar thesis als een grote uit-daging ervaren, omdat het onderwerp enigszins afweek van datgene waarvoor ze gestudeerd had. ”Ik ging de uitdaging echter aan en stel-

de mij open voor de nieuwe dingen”, meldt de nieuw-bakken master. Als toegevoegde waarde van haar studie ziet ze de kennis die ze heeft opgedaan op een geheel ander gebied, ook dat van het onderzoek. Ook heeft ze nieuwe vaardigheden opgedaan die ze goed kan gebruiken binnen haar werk op de Bank.

Varisha Chaar, Dorothy Djemesi, Daniella End, Bojoura Feliksdaal en Deborah Landolf

Bojoura is werkzaam op DTK. De titel van haar scriptie is “Institutional investors and earnings manage-ment in Publicly traded companies in Chile”. Ze heeft de verdediging van haar thesis als nieuw maar interessant ervaren. Het gebeurde in het Engels en duurde ± 30 minuten, waarna ze ongeveer 20

minuten vragen moest beantwoorden. “De verdediging ging vrij goed en de response van de commissie was zelfs boven verwachting”, deelt Bojoura mee. Haar familie heeft ze gemist bij dit belangrijk moment, maar dat is goed op-gevangen door de steun en motivatie die ze kreeg van haar Surinaamse collegae in Chili. “Ik ben dan ook erg blij dat ik dit belangrijk moment met hen mocht delen”.

Deborah studeerde af op het onderwerp “The ex-dividend day stock price behaviour. A case study on the Chilean ex-dividend day from 2005 – 2014”. Deborah is werkzaam op het DTK. “Het verschil met mijn afstu-deren aan ADEK was de taal, het land en de omgeving, maar dat hoort bij de groei en uit-

dagingen die we aangaan in het leven”, aldus Deborah.

Daniella End studeerde af op het onderwerp “A money demand model for Suriname”. Ook zij moest het doen met een nieuw onderwerp die ze ook nog moest aanpassen nadat ze alle data en andere informatie was kwijtgeraakt.

Ze werd midden in het proces van afstuderen ook nog door ziekte geveld. Eind goed al goed. Ze haalde uitein-delijk de eindstreep en heeft gedurende het proces veel geleerd over onder andere het analyseren van economi-sche statistieken.

Bojoura Feliksdaal

Deborah Landolf

Daniella End

Dorothy Djemesi

Varisha Chaar

6


“Als je het had aangemaakt kon je rustig wat anderedingen gaan doen. Bij terugkomst kon je misschien dan met werken beginnen”. We werkten toen o.a. met Lotus 123, een voorloper van Excel. Nu gaat dat natuurlijk veel sneller”.

Niet alleen wat technologie betreft is er veel veranderd. Ook de diepgang van het werk, de scope en de aandachtsgebieden zijn fors toegenomen. Werd voorheen nauwelijks waarde gehecht aan het toezicht op banken en andere financiële instellingen, de afgelopen jaren heeft deze functie steeds meer gewicht gekregen. De verandering in Suriname begon bij wijlen oud president van de Bank, de heer Andre Telting en zette zich voort onder ex governor Gillmore Hoefdraad. Ook internationaal is het belang van toezicht toegenomen. Dat kwam zelfs in een versnelling na de internationale crisis van 2008. Daar-voor was er slechts aandacht voor de macro-economische situatie van een land.

Payment systemHet financieel wezen blijft volgens directeur Geduld- Nijman uitdagend en dynamisch. Je moet de ontwik-kelingen blijven volgen en het werk mee laten groeien. De omschakeling van het handmatig werken naar het gebruik van de computer heeft het werk aanzienlijk ver-sneld. Erg belangrijk in deze ontwikkeling is de introductie van het modern elektronisch interbancair betaalsysteem (SNEPS), de vorige maand. “Zonder dit modern betaal-systeem waren we echt nog een ‘bananen republiek’”, grapt de directeur. Het was, ook voor de bankiers, nogal gênant om te vertellen dat Suriname geen elektronisch betaal systeem had.

Hoogtepunten/dieptepuntenDieptepunten op de Bank zegt directeur Geduld nauwelijks meegemaakt te hebben, of het zou het heen-gaan moeten zijn van naaste collegae, waaronder haar secretaresse mevrouw Fatiah Madhari. Nauwelijks een jaar daarna moest ook afscheid genomen worden van collega Marcia Renardus. “Hoogtepunten zijn er legio, waaronder natuurlijk de benoemingen in hogere functies vanaf mijn in dienst treden”.

Sinds enkele weken neemt directeur Geduld ook waar als governor van de Bank. Op de vraag hoe zij dat ervaart, antwoord ze dat het om een heel nieuwe dimensie gaat. “Ik heb praktisch mijn hele carrière gewerkt op DTK. De andere directoraten zijn mij dus minder bekend. Met ondersteuning van alle centrale bankiers lukt het uitein-delijk wel. Het blijft ook leuk, het blijft interessant en het blijft een uitdaging”, aldus directeur Ingeborg Geduld- Nijman breed lachend.

DIRECTEUR I. GEDULD-NIJMAN AL 25 JAAR IN DIENST VAN DE BANK

JUBILARISSEN

“Het is prettig als jou harde werken wordt erkend”

Directeur Ingeborg Geduld-Nijman, herdacht op 1 augustus het heugelijk feit dat ze al 25 jaar in dienst is van de Centrale Bank. Ze kwam binnen op het Directoraat Bankbedrijf en Bancaire zaken (DBB), om een jaar daarna de overstap te maken naar het Directoraat Toezicht en Kredieten (DTK), waaraan ze intussen al 24 jaar verbonden is. Sinds 2001 geeft ze leiding aan dit directoraat, eerst als coördinator en vanaf 2013 als directeur. Door de benoeming van ex-governor Gillmore Hoefdraad tot minister van Financiën op 12 augustus, neemt ze nu ook waar als president van de Centrale Bank van Suriname.

Hoe het begon“Direct na mijn studie solliciteerde ik bij verschillende instellingen en bedrijven. Een half jaar later kreeg ik een reactie van de Centrale Bank en weer een half jaar later, op 1 augustus 1990, mocht ik er beginnen. Ervaring met het bankwezen had ik toen al enigszins, omdat ik voor de afronding van mijn studie een paar maanden had stage gelopen bij de Volkskredietbank (VCB). Spijt van haar keus heeft ze nimmer gehad. “Ik heb hier altijd hard maar prettig gewerkt. Het is fijn als jou harde werken wordt erkend”, aldus directeur Geduld.

Op DBB begon ze bij het Staforgaan te werken, dat toen onder leiding stond van de heer Ro Wolf. Door omstandigheden vroeg ze na een jaar overplaatsing aan naar DTK, waar wijlen de heer Gylbert Deerveld de leiding had. Toen ze er uiteindelijk mocht begin-nen, had mevrouw Malmberg hem intussen op- gevolgd. Voor haar overstap naar DTK werd ze onder andere gemotiveerd door studiegenoten die er al zaten. Mevrouw Geduld werkte er enige tijd op de sectie Spaarinstellingen.Vervolgens kwam ze terecht op desectie Banken. In 1995 volgde de bevordering tot hoofd van deze sec-tie. In 2001 werd ze benoemd tot coördinator DTK en twee jaar terug volgde haar aanstelling tot directeur.

VeranderingenIn haar 25 jaar bij de Centrale Bank heeft ze vele veran-deringen meegemaakt. Toen ze begon op DTK, telde het directoraat ± 10 mensen. Dat zijn er intussen 40. Voor de 10 mensen waren er toen 2 computers ter be-schikking, nu heeft iedereen een eigen computer. Lachend vertelt ze over de trage computers van toen.

77

CBN online

augustus 2015augustus 2015JUBILARISSEN

DIRECTEUR I. GEDULD-NIJMAN AL 25 JAAR IN DIENST VAN DE BANK (vervolg)

STONFUTU VIVIAN CRUDEN 30 JAAR IN DIENST

Namens het personeel van de Bank feliciteren wij haar alsnog van harte met haar zilveren jubileum.


“Al 30 jaar kom ik met veel plezier aan het werk”

Vivian Cruden herdacht op 15 augustus het feit dat hij al 30 jaar in dienst is van de Centrale Bank van Suriname. “Toen ik hier begon, had ik niet gedacht dat ik er zo lang zou blijven. Maar ik ben er nog steeds en al 30 jaar voel ik mij vereerd en uitverkoren dat ik bij de Bank mag werken. Ik kom ook nog steeds met evenveel plezier aan het werk”, aldus Vivian, die dus gerekend mag worden tot een echte stonfutu van de Bank.

Dertig jaar terug solliciteerde hij voor een baan op de Bank. Hij was toen werkzaam bij de stichting Volkshuis-vesting. “Ik werd aangenomen en op 15 augustus 1985 mocht ik mijn werkzaamheden aanvangen op de afde-ling Buitenland”. Hij zit intussen al 30 jaar op dezelfde afdeling en werkt er nog steeds met heel veel plezier.

Evenals andere personen die al lang op de Bank werken, vallen de personele groei en de technologische ontwik-kelingen vooral op. Toen hij zijn werkzaamheden begon op de Bank, waren er nog geen 100 personen in dienst en kende hij haast iedereen bij naam. Nu is dat even anders. Dertig jaar terug waren rekenmachine, correctie lak, liniaal, pen en papier de belangrijkste werkattributen. Alles is nu geautomatiseerd en genoemde attributen zijn haast niet meer nodig. Echte dieptepunten schieten hem niet te binnen. Hoogtepunten maakt hij al dertig jaar haast dagelijks mee. “Ik kom nog steeds elke dag met een fikse dosis motivatie aan het werk en ik werk er nog steeds erg prettig”, aldus Vivian Cruden.

OVERIGE JUBILARISSEN IN AUGUSTUS 2015

Michael Biekman FCM 01-08-2002/201512,5 jaar

Melvin Roche Koning BVD 01-08-2002/201512.5 jaar

Delano S. Hardjopawiro BVD 01-08-1995/201520 jaar

Bieswedjieth Soekhai BVD 01-08-2002/201512,5 jaar

8

CBN onlineaugustus 2015augustus 2015INVESTEREN IN KENNIS

TWEEDE CBvS/CBTT TRAIN-DE-TRAINER WORKSHOP VOOR KLEINE EN MIDDELGROTE ONDERNEMERS

In het kader van het “knowledge sharing partnership” pro-ject met de Central Bank of Trinidad & Tobago (CBTT) is er van 24 tot en met 26 augustus 2015 voor de tweede maal een train-de-trainer cursus voor kleine en middel grote ondernemers verzorgd, en wel voor trainers van het Minis-terie van Landbouw, Veeteelt en Visserij. Ruim 27 deelne-mers zijn ditmaal getraind door een groep trainers van de CBvS, die eerder dit jaar samen met enkele vertegenwoor-digers van de Surinaamse Bankiersvereniging, de Kamer van Koophandel en Fabrieken (KKF) en de Associatie van Surinaamse Fabrikanten (ASFA), opgeleid zijn door spe-cialisten van het Financial Inclusion Development Agency (FIDA) van de CBTT. Het is de bedoeling dat de nieuw getrainde groep verder zal gaan met het trainen van kleine en middelgrote ondernemers binnen de agrarische sector.

Met de opgedane kennis en vaardigheden moeten deze trainers uit de Agrarische sector, in staat zijn ondernemer-schap te stimuleren en goed financieel management te be-vorderen.

Dit kunnen zij doen door ondernemers binnen de verschil-lende sub sectoren: - te onderrichten in de basisbegrippen van ondernemer-schap;- het hen aanleren van vaardigheden gericht op creatief denken, ethisch gedrag en kritische besluitvorming nodig voor het met succes toepassen van voor het bedrijfsleven relevante instrumenten;- assistentie te verlenen bij het identificeren en ontwikkelen van ideeën, met als doel het opzetten van een Kleine of Middelgrote Onderneming (KMO).

Dit moet uiteindelijk bijdragen aan het financieel welzijn van de ondernemers, economische groei, sociaalecono-mische ontwikkeling en welzijn voor de gehele natie.

Vanessa D’Costa - Chehin – Centrum voor Financiële Educatie en Ontwikkeling (CFEO)

Foto 2: Er werd in groepen gewerkt aan een Ondernemingsplan

Foto 1: CBvS trainers behandelen de basisbegrippen van ondernemerschap.

Het CBvS trainersteam bestond uit: Meredith Spong, Jade Tjon, Orfeo Joseph, Romana Sabajo, Daniella Wondel, Nancy Sonneveld-Fraser, Emojano Rusland, Stefano Eudoxie en Sharon Gunther. Voor de meeste van hen, was dit de eerste maal dat zij zelfstandig een training moesten verzorgen. Stefano Eudoxie gaf na-mens de trainersgroep aan dat het voor hen een hele grote uitdaging was om zo een grote groep te trainen.

Namens de trainees gaf mevrouw Suzie Mangoenwirono aan deze training als heel interessant en nuttig ervaren te hebben. Zij is zich bewust van de taak die nu op hun schouders rust, namelijk deze informatie overbrengen aan ondernemers binnen hun sector.

Mevrouw Sharda Maharaj-Ramjattan, manager van de FIDA, gaf ook aan tevreden te zijn met het ver-loop van deze training en een voorstel te zullen doen aan de CBTT Governor, om de Memorandum of Understanding (MOU) tussen de CBTT en CBvS te verlengen. Hierdoor kan het mogelijk gemaakt worden dat het CBTT/FIDA team ons bij de volgende cohort trainers, met name voor de Tourismesector weer zal bijstaan met hun expertise. Deze training is gepland voor de eerste week in november van dit jaar.

99

CBN online

augustus 2015augustus 2015INVESTEREN IN KENNIS

TWEEDE CBvS/CBTT TRAIN-DE-TRAINER WORKSHOP VOOR KLEINE EN MIDDEL-GROTE ONDERNEMERS

TECHNICAL COOPERATION – SEMINAR ON INSURANCE SUPERVISION

Foto : 1ste rij v.l.n.r. Hoofd CFEO-mw. M. Brunings-Stolz, wnd. Directeur Min. v. LVV-dhr. D. Kasanmoesdiran, wnd. President CBvS- mw. I. Geduld-Nijman, onderdirecteur Ministerie van Financiën- mw. S. Bharos, CBTT trainers, mw. Trishanna Mahabir en mw. Andrea Francis. 2e rij: CBvS trainers en adviseur, dhr. S. Brunings. Overige: De deelnemers van het Ministerie van LVV

De CBvS trainers willen zich blijven inzetten voor het financiële educatie beleid van de Bank, voor zover het mogelijk is deze activiteiten te combineren met hun dagelijkse werkzaamheden binnen hun eigen afdeling. Het is daarom belangrijk om de trainerspool van de CBvS zoveel mogelijk uit te breiden, zodat de trainers niet teveel worden belast.

Elvis Pokie- afdeling Toezicht Verzekeringen

Vanessa D’Costa - Chehin – Centrum voor Financiële Educatie en Ontwikkeling (CFEO)

De Nederlandsche Bank heeft voor de periode 2014 - 2018 haar strategische visie voor het toezicht op financiële instellingen vernieuwd. Vanuit deze hernieuwde visie zijn de verschillende onder-werpen tijdens dit seminar belicht. Hun hernieuwde visie heeft betrekking op de grote uitdagingen waar de finan-ciële sector op dit moment voor staat, wat de komende jaren moet gebeuren om die uitdagingen het hoofd te bieden en wat de bijdrage van de toezichthouder in deze kan zijn. Deze visie wil ten eerste praktijkgericht zijn waarbij duidelijke doelen moeten worden gesteld en aangeven hoe het toezicht daaraan kan bijdragen. Ten tweede bestrijkt deze visie prudentieel- en integriteitstoezicht alsook toezicht op betrouwbaar en efficiënt betalings- en effectenverkeer.Allerbelangrijkste hierbij is een goede weten regel- gevingsstructuur.

Structuur van het toezicht in NederlandIn Nederland zijn er 2 instanties die toezicht uitoefenen op financiële instellingen nl: de DNB en de Nederlandse Autoriteit Financiële Markten (AFM). DNB en AFM werken samen vanuit hun eigen rol.●DNB is belast met het prudentieel toezicht: dit houdt in dat DNB erop toeziet dat partijen op de financiële markten aan hun financiële verplichtingen kunnen voldoen.●AFM is belast met Code of Conduct, met andere woorden, het toezicht op het gedrag van ondernemingen

De uitgangspunten bij het prudentieel toezicht zijn een risico gebaseerde aanpak, de verzekeringswet als principiële basis en de methodologie die Focus! wordt genoemd. Bij prudentieel toezicht wordt onderscheid gemaakt tussen financiële vereisten en de niet-financiële vereisten.De financiële vereisten hebben onder andere betrekking op de vereiste solvabiliteitsmarge en toereikende tech-nische voorzieningen, De niet-financiële vereisten hebben onder andere betrekking op Keywords (Controle en Inte-griteit) en Executives & Non - executives ( Fit and Proper test) .

De vernieuwde aanpak van DNB is vooral bedoeld als een instrument om te helpen bij het beter of sneller iden-tificeren, analyseren, beoordelen en het verminderen van risico’s. Eens per vier jaar brengt DNB deze visie op toe-zicht uit. Solvency II is het nieuwe risico gebaseerde toe-zicht raamwerk voor verzekeraars, dat per 1 januari 2016 in werking treedt. Solvency II is in één Europese richtlijn samengevat. Het doel hiervan is eenzelfde aanpak in alle lidstaten van de EU.

InleidingIn de periode van 20 – 22 oktober 2014 heeft De Neder-landsche Bank (DNB) een Technical cooperation – Semi-nar on Insurance Supervision in Amsterdam gehouden. Aan dit seminar heeft deelgenomen dhr. E. Pokie.

10


TECHNICAL COOPERATION – SEMINAR ON INSURANCE SUPERVISION (vervolg)

Hiervoor zijn alle risico’s in kaart gebracht en van een weging (risico-opslag) voorzien, die bepaalt hoeveel kapitaal een verzekeraar moet aanhouden om aan zijn verplichtingen te kunnen voldoen.

RisicoanalyseDe risicoanalyse methode is gebaseerd op een top-down aanpak, te beginnen met een evaluatie van de algemene risicodrivers (ontwikkelingen in de externe omgeving, bedrijfsmodel & strategie, gedrag, cultuur & governance en infrastructuur & IT). Deze beoordeling geeft richting aan de keuze welke risico’s, uit het geheel van prudentiële risico’s (zoals marktrisico en renterisico) en integriteitsrisico, prioriteit krijgen. Daarna volgt een algemene beoordeling van het risicobeheer, waarna (eventueel) een gericht onderzoek wordt verricht van de specifieke prudentiële en integriteitsrisico’s en het bijbe-horende risicobeheerssysteem. Het gebruik van deze werkwijze is afhankelijk van het toezicht op categorie, waarbij een onderscheid wordt gemaakt tussen een instelling specifieke en een groepsbenadering.

Elke financiële instelling is blootgesteld aan interne en externe risicofactoren. Het primaire doel van de risicoanalyse is om deze risico’s te identificeren en maatregelen te treffen om ze onder controle te houden. De belangrijkste risico’s worden eerst geïdentificeerd en geëvalueerd, waarna de prioriteiten worden vast-gesteld voor verdere analyse en mitigatie. Om ervoor te zorgen dat deze analyse efficiënt, volledig en uniform is, is een standaard classificatie van alle huidige en poten-tiële risico’s ontwikkeld namelijk de risicomatrix. Dit is verder te onderscheiden in een verticale en een horizon-tale dimensie. De verticale dimensie bestaat uit de vier risicofactoren:• Macro-economische en sectorale ontwikkelingen/ risico’s;• Business model en strategie;• Gedrag, cultuur en bestuur;• Infrastructuur en processen.

De horizontale dimensie omvat afzonderlijke prudentiële en integriteitsrisico’s die voortvloeien uit de risicodrivers, risicobeheer en andere kwetsbaarheden, die kunnen leiden tot acute problemen. De potentiële gevaren zijn onderverdeeld in zes hoofdgroepen:kredietrisico, marktrisico, matching/renterisico, operatio-neel risico, verzekeringen risico en liquiditeitsrisico.

SlotDe training heeft inzichten verschaft in de nieuwe strategische visie van DNB en AFM. De vier speer- punten in deze visie zijn: een sterke speler zijn, scherp op analyse, alert op integriteit en transparant waar mogelijk. De voornaamste doelstellingen hierbij zijn een betrouw-baar financieel stelsel en goede wet en regelgeving voor het toezicht enerzijds en anderzijds met AFM het bevor-deren van eerlijke en transparante financiële markten.Zeer belangrijk hierbij is dat het toezicht niet in een vacuüm opereert en dat er terdege rekening gehouden wordt met de andere partijen (stakeholders). Zij bepalen mede of de doelstellingen worden gehaald. Hierbij kan worden genoemd:● de ondertoezichtstaande instellingen die moeten bijdragen aan een gezonde financiële sector● de overheid die verantwoordelijk is voor goede prudentiële weten regelgeving en ● andere toezichthouders van de instellingen zowel intern als extern. Hierbij kan worden genoemd de raad van commissarissen, de internal audit, de externe accountant etc.

De doelstellingen zoals gesteld door de Centrale Bank van Suriname, in de hoedanigheid van de toezichthouder van verzekeringsmaatschappijen in Suriname, komen in grote lijnen overeen met die van DNB en AFM. Een van de strategische doelstellingen van de Bank is het bevor-deren van financiële stabiliteit in de Republiek Suriname. Om dit strategisch doel te bereiken is er ook gewerkt aan de weten regelgeving (Wet op Kredietinstellingen, Kapitaalmarkten). Ook hier is de bijdrage van alle par-tijen (de overheid, de instellingen, de toezichthouder) belangrijk.De wettelijke infrastructuur waarop het toezicht op verzekeraars in Suriname thans is gebaseerd, behoeft vernieuwing voor het effectiever uitoefenen van toezicht. De conceptwet Toezicht op het Verzekeringsbedrijf zal na aanname en aanpassing van bestaande richtlijnen alsook implementatie van nieuwe richtlijnen, de basis van effectief toezicht verbreden.

1111

CBN online

augustus 2015augustus 2015EEN KIJKJE IN ONS NUMISMATISCH MUSEUM

HET KOTOMISIE MUNTBILJETWendy Schotsborg –afdeling Numismatisch museumMaria Johanna Charlotte de Man – Venloo heeft één van de bekendste gezichten uit de recente geschiedenis van Suriname. Zeker in de jaren zestig en zeventig kende haast iedereen haar. Het kon niet anders, haar portret in een koto en de daarbij behorende angisa stond afgebeeld op het muntbiljet van SF. 2,50 dat in 1961 werd uitgegeven. Het was een soortgelijk ontwerp als het eerder in 1935 geïntro-duceerde 5 gulden bankbiljet van De Surinaamsche Bank N.V. De muntbiljetten werden in de Volksmond “kotomisi” genoemd.

Voor Maria de Man – Venloo begon het allemaal in 1960 toen zij als 24-jarige jongedame bij de Bevolkingsadmini-stratie te Combé, nu Centraal Bureau voor Burgerzaken (CBB), werkte en haar chef bezoek kreeg van het hoofd van de afdeling Thesaurie van het Ministerie van Finan-ciën, de heer Emanuels.Maria werd de kamer ingeroepen binnengeroepen en door de heer Emanuels werden de plannen van het Ministerie van Financiën voor de uitgifte van nieuwe muntbiljetten blootgelegd. Het was de bedoeling om op de biljetten de afbeelding van een Surinaamse vrouw te plaatsen. Toen de heer Emanuels haar meedeelde dat de keus op haar gevallen was, sloeg Maria, verpletterd door het voorstel, in eerste instantie het aanbod af, maar kwam daar later op terug. Foto’s van Maria werden door de heer Emanuels zelf ge-schoten en opgestuurd naar de drukkerij Joh. Enschedé en Zonen in Nederland voor het ontwerpen van de nieuwe muntbiljetten. De Surinaamse Overheid had niet veel tijd nodig om het nieuw ontwerp aan te nemen. In september 1960 was het eindelijk zover en aan Joh. Enschede en Zonen werd de opdracht gegeven om 2.000.000 van de nieuwe muntbiljetten te drukken.Een hele eer was het voor Maria de Man om persoonlijk uit handen van de toenmalige Minister van Financiën, Dr. Jules Sedney, een specimen van “de kotomisi” in ontvangst te nemen.

Foto 1: Voorzijde van een SF. 2,50 muntbiljet, 2 juli 1967

Foto 2: Maria de Man - Venloo anno 2003 op bezoek bij het Numismatisch Museum van de CBvS

Het was ook dit biljet, “de kotomisi”, waarnaar de eerste tijdelijke expositie van het Numismatisch Museum van de Centrale Bank van Suriname werd vernoemd. Deze expositie ging op 24 juni 2002 van start en eindigende op 31 december van hetzelfde jaar.

Tijdens deze expositie waren munten, en munten bankbiljetten met een vrouwenportret erop afgebeeld tentoongesteld, die in Suriname hebben gecirculeerd.Het SF. 2,50 muntbiljet (“kotomisi”) was de blikvanger van deze expositie. Meer dan 100 maal vergroot en prachtig ingelijst, trok het van velen de aandacht. Mevrouw de Man kan zich na al deze jaren nog ver-bazen over de belangstelling, die het biljet geniet bij personen die zich bezig houden met de geschiedenis en de numismatiek van Suriname.

12


IntroductieSocial media is een verzamelbegrip voor verschillende online platformen waar gebruikers met minimale tussen-komst van een professionele redactie hun eigen content kunnen verzorgen. Zelfstandige interactie en dialoog tus-sen gebruikers zijn enkele van de hoofdkenmerken van Social Media.

Bekende Social Media sites zijn Facebook, Linkedin, Instagram, Youtube en Twitter maar ook Blogs zoals Boks.sr. Social media elementen zijn tevens aanwezig in een aantal Surinaamse nieuws-sites, waar al dan niet met een Facebook account reacties op ar-

tikelen geplaatst kunnen worden.

Waarom Social Media gebruiken?

Social Media wordt om verschillende redenen gebruikt:•Contact onderhouden met vrienden of familie (bijvoor-beeld in het buitenland)•Delen van een hobby of interesse (bijvoorbeeld Surinaamse Tuin, Groenten en Fruit)•Online kopen en verkopen van tweedehandsspullen (Facebook groep ‘Things For Sale’)•Uiten van creativiteit door bijvoorbeeld het delen van leuke foto’s en video’s van plaatsen, vrienden en familie of eten•Deelnemen aan interessante discussies

De Centrale Bank van Suriname dankt zijn reputatie mede aan zijn medewerkers. Zonder de inzet en betrok-kenheid van haar medewerkers is er geen Centrale Bank van Suriname. Door Social Media kunnen medewerkers hun stem laten horen, met een aanzienlijk potentieel om de reputatie van onze organisatie te versterken.

Op weg helpenIn principe is het goed dat Social Media gebruikt kan worden om meningen te ontwikkelen en verschillende ervaringen en gevoelens te delen. Helaas heeft dit in sommige gevallen onvoorziene en onbedoelde conse-quenties. Via deze Richtlijnen wil de CBvS haar medewerkers ondersteunen het beste te halen uit Social Media en vervelende situaties te voorkomen.

De Richtlijnen betreffen de persoonlijke activiteiten op Social Media, of deze nu op het werk of in de vrije tijd plaatsvinden.

Wat buiten de werktijd wordt ondernomen, is op zich privé. Echter bent u te allen tijde een medewerker van de Centrale Bank van Suriname. Social Media ‘missers’ komen vaak doordat mensen zich er niet van bewust zijn dat hun doen en laten (ook in de privé tijd) hun werkgever (negatief) in het daglicht kan plaatsen.Hieronder een voorbeeld waarbij gebruik van Social Media voor een vervelende situatie heeft gezorgd:

Degene die bovenstaand bericht plaatste, kreeg een baan aangeboden door Cisco. Het eerste wat deze persoon deed was een tweet sturen met dit goede nieuws. Alleen werd in de tweet ook geschreven dat hoewel ze veel zou verdienen, zij een afkeer zou hebben van het werk zelf, en van de lange reisafstand. Hierdoor was deze persoon de baan kwijt, nog voor de eerste werkdag kon beginnen.

RichtlijnenDe Centrale Bank van Suriname heeft respect voor de vrije tijd, privacy en recht op vrijheid van meningsuiting van haar medewerkers. Dat zeggende is het echter wel zo dat de reputatie van de CBvS van dermate belang is voor de financiële stabiliteit van Suriname dat bepaalde Richtlijnen ten aanzien van Social Media (in de vrije tijd) zeker in acht moeten worden genomen.

Hieronder zijn enkele algemene beginselen aangegeven die van pas komen bij Social Media gebruik, en gelden voor alle CBvS medewerkers:

Ken de kernwaarden van de BankZorg ervoor dat de kernwaarden van de Bank bekend zijn, omdat deze (ook in de vrije tijd) als leidraad kunnen dienen in de omgang met anderen op Social Media. De kernwaarden (zie CBvS intranet) van de Bank zijn dan ook volledig van toepassing op Social Media activiteiten van elke CBvS medewerker.

Hieronder enkele van de kernwaarden. 1. RespectWij geloven in het belang van respect - zowel in het ver-dienen van het respect van alle interne en externe stake-holders als in het betonen van respect voor hun bijdrage aan de manier waarop de Centrale Bank van Suriname functioneert.

CBvS & ICT

CBvS RICHTLIJNEN VOOR SOCIAL MEDIA GEBRUIKAndrew Jong - afdeling ICT

1313

CBN online


2. IntegriteitWij geloven in de opbouw van productieve, duurzame relaties door open en eerlijk te communiceren met alle interne en externe stakeholders.

3.TransparantieWij geloven in transparantie bij alles wat we doen als de Centrale Bank van Suriname, zodat we op elk moment uitleg kunnen geven over wat we doen en waarom.

Bij het gebruik van Social media gelden tevens de richt-lijnen verwoord in de ‘Gedragscode Internet en email gebruik’ en Circulaire A-022: Richtlijnen voor het ver-strekken van informatie aan het publiek’ (op te vragen bij de afdeling HRM).

Geef aan dat u geen officiële woordvoerder bentIndien u online reageert op CBvS gerelateerde zaken, maak dan duidelijk dat het hier u persoonlijke opvatting-en en meningen betreft en dat u geen officiële verte-genwoordiger van de Bank bent. Voeg zo nodig een disclaimer toe, om aan te geven dat u niet namens de CBvS spreekt (“Deze reactie bevat mijn persoonlijke mening en opvatting, en komt niet noodzakelijkerwijs overeen met die van de CBvS”).

Houd er rekening mee dat u zich in een sociale omgeving begeeft

Houd rekening met het feit dat de algemene beleefd-heidsnormen (uzelf voorstellen, uzelf niet uitgeven voor iemand anders, andermans gesprekken niet onder-breken, enzovoorts) welke in elke sociale omgeving gelden, ook voor Social Media gelden. Anders dan in een besloten kamer, dient u er rekening mee te houden dat online conversaties openbaar zijn, en dus door uw afdelingshoofd, collega’s (kortom door iedereen) kun-nen worden gevolgd. Let erop dat uw reacties op online discussies en gedrag overeenkomen met het imago dat u op kantoor en bij klanten wilt uitdragen.

Google vergeet nietAlles wat online wordt gepubliceerd blijft lang bestaan, en is in principe te vinden via een Zoekmachine. Houd hier rekening mee voordat u iets op internet plaatst, waar u misschien achteraf spijt van kunt krijgen.

CBvS RICHTLIJNEN VOOR SOCIAL MEDIA GEBRUIK (vervolg)

Andrew Jong - afdeling ICT

Verspreid geen confidentiële informatieAls laatst worden alle CBvS medewerkers opgeroepen geen online mededelingen te doen over vertrouwelijke in-formatie, zoals interne financiële gegevens of rapporten. Indien hier een overtreding wordt gecon-stateerd, kunnen juridische en contractuele consequenties hieraan verbonden worden.

CBvS & ICT

14


CBvS RICHTLIJNEN VOOR SOCIAL MEDIA GEBRUIK (vervolg)

Andrew Jong - afdeling ICT

CBvS & ICT

1515

CBN online

augustus 2015augustus 2015MACRO THEMA’S MICRO VERTAALD

HET TOEZICHT OP KREDIET-COÖPERATIES

DE NOODZAAK VAN EEN MACRO-PRUDENTIEEL RAAMWERK

Euredice Werson - afdeling Financiële Stabiliteit

Vóór de financiële crisis van 2007/2008 werden finan-ciële kwetsbaarheden vaak over het hoofd gezien door regelgevers en toezichthouders van individuele finan-ciële instellingen. Er werd geen rekening gehouden met gemeenschappelijke risico’s en onderlinge financiële verstrengeling. Macro-economische beleidsmakers en prudentiële toezichthouders waren toen nog niet belast met het waarborgen van de stabiliteit van het integraal financieel systeem, kortweg aangeduid als ‘financiële sta-biliteit’.

Na de crisis werden aanzienlijke inspanningen gedaan om lering hieruit te trekken. Een belangrijke les die geleerd is uit de crisis, is de noodzaak om macro-pruden-tieel toezicht, d.w.z. toezicht op het financiële systeem als geheel, te upgraden. Het macro-prudentieel beleid moet hierbij ingebed zijn in een raamwerk. Zo een raamwerk is noodzakelijk omdat daarin o.m. de macro-prudentiële doelen en instrumenten alsook de wettelijke bevoegd-heden van de toezichthouder zijn aangegeven.

Macro-prudentieel toezicht richt zich op het bevorderen van de stabiliteit van het financieel systeem door dreigingen bin-nen het systeem weg te nemen, de schokbestendigheid van het systeem te vergroten en door crisisbeheersing. Macro-prudentieel toezicht houdt hierbij nadrukkelijk rekening met de wisselwerking tussen financiële instellingen, financiële markten, infrastructuur en de reële economie. Bij de uitoefening van macro-prudentieel toezicht moet rekening worden gehouden met: 1. grote onzekerheden die kunnen resulteren in schokken, 2. de gezamenlijke aanpak van financiële kwetsbaar heden, waarbij meerdere instanties betrokken zijn, en 3. de complexiteit van het financiële systeem, waarbinnen ontwikkelingen zich voordoen.

Macro-prudentiële analyse is een methode om de gezond-heid, degelijkheid en kwetsbaarheden van een financieel systeem te evalueren. Om kwetsbaarheden binnen het financieel systeem te lokaliseren is het van eminent belang om over betrouwbare/tijdige gegevens en analytische in-strumenten te beschikken. Een sterk systematische oriën-tatie van het prudentiële toezicht is verder essentieel om financiële stabiliteit te verzekeren.

Voor centrale banken is het ontwikkelen van een macro-prudentieel raamwerk voor het beoordelen en bevorderen van de financiële stabiliteit een belangrijke issue vanwege hun betrokkenheid bij de verschillende aspecten van finan-ciële stabiliteit. Eén van de lessen uit de crisis is dat centrale banken en prudentiële toezichthouders nauw met elkaar moeten samenwerken.

De Centrale Bank van Suriname heeft wat dit betreft een goede uitgangspositie, omdat zij de taken van zowel Centrale Bank als toezichthouder op de financiële sector onder één dak beheert. Met de instelling van de afdeling Financiële Stabiliteit is inmiddels ook reeds een aanzet gegeven tot het opzetten van een macro-prudentieel raamwerk voor Suriname.

Natasha Bloemenveld en Daphne Klosteren - afd. Toezicht Spaarinstellingen

16


HET TOEZICHT OP KREDIET-COÖPERATIES (vervolg)Natasha Bloemenveld en Daphne Klosteren - afd. Toezicht Spaarinstellingen

In het artikel van juni 2015 is reeds vermeld dat het toe-zicht op kredietcoöperaties uitgeoefend wordt door de afdeling Toezicht Spaarinstellingen, dat deel uitmaakt van het Directoraat Toezicht Kredietwezen. Dit toezicht ge-schiedt middels het uitvoeren van de off-site surveillance en on-site inspecties.

The off-site surveillance:De off-site surveillance houdt zich bezig met het ana-lyseren van rapportages van de instellingen, waarvan het resultaat fungeert als een waarschuwingssignaal voor eventuele problemen voor wat betreft haar solvabiliteit, liquiditeit en rentabiliteit. De off-site surveillance wordt periodiek (maandelijks, kwartaal, halfjaarlijks, jaarlijks) uitgevoerd waarbij een analyse van de voorgeschreven rapportagestaten, instructies en richtlijnen wordt gemaakt. De vereiste rapportage bestaat uit een balans met bijlagen (een resultatenrekening, een liquiditeitstoetsingsstaat, een solvabiliteitstoetsingsstaat, staat over de bestemming van de kredietverlening en een debiteurenlijst). De Spaar- en kredietcoöperaties zijn op basis van de richtlijn nr. 1 met betrekking tot de rapportageverplichting van spaar- en kredietcoöperaties opgesplitst in drie categorieën, t.w. A, B en C.

Tot categorie A worden gerekend:1. Open kredietcoöperaties met een balanstotaal van ten minste SRD 1.000.000, -.2. Gesloten kredietcoöperaties met een balanstotaal van tenminste SRD 1.000.000, -.3. Kredietcoöperaties die het vreemde valutabedrijf uitoefenen ongeacht het balanstotaal.

Voor deze categorie geldt een maandrapportage volgens de geldende richtlijnen, een jaarrapportage bestaande uit een jaarrekening (accountantsrapport) en een jaarver-slag. Deze categorie van kredietcoöperaties is verplicht hun jaarrekening te laten controleren en certificeren door een registeraccountant of daartoe bevoegde accountants- administratieconsulent.

Tot categorie B worden gerekend:1. Gesloten kredietcoöperaties met een balanstotaal van ten minste SRD 100.000, -, doch minder dan SRD 1.000.000, -.2. Open kredietcoöperaties met een balanstotaal van minder dan SRD 1.000.000, -.

Voor deze categorie geldt een kwartaalrapportage volgens de geldende richtlijnen, een jaarrapportage bestaande uit een jaarrekening van een administratiekantoor en een jaarverslag. Het controleren van de jaarrapportage door een registeraccountant of daartoe bevoegde accountants-administratieconsulent wordt door het voorgaande niet uit-gesloten.

Tot categorie C worden gerekend:Gesloten kredietcoöperaties met een balanstotaal van minder dan SRD 100.000, -.Voor deze categorie geldt een kwartaalrapportage volgens de geldende richtlijnen, een jaarrapportage bestaande uit een balans en resultatenrekening per ultimo december en een jaarverslag. Deze categorie mag hun jaarrapportage (balans en resultatenrekening volgens model van de Bank) doen opstellen door de penningmeester. Deze jaarrapportage dient na controle door de commissie van toezicht te worden gesanctioneerd. Het is niet uitgesloten dat het con-troleren van de jaarrapportage door een registeraccountant of daartoe bevoegde accountants-administratieconsulent wordt uitgevoerd.

Richtlijnen- De solvabiliteitsratio: Iedere coöperatie dient te allen tijde te beschikken over een totaal vermogen dat gelijk is aan minimaal 7 % van de totale, naar risico gewogen, activa.- De liquiditeitsratio (aanwezige liquiditeit/ vereiste liquiditeit): Indien de aanwezige liquiditeit ten minste even groot is (minimaal 100 %) als de vereiste liquiditeit dan kan de kredietinstelling als liquide worden beschouwd. In het kader van de toetsing van de ruime liquiditeit bestaat de aanwezige liquiditeit uit liquide middelen die beschik-baar zijn om op de vervaldatum c.q bij opvraging, aan de verplichtingen te kunnen voldoen. De vereiste liquiditeit is de hoeveelheid liquide middelen die moet worden aange-houden, opdat bij opvraging van gelden naar verwachting kan worden voldaan aan de verplichting tot terugbetaling.

De on-site inspectie:Bij de on-site inspectie wordt de bedrijfsvoering van de instelling ter plekke beoordeeld aan de hand van haar boeken en bescheiden. De duur van de inspectie is af-hankelijk van de omvang van de instelling. Het is van be-lang dat degenen die belast zijn met de on-site inspectie de betreffende instelling goed kennen. Daarom worden er periodieke gesprekken gevoerd met de instellingen.

De on-site inspectie bestaat uit:1. Een reconciliatie van de gerapporteerde balans met de administratie van de instelling.

MACRO THEMA’S MICRO VERTAALD

1717

CBN online


REGIONALE INTEGRATIE PROCES-SEN EN DE CENTRALE BANK VAN SURINAME - DEEL 1

2. Een beoordeling van de kredietverlening. Dit deel-onderzoek bestaat uit :- De beoordeling van de kredietorganisatie;- een toetsing van het kredietbeleid; - een toetsing van het voorzieningenbeleid;- een kredietonderzoek (geselecteerde kredieten). 3. Een kantorenonderzoek. Bij dit onderzoek wordt vooral gelet op de algemene indrukken van het kantoor, de beveiliging, de kassa, de kluis, de automatisering (back-ups, beveiligde toegang etc.), de organisatie en personele bezetting, de gegevensvastlegging en –verwerking en de functiescheidingen.

Het resultaat van de on-site inspectie wordt vastgelegd in een verslag en een exemplaar van het verslag wordt, na goed-keuring van de directeur van het directoraat, verstuurd naar de instelling. De on-site inspectie wordt afgesloten met een eindbespreking, waarbij de instelling de gelegenheid krijgt feedback te geven. Als het noodzakelijk is, wordt er een ver-volg inspectie uitgevoerd. Het eerstvolgend artikel van de afdeling Toezicht Spaarin-stellingen zal over de uitdagingen binnen de krediet coöperatieve sector gaan.

HET TOEZICHT OP KREDIET-COÖPERATIES (vervolg)

Natasha Bloemenveld en Daphne Klosteren - afd. Toezicht Spaarinstellingen

Loraine Fernandes-afdeling Internationale Betrekkingen

de nationale grenzen met als gevolg een verhoging van de economische groei en een verbetering van de wel-vaart, een efficiëntere toewijzing van middelen binnen de regio gelet op het principe van comparatief voor-deel en verbetering van de productiviteit die ervoor kan zorgen dat de economische groei verbetert en de werkgelegenheid toeneemt. In mijn artikel, welke in drie delen in CBN-online wordt opgenomen, komt het integratie proces van Suriname aan de orde, een korte toelichting op diverse regionale instituten waarvan Suriname lid is en de betrokkenheid van de Centrale Bank.

Het proces van Regionale Integratie in Suriname kwam na de onafhankelijkheid op gang, omdat zelfvoor-ziening een belangrijk aspect was om de economie te ontwikkelen, maar bovenal om uit de isolatie te geraken en de noodzaak voor meer betrokkenheid bij de wereld economie; Suriname was namelijk meer gericht op de voormalige kolonisator. Het blijkt dat het beleid van de huidige regering meer nadruk heeft gelegd om te integreren binnen de regio, zodat er gezamenlijk aan oplossingen wordt gewerkt voor grens-overschrijdende vraagstukken van gemeenschappelijk belang. Suriname ‘s participatie in de regio is door de jaren heen toegenomen, getuige het aantal instituten waar Suriname binnen het Caraibisch gebied, Latijns –en Zuid-Amerika lid van is, te weten:

1. Amazon Cooperation Treaty Organization (ACTO): De ACTO is op 3 juli 1978 opgericht, met Suriname als mede initiatiefnemer. De ACTO heeft als doel, het ontwikkelen van het grond-gebied van elk lidland dat deel uitmaakt van het Amazone bekken en het continentaal Amazone gebied, op zodanige wijze dat de gezamenlijke activiteiten wederzijdse voordelen opleveren voor elk der lidstaten en bescherming van het milieu, waarbij rationele exploitatie van de natuurlijke hulpbronnen in acht wordt genomen.

2. Association of Caribbean States (ACS): De ACS werd op 24 juli 1994 opgericht middels het Cartagena verdrag met als doel het bevorderen van consultaties, coöperatie en onderling overleg tus-sen staten in het Caraibisch gebied. Het verdrag trad augustus 1995 in werking. De ACS is een bundeling van reeds bestaande organisaties zoals de CARICOM, de Central American Common Market (CACM), en de G3 (Colombia, Mexico en Venezuela), alsook niet ge- groepeerde leden zoals (Cuba, Dominicaanse Republiek en Panama en geassocieerde leden.

De term “regionale integratie” kan op verschillende manieren worden omschreven. Een algemene omschrijving van regio-nale integratie is de unificatie van staten tot een groter ge-heel (Soomer, 2003). De regionale integratie processen die na de Tweede Wereldoorlog ontstonden handelden speci-fiek over handel en economie. Met de opkomst van de “new regio-nalism” in de jaren 80 kwam er een nieuwe dimensie aan de betekenis van regionale integratie. Het werd meer dan alleen economische samenwerking, omdat andere zaken zoals politiek, diplomatie, veiligheid, cultuur, etc. werden toegevoegd. Bij regionale integratie staat regionale blokvorming centraal en kun-nen landen dus voordelen halen uit de bundeling. Enkele voordelen hiervan zijn dat import –en export markten worden vergroot buiten


18


DE BOSBOUWSECTOR IN PERSPECTIEF

Loraine Fernandes-afdeling Internationale Betrekkingen

In de hoedanigheid van de CARICOM als één van de initiatiefnemers tot oprichting van de ACS is Suriname ook lid geworden van de ACS.

3. CARICOM: De CARICOM werd op 1 augustus 1973 opgericht middels het verdrag van Chaguaramas met als doel de totstandbrenging van een gemeenschappelijke markt voor het aanmoedigen van economische integratie tussen de lidstaten, het coördineren van het buitenlands beleid voor het verster-ken van de externe positie in de regio en het samenvoegen van schaarse middelen door middel van een functionele samenwerking in een verscheidenheid aan gebieden gerelateerd aan economische ontwikkeling. Op 4 juli 1995 werd Suriname als veertiende lid toegelaten tot de CARICOM. Toetreding tot de CARICOM is de grootste stap tot regionale economische integratie van Suri-name.

In het tweede deel van dit artikel zal verder worden in-gegaan op de integratie instituten en de betrokkenheid van de Centrale Bank van Suriname.

REGIONALE INTEGRATIE PROCESSEN EN DE CENTRALE BANK VAN SURINAME - DEEL 1 (vervolg)

Stareau Romalho – afdeling Statistieken

Inleiding Het Surinaamse grondgebied is voor meer dan 90% (15.3 mln. ha) met bos bedekt. Hiervan is ongeveer 4.5 mln. ha bestemd voor de productie. Terwijl de minerale grondstof-fen voorraden eens zullen opraken kan het Surinaams bos gerekend worden tot een hernieuwbare natuurlijke hulp-bron. Met dit bos moet uiteraard verantwoord en planmatig worden omgegaan om aan duurzaamheid te voldoen. Er is over de belangrijkheid en de potentie van het Surinaamse bos genoegzaam gepubliceerd. In sectoranalyses van de Stichting Bosbouw en Bostoezicht (SBB) zijn in dit kader ook de verdiensten van deze sector belicht. Met behulp van de beschikbare informatie wordt in dit artikel getracht de lezer een beeld te geven van de verdiensten van de bosbouwsector vanaf 2010 tot en met 2013 en deze te relateren aan de mijnbouwsector.

De SBBHet wettelijk kader van het duurzaam beheer van onze bossen is o.a. vervat in de Wet Bosbeheer (Forest Management Act) en andere relevante weten regelgeving en richtlijnen. Dit wettelijk kader is een belangrijk handvat voor de SBB om haar werkzaamheden te verrichten. Bosbouw wordt door SBB omschreven als de opeenvolgende activiteiten binnen het productieproces van hout t.w. bosexploitatie, rondhouttransport en houtverwerking.Als werkarm van het Ministerie van Ruimtelijke Orde-ning, Grond – en Bosbeheer (ROGB) vervult de SBB een belangrijke rol bij het uitvoeren van het bosbeleid. Daar-naast heeft zij ook een adviserende rol naar het Ministerie. De SBB houdt ook belangrijke statistieken van deze sector bij en doet regelmatig onderzoek naar de verrichtingen in de sector. De meest bekende publicaties zijn de Jaarlijkse Statistieken en de Jaarlijkse Sector Analyse.

De inkomsten voor de StaatDe directe inkomsten voor de Staat uit de bosbouwsector worden gevormd door de bosheffingen. Deze zijn Concessierecht, retributie op gewonnen en afgevoerd hout, keuringslonen en exportrechten op on- en ruw bewerkt hout.

ConsessierechtOnder verschillende vergunningsvormen wijst de overheid arealen aan derden toe om productie activiteiten daarop te ontplooien. Hiervan zijn Gemeenschapsbos en Concessie de voornaamste. De Gemeenschapsbossen worden uitgegeven ten behoeve van in dorpen en nederzettingen wonende en tevens in stamverband levende boslandbewoners. Commer-ciele houtkap wordt gedaan op Concessie. Voor het recht van het hebben van deze vergunning betaalt de concessiehouder concessierecht. De concessierechten zijn in november 2013 verhoogd van SRD 1,23 naar SRD 20,- per ha.


1919

CBN online


Stareau Romalho – afdeling Statistieken

Retributie Voor gewonnen hout op domeingrond betaalt de vergun-ninghouder retributie. Het tarief per m³ rondhout bedraagt 5% van de exportwaarde, wat neerkomt op US$ 6 op de A klasse houtsoorten en US$ 5,50 op de B klasse hout-soorten.

KeuringsloonOp de houtproducten die bestemd zijn voor de export wordt keuringsloon betaald. Bij de keuring wordt onder andere de juiste houtsoort, het assortiment, de kwaliteit en het volume vastgesteld. Het tarief is SRD 3, - per m³ binnen Paramaribo en SRD 3,50 buiten Paramaribo.

ExportrechtenExportrechten worden geheven op rondhout en vierkant bekapte palen. Voor rondhout is het tarief vastgesteld op 20% van de FOB waarde terwijl deze 15% bedraagt voor de palen. Voor exporten binnen de Caricom geldt er geen exportheffing.

De verdiensten van de Sector


DE BOSBOUWSECTOR IN PERSPECTIEF (vervolg)

20


DE BOSBOUWSECTOR IN PERSPECTIEF (vervolg)Stareau Romalho – afdeling Statistieken

• Totale overheidsinkomsten:De directe inkomsten van de overheid worden voor 95% uitgemaakt door Retributie en Exportrechten. Die heffingen alsook het keuringsloon blijken sterk afhankelijk te zijn van de productie en export. Hoe meer productie en export, des te meer inkomsten voor de overheid. Dat geldt niet of in min-dere mate voor concessierecht en overige inkomsten. Bij de concessierechten zijn de inkomsten afhankelijk van de uitge-geven arealen in het jaar.

• Bijdrage BBP en werkgelegenheid.Naar schatting lag de bijdrage van deze sector aan het BBP in de periode 2010-2013 tussen de 1.0% en 1.6%, terwijl het aantal werkzame arbeiders 4% - 5% van de beroepsbevolking bedroeg.

• Deviezengenerering. Tussen 2010 en 2013 is de exportwaarde met 130% gestegen. De stijging van het exportvolume is hier de be-langrijkste reden voor. De afgelopen twee jaar is er ook een stijging te merken in de export van waardevolle hout-producten (letterhout en gezaagd hout). Houtexporten bedroegen ±1 % van de totale exporten in de analyse-periode.

• Productie en Export.De uitgegeven vergunningen in oppervlakte zijn met ongeveer 40% gestegen tussen 2010 en 2013 tot 2.860.446 ha terwijl de productie en export explosief groeiden met respectievelijk 150% en 113%. De sterke groei is onder andere een gevolg van de toegenomen vraag vanuit de regio Azië, m.n. China. Greenheart Suriname N.V. heeft kennelijk op die vraag ingespeeld en is sinds haar oprichting in augustus 2012 een van de belangrijkste exporteurs van houtproducten. Meer dan de helft van de totale houtproductie wordt lokaal geconsumeerd, terwijl de rest wordt geëxporteerd. Uit de statistieken blijkt dat tussen 2010 en 2013 gemid-deld 89% van alle exporten naar Azië is geschied, ter-wijl dit vóór 2003 nog 41% was. Het belangrijkste hout- assortiment dat geëxporteerd wordt, betreft rondhout en gaat vooral richting Azië, terwijl Europa een belangrijke afnemer is van verwerkt hout in de vorm van gezaagd hout.

Bijdrage Bosbouw vs Mijnbouw Onderstaand wordt de bijdrage van de bosbouw vergeleken met die van de mijnbouw voor 2013 op basis van enkele indicatoren.

Gelet op het bovenstaande kan geconcludeerd worden dat de bosbouwsector qua overheidsinkomsten en deviezenverdiensten een veel kleinere betekenis heeft dan de mijnbouwsector. Echter, qua werkgelegenheid kan gesteld worden dat de bosbouwsector een grotere bijdrage levert aan de economie.

Als het productiepotentieel van het uitgegeven Surinaams Bos 1 miljoen m3 bedraagt en de productie in 2013 bijna op de helft hiervan was, dan zouden wij bij het benut-ten van volle potentie de bovengenoemde indicatoren verdubbeld zien. Volgens projecties van de SBB zal dit in 2020 een feit zijn. De SBB benadrukt dat het gaat om prognoses gebaseerd op duurzame exploitatiemethoden, dus geen kaalkap.

Issues van de sectorOnderstaand enkele issues van de sector:• Daar brandstof een belangrijke input is voor de productie (volgens schattingen ongeveer 40% van de productiekosten) werkt het belemmerend voor de exploitant om de extra heffing op brandstof te betalen. Hierdoor is het moeilijk om de kostprijs laag te houden wat negatieve gevolgen heeft voor de internationale concurrentiepositie.• Een tekort aan technisch personeel. • Modernisering van het verouderde machinepark om de verwerkingsindustrie naar een hoger niveau te tillen is een must. • Slechts 70 van de 700 houtsoorten in Suriname zijn van commerciële waarde.

ConclusieHet duurzaamheidskarakter van deze natuurlijke hulp-bron en de diversificatie van de economie moet voor de overheid genoeg draagvlak bieden om goed doordacht de sector te ondersteunen en incentives te geven om de sector beter te benutten. Incentives vanuit de overheid zouden kunnen variëren van ontheffing van brandstofbelasting en beloning voor certificering tot investering in trainingen en technologie. Om de sector meer toegevoegde waarde te geven is het laatste van belang, zodat de industrie de nodige standaarden kan behalen om verwerkte en finale producten met meer marktwaarde te exporteren.


2121

CBN online

augustus 2015augustus 2015INTERNE EN EXTERNE BEKENDMAKINGEN

BEKENDMAKING AAN PROVIDERS VAN MOBIELE DIENSTEN

B E K E N D M A K I N G

De Centrale Bank van Suriname (de Bank) wordt geconfron-teerd met aanvragen van bedrijven die al dan niet in samen-werking met financiële instellingen mobiele betalingssyste-men willen opzetten in Suriname.

Een provider van mobiele betalingssystemen is verplicht een uitgebreid businessplan in te dienen bij de Bank ter beoordeling. In het businessplan dient onder meer de opzet, de werking, de beveiliging, het geldbeheer en het geldover-makingsproces van de mobiele betaaldienst duidelijk te zijn uitgewerkt. Daarnaast dienen de procedures op het gebied van klantidentificatie en –verificatie, het beleid ten aanzien van anti-money laundering en bestrijding van terrorisme financiering en de wijze van melding van ongebruikelijke transacties duidelijk te zijn geformuleerd.

De Bank attendeert een ieder erop dat zij per presidentiele resolutie is aangewezen als toezichthouder en beheerder van het nationaal betalingssysteem in Suriname. De Bank gaat derhalve voor gezonde en veilige betalingssystemen.

Paramaribo,26 augustus 2015 CENTRALE BANK VAN SURINAME

I. Geduld-NijmanWnd. President

CBN online In deze editie van CBN online: augustus 2015€¦ · Social Media Gebruik Bekendmaking...

Documents

Transcript of CBN online In deze editie van CBN online: augustus 2015€¦ · Social Media Gebruik Bekendmaking...