1

Oefening 4: Nee durven zeggen

‘Nee’ zeggen is niet altijd gemakkelijk. Eigenlijk zou het heel makkelijk moeten zijn, maar

de gedachten die daarbij in u opkomen, maken het lastig. Zoals u in oefening 3 heeft

kunnen zien, kunt u dit met de RET begrijpen en veranderen. Onrealistische gedachten

die ‘nee’ zeggen verhinderen zijn:

‘Straks kwets ik ze!’

‘Straks worden ze boos!’

‘Ik moet goede redenen hebben om nee te zeggen!’

‘Ik mag niet van menig veranderen!’

‘Zelf vind ik het ook heel vervelend als iemand op zo’n moment ‘nee’ zegt!’

Enerzijds kunnen deze gedachten doorbroken worden door hetgeen de RET u in oefening

3 heeft geleerd. Anderzijds helpen onderstaande voorbeelden u ook bij het ‘nee’ durven

zeggen en in het rationeel denken.

‘Mag een ander niet boos worden?’

in plaats van

‘Straks worden ze boos!’

Ook als u daar niet zo goed tegen kunt, heeft een ander toch het recht om boos te worden of teleurgesteld te zijn als je een verzoek weigert. De meeste mensen vinden het vervelend als iemand boos op hen wordt en sommigen zijn daar zeer gevoelig voor. Vraag u af waarom u daar gevoelig voor bent. Wat voorspelt u in dit geval? Gaan er vreselijke dingen gebeuren? U kunt u waarschijnlijk heel goed voorstellen waarom een ander het vervelend vindt dat u bijvoorbeeld niet mee wilt gaan om iets te gaan drinken. Maar als u niet wenst mee te gaan, dan zal u toch ‘nee’ moeten zeggen. Ook als u iets begrijpt, dan hoeft u nog geen ‘ja’ te zeggen.

‘Wanneer kwets je iemand?’

in plaats van

‘Straks kwets ik ze!’

‘Als ik nee zeg, heb ik het gevoel dat ik niet alleen niet inga op de vraag, maar ook de persoon afwijs die tegenover mij staat. Dat ik hem of haar de boodschap geef: ‘ik mag je niet’ of ‘je bent niet belangrijk voor mij’. Uw kijk op de situatie is verstoord. U schroeft de zaken op en zet uzelf onder druk, terwijl dat bij de ander helemaal niet het geval is! Dus moet u zich afvragen waarom u bang bent om de ander, die u iets vraagt, pijn te doen.

2

‘Is uitleg verplicht’

in plaats van

‘Ik moet goede redenen hebben om ‘nee’ te zeggen!’

U heeft het volste recht om ‘nee’ te zeggen of een aanbod af te slaan zonder daarbij te vertellen waarom u weigert. Een gesprek verloopt echter vaak wel soepeler en u maakt het voor uzelf wel gemakkelijker als u een gangbare (sociaal acceptabele) reden noemt. Ook kunt u ‘nee’ afzwakken: ‘Ik had je graag willen helpen, maar ik kan echt niet.’ U zal zich er beter bij voelen als u de ander laat zien dat u om hem of haar geeft. Indien u nog niet weet of u wel of niet wilt, reageer dan eerst met: ‘ik ga erover nadenken en ik kom er later op terug’. Niemand zal het u kwalijk nemen als u nadien ‘nee’ zegt, maar als u eerst ‘ja’ zegt en nadien terugkrabbelt, zal de ander u onbetrouwbaar vinden!

‘Moet ik altijd dezelfde mening houden?’

in plaats van

‘Ik mag niet van mening veranderen’

Soms beseft u pas achteraf dat u toch weer ‘ja’ hebt gezegd en dat u hier graag op terug wilt komen. Dat is vervelend, maar u heeft het recht om van mening te veranderen. Een zin als ‘ik heb er nog eens over nagedacht en het spijt me, maar ik ......’ kan u mogelijk helpen. Doe dat dan wel zo spoedig mogelijk! Dat lijkt een overbodige mededeling, maar vervelende zaken worden nu eenmaal gemakkelijk uitgesteld.

‘Ben ik 100% zeker dat iemand boos wordt?’

in plaats van

‘Straks worden ze boos!’

Door te denken ‘als ik nee zeg, dan wordt een ander boos’ bent u als aan het voorspellen hoe die ander zal gaan reageren. Terwijl mensen de gave van toekomst voorspellen toch niet bezitten? U bent negatief aan het anticiperen, terwijl u niet zeker weet hoe de ander zal reageren.

‘Zijn vervelende situaties altijd te vermijden?’

in plaats van

‘Zelf vind ik het ook heel vervelend als iemand op zo’n moment ‘nee’ zegt tegen mij!’

Wat heeft uw voorkeur en wat zou u zelf liever hebben: dat iemand tegen zijn zin met u mee gaat, steeds op zijn horloge zit te kijken wanneer hij het kan maken weer weg te gaan? Of dat iemand eerlijk zegt geen zin te hebben. Op de laatste manier weet u in ieder geval dat als u samen iets onderneemt, u dat beiden ook echt wilt. Natuurlijk zijn er situaties waarin het handiger is om op een verzoek in te gaan, of waarin u het simpelweg niet kunt maken om ‘nee’ te zeggen. Denk bijvoorbeeld maar aan verplichtingen in uw werk, welke u geacht wordt na te komen. En soms, als een eenvoudig ‘nee’ niet lijkt door te dringen bij de ander, kan het helpen om toch uw redenen te vermelden. Ook kan het soms helpen een aantal keer ‘nee’ te blijven zeggen, stug te blijven volhouden terwijl de ander u op allerlei manieren probeert te overtuigen. ‘Nee, nee, en nog eens nee’ is dan soms nodig. En er is niets op tegen om dan op te merken dat dit moeten herhalen erg vervelend is en dat de gesprekspartner maar eens beter moet luisteren!

3

Onthoud dat u even belangrijk bent als een ander. Door ‘ja’ te zeggen, doet u uzelf soms

onterecht geweld aan. Onthoud zaken zoals ‘ík ben evenveel waard als de ander’ en ‘mijn

welzijn is even belangrijk als het zijn’.

Wanneer u ‘nee’ kunt zeggen, komt uw ‘ja’ ondubbelzinnig uit uw hart. Als u erin slaagt

helder ‘ja’ en ‘nee’ te kunnen zeggen wanneer u dit wenst, dan weten mensen waar ze

aan toe zijn en wat zij aan u hebben. Het ‘managen’ van andermans verwachtingen is

belangrijk! Een ‘ja’ wordt dan ook een echte ‘ja’ en een ‘nee’ wordt dan ook een echte

‘nee’!