R & TIIESINGERE SS

Maandelijks Nieuwsblad voor Garmerwolde, Thesinge en omstreken

32e jaargang mei 2006

Passievoormuziek!Opzondagmiddag 7 meikondenweweer genieten van een Lenteconcert doorde"Alpenjagers". Ondanks hetprachtige zomerweer was dezaal tochnog redelijk gevuld. Ook demuzikanten hadden het warm; verschenen ze in het eerstebloknog methunjasjesaan, in hettweedeen derde deel bleven ze uit ...

V.l.n.r. RoeitStol, HennieHavingaen Anko Terpstra met de jubileumversierselen (Foto:Henk Remerie)

Zoalsgebruikelijkgeeft Roelf Stolopzijneigen enthousiaste wijze leidingaan het geheel.Enpassantzingt hijook nog eveneen paarduettenmetzijndochter Reinette.Helaaskennenze geen Tsjechisch en moeten wehet- bijgebrek aan een vertaling­bijhetwerk"Kuty. Kuty"zonderhunzang doen.Caty Kalk-diedevolks­muziek opeengezellige manier in­leidten aan elkaar praat - steil nogvooromdeze zomereenspoedcur­susTsjechisch tegaanvolgen.Maarofdat ervan komt??? AanRoelfz'ngezicht tezien. niet ...

HuldigingjubilarissenRondhalfvierwordthet programmaonderbroken vooreenfeestelijkge­beuren. Drie heren. tewelen AncoTerpstra (Ruischerbrug). HennieHavenga (Garmerwolde) en RoelfStol (geboren en getogen in Gar­merwolde en sindskort verkast naarMidwolda) worden verzocht naarvorentekomen.VoorzitterBen vanDoorn(uitJubbega)spreekthenalsvolgt toe:

"Anco,jijkwam in1946 als14-jarigebijde "Harmonie".Jebentals leerlingbegonnen opeen buçel,en speelt ernogsteedsop.Jebenteen "Harmo­nie-man" in hart en nieren en mistbijna nooit een repetitie. AI mag derepetitie van de "Alpenjagers" nietlanger duren dantwaalf uur 's mid­dags. want dan heeft Gé de soepklaar.Jehoudt nietvanvergaderen;opeen jaarvergadering zagen wejedan ook nooit. Maar voor andereactiviteitenvandevereniging kondenwejealtijdvragen;ookjevrouw Géwas dan meestal paraat.Metdekerstnachtdiensthaddenwe

als vereniging altijd een probleem:danmoesten we eenvervangervoorjou zoeken, want in de kerk daarkwam jeniet. Als lagereschooljon­gen heb je - met nog een paarjongens - de dominee een streekgeleverd en daarna mochten jullieniet meerindekerkkomen ...Endaarhebje jedus aangehouden.Allesbij elkaar heeftde"Harmonie"60 jaareen goede muzikantenactieflid aan jegehad.'

"Hennie, ook jij bent al 60 jaar ver­bonden aande"Harmonie'!Jewerdin1946als11-jarigejongenlidvandemuziekvereniging.Jeeerste instru­mentwasdekleinetrom;laterging je

overopeen baritonennogweerlateropdebas. Integenstelling totAncowasjijwel een man voor hetbestuur­lijke. Als erbinnen het bestuur eenfunctie vrijkwam.wasjijaltijdbereiddeze taakopjetenemen.Jaren wasjepenningmeesterofbestuurslid ;entoen we geenvoorzitter meer had­den, zei jij: "Dinzei ik wel veurzitterworden: Jewas geenprater.maarals jewat zei was hetookvoorieder­eenduidelijk wat jebedoelde.Alseracties waren - of het nu ging ombloemen,oliebollen ofoud papier­dan was je er altijd bij. En toen dedrumbandwerdopgericht,heb jij deeerstejarendeledenhet drummengeleerd.

Uhoortwel: HennieHavengaheeftzodoor dejaren heenzeerveelvoordemuziekverenigingbetekend:

"Roei!. Wanneer ikallesmoetver­tellen watjijallemaal alvoor de"Har­monie' hebtgedaan,dankan ikweleen boekvolschrijven.Maardaarzit,denkik, niemand op tewachten.Roelf,jijbent inmiddels50 jaarlid.Jebentin1956als l t -jariqsbegonnenopeenalt;daarnaeenhoorn -bari­ton. Jezit al vanaf 1971 in het be­stuur;enzit er nogsteedsin. AI diejaren had je het instrumentariumonder jebeheer.In1973 hebjede"Alpenjagers' meeopgericht. Wat later bleek: je grote

1

Hi/lie Ramaker·Tepper

lippenwasmeestal de maatstafvoorhet instrument dat je toebedeeldkreeg. Familieverhoudingenwarenheel belangrijk: als ie lid af wildeworden, hadjedefamilieopdestoepstaan.Muziekmakenkostveeltijdenenergie; het iseen passie."

uit demuziekcarrièrevan zijn vaderopgeduikeld en op groot formaatgekopieerd. We bewonderen o.a.een nostalgische fotovanvader enzoon Havenga: depet van dekleineJan was veel te groot en moestwordenopgevuld met kranten ...Jan: "In mijn tijd had je als jongentwee mogelijkheden: muzikant ofvoetballer worden. De vorm van de

als extra waardering - een mooieklok.Betsie Havenga verrast haar manmet eenleukefotovan hemals 11 ­jarigjongetje tijdens zijn eerste con­cours in Veendam (1946). Op deoriginele groepsfoto staat ook AncoTerpstra; Roeit Stol is er uiteraardnog nietbij .Jan Havenga heeft een aantalfoto's

Nogmeer verrassingen ...Omdat Roelf nooit een vergoedingwil hebben, overhandigt voorzitterBenhembij hoge uitzondering - en

Na het opspelden vandeBondsin- ,~. -;::-;-_-:-'-;;-:-~~::-;-__-=--;-;-__------;--;-;~~ .-J

signesen hetuitreiken vaneen bloe- De "Harmonie"in 1946 tijdens een muziekconcours in Veendam.metje aan de dames, volgen nogenkele lovende woorden door eenafgevaardigdevande KNFMafde­ling Groningen. Vergezeld vaneenhele mooie speld; en bijpassendeoorkonde.

passie!AI snel nam jedemuzikaleleidingop jeen op jouw geheeleigenwijze probeerde je leiding tegevenaan ditgroepje enthousiaste muzi­kanten. Op een blaaskapellencon­cours in Muntendam werd je zelfsuitgeroepentot demeest gedrevendirigentvanhetconcours.Ook besteedde jeveleavondenaanhet opleiden van nieuwe leerlingen.Toenhet korpsgeen dirigent meerhad en het groepjeeigenlijktekleinwerd om nog een nieuwe dirigentaan testellen, kwam jijvoorhel korpstestaan. Zo hebben we nog enkelejaren met veelplezier de verenigingdraaiende gehouden.Helaas hebben we het afgelopenjaar besloten testoppen metdefan­fare:

De "Mondriaanljes"van groep 1 en 2. (Foto: Karta Pos/ma)

Het knotsgekkeknotsenknutsel-museumin de OSSGarmerwoldeOp maandag 10april kregen dekinderenopschool een briefvandefamilie Knots,waarin gevraagdwerd of zeweleen museum vande school wilden maken, Noudaar hadden de kinderen weloren naar.

De juffen moesten ieder een kun­stenaar kiezen.JufMarjanvangroep1 en 2 koos voor Mondriaan. jufMariska van groep 3. 4 en 5 voorPicasso en jufLianne voor Lichten­stein.Vanaf dat moment werd er in allegroepen hard gewerkt; erwerdencollages gemaakt.schilderijen,va­zen en nog veel meer.Op 21april kwamerweer eenbriefvan de familie Knots met het ver­zoek om een naam voor het mu-

seum te bedenken en alvast heelveelvriendenenfamilieledenuit tenodigen.We hadden het erontzeI·tend druk mee. Want groep 1Um5heeftnog eenbezoekgebrachtaanhetGroningermuseum,alwaar meneen rondleiding kreeg en waar zelfsnog in het atelier gewerkt werd.Groep 6Um8 is naar het stripmu­seum geweest, waar de kinderenop leuke wijze werd geleerd eenstripfiguur teteken.Op school gingmenhiermee verder doorstripfigu­renuiteen boek natetekenen.Ookgingenallekinderen nog naar eenberoemdekunstenaar uit Garmer­wolde. Ook daar waren vele schil­derijen te bewonderen. Maar ermoest ook gewerkt worden o.l.vjawel:Karel Hazeveld.

Eneindellikop 27aprilom14.30uurgingen dedeurenvanhet museumopen.Hetwas dringengeblazen bijde deur. Een ieder werd welkomgeheten met een hapje en koffie enthee. Onderbegeleidingvande kin­derenwerden een speurtocht doordeschool gehouden, waar we allebezienswaardigheden konden be­wonderen.Petje af voor deze jonge kunste­naars en dejuffendiehettoch maarweer gepresteerd hebben, met zo­veel talent erweerwatmooisvan temaken.

Karfa Pos/ma

.' .' .

Open Tuin ~"I"~,~ Zaterdag 17 juni

"J... van 10-18uur

is iedereen van

4harte welkom in

I onze wilde plan-tentuin.

//t-MennoenDinekeSchutterlaan 20Thesinge

• - - .

2

Van de Redactie Nieuws van Dorpsbelangen ThesingeDe afgelopen periode kenmerkte zich door veel vergaderingen.Op24 maart hebben wedejaarvergadering gehad. Indevorige G&Theeft Truus Tophieral een verslagovergeschreven, Na afloop van deze vergadering presenteerde dewerkgroep dorpshuis in oprichtingde plannen om het trefpunt om te toveren tot een modern dorpshuis met peuterspeelzaal.

Inde afgelopen weken heeft deredactiecontactgezochtmetonzeadverteerders.Somsgingdatcon­tact per telefoon maar meestalgewoon evenlangslopen.En dat dan met de vraag: ga jeweer een jaar in zee met deGee&Tee?Gelukkig vooronze krantheeft ruim 95% positief gerea­geerd. Erheeft één adverteerderafgehaakt, maarer zijnook eenviertal nieuwe adverteerders bij­gekomen:"BobTweewielershop',"Barbè rHaarverzorging' ,"DePot­kieker,Woon- enTuindecoraties'en "GerardKingma,Reis-enNa­tuurfotografie'. Kortom: we zijnweer bijzonder tevreden. Onzeadverteerders enniettevergetenonze donateur (Wiekel) zorgenwel voor ruim zestig procent vanonze inkomsten.Zonder hen dusgeen G&T.

Rekeningen:We zijn van plan om begin juni derekeningen uit testuren. Tevensstarten we dan de automatischeincasso bijdie abonnees (ruim 90%)dieonsdaarvoortoestemminghebben gegeven. Begin juli ver­wachten we dat het merendeelvandeinkomstenbinnen isgeko­men.

OproepInhet kader van defeestweek zalop8september 2006 van17.00­21.00 uur in Garmerwolde eennazomermarkt met een am­bachtelijk tintje worden gehou·den. Geinteresseerden voor eenplaats/standkunnen zich meldenvia j.hiddingh@hetnet.nl ofopdeonderstaande telefoonnummers:Krul Hiddingh 050 - 5411181Kees Brak 050 - 5425107Anneke Kattenberg 050 -5414035Wiesvan derMolen050-5421412Tineke Meirink 050 - 5799030

Op 19april hebben we deraad vandegemeente ten Boer uitgenodigdom ze teinformeren over deontwik­kelingen inhetdorp.Aandeuitnodi­ging isenthousiastgehoorgegeven,er waren 15 raadsleden aanwezig.Behalvederaadisookdewerkgroepdorpshuisio,deschoolendepeuter­speelzaaluitgenodigd.Hetwaseengoedebijeenkomstwaarbij uiteraardde meeste aandacht ging naar desituatieronddegymzaalen hetdorps­huis. Tijdens deze bijeenkomst pre­senteerde de school het idee hetdorpshuis in het gebouw vangym­zaal/peuterspeelzaalonder tebren­gen. Een verrassend idee, dat nuonderzochtgaat worden.Alle raadsleden gaven aan ditdorps­bezoeknuttig tevindenendatditwelvaker gedaan mag worden. Op dewebsitevan dePvdA enhet CDAinde gemeente Ten Boer staat eenreactie opditbezoek.

Een week later. op 25april washetjaarlijkseoverlegmetdeBurgemees­terenWethouders (enbuurtagent).De opkomst uit het dorpwas groot.Uiteraard stonden het dorpshuisende situatie rond de gymzaal weerhoog opdeagenda. De gemeentehad eenpresentatievoorbereidwaar­bijeen overzicht gegeven werd vandesituatiem.b.t.degymzaal.Omdatineenrapportagevoordegymzaal!peuterspeelzaalstaatdat -300.000nodig isvooronderhoud ineenperio­devan 10jaar, wil degemeenteditgebouwafstoten.Eenvan de optiesishet gebouw verkopenen het gelddat datoplevert. teinvesteren inhettrefpunt door daar depeuterspeel­zaal in onder te brengen. Dit is deoptie die uitgewerkt isdoordewerk­groep dorpshuisio.Een andere optie is de optie dietijdenshetoverleg metde raadgeop­perd werd.nl. hetverbouwenvanhetgebouw zodat het dorpshuis er in

ondergebracht kanworden.Tijdensde vergaderingisbesloteneenwerk­groepteformerenonderleiding vandewethouderdieop zeer korte ter­mijn (4-6 weken) de haalbaarheidvan denieuweoptie gaatonderzoe­ken. Aan de werkgroep wordt. be­halvedoordegemeentedeelgeno­mendoordeschool. depeuterspeel ­zaal. dekerken dorpsbelangen.

Tijdens het overleg met B&W ginghetnietalleen overdegymzaalen hetdorpshuis.Ook het hondenpoepbe­leid passeerde de revue. De ge­meente heeft een enquête gehou­den.lnwoners van Thesinge onder­vinden veel hinder vanhondenpoep.Kort gezegd steltdegemeenteindestartnotitie "hondenpoepbeleid"eenpaar dingen voor: binnen een beopaald gebied (bijvoorbeeld de be­bouwdekom?)moeten honden aan­gelijnd zijn en uiteraard moet dehondenpoepbinnendat gebied op­geruimd worden. Degemeente kijktofereenaantalafvalbakkenvoordehondenpoepgeplaatstkunnenwor­den zodat de hondenbezitters ookmakkelijkervandepoep af kunnen.Aan dorpsbelangen wordtgevraagdomhetexacte gebied aantegevenwaar binnen dehonden aangelijndmoeten zijnen waardeafvalbakkenmoeten komen. Voorlopig denkenwe inderdaad aan de bebouwdekom (m.u.v.hetklunder) alsaanlijn­gebied.Uitdezaal werd detip aan dorpsbe­langen gegeven om te inventarise­ren oferbehoefte isaannieuwbouwbinnen Thesinge. Wij zullen dezevraag via dewebsite stellen.De restauratievan de molen schieto.a. wegens ziekte maar langzaamop. Ditjaar moet demolen wel weeropen kunnen voorhet publiek.Over de "bypass" tussen RijkswegenEemshavenweg valtnog nietstezeggen.

Detekeningen voordereconstructievan de Kerkstraat'Molenweg wer­den getoond. Rond de bouwvakwordt met het werkbegonnen.Totzover het overlegmetB&W.

Op dinsdag 16mei isdewerkgroepdiehaalbaarheid vandeoptie'dorps­huis indeoude schoor gaatoneer­zoeken bijeen geweest. Hetwaseenconstructiefoverleg. Op basisvandefuncties/eisen die gedefinieerd zijndoor dewerkgroep dorphuisiovoorhet trefpunt,aangevuld metdeoptie'gymnastiek onderwijs' wordt uitge­zocht wat dat betekent voor het ge­bouw aan deSchoolstraat. Nietal­leen op bouwkundig en financieelgebied.maarook bijvoorbeeld ophetgebied vanvergunningenetc.Uiteindelijk zullen de uitgewerkteopties die haalbaar zijn, door hetcollege aan de raad voorgelegdworden.

Teafsluiting vanalleverslagenvanvergaderingen eenaantal data:op 9 juni (bij regen: 16 juni) is defietstochtop1juli houdenwe eenzomerfeest;spelle~es+eenjongereeneenouderedisco.op6 oktober staat een avond voornieuwe bewoners geplandMeer informatie komt indenieuws­brief.

Binnen het bestuur heeft WolterKarsijnsdefunctievan secretarisvanJakob van der Woude overgeno­men.We hebbennu weereen secre­taris met e-mail endaarblijkjeeigen­lijk niet meer zonder te kunnen indeze tijd.

Menco van derBergvoorzitterDorpbelangen.

Alsinds 1964 uwbetrouwbare specialist innieuwbouw, verbouw, uitbreiding en onderhoud

~~ @,......,......'" Bouwend Ne d ~ r la n d ~. ~.,;;;;;,,;;;;;,,;;;;;, •..__ ..' -" ~,_., ~. '

Uw VCA geref1iFireerrJe,erlcend HooFdaannemer

Oude Rijksweg 119798 PA GARMERWOlDE

T. (050) 541 65 OlF. (050) 541 9268www.havenga.com

info@havenga.com

3

De dominee gaat voorbijMet bovenstaand gezegde denken we vaak aan het feit als deeerwaarde voorbij gaat,datereen stiltevalt.Het isnietmijnbedoelingomverder hetzwijgen hiertoetedoen. In deze serie gaat hetover dedominee (mlv)dievoorbijging. Een enkele predikantleeft nog. VanafdeReformatie (1594) verdween deRooms Katholieke eredienst in devan oorsprong Rooms Katholieke kerken van GarmerwoldeenThe­singe.

HetgrafvanG.B.ReddingiuspredikantteGarmerwoldeistevinden voorde"achterdeur"van deNHkerk inGarmerwolde. (Foto: Henk Remerie)

GarmerwoldePredikanten vanaf 1594 tot 1965(het jaar dater een pseudo-combi­natie totstandkwammetThesinge) :1594:J.Clettingius1598:E.Ludovici1614:H.Sebastiani1663:H. Rhodius1681:J.Stegnerus1687: B. terMaath1708:J.Beckeringh1758:J.F. Heideggers1811 : L.M. Brouwer1820: F.J. Abresch1824: P. Mees1847:G.B.Reddingius1883:G.J.F.TjassensKeiser1918: W.R. Diephuis1927:L.de Baan1929: P. Niermeijer1945: H. Altena1948: A.T.S. Bakker1965:B.Kristensen1979-1 995: C. de Vries-BatenburgInhet jaar 1999kwamhet S(amen)O(p) W(eg) gebeuren tot stand envan 1996-2001 was ds. S. Ypmaalhier predikant. Sinds 2004 is F.Volbeda predikantvanbeide dorpen

(EKD) behoartibehoordeongeveerdehelftvandeDuitsebevolking.deandere helft aehoortöehoorde totdeKatholiekekerk.Wanneerueenbezoekzoubrengenaan bijvoorbeeld Leer, dan treft unaast deLutherische Kirche ook deReformierte Ki rche (Herv.) aan.Daarnaastiserook nogdeAltRefor­mierte Kirche. Een deel vande Ne­derlands Hervormde Kerk is nietmeegegaan inde PKN. Ze hebbenzich verenigd in de Hersteld Her­vormdeKerk. Deze kerken vindt uindezogenaamde 'zwarehoek',bv.opdeVeluwe,opdeZuidhollandse ei­landen.deZeeuwseeilanden,enindeprovincie Zuid-Holland.Ook enkele kerken uit de Gerefor­meerdekerkeninNederland zijnnietgefuseerd indePKN.lkmeendedathet er vijfof zeszijn.

De dominee endekerk(en)Allereerst kom iknog even terug opde term PKN. Behalve de Neder­lands HervormdeKerk endeGere­formeerde kerken in Nederlandwerkt ook deEvangelisch LutherseKerk samen in de PKN. Niet allekerken van deELKinhet KoninkrijkderNederlanden doen hieraan mee.Vaak zijn het kleine kerkelijke ge­meenschappen.Ditkert<.genootschapisin 1517 ontslaaninDuitsland.TotdeEvangelischeKirche Deutschland

Toch was detrek wederzijdsen danwelvoornamelijkmet Oostlriesland.Vanuit Emden was de Reformatiesterk bevorderd en Emden was nahetverraadvan Rennenbergin1580het toevluchtsoord voor velen ge­weest.DeGereformeerdekerk vanEmdenwerd demoederkerkvan dievanStaden Lande. Bovendekoor­ingang van bijhetbombardementopEmden van6 september 1944 ver­woeste GroteKerkwijsthet"Scheep­kenChristi",een gedenksteenwaar­op een schip is afgebeeld met hetrandschrift 'Godts Kerck vervolgtverdreven Heft GodtHyr Trost gege­ven",opdeze functievan"HerbergvanGods gemeente".Deze verbondenheid was tot indeeerste wereldoorlog nog aanwezigindeGroteKerk teEmden.Eens permaand werd er een dienst in deNederlandselaaigehouden,diton­dankshetfeit. datreedsin1818werdbepaald,dat inOostlriesland slechtsdiekandidaten mochten worden be­roepen. diede Duitse taal zodanigbeheersten,datzijom devierofzesweken een preekindie taal kondenhouden.Doordeze maatregel werdineersteaanlegdetrekover enweerbelemmerdmet hetuiteindelijke ge·volg,datna hetvertrek vands.Vogetin 1846 vanOostwold inhet Wes·terkwartiernaarhetOoslfrieseHln­te(ligtbijEmden)ereen eindekwamaan het over enweer beroepenvanpredikanten.

Ook voor dedorpen Garmerwoldeen Thesinge betekende dateen ver­andering.Vanver overdeoostelijkegrens kwamendestudenten naardeUniversiteit van Groningen om detheologische studie aan te vangendanwel tevoltooien.Zij kwamen uithetBentheimse,uitOostlriesland envan verder uit Bremen en Lippe.Velen van hen hebben zich na vol­brachte studieverbonden aan eenOmmelandergemeente.

In1594voltrok zich deReductie(Re­formatie) van Groningen. Dat wilzeggen toen veranderde er iets opkerkelijkgebied.De Rooms Katholie­keKerkhad namelijktotdatjaar hetalleenrecht ophet gebied van gelo­ven. DoordeReformatie verander­dedit. want indat jaar ontstond deNederlandsHervormdeKerk,Eigen­lijkmoeten wespreken van deGere­formeerdeKerk. Want pas in 1816werddenaamNederlands Hervorm­deKerk(in eersteinstantiedestaats­kerk) ingevoerd. Vanaf datjaar be­hoordedekoninklijke familietotdezekerk. In1834volgdedeAfscheidingen werd door de Afgescheidenenweer denaam Gereformeerd aan­genomen.Met ingangvan31januari 2005zijnonze beide dorpen verenigd in deProtestantse kerk Garmerwolde­Thesinge,vallendonderdeoverkoe­pelende paraplu van deP(rotestantse) K(erk) N(ederland).Ookdekoninklijke familie behoort totdePKN, weliswaar niet tot die vanonze dorpen, maar tot dievan hetHaagse.Destaatskerkisalsindsvelejarenverdwenen. behalve indeScan­dinavischelanden,daarisnog spra­ke vande(Lutherse) staatskerk. Entot vandaagdedagbehoren deko­ninklijke families van Denemarken.Noorwegen en Zweden tot dezekerk.

Zij zouden de boeren in hun ge­meentekunnen helpen ofhetgeleer­de zelf intoepassing kunnen bren­gen. Wanneer depredikant zelf depastorielanden ingebruikhad,kroophet bloed soms waar het nietgaankon, anders gezegd: de belangenvan deveehoederwaren somsster­ker dan dievan demensenhoeder.

Na de Reformatie is deze situatieingrijpend veranderd.Deinkomstenvoor specialedienstenvervielenendepredikanten moestengrotendeelslevenvandeopbrengstvandepas­toriegoederen. Zij hadden een uni­versi taire opleidinggenotenenvoel­denzich meestal veel mindertothetboerenwerkaangetrokken danhunkatholieke voorgangers.Demeestepredikanten verhuurdenderhalve hetpastorieland,sommigen gebruiktenhetzelf geheeloftendele. Dit wasvaak de oorzaak dat verscheidenepredikanten zeer lang, soms heelhun leven aan een gemeente blevenverbonden of dat hier en daar dezoon devader opvolgde. jazelfs altijdens diens leven bij hem in hetpastorale en boerenbedrijf kwam.Zodoende was erbehalve een gees­telijke ook een economischebandmet degemeente.

Het isdan ook niet verwonderlijkdatkoning Willem I bijzijn verordeninginzake het hoger onderwijs bepaal­de,datstudentenindeGodgeleerd­heid twee jaar langonderwijs indelandhuishcudkundemoestenvolgen.

Voor deReformatiehad ieder dorpeen eigen geestelijke endikwijlsmeerdan één_Het grootste deel van deinkomsten van depastoor,ofvikaris,bestond uit de opbrengst van hetland dat bij hun geestelijk ambt terplaatsehoorde.Somsverhuurdenzijditland,maarmeestalgebruikten zehet zelf en waren dustegelijkboerenpastoor. Verder werden zij betaaldvoor allerlei speciale diensten. bij­voorbeeld dedodenmissen enont­vingen zij ookdirectegiftenvanparo­chianen_

Indeze kerken dedendev.d.m.-ershun intrede.V.D.M. = Verbi DomineMinister (DienaarvanhetGoddelijkWoord). Een predikant uit Utrechtgafonsenige tijdgeleden een ande­rebetekenisvan hetwoordv.d.m. Hijzei datbetekent: Veel DikkeMazzel.Ookdominees zijngewone mensenmet humor. en met fouten. Over dedominees gaat het in deze serie.maar ook over de kerken in onzedorpen,want wat zou eendomineezijn zonderzijn gemeente.

4

Oliebollen

tI.

Rijksweg 83979 1 AB Ten BoerT (050) 3021715E info@bluemule.nl

• VORMGEVIN G• DRUKKERIJC, UITGEVERIJ

Jakobv.d.Woude

Wekunnen zeggendatds.De Vries­Batenburgdeeerstevrouwelijke pre­dikant was inonze dorpen.In1942 was ersprake van eenhulp­predikan1 bijdeHervormdegemeen­teteThesinge,namelijk C.I.A. Glas,ook een vrouw. In het artikel overThesingewordt haarnaamgenoemd.

P.S.Frederica Ada Wilhelmina Noord­huis-van't Land.geboren1928teGroningen,overle­den 1989 te Ulrum, was de eerstevrouwelijkepredikant invollerech­ten. indeNederlandse Hervormdekerkendatwaszoalsds. De Vries inhet interview zei : 1958.

Niet alleende vormgever endrukke r van deGarmer & Thesinger Express

_ . L _

·:.,,···

~ww.gebakkraam. n l

Lekker de lel~kerste !------~.~------

~

M.i.V. 1 september 1969 werd hijstudentendecaan aan de RijksUni­versi teit van Groningen.

Graf vanOer!< Scho/ma. in leven kerkvoogd te Garmerwolde. (Foto: HenkRemerie)

1979: C. deVries-Batenburg.Uit de G& t-exoress van januari1995: Dominee neemt afscheid.Citaatvan ds.C.de Vries-Batenburg: "Er waren ongeveer drie meisjes­studenten perjaar,dus ikwas nietdeenige. Ikben in1960afgestudeerd.De vrouw mocht toennogniet inhetambt, maar kon wel hulppastor ofvicarisworden.Toen iknog studeer­de - ikmeende in 1958 - werddeeerste vrouw met een speciale op­dracht geinstalleerd.lk herinner medatonze hoogleraar toen zei : "Da­mes, gefeliciteerd, voor u komt deweg ook open".

leed in1881teGarmerwolde. Hijwas34 jaar predikant alhier. Zijn graf­steenligtophetkerkhofvoordedeurt.o.v. detoren.

1927:L. deBaan:isslechts een jaarpredikant inGarmerwolde geweest,Hijging naarBoksum (Friesland.)enis daar overleden op 26 februari1929,alschristen-socialist.

1918:W.R.Diephuis,waspredikantte Garmerwolde van 22 september1918 tot 15 maart 1925. Hij vertroknaar Oostwoud (Noord Holland) enwerd hier in 1946 ontslagen. Dereden: was de Nationaal Socialis­tische Beweging (NSB)toegedaan.Hij verhuisdenaarTenBoer,waarhijop21augustus 1971werdvermoorddoor twee varensgezellen (matro­zen).Hijwas ongehuwd;nietbijalleongehuwdenisgeld tehalen.

1945:H.Altena,werdop24septem­ber 1944 eervol ontheven (leraargodsdienst), maar paktehet ambt vanpredikant weer op op26 augustus 1945. Eensdominee,altijddominee.

1929: P. Niermeijer: Iedereenzei inonze dorpen Niemeijer, maar datwasnietjuist.Depredikantwoonde indepastorieteGarmerwolde, maargaf behalvedaar, ook catechese aan de Her­vormde jongeren van Thesinge. Alshijuitgechateriseerdwas,dan wildehijper autoweer vertrekken.richtingpastorie,maardaar stakdegerefor·meerde jeugd een stokje voor ofachter.Als degoede man vooruit wilde rij­den. kwam de jeugd voordeautostaanenhieldhemtegen.Enalsdepredikantprobeerdeach­teruit weg tekomen,dan gingen zeachter deauto staan.De goede man, want steeds waar­schuwdehij:"Jongelui.ikrijachteruithoor", of "Jongelui, ik ga naarhuis,nu rijikvooruif .Enwerdds.Nierme­ijerdannietboos,ofliethijeenvloek?Nee,nietsvan dat alles. Hij wachttegelatenaltotdejeugderzat vanwas,enhemliet gaan.

1965: B. Kristensen,was predikantvan 5december 1965tot zijn emeri­taat op 1september 1969.Tevensverleendehijbijstand inhetpastoraat bij deWH (toenmaligeVereniging van Vrijzinnig Hervorm­den) teGroningen. Inhet PKN ge­beuren heet deWH,VPG (Vrijz.Prot.Gem.).Dedienstenvan dit kerkgenootschap zijn in dePelstergasthuiskerkte Groningen (eenmaal in de 14dagen).

P.S.: In de vacante periode gingregelmatig een kandidaatTheologievoor,deze woonden indepastorie teGarmerwolde. Eénvandezekandi­datenisR.M.Witteveen,die nu pre­dikantinHaarlem-C.is.Weliswaarwas ze geen predikant van Gar·merwolde·Thesinge, maar zewoonde er wel;niet in deHervormde Pastorie vanGarmerwolde, maar indeGerefor­meerdepastorievan Thesinge,deHervormdestudentenpredikant:Wendela Maria barones vanLynden(1969·1973en van1973-1976:pre­dikant op het ziekenhuis Dennen­oord te Zuidlaren).NamensdetoenmaligeHervormdegemeente Garmerwolde-Thesingeging ze vaakvoor indeKerstnacht­dienst.

(zoalseerdergemeldPKN - voor 50%).

Enkelebijzonderhedenover boven­staande predikanten:1594:J.C/ettingius. isslechts2jaarpredikantgeweest, in1597wordthijontslagen. De redenishier nietver­meldbijandere predikanten wordtditwel vermeld;oorzaak drank.De eerste predikanten in 1594 wa­ren Rooms Katolieke geestelijkege­weest.Toenwerdenzevan deeneop de andere dag Protestant, datwas vaak de reden dat men werdontslagen omdat men blijkbaaraandedrank ging.1614: H. Sebastiani,was predikantvan 1614 tot zijn emeritaat in 1663,overleed in1672op95-jarige leef·tijd.Opzijn grafsteen het volgende ge­dicht:Wat isdes wereldtsvalsbedrijfIckbracht " aen 't 6' wijfEn meende 't waer gewonnenNu ben ickkout en stijfHieronder leght mijn lijfAlsvandedoodt verslonnen.Zijn grafzerk hangt in de kerk vanGarmerwolde.

1847: GB. Reddingius,voluit:Ger­ardusBenthemReddingius. Hijover-

1708: J. Beckeringh,was predikantvan 21oktober1708 tot zijnoverlij­denop5juli1737.Hetwasvoor hemde eerste gemeente en tevens delaatste.Rondom 1700tot1800wasde naam Beckeringh.een echte predikantennaam. maarliefst 19droegen deze naam.

1758 :J.F. Heideggers,werd gebo­ren in Archangel. Voor hem geldtook: het wasdeeerste entevens delaatstegemeente (1758-1796over­leden).

5

Van vogelgriep tot een levensbedreigende griepepidemie voor mensenDe vogelgriep is bezig dewereld te veroveren. Dit griepvirus met denaam "H5N1" is voor het eerst in 1996 gevonden in China. Geleidelijkheeft dit virus zich verspreid over China, Hong Kong, Thailand, Korea, Vietnam, Japan, Cambodja enIndonesie.In 2005 werd hetvooreerstin Rusland gezien, eind 2005 in Turkije en laterook in zuid Europa. In 2006worden de eerste zieke vogels gemeld in Afrika, India, Egypte,lsrael, Frankrijk, Duitsland, Denemarken en als laatste Engeland (6april 2006). Nederland leekhet volgende land dat aan debeur! was. Totnu is dit niet gebeurd waarschijnlijk omdat de vogeltrek over zijn hoogtepunt heen is.

Onze gevaccineerde ganzen hoeven niet in de herfst weer te wordenopgehakt,zekunnenhethelejaarlekkerindetuin rondscharrelen.(Foto:LeniArends)

Waaromisvogelgriepmethet H5N1viruszobelangrijk.Vogelgriep geefteconomischeschadeomdat vogel­griepzich snel kan verspreidenbin­nen pluimveebedrijven. Kippen enganzen worden er erg ziek vanenoverlijdenbijbosjes. Daarnaastster­ven duizenden stuks pluimvee; zijmoeten wordenafgemaakt om ver­dereverspreidingvan hetvirus tegente gaan. Het is natuurlijk triest datdeze vogels inNederland nietwor­den ingeënt.omdat andersdeexportingevaarkomt.Ditkomtmedeomdatveellandengeen vleesvangevacci­neerdedieren accepteren terwijlhetoverduidelijkisdatdeepidemie zichveel mindersnel zou verspreidenalscommercieel gehouden pluimveegevaccineerd zouden worden.

Vogelgriep isvoordemens een grootpotentieelgevaar. AI in 1997 zijn inHong Kong 6 mensendoor een in­fectie metditvogelgriepvirusoverle­den. Sindsdien blijven erberichtenkomenvanpersonendieaanditvirusoverlijden. Van de207personendievanditvirus ziek zijn geworden zijnert têoverleden(>50% sterfgevallen,mei 2006). Vrijwel allemensendievanditgriepvirus ziekzijn gewordenhaddenintensiefcontactmetziekeofdode vogels. Het is tot nu toe nietbeschreven dat deze infectie vanmensopmens wordtovergedragen.Dit komt omdathet virus zich bij demensalleen diep in delongen kanvermeerderenen nietindebovensteluchtwegen (neus-keelholte). waar­door het weinig besmettelijkis.

LANDBOUW­MECHANISATIEBEDRIJF

O udmanThesinge' Verkoop, verhuur enreparatie van Tuin- enLandbouwmach ines'Onderhoud van uw

machine en tractorpa rk

G.N. Schutterlaan 10050 . 3021321

6

Men isergbang datditvogelgriepvi ­rus zich beter aan de mens gaataanpassen,bijvoorbeelddoordathetzich ook indebovenste luchtwegenkan gaan vermeerderen. Hierdoorzou hetzichmakkelijkervanmensopmenskunnen gaanverspreiden.Alsditgebeurt dan verwachtmendatditgriepvirus zich razendsnel overdewereldgaatverspreiden (mennoemtditeen pandemie)netalsdeernstigegriepepidemie in1918. Dat griepvi­ruswasookafkomstig vanvogelsenheeftmeerslachtoffersgemaaktdande eerstewereldoorlog.

Indienin Engeland één patiënt methetH5N1 virus(het"griepvirus") hetland binnen komtdan zou het vol­gensdiverse berekeningenslechts3

HOVEN IERS- &BESTRATINGSBEDRIJF

H.W. MollemaHoofdweg 64

9627 PE HeliumTelefoon (0598) 431135

• ONTWERP . AANLEG• ONDERHOUD

• (SIER)BESTRATING

maanden durenalvorensdeepide­mie op zijn hoogtepunt is met 1,2miljoen nieuwegriepgevalienperdag.Als 0,3 % aan deze infectie zouoverlijden (zoals in 1918) komt ditneer op bijna 4.000 personenperdag. De ziekenhuizen zouden vollopenmetziekepatiënten meternsti­gelongontsteking.Het economischeleven zou totaal ontwricht worden.Alleen zeervergaandemaatregelenzoudensubstantieelkunnen helpenom deverspreidingvanhet virus tevertragen. Hierbij denkt men aansluiting vanalle scholen gedurendelangere tijd (twee maanden). hetverbieden van alleopenbare bijeen­komsten.een"uitgaansverbod"voorallepatiënten met griep enhet ruimverstrekkenvanantiviralemiddelen

aandeze patiëntenenhun huisge­noten.Dit vergteen enorme organi­satie. Problemen als hoe spoor jepatiënten openwie deelt demedicij­nen uit moeten nog worden opge­lost.Erzijnenkelemedicijnentegengriepvoorhanden. Dezewerken al­leen als ze zeer vroeg tijdens deziekte worden ingenomen (binnen48 uur). Ze verminderen vooral dekans opdeverspreiding.Bijhuisge­noten van patiënten met normalegriepwordt 80%van debesmettin­gen voorkomen. De Nederlandseoverheid heeft daarom alsvoorzorgal voor 1/3 van de bevolking dezemedicijnenbesteld.

Snelle vaccinatie van debevolkingzou veel leed kunnen voorkomen.maarmenverwacht niet op tijdeengoed vaccin opdeplank tehebben(voorelke veranderingvanhet virusmoeteen nieuwvaccin wordenont­wikkeld). Er zijn ook maar weinigfabrieken om het te produceren.Gelukkig wordt in Nederland vanoudsher veel griepvaccingeprodu­ceerd.Omalsdepandemieuitbreektalseersteovervoldoendevaccinstekunnenbeschikken heeftdeNeder­landse overheiddevaccinproductiealvast voorachtwekenvaneen grotefabriek gecontracteerd.

De kans dat ditvogelgriepvirus zoverandertdathet zich ondermensenkangaan verspreideniswaarschijn­lijk niet groot maardedreiging blijftbestaan. Volgens de meeste des­kundigenisdeze epidemie zelfs on­afwendbaaromdathetgriepvirus zichonder vogels blijft verspreiden (inChina enAfrika). Ikwensuvoor nuen in de toekomst een goede ge­zondheid.

JanArends

"De Soos"De klaverjasavond in mei heeft devolgende uitslag opgeleverd:1. Riëtte vanderMolen 53012. Jan van der Molen 50863. KeesWierenga 49734. Jannes Ramaker 4774

De witgoed·e lektro specialist.

Reparatievan alle merkenwasautomaten en drogers,

koelkasten, diepvriezersenandere elektrischehuishoudapparatuur.

Ook voorinbouwapparaten.

HAAR STUDIO

f r ;> rr: , ./; 1Ä~ /j ;;--,

TEN BOER

WO NINGINRICHTING

JPCOMCOMPlJrERs

terk in senioren fauteuils

t>O!lPSWEG 59GA~MERWOl.OE

0505490n 5I NFOeJ)'COM .NLWWW .JPCOM.i'l.

~EPARATIE

UPIl'iRADEsNIEUWE P.C.'sADVIEZENPROBLEMEN & HUlP

Bijonseen grotekeusuit diverse modellen!Ook fauteuils met opstaphulp.

Stadsweg 63 - 9791 KB Ten Boer 050-3021383

InstallatietechniekVAATSTRA B.V.

:: ~ ::: Oosters eweg Ib:: Ir::- 9785 AD zu tdwol dc Gr.-!'o.::- Tel (0501 ~Ol 28 Jl

www.vea-srra. nl\-a.ats tl a'! ' vaatstra .nl

voor cadeaushuishoudelijke artikelen

speelgoed enkinderboeken

Winkelcentrum

I Lewenborgl__~lefOO n (050) 541 40 ~O__

Lud d es t r-aa t Cl

9797 P j\ I 1' h cs i ll.~C

T (050) ;\ ()2 1~lt)

F (uso) 302 1Ui2

;\1 06515 ;;3 772

Voor Brood-Koek en Banket ,in Garmerwolde en Thesingegaat u naar de "AGRISHOP".Iedere dag lekker VERS van:

Bakkerij van het jaar 2004Warme bakker voor ieder eetmoment

ûnanctëleadministratie

&[aarverslagen

&aangifte

,nkomstenhelasü ug

Winkelcentrum Lewenborg Groningen (050) 541 0508

Uv.., ad fes voor:

''/",'.'"",'w-Ritsemar"~1i,.ga4~"'uro I

Drogisterij - Parfumerie- Reform - Therapie

7

DekoeienachterdeboerderijvanAnnoenIrma ...eenprachtiggezichtwaarwenog lang vanhopen tekunnengenieten. (Foto:LenieArends)

De koein dewei in hetvoorjaar enin dezomermaanden. Dat is tochwat mede bepalend is (naast detulp en demolen) voorhet landschapvan ons land. En wij vinden dat ookheel normaal. Maar datis helaas niet (meer) zo. Een deel van demelkveehouders kiest er voorom zijnvee hethele jaar op stal te houden. Soms speelt mee datdeze bedrijven te weinig weidegang voorhun koeien hebben. Ofdewei staat teverafvan hunbedrijf waardoor hetbedrijfstechnischgezien ingewikkelder wordt om ze temelken. Het zijn veelal grote bedrijven diestallenhebben met veel (Ioop)ruimte, goede ventilatieen waar gezorgd wordt vooralgeheel comfort voordekoeien. Die koeien worden gedoseerdgevperd enmet melkrobots gemolken. De melkproductie per koeis vele malen groter dan in de jaren 60. Toen gafeen koe gemiddeld zo'n4000 litermelkperjaarnuisdatal8000 liter. Erzijnkoeien diemeerdan 10.000 perjaarmelkgeven. En datkost zo'nkoe bijzonder veel energie!!!

Anno, Irma en Rink inhun fráa ie stal een paar dagenvoordat de koeienmet vreugdesprongende wei ingaan. (Foto:LenieArends)

Gelukkigzijn erbijonsin deomgevingnog boeren die hun koeien indeweilaten lopen. Eén van die boeren isAnnovan denBergh. Samen met zijnvrouw IrmaenhunvierkinderenJelle,Hessel,Kors enRinkbewonen zijdeboerderijaan de Lageweg inGarmer­wolde. ln1996woonde hijermet zijnouders die er een gemengd bedrijfhadden.In1997 hebben zij hetbedrijf

overgenomen en isheteenveebedrijfgeworden, want "Mijn hart zitbij dekoeien",zegtAnnotrots.ln2002isdestal verder uitgebouwd waar in dewinter 90 zwart-bonte koeien huis­vesten. De koeien staan nu al weereenpaarweken indeweibij hetbedri~en blijven daar tot 1november. Dit isuiteraard afhankelijkvan hetweer endeconditie van de wei.

Op mijn vraag waarom hijdekoeienindewei heefllopen zegt hij: "Hetvoordeel ze op dewei tehouden isdat ze hun natuurlijke gedrag kunnenvertonen.Ze zijn veelmeer inbewe­ging.zegrazenen rusten inkudde­verband. ze halen zelf hun eten op(gras)enzebemesten zelf deweLlkdenkdatde koe zichveel beter voeltindebuitenluchten dus gezonder is.En zo zie ikhet graag:De beste temperatuur voor een koeis+15tot-l 0gradenCelsius. Ook isvoordekoe hetgrasoptimaalalshet15cmlang is.Datwildus zeggen datje daar met het verweiden van dekoeien rekening moet houden. Dekoeien lopen 'smorgens en 'savondsdestal inwantdan worden ze gemol­ken.Anno laat mij zien waar dit ge­beurt. Erkunnen 12 koeien tegelijkgemolken worden met de melkma­chine. "Ik ben erper keer in totaaltwee uur mee bezig. dat is inclusiefhet schoonmaken", zegt hij. Ik kijkrond.Inderdaad......blinkendschoon!Annodenkt echterdatsteeds minderboeren zich gestimuleerdvoelen omhun koeien buiten te laten grazen.

Heteconomisch- enmilieubeleidvandeEuropeseUniespeelthierbij eenrol die steeds meer boeren doenbesluitenhunvee hethele jaarrondop stal tehoudenLaten wijdus genietenvan hetvee indewei zo lang het nog kan.

LeniArends

'I Cfoo irgcr Landsche p o p z'" mooist

Gerard Kingmareis- en na tuurfo fog ra fie

Geef e en a fdruk ccdecu ­of fgÎneel er penoo nlj k.!

aezcer de we bsëe voor he t toe tstenieuw ! ove r wOfks!1ops e n expo utes

ttove -istroo t 5 , 9797 Pl Theslng ewww.kir'g n o ,nu

gera rdo.'l ing ma. r,u050 3023813

8

.::l.. Bl o em b in d e rij

"t'T. L ·~J~ U?tne~ Hoofdweg 70 •

- ~ - 96 "7 Al Herkstede ê

\t~.. Tel 05 0 - 4040791 .~ ..."'i:-- fax 050 - 40 4085 9 •

, 9e-5?e-ci(\,[i5eer~ ia t'>lle- P[(7e-I1~l!-ftwe-rkea

"Met zoet verlangen": boek en cd

Roe/ieKarsijns

Met beidebenenop degrondHijhervathetgewonelevenweer enhoudtdevolgendemorgengewoonweer eenpreek voor zijneigen Ter­schellingerpubliekindekerkteHoom.De21 emei ishij tegasl indeGarmer­wolderkerk. even weer"thuis"bijzijneerstegemeente....

PreekSytzenet nietgoedgenoeglederprekertjepreektzoalshij/zij ge­bektis...SytzeYprnaheeftinzijneigen"Syztestijl" een preekgehouden.Hijisdoordevakjury uitgekozenuiteenvoorrondemet 21 kandidaten.Deze21kandidatenwarengeselecteerd uit200ingezonden preken. Hetmagdannetnietgenoeg zijnomteeindigenalsuiteindelijkewinnaarvoordevakjuryenhetpubliek...voordeThesingerenTerschellinger aanhang blijft Sytzenummer één. AI is deze aanhangnatuurlijkwelbevooroordeeld.....

Sytze Ypma. (Foto:WolterKarsijns)Meer foto'sopwww.thesinge.comlkerk

ReactieSytze:"Ik snap waaromik niet gewonnenheb,tegespannen.telangzaam,enikkonnietmetlefpreken.Inhoudelijkwas het wel deugdzaam, maar despanning won het van de losheid.Jammer, maar nieterg".

Op zaterdag de 13e mei zijn alle plaatsen in de Nieuwe Kerk vanAmsterdam uitverkocht. Op deze stralende meimiddag reizen zo'n500 mensen naar dehoofdstad om een vijftal preken aan te horen.Wat bezieltdeze mensen endegenen diepreken? Het isdefinale vande Preek van het Jaar. Onder de finalisten bevindt zich een, voorThesinge en Garmerwolde, bekend persoon. Dat is ds. Sytze Ypmavan Midsland, Terschelling. Van 1996 tot 2001 predikant in onzedorpen. Vier van deaanwezigen zijn 's ochtends vroeg uit Thesingevertrokken om Sytze Ypma aan te moedigen.

Appelsenperen vergelijkenHetblijkteen schieronmogelijketaakomdevijfredesoverhetthemaIkendeandertevergelijken.Wat spreektjeaan,metwelke levensvragen wor­stel jeopdit moment. welkewegofwelkewoorden zijnvoor jouverhel­derend of reiken je een antwoordaan? Wil jejezelf laten overtuigen,ofisditvoorjoutedwingenden zoek jezelf een weg? Houd je van breed­sprakigheidofbeeldendetaalofhoudjevan klare · theologische - taal?

WinnaarvakjuryMetname door zijn retoriek. geëntopdewettenvandecommunicatie:Gebruikjestemvanhoog totlaagendiephet onderwerpkort,boeiend envanuitverschillende -geloofs-invals­hoeken uit,kiestdevakjurydeDracht­ster predikant Jurgen vd. Herik alswinnaarvan de Preekvanhet Jaar."Uspreektmeteensacralevanzelf­sprekendheid",zo wordtzijnspreek­stijlomschreven.

YVinnaarpubNeksprijsDe jury laat weten geworsteld tehebben met de uitslag. "De ademvan Abeltje hijgde in je nek", aldusVan der Meiden tegenVanden Heriktijdens deprijsuitreiking.Niet alleendejury. maar ook het publiekisen­thousiast over de preekvoordrachtvan dominee AbeltjeHoogenkamp,ziekenhuispredikantinAmsterdam.Met behulp van een briefje in decollectezakkunnen deaanwezigeneenstem uitbrengenophunfavoriet.Hoogenkamp wint met 186van deintotaal 500 uitgebrachtestemmen.

"Als de lente komt ...ga ik preken in Amsterdam"

RudyBremer

Boek en cd worden gepresenteerdopde21ste OSA-MuziekdagteThe­singe opzaterdag 24 juni2006 en ophetBach-concertvanhet A1iud Con­sart voor Musica Antiqua Nova indeNederlandsHervonmde KerkteGarn­werd op zondag 25 juni 2006 om15.00 uur.

gewenste aantal exemplaren in).Telefonischreserveren isookmoge­lijk:0503023735.

Levering volgt (op of zo spoedigmogelijknahetweekendvan 24/25juni2006)na ontvangst vanhetver­schuldigde bedrag opbankrekening3063.66.339 t.n.v. Stichting Com­pagniateThesinge.

In de handel zal dit boek van 208pagina'songeveer€ 30,-gaan kos­ten.Bij voorinschrijvingkosthetslechts€ 10,-. exclusief € 3,- eventueleverzendkosten.

Deze cd is los verkrijgbaar voor €10,-, exclusief eventuele verzend­kosten. Incombinatie met het boekkost decd € 7.50.

Tegelijkertijd met het boek wordtdoorStichtingCompagniaen Stich­ting Musica Antiqua Nova een cduitgebracht met professionele ver­tolkingen van liederen uit het boek(uit het concertarchief van MusicaAntiqua Nova), samen meteen aan­tal declamatiesdoor Rudy Bremervanzijnvertalingenvandieliederen.Uitvoerenden zijn Marianne Hundmet Amore e guerra, Xenia Meijermet LaSteraArmoniosa. SuzieLe­Blanc met Richard Egarr, endeen­semblesSuperLibrum.L'AltaCom­pagniaenJosquindesPrez.

In juni 2006 verschijnt bij Uitgeverij De Zwaluw te Arnhem eentweetalige bundel berijmde vertalingen van de hand van RudyBremer: 'Met zoet verlangen: 120 liedtekstenuit hetlla liaans, 1250­1650', met inleidingen enregisters door Dr. L.M. van Noppen (ISBN90·m94·Q4·2, per 1 januari 2007: ISBN 978-90-m94-04-3).

Reserveren tegen dezevoorinschrij­vingsprijzenismogelijkdooreenmail­tjetesturennaarinfo@compagnia.nl,metvermeldingvan uw naam en adresen "Met zoet verlangen":xexempla­ren, y cd's (voor x en y vult u het

9

De Rijge speelt nugo ClausToneelgroep De Rijge,wederomonder leidingvanregisseurTonRohde, heeft dit jaar gekozen voor een stuk van de Vlaamseschrijver Hugo Claus. "Kijk mama,zonder handen" speelt opdegrens van deordelijke jaren '50 en dedaarop volgende roerigejaren '60 vande vorige eeuw.

Delta vd.Molen

Vera vanZanten

Voor info:Vera van Zanten, Geweideweg 7,Garmerwolde;tel.050-541 6091 ,e­mail:veravanzanten4@hotmail.com.Kom eenskijken ophelGeweidehofen laat uinformerenover een breedscala opbiologisch gebied. metdaar­bij ookdebiologische landbouw.

KookworkshopDe volgende kookworkshop vindtplaatsopmaandag 26junia.s.metals thema: verrassing! Om een tipvan de sluier te lichten: het gaathoofdzakelijk over zomergroenten,salades, zomerfruit plus ??? Doemee engeef uop voor dezework­shop:metweinigwerk en tijdbereidtualeenvoudige lekkernijen.Kostenkookworkshop: € 17.50 (incl. alleingrediënten. plus eten) Opgave(graag vóór 12 juni) via Vera vanZanten.Gewoon eens proberen!Totziens op26 juni,aanvang 19.30uur(tot 22.00 uur)

deuren open voor allerlei evanemen­ten, zoals: veldexcursies, filmbiolo­gisch bedrijf,lezingennatuurbeheer/weidevogels,biologischeakkerbouwen rondleidingen. Voorvolwassenen,maar ook voor kinderen, leerzamedagen meto.a.proeverijenvankoek,cakes.broodjes,pannenkoeken,pof­fertjes. enz. Spedaal voordekinde­ren:zelfhunpannenkoekversierenofeenbroodjebakken.

Activiteiten in de Geweidehof"Voorjaarsgenot". (Foto:HenkRemerie)

van de dichter Rafaël ten Harent.Deze Rafaël (ook bekend uitdeWinkIer Prins)isin gezelschapMolen Jacky.Deze gas1en blijkenvangrote invloed tezijnophetreilenenzeilen inhethuisen met namevoorhetlevendatStefanleidt.Isheteenthriller,eendrama,eenkomedieofalles tegelijk? Claus laat het oor­deeloveraandemakers enaandekijkers! De voors1ellingen wordengespeeld op donderdag 15 juni(première),17,22.23.2gen30junien 1en 6juli. Aanvang 20.00 uur.Locatie:boerderij Bovenrijgerweg19, Thesinge. Reserveren: 06­19200878 (tussen 18.00-20.00uur).

Het Geweide Hof inGarmerwolde. Uallenwel bekent zo langzamerhand,heeft weer een nieuw initiatief ontplooid. Kokenmet biologische productendieopdatmomentbeschikbaar zijn.Inaprilwerddeeerstecursus gegevenonder leiding van een kok. Het ingrediënt van ditmoment is natuurlijk deasperge. Met deze heerlijke groente hebben we meerdere gerechtengemaakt. zoals soep,asperge geroldinhamen even gebakken.Of,watookoverheerlijk was,een plakhambestrijken metverse roomkaas en hierin eenasperge rollen. De avond was zeer succesvol en zeker voor herhalingvatbaar.

Open biologische dagenHet Geweidehof doet ook dit jaarweer mee aan de landelijke openbiologische dagen enwel opzater­dag 17enzondag 18junia.s. van10.00 tot 17.00uur. Wij doen onzeRoe/ieDijkema

Stefan. de jonge veelbelovendedichtermeteen nettekantoorbaan.woont inhuis bij mevrouw Tristan.Deze mevrouw heeft haar levengewijd aandezorg voordecompo­nistProsper van Wijdendale (be­kend uitdeWinkIer Prins) en ver­langt naar een rustiger bestaan.Meneer Baers woont ook bij haar;hetiseen flamboyante zeventiger,een man met invloed, geld maarvooralookveel levenslust. MeneerBaers en Mevrouw Tristan ontfer­men zich ophun zeer eigen wijzeover dewees Stefan. Alles gaatzoalshetgaat,maarwanneerallesinhettekenstaatvandeverjaardagvan MeneerBaers,komteronaan­gekondigd bezoek indepersoon

Er werd veelvuldiggelachen,vooralom deze personen,maar toch magik de rollen van moeder (SaskiaVaatstra), dochter Aafke (Anita opden Kelder)enagent Manuel(AnnedeGlee) nietvergeten. Iedere rol,hoe klein ook, is belangrijk, wantsamen voor jeeen stuk op.Zo heeft WWK met een gehandi­capteploeg toch iets leuksoptoneelweten te brengen.

vrouw steedsachterna. Eerstvindtze datwel mooi, maar opdeduurheeft zeergenoeg van. Ook buur­vrouw Tamboerijn heeft van hetdrankje gesnoept en verandert ineen charmantedame.dieopjachtisnaar debeide buurmannen.Alshetdrankje uitgewerkt isvalt iedereenweer terug in zijn oude staat.

De laatste twee jaar is door pech achter volgt. Het vorig jaar heeftWWK op 't laatste momenthun uitvoering moeten aliassen wegensrugklachten van Jacob van Zanten. In januari werd de draad weeropgepakt, ook nu warener weerproblemen. Trieneke SChuppert vielaf, doordat ze geopereerd moest worden. Ook moest ze RoelfKoopman missen.Inallerijl werd een nieuw stukgezocht voor zevenpersonen. Inkorte tijdwerdhet blijspel "ohSuperman" ingestudeerd.Gelukkig waren hetdrie korte bedrijven.

Ook andere buren Albert (RengerdeVries)en TrijnieMiezema (CobyvanHuis)komenoptoneel. Zij iseenbazige tante enhijeenslome duikel­aar,dieamper vooruit komt.Vooraldedrempel iseen obstakel. Als Trij­nie hoort dat Johan een drankjeheeftingenomen,waarna hijveran­derd in Superman, laat ze Albertook watvan dat spul innemen. Eenheel andereAlbert verschijnt ophettoneel; als een soort Elvis figuurdanst hijover het toneel. Hij isergingenomenmet zichzelf.Hij spiegeltzichzelfaldoorineen blinkend thee­potje. Hij is heel actief geworden,vooral op seks-gebied. Hij zit z'n

Albert, voordat hij hetdrankje heeftingenomen. (Foto:Wo /terKarsijns)

De werklozeJohanBakema (Jacobvan Zanten) wil als superman demensenhelpen, omdat er volgenshemzoveelellendeisindewereld.Door het innemen van een groendrankje wordthij ergsterk. Zijnda­denblijven beperkttothet redenvandepoesjes van debuurvrouw AlieTamboerijn(HennieBloem).Alie iseen soort ma Flodder figuur. Totgrote hilariteit van 't publiek ver­schijnt ze ophettoneel meteenflesjenever indehand en een sigaar indemond.

Uitvoering toneelverenigingWWK Thesinge

10

Dorpsweg 28 - 9798 PE GarmerwoldeT (050) 5493950 - M 06 53729369

sanitair en verwarming

BURINGA~""....Jllp--""'---

AORISHOP HOfSTEDE- Voor motor, bromfiets VERSTOPPING?of fiets naar Alarmtelefoon~ SCHIL.DERS '(.GJ. MOTORHANDELdivers in ~l1Icn tcn & fru it

~ 0505421890\,-'] JOOP NOORDHOfDirecte boerderijverkoop \Jr 24 uurs-dienst• groenten & fruit \~\

Bovag-lid -00. SUZUKI dealer • Rioolontstoppen

• """/"'1"/'" ti1 Alle merken onderdelen• Aanleg en reparatie

Vri~ ~' ?. T.V.-inspectie

• schurreleicrcnq \'~ ~~7

en accesoires leverb aar • Gevelreiniging

• vlees ,.\ \ ' '~ ' -' - Pr ima service en reparatie • Impregneringen

• boerenzuivel , ~ · l·~ ~ JOOP NOORDHOf p~• salades & rauwkost ffi ~~ \ ~ ...:~~• . KUIL• brood

Rijksweg 15

Dorpsweg 1 Garmerwolde G.N. Schutterlaan 28 Garmerwolde 'jl#'t'fed'ttff"Ei#;'?('lJTel, (050) 4042921 15418462 9797 PC THESINGE Osloweg 126

9723 ex Groningen

Fax (OSO) 4042922 Telefoon 050 - 3021957 T(050 ) 5421 890F(050) 542377 8

Goed engezond vandeboerengrond Fax 050 - 3021574 Iwww. kuilreiniging.nl

Kerkstraat 19797 PD ThesingeTel. 050 - 3024536Fax 050 - 3024693

1I

______--'l:InstallatiebedrijtThesinge v.o.t.• Elektra• Gas

• Water. cv• Zink• Dakbedekking

LEVERANCIER CjROOTKEUKEN EN HORECA

M. Ritsema - Bedum - te lefoon 050-3010735K. v.d. Veen - Kolham - te lefoon 0598-393504

Lamsoor 119738 ALGroningenwww.vishandelsrnit.nl

Telefoon :FaxEmail

050 - 5496150050 . 5496151info@vishandelsmit.nl

NIJDAMHOUTMARKT

NIJDAMKEUKENS & VLOEREN

NIJDAMWOONWINKEL

11

Kunstwerk voor het LandschapsparkHerbert Koekkoek kunstenaar van de maandMetaalkunstenaar Herbert Koekkoek iskomendemaand mei kunstenaarvan demaand indegemeente Ten Boer. Hij isopdeeerstezondagvan de maand, 7 mei 2006, een van de acht kunstenaars die hun atelier openstellen voor het publiek. Gezamenlijk vormen ze een kleineatelierroute. Koekkoek is tot kunstenaar van demaand uitgeroepen omdat hij bezig is met devoltooiing van een 7,5 meter hoog metalenbeeld. Ditbeeld komt binnenkort in hetnieuwe Landschapspark van Ten Boer testaan. Aan debezoekers van zijnatelier wordtonder meereen manshoog schaalmodel van hetbeeld getoond. Daarnaast laat hij tientallen andere, grotere enkleinere kunstwerken zien. Bezoekerskunnen ook terecht in de beeldentuin van de kunstenaar van de maand.

De ateliers zijn vanaf de straat duidelijk te herkennen.

Acht open ateliersDe onderstaande acht kunstenaars en ambachtslieden houden opzondag 4juniopen atelier. Ze laten hunwerk zien,hun werkplaats enbezoekers kunnen vragen stellen.

-HettyBoogholl,L.v.d.Veenstraat 20, Garmerwolde (schilderijen)- Herbert Koekkoek Bovenrijgerweg t9,Thesinge(metalenbeelden)- Carolien Schollen, Boersterweg 14, Ten Boer (handboekbinderij)- Janny Westerhuis, Stadsweg 80, Ten Boer (tekeningen)- Martin Horneman, Washuisterweg5, Ten Boer (schilderijen)- Hannah van Wel, Kollerijweg32, Woltersum (schilderijen)-GeorgevanEngelen, B. Kuiperweg2,TenPost (meubelontwerpen)- Chris Ales, B. Kuiperweg 20, Ten Post (pottenbakken)

Boven de bomen"Ermoestvan deopdrachtgever,degemeente Ten Boer, een tamelijkrank,minstensviermeterhoog beeldkomen",verteltKoekkoek."Ikben opdeplek gaan staanwaarhet beeldwordt geplaatst. Je hebt daar decencurrentie vanhet bos. Endeaf­stand totdeRijksweg isvijftigmeter.Dat is verder weg dan de meestestadmarkeringen langs de wegenomGroningen. Als het beeldvijftigmetervandewegaf staat, ziejehetal gauw vanafeen dubbeleafstand.Dan kun jeeenrankbeeldvan viermeterhoog onvoldoendezien.Daar­om heb ikervoor gekozenhet beeldzohoog mogelijk temaken,7.5me­ter. Ik kan demetalen platenwaar­van ik het maak nog net hanteren.Totmijnverrassingisdeterpwaarophetbeeld komt testaan zelfnogeenmeterhoger daninhet oorspronke­lijkeplan.Mogelijkdathetbeeldhier­door vanaf debegraafplaats en deRijksweg gezien boven de toppenvan debomen uitsteekt:

Lampjes"Opdit momentben ikerbijnadag ennacht mee bezig, ikzit er helemaal

in", vervolgt Koekkoek. "Ik zet hetbeeldinelkaarindegrotecenstruc­tiehal van Knol inTenBoer. 'sOch­tends om hall acht. alsdemannenvan Knol beginnen, ben ik erook.Voormij isdat vroeg,dat beniknietgewend.Op dit moment breng ikdeonderdelen van het beeld samen.Het isalgrotendeels inelkaargezet.Maar deverhoudingen zijn nog niethelemaal in orde. Er moet aan ge­knutseldworden, lkvraagmeafhoeikdatzaldoen.Hoebouw ikbijvoor­beeldhetfundament,hetbodemfra­me van het beeld, zo uit dat ik deonderdelen precieskanplaatsenzoalsik het wil. Verder heb ik nog watspullennodig om het geheel tevol­tooien. Zo komen er kleine, heelsubtielelampjesin.Datwasdewensvandegemeenteendelandschaps­architectdie hetparkinricht. Maarerisgeenstroomop deplekwaar hetbeeld komt. Dus zoekiknu uithoeikditmetzonnepanelen kan oplossen.Met dat soort dingen ben ik dezedagen in de weer:

KATHet initiatief om elke maand eenkunstenaar onder de aandacht te

brengen, isafkomstigvan deStich­ting KAT (Kunst en Ambacht TenBoer ). Deze in maart van dit jaaropgerichtestichtingwildekunstindegemeenteTen Boer promotenen degemeenteopdekaart zettenalseengemeentewaarinophet gebied vankunstenambacht veel valt tebele­ven. Daartoe organiseert KAT nietalleen maandelijkseopenatelierrou­tes. Eens inde twee jaarwordtookeen grote Kunst en Erfgoedroutegeorganiseerd.En KATlanceertidee-

ën. KAT probeert bovendien fond­sentewerven, deonderlinge cem­municatievan beeldend kunstenaarsen ambachtslieden te bevorderen.enzovoort. Om het initiatief testeu­nen, is KAT verder van plan eenwebsite te maken. Aan de nadereinvulling enuitwerking van deplan­nen vanKATwordt momenteel hardgewerkt.

AnnekeHeidema

De FotogroepGarmerwolde kan met recht trots zijn. Naar schattinghebben in hetafgelopen weekend ruim driehonderd bezoekers hunexpositie in dekerk bezocht. Het getoonde werk werd alom op prijsgesteld, aldus de vele opmerkingen in het gastenboek.

Foto-expositie FGGtrekt veel bezoekers

Sjors Visscheropent de foto-expositie· VrijWerk". (Foto:HenkRemerie)

HenkVliem

Henk Tuinema en Gerrit ter Veer.Elkheeftzozijneigen stijl,valtjeopals jelangshetgeëxposeerdewerkloopt.

werk van deFGG.Tijdens deexpositie, Vrij Werkge­noemd, waren foto's te zien vanPaula Dunne (nieuw bij de FGG),Cheryl Hoekstra-Hawkins, JanetJansen,Els Knol-Licht, AukeG.Kui­pers, Kees Kwant, Jan Noordhof,

jongeman met eenbijnaevenoudecamera.verteldehij.Tegenwoordigheeft vrijwel iedereeneencamera.Als je jezelf nu fotograaf durft tenoemen moet jedanookietsmeerinhuishebbendan enkeleencame­ra. Dat deleden vanFGGduidelijkdat "ietsmeer"bezaten zou zoda­delijk iedereen zelf kunnen aan­schouwen. Hij had de foto's in deafgelopen dagenuitgebreid kunnenbewonderenen hij was zeer onderde indruk van dekwaliteit van het

Op vrijdagavond 12 mei vond deofficiële opening plaatsvan dejaar­1ijkse foto-expositie van de FGG.Alweervoorhet zesdejaar.De be­kendefotograafSjors Visscheropen­deditjaardeexpositie, Hijverteldeineenprachtig verhaal hoe hij inhetfotovak terecht was gekomen enwathijdaarzoal inbeleefdhad. Alsje, in de jaren dat hij begon, eenfototoestel had was jemeteenookfotograaf. Dat was toen net na deoorlog. Hij begon als twintigjarige

12

Re. De Z~ndagsrust

In onze dorpen heerst een duidelijk verschil in zondagsrust. HoewelGarmerwolde en Thesinge vlakbij elkaar liggen, zijn het qua atmo­sfeer geheel andere dorpen. De reden daarvoor Iigl naar allewaar­schijnlijkinhet verleden,enisopzichaleen nader onderzoek waard.Maar daarover een anderekeer. Hoe anders is dezondagsrustbeIe­

De optocht met mooi versierde fietsen énmooi versierdekinderen. (Foto: ving in beide dorpen, en hoe komtdat?Fredje stakzijn licht op.Wolter Karijns)

K~ninginnedag ThesingeTraditioneelbegonKoninginnedag metdekinderoptochtachterdemuziek­band aan: veel kinderen op hun mooi versierde fietsen. De optocht werdafgeslotenmethetzingen vanhetWilhelmus en het Groningervolkslied door"het Thesingerkoor". Vanwege deweersomstandigheden warendefesti­viteitenverplaatstnaarhetschoolplein.Hetoranje-comitéhadhunprogram­madaaropaangepast. De kinderenkondenspelletjesdoen, zoals spekhap­pen. De ouderen deden 's middag spelletjes; bierkrat-stapelen, bierpul­schuiven.Hetwas een goedgeorganiseerdeen gezelligedag,met veel windmaarook veel zon.

Desiree Luiken

K~ninginnedag in Garmerw~lde

Deze dag stond weer bol van deactivi teiten. Voor groot en klein was erschilderen:deeerste prijs inde categorie tot acht jaarging naar Mats laBastide. De eersteprijs indecategorie acht jaaren ouder ging naar JoelUbels. Ook werd er naar hartelust geschminkt. Buiten werdendepizza'sgebakken. Van een bolle~edeeg mocht jezelfdepizzabodemmakenendannaareigen keuze beleggen.Buiten was ook eenhindernisbaanuitgezet diezo snel mogelijkmoestwordendoorlopen.HiervoorgingdeeersteprijsnaarRichardRitsema en Tess.Dejongstekinderen kregenalleneen poedelprijs.Vervolgenswaserindegymzaalnogdemogelijkheidtottafeltennisgevolgddoor spijkerbroek hangen.Deeerste prijs bijdejeugdging naar Joris Boes,deeerste prijsbijdevolwassenen naar Albertvan Bruggen.Ookvondernogeen volleybaltoernooi plaats. Hier werddeeerste prijsgewonnendoor degroepvanJan-Willemv.d.Geffen, Maud Oriderstal, Jannet Duursmaen Niekv.d. Giezen. AI met al was er een goede opkomst en was het een zeergeslaagde dag.

Miranda Ubels

Van oudsher was Garmerwolde hetdoorgangsdorp.Gelegenaan detrek­weg langshetDamsterdiepisereeu­wenlang druk verkeer door het dorpgekomen, enbestondde bevolking uitvogelsvanvelerleipluimage. Thesin­ge is door zijn ligging rondom hetklooster en middenindeweilandenaltijdveel geïsoleerdergeweest,metals gevolgeenbevolkingdieveeleen­duidiger was daninGarmerwolde.

De verschillen tussen beide dorpenwaren metname opzondag duidelijkte merken. Uit deaard van de veel­kleuriger endaardoor toleranter be­volking was hetinGarmerwoldealtijdnormaalomopzondagmensen indetuin aan hetwerktezien.InThesingeheersteop zondag altijd eenweldadi­ge rust. Doordegodsdienst geïnspi­reerd werd er gerust, en de import­Thesingers werkten er doorgaanstolerant aanmee.

Door hetsnel groeiende aantal nieu­we en jonge bewonersinThesingeiser iets veranderd. Aan de ene kantdragen de vaak jonge gezinnen bijaan de levendigheid van het dorp.

Aan de andere kant zien de vaaktweeverdienendenieuwelingen zichgenoodzaaktinhetweekend tedoenwaarzedoor deweek geen tijdvoorhebben: grasmaaien. De discussieonlangsopdewebsite van Thesingemaakte duidelijk dat dit de nieuwewerkelijkheid is: het dorp blijft zichvernieuwen,maardeinvullingvandezondagsrust verandert.

Fredje Bouma

Wist-u-dat Ol'

• dokter Friezema vakantie heeftvan 1 Um 22 juli? Denk aan uwherhalingsmedicijnen!• ThuiszorgGroningen opdinsdag­avond30meia.s. een themabijeen­komst in Bedum organiseert overAstma/COPDenvoeding? Wellichtiser nog een plaatsje vrij ; bel voorinformatie naar 0900-8615.• dejaarlijksecollecte voorhel Na­tionaalFondsKinderhulpinThesin­ge € 337,65 heeft opgebracht?

13

Devele vrijwilligers diehebbenmeegewerktaandetotstandkoming van hetruimvierki/owegende BoerderijenboekTenBoer -Overschild. (Foto:HenkRemerie)

Hetei is gelegd!Wij hebben u de afgelopen tijdmeerdere malen geïnformeerdover de vorderingen rond hetboerderijenboekTen Boer-Over·schild. Het zal dan ookgeen ver­rassing vooruzijndatdeofficiëlepresentatie op zaterdagmiddag20mei in deKloosterkerk te TenBoer heeft plaatsgevonden.

Zoalsuweet zijn delandbouwvere­nigingen van Ten Boeren Overschilddeinitiatiefnemers. Indeherfst van1971kwamhelbestuurvandeland­bouwvereniging Ten Boerbijeen endacht in 1974 ter gelegenheid vanhet 1DO-jarigbestaan een boekuittegeven over alle boerderijen in deoudegemeenteTenBoer.Dusinclu­siefdedelen aan de anderekantvanhet Eemskanaal die tot de verbre­ding van het kanaal onder de ge­meenteTenBoervielenen thanszijngeannexeerd door Slochteren. Erwerd begonnen met een gedegenaanpak. maar het onderzoek liepenkele keren vasto.a.doorhetweg­vallenvan een aantal aanjagers. Ikherinner me b.v. dater beginjarentachtigopeenvergadering vanDorps­belangen Garmerwoldeomverster­king van de werkgroep werd ge­vraagd ...Ook in Overschild hadden ze eenlandbouwverenigingdiein1989100jaarbestond;deze startterond 1985eveneens een werkgroepboerderij­enboek.Omoverlaptevoorkomenwerden de twee werkgroepen in1992samengevoegd.

Veur elkenain dijzugt ...Hoe is het land ontstaan? De boe­renbedrijven vormden hetbeginvanonsgebied.Terbeschermingbijover­stromingenontstondenwierden;pas

d n bloemen al/een.Meer a

LUeETb lo em si e r k u n s I

Voor al uwbloemenwerk.

Vraag vrijblijvend naardemogelijkheden.

GaYkingaij43Ten Boer ~ L---Tel. (050) _~Fax (050)

Maandagvanaf . r

Vrijdag tot 20.00 uur

14

laterkwamen de dijken. Devrucht­bare grond van de wierden werdafgegraven en gebruiktoparme gron­den.Devierkloosters inons gebiedzullen wel een belangrijke plaatshebben ingenomen bijdewaterhuis­houding.maarnietbijdeverkaveling:dat was aleerder ...Het boek beslaat vier eeuwen ge­schiedenis;vanuitde luchtisdeOudeStadsweg prima herkenbaar. Ruim300 boerderijen zijn er in beschre­ven; door het Groninger Beklem­recht was het niet mogelijk omdelanderijen teversnipperen. Deedel­slaf en de bedelstaf houden nooitlangstand:erzijnmaarweinig fami­liesdiehet langerdandriegeneratiesopdeboerderij volhouden.Garmer­wolde maakt hierop een uitzonde­ring;volgens dhr. Pastoorstaat hetdorp erom bekend dat het allemaalinteeltis...Hoewel hijdezewoordenlalerterugneemt.ishetontegenzeg­gelijkwaardatvele boerenfamilieser

Voor:Dumperwerkzaamheden,maaikorven en persenvan hooi en stro staanwij altijd voor u klaar.

LOONBEDRIJF

W. LODELageweg 20

9798 TG GarmerwoldeTelefoon 050 - 5418610

vanoudsheraanelkaarzijnverwant."Het boekroeptoptot kijken, speu­ren,zoeken ...Hetiseenleidraadvanwal erinhet verleden is ontstaan:aldus burgemeester Pot. "Met ditindrukwekkende boek wordt eengeweldige bijdrage geleverdaan degeschiedschrijvingvanTen Boer:

De (smeuïge)sprekers worden af­gewisseld met prachtige klooster­zang door het AcapellaKamerkoorSerena. Zij brengen muziek, waar­vanjejevoorkuntstellendathetooitindezegebouwenwerd gezongen.Ook de kiepkerel uit de tse eeuw(Hanny Havenga) komt nog evenlangs mei zijn negotie. "Wat [ookzuikenaltiedkeur,enikvroag hoastniks doar veur ..:

Uitreikingpresent exemplarenHel eersteboek wordtaangebodenaandehoofdauteurPietPastoor;hettweede exemplaar is voor burge-

ifJJ:q;'!fr;!.ç !1Lçt;(riUt;~Y'

ce..XY~Jç~~g.. Y'tYlV(!,"/

~J~jJ) ~:rJ; ' !)3'lCr!J31~!j}1"Hj)jij~lfJl: nJHJlJq.

meester Pot enhetderde boekwordtin ontvangst genomen door mevr.Huizing,delocoburgemeester vanSlochteren (burgemeester Verste­gen is helaas verhinderd wegensziekte).Totslotkrijgenookallemen­sendiehebben meegewerkt aan detotstandkomingvandemonsterkluseen gratis exemplaar en een bloe­metje aangeboden. Plus een pen­nensetje van Ten Boer. "Dieschrijftdieblijft: aldus mevr.Pot.Uiteraard is erook een woord vandankaanallen diemateriaal beschik­baar hebben gesteld.

Naafloopvanhetofficiëlegedeeltedrommen demensenbinnen om dedoor henbestelde boeken af teha­len; sommigengaanzelfs met heletassen volnaarhuis. (Met prachtigogendenaslagwerkenvan ruimvierkiloper stuk!)

Hillie Ramaker-Tepper

I :t;!ç'r'''o"",_""""' .._I....nL~,.-.a;o ·54'~8r

liJm,,;; ter V'm

Goederen gebracht indeL.v.d. Veenstraat 3Garmerwolde (050) 541 3045wordenvrijdagavondthuisgebracht

Tevens:Suède-reinigingstoppage enkledingreparatie

GOED VOOR UWGOED

DAMESMODEJolanda Spraakman

Hendrik Westerstraat 26 - 9791CT Ten Boer

Telefoon (050) 302 34 17Valckestraat la - Tel. 3021785 - Ten Boer

REINDERvld VEEN

I

Voor bedr ijven en particu li erhandel in:• Pallet · en magazijnstellingen

• Magazijnwagens• Palletwagens• Kantoorkasten• Gebruikte kantoormeubelen

• Enz.• "Top way " prof. aluminium

steigers. trappen en iadders

Nijverheidsweg6 Ten BoerTelefoon 050·3024833B.g.g. aso ,3022689Fax aso -3024834Mobiel 06 - 51581046

..so-------ot

E ct'lijk t-IOl-ájV\euGe l.MClke.·ij

Gespecialiseerd inboekenkasten en tafels

Restauratie van Antieke meubels.

Bezoek op ma. t!mvr, na(tel.) afspraakzaterdagsbent u de geheledagwelkom

Dorpsweg 58·9795 PG GarmerwoldeT (050) 5494580· F (050) 5494579

AutorijschoolVRIESEMAVamor L.M.1. gediplomeerd

Examentrainingper computer

Theoriecursus:dinsdagavond

19.30 uur.

Wigboldstraat 20Ten Boer

Telefoon 050 - 3021905

SchoenmakerijSleut~lsë'rvice

to -,fiJi I i ,

MidéleljansKajuit 322ALewenborgGroningen

Tel. : 050-5410286

Gediplomeerdschoenhersteller

os:ww ON- (()

::J::JI-~Iil({)

BOUWBEDRIJF "' ...."' ....°o<{a: om

e') e')

ABE 0 I >::J lil0

ffjalO<{ 1il <D00

Oa:Z~ x~ -

Nijverheidsweg 8 ZWW W LL .!Ö!:::: .g

9791 DA Ten Boer O>a:a: ~:.

RliTSEftll;A:::.J ---' ,:.:J._ =:---' ~_ ' __fll...1J ._ ........::.

Sierbestrating

Showterras 3000 m-Grasd ijkweg 31a - 9798 TC Garmerwolde

Telefoon (050) 5493228

Bornholmstraat 4 - 9723 AX GroningenTelefoon (050) 313 86 00

" I------ ~.. -

Ogen zijn niet standaard,onze contactlenzenevenmin .

• moder ne contuctlcnssystc mc n e ~cJi plomccnlc speeta lls ten

Boekholt - HensbroekBrillen - Con tactlenzen - Hoort oestell en

Winkelcent rum LewenborçKajuit 28 1 - 9733 CV Groninçen

Telefo on/fax (050) 5490549

15

Foto van de maandSommige mensen hangen wel erg aan hun oude spijkerbroek;het spijkerbroekhangen tijdens de koninginnedag­festiviteiteninGarmerwo/de. (Foto; Henk Remerie)

RedactieFolograaf Garmerwolde:Henk Remerie 050-541 96 30Fotograaf Theslnge:Wolter Karsijns 050-302 20 71Eind-redactie:Hillie Hamaker-FepperDorpsweg 26 - 050-54153359798 PE GarmerwoldeDesiree LuikenSchoolstraat 3 - 050-30233529797 PN ThesingePenningmeesier:Karel Drabe. Stadsweg 39798 TE Garmerwolda-050·541101 9Rabobank Bedum-Delfzij lrek.nr. 32.07.05.749Abonnementsgeld € 13,55 p.j.Bij automatische incasso € 10.70p.j.Postabonnees:basistarief + portokostenPrijs per krant € 1.50Hoofdartikel op Internet:www.garmerwolde.net

Kopij inleveren via:GenTexpress@hotmail.com,bij Dorpsweg 26 ofG.N. Schutterlaan 16;uiterlijk woensdag21 juni vóór18.00 uur.

1

D'olledoameswordenweernuver i

Als alles goed is verlopen, is op dit moment na een zeer grondigeopknapbeurt deeerstepersfilterweer in gebruik genomen. Er wordtnog drukgewerkt aan een straat voorstikstofverwijdering en men isook alweer begonnen met een grootproject: deslibgistingstanken.Dat zijn de hoogste tanken op de zuivering met een lengte vanongeveer 20 meter. Ze zijneerst aan debuitenkant van hetplaatwerkontdaan, want hierwaseen stof in verwerkt die in detoekomst metdeArbo-wet zou gaan botsen. Welke kleur er voorterug komt is nogde vraag: geel met blauwe strepen? Lengtestrepen maken tochslank?

Agendatfm 28 meiKloosterkerk Thesinge; iedere zater­dag enzondagvan 14.00 - 17.00uur:hetGroningerkunstenaarspaar ClaryBezemer enWil Mazeland exposeertmetschilderijenenzijdecollages.Zondag 4 juniOpen atelier:StichtingKATVrijdag 9 juniCafé Molenzicht Thesinge;start tus­sen 18.00-19.30 uur:Jaarlijksefiets­tocht van Dorpsbelangen. Bij slechtweerwordt hetuitgesteld naar vrijdag16juni.Zondag 11 juniKloosterkerk Thesinge; 15.00 uur:OSA-concert:deEnschedesecellistRolandSiemonsspeelt desuites no.3en6voor violoncello solo van Jo­hannSebastian Bach.Entree€ 3,50(CJP/65+ € 2,50), kinderen tot 12jaar gratis.12 tfm 15 juniTen Boerster Avondwandelvier­daagseZaterdag 17 juniG.N.Schutterlaan 20 Thesinge;van10.00 -18.00 uur:Open tuinbijMen­no en DinekeZaterdag 17 en zondag 18 juniGeweidehof, Garmerwolde; van10.00- 17.00 uur:Open biologischedagenDonderdag 22 juniDagtocht "Kriskras Twente", geor-

16

ganiseerd door de reisverenigingGarmerwoldelThesinge. Info: EitjeHavenga, tel.050-541 65 16 of54162 15.Maandag 26 juniGeweidehof,Garmerwolde;19.30 ­22.00 uur:KookworkshopJuni/Ju liBoerderij Bovenrijgerweg 19, Thes­inge;20.00uur(15,17,22.23,2gen30juni en 1en 6juli) : DeRijge speeltHugo Claus. Reserveren: 06­19200878(tussen18.00-20.00 uur).Zaterdag 1 juliThesinge; vanaf 14.00 uur; Zomer­feest :spelletjes,quiz en disco.

Protestantse gemeente4 juni Pinksteren9.30 uur Thesinge - Ds. Struif11 juni11 .00 uur Thesinge - Ds. Volbeda18 juni9.30 uur Garmerwolde - Mw. Tuma25 juni9.30 uur Thesinge - Ds. Volbeda

StoomfluitjeTe koop:2stalenvoetbaldoeltjes.3x2meter,inclusief net. € 100,=; TopMolen­weg 40, Thesinge.

De oude dame inafgetakelde vorm.(Foto:SiebKlaasiwema)

.Doordat de tanken leeg kwamen,konervoordebuurteen lichtestank­verhoging ontstaan.(Dusdatbetai­kende weer even tied veur n was-

knipperopneusenwatjes ind'orenveur eventueel geluudsoverlast.)Vanaf21 april ismenzo'n vierwekenlang 7 dagen perweek 24 uur peretmaal beziggeweestom debinnen­kant schoon te krijgen. (Achterafbezienvieldestankmeedoordathetzuurstofarmis.)Hiernagaatmen demixers installeren;dezeworden zo­welboven alsbenedenbevestigden 'hebben meerdere "roervinnen", Ennog wat ditjesen datjes.Verder isereenmooigolvendafdakop devoorindikker gekomen en ikmeen een losplateau bij de buffer­tank, En er is een fundering bij dehoge tankengestort;watdaarkomtis voor mij nog een vraag, maar erkomt een antwoord op!

Met vriendelijkegroetjesSiebKlaas Iwema