LeefNu 74

32
tweemaandelijks | JAARGANG 11 | maart / april 2014 Prijs: € 6 74 Innemen antioxidanten gevaarlijk? De paardenbloem ... De ongekende kracht van ademtherapie

description

 

Transcript of LeefNu 74

Page 1: LeefNu 74

tweemaandelijks | JAARGANG 11 | maart / april 2014Prijs: € 6

74Innemenantioxidantengevaarlijk?

De paardenbloem ...

De ongekendekracht vanademtherapie

Page 2: LeefNu 74

De wereldberoemde nutritionist en voedingsexpert Udo Erasmus ontwik-kelde verschillende Microbiotica sup-plementen specifi ek voor elk lid van de familie. Het type en de hoeveelheid lichaamsvriendelijke bacteriestammen voor het beste resultaat zijn afhanke-lijk van de behoefte en de verschillen-de stadia van het leven. Alle gekozen bacteriestammen of micro-organis-men zijn speciaal ontwikkeld en getest op hun zuurweerstand. Zo weet men zeker dat deze vriendelijke bacteriën overleven in een zuur milieu.

VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK

BEPAALDE BACTERIËN ZIJN BELANGRIJK VOOR DE MENS

Ojibwa-De Roeck+32 (0)52 48 43 00 www.ojibwa.be | www.gezondevetten.be

voor meer informatie over de microbioticaproducten

Udo’s Choice Microbioticavoor jong en oud!

CHILDREN’S BLEND

voor kinderen 5-15 jaar

8 specifi eke bacteriestammen met

4 miljard levensvatbare micro-organismen

ADULT’S BLENDvoor volwassenen

16-55 jaar

8 specifi eke bacteriestammen met 12 miljard levensvatbare

micro-organismen

ADVANCED ADULT’S BLENDvoor senioren 55 plus of een extra behoefte aan

bifi dobacteriën

9 specifi eke bacte-riestammen met 24

miljard levensvatbare micro-organismen

SUPER 8 HI-POTENCY

met een bijzonder hoog percentage aan lactobacteriën

8 specifi eke bacteriestammen met 30 miljard levensvatbare

micro-organismen

SUPER 5 ZUIGTABLET

in een zuigtablet, speciaal met een hoger gehalte aan

L. Salivarius.

5 specifi eke bacteriestammen met

1 miljard levensvatbare micro-organismen

LEEFTIJDSGEBONDEN MICROBIOTICA

•Omdat de stammenselectie leeftijd gerelateerd is (voor effectiviteit) en voor iedere specifi eke leeftijd gebaseerd is op gepubliceerde klinische studies.

•Omdat de compatibiliteit van alle stammen die Udo’s Choice Microbiotica bevatten, in-vitro getest en bevestigd zijn.

•Omdat alle gebruikte bacteriestammen getest zijn op gastrische weerstand voor maximale opname.

•Omdat Udo’s Choice Microbiotica geproduceerd worden met uiterst geavanceerde apparatuur, dusdanig

dat er een zo hoog mogelijke gestandaardiseerde concentratie verkregen wordt.

WAAROM UDO’S CHOICE MICROBIOTICAMENGSELS ANDERS … EN HOOGWAARDIGER ZIJN:

OJ_adv udo's choice_148x210.indd 1 30/01/14 13:04

Page 3: LeefNu 74

3

VOORWOORD

Pascale Van den Heede

Hoofdredacteur

Biologisch, zo logisch?

Er is de laatste tijd veel te doen over biologische voeding. Is het nu wel of niet gezonder? Bevat het meer voedingsstoffen? En krijg je inderdaad minder pesticiden binnen waardoor je kans op aandoeningen zoals kanker lager is? Heeft biovoeding een positief effect op onze immuniteit, op allergieën, op de vruchtbaarheid en onze gezondheid in het algemeen?

Recentelijk zijn de resultaten van de Million Women Study [1] gepubliceerd in het British Journal of Cancer. Gedurende negen jaar werden 600.000 vrouwen gevolgd en onderzocht op de ontwikkeling van kanker. Hun eetgewoontes werden hiervoor uitgebreid in kaart gebracht. De uitkomst van de studie is dat er geen relevant verschil is qua risico op de ontwikkeling van kanker tussen vrouwen die wel en die geen biovoeding aten. De onderzoekers geven daarbij zelf aan dat onderzoek naar kanker veel langer moet lopen omdat kanker zich soms ontwikkelt op een termijn van 20 tot 30 jaar.

Uit een andere studie blijkt duidelijk dat het voorkomen van allergieën en eczeem bij kinderen opmerkelijk lager is dankzij biovoeding [2]. Kinderen die overwegend biologische zuivelproducten gebruikten, bleken op 2-jarige leeftijd 30% minder kans op eczeem te hebben.

Ik vraag me af tot welke resultaten men zou komen indien de studie over ontwikkeling van kanker kinderen van jongs af aan zou volgen. Kinderen groeien op in een vervuilde samenleving en met een voeding die in het algemeen bol staat van lichaamsvreemde substanties waaronder pesticiden en suikers. Met name de laatste decennia is de accumulatie van al die toxiciteit enorm. Alhoewel er strenge normen gelden voor de hoeveelheid pesticiden in voeding is de vraag hoe de som van al deze toxines die we binnenkrijgen onze gezondheid en die van onze kinderen beïnvloedt. Alleen al om deze accumulatie van toxiciteit te

minderen, blijf ik kiezen voor biologische voeding.

Ik wens je veel leesplezier

Referenties1. artikel De Morgen; Biovoeding; niet het ultieme wapen tegen kanker, 23 april 2014; http://www.millionwomenstudy.

org/; Bradbury, KE et al. Organic food consumption and the incidence of cancer in a large prospective study of women in the UK (2014) British Journal of Cancer. doi:10.1038/bjc.2014.148

2. http://www.louisbolk.org/nl/onderzoek/gezondheidszorg-en-voeding/voeding/koala-onderzoek

De wereldberoemde nutritionist en voedingsexpert Udo Erasmus ontwik-kelde verschillende Microbiotica sup-plementen specifi ek voor elk lid van de familie. Het type en de hoeveelheid lichaamsvriendelijke bacteriestammen voor het beste resultaat zijn afhanke-lijk van de behoefte en de verschillen-de stadia van het leven. Alle gekozen bacteriestammen of micro-organis-men zijn speciaal ontwikkeld en getest op hun zuurweerstand. Zo weet men zeker dat deze vriendelijke bacteriën overleven in een zuur milieu.

VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK

BEPAALDE BACTERIËN ZIJN BELANGRIJK VOOR DE MENS

Ojibwa-De Roeck+32 (0)52 48 43 00 www.ojibwa.be | www.gezondevetten.be

voor meer informatie over de microbioticaproducten

Udo’s Choice Microbioticavoor jong en oud!

CHILDREN’S BLEND

voor kinderen 5-15 jaar

8 specifi eke bacteriestammen met

4 miljard levensvatbare micro-organismen

ADULT’S BLENDvoor volwassenen

16-55 jaar

8 specifi eke bacteriestammen met 12 miljard levensvatbare

micro-organismen

ADVANCED ADULT’S BLENDvoor senioren 55 plus of een extra behoefte aan

bifi dobacteriën

9 specifi eke bacte-riestammen met 24

miljard levensvatbare micro-organismen

SUPER 8 HI-POTENCY

met een bijzonder hoog percentage aan lactobacteriën

8 specifi eke bacteriestammen met 30 miljard levensvatbare

micro-organismen

SUPER 5 ZUIGTABLET

in een zuigtablet, speciaal met een hoger gehalte aan

L. Salivarius.

5 specifi eke bacteriestammen met

1 miljard levensvatbare micro-organismen

LEEFTIJDSGEBONDEN MICROBIOTICA

•Omdat de stammenselectie leeftijd gerelateerd is (voor effectiviteit) en voor iedere specifi eke leeftijd gebaseerd is op gepubliceerde klinische studies.

•Omdat de compatibiliteit van alle stammen die Udo’s Choice Microbiotica bevatten, in-vitro getest en bevestigd zijn.

•Omdat alle gebruikte bacteriestammen getest zijn op gastrische weerstand voor maximale opname.

•Omdat Udo’s Choice Microbiotica geproduceerd worden met uiterst geavanceerde apparatuur, dusdanig

dat er een zo hoog mogelijke gestandaardiseerde concentratie verkregen wordt.

WAAROM UDO’S CHOICE MICROBIOTICAMENGSELS ANDERS … EN HOOGWAARDIGER ZIJN:

OJ_adv udo's choice_148x210.indd 1 30/01/14 13:04

Page 4: LeefNu 74

Heeft U genoeg zon gehad dit jaar ?

• Vetoplosbaar vitamine D3 opgelost in gezonde extra vierge olijfolie• Gemakkelijk door te slikken of om op te kauwen• 40, 120 of 360 kleine parels per verpakking• 1 Kleine mini-parel per dag• Zeer voordelige prijs

BE_D

-Pea

rls_A

d_Le

efN

u_D

U_0

114_

148x

210

Vitamine D : D-Pearls – de zonne-vitamine

Ontvang een Gratis staal D-Pearls 800Bezoek onze website: www.pharmanord.be.Download, vervolledig en stuur ons uw aanvraag. Geniet van deze uitzonderlijk aanbieding als U in het verleden nog geen staal D-Pearls ontvangen hebt.

Innoverend voor de gezondheidKwaliteit – Veiligheid – Doeltreffendheid Minervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60E-mail: [email protected]

D-Pearls – de nieuwe vitamine D referentieD-Pearls 800 is beschikbaar bij uw apotheker in verpakkingen van 40, 120 parels of in een econo mische familie-verpakking van 360 parels.

Vanaf 2,49 €per maand

Vitamine D tekort komt vaker voor dan men denkt ! 8 op 10 mensen hebben een tekort !

D-Pearls voor

iedereen, het hele jaar

door !

BE_D-Pearls_Ad_LeefNu_DU_0114_148x210.indd 1 28-01-2014 08:02:47

Page 5: LeefNu 74

INHOUD

Adverteerders

Ojibwa De Roeck Udo’s Choice Microbiotica...........................................................................2

Pharma Nord D-Pearls .....................................................................................................................4

Nutrisan Sensoril ......................................................................................................................11

Nutrisan Antistress Natural ............................................................................................22

Energetica Natura Bio-Para ................................................................................................................. 30

FIOW Congres ................................................................................................................ 32

tweemaandelijks | JAARGANG 11 | maart / april 2014

Prijs: € 6

74

Innemenantioxidanten

gevaarlijk?

De paardenbloem ...

De ongekende

kracht vanademtherapie

Erkenning LeefNu

LeefNu is sinds juni 2007, het

enige Orthomoleculaire

Wetenschappelijke Tijdschrift

erkend door de

‘European Union of Science

Journalists’ Associations’

en de ‘European Research

Advisory Board (EUR AB)’.

Vermijd langdurige inname

van pijnstillers want de

werking van pijnstillers

neemt af naarmate ze

meer en langdurig gebruikt

worden. Als het lichaam

niet de kans krijgt om het

onderliggende probleem

zelf op te lossen, zal

pijnbestrijding door middel

van medicijnen steeds

meer noodzakelijk zijn in

frequentie en in intensiteit.

Langdurige inname van

pijnmedicatie belast de nier-

en vooral de leverfunctie en

vermindert op termijn zelfs

de hersenfunctie.

nnAktueel Innemen antioxidanten gevaarlijk? ................. 6

nnVoeding Leverondersteunende voeding ......................... 7

nnGezonde recepten Oer-nasi .......................................................................... 10

nnMedisch Dossier Moeten parasieten worden uitgeroeid? ......12

Vermijd langdurige inname

van pijnstillers.............................................................. 16

nnFytotherapie Ontmoeting met: De Paardenbloem ... ........ 18

nnTherapie De ongekende kracht van ademtherapie .....20

nnUit de praktijk Stressgerelateerde klachten,

wat kun je er zelf aan doen? ............................ 23

nnKort Nieuws Slechte nachtrust: bij circa 50% van

de mensen .....................................................................26

Peterselie (petroselinum crispum) ................. 27

Denk goed na over fluorgebruik ..................... 27

nnMonografie Welke vitamine C is de beste keuze? ..........28

74

5

maart - april ‘14

Heeft U genoeg zon gehad dit jaar ?

• Vetoplosbaar vitamine D3 opgelost in gezonde extra vierge olijfolie• Gemakkelijk door te slikken of om op te kauwen• 40, 120 of 360 kleine parels per verpakking• 1 Kleine mini-parel per dag• Zeer voordelige prijs

BE_D

-Pea

rls_A

d_Le

efN

u_D

U_0

114_

148x

210

Vitamine D : D-Pearls – de zonne-vitamine

Ontvang een Gratis staal D-Pearls 800Bezoek onze website: www.pharmanord.be.Download, vervolledig en stuur ons uw aanvraag. Geniet van deze uitzonderlijk aanbieding als U in het verleden nog geen staal D-Pearls ontvangen hebt.

Innoverend voor de gezondheidKwaliteit – Veiligheid – Doeltreffendheid Minervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60E-mail: [email protected]

D-Pearls – de nieuwe vitamine D referentieD-Pearls 800 is beschikbaar bij uw apotheker in verpakkingen van 40, 120 parels of in een econo mische familie-verpakking van 360 parels.

Vanaf 2,49 €per maand

Vitamine D tekort komt vaker voor dan men denkt ! 8 op 10 mensen hebben een tekort !

D-Pearls voor

iedereen, het hele jaar

door !

BE_D-Pearls_Ad_LeefNu_DU_0114_148x210.indd 1 28-01-2014 08:02:47

Page 6: LeefNu 74

74 maart - april ‘14

AKTUEEL

Loes Sissingh-Blok

6

De publicatie van de resultaten van een Zweeds onderzoek waren de aanleiding voor de ver-

schijning van een aantal negatieve berichten over vitaminen in de media. De strekking van deze

berichten was vaak dat supplementen en in het bijzonder met antioxidanten slecht en gevaarlijk

voor de gezondheid zouden zijn en het ontstaan van kanker zouden kunnen bevorderen.

In het desbetreffende Zweedse onderzoek

was gebleken dat toediening van antioxidanten

(N-acetylcysteïne (NAC) en vitamine E) in

hoge doses de tumorontwikkeling versnelde

bij muizen met kunstmatig opgewekte long-

kanker. [1] Voor dit onderzoek werden gene-

tisch gemanipuleerde muizen gebruikt die

zeer tumorgevoelig waren. De conclusie van

de onderzoekers luidde dat antioxidanten

de tumorgroei kunnen bevorderen in risico-

groepen, zoals rokers en patiënten met

COPD die NAC krijgen.

Natuurlijk is het altijd belangrijk om hoge

doseringen alleen onder deskundige be-

geleiding in te nemen. De resultaten uit het

Zweedse onderzoek staan echter tegenover

zeer veel publicaties van onderzoek bij men-

sen, dieren en in vitro studies waaruit geble-

ken is dat antioxidanten wel werkzaam zijn,

ook tegen kanker of tegen de bijwerkingen

van behandelingen tegen kanker. [2] De aan-

name dat antioxidanten voor iedereen slecht

zouden zijn, zoals vaak in (de titels van) de

berichten wordt gesuggereerd, is natuurlijk

ongenuanceerd en veel te algemeen. Anti-

oxidanten kunnen zeer zinvol zijn, zoals uit

diverse grote studies is gebleken. Een recent

voorbeeld is ondermeer co-enzym Q10 bij

hartfalen.[3]

Innemen antioxidanten gevaarlijk?

Referenties

1. Sayin VI, Ibrahim MX, Larsson E, et al.

Antioxidants Accelerate Lung Cancer

Progression in Mice. Sci Transl Med 29

January 2014;6(221):221ra15. DOI: 10.1126/

scitranslmed.3007653;

2. Eum S1, Choi HD1, Chang MJ2, et al. Pro-

tective effects of vitamin E on chemothe-

rapy-induced peripheral neuropathy: a

meta-analysis of randomized controlled

trials. Int J Vitam Nutr Res. 2013;83(2):101-

11. doi: 10.1024/0300-9831/a000149;

3. Fotino AD, Thompson-Paul AM, Bazza-

no LA. Effect of coenzyme Q10 supple-

mentation on heart failure: a meta-analy-

sis. Am J Clin Nutr 2013;97(2):268-75. doi:

10.3945/ajcn.112.040741.

Page 7: LeefNu 74

74 maart - april ‘14 7

VOEDING

Petra Kersten

De lever is één van de belangrijkste en veelzijdigste organen in ons lichaam. Met een massa

van anderhalve kilo en 20% van het zuurstofverbruik, is de lever het meest actieve en, na de

huid, ook het zwaarste orgaan. Éen van haar belangrijkste taken is het omzetten van toxische

(giftige) stoffen in neutrale en onschadelijke stoffen.

De lever vormt het tussen-

station tussen het maag-

darmstelsel en de grote

bloedcirculatie. Al het bloed

uit de maag en darmen moet

dus eerst de lever passeren.

De lever heeft daardoor in-

vloed op de samenstelling

van het bloed. Alles wat we

bewust of onbewust ons

lichaam aandoen, probeert

onze lever te herstellen. Het gunstige van de

lever is dat het een zelfherstellende eigen-

schap heeft. Dit betekent dat deze door tijd

en rust weer schoon en gezond kan worden.

Door de obstakels te verwijderen die de lever

verhinderen haar taak op juiste en efficiënte

wijze uit te voeren, kan het lichaam terugke-

ren naar een staat van balans en vitaliteit.

De lever als allesreiniger

Er zijn vier soorten ‘gif’ voor de lever: in- en

uitwendig gif, emotioneel gif en gif op het

niveau van ons bewustzijn. Onder uitwendig

gif vallen alcohol, drugs, medicijnen, genot-

middelen, kleur-, geur-, en smaakstoffen,

uitlaatgassen en bestrijdingsmiddelen. On-

der inwendig gif scharen we afvalstoffen als

gevolg van een niet optimale stofwisseling.

Zo kunnen door het gebruik van antibiotica

en/of verkeerde voeding

toxinen in de darm ontstaan

en kunnen parasieten en

schimmels zich in de darm-

flora hechten. Ook voeding

waarvoor een allergie of in-

tolerantie bestaat, valt onder

inwendig gif. Emotioneel

gif zijn negatieve gedach-

ten zoals boosheid, angst,

agressie, stress en depressie.

De lever is de zetel van emoties. Wanneer

onze lever minder wordt belast met emoties,

we minder ‘op onze lever hebben’, kunnen

we ons meer richten op en leven vanuit ons

hart. Op het niveau van bewustzijn is de lever

verbonden met ons ego. Ons ego wil van al-

les, wil meer, beter, groter, en heeft vaak een

oordeel over onszelf en de ander. Deze ne-

gatieve oordelen en verplichtingen ‘belasten’

onze lever. Een liefdevolle, respectvolle hou-

ding naar onszelf en de ander doet de lever

goed.

Leverondersteunende adviezen

Elimineer voedingsmiddelen die intoleranties

en allergieën veroorzaken en gebruik zo min

mogelijk van de volgende stoffen en voedings-

middelen: koffie, cola, cacao, alcohol, suiker-

Leverondersteunende voeding

Page 8: LeefNu 74

74 maart - april ‘148

VOEDING

Petra Kersten

rijke producten (zoals snoep, koek, gebak,

ijs en frisdrank), vet vlees, snacks, gebak,

zoutjes, gefrituurde of gebakken voedings-

middelen en kleur-, geur-, smaak- en be-

waarstoffen.

De volgende voedingsmiddelen hebben een

positieve invloed op de lever:

l groente en fruit zoals broccoli, paksoi, prei,

ui, knoflook, witlof, andijvie, mierikswortel,

waterkers, radijs, rettich, avocado, wortels,

asperges, artisjok, tomaat, grapefruit, ap-

pel, bessen en citroen;

l biologische producten bevatten geen

kunstmatige toevoegingen en nauwelijks

of geen resten van bestrijdingsmiddelen.

Fruit en groenten bevatten stoffen die be-

langrijk zijn voor de ontgifting van de lever.

Een groene smoothie bevat veel groente en

fruit en ondersteunt de lever dus uitstekend,

mits de spijsvertering de smoothie goed kan

verteren. Wortels bevatten bètacaroteen en

dat helpt de lever ontgiften; een glas wor-

telsap per dag is aan te bevelen.

De lever heeft een haat-liefdeverhouding

met vetten. Aan de ene kant kan de lever

niet zonder goede onverzadigde vetten. Aan

de andere kant doet een teveel aan vet-

ten of verkeerde vetten de lever geen goed.

Het gaat om de juiste balans.

Goede vetten voor de lever zijn koudgeperste

oliën en vetten:

l zonnebloemolie;

l sesamolie;

l maïskiemolie;

l lijnzaadolie;

l teunisbloemolie;

l vetten uit vette vis (haring, tonijn, zalm,

sardine of makreel).

Vetten en oliën die belastend zijn voor de lever:

l geraffineerde oliën en vetten;

l geharde, gehydrogeneerde oliën;

l warm geperste oliën;

l oliën verkregen uit extractie met

chemische oplosmiddelen;

l te veel verzadigde vetten.

Page 9: LeefNu 74

74 maart - april ‘14 9

VOEDING

Petra Kersten

Ondersteunende kruiden

Er zijn tal van planten, kruiden en supplemen-

ten die de lever ondersteunen. Hieronder tref

je enkele veel gebruikte supplementen:

• mariadistel bevat silyma-

rine, een stof die toxische

stoffen neutraliseert en de

lever herstelt;.

• artisjok: de bittere stoffen

in een artisjok hebben een

beschermende werking op de levercellen;

• paardenbloem (wortel) is

een leverversterkend kruid

en ondersteunt de ontgif-

ting. (Redactie: zie ook het

artikel “de ontmoeting met de

paardenbloem“ op pagina 18)

• alfaliponzuur heeft een beschermende en

reinigende werking op de lever;

• geelwortel (kurkuma) be-

hoort tot de familie van de

gember en beschermt de

lever tegen gifstoffen.

De heetwaterkuur is een oud Ayurvedische

manier om afvalstoffen te verwijderen, de

spijsvertering te versterken en de reserve--

energie te vergroten. Het helpt de lever met

het uitscheiden van afvalstoffen. Kook 1200

ml bronwater gedurende 20 minuten. Voeg

aan het eind een mespunt gemalen gem-

berwortel of vers geraspte gemberwortel toe.

Schenk dit water in een thermosfles. Drink

gedurende de dag telkens kleine slokjes, zo

heet mogelijk als kan.

Kort samengevat

Voor het versterken van de lever is een juiste

voeding rijk aan leverondersteunende be-

standdelen en arm aan belastende bestand-

delen de basis. Deze voeding werkt alleen

als je ook de rest van je levensstijl aanpast

en voldoende beweging, ontspanning en

rust inbouwt. Vermijd belastende en toxische

stoffen en omstandigheden en verwen jezelf

met massage, yoga en meditatie. Daarnaast

is het verstandig om te kijken naar je ma-

nier van leven: doe je de dingen die je leuk

vindt en waar je goed in bent? Ga je om met

mensen die je stimuleren en energie geven?

Probeer je leven zoveel mogelijk te sturen

richting stimulerende, inspirerende en liefde-

volle contacten, zowel privé als zakelijk. Hier-

door kan je accu (bijnieren) weer opladen en je

lever herstellen. Helpen deze maatregelen niet

voldoende of wil je een individueel advies?

Raadpleeg een natuurgeneeskundig arts of

therapeut.

Literatuur

Wat heb je op je lever? Marijke de Waal Malefijt.

ISBN: 90-202-4302-0;

Het energieherstelplan. Marijke de Waal Malefijt

en Tanja Visser. ISBN: 978-90-6378-769-1.

Kijk voor meer informatie op:

www.natuurdietisten.nl

www.pgpraktijk.nl

www.groenesmoothies.nl

www.petrakersten.com

Auteursgegevens

Petra Kersten,

diëtist & orthomoleculair therapeut

www.petrakersten.com

Page 10: LeefNu 74

74 maart - april ‘14

Voor veel mensen bestaat de ideale voedingsbasis uit groenten, fruit, eiwitten (vlees, ge-

vogelte, vis, ei), noten, pitten en zaden. Zij hebben baat bij het weglaten van (geraffineerde)

koolhydraten zoals suiker, brood, meelproducten (o.a. pasta, pizza), rijst en aardappelen.

Deze voeding wordt ook wel paleolithische voeding of oervoeding genoemd omdat deze

voeding overeenkomt met hoe de oermens in het paleolithische tijdperk at.

10

Oer-nasi

GEZONDE RECEPTEN

Yvonne van St igt

Nasi Goreng is een koolhydraatrijk gerecht

wat niet helemaal past binnen het concept

oervoeding. Door de rijst te vervangen door

bloemkool kunnen we toch genieten van

dit van oudsher uit Indonesië afkomstige

gerecht. Een prima alternatief ook als je niet

van bloemkool houdt want de bloemkool-

smaak overheerst niet.

Ingrediënten per 2 personen:

1/2 bloemkool • 1 grote prei met het groene

loof • 200 g gesneden witte kool • 200 g kal-

koenfilet • 1 ui, verse knoflook • 1 el ketoembar

1 el koenjit • 1 el djahé • 1 el laospoeder • stukje

trassi ter grootte van een doperwt • 1 el kokos-

olie en zout.

Bereidingswijze

Hak de bloemkool in de keukenmachine

fijn tot rijstkorrelgrootte. Snijd de prei in smal-

le ringen en was ze. Snipper de ui. Snijd het

kalkoenvlees in dobbelsteentjes. Verwarm

de kokosolie en braad het vlees goudbruin.

Voeg zout en kruiden toe en schep het ge-

heel om. Voeg de gesneden ui, de gepers-

te knoflook, de prei en de witte kool toe en

blijf omscheppen. Als de groenten slinken,

kan de fijngehakte bloemkool erbij. Bak de

bloemkool kort mee, totdat deze beetgaar is.

Serveer de nasi met een gebakken ei, augurk en notensatésaus.

NotensatésausIngrediënten per 2 personen:6 el gemengde notenpasta, cashew- of amandelpasta • 0,2 l kokosroom1/2 tl gemberpoeder • kokosolie • 1/2

- 1 teentje

knoflook (geperst) • 1/2 tl sambal • zout.

BereidingswijzeVerhit de kokosolie in een klein pannetje en fruit de knoflook lichtbruin. Voeg de noten-pasta toe en verwarm deze mee. Voeg de kruiden, de sambal en het zout toe en roer het geheel door. Schenk op een laag vuur al roerend de kokosroom toe. Zorg dat de saus niet meer kookt om schiften te voorkomen.De typische kokossmaak is in deze saus niet meer terug te vinden, de kokosroom zorgt er-voor dat de saus minder snel schift.

Page 11: LeefNu 74

De stap om brood los te laten, is voor velen groot. Voor hen is er een tussenoplossing: de amandelcracker. Crackers van amandelmeel en zaden zijn een lekkere aanvulling bij een sala-de of soep of als vervanger van toastjes. Amandelmeel is erg calorierijk, daarom is het niet aan te raden deze crackers dagelijks en in grote hoeveelheden te eten. Noten bevatten net als gra-nen fytinezuur en hebben daardoor een minder gunstig effect op de mineralenhuishouding.

AmandelcrackersIngrediënten150 g amandelmeel • 1 ei • 75 g gemengde za-den en pitten (sesamzaad, lijnzaad, chiazaad, zonnebloem- en/of pompoenpitten)• 1 à 2 el olijfolie of kokosolie • 4 g zout

Maak een deeg van de ingrediënten en rol het deeg egaal uit tussen twee vellen bak-papier. Verwijder het bovenste vel papier en maak met een mes ruitvormige lijnen in het deeg. Leg dit op een bakplaat in de oven. Bak de crackers 20-25 minuten op 150 °C tot deze lichtbruin zijn.

Variaties: l Kruid de crackers met tijm of rozemarijn.l Voeg stukjes fijngesneden vijgen toe aan

het deeg.l Maak er pittige crackers van door wat

geitenkaas door het deeg te mengen.l Met een teentje uitgeperste knoflook wor-

den de crackers een lekker borrelhapje.l Maak ronde crackertjes: steek met een

klein glas ronde vormen uit het deeg.

GEZONDE RECEPTEN

Yvonne van St igt

Yvonne van Stigt • www.oergezond.nu

Ashwagandha kan gebruikt worden in

kortstondige stress-situaties; het versterkt de levenskracht, helpt bij innerlijke onrust en is

een doeltre� end middel tijdens drukke werkzaamheden.

helpt bij geestelij ke druk en inspanning!

Sensoril

• Eeuwenlang gebruik, als Ashwagandha in de Ayurvedische gezondheidszorg• Wortel- en bladextract aangezien beide plantenbestanddelen actieve componenten bevatten• Geproduceerd volgens een zéér specifi ek gepatenteerd proces• Unieke samenstelling door hoge standaardisatie op 3 belangrijke bioactieve stoff en nl glycowithanoliden, oligosacchariden en withaferine A• Vrij van scopolamine, pyrrolizidinealkaloïden of aristolochiazuur die toxisch zijn• Geschikt voor dagelijkse inname• Beproefde kwaliteit

Hoe onderscheidt Sensoril zich van de andere ashwagandha preparaten?

Samenstelling per vegetarische capsule: Ashwagandha (Withania somnifera) wortel- en bladextract 150 mg, gestandaardiseerd op 32% oligosacchariden, 10% glycowithanoliden en 0,5% withaferine A

Dosering: 2 x 1 capsule per dag CNK: 2792-778 | PRIJS € 19,52

Focused on Science, Driven by Nature

ISO 22000

ISO 22000 CERTIFIED

Dit product is verkrijgbaar bij uw apotheek.

Nutrisan bvba | Egide Walschaertsstraat 22 bus i2800 Mechelen | Tel. +32 (0)15 21 51 00

[email protected] | www.nutrisan.com

Nutrisan bvba | Egide Walschaertsstraat 22 bus i | 2800 MechelenTel. +32 (0)15 21 51 00 | [email protected] | www.nutrisan.com

nutrisan_advA6PORTRAITsensoril.indd 1 25/04/14 17:23

Page 12: LeefNu 74

74 maart - april ‘1412

MEDISCH DOSSIER

Walter OM Faché

In het eerste deel van het artikel over parasieten onderzochten wij de resistentie van para-

sieten en hoe wij moeten streven naar een vreedzame co-existentie of medebestaan van de

parasieten in plaats van ze uit te roeien. Hoe door het uitroeien van parasieten zelfs nieuwe

ziekten in de darm kunnen worden teweeg gebracht en hoe wij ons moeten opstellen tegen-

over parasieten, is de volgende uitdaging om te onderzoeken. Dit willen wij samen met de

lezer ontrafelen in het tweede deel.

Drang tot het uitroeien van parasieten

Je lichaam lijkt één enkel organisme, maar

van binnen leven 100 triljoen soorten bacte-

riën. Zonder deze bacteriën zouden we niet

kunnen leven. Ze zijn essentieel voor een

goede werking van het immuunsysteem

en het verteringsproces van voedsel. Echter,

wanneer je veel klachten hebt in maag en dar-

men, dan kan dat duiden op een verstoring

van het evenwicht in de groei van bacteriën

en andere organismen in je lijf. De meeste

bacteriën vind je in de spijsvertering en voor-

al daar ontstaan veel klachten. Niet geheel

verwonderlijk zitten daar ook meestal de pa-

rasieten of schimmelinfecties. Zij ontstaan

wanneer de balans verstoord is geraakt, vaak

door externe bronnen, en slechte bacteriën

de overhand krijgen.

Uit de volgende voorbeelden blijkt dat door

het uitroeien van parasieten nieuwe vormen

van ziekten kunnen ontstaan. Colitis en ziek-

te van Crohn kunnen oprukken. In beide ge-

vallen gaat het om heftige aanvallen op het

darmslijmvlies door het eigen immuunsys-

teem. In arme landen zijn deze ziekten vrijwel

onbekend, maar in de snel rijk geworden lan-

den en de welvarende steden is er sprake van

een epidemie van colitis en ziekte van Crohn.

De opkomst van deze ziekten werd veroor-

zaakt door uitroeiing van ingewandswormen.

In landen waar de ingewandswormen recent

zijn verdwenen, zijn colitis en Crohn nu snel in

opmars. Zelfs landbouwhuisdieren (schapen,

geiten, ...) beginnen last te krijgen van darm-

kwalen nu ze met ontwormingspreparaten

als Ivermectine behandeld worden.

In geïndustrialiseerde landen heeft 20% van

de bevolking last van allergische aandoe-

ningen, terwijl je die elders in de wereld nau-

welijks zult vinden. De oorzaak zou kunnen

zijn dat in onze geïndustrialiseerde contreien

getracht wordt volledig parasietenvrij te leven

door antiparasitaire medicijnen te gebruiken.

Wellicht leidde dit ook tot andere immuun-

ziekten zoals diabetes type 2 en zijn ze ook

verantwoordelijk voor de opmars van allerlei

allergieën.

Moeten parasieten wordenuitgeroeid?

DEEL 2

Page 13: LeefNu 74

74 maart - april ‘14 13

MEDISCH DOSSIER

Walter OM Faché

De immunoloog Neil Lynch vergeleek Vene-

zolanen (Venezuela) die in huizen met stro-

mend water en toiletten woonden met arme

landgenoten uit de sloppenwijken. Terwijl 43%

van de welgestelden last had van allergieën,

kwamen bij slechts 10% lichte worminfecties

voor. Bij hun arme landgenoten was het per-

centage allergieën minder dan 22%, terwijl

hun aantal worminfecties tot 30% opliepen.

Bij indianen uit de Venezolaanse regenwou-

den vond Lynch 88% ingewandswormen, ter-

wijl allergieën volledig ontbraken.

Parasieten zijn uitstekende milieubewakers

Zonder de invloed van parasitaire wormen

loopt ons immuunsysteem een grote kans

heftiger te reageren zoals op onschuldige

kattenhuidschilfers en allerlei schimmels.

Wellicht moeten we met parasieten leren sa-

menleven en ze gecontroleerd tolereren. Het

is onmogelijk alle parasieten te elimineren

(evenals bacteriën en virussen!) Trouwens

gezonde ecosystemen zitten vol parasieten!

Parasieten vormen zelfs een aanwijzing voor

een gezond en goed functionerend ecosys-

teem en als de parasieten in een bepaald

gebied verdwijnen, is er waarschijnlijk iets

mis. Bepaalde ziekten kunnen in bedwang

gehouden worden via parasieten!

De stoffen die parasieten gebruiken om ons

immuunsysteem te manipuleren kunnen ons

wellicht beschermen tegen de steeds wijzi-

gende levensomstandigheden. De vreemde

eiwitten van parasieten leren ons immuun-

systeem minder op hol te slaan! Parasieten

zadelen ons niet altijd alleen met ziekten op,

in sommige gevallen vormen ze juist het me-

dicijn. Hoewel bepaalde parasieten schade-

lijk zijn en ons zelfs kunnen doden!

Daartegenover zijn parasieten uitstekende

milieubewakers omdat zij veelal hoog in de

voedselketen zitten. Een mooi voorbeeld vin-

den wij in de volgende voedselketen. Roei-

pootkreeftjes eten voedsel uit het water dat

besmet is met het toxische nikkel metaal,

maar ze hebben daar geen last van. Doch

deze kreeftjes worden gegeten door vissen,

die op hun beurt worden gegeten door gro-

tere vissen. Deze vissen vallen ten prooi aan

vogels, die vervolgens weer door roofdieren

worden gegeten. Naarmate de nikkel in de

voedselketen stijgt, neemt de concentratie

steeds meer toe. De hoogste concentratie

vind je in parasieten, waarvan velen zelfs

leven van de roofdieren aan de top van de

voedselketen. Lintwormen bevatten soms

wel honderden malen meer lood of cadmium

dan de vissen waarin ze leven, en duizenden

malen meer dan het omringende water.

Lintworm

Page 14: LeefNu 74

74 maart - april ‘1414

MEDISCH DOSSIER

Walter OM Faché

Parasieten behouden een ecologisch

evenwicht

Parasieten zijn juist in staat om het delica-

te evenwicht te bewaren tussen het vee en

het gras waarvan het afhankelijk is. Indien

dieren massaal moeten samenhokken (bat-

terijkippen, varkenstapel,...), kunnen meer

parasieten deze huisdieren parasiteren als

een regulerend effect om de stapel in toom

te houden. Vandaar dat de fokker antipara-

sitaire middelen inzet om toch een maximaal

aantal dieren per oppervlakte te kunnen huis-

vesten. Om ziekten bij huisdieren onder con-

trole te krijgen zonder antiparasitaire midde-

len, is het noodzakelijk de dieren meer ruimte

te geven en de immuniteit te versterken.

Wij kunnen dit ook toepassen bij het dicht

samentroepen van mensen in bijvoorbeeld

getto’s, bidonvilles, steden en woonwijken.

De recente acute ziektedoorbraken bij dier

en mens (Sarsvirus, Ebola, kippencholera,

varkenspest, resistente bacteriële infecties,

schimmelexplosies op planten, bomen en

Candidaschimmels bij mensen) zijn prachti-

ge voorbeelden van ecologisch ziekten die te

wijten zijn aan een dysbalans tussen mens

en milieu.

Parasieten kunnen schommelingen in popu-

latiegrootte dempen waardoor uitroeiïng van

bepaalde dieren (o.a. vossen en kippen) niet

nodig is, met andere woorden de populatie

wordt in bedwang gehouden via parasieten.

Leren leven met parasieten

In de jaren dertig kwam de chemische in-

dustrie in de landbouw op. Met DDT kwam

er een krachtig pesticide op de markt, omge-

ven van een modern wetenschappelijk aura.

Synthetische chemische pesticiden werden

massaal ingezet tegen parasieten. De mens

kon de natuur aan zich onderwerpen, doch

na veertig jaar werden de insecten DDT-resis-

tent! Bovendien cumuleerde DDT in de voed-

selketen, waardoor regenwormen en vogels

zwaar werden getroffen. Zelfs nu nog wordt

het DDT gevonden in de moedermelk en in

de dieren in de Noordpool. Milieubewegingen

keerden zich tegen deze chemische bestrij-

dingsmiddelen en de biologische bestrijding

kreeg terug een kans! De cassavewolluis

vernietigde de cassave in Afrika waar 200

miljoen mensen voor hun dagelijkse voeding

afhankelijk van zijn. Door parasitaire wespen

uit te zetten werd de cassavewolluis besmet

en effectief biologisch bestreden.

Cassavewolluis.

Page 15: LeefNu 74

74 maart - april ‘14 15

MEDISCH DOSSIER

Walter OM Faché

De Europese paling is besmet met gevaarlij-

ke chemicaliën, er is een keurmerk nodig om

veilig paling te eten.

Canadese ecologen stelden vast dat paling

uit een met kalk behandelde rivier een veel

grotere diversiteit aan lintwormen, zuigwor-

men en andere parasieten bevatten, terwijl

de paling uit de sterkst verzuurde rivieren het

vaakst vrij van parasieten waren. “Er is vol-

doende bewijs dat ook bij mensen de diver-

siteit aan parasieten het risico op bepaalde

ziekten bepaalt”, zegt Johnson. Ook hebben

recente studies aangetoond dat een vermin-

derde diversiteit aan gastheren het risico op

een infectie bij planten, zoogdieren en vogels

vergroot. Een daling in het aantal gewervelde

gastheersoorten voor de teek die de ziekte

van Lyme overdraagt, bijvoorbeeld, kan het

risico op een infectie bij de mens doen toe-

nemen [1,2].

Samengevat

Gezonde ecosystemen zitten vol para-

sieten, en in sommige gevallen zijn ze

voor hun welzijn zelfs van parasieten af-

hankelijk. De mens verandert zijn omge-

ving en brengt de biosfeer uit zijn even-

wicht. Misschien kunnen parasieten dit

evenwicht terug in orde brengen.

Parasieten vormen een aanwijzing voor een

gezond en goed functionerend ecosysteem.

Het tegenovergestelde geldt evenzeer: als

de parasieten in een bepaald gebied ver-

dwijnen, is er waarschijnlijk iets mis.

Redactioneel:

Naast de chemische lichaamsvreemde

aanpak van parasieten bestaan er na-

tuurlijke middelen die parasieten naar een

niveau kunnen terugbrengen zodat het

lichaam er geen last van heeft.

Referenties

1. Johnson P TJ, Preston DL, Hoverman JT, et al. Host and parasite diversity jointly regulate pathogen transmission in complex communities. Proceedings of the National Academy of Scien-ces of the United States of America (PNAS), nr 10. 110: 16916-16921, 2013;

2. Johnson PTJ, Preston DL, Hoverman JT, et al. Species diversity reduces parasite infection through cross-generational effects on host density. Ecology 93:

56-64, 2012.

Overige referenties zijn vernoemd bij het eerste artikel en kun je vinden op de website, www.orthofytomedia.org.

Europese paling

Page 16: LeefNu 74

74 maart - april ‘1416

MEDISCH DOSSIER

Angél ique De Beule

De werking van pijnstillers neemt af naarmate ze meer en langdurig gebruikt worden. Als het

lichaam niet de kans krijgt om het onderliggende probleem zelf op te lossen, zal pijnbestrij-

ding door middel van medicijnen steeds meer noodzakelijk zijn in frequentie en in intensiteit.

Langdurige inname van pijnmedicatie belast de nier- en vooral de leverfunctie en vermindert

op termijn zelfs de hersenfunctie.

Volgens professor Koen Paemeleire van de

dienst neurologie aan het Universitair Zie-

kenhuis Gent lijden meer dan 100.000 Bel-

gen aan chronische hoofdpijn als gevolg

van pijnstillers! Deze extra hoofdpijn treedt

op bij gebruik van pijnstillers gedurende 10

tot 15 dagen per maand of meer. Professor

Paemeleire raadt dan ook aan om pijnstil-

lers niet langer dan acht dagen per maand

te gebruiken en maximaal twee per dag. De

bevindingen van prof. Paemeleire worden

bevestigd door het Britse National Institute

for Health and Clinical Excellence (NICE). [1]

Als de gewone ontstekingsremmers (met

paracetamol en aspirine als meest gekende)

na verloop van tijd niet krachtig genoeg meer

zijn en de pijn chronisch is geworden, gaat

men over op opioïden. Opioïden zijn afgeleid

van opium en hebben een werkingsspec-

trum van mild tot zeer krachtig. Fabrikanten

hebben voor ons meer dan dertig verschillen-

de opioïden beschikbaar gesteld. Wie begint

met de milde middelen zal na verloop van tijd

naar steeds krachtigere medicijnen verlangen.

Pijnloos zonder pillen?

De uitdaging is om zonder pillen pijn te be-

strijden. Acupunctuur is in ons land al heel

lang bekend en kan pijn zodanig bestrijden

dat geen anesthesie nodig is voor een opera-

tie. Ook hypnose is effectief: tal van mensen

hebben tandbehandelingen ondergaan zon-

der de gebruikelijke verdoving nadat ze wer-

den gehypnotiseerd. Hypnose en acupunc-

tuur zijn echter niet voor iedereen onmiddellijk

beschikbaar.

Vermijd langdurige inname van pijnstillers

Page 17: LeefNu 74

74 maart - april ‘14 17

MEDISCH DOSSIER

Angél ique De Beule

Dat brengt ons bij dr. Garland die in twee pu-

blicaties de werkzaamheid van zijn pijnloze

methode aantoont: Mindfulness-Oriented

Recovery Enhancement (MORE). [2]

De drie steunpilaren van de methode zijn:

1. Het trainen van de geest om toenemen-

de bewustwording van het hier en nu te

creëren waardoor de persoon controle

krijgt over zijn gedachten en zo gewoon-

tepatronen kan aanpakken;

2. Vervolgens worden deze gedachten ge-

herwaardeerd zodat de bedoeling achter

een ongewenste gebeurtenis betekenis

krijgt en persoonlijke groei ten goede

komt;

3. Hierna wordt de aandacht geconcentreerd

op positieve gebeurtenissen waardoor de

aandacht getrokken wordt op de effecten

hiervan op het lichaam, zoals een mooi

landschap bewonderen, zich innig ver-

bonden voelen met iemand die men lief

heeft.

“Omdat lichaam en geest verbonden

zijn, kunnen mentale beelden problemen

als pijn zowel psychologisch als biolo-

gisch aanpakken. Alles wat in de geest

gebeurt, uit zich in het lichaam”, meent

Garland. Ieder hypnotherapeut ziet nu

zijn werk wetenschappelijk bevestigd.

Bovendien is deze ‘mind over matter-

boodschap’ een zoveelste bewijs dat de

moderne behandelkunde een grote fout

gemaakt heeft toen ze lichaam en geest

apart gingen aanpakken.

Referenties

1. http://www.nice.org.uk/nicemedia/

live/13901/60853/60853.pdf

2. Garland EL, Manusov EG, Froeliger B, et al.

Mindfulness-Oriented Recovery Enhan-

cement for Chronic Pain and Prescription

Opioid Misuse: Results From an Early-Stage

Randomized Controlled Trial. Journal of Con-

sulting and Clinical Psychology, 2014; DOI:

10.1037/a0035798

Page 18: LeefNu 74

74 maart - april ‘1418

FYTOTHERAPIE

Jaap Slegt

In de lente is het voor de paardenbloem tijd om zijn gezicht te laten zien. Eerst

schuchter - in rozetvorm - groeien de blaadjes en dan opeens zie je ze overal.

Trots en fier op de steel, fel geel gekleurd als de zon, alsof hij wil zeggen:

“Hallo, kijk naar mij, hier sta ik”. De paardenbloem trekt altijd de aandacht,

in bermen, weilanden en op dijken. Natuurlijk blies je als kind ook de zaadjes

van zijn bol en keek je verwonderd hoe die kleine parachuutjes meegevoerd

werden door de wind. Maar de paardenbloem heeft je nog veel meer te ver-

tellen. Laten wij dit kleine wonder der natuur eens nader bekijken.

Taraxacum officinale is de zondagse Latijnse

naam. Deze naam gebruikt men omdat deze

over de hele wereld begrepen wordt. De naam

is waarschijnlijk afkomstig van het Arabische

‘tarakhchacon’, waarmee men een plant met

gele bloemen aanduidde, die men gebruikte

om oogziekten te genezen. In het Grieks staat

‘taraxis’ ook voor oogziekte. Daarnaast heeft

taraxacum wel vijfhonderd volksnamen, van

molsla, schurftbloem, duvelsbloem tot leeuw-

entand. Bekende Nederlandse namen zijn

paardenbloem of konijnenblad omdat deze

dieren het een lekkernij vinden. Maar ook de

naam pissenkruid of papenkruid is ooit ge-

bruikt. De eerste naam is een verbastering

van de Franse benaming ‘pissenlit’ en duidt

op de urinedrijvende eigenschappen. En als

je kijkt naar het witte rondje dat overblijft na

het afblazen van de wollige zaadjes, ziet dat

eruit als het witte kapje op het hoofd van de

paus of monnik en begrijp je de naam papen-

kruid. Maar de allermooiste naam is ‘sponza

solis’, die staat voor ‘bruidegom van de zon’.

Dit omdat de bloem, net als de zonnebloem,

met de zon meedraait.

Traditionele fytotherapie

Vanaf de 16e eeuw is de paardenbloem een

officieel geneeskrachtige plant voor de lever,

gal, spijsvertering en nieren. De wetenschap

van nu heeft deze werkingen aangetoond

met veel onderzoek naar de inhoudsstoffen.

Het meest bekend zijn de zogenoemde ‘bit-

terstoffen’ en ‘kaliumzouten’ in de blaadjes

en wortel van de plant. De bitterstoffen prik-

kelen sensoren op de tong die onmiddellijk

een boodschap naar de spijsvertering sturen

om maag- en darmsappen en gal aan te ma-

ken. Tegelijkertijd worden de nieren geprik-

keld vocht af te drijven. Taraxacum is verder

goed voor de darmfunctie, het voorkomen

van galstenen en het in stand houden van

een optimale zuur-basebalans.

Ontmoeting met:

De paardenbloem ...Taraxacum officinale

Page 19: LeefNu 74

74 maart - april ‘14

Ben je boos? Pluk dan een ... paardenbloem

Boosheid en frustratie hebben een negatieve

invloed op onze leverfunctie. Het zijn immers

emoties die ontstaan als je iets niet kunt ver-

teren. Soms zijn de emoties zichtbaar in irrita-

tie naar de buitenwereld, dan zoek je als het

ware een kapstok om je boosheid aan op te

hangen. We steken dan bijvoorbeeld onze

vinger op in het verkeer of zijn heel fel als

iemand voor onze beurt gaat in een winkel.

Eigenlijk word je dan niet boos, maar ben je

al boos. Als dit lang voortduurt, belast dit de

leverfunctie. Klachten als onrust in de nacht

met zweten, slapeloosheid, vermoeidheid bij

het opstaan, winderigheid en een wisselende

ontlasting kunnen het gevolg zijn. Het is dan

hoog tijd om de paardenbloem in te zetten.

De verhoogde galaanmaak kan er voor zor-

gen dat het ‘onverteerbare’ verteerd gaat wor-

den. Dan verdwijnen niet alleen de klachten,

maar ook de boosheid smelt en er ontstaat

ruimte voor een blijere blik.

Spirituele bloem

De paardenbloem wordt geboren in de len-

te, groeit voorspoedig op en staat midden in

het jaar volop te bloeien. ’s Morgens wordt

hij wakker, opent zich voor het licht van de

zon, neemt alle indrukken in zich op en als

het donker wordt, sluit de bloem zich en gaat

alles rustig verwerken. In de ochtend wordt

de paardenbloem weer opnieuw geboren en

geniet van de dag alsof het zijn eerste is. Dan,

als hij is uitgebloeid, sluit de bloem zich een

tijdje. Alle indrukken en wijsheid die hij in het

leven heeft opgedaan, worden omgezet in

zijn vele zaadjes. Vervolgens opent de paar-

denbloem zich weer en zien wij een prachtige

pluisbol. En dan... is het tijd. Een windvlaag

of een kind blaast de pluizenbol weg en alle

kennis gaat op weg naar een nieuwe plek

om opnieuw geboren te worden. Zijn taak is

volbracht, het is tijd om te rusten met de ge-

ruststellende zekerheid dat hij voort zal leven

in zijn nakomelingen. Toch mooi, zo’n bood-

schap van de Taraxacum officinale.

19

FYTOTHERAPIE

Jaap Slegt

Literatuur

• Verhelst dr. G. Groot Handboek Genees-

krachtige planten. ISBN 9080778427;

• Dodoens Cruydeboek 1554. Jubileumuitgave

De Driehoek;

• Hellemond J.v. Fytotherapeutisch compendi-

um. Uitgeverij Bohn, Scheltema en Holkema.

ISBN 903130905-2;

• Uyldert M. Lexicon de Geneeskruiden. Uitge-

verij De Driehoek 2e druk;

• Scherf Gertrud. Heksenkruiden en Toverplan-

ten. Uitgeverij Deltas. ISBN 90-447-0160-1.

Page 20: LeefNu 74

74 maart - april ‘14

Een diepe ontspannen buikademhaling verbindt ons met onze eigen rustige natuur. Dit inner-

lijk verbonden zijn is zowel een natuurlijke bescherming als versterking van onze gezondheid.

Jammer genoeg zijn veel mensen de voeling met deze bron van rust verloren of zijn er nog

onwetende over. Stress en spanning hoeven helemaal geen problemen te geven zolang we

voeling kunnen maken met het rustgevende in onszelf.

Door middel van rustig en ritmisch ademen

worden onze denk- en gevoelswereld aange-

stuurd en kunnen we harmonie en evenwicht

ervaren. Innerlijke rust of ademrust is meer

dan ooit het antwoord op de toenemende

prestatie- en tijdsdruk waar we als westerse

mens mee te maken hebben. Met onze eigen

ademhaling kunnen we ons in slaap wiegen,

een goed gevoel oproepen en ons leren

beheersen waar nodig. Ademrust is zoveel

meer dan een slaappil, spierontspanner, tran-

quillizer of antidepressivum. Het is een bron

van zelfvertrouwen en eigenwaarde. Het leert

ons om overal op onszelf te kunnen reke-

nen en rustig onszelf te kunnen blijven in de

confrontatie met de steeds wisselende ge-

beurtenissen in ons leven. Ademrust draagt

bij tot een kwaliteit van leven die zijn gelijke

niet heeft. Vanuit ademrust hebben we geen

behoefte aan negatieve en verslavende

gewoonten en handelingen. Er hoeft immers

geen onrust, onvrede of frustratie gecom-

penseerd te worden, want wat we in onszelf

vinden, hoeft niet meer gezocht te worden

buiten onszelf. Liefdevol en rustig ademen

symboliseert niet alleen innerlijke rust, maar

ook een diepe innerlijke levenskracht die in

ieder van ons aanwezig is.

Rust vinden in jezelf

Liefde voor jezelf is ook rust vinden in jezelf.

Ademrust verbind je met het rustgevende en

liefdevolle in jezelf en staat je toe in vrede met

jezelf te leven, wat je ook meemaakt. Liefde

voor jezelf is ook inzien nooit tegen de reali-

teit van het leven te kunnen ingaan. Verdriet,

boosheid en angst hoeven niet onderdrukt

De ongekende kracht van ademen

20

THERAPIE

Geert Devr iendt

Page 21: LeefNu 74

74 maart - april ‘14 21

THERAPIE

Geert Devr iendt

te worden. Door ze toe te laten kunnen deze

emoties losgelaten worden. Gevoelens door-

voelen, welke die ook mogen zijn, is bevrij-

dend. Ook al had je het liever anders, er rest

je maar één opdracht: blijf trouw aan het rust-

gevende en liefdevolle in jezelf door diep te

ademen.

Dat negatieve gebeurtenissen ons als het

ware dwingen op zoek te gaan naar de kracht

in onszelf is een axioma van het leven. Of-

wel komen we er sterker uit, ofwel gaan we

onderuit, er is geen andere keuze. Het vinden

van ademrust is het ontdekken van de eigen

rustige natuur, de bron van kracht waarmee

wij alles in het leven aankunnen.

Golven van levensadem

Als we onze handen op onze buik plaatsen

en onze ademhaling observeren voelen we

een zachte op- en neergaande beweging

bij het in- en uitademen. Deze moeiteloze

adembeweging stelt het leven voor zoals

het zich in al zijn aspecten aan ons voordoet,

met zijn hoogten en laagten, zijn vreugde en

verdriet, het goede en het kwade, het geven

en nemen, het komen en gaan. In deze vol-

maakte harmonie worden ook ingrijpende

levenservaringen gezien als noodzakelijke

stappen op onze weg naar bewustwording,

inzicht en geestelijke groei.

Rustig en beheerst ademen zorgt ervoor dat

we meer en meer relativeren en al het on-

nodige, overbodige denken loslaten. Leren

leven met wat is, betekent geenszins onver-

schillig worden of alles goedkeuren, maar

wel in vrede met zichzelf blijven leven. Deze

vriendschap met zichzelf voorkomt frustratie,

verbittering, verdriet, agressie en depressie

en maakt van ons geen slachtoffer van het

leven. Ademrust voorkomt dat onze gezond-

heid wordt prijsgegeven omwille van iets wat

we niet kunnen veranderen.

Natuurlijk antidepressivum

Een zachte, vloeiende buikademhaling geeft

ons een diep gevoel van warmte en gebor-

genheid en haalt ons ertoe over om vrede te

sluiten met onszelf en de buitenwereld. Het

Page 22: LeefNu 74

angstige en negatieve denken, gekenmerkt

door piekeren en twijfelen, maakt plaats voor

een optimistische denkwijze, gebaseerd op

vertrouwen en eigenwaarde. We hebben het

recht op een rustige ademhaling en zo op

een rustig en gelukkig leven. Door regelmatig

bewust te ademen, stellen we het leven op-

nieuw ten dienste van ons eigen welzijn.

Praktische basisoefening

Adem langzaam in door de neus en blaas

even rustig uit door de mond. Dit in- en uit-

ademen gebeurt zo vloeiend mogelijk, zon-

der haperen of stoten. Na elke uitademing

volgt een bewuste adempauze, een natuurlijk

rustpunt dat vervolgens weer plaatsmaakt

voor een nieuwe inademing. Zo krijg je een

rustig en regelmatig ademritme, zeker als je

na de inademing ook een kortere adempau-

ze respecteert. Het uitblazen gebeurt met een

typisch zeegeluid, dat verkregen wordt door

tegen de wangen en lippen in te blazen. Dit

duurt iets langer dan het inademen. Mensen

die veel spanning in zich hebben, kunnen let-

terlijk de spanning van zich afblazen door al

zuchtend of luider uit te blazen.

Kijk voor meer informatie op

www.ademrust.be

Auteursgegevens

Geert Devriendt, ademtherapeut

THERAPIE

Geert Devr iendt

hét ideale preparaat in kortstondige stress-situaties!

AntiStress Natural

• Combinatie van 3 uiterst belangrijke adaptogene planten, nl. schisandra, Siberische ginseng en rhodiola

• Bevat enkel hoog gestandaardiseerde plantenextracten voor een betrouwbare kwaliteit• Extra synergie met mild rustgevende planten nl. haver en citroenmelisse• Zeer hoge zuiverheid van kruidenextracten ➝ Zwitserse kwaliteitscontrole• Beproefde kwaliteit van haver (avena sativa) nl.neuravena

Waarom kiezen meer en meer drukbezette mensen voor AntiStress Natural?

Citroenmelisse, rhodiola, schisandra en Siberische ginseng kunnen gebruikt worden in kortstondige stress-situaties

en geven een versterkend gevoel. Citroenmelisse is daarenboven rustgevend,

rhodiola helpt bij geestelijke druk & inspanning en schisandra kan gebruikt

worden om opnieuw � t te worden.

Samenstelling per vegetarische capsule: Wilde haver (Avena sativa) Neuravena 3,5:1 extract 200 mg, ge-standaardiseerd op 1% fl avonoïden (isovitexine); schisandra (Schisandra chinensis) 5:1 extract 95 mg, gestan-daardiseerd op 3,74% schisandrinen; Siberische ginseng (Eleutherococcus senticosus) 10:1 extract 60 mg, ge-standaardiseerd op 1% eleutherosiden; rhodio la (Rhodiola rosea) 3:1 extract 60 mg, gestandaardiseerd op 3% rosavi-nen; citroenmelisse (Melissa o� cinalis) 5:1 extract 60 mg, gestandaardiseerd op meer dan 5% rozemarijnzuur

Dosering 2 x 2 capsule per dag na het ontbijt en middagmaal

CNK: 2554-806 PRIJS € 24,67Focused on Science, Driven by Nature

ISO 22000

ISO 22000 CERTIFIED

Dit product is verkrijgbaar bij uw apotheek.

Nutrisan bvba | Egide Walschaertsstraat 22 bus i | 2800 MechelenTel. +32 (0)15 21 51 00 | [email protected] | www.nutrisan.com

nutrisan_advA6PORTRAITAntiStress.indd 1 25/04/14 17:22

Page 23: LeefNu 74

74 maart - april ‘14

UIT DE PRAKTIJK

Maarten du Bois

23

Chronische stress, burn-out, fibromyalgie, chronisch vermoeidheidssyndroom... Ziektebeel-

den die in de huidige maatschappij steeds vaker voorkomen. Een centrale factor hierbij is de

zogenaamde bijnieruitputting. Het te ver en te lang over de eigen grenzen gaan, veroorzaakt

klachten die eigen zijn aan chronische stress.

Stress is gezond! Het zorgt ervoor dat we

alert reageren, het geeft ons energie om al-

lerlei zaken gedaan te krijgen en het behoedt

ons voor gevaar. Te veel stress, over een te

lange periode aangehouden, is daarentegen

niet gezond. Het veroorzaakt zelfs schade

aan ons DNA. Dit alles wordt nog versterkt

wanneer stressvolle perioden onvoldoende

worden afgewisseld met periodes van rela-

tieve rust en ontspanning. Met andere woor-

den: chronische stress vermindert de kwaliteit

van ons leven: de veroudering gaat sneller en

onze levensverwachting daalt.

Gepest worden op school, de zorg voor een

ziek familielid, alleenstaand moederschap,

deze voorbeelden zijn maar een greep uit

mogelijke bronnen van stress. Onder invloed

van stress produceren de bijnieren stresshor-

monen, zoals adrenaline en noradrenaline,

maar ook cortisol. De bloedwaardes van deze

hormonen zullen bij stress in eerste instantie

verhoogd zijn. Langdurige blootstelling aan

overmatige stress, gevolgd door hoge cor-

tisolwaarden in het bloed, veroorzaakt scha-

de aan de cellen die cortisol produceren. Het

eindresultaat is bijnieruitputting en een blij-

vend verlaagde cortisolspiegel.

Blinde vlekDe eerste stap naar genezing wordt gezet

door het inzien van de eigen blinde vlek. Het

komt heel vaak voor dat iemand zijn proble-

matiek niet herkent of niet wil inzien. Een na-

tuurgeneeskundig werkend arts of therapeut

kan helpen gezonde leefgewoonten aan te

leren. Uiteraard dient de aanpak multidiscipli-

nair te zijn. Voeding, sport, yoga, meditatie,

gesprekstherapie, hobby’s en contact met

vrienden en familie. Op al deze vlakken kan

de arts of therapeut aanpassingen voorstellen.

Stressgerelateerde klachten, wat kun je zelf doen?

hét ideale preparaat in kortstondige stress-situaties!

AntiStress Natural

• Combinatie van 3 uiterst belangrijke adaptogene planten, nl. schisandra, Siberische ginseng en rhodiola

• Bevat enkel hoog gestandaardiseerde plantenextracten voor een betrouwbare kwaliteit• Extra synergie met mild rustgevende planten nl. haver en citroenmelisse• Zeer hoge zuiverheid van kruidenextracten ➝ Zwitserse kwaliteitscontrole• Beproefde kwaliteit van haver (avena sativa) nl.neuravena

Waarom kiezen meer en meer drukbezette mensen voor AntiStress Natural?

Citroenmelisse, rhodiola, schisandra en Siberische ginseng kunnen gebruikt worden in kortstondige stress-situaties

en geven een versterkend gevoel. Citroenmelisse is daarenboven rustgevend,

rhodiola helpt bij geestelijke druk & inspanning en schisandra kan gebruikt

worden om opnieuw � t te worden.

Samenstelling per vegetarische capsule: Wilde haver (Avena sativa) Neuravena 3,5:1 extract 200 mg, ge-standaardiseerd op 1% fl avonoïden (isovitexine); schisandra (Schisandra chinensis) 5:1 extract 95 mg, gestan-daardiseerd op 3,74% schisandrinen; Siberische ginseng (Eleutherococcus senticosus) 10:1 extract 60 mg, ge-standaardiseerd op 1% eleutherosiden; rhodio la (Rhodiola rosea) 3:1 extract 60 mg, gestandaardiseerd op 3% rosavi-nen; citroenmelisse (Melissa o� cinalis) 5:1 extract 60 mg, gestandaardiseerd op meer dan 5% rozemarijnzuur

Dosering 2 x 2 capsule per dag na het ontbijt en middagmaal

CNK: 2554-806 PRIJS € 24,67Focused on Science, Driven by Nature

ISO 22000

ISO 22000 CERTIFIED

Dit product is verkrijgbaar bij uw apotheek.

Nutrisan bvba | Egide Walschaertsstraat 22 bus i | 2800 MechelenTel. +32 (0)15 21 51 00 | [email protected] | www.nutrisan.com

nutrisan_advA6PORTRAITAntiStress.indd 1 25/04/14 17:22

Page 24: LeefNu 74

74 maart - april ‘1424

UIT DE PRAKTIJK

Maarten du Bois

Voeding

Gezonde voeding is een onmisbare hulp bij

het bestrijden van stress. Veel mensen die

onderhevig zijn aan stress drinken sloten

koffie of suiker- en cafeïnerijke dranken om

zo de dag door te komen. ’s Avonds hebben

ze dan weer enkele glazen wijn of bier nodig

om te kunnen ontspannen. Alcohol stimu-

leert de vorming van het hormoon GABA

en deze legt de adrenaline plat. Zo krijg je

wel een gevoel van rust, maar op termijn zijn

de gevolgen veelal minder positief. Door de

overmaat aan alcohol raakt het slaappatroon

verstoord, en word je ’s morgens onverkwikt

wakker. Hierdoor krijg je opnieuw nood aan

cafeïne, en de spreekwoordelijke vicieuze cir-

kel is geboren. Deze leefstijl is tevens vaak de

oorzaak van overgewicht. Het is prioriteit om

de bloedsuikerspiegel te normaliseren. Wan-

neer deze laag is, veroorzaakt deze de los-

lating van adrenaline en daarna van cortisol.

Opwinding, cafeïne en nicotine versterken dit

fenomeen nog meer.

Snelle en trage koolhydraten

Er zijn ‘snelle’ en ‘langzame’ koolhydraten.

Dat heeft te maken met hoe snel de koolhy-

draten als bloedsuiker in het bloed terechtko-

men. De langzame koolhydraten bevinden

zich in zilvervliesrijst, groenten (behalve maïs

en doperwten) en in peulvruchten zoals bo-

nen, erwten en linzen. Het geheim van de

langzame koolhydraten is dat ze vezels be-

vatten. Deze zorgen ervoor dat de koolhy-

draten langzaam als bloedsuiker in het bloed

worden opgenomen.

Snelle koolhydraten zitten in suiker, snoep,

vruchtensap, maar ook in alle producten die

met wit meel gemaakt zijn, zoals koek en

deegwaren (bijvoorbeeld pasta). Een ander

voorbeeld is witte rijst. Door het eten van snel-

le koolhydraten stijgt je bloedsuikerniveau te

snel. Deze snelle stijging van de bloedsui-

kerspiegel zet de alvleesklier ertoe aan om

prompt veel insuline te produceren. Vaak zal

je bloedsuikerspiegel daarna zodanig ver da-

len, dat er zelfs een ‘hypoglycemie’ ontstaat.

Dat jojoën van je bloedsuikerspiegel en je

insulineniveau is bijzonder schadelijk voor

je lichaam. Het kan zelfs tot diabetes type 2

leiden.

Page 25: LeefNu 74

74 maart - april ‘14 25

Ondersteuning bij stress

lVermijd alle snelle suikers en geraffineer-de koolhydraten.

lVermijd opwekkende voedingsmiddelen en dranken zoals cacao en cacaobevat-tende producten, energiedranken, zwarte thee en koffie.

lOndersteun de bloedsuikerhuishouding Voor de bloedsuikerhuishouding zijn er tal

van nutriënten nodig zoals: chroom, mag-nesium, mangaan, zink en de vitaminen. Ze hebben een bloedsuikerregulerende werking en zijn effectief bij zowel een hoge als een lage bloedsuikerspiegel. Heeft u een sterke behoefte aan tussendoortjes of bent u snel geïrriteerd tussen twee maaltij-den door? Helpt het om dan iets kleins te eten? Dit wijst erop dat uw lichaam onder-steuning kan gebruiken om de bloedsuiker- spiegel weer in evenwicht te brengen. Door het gebruik van goede multisupplementen worden alle nutriënten terug aangevuld. Er zijn ook multisupplementen die speciaal gericht zijn op de bloedsuikerhuishouding.

lVul een magnesiumtekort aan In stresssituaties vindt er een extra verbruik

plaats van mineralen en specifiek van het element magnesium. Tel daarbij op dat een groot deel van de bevolking een ver-stoorde celopname van magnesium heeft en daardoor dus nóg gevoeliger is voor magnesiumtekorten en stress. De meeste mensen die lijden aan stress en/of depres-sie blijken dan ook met een magnesium-tekort te kampen. Magnesium helpt om zowel geest als spieren te ontspannen en remt de afscheiding van stresshormonen.

lZorg voor voldoende visoliën Voldoende visoliën (omega-3-vetzuren)

zijn van belang voor een goede hersen-huishouding. Ze ondersteunen bij de-pressie, angst en stress. Ons westers voedingspatroon bevat echter relatief weinig omega-3-vetzuren. De plantaar-dige omega-6-vetzuren (onder andere linolzuur) daarentegen zijn vaak overver-tegenwoordigd. De balans tussen de ver-schillende types vetzuren is in het alge-meen vaak verstoord. Goede bronnen van omega-3-vetzuren zijn ansjovis, haring, makreel (liefst vers), sardines en zalm. Eet dus regelmatig vette vis en/of neem een kwalitatief goed visoliesupplement.

lGebruik adaptogenen Adaptogenen zijn kruiden, paddenstoelen

of andere plantdelen die de gevoeligheid voor stress verminderen. In de traditionele Chinese geneeskunde bestaat het con-cept om stoffen te gebruiken die zowel gezondheidsbevorderend als stressver-minderend zijn al duizenden jaren. Enkele bekende voorbeelden zijn: ginseng, Sibe-rische ginseng, rhodiola, shiitake, reishi, maitake, schisandra, rozewortel, ashwa-gandha, jiaogulan, maca en tot slot de hokjespeul (Astragalus).

lGebruik rustgevende kruiden Valeriaan (Valeriana officinalis), hop (Hu-

mulus lupulus), passiebloem (Passiflora incarnate) en melisse (Melissa officinalis) zijn veel gebruikte kruiden om het zenuw-stelsel te ontspannen.

UIT DE PRAKTIJK

Maarten du Bois

Vraag een deskundig advies Houden de stressklachten aan of wil je liever een persoonlijk advies? Raadpleeg dan een natuurgeneeskundig arts of therapeut.

Page 26: LeefNu 74

74 maart - april ‘14

KORT NIEUWS

Trudy Vlot

De Nederlandse Vereniging voor Slaap-Waak Onderzoek (NSWO) heeft zeer recent de uit-komst van een enquête gepubliceerd. Hierin geeft bijna de helft (49 procent) van de onder-vraagde mensen aan ontevreden te zijn over hun nachtrust. Dat dit wellicht te wijten is aan hun eigen leefwijze hebben velen niet door.

Voorwaarden voor goed slapenIn de eerste plaats moet het autonome zenuw- stelsel kunnen switchen tussen sympaticus (alert zijn) en parasympaticus (rusten en her-stellen). In de tweede plaats is het nodig dat ons lichaam zich een bepaalde mate heeft ingespannen; dat het lichaam ook werkelijk fysiek moe is. En een laatste voorwaarde is duisternis. Melatonine is het hormoon wat we nodig hebben om in slaap te vallen. Om melatonine te kunnen maken heeft het lichaam duisternis nodig. B-vitaminen en magnesium en andere mineralen en vitamines ondersteunen de aanmaak van melatonine.

Praktische adviezenHoe kunnen we aan bovenstaande voor-waarden voldoen zodat we beter kunnen slapen? Het is van belang bepaalde leefom-standigheden aan te passen. Om ’s avonds de switch in het autonome zenuwstelsel te laten maken naar ontspanning en slaap, is het goed om later op de dag geen activeren-de stoffen meer te consumeren, zoals cola, koffie of een energiedrank. Een blokje om voor het naar bed gaan, maakt dat we fysiek wat meer moe zijn. Wanneer je dit ’s avonds doet, is de lichtintensiteit minder waardoor de hersenen het signaal krijgen dat ze melatonine moeten aanmaken. Door het gebruik van kunstlicht, televisie en computer krijgen de hersenen dit signaal niet. Zet om die reden minimaal een uur voordat je naar bed gaat alle beeldschermen uit en ook een dimmer op de lampen scheelt veel.

Beïnvloedt slaapmedicatie de gezondheid?Het gebruik van slaapmiddelen en anxioly-tica (angstremmers) neemt nog steeds toe. In Engeland heeft men een grootschalig on-derzoek gedaan naar de mogelijke effec-ten van slaapmedicatie. In het onderzoek werden meer dan 30.000 gebruikers van slaapmiddelen of anxiolytica vergeleken met een groep mensen (bijna 70.000) die deze medicatie niet gebruikte. De mensen werden over een periode van circa 7,5 jaar gevolgd. Eén van de gemeten parameters was het vaststellen van de doodsoorzaak als men tijdens de onderzoeksperiode kwam te overlijden. Na alle correcties en uitsluitingen bleek dat van de honderd mensen die slaapmiddelen of anxiolytica gebruikten er vier eerder stierven dan de controlegroep (een oversterfte van 4 per 100).

ReferentieWeich S, et al. Effect of anxiolytic and hypnotic drug prescriptions on mortality hazards: retrospective cohort study. BMJ 2014;348;g1996

Slechte nachtrust: bij circa 50% van de mensen

26

Page 27: LeefNu 74

Fluor wordt door vele mensen achteloos gebruikt. Een fluorgebitje bij de tandarts, fluor in de tandpasta. Prof. Dr. Ruud Bos [1] wil zelfs weer fluor toevoegen aan het drinkwater. In het vaktijdschrift The Lancet wordt fluoride echter aangeduid als een neurotoxine, een stof die de werking van de hersenen en het zenuwstelsel ernstig verstoort [2]. In dit onderzoek wordt fluor in hetzelfde rijtje genoemd als onder andere DDT, lood en kwik.

Fluor in het drinkwater is misschien de oplos-sing voor het cariësprobleem, maar er komen steeds meer berichten over de nadelige effec-ten van fluoride op de rest van ons lichaam. De voorstanders van fluorgebruik zeggen dat alleen tanden harder worden, echter ook ande-re weefsels verharden door fluor. De flexibiliteit van bijvoorbeeld bloedvaten heeft eronder te lijden. En in botten vindt juist weer botontkalking plaats. Ook zijn er nadelige gevolgen voor ons brein; blootstelling aan verhoogde concentraties fluoride leidt tot een lager IQ. De oplossing voor een beter gebit moet eerder gezocht worden in een ander eet- en drinkpatroon. Enkele veran-deringen die kunnen worden toegepast:

• minder vaak per dag eten of drinken• meer water drinken in plaats van vruchten-

sappen, frisdranken of andere suikerbevat-tende dranken

• geen drinken anders dan water mee naar bed.

• niet direct poetsen na de maalijd of na gebruik van suikerhoudende drank

Referenties1. Prof. dr. Ruud Bos, kaakchirurg bij het UMCG;2. Onderzoek The lancet : The Lancet Neuro-

logy, Volume 13, Issue 3, Pages 330 - 338, March 2014 ‘Neurobehavioural effects of developmental toxicity’. Dr Philippe Grand-jean MD , Philip J Landrigan MD.

Peterselie (petroselinum crispum)

Denk goed na over fluorgebruik

27

KORT NIEUWS

Trudy Vlot

We gebruiken kruiden meestal vanwege hun smaak, soms vanwege de textuur of de kleur. Dat ‘gewone’ kruiden ook een effect hebben op onze gezondheid bedenken we niet. Een veelgebruikt keukenkruid met vele goede eigenschappen is peterselie.

GebruikDe gekrulde variant van peterselie wordt met name als garnering gebruikt. De variant met platte bladeren heeft meer smaak en wordt daarom vaak als smaakmaker gebruikt. De stof apiol is verantwoordelijk voor de fijne, frisse smaak van peterselie. Meestal wordt het kruid niet meegekookt, het verliest dan veel smaak en frisheid.

InhoudsstoffenPeterselie heeft een zeer hoog gehalte aan vitamine C. Daarnaast bevat het grote hoeveel-heden mineralen, B-vitaminen en caroteen. De werkzame stoffen zijn myristicine en apiol.

MedicinaalPeterselie werkt met name op de natrium-ka-lium-pomp in de nieren. Hierdoor kan het ge-bruikt worden als vochtafdrijver (diureticum). Peterselie bevordert de uitscheiding van natrium, tegelijkertijd wordt dan water uitge-scheiden. Het mineraal kalium wordt terug op-genomen. Verder heeft peterselie heeft een licht kalmerende werking (effect myristicine) en een regulerend effect op de menstruatie (effect apiol). De medicinale werking van peterselie is sterk. Om die reden is het af te raden om ineens grote hoeveelheden peter-selie te gebruiken. Dagelijks een beetje peter-selie is geen enkel probleem.

Page 28: LeefNu 74

74 maart - april ‘14

Vitamine C of ascorbinezuur is in vele vormen te verkrijgen: gewone vitamine C (zuur) of

gebufferde niet-zure vitamine C, ‘time released’ (TR), met bioflavonoïden en bijvoorbeeld Es-

ter-C. En je hebt vitamine C in tablet- of poedervorm. Je ziet al snel door de bomen het bos

niet meer. In dit artikel worden de verschillende opties besproken zodat je weloverwogen een

keuze kunt maken

Een vitamine-C-gebrek?Een acuut gebrek aan vitamine C, scheur-buik, komt nauwelijks meer voor. Hierdoor zou je de verkeerde conclusie kunnen trek-ken dat ook een vitamine-C-tekort nauwelijks voorkomt. Vitamine C is echter een instabiel molecuul, die gemakkelijk wordt vernietigd door warmte (verhitting), licht en lucht (zuur-stof). De ADH-waarde geeft de hoeveel-heid aan die nodig is om acute ziekten zo-als scheurbuik te voorkomen. De ADH van vitamine C voor volwassenen is vastgesteld op 120 mg/dag. De vitamine-C-behoefte ter preventie van chronische ziekten ligt vele malen hoger, is individueel verschillend en afhankelijk van je gezondheidstoestand.

Welke vorm van Vitamine C is het meest geschikt?

1. Natuurlijke vitamine C versus synthetische Het synthetische L-ascorbinezuur is che-

misch identiek aan de natuurlijke vitamine C. Er zijn geen verschillen in hun biologi-sche activiteit. Het nadeel van de zuivere zure vitamine C of L-ascorbinezuur is dat het een sterk verzurende werking heeft op ons lichaam. Dit kan aanleiding zijn voor klachten van maag en darmen. Daarbij rooft deze vorm bij langdurig gebruik mine-ralen uit onze reserves (botten en tanden).

Als je kortdurend een hoge dosis aan vitamine C wilt gebruiken, vaak last hebt van blaasontsteking en je maag deze zure vorm kan verdragen, is ascorbinezuur een goede en goedkope oplossing.

2. Time released Een ‘time released’ preparaat bevat een

coating waardoor de pil langzamer uiteen-valt en dus langzamer wordt opgenomen. De opname van deze vorm is afhankelijk van de soort en hardheid van de coating en je darmfunctie. Sommige time released vitamine-C-pillen zijn dusdanig hard dat ze vrijwel volledig met de ontlasting het lichaam verlaten.

3. Mineraalascorbaten Mineraalacorbaten zijn een verbinding

tussen vitamine C en mineralen zoals calcium of magnesium. Deze vorm is minder zuur. Studies tonen aan dat mine-raalascorbaten in hun totaliteit, zowel de vitamine C als het mineraal erin, goed

28

Welke vitamine C is de beste keuze?

MONOGRAFIE

Trudy Vlot

Gemiddelde vitamine-C-behoefteDe gemiddelde behoefte aan vitamine C ligt volgens de orthomoleculaire deskun-digen tussen de 25 en 35 mg per kilogram lichaamsgewicht. In gevallen van ziekte of stress verbruikt het lichaam extra vitamine C.

Page 29: LeefNu 74

74 maart - april ‘14 29

MONOGRAFIE

Trudy Vlot

worden opgenomen. Als je langere tijd een

ascorbaat wilt gebruiken, houdt dan wel de

verhouding van calcium en magnesium

in de gaten. Er zijn ook vitamine-C-pre-

paraten die beide vormen, of zelfs nog

meer vormen ascorbaat bevatten (ascor-

batencomplex).

4. Vitamine C met bioflavonoïden

In de natuur komt vitamine C altijd samen

voor met een groep plantenstoffen die de

bioflavonoïden worden genoemd. Het is

belangrijk dat vitamine C in een voedings-

supplement ook ondersteund wordt met

bioflavonoïden. Een complex van vitami-

ne C en bioflavonoïden voorkomt de af-

braak van vitamine C, zorgt voor een be-

tere opname en heeft een synergetische

werking in het lichaam.

5. Ester-C ®

Ester C ® is een gepatenteerde vorm van

vitamine C. Dit preparaat bestaat hoofd-

zakelijk uit: calciumascorbaat en kleine

hoeveelheden vitamine-C-metabolieten

(L-threoninezuur, L-lyoninezuur en L-xylonine-

zuur). Er wordt gezegd dat deze vorm van

vitamine C zorgt voor betere opneem-

baarheid en een langere activiteit in het

lichaam. Het is echter een dure vorm en

de onderzoeken zijn tegenstrijdig of deze

vorm inderdaad een betere opname heeft.

6. Ascorbylpalmitaat of vitamine-C-ester

Ascorbylpalmitaat is een soort verbinding tussen palmitinezuur en ascorbinezuur waardoor de vitamine C vetoplosbaar wordt. Ascorbylpalmitaat wordt ook in de voedingsindustrie gebruikt als antioxidant zodat vetten niet ranzig worden. Het staat op de lijst van voedingsadditieven als E304. Een andere naam voor ascorbyl- palmitaat is ‘vitamine C ester’ (niet te verwarren met Ester-C!). Het nadeel van ascorbylpalmitaat is, dat wanneer het oraal wordt ingenomen, het snel uiteen-valt in palmitinezuur en ascorbinezuur. Het voordeel van deze verbinding valt hiermee weg. Ascorbylpalmitaat heeft enkel zin als toevoeging in huidcrèmes.

Hoe innemen?Vitamine C is een wateroplosbaar vitamine. Voor een optimale opname kun je je inname het beste spreiden over de dag. Het is dus effectiever om vier keer per dag 500 mg te nemen, in plaats van 2 gram in één keer.

Chronisch gebruikAls je voor een langere periode vitamine C wilt gebruiken, kies dan bij voorkeur een complex van mineraalascorbaten met bio-flavonoïden eraan toegevoegd. Dit is de meest natuurlijke vorm waarin vitamine C voorkomt

Deze vormen vitamine C zijn te koop:Ascorbinezuur: mindere opname, erg zuur, af te raden bij zwakke maag, goedkoop

Ester-C®: goede opname, ontzuurd, natuurlijk, krachtiger dan andere vormen van vitamine C, duur

Calciumascorbaat: goede opname, ontzuurd, levert ook calcium

Magnesiumascorbaat: goede opname, ontzuurd, levert ook magnesium

Ascorbylpalmitaat: in vetoplosbare vitamine C, duur

Page 30: LeefNu 74

energeticanatura.com

Bio-Para™

12 synergetische kruiden

- Voor een goede balans tussen gunstige en ongunstige bacteriën en andere micro-organismen- Verzorgt het slijmvlies- Ondersteunt de lever

Selectief opruimen

BioParaA5.indd 1 26/01/14 17:37

Page 31: LeefNu 74

Uitgave van OrthoFytoMedia11e jaargang, nr 74Verschijnt 6 x per jaar

UitgeverOrthoFytoMediaNieuwdorp 57 - 9190 StekeneTel: +32 (0)3 808 41 [email protected]

LeefNu is het tijdschrift voor de consument die op een bewuste en gezonde manier wil leven. LeefNu vertaalt wetenschappelijke inzichten in praktische artikelen. De artikelen zijn voornamelijk gericht op een gezonde leefstijl & voeding en het gebruik van voedingssupplementen. Daarnaast wordt aandacht besteed aan onder-werpen zoals beweging, opvoeding en het milieu.

HoofdredacteurPascale Van den Heede, [email protected]

EindredacteurWalter O.M. Faché, biochemicus

RedactieraadWalter O.M. Faché, biochemicus HEOSAnnemieke Meijler, natuurdiëtist

Auteurs van dit nummerPetra KerstenYvonne van StigtWalter OM FachéAngélique De BeuleJaap SlegtGeert DevriendtMaarten du BoisTrudy Vlot

Lay-out en drukFrançoise Biesbroeck, Het LetterhuisBeerveldestraat 19 - B-9160 Lokeren

Abonnementen/prijzenSecretariaat OrthoFytoMediaTel: +32 (0)3 808 41 [email protected]

België en Nederland

Tijdschrift per post: 20€/jaar

Tijdschrift online + archief: 15€/jaar

Tijdschrift per post & online: 25€/jaar

Abonneren: zie onze website www.orthofytomedia.orgof mail naar [email protected] met vermelding van naam, adres, telefoon, email

Jaarabonnement van januari tot december

Abonnementen worden automatisch verlengd voor een volledig jaar, tenzij schriftelijk wordt opgezegd ten laatste eind oktober van het lopende jaar.

Advertentie aanvraagPascale Van den Heede:[email protected]

Inzenden artikel?

Wilt u schrijven voor het tijdschrift Orthofyto; u bent van harte welkom. Neem bij voorkeur vooraf contact op met onze hoofdredacteur Pascale Van den Heede. Na inzending van uw artikel beoordeelt de redactie binnen twee weken of uw artikel in aanmerking komt voor plaatsing. Redactionele bewerking van de artikelen gebeurt in overleg met de auteur.

In Europa is in 2006 een wet aangenomen die bepaalt dat aan voedingswaren geen medische claims mogen hangen, behalve als deze wetenschappelijk bewezen zijn. Deze wet wordt ook wel de claimsverordening genoemd. Product-namen of verwijzing naar producten is niet toegestaan. De verantwoordelijkheid of de advertentietekst aan de eisen van de claimsverordening voldoet, ligt bij de adverteerder. OrthoFytoMedia vzw, is niet verantwoordelijk voor de geplaatste advertenties.

DisclaimerDe informatie uit deze uitgave is uitsluitend bedoeld voor lezers die zich uit het oogpunt van hun beroep met ge-zondheid en voeding bezig houden. Deze publicatie is niet bedoeld voor leken en consumenten. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld. Evenwel kunnen zij op geen enkele wijze instaan voor de volledigheid van of eventuele fouten in de tekst van deze publicatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele verantwoordelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen, gebaseerd op de inhoud van deze publicatie.

CopyrightNiets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toe-stemming van de hoofdredacteur. Ook de overname van artikelen of gedeelten hiervan is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming.

COLOFON

31

Page 32: LeefNu 74

8e orthomoleculair lustrumcongresVormingscentrum guislain - campus guislainJozef guislainstraat 43 - 9000 gent (België)

Inschrijving vóór 31 mei 2014Deelname: 85 EUR (inbegrepen ontbijt, koffie, lunch, receptie)

mogelijkheid tot busvervoer vanuit Diepenbeek (limburg) naar congreslocatie.

Voor inlichtingen: t +32 (0)9 369 06 42 - f +32 (0)9 366 18 [email protected] - www.fache-instituut.be

&unieke gelegenheiD om Je leVenskwaliteit te Verhogen Door Jouw liBiDo

te herwinnen en Je VruchtBaarheiD natuurliJk te onDersteunen.

vruchtbaarheid

Zaterdag 7 juni 2014 vanaf 8u30

251989-2014

bsom (belgische vereniging orthomoleculaire geneeskunde) in samenwerking met faché instituut (fiow)en de orthoceutische firmaraad