LeefNu 74
-
Upload
orthofytomedia -
Category
Documents
-
view
222 -
download
4
description
Transcript of LeefNu 74
tweemaandelijks | JAARGANG 11 | maart / april 2014Prijs: € 6
74Innemenantioxidantengevaarlijk?
De paardenbloem ...
De ongekendekracht vanademtherapie
De wereldberoemde nutritionist en voedingsexpert Udo Erasmus ontwik-kelde verschillende Microbiotica sup-plementen specifi ek voor elk lid van de familie. Het type en de hoeveelheid lichaamsvriendelijke bacteriestammen voor het beste resultaat zijn afhanke-lijk van de behoefte en de verschillen-de stadia van het leven. Alle gekozen bacteriestammen of micro-organis-men zijn speciaal ontwikkeld en getest op hun zuurweerstand. Zo weet men zeker dat deze vriendelijke bacteriën overleven in een zuur milieu.
VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK
BEPAALDE BACTERIËN ZIJN BELANGRIJK VOOR DE MENS
Ojibwa-De Roeck+32 (0)52 48 43 00 www.ojibwa.be | www.gezondevetten.be
voor meer informatie over de microbioticaproducten
Udo’s Choice Microbioticavoor jong en oud!
CHILDREN’S BLEND
voor kinderen 5-15 jaar
8 specifi eke bacteriestammen met
4 miljard levensvatbare micro-organismen
ADULT’S BLENDvoor volwassenen
16-55 jaar
8 specifi eke bacteriestammen met 12 miljard levensvatbare
micro-organismen
ADVANCED ADULT’S BLENDvoor senioren 55 plus of een extra behoefte aan
bifi dobacteriën
9 specifi eke bacte-riestammen met 24
miljard levensvatbare micro-organismen
SUPER 8 HI-POTENCY
met een bijzonder hoog percentage aan lactobacteriën
8 specifi eke bacteriestammen met 30 miljard levensvatbare
micro-organismen
SUPER 5 ZUIGTABLET
in een zuigtablet, speciaal met een hoger gehalte aan
L. Salivarius.
5 specifi eke bacteriestammen met
1 miljard levensvatbare micro-organismen
LEEFTIJDSGEBONDEN MICROBIOTICA
•Omdat de stammenselectie leeftijd gerelateerd is (voor effectiviteit) en voor iedere specifi eke leeftijd gebaseerd is op gepubliceerde klinische studies.
•Omdat de compatibiliteit van alle stammen die Udo’s Choice Microbiotica bevatten, in-vitro getest en bevestigd zijn.
•Omdat alle gebruikte bacteriestammen getest zijn op gastrische weerstand voor maximale opname.
•Omdat Udo’s Choice Microbiotica geproduceerd worden met uiterst geavanceerde apparatuur, dusdanig
dat er een zo hoog mogelijke gestandaardiseerde concentratie verkregen wordt.
WAAROM UDO’S CHOICE MICROBIOTICAMENGSELS ANDERS … EN HOOGWAARDIGER ZIJN:
OJ_adv udo's choice_148x210.indd 1 30/01/14 13:04
3
VOORWOORD
Pascale Van den Heede
Hoofdredacteur
Biologisch, zo logisch?
Er is de laatste tijd veel te doen over biologische voeding. Is het nu wel of niet gezonder? Bevat het meer voedingsstoffen? En krijg je inderdaad minder pesticiden binnen waardoor je kans op aandoeningen zoals kanker lager is? Heeft biovoeding een positief effect op onze immuniteit, op allergieën, op de vruchtbaarheid en onze gezondheid in het algemeen?
Recentelijk zijn de resultaten van de Million Women Study [1] gepubliceerd in het British Journal of Cancer. Gedurende negen jaar werden 600.000 vrouwen gevolgd en onderzocht op de ontwikkeling van kanker. Hun eetgewoontes werden hiervoor uitgebreid in kaart gebracht. De uitkomst van de studie is dat er geen relevant verschil is qua risico op de ontwikkeling van kanker tussen vrouwen die wel en die geen biovoeding aten. De onderzoekers geven daarbij zelf aan dat onderzoek naar kanker veel langer moet lopen omdat kanker zich soms ontwikkelt op een termijn van 20 tot 30 jaar.
Uit een andere studie blijkt duidelijk dat het voorkomen van allergieën en eczeem bij kinderen opmerkelijk lager is dankzij biovoeding [2]. Kinderen die overwegend biologische zuivelproducten gebruikten, bleken op 2-jarige leeftijd 30% minder kans op eczeem te hebben.
Ik vraag me af tot welke resultaten men zou komen indien de studie over ontwikkeling van kanker kinderen van jongs af aan zou volgen. Kinderen groeien op in een vervuilde samenleving en met een voeding die in het algemeen bol staat van lichaamsvreemde substanties waaronder pesticiden en suikers. Met name de laatste decennia is de accumulatie van al die toxiciteit enorm. Alhoewel er strenge normen gelden voor de hoeveelheid pesticiden in voeding is de vraag hoe de som van al deze toxines die we binnenkrijgen onze gezondheid en die van onze kinderen beïnvloedt. Alleen al om deze accumulatie van toxiciteit te
minderen, blijf ik kiezen voor biologische voeding.
Ik wens je veel leesplezier
Referenties1. artikel De Morgen; Biovoeding; niet het ultieme wapen tegen kanker, 23 april 2014; http://www.millionwomenstudy.
org/; Bradbury, KE et al. Organic food consumption and the incidence of cancer in a large prospective study of women in the UK (2014) British Journal of Cancer. doi:10.1038/bjc.2014.148
2. http://www.louisbolk.org/nl/onderzoek/gezondheidszorg-en-voeding/voeding/koala-onderzoek
De wereldberoemde nutritionist en voedingsexpert Udo Erasmus ontwik-kelde verschillende Microbiotica sup-plementen specifi ek voor elk lid van de familie. Het type en de hoeveelheid lichaamsvriendelijke bacteriestammen voor het beste resultaat zijn afhanke-lijk van de behoefte en de verschillen-de stadia van het leven. Alle gekozen bacteriestammen of micro-organis-men zijn speciaal ontwikkeld en getest op hun zuurweerstand. Zo weet men zeker dat deze vriendelijke bacteriën overleven in een zuur milieu.
VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK
BEPAALDE BACTERIËN ZIJN BELANGRIJK VOOR DE MENS
Ojibwa-De Roeck+32 (0)52 48 43 00 www.ojibwa.be | www.gezondevetten.be
voor meer informatie over de microbioticaproducten
Udo’s Choice Microbioticavoor jong en oud!
CHILDREN’S BLEND
voor kinderen 5-15 jaar
8 specifi eke bacteriestammen met
4 miljard levensvatbare micro-organismen
ADULT’S BLENDvoor volwassenen
16-55 jaar
8 specifi eke bacteriestammen met 12 miljard levensvatbare
micro-organismen
ADVANCED ADULT’S BLENDvoor senioren 55 plus of een extra behoefte aan
bifi dobacteriën
9 specifi eke bacte-riestammen met 24
miljard levensvatbare micro-organismen
SUPER 8 HI-POTENCY
met een bijzonder hoog percentage aan lactobacteriën
8 specifi eke bacteriestammen met 30 miljard levensvatbare
micro-organismen
SUPER 5 ZUIGTABLET
in een zuigtablet, speciaal met een hoger gehalte aan
L. Salivarius.
5 specifi eke bacteriestammen met
1 miljard levensvatbare micro-organismen
LEEFTIJDSGEBONDEN MICROBIOTICA
•Omdat de stammenselectie leeftijd gerelateerd is (voor effectiviteit) en voor iedere specifi eke leeftijd gebaseerd is op gepubliceerde klinische studies.
•Omdat de compatibiliteit van alle stammen die Udo’s Choice Microbiotica bevatten, in-vitro getest en bevestigd zijn.
•Omdat alle gebruikte bacteriestammen getest zijn op gastrische weerstand voor maximale opname.
•Omdat Udo’s Choice Microbiotica geproduceerd worden met uiterst geavanceerde apparatuur, dusdanig
dat er een zo hoog mogelijke gestandaardiseerde concentratie verkregen wordt.
WAAROM UDO’S CHOICE MICROBIOTICAMENGSELS ANDERS … EN HOOGWAARDIGER ZIJN:
OJ_adv udo's choice_148x210.indd 1 30/01/14 13:04
Heeft U genoeg zon gehad dit jaar ?
• Vetoplosbaar vitamine D3 opgelost in gezonde extra vierge olijfolie• Gemakkelijk door te slikken of om op te kauwen• 40, 120 of 360 kleine parels per verpakking• 1 Kleine mini-parel per dag• Zeer voordelige prijs
BE_D
-Pea
rls_A
d_Le
efN
u_D
U_0
114_
148x
210
Vitamine D : D-Pearls – de zonne-vitamine
Ontvang een Gratis staal D-Pearls 800Bezoek onze website: www.pharmanord.be.Download, vervolledig en stuur ons uw aanvraag. Geniet van deze uitzonderlijk aanbieding als U in het verleden nog geen staal D-Pearls ontvangen hebt.
Innoverend voor de gezondheidKwaliteit – Veiligheid – Doeltreffendheid Minervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60E-mail: [email protected]
D-Pearls – de nieuwe vitamine D referentieD-Pearls 800 is beschikbaar bij uw apotheker in verpakkingen van 40, 120 parels of in een econo mische familie-verpakking van 360 parels.
Vanaf 2,49 €per maand
Vitamine D tekort komt vaker voor dan men denkt ! 8 op 10 mensen hebben een tekort !
D-Pearls voor
iedereen, het hele jaar
door !
BE_D-Pearls_Ad_LeefNu_DU_0114_148x210.indd 1 28-01-2014 08:02:47
INHOUD
Adverteerders
Ojibwa De Roeck Udo’s Choice Microbiotica...........................................................................2
Pharma Nord D-Pearls .....................................................................................................................4
Nutrisan Sensoril ......................................................................................................................11
Nutrisan Antistress Natural ............................................................................................22
Energetica Natura Bio-Para ................................................................................................................. 30
FIOW Congres ................................................................................................................ 32
tweemaandelijks | JAARGANG 11 | maart / april 2014
Prijs: € 6
74
Innemenantioxidanten
gevaarlijk?
De paardenbloem ...
De ongekende
kracht vanademtherapie
Erkenning LeefNu
LeefNu is sinds juni 2007, het
enige Orthomoleculaire
Wetenschappelijke Tijdschrift
erkend door de
‘European Union of Science
Journalists’ Associations’
en de ‘European Research
Advisory Board (EUR AB)’.
Vermijd langdurige inname
van pijnstillers want de
werking van pijnstillers
neemt af naarmate ze
meer en langdurig gebruikt
worden. Als het lichaam
niet de kans krijgt om het
onderliggende probleem
zelf op te lossen, zal
pijnbestrijding door middel
van medicijnen steeds
meer noodzakelijk zijn in
frequentie en in intensiteit.
Langdurige inname van
pijnmedicatie belast de nier-
en vooral de leverfunctie en
vermindert op termijn zelfs
de hersenfunctie.
nnAktueel Innemen antioxidanten gevaarlijk? ................. 6
nnVoeding Leverondersteunende voeding ......................... 7
nnGezonde recepten Oer-nasi .......................................................................... 10
nnMedisch Dossier Moeten parasieten worden uitgeroeid? ......12
Vermijd langdurige inname
van pijnstillers.............................................................. 16
nnFytotherapie Ontmoeting met: De Paardenbloem ... ........ 18
nnTherapie De ongekende kracht van ademtherapie .....20
nnUit de praktijk Stressgerelateerde klachten,
wat kun je er zelf aan doen? ............................ 23
nnKort Nieuws Slechte nachtrust: bij circa 50% van
de mensen .....................................................................26
Peterselie (petroselinum crispum) ................. 27
Denk goed na over fluorgebruik ..................... 27
nnMonografie Welke vitamine C is de beste keuze? ..........28
74
5
maart - april ‘14
Heeft U genoeg zon gehad dit jaar ?
• Vetoplosbaar vitamine D3 opgelost in gezonde extra vierge olijfolie• Gemakkelijk door te slikken of om op te kauwen• 40, 120 of 360 kleine parels per verpakking• 1 Kleine mini-parel per dag• Zeer voordelige prijs
BE_D
-Pea
rls_A
d_Le
efN
u_D
U_0
114_
148x
210
Vitamine D : D-Pearls – de zonne-vitamine
Ontvang een Gratis staal D-Pearls 800Bezoek onze website: www.pharmanord.be.Download, vervolledig en stuur ons uw aanvraag. Geniet van deze uitzonderlijk aanbieding als U in het verleden nog geen staal D-Pearls ontvangen hebt.
Innoverend voor de gezondheidKwaliteit – Veiligheid – Doeltreffendheid Minervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60E-mail: [email protected]
D-Pearls – de nieuwe vitamine D referentieD-Pearls 800 is beschikbaar bij uw apotheker in verpakkingen van 40, 120 parels of in een econo mische familie-verpakking van 360 parels.
Vanaf 2,49 €per maand
Vitamine D tekort komt vaker voor dan men denkt ! 8 op 10 mensen hebben een tekort !
D-Pearls voor
iedereen, het hele jaar
door !
BE_D-Pearls_Ad_LeefNu_DU_0114_148x210.indd 1 28-01-2014 08:02:47
74 maart - april ‘14
AKTUEEL
Loes Sissingh-Blok
6
De publicatie van de resultaten van een Zweeds onderzoek waren de aanleiding voor de ver-
schijning van een aantal negatieve berichten over vitaminen in de media. De strekking van deze
berichten was vaak dat supplementen en in het bijzonder met antioxidanten slecht en gevaarlijk
voor de gezondheid zouden zijn en het ontstaan van kanker zouden kunnen bevorderen.
In het desbetreffende Zweedse onderzoek
was gebleken dat toediening van antioxidanten
(N-acetylcysteïne (NAC) en vitamine E) in
hoge doses de tumorontwikkeling versnelde
bij muizen met kunstmatig opgewekte long-
kanker. [1] Voor dit onderzoek werden gene-
tisch gemanipuleerde muizen gebruikt die
zeer tumorgevoelig waren. De conclusie van
de onderzoekers luidde dat antioxidanten
de tumorgroei kunnen bevorderen in risico-
groepen, zoals rokers en patiënten met
COPD die NAC krijgen.
Natuurlijk is het altijd belangrijk om hoge
doseringen alleen onder deskundige be-
geleiding in te nemen. De resultaten uit het
Zweedse onderzoek staan echter tegenover
zeer veel publicaties van onderzoek bij men-
sen, dieren en in vitro studies waaruit geble-
ken is dat antioxidanten wel werkzaam zijn,
ook tegen kanker of tegen de bijwerkingen
van behandelingen tegen kanker. [2] De aan-
name dat antioxidanten voor iedereen slecht
zouden zijn, zoals vaak in (de titels van) de
berichten wordt gesuggereerd, is natuurlijk
ongenuanceerd en veel te algemeen. Anti-
oxidanten kunnen zeer zinvol zijn, zoals uit
diverse grote studies is gebleken. Een recent
voorbeeld is ondermeer co-enzym Q10 bij
hartfalen.[3]
Innemen antioxidanten gevaarlijk?
Referenties
1. Sayin VI, Ibrahim MX, Larsson E, et al.
Antioxidants Accelerate Lung Cancer
Progression in Mice. Sci Transl Med 29
January 2014;6(221):221ra15. DOI: 10.1126/
scitranslmed.3007653;
2. Eum S1, Choi HD1, Chang MJ2, et al. Pro-
tective effects of vitamin E on chemothe-
rapy-induced peripheral neuropathy: a
meta-analysis of randomized controlled
trials. Int J Vitam Nutr Res. 2013;83(2):101-
11. doi: 10.1024/0300-9831/a000149;
3. Fotino AD, Thompson-Paul AM, Bazza-
no LA. Effect of coenzyme Q10 supple-
mentation on heart failure: a meta-analy-
sis. Am J Clin Nutr 2013;97(2):268-75. doi:
10.3945/ajcn.112.040741.
74 maart - april ‘14 7
VOEDING
Petra Kersten
De lever is één van de belangrijkste en veelzijdigste organen in ons lichaam. Met een massa
van anderhalve kilo en 20% van het zuurstofverbruik, is de lever het meest actieve en, na de
huid, ook het zwaarste orgaan. Éen van haar belangrijkste taken is het omzetten van toxische
(giftige) stoffen in neutrale en onschadelijke stoffen.
De lever vormt het tussen-
station tussen het maag-
darmstelsel en de grote
bloedcirculatie. Al het bloed
uit de maag en darmen moet
dus eerst de lever passeren.
De lever heeft daardoor in-
vloed op de samenstelling
van het bloed. Alles wat we
bewust of onbewust ons
lichaam aandoen, probeert
onze lever te herstellen. Het gunstige van de
lever is dat het een zelfherstellende eigen-
schap heeft. Dit betekent dat deze door tijd
en rust weer schoon en gezond kan worden.
Door de obstakels te verwijderen die de lever
verhinderen haar taak op juiste en efficiënte
wijze uit te voeren, kan het lichaam terugke-
ren naar een staat van balans en vitaliteit.
De lever als allesreiniger
Er zijn vier soorten ‘gif’ voor de lever: in- en
uitwendig gif, emotioneel gif en gif op het
niveau van ons bewustzijn. Onder uitwendig
gif vallen alcohol, drugs, medicijnen, genot-
middelen, kleur-, geur-, en smaakstoffen,
uitlaatgassen en bestrijdingsmiddelen. On-
der inwendig gif scharen we afvalstoffen als
gevolg van een niet optimale stofwisseling.
Zo kunnen door het gebruik van antibiotica
en/of verkeerde voeding
toxinen in de darm ontstaan
en kunnen parasieten en
schimmels zich in de darm-
flora hechten. Ook voeding
waarvoor een allergie of in-
tolerantie bestaat, valt onder
inwendig gif. Emotioneel
gif zijn negatieve gedach-
ten zoals boosheid, angst,
agressie, stress en depressie.
De lever is de zetel van emoties. Wanneer
onze lever minder wordt belast met emoties,
we minder ‘op onze lever hebben’, kunnen
we ons meer richten op en leven vanuit ons
hart. Op het niveau van bewustzijn is de lever
verbonden met ons ego. Ons ego wil van al-
les, wil meer, beter, groter, en heeft vaak een
oordeel over onszelf en de ander. Deze ne-
gatieve oordelen en verplichtingen ‘belasten’
onze lever. Een liefdevolle, respectvolle hou-
ding naar onszelf en de ander doet de lever
goed.
Leverondersteunende adviezen
Elimineer voedingsmiddelen die intoleranties
en allergieën veroorzaken en gebruik zo min
mogelijk van de volgende stoffen en voedings-
middelen: koffie, cola, cacao, alcohol, suiker-
Leverondersteunende voeding
74 maart - april ‘148
VOEDING
Petra Kersten
rijke producten (zoals snoep, koek, gebak,
ijs en frisdrank), vet vlees, snacks, gebak,
zoutjes, gefrituurde of gebakken voedings-
middelen en kleur-, geur-, smaak- en be-
waarstoffen.
De volgende voedingsmiddelen hebben een
positieve invloed op de lever:
l groente en fruit zoals broccoli, paksoi, prei,
ui, knoflook, witlof, andijvie, mierikswortel,
waterkers, radijs, rettich, avocado, wortels,
asperges, artisjok, tomaat, grapefruit, ap-
pel, bessen en citroen;
l biologische producten bevatten geen
kunstmatige toevoegingen en nauwelijks
of geen resten van bestrijdingsmiddelen.
Fruit en groenten bevatten stoffen die be-
langrijk zijn voor de ontgifting van de lever.
Een groene smoothie bevat veel groente en
fruit en ondersteunt de lever dus uitstekend,
mits de spijsvertering de smoothie goed kan
verteren. Wortels bevatten bètacaroteen en
dat helpt de lever ontgiften; een glas wor-
telsap per dag is aan te bevelen.
De lever heeft een haat-liefdeverhouding
met vetten. Aan de ene kant kan de lever
niet zonder goede onverzadigde vetten. Aan
de andere kant doet een teveel aan vet-
ten of verkeerde vetten de lever geen goed.
Het gaat om de juiste balans.
Goede vetten voor de lever zijn koudgeperste
oliën en vetten:
l zonnebloemolie;
l sesamolie;
l maïskiemolie;
l lijnzaadolie;
l teunisbloemolie;
l vetten uit vette vis (haring, tonijn, zalm,
sardine of makreel).
Vetten en oliën die belastend zijn voor de lever:
l geraffineerde oliën en vetten;
l geharde, gehydrogeneerde oliën;
l warm geperste oliën;
l oliën verkregen uit extractie met
chemische oplosmiddelen;
l te veel verzadigde vetten.
74 maart - april ‘14 9
VOEDING
Petra Kersten
Ondersteunende kruiden
Er zijn tal van planten, kruiden en supplemen-
ten die de lever ondersteunen. Hieronder tref
je enkele veel gebruikte supplementen:
• mariadistel bevat silyma-
rine, een stof die toxische
stoffen neutraliseert en de
lever herstelt;.
• artisjok: de bittere stoffen
in een artisjok hebben een
beschermende werking op de levercellen;
• paardenbloem (wortel) is
een leverversterkend kruid
en ondersteunt de ontgif-
ting. (Redactie: zie ook het
artikel “de ontmoeting met de
paardenbloem“ op pagina 18)
• alfaliponzuur heeft een beschermende en
reinigende werking op de lever;
• geelwortel (kurkuma) be-
hoort tot de familie van de
gember en beschermt de
lever tegen gifstoffen.
De heetwaterkuur is een oud Ayurvedische
manier om afvalstoffen te verwijderen, de
spijsvertering te versterken en de reserve--
energie te vergroten. Het helpt de lever met
het uitscheiden van afvalstoffen. Kook 1200
ml bronwater gedurende 20 minuten. Voeg
aan het eind een mespunt gemalen gem-
berwortel of vers geraspte gemberwortel toe.
Schenk dit water in een thermosfles. Drink
gedurende de dag telkens kleine slokjes, zo
heet mogelijk als kan.
Kort samengevat
Voor het versterken van de lever is een juiste
voeding rijk aan leverondersteunende be-
standdelen en arm aan belastende bestand-
delen de basis. Deze voeding werkt alleen
als je ook de rest van je levensstijl aanpast
en voldoende beweging, ontspanning en
rust inbouwt. Vermijd belastende en toxische
stoffen en omstandigheden en verwen jezelf
met massage, yoga en meditatie. Daarnaast
is het verstandig om te kijken naar je ma-
nier van leven: doe je de dingen die je leuk
vindt en waar je goed in bent? Ga je om met
mensen die je stimuleren en energie geven?
Probeer je leven zoveel mogelijk te sturen
richting stimulerende, inspirerende en liefde-
volle contacten, zowel privé als zakelijk. Hier-
door kan je accu (bijnieren) weer opladen en je
lever herstellen. Helpen deze maatregelen niet
voldoende of wil je een individueel advies?
Raadpleeg een natuurgeneeskundig arts of
therapeut.
Literatuur
Wat heb je op je lever? Marijke de Waal Malefijt.
ISBN: 90-202-4302-0;
Het energieherstelplan. Marijke de Waal Malefijt
en Tanja Visser. ISBN: 978-90-6378-769-1.
Kijk voor meer informatie op:
www.natuurdietisten.nl
www.pgpraktijk.nl
www.groenesmoothies.nl
www.petrakersten.com
Auteursgegevens
Petra Kersten,
diëtist & orthomoleculair therapeut
www.petrakersten.com
74 maart - april ‘14
Voor veel mensen bestaat de ideale voedingsbasis uit groenten, fruit, eiwitten (vlees, ge-
vogelte, vis, ei), noten, pitten en zaden. Zij hebben baat bij het weglaten van (geraffineerde)
koolhydraten zoals suiker, brood, meelproducten (o.a. pasta, pizza), rijst en aardappelen.
Deze voeding wordt ook wel paleolithische voeding of oervoeding genoemd omdat deze
voeding overeenkomt met hoe de oermens in het paleolithische tijdperk at.
10
Oer-nasi
GEZONDE RECEPTEN
Yvonne van St igt
Nasi Goreng is een koolhydraatrijk gerecht
wat niet helemaal past binnen het concept
oervoeding. Door de rijst te vervangen door
bloemkool kunnen we toch genieten van
dit van oudsher uit Indonesië afkomstige
gerecht. Een prima alternatief ook als je niet
van bloemkool houdt want de bloemkool-
smaak overheerst niet.
Ingrediënten per 2 personen:
1/2 bloemkool • 1 grote prei met het groene
loof • 200 g gesneden witte kool • 200 g kal-
koenfilet • 1 ui, verse knoflook • 1 el ketoembar
1 el koenjit • 1 el djahé • 1 el laospoeder • stukje
trassi ter grootte van een doperwt • 1 el kokos-
olie en zout.
Bereidingswijze
Hak de bloemkool in de keukenmachine
fijn tot rijstkorrelgrootte. Snijd de prei in smal-
le ringen en was ze. Snipper de ui. Snijd het
kalkoenvlees in dobbelsteentjes. Verwarm
de kokosolie en braad het vlees goudbruin.
Voeg zout en kruiden toe en schep het ge-
heel om. Voeg de gesneden ui, de gepers-
te knoflook, de prei en de witte kool toe en
blijf omscheppen. Als de groenten slinken,
kan de fijngehakte bloemkool erbij. Bak de
bloemkool kort mee, totdat deze beetgaar is.
Serveer de nasi met een gebakken ei, augurk en notensatésaus.
NotensatésausIngrediënten per 2 personen:6 el gemengde notenpasta, cashew- of amandelpasta • 0,2 l kokosroom1/2 tl gemberpoeder • kokosolie • 1/2
- 1 teentje
knoflook (geperst) • 1/2 tl sambal • zout.
BereidingswijzeVerhit de kokosolie in een klein pannetje en fruit de knoflook lichtbruin. Voeg de noten-pasta toe en verwarm deze mee. Voeg de kruiden, de sambal en het zout toe en roer het geheel door. Schenk op een laag vuur al roerend de kokosroom toe. Zorg dat de saus niet meer kookt om schiften te voorkomen.De typische kokossmaak is in deze saus niet meer terug te vinden, de kokosroom zorgt er-voor dat de saus minder snel schift.
De stap om brood los te laten, is voor velen groot. Voor hen is er een tussenoplossing: de amandelcracker. Crackers van amandelmeel en zaden zijn een lekkere aanvulling bij een sala-de of soep of als vervanger van toastjes. Amandelmeel is erg calorierijk, daarom is het niet aan te raden deze crackers dagelijks en in grote hoeveelheden te eten. Noten bevatten net als gra-nen fytinezuur en hebben daardoor een minder gunstig effect op de mineralenhuishouding.
AmandelcrackersIngrediënten150 g amandelmeel • 1 ei • 75 g gemengde za-den en pitten (sesamzaad, lijnzaad, chiazaad, zonnebloem- en/of pompoenpitten)• 1 à 2 el olijfolie of kokosolie • 4 g zout
Maak een deeg van de ingrediënten en rol het deeg egaal uit tussen twee vellen bak-papier. Verwijder het bovenste vel papier en maak met een mes ruitvormige lijnen in het deeg. Leg dit op een bakplaat in de oven. Bak de crackers 20-25 minuten op 150 °C tot deze lichtbruin zijn.
Variaties: l Kruid de crackers met tijm of rozemarijn.l Voeg stukjes fijngesneden vijgen toe aan
het deeg.l Maak er pittige crackers van door wat
geitenkaas door het deeg te mengen.l Met een teentje uitgeperste knoflook wor-
den de crackers een lekker borrelhapje.l Maak ronde crackertjes: steek met een
klein glas ronde vormen uit het deeg.
GEZONDE RECEPTEN
Yvonne van St igt
Yvonne van Stigt • www.oergezond.nu
Ashwagandha kan gebruikt worden in
kortstondige stress-situaties; het versterkt de levenskracht, helpt bij innerlijke onrust en is
een doeltre� end middel tijdens drukke werkzaamheden.
helpt bij geestelij ke druk en inspanning!
Sensoril
• Eeuwenlang gebruik, als Ashwagandha in de Ayurvedische gezondheidszorg• Wortel- en bladextract aangezien beide plantenbestanddelen actieve componenten bevatten• Geproduceerd volgens een zéér specifi ek gepatenteerd proces• Unieke samenstelling door hoge standaardisatie op 3 belangrijke bioactieve stoff en nl glycowithanoliden, oligosacchariden en withaferine A• Vrij van scopolamine, pyrrolizidinealkaloïden of aristolochiazuur die toxisch zijn• Geschikt voor dagelijkse inname• Beproefde kwaliteit
Hoe onderscheidt Sensoril zich van de andere ashwagandha preparaten?
Samenstelling per vegetarische capsule: Ashwagandha (Withania somnifera) wortel- en bladextract 150 mg, gestandaardiseerd op 32% oligosacchariden, 10% glycowithanoliden en 0,5% withaferine A
Dosering: 2 x 1 capsule per dag CNK: 2792-778 | PRIJS € 19,52
Focused on Science, Driven by Nature
ISO 22000
ISO 22000 CERTIFIED
Dit product is verkrijgbaar bij uw apotheek.
Nutrisan bvba | Egide Walschaertsstraat 22 bus i2800 Mechelen | Tel. +32 (0)15 21 51 00
[email protected] | www.nutrisan.com
Nutrisan bvba | Egide Walschaertsstraat 22 bus i | 2800 MechelenTel. +32 (0)15 21 51 00 | [email protected] | www.nutrisan.com
nutrisan_advA6PORTRAITsensoril.indd 1 25/04/14 17:23
74 maart - april ‘1412
MEDISCH DOSSIER
Walter OM Faché
In het eerste deel van het artikel over parasieten onderzochten wij de resistentie van para-
sieten en hoe wij moeten streven naar een vreedzame co-existentie of medebestaan van de
parasieten in plaats van ze uit te roeien. Hoe door het uitroeien van parasieten zelfs nieuwe
ziekten in de darm kunnen worden teweeg gebracht en hoe wij ons moeten opstellen tegen-
over parasieten, is de volgende uitdaging om te onderzoeken. Dit willen wij samen met de
lezer ontrafelen in het tweede deel.
Drang tot het uitroeien van parasieten
Je lichaam lijkt één enkel organisme, maar
van binnen leven 100 triljoen soorten bacte-
riën. Zonder deze bacteriën zouden we niet
kunnen leven. Ze zijn essentieel voor een
goede werking van het immuunsysteem
en het verteringsproces van voedsel. Echter,
wanneer je veel klachten hebt in maag en dar-
men, dan kan dat duiden op een verstoring
van het evenwicht in de groei van bacteriën
en andere organismen in je lijf. De meeste
bacteriën vind je in de spijsvertering en voor-
al daar ontstaan veel klachten. Niet geheel
verwonderlijk zitten daar ook meestal de pa-
rasieten of schimmelinfecties. Zij ontstaan
wanneer de balans verstoord is geraakt, vaak
door externe bronnen, en slechte bacteriën
de overhand krijgen.
Uit de volgende voorbeelden blijkt dat door
het uitroeien van parasieten nieuwe vormen
van ziekten kunnen ontstaan. Colitis en ziek-
te van Crohn kunnen oprukken. In beide ge-
vallen gaat het om heftige aanvallen op het
darmslijmvlies door het eigen immuunsys-
teem. In arme landen zijn deze ziekten vrijwel
onbekend, maar in de snel rijk geworden lan-
den en de welvarende steden is er sprake van
een epidemie van colitis en ziekte van Crohn.
De opkomst van deze ziekten werd veroor-
zaakt door uitroeiing van ingewandswormen.
In landen waar de ingewandswormen recent
zijn verdwenen, zijn colitis en Crohn nu snel in
opmars. Zelfs landbouwhuisdieren (schapen,
geiten, ...) beginnen last te krijgen van darm-
kwalen nu ze met ontwormingspreparaten
als Ivermectine behandeld worden.
In geïndustrialiseerde landen heeft 20% van
de bevolking last van allergische aandoe-
ningen, terwijl je die elders in de wereld nau-
welijks zult vinden. De oorzaak zou kunnen
zijn dat in onze geïndustrialiseerde contreien
getracht wordt volledig parasietenvrij te leven
door antiparasitaire medicijnen te gebruiken.
Wellicht leidde dit ook tot andere immuun-
ziekten zoals diabetes type 2 en zijn ze ook
verantwoordelijk voor de opmars van allerlei
allergieën.
Moeten parasieten wordenuitgeroeid?
DEEL 2
74 maart - april ‘14 13
MEDISCH DOSSIER
Walter OM Faché
De immunoloog Neil Lynch vergeleek Vene-
zolanen (Venezuela) die in huizen met stro-
mend water en toiletten woonden met arme
landgenoten uit de sloppenwijken. Terwijl 43%
van de welgestelden last had van allergieën,
kwamen bij slechts 10% lichte worminfecties
voor. Bij hun arme landgenoten was het per-
centage allergieën minder dan 22%, terwijl
hun aantal worminfecties tot 30% opliepen.
Bij indianen uit de Venezolaanse regenwou-
den vond Lynch 88% ingewandswormen, ter-
wijl allergieën volledig ontbraken.
Parasieten zijn uitstekende milieubewakers
Zonder de invloed van parasitaire wormen
loopt ons immuunsysteem een grote kans
heftiger te reageren zoals op onschuldige
kattenhuidschilfers en allerlei schimmels.
Wellicht moeten we met parasieten leren sa-
menleven en ze gecontroleerd tolereren. Het
is onmogelijk alle parasieten te elimineren
(evenals bacteriën en virussen!) Trouwens
gezonde ecosystemen zitten vol parasieten!
Parasieten vormen zelfs een aanwijzing voor
een gezond en goed functionerend ecosys-
teem en als de parasieten in een bepaald
gebied verdwijnen, is er waarschijnlijk iets
mis. Bepaalde ziekten kunnen in bedwang
gehouden worden via parasieten!
De stoffen die parasieten gebruiken om ons
immuunsysteem te manipuleren kunnen ons
wellicht beschermen tegen de steeds wijzi-
gende levensomstandigheden. De vreemde
eiwitten van parasieten leren ons immuun-
systeem minder op hol te slaan! Parasieten
zadelen ons niet altijd alleen met ziekten op,
in sommige gevallen vormen ze juist het me-
dicijn. Hoewel bepaalde parasieten schade-
lijk zijn en ons zelfs kunnen doden!
Daartegenover zijn parasieten uitstekende
milieubewakers omdat zij veelal hoog in de
voedselketen zitten. Een mooi voorbeeld vin-
den wij in de volgende voedselketen. Roei-
pootkreeftjes eten voedsel uit het water dat
besmet is met het toxische nikkel metaal,
maar ze hebben daar geen last van. Doch
deze kreeftjes worden gegeten door vissen,
die op hun beurt worden gegeten door gro-
tere vissen. Deze vissen vallen ten prooi aan
vogels, die vervolgens weer door roofdieren
worden gegeten. Naarmate de nikkel in de
voedselketen stijgt, neemt de concentratie
steeds meer toe. De hoogste concentratie
vind je in parasieten, waarvan velen zelfs
leven van de roofdieren aan de top van de
voedselketen. Lintwormen bevatten soms
wel honderden malen meer lood of cadmium
dan de vissen waarin ze leven, en duizenden
malen meer dan het omringende water.
Lintworm
74 maart - april ‘1414
MEDISCH DOSSIER
Walter OM Faché
Parasieten behouden een ecologisch
evenwicht
Parasieten zijn juist in staat om het delica-
te evenwicht te bewaren tussen het vee en
het gras waarvan het afhankelijk is. Indien
dieren massaal moeten samenhokken (bat-
terijkippen, varkenstapel,...), kunnen meer
parasieten deze huisdieren parasiteren als
een regulerend effect om de stapel in toom
te houden. Vandaar dat de fokker antipara-
sitaire middelen inzet om toch een maximaal
aantal dieren per oppervlakte te kunnen huis-
vesten. Om ziekten bij huisdieren onder con-
trole te krijgen zonder antiparasitaire midde-
len, is het noodzakelijk de dieren meer ruimte
te geven en de immuniteit te versterken.
Wij kunnen dit ook toepassen bij het dicht
samentroepen van mensen in bijvoorbeeld
getto’s, bidonvilles, steden en woonwijken.
De recente acute ziektedoorbraken bij dier
en mens (Sarsvirus, Ebola, kippencholera,
varkenspest, resistente bacteriële infecties,
schimmelexplosies op planten, bomen en
Candidaschimmels bij mensen) zijn prachti-
ge voorbeelden van ecologisch ziekten die te
wijten zijn aan een dysbalans tussen mens
en milieu.
Parasieten kunnen schommelingen in popu-
latiegrootte dempen waardoor uitroeiïng van
bepaalde dieren (o.a. vossen en kippen) niet
nodig is, met andere woorden de populatie
wordt in bedwang gehouden via parasieten.
Leren leven met parasieten
In de jaren dertig kwam de chemische in-
dustrie in de landbouw op. Met DDT kwam
er een krachtig pesticide op de markt, omge-
ven van een modern wetenschappelijk aura.
Synthetische chemische pesticiden werden
massaal ingezet tegen parasieten. De mens
kon de natuur aan zich onderwerpen, doch
na veertig jaar werden de insecten DDT-resis-
tent! Bovendien cumuleerde DDT in de voed-
selketen, waardoor regenwormen en vogels
zwaar werden getroffen. Zelfs nu nog wordt
het DDT gevonden in de moedermelk en in
de dieren in de Noordpool. Milieubewegingen
keerden zich tegen deze chemische bestrij-
dingsmiddelen en de biologische bestrijding
kreeg terug een kans! De cassavewolluis
vernietigde de cassave in Afrika waar 200
miljoen mensen voor hun dagelijkse voeding
afhankelijk van zijn. Door parasitaire wespen
uit te zetten werd de cassavewolluis besmet
en effectief biologisch bestreden.
Cassavewolluis.
74 maart - april ‘14 15
MEDISCH DOSSIER
Walter OM Faché
De Europese paling is besmet met gevaarlij-
ke chemicaliën, er is een keurmerk nodig om
veilig paling te eten.
Canadese ecologen stelden vast dat paling
uit een met kalk behandelde rivier een veel
grotere diversiteit aan lintwormen, zuigwor-
men en andere parasieten bevatten, terwijl
de paling uit de sterkst verzuurde rivieren het
vaakst vrij van parasieten waren. “Er is vol-
doende bewijs dat ook bij mensen de diver-
siteit aan parasieten het risico op bepaalde
ziekten bepaalt”, zegt Johnson. Ook hebben
recente studies aangetoond dat een vermin-
derde diversiteit aan gastheren het risico op
een infectie bij planten, zoogdieren en vogels
vergroot. Een daling in het aantal gewervelde
gastheersoorten voor de teek die de ziekte
van Lyme overdraagt, bijvoorbeeld, kan het
risico op een infectie bij de mens doen toe-
nemen [1,2].
Samengevat
Gezonde ecosystemen zitten vol para-
sieten, en in sommige gevallen zijn ze
voor hun welzijn zelfs van parasieten af-
hankelijk. De mens verandert zijn omge-
ving en brengt de biosfeer uit zijn even-
wicht. Misschien kunnen parasieten dit
evenwicht terug in orde brengen.
Parasieten vormen een aanwijzing voor een
gezond en goed functionerend ecosysteem.
Het tegenovergestelde geldt evenzeer: als
de parasieten in een bepaald gebied ver-
dwijnen, is er waarschijnlijk iets mis.
Redactioneel:
Naast de chemische lichaamsvreemde
aanpak van parasieten bestaan er na-
tuurlijke middelen die parasieten naar een
niveau kunnen terugbrengen zodat het
lichaam er geen last van heeft.
Referenties
1. Johnson P TJ, Preston DL, Hoverman JT, et al. Host and parasite diversity jointly regulate pathogen transmission in complex communities. Proceedings of the National Academy of Scien-ces of the United States of America (PNAS), nr 10. 110: 16916-16921, 2013;
2. Johnson PTJ, Preston DL, Hoverman JT, et al. Species diversity reduces parasite infection through cross-generational effects on host density. Ecology 93:
56-64, 2012.
Overige referenties zijn vernoemd bij het eerste artikel en kun je vinden op de website, www.orthofytomedia.org.
Europese paling
74 maart - april ‘1416
MEDISCH DOSSIER
Angél ique De Beule
De werking van pijnstillers neemt af naarmate ze meer en langdurig gebruikt worden. Als het
lichaam niet de kans krijgt om het onderliggende probleem zelf op te lossen, zal pijnbestrij-
ding door middel van medicijnen steeds meer noodzakelijk zijn in frequentie en in intensiteit.
Langdurige inname van pijnmedicatie belast de nier- en vooral de leverfunctie en vermindert
op termijn zelfs de hersenfunctie.
Volgens professor Koen Paemeleire van de
dienst neurologie aan het Universitair Zie-
kenhuis Gent lijden meer dan 100.000 Bel-
gen aan chronische hoofdpijn als gevolg
van pijnstillers! Deze extra hoofdpijn treedt
op bij gebruik van pijnstillers gedurende 10
tot 15 dagen per maand of meer. Professor
Paemeleire raadt dan ook aan om pijnstil-
lers niet langer dan acht dagen per maand
te gebruiken en maximaal twee per dag. De
bevindingen van prof. Paemeleire worden
bevestigd door het Britse National Institute
for Health and Clinical Excellence (NICE). [1]
Als de gewone ontstekingsremmers (met
paracetamol en aspirine als meest gekende)
na verloop van tijd niet krachtig genoeg meer
zijn en de pijn chronisch is geworden, gaat
men over op opioïden. Opioïden zijn afgeleid
van opium en hebben een werkingsspec-
trum van mild tot zeer krachtig. Fabrikanten
hebben voor ons meer dan dertig verschillen-
de opioïden beschikbaar gesteld. Wie begint
met de milde middelen zal na verloop van tijd
naar steeds krachtigere medicijnen verlangen.
Pijnloos zonder pillen?
De uitdaging is om zonder pillen pijn te be-
strijden. Acupunctuur is in ons land al heel
lang bekend en kan pijn zodanig bestrijden
dat geen anesthesie nodig is voor een opera-
tie. Ook hypnose is effectief: tal van mensen
hebben tandbehandelingen ondergaan zon-
der de gebruikelijke verdoving nadat ze wer-
den gehypnotiseerd. Hypnose en acupunc-
tuur zijn echter niet voor iedereen onmiddellijk
beschikbaar.
Vermijd langdurige inname van pijnstillers
74 maart - april ‘14 17
MEDISCH DOSSIER
Angél ique De Beule
Dat brengt ons bij dr. Garland die in twee pu-
blicaties de werkzaamheid van zijn pijnloze
methode aantoont: Mindfulness-Oriented
Recovery Enhancement (MORE). [2]
De drie steunpilaren van de methode zijn:
1. Het trainen van de geest om toenemen-
de bewustwording van het hier en nu te
creëren waardoor de persoon controle
krijgt over zijn gedachten en zo gewoon-
tepatronen kan aanpakken;
2. Vervolgens worden deze gedachten ge-
herwaardeerd zodat de bedoeling achter
een ongewenste gebeurtenis betekenis
krijgt en persoonlijke groei ten goede
komt;
3. Hierna wordt de aandacht geconcentreerd
op positieve gebeurtenissen waardoor de
aandacht getrokken wordt op de effecten
hiervan op het lichaam, zoals een mooi
landschap bewonderen, zich innig ver-
bonden voelen met iemand die men lief
heeft.
“Omdat lichaam en geest verbonden
zijn, kunnen mentale beelden problemen
als pijn zowel psychologisch als biolo-
gisch aanpakken. Alles wat in de geest
gebeurt, uit zich in het lichaam”, meent
Garland. Ieder hypnotherapeut ziet nu
zijn werk wetenschappelijk bevestigd.
Bovendien is deze ‘mind over matter-
boodschap’ een zoveelste bewijs dat de
moderne behandelkunde een grote fout
gemaakt heeft toen ze lichaam en geest
apart gingen aanpakken.
Referenties
1. http://www.nice.org.uk/nicemedia/
live/13901/60853/60853.pdf
2. Garland EL, Manusov EG, Froeliger B, et al.
Mindfulness-Oriented Recovery Enhan-
cement for Chronic Pain and Prescription
Opioid Misuse: Results From an Early-Stage
Randomized Controlled Trial. Journal of Con-
sulting and Clinical Psychology, 2014; DOI:
10.1037/a0035798
74 maart - april ‘1418
FYTOTHERAPIE
Jaap Slegt
In de lente is het voor de paardenbloem tijd om zijn gezicht te laten zien. Eerst
schuchter - in rozetvorm - groeien de blaadjes en dan opeens zie je ze overal.
Trots en fier op de steel, fel geel gekleurd als de zon, alsof hij wil zeggen:
“Hallo, kijk naar mij, hier sta ik”. De paardenbloem trekt altijd de aandacht,
in bermen, weilanden en op dijken. Natuurlijk blies je als kind ook de zaadjes
van zijn bol en keek je verwonderd hoe die kleine parachuutjes meegevoerd
werden door de wind. Maar de paardenbloem heeft je nog veel meer te ver-
tellen. Laten wij dit kleine wonder der natuur eens nader bekijken.
Taraxacum officinale is de zondagse Latijnse
naam. Deze naam gebruikt men omdat deze
over de hele wereld begrepen wordt. De naam
is waarschijnlijk afkomstig van het Arabische
‘tarakhchacon’, waarmee men een plant met
gele bloemen aanduidde, die men gebruikte
om oogziekten te genezen. In het Grieks staat
‘taraxis’ ook voor oogziekte. Daarnaast heeft
taraxacum wel vijfhonderd volksnamen, van
molsla, schurftbloem, duvelsbloem tot leeuw-
entand. Bekende Nederlandse namen zijn
paardenbloem of konijnenblad omdat deze
dieren het een lekkernij vinden. Maar ook de
naam pissenkruid of papenkruid is ooit ge-
bruikt. De eerste naam is een verbastering
van de Franse benaming ‘pissenlit’ en duidt
op de urinedrijvende eigenschappen. En als
je kijkt naar het witte rondje dat overblijft na
het afblazen van de wollige zaadjes, ziet dat
eruit als het witte kapje op het hoofd van de
paus of monnik en begrijp je de naam papen-
kruid. Maar de allermooiste naam is ‘sponza
solis’, die staat voor ‘bruidegom van de zon’.
Dit omdat de bloem, net als de zonnebloem,
met de zon meedraait.
Traditionele fytotherapie
Vanaf de 16e eeuw is de paardenbloem een
officieel geneeskrachtige plant voor de lever,
gal, spijsvertering en nieren. De wetenschap
van nu heeft deze werkingen aangetoond
met veel onderzoek naar de inhoudsstoffen.
Het meest bekend zijn de zogenoemde ‘bit-
terstoffen’ en ‘kaliumzouten’ in de blaadjes
en wortel van de plant. De bitterstoffen prik-
kelen sensoren op de tong die onmiddellijk
een boodschap naar de spijsvertering sturen
om maag- en darmsappen en gal aan te ma-
ken. Tegelijkertijd worden de nieren geprik-
keld vocht af te drijven. Taraxacum is verder
goed voor de darmfunctie, het voorkomen
van galstenen en het in stand houden van
een optimale zuur-basebalans.
Ontmoeting met:
De paardenbloem ...Taraxacum officinale
74 maart - april ‘14
Ben je boos? Pluk dan een ... paardenbloem
Boosheid en frustratie hebben een negatieve
invloed op onze leverfunctie. Het zijn immers
emoties die ontstaan als je iets niet kunt ver-
teren. Soms zijn de emoties zichtbaar in irrita-
tie naar de buitenwereld, dan zoek je als het
ware een kapstok om je boosheid aan op te
hangen. We steken dan bijvoorbeeld onze
vinger op in het verkeer of zijn heel fel als
iemand voor onze beurt gaat in een winkel.
Eigenlijk word je dan niet boos, maar ben je
al boos. Als dit lang voortduurt, belast dit de
leverfunctie. Klachten als onrust in de nacht
met zweten, slapeloosheid, vermoeidheid bij
het opstaan, winderigheid en een wisselende
ontlasting kunnen het gevolg zijn. Het is dan
hoog tijd om de paardenbloem in te zetten.
De verhoogde galaanmaak kan er voor zor-
gen dat het ‘onverteerbare’ verteerd gaat wor-
den. Dan verdwijnen niet alleen de klachten,
maar ook de boosheid smelt en er ontstaat
ruimte voor een blijere blik.
Spirituele bloem
De paardenbloem wordt geboren in de len-
te, groeit voorspoedig op en staat midden in
het jaar volop te bloeien. ’s Morgens wordt
hij wakker, opent zich voor het licht van de
zon, neemt alle indrukken in zich op en als
het donker wordt, sluit de bloem zich en gaat
alles rustig verwerken. In de ochtend wordt
de paardenbloem weer opnieuw geboren en
geniet van de dag alsof het zijn eerste is. Dan,
als hij is uitgebloeid, sluit de bloem zich een
tijdje. Alle indrukken en wijsheid die hij in het
leven heeft opgedaan, worden omgezet in
zijn vele zaadjes. Vervolgens opent de paar-
denbloem zich weer en zien wij een prachtige
pluisbol. En dan... is het tijd. Een windvlaag
of een kind blaast de pluizenbol weg en alle
kennis gaat op weg naar een nieuwe plek
om opnieuw geboren te worden. Zijn taak is
volbracht, het is tijd om te rusten met de ge-
ruststellende zekerheid dat hij voort zal leven
in zijn nakomelingen. Toch mooi, zo’n bood-
schap van de Taraxacum officinale.
19
FYTOTHERAPIE
Jaap Slegt
Literatuur
• Verhelst dr. G. Groot Handboek Genees-
krachtige planten. ISBN 9080778427;
• Dodoens Cruydeboek 1554. Jubileumuitgave
De Driehoek;
• Hellemond J.v. Fytotherapeutisch compendi-
um. Uitgeverij Bohn, Scheltema en Holkema.
ISBN 903130905-2;
• Uyldert M. Lexicon de Geneeskruiden. Uitge-
verij De Driehoek 2e druk;
• Scherf Gertrud. Heksenkruiden en Toverplan-
ten. Uitgeverij Deltas. ISBN 90-447-0160-1.
74 maart - april ‘14
Een diepe ontspannen buikademhaling verbindt ons met onze eigen rustige natuur. Dit inner-
lijk verbonden zijn is zowel een natuurlijke bescherming als versterking van onze gezondheid.
Jammer genoeg zijn veel mensen de voeling met deze bron van rust verloren of zijn er nog
onwetende over. Stress en spanning hoeven helemaal geen problemen te geven zolang we
voeling kunnen maken met het rustgevende in onszelf.
Door middel van rustig en ritmisch ademen
worden onze denk- en gevoelswereld aange-
stuurd en kunnen we harmonie en evenwicht
ervaren. Innerlijke rust of ademrust is meer
dan ooit het antwoord op de toenemende
prestatie- en tijdsdruk waar we als westerse
mens mee te maken hebben. Met onze eigen
ademhaling kunnen we ons in slaap wiegen,
een goed gevoel oproepen en ons leren
beheersen waar nodig. Ademrust is zoveel
meer dan een slaappil, spierontspanner, tran-
quillizer of antidepressivum. Het is een bron
van zelfvertrouwen en eigenwaarde. Het leert
ons om overal op onszelf te kunnen reke-
nen en rustig onszelf te kunnen blijven in de
confrontatie met de steeds wisselende ge-
beurtenissen in ons leven. Ademrust draagt
bij tot een kwaliteit van leven die zijn gelijke
niet heeft. Vanuit ademrust hebben we geen
behoefte aan negatieve en verslavende
gewoonten en handelingen. Er hoeft immers
geen onrust, onvrede of frustratie gecom-
penseerd te worden, want wat we in onszelf
vinden, hoeft niet meer gezocht te worden
buiten onszelf. Liefdevol en rustig ademen
symboliseert niet alleen innerlijke rust, maar
ook een diepe innerlijke levenskracht die in
ieder van ons aanwezig is.
Rust vinden in jezelf
Liefde voor jezelf is ook rust vinden in jezelf.
Ademrust verbind je met het rustgevende en
liefdevolle in jezelf en staat je toe in vrede met
jezelf te leven, wat je ook meemaakt. Liefde
voor jezelf is ook inzien nooit tegen de reali-
teit van het leven te kunnen ingaan. Verdriet,
boosheid en angst hoeven niet onderdrukt
De ongekende kracht van ademen
20
THERAPIE
Geert Devr iendt
74 maart - april ‘14 21
THERAPIE
Geert Devr iendt
te worden. Door ze toe te laten kunnen deze
emoties losgelaten worden. Gevoelens door-
voelen, welke die ook mogen zijn, is bevrij-
dend. Ook al had je het liever anders, er rest
je maar één opdracht: blijf trouw aan het rust-
gevende en liefdevolle in jezelf door diep te
ademen.
Dat negatieve gebeurtenissen ons als het
ware dwingen op zoek te gaan naar de kracht
in onszelf is een axioma van het leven. Of-
wel komen we er sterker uit, ofwel gaan we
onderuit, er is geen andere keuze. Het vinden
van ademrust is het ontdekken van de eigen
rustige natuur, de bron van kracht waarmee
wij alles in het leven aankunnen.
Golven van levensadem
Als we onze handen op onze buik plaatsen
en onze ademhaling observeren voelen we
een zachte op- en neergaande beweging
bij het in- en uitademen. Deze moeiteloze
adembeweging stelt het leven voor zoals
het zich in al zijn aspecten aan ons voordoet,
met zijn hoogten en laagten, zijn vreugde en
verdriet, het goede en het kwade, het geven
en nemen, het komen en gaan. In deze vol-
maakte harmonie worden ook ingrijpende
levenservaringen gezien als noodzakelijke
stappen op onze weg naar bewustwording,
inzicht en geestelijke groei.
Rustig en beheerst ademen zorgt ervoor dat
we meer en meer relativeren en al het on-
nodige, overbodige denken loslaten. Leren
leven met wat is, betekent geenszins onver-
schillig worden of alles goedkeuren, maar
wel in vrede met zichzelf blijven leven. Deze
vriendschap met zichzelf voorkomt frustratie,
verbittering, verdriet, agressie en depressie
en maakt van ons geen slachtoffer van het
leven. Ademrust voorkomt dat onze gezond-
heid wordt prijsgegeven omwille van iets wat
we niet kunnen veranderen.
Natuurlijk antidepressivum
Een zachte, vloeiende buikademhaling geeft
ons een diep gevoel van warmte en gebor-
genheid en haalt ons ertoe over om vrede te
sluiten met onszelf en de buitenwereld. Het
angstige en negatieve denken, gekenmerkt
door piekeren en twijfelen, maakt plaats voor
een optimistische denkwijze, gebaseerd op
vertrouwen en eigenwaarde. We hebben het
recht op een rustige ademhaling en zo op
een rustig en gelukkig leven. Door regelmatig
bewust te ademen, stellen we het leven op-
nieuw ten dienste van ons eigen welzijn.
Praktische basisoefening
Adem langzaam in door de neus en blaas
even rustig uit door de mond. Dit in- en uit-
ademen gebeurt zo vloeiend mogelijk, zon-
der haperen of stoten. Na elke uitademing
volgt een bewuste adempauze, een natuurlijk
rustpunt dat vervolgens weer plaatsmaakt
voor een nieuwe inademing. Zo krijg je een
rustig en regelmatig ademritme, zeker als je
na de inademing ook een kortere adempau-
ze respecteert. Het uitblazen gebeurt met een
typisch zeegeluid, dat verkregen wordt door
tegen de wangen en lippen in te blazen. Dit
duurt iets langer dan het inademen. Mensen
die veel spanning in zich hebben, kunnen let-
terlijk de spanning van zich afblazen door al
zuchtend of luider uit te blazen.
Kijk voor meer informatie op
www.ademrust.be
Auteursgegevens
Geert Devriendt, ademtherapeut
THERAPIE
Geert Devr iendt
hét ideale preparaat in kortstondige stress-situaties!
AntiStress Natural
• Combinatie van 3 uiterst belangrijke adaptogene planten, nl. schisandra, Siberische ginseng en rhodiola
• Bevat enkel hoog gestandaardiseerde plantenextracten voor een betrouwbare kwaliteit• Extra synergie met mild rustgevende planten nl. haver en citroenmelisse• Zeer hoge zuiverheid van kruidenextracten ➝ Zwitserse kwaliteitscontrole• Beproefde kwaliteit van haver (avena sativa) nl.neuravena
Waarom kiezen meer en meer drukbezette mensen voor AntiStress Natural?
Citroenmelisse, rhodiola, schisandra en Siberische ginseng kunnen gebruikt worden in kortstondige stress-situaties
en geven een versterkend gevoel. Citroenmelisse is daarenboven rustgevend,
rhodiola helpt bij geestelijke druk & inspanning en schisandra kan gebruikt
worden om opnieuw � t te worden.
Samenstelling per vegetarische capsule: Wilde haver (Avena sativa) Neuravena 3,5:1 extract 200 mg, ge-standaardiseerd op 1% fl avonoïden (isovitexine); schisandra (Schisandra chinensis) 5:1 extract 95 mg, gestan-daardiseerd op 3,74% schisandrinen; Siberische ginseng (Eleutherococcus senticosus) 10:1 extract 60 mg, ge-standaardiseerd op 1% eleutherosiden; rhodio la (Rhodiola rosea) 3:1 extract 60 mg, gestandaardiseerd op 3% rosavi-nen; citroenmelisse (Melissa o� cinalis) 5:1 extract 60 mg, gestandaardiseerd op meer dan 5% rozemarijnzuur
Dosering 2 x 2 capsule per dag na het ontbijt en middagmaal
CNK: 2554-806 PRIJS € 24,67Focused on Science, Driven by Nature
ISO 22000
ISO 22000 CERTIFIED
Dit product is verkrijgbaar bij uw apotheek.
Nutrisan bvba | Egide Walschaertsstraat 22 bus i | 2800 MechelenTel. +32 (0)15 21 51 00 | [email protected] | www.nutrisan.com
nutrisan_advA6PORTRAITAntiStress.indd 1 25/04/14 17:22
74 maart - april ‘14
UIT DE PRAKTIJK
Maarten du Bois
23
Chronische stress, burn-out, fibromyalgie, chronisch vermoeidheidssyndroom... Ziektebeel-
den die in de huidige maatschappij steeds vaker voorkomen. Een centrale factor hierbij is de
zogenaamde bijnieruitputting. Het te ver en te lang over de eigen grenzen gaan, veroorzaakt
klachten die eigen zijn aan chronische stress.
Stress is gezond! Het zorgt ervoor dat we
alert reageren, het geeft ons energie om al-
lerlei zaken gedaan te krijgen en het behoedt
ons voor gevaar. Te veel stress, over een te
lange periode aangehouden, is daarentegen
niet gezond. Het veroorzaakt zelfs schade
aan ons DNA. Dit alles wordt nog versterkt
wanneer stressvolle perioden onvoldoende
worden afgewisseld met periodes van rela-
tieve rust en ontspanning. Met andere woor-
den: chronische stress vermindert de kwaliteit
van ons leven: de veroudering gaat sneller en
onze levensverwachting daalt.
Gepest worden op school, de zorg voor een
ziek familielid, alleenstaand moederschap,
deze voorbeelden zijn maar een greep uit
mogelijke bronnen van stress. Onder invloed
van stress produceren de bijnieren stresshor-
monen, zoals adrenaline en noradrenaline,
maar ook cortisol. De bloedwaardes van deze
hormonen zullen bij stress in eerste instantie
verhoogd zijn. Langdurige blootstelling aan
overmatige stress, gevolgd door hoge cor-
tisolwaarden in het bloed, veroorzaakt scha-
de aan de cellen die cortisol produceren. Het
eindresultaat is bijnieruitputting en een blij-
vend verlaagde cortisolspiegel.
Blinde vlekDe eerste stap naar genezing wordt gezet
door het inzien van de eigen blinde vlek. Het
komt heel vaak voor dat iemand zijn proble-
matiek niet herkent of niet wil inzien. Een na-
tuurgeneeskundig werkend arts of therapeut
kan helpen gezonde leefgewoonten aan te
leren. Uiteraard dient de aanpak multidiscipli-
nair te zijn. Voeding, sport, yoga, meditatie,
gesprekstherapie, hobby’s en contact met
vrienden en familie. Op al deze vlakken kan
de arts of therapeut aanpassingen voorstellen.
Stressgerelateerde klachten, wat kun je zelf doen?
hét ideale preparaat in kortstondige stress-situaties!
AntiStress Natural
• Combinatie van 3 uiterst belangrijke adaptogene planten, nl. schisandra, Siberische ginseng en rhodiola
• Bevat enkel hoog gestandaardiseerde plantenextracten voor een betrouwbare kwaliteit• Extra synergie met mild rustgevende planten nl. haver en citroenmelisse• Zeer hoge zuiverheid van kruidenextracten ➝ Zwitserse kwaliteitscontrole• Beproefde kwaliteit van haver (avena sativa) nl.neuravena
Waarom kiezen meer en meer drukbezette mensen voor AntiStress Natural?
Citroenmelisse, rhodiola, schisandra en Siberische ginseng kunnen gebruikt worden in kortstondige stress-situaties
en geven een versterkend gevoel. Citroenmelisse is daarenboven rustgevend,
rhodiola helpt bij geestelijke druk & inspanning en schisandra kan gebruikt
worden om opnieuw � t te worden.
Samenstelling per vegetarische capsule: Wilde haver (Avena sativa) Neuravena 3,5:1 extract 200 mg, ge-standaardiseerd op 1% fl avonoïden (isovitexine); schisandra (Schisandra chinensis) 5:1 extract 95 mg, gestan-daardiseerd op 3,74% schisandrinen; Siberische ginseng (Eleutherococcus senticosus) 10:1 extract 60 mg, ge-standaardiseerd op 1% eleutherosiden; rhodio la (Rhodiola rosea) 3:1 extract 60 mg, gestandaardiseerd op 3% rosavi-nen; citroenmelisse (Melissa o� cinalis) 5:1 extract 60 mg, gestandaardiseerd op meer dan 5% rozemarijnzuur
Dosering 2 x 2 capsule per dag na het ontbijt en middagmaal
CNK: 2554-806 PRIJS € 24,67Focused on Science, Driven by Nature
ISO 22000
ISO 22000 CERTIFIED
Dit product is verkrijgbaar bij uw apotheek.
Nutrisan bvba | Egide Walschaertsstraat 22 bus i | 2800 MechelenTel. +32 (0)15 21 51 00 | [email protected] | www.nutrisan.com
nutrisan_advA6PORTRAITAntiStress.indd 1 25/04/14 17:22
74 maart - april ‘1424
UIT DE PRAKTIJK
Maarten du Bois
Voeding
Gezonde voeding is een onmisbare hulp bij
het bestrijden van stress. Veel mensen die
onderhevig zijn aan stress drinken sloten
koffie of suiker- en cafeïnerijke dranken om
zo de dag door te komen. ’s Avonds hebben
ze dan weer enkele glazen wijn of bier nodig
om te kunnen ontspannen. Alcohol stimu-
leert de vorming van het hormoon GABA
en deze legt de adrenaline plat. Zo krijg je
wel een gevoel van rust, maar op termijn zijn
de gevolgen veelal minder positief. Door de
overmaat aan alcohol raakt het slaappatroon
verstoord, en word je ’s morgens onverkwikt
wakker. Hierdoor krijg je opnieuw nood aan
cafeïne, en de spreekwoordelijke vicieuze cir-
kel is geboren. Deze leefstijl is tevens vaak de
oorzaak van overgewicht. Het is prioriteit om
de bloedsuikerspiegel te normaliseren. Wan-
neer deze laag is, veroorzaakt deze de los-
lating van adrenaline en daarna van cortisol.
Opwinding, cafeïne en nicotine versterken dit
fenomeen nog meer.
Snelle en trage koolhydraten
Er zijn ‘snelle’ en ‘langzame’ koolhydraten.
Dat heeft te maken met hoe snel de koolhy-
draten als bloedsuiker in het bloed terechtko-
men. De langzame koolhydraten bevinden
zich in zilvervliesrijst, groenten (behalve maïs
en doperwten) en in peulvruchten zoals bo-
nen, erwten en linzen. Het geheim van de
langzame koolhydraten is dat ze vezels be-
vatten. Deze zorgen ervoor dat de koolhy-
draten langzaam als bloedsuiker in het bloed
worden opgenomen.
Snelle koolhydraten zitten in suiker, snoep,
vruchtensap, maar ook in alle producten die
met wit meel gemaakt zijn, zoals koek en
deegwaren (bijvoorbeeld pasta). Een ander
voorbeeld is witte rijst. Door het eten van snel-
le koolhydraten stijgt je bloedsuikerniveau te
snel. Deze snelle stijging van de bloedsui-
kerspiegel zet de alvleesklier ertoe aan om
prompt veel insuline te produceren. Vaak zal
je bloedsuikerspiegel daarna zodanig ver da-
len, dat er zelfs een ‘hypoglycemie’ ontstaat.
Dat jojoën van je bloedsuikerspiegel en je
insulineniveau is bijzonder schadelijk voor
je lichaam. Het kan zelfs tot diabetes type 2
leiden.
74 maart - april ‘14 25
Ondersteuning bij stress
lVermijd alle snelle suikers en geraffineer-de koolhydraten.
lVermijd opwekkende voedingsmiddelen en dranken zoals cacao en cacaobevat-tende producten, energiedranken, zwarte thee en koffie.
lOndersteun de bloedsuikerhuishouding Voor de bloedsuikerhuishouding zijn er tal
van nutriënten nodig zoals: chroom, mag-nesium, mangaan, zink en de vitaminen. Ze hebben een bloedsuikerregulerende werking en zijn effectief bij zowel een hoge als een lage bloedsuikerspiegel. Heeft u een sterke behoefte aan tussendoortjes of bent u snel geïrriteerd tussen twee maaltij-den door? Helpt het om dan iets kleins te eten? Dit wijst erop dat uw lichaam onder-steuning kan gebruiken om de bloedsuiker- spiegel weer in evenwicht te brengen. Door het gebruik van goede multisupplementen worden alle nutriënten terug aangevuld. Er zijn ook multisupplementen die speciaal gericht zijn op de bloedsuikerhuishouding.
lVul een magnesiumtekort aan In stresssituaties vindt er een extra verbruik
plaats van mineralen en specifiek van het element magnesium. Tel daarbij op dat een groot deel van de bevolking een ver-stoorde celopname van magnesium heeft en daardoor dus nóg gevoeliger is voor magnesiumtekorten en stress. De meeste mensen die lijden aan stress en/of depres-sie blijken dan ook met een magnesium-tekort te kampen. Magnesium helpt om zowel geest als spieren te ontspannen en remt de afscheiding van stresshormonen.
lZorg voor voldoende visoliën Voldoende visoliën (omega-3-vetzuren)
zijn van belang voor een goede hersen-huishouding. Ze ondersteunen bij de-pressie, angst en stress. Ons westers voedingspatroon bevat echter relatief weinig omega-3-vetzuren. De plantaar-dige omega-6-vetzuren (onder andere linolzuur) daarentegen zijn vaak overver-tegenwoordigd. De balans tussen de ver-schillende types vetzuren is in het alge-meen vaak verstoord. Goede bronnen van omega-3-vetzuren zijn ansjovis, haring, makreel (liefst vers), sardines en zalm. Eet dus regelmatig vette vis en/of neem een kwalitatief goed visoliesupplement.
lGebruik adaptogenen Adaptogenen zijn kruiden, paddenstoelen
of andere plantdelen die de gevoeligheid voor stress verminderen. In de traditionele Chinese geneeskunde bestaat het con-cept om stoffen te gebruiken die zowel gezondheidsbevorderend als stressver-minderend zijn al duizenden jaren. Enkele bekende voorbeelden zijn: ginseng, Sibe-rische ginseng, rhodiola, shiitake, reishi, maitake, schisandra, rozewortel, ashwa-gandha, jiaogulan, maca en tot slot de hokjespeul (Astragalus).
lGebruik rustgevende kruiden Valeriaan (Valeriana officinalis), hop (Hu-
mulus lupulus), passiebloem (Passiflora incarnate) en melisse (Melissa officinalis) zijn veel gebruikte kruiden om het zenuw-stelsel te ontspannen.
UIT DE PRAKTIJK
Maarten du Bois
Vraag een deskundig advies Houden de stressklachten aan of wil je liever een persoonlijk advies? Raadpleeg dan een natuurgeneeskundig arts of therapeut.
74 maart - april ‘14
KORT NIEUWS
Trudy Vlot
De Nederlandse Vereniging voor Slaap-Waak Onderzoek (NSWO) heeft zeer recent de uit-komst van een enquête gepubliceerd. Hierin geeft bijna de helft (49 procent) van de onder-vraagde mensen aan ontevreden te zijn over hun nachtrust. Dat dit wellicht te wijten is aan hun eigen leefwijze hebben velen niet door.
Voorwaarden voor goed slapenIn de eerste plaats moet het autonome zenuw- stelsel kunnen switchen tussen sympaticus (alert zijn) en parasympaticus (rusten en her-stellen). In de tweede plaats is het nodig dat ons lichaam zich een bepaalde mate heeft ingespannen; dat het lichaam ook werkelijk fysiek moe is. En een laatste voorwaarde is duisternis. Melatonine is het hormoon wat we nodig hebben om in slaap te vallen. Om melatonine te kunnen maken heeft het lichaam duisternis nodig. B-vitaminen en magnesium en andere mineralen en vitamines ondersteunen de aanmaak van melatonine.
Praktische adviezenHoe kunnen we aan bovenstaande voor-waarden voldoen zodat we beter kunnen slapen? Het is van belang bepaalde leefom-standigheden aan te passen. Om ’s avonds de switch in het autonome zenuwstelsel te laten maken naar ontspanning en slaap, is het goed om later op de dag geen activeren-de stoffen meer te consumeren, zoals cola, koffie of een energiedrank. Een blokje om voor het naar bed gaan, maakt dat we fysiek wat meer moe zijn. Wanneer je dit ’s avonds doet, is de lichtintensiteit minder waardoor de hersenen het signaal krijgen dat ze melatonine moeten aanmaken. Door het gebruik van kunstlicht, televisie en computer krijgen de hersenen dit signaal niet. Zet om die reden minimaal een uur voordat je naar bed gaat alle beeldschermen uit en ook een dimmer op de lampen scheelt veel.
Beïnvloedt slaapmedicatie de gezondheid?Het gebruik van slaapmiddelen en anxioly-tica (angstremmers) neemt nog steeds toe. In Engeland heeft men een grootschalig on-derzoek gedaan naar de mogelijke effec-ten van slaapmedicatie. In het onderzoek werden meer dan 30.000 gebruikers van slaapmiddelen of anxiolytica vergeleken met een groep mensen (bijna 70.000) die deze medicatie niet gebruikte. De mensen werden over een periode van circa 7,5 jaar gevolgd. Eén van de gemeten parameters was het vaststellen van de doodsoorzaak als men tijdens de onderzoeksperiode kwam te overlijden. Na alle correcties en uitsluitingen bleek dat van de honderd mensen die slaapmiddelen of anxiolytica gebruikten er vier eerder stierven dan de controlegroep (een oversterfte van 4 per 100).
ReferentieWeich S, et al. Effect of anxiolytic and hypnotic drug prescriptions on mortality hazards: retrospective cohort study. BMJ 2014;348;g1996
Slechte nachtrust: bij circa 50% van de mensen
26
Fluor wordt door vele mensen achteloos gebruikt. Een fluorgebitje bij de tandarts, fluor in de tandpasta. Prof. Dr. Ruud Bos [1] wil zelfs weer fluor toevoegen aan het drinkwater. In het vaktijdschrift The Lancet wordt fluoride echter aangeduid als een neurotoxine, een stof die de werking van de hersenen en het zenuwstelsel ernstig verstoort [2]. In dit onderzoek wordt fluor in hetzelfde rijtje genoemd als onder andere DDT, lood en kwik.
Fluor in het drinkwater is misschien de oplos-sing voor het cariësprobleem, maar er komen steeds meer berichten over de nadelige effec-ten van fluoride op de rest van ons lichaam. De voorstanders van fluorgebruik zeggen dat alleen tanden harder worden, echter ook ande-re weefsels verharden door fluor. De flexibiliteit van bijvoorbeeld bloedvaten heeft eronder te lijden. En in botten vindt juist weer botontkalking plaats. Ook zijn er nadelige gevolgen voor ons brein; blootstelling aan verhoogde concentraties fluoride leidt tot een lager IQ. De oplossing voor een beter gebit moet eerder gezocht worden in een ander eet- en drinkpatroon. Enkele veran-deringen die kunnen worden toegepast:
• minder vaak per dag eten of drinken• meer water drinken in plaats van vruchten-
sappen, frisdranken of andere suikerbevat-tende dranken
• geen drinken anders dan water mee naar bed.
• niet direct poetsen na de maalijd of na gebruik van suikerhoudende drank
Referenties1. Prof. dr. Ruud Bos, kaakchirurg bij het UMCG;2. Onderzoek The lancet : The Lancet Neuro-
logy, Volume 13, Issue 3, Pages 330 - 338, March 2014 ‘Neurobehavioural effects of developmental toxicity’. Dr Philippe Grand-jean MD , Philip J Landrigan MD.
Peterselie (petroselinum crispum)
Denk goed na over fluorgebruik
27
KORT NIEUWS
Trudy Vlot
We gebruiken kruiden meestal vanwege hun smaak, soms vanwege de textuur of de kleur. Dat ‘gewone’ kruiden ook een effect hebben op onze gezondheid bedenken we niet. Een veelgebruikt keukenkruid met vele goede eigenschappen is peterselie.
GebruikDe gekrulde variant van peterselie wordt met name als garnering gebruikt. De variant met platte bladeren heeft meer smaak en wordt daarom vaak als smaakmaker gebruikt. De stof apiol is verantwoordelijk voor de fijne, frisse smaak van peterselie. Meestal wordt het kruid niet meegekookt, het verliest dan veel smaak en frisheid.
InhoudsstoffenPeterselie heeft een zeer hoog gehalte aan vitamine C. Daarnaast bevat het grote hoeveel-heden mineralen, B-vitaminen en caroteen. De werkzame stoffen zijn myristicine en apiol.
MedicinaalPeterselie werkt met name op de natrium-ka-lium-pomp in de nieren. Hierdoor kan het ge-bruikt worden als vochtafdrijver (diureticum). Peterselie bevordert de uitscheiding van natrium, tegelijkertijd wordt dan water uitge-scheiden. Het mineraal kalium wordt terug op-genomen. Verder heeft peterselie heeft een licht kalmerende werking (effect myristicine) en een regulerend effect op de menstruatie (effect apiol). De medicinale werking van peterselie is sterk. Om die reden is het af te raden om ineens grote hoeveelheden peter-selie te gebruiken. Dagelijks een beetje peter-selie is geen enkel probleem.
74 maart - april ‘14
Vitamine C of ascorbinezuur is in vele vormen te verkrijgen: gewone vitamine C (zuur) of
gebufferde niet-zure vitamine C, ‘time released’ (TR), met bioflavonoïden en bijvoorbeeld Es-
ter-C. En je hebt vitamine C in tablet- of poedervorm. Je ziet al snel door de bomen het bos
niet meer. In dit artikel worden de verschillende opties besproken zodat je weloverwogen een
keuze kunt maken
Een vitamine-C-gebrek?Een acuut gebrek aan vitamine C, scheur-buik, komt nauwelijks meer voor. Hierdoor zou je de verkeerde conclusie kunnen trek-ken dat ook een vitamine-C-tekort nauwelijks voorkomt. Vitamine C is echter een instabiel molecuul, die gemakkelijk wordt vernietigd door warmte (verhitting), licht en lucht (zuur-stof). De ADH-waarde geeft de hoeveel-heid aan die nodig is om acute ziekten zo-als scheurbuik te voorkomen. De ADH van vitamine C voor volwassenen is vastgesteld op 120 mg/dag. De vitamine-C-behoefte ter preventie van chronische ziekten ligt vele malen hoger, is individueel verschillend en afhankelijk van je gezondheidstoestand.
Welke vorm van Vitamine C is het meest geschikt?
1. Natuurlijke vitamine C versus synthetische Het synthetische L-ascorbinezuur is che-
misch identiek aan de natuurlijke vitamine C. Er zijn geen verschillen in hun biologi-sche activiteit. Het nadeel van de zuivere zure vitamine C of L-ascorbinezuur is dat het een sterk verzurende werking heeft op ons lichaam. Dit kan aanleiding zijn voor klachten van maag en darmen. Daarbij rooft deze vorm bij langdurig gebruik mine-ralen uit onze reserves (botten en tanden).
Als je kortdurend een hoge dosis aan vitamine C wilt gebruiken, vaak last hebt van blaasontsteking en je maag deze zure vorm kan verdragen, is ascorbinezuur een goede en goedkope oplossing.
2. Time released Een ‘time released’ preparaat bevat een
coating waardoor de pil langzamer uiteen-valt en dus langzamer wordt opgenomen. De opname van deze vorm is afhankelijk van de soort en hardheid van de coating en je darmfunctie. Sommige time released vitamine-C-pillen zijn dusdanig hard dat ze vrijwel volledig met de ontlasting het lichaam verlaten.
3. Mineraalascorbaten Mineraalacorbaten zijn een verbinding
tussen vitamine C en mineralen zoals calcium of magnesium. Deze vorm is minder zuur. Studies tonen aan dat mine-raalascorbaten in hun totaliteit, zowel de vitamine C als het mineraal erin, goed
28
Welke vitamine C is de beste keuze?
MONOGRAFIE
Trudy Vlot
Gemiddelde vitamine-C-behoefteDe gemiddelde behoefte aan vitamine C ligt volgens de orthomoleculaire deskun-digen tussen de 25 en 35 mg per kilogram lichaamsgewicht. In gevallen van ziekte of stress verbruikt het lichaam extra vitamine C.
74 maart - april ‘14 29
MONOGRAFIE
Trudy Vlot
worden opgenomen. Als je langere tijd een
ascorbaat wilt gebruiken, houdt dan wel de
verhouding van calcium en magnesium
in de gaten. Er zijn ook vitamine-C-pre-
paraten die beide vormen, of zelfs nog
meer vormen ascorbaat bevatten (ascor-
batencomplex).
4. Vitamine C met bioflavonoïden
In de natuur komt vitamine C altijd samen
voor met een groep plantenstoffen die de
bioflavonoïden worden genoemd. Het is
belangrijk dat vitamine C in een voedings-
supplement ook ondersteund wordt met
bioflavonoïden. Een complex van vitami-
ne C en bioflavonoïden voorkomt de af-
braak van vitamine C, zorgt voor een be-
tere opname en heeft een synergetische
werking in het lichaam.
5. Ester-C ®
Ester C ® is een gepatenteerde vorm van
vitamine C. Dit preparaat bestaat hoofd-
zakelijk uit: calciumascorbaat en kleine
hoeveelheden vitamine-C-metabolieten
(L-threoninezuur, L-lyoninezuur en L-xylonine-
zuur). Er wordt gezegd dat deze vorm van
vitamine C zorgt voor betere opneem-
baarheid en een langere activiteit in het
lichaam. Het is echter een dure vorm en
de onderzoeken zijn tegenstrijdig of deze
vorm inderdaad een betere opname heeft.
6. Ascorbylpalmitaat of vitamine-C-ester
Ascorbylpalmitaat is een soort verbinding tussen palmitinezuur en ascorbinezuur waardoor de vitamine C vetoplosbaar wordt. Ascorbylpalmitaat wordt ook in de voedingsindustrie gebruikt als antioxidant zodat vetten niet ranzig worden. Het staat op de lijst van voedingsadditieven als E304. Een andere naam voor ascorbyl- palmitaat is ‘vitamine C ester’ (niet te verwarren met Ester-C!). Het nadeel van ascorbylpalmitaat is, dat wanneer het oraal wordt ingenomen, het snel uiteen-valt in palmitinezuur en ascorbinezuur. Het voordeel van deze verbinding valt hiermee weg. Ascorbylpalmitaat heeft enkel zin als toevoeging in huidcrèmes.
Hoe innemen?Vitamine C is een wateroplosbaar vitamine. Voor een optimale opname kun je je inname het beste spreiden over de dag. Het is dus effectiever om vier keer per dag 500 mg te nemen, in plaats van 2 gram in één keer.
Chronisch gebruikAls je voor een langere periode vitamine C wilt gebruiken, kies dan bij voorkeur een complex van mineraalascorbaten met bio-flavonoïden eraan toegevoegd. Dit is de meest natuurlijke vorm waarin vitamine C voorkomt
Deze vormen vitamine C zijn te koop:Ascorbinezuur: mindere opname, erg zuur, af te raden bij zwakke maag, goedkoop
Ester-C®: goede opname, ontzuurd, natuurlijk, krachtiger dan andere vormen van vitamine C, duur
Calciumascorbaat: goede opname, ontzuurd, levert ook calcium
Magnesiumascorbaat: goede opname, ontzuurd, levert ook magnesium
Ascorbylpalmitaat: in vetoplosbare vitamine C, duur
energeticanatura.com
Bio-Para™
12 synergetische kruiden
- Voor een goede balans tussen gunstige en ongunstige bacteriën en andere micro-organismen- Verzorgt het slijmvlies- Ondersteunt de lever
Selectief opruimen
BioParaA5.indd 1 26/01/14 17:37
Uitgave van OrthoFytoMedia11e jaargang, nr 74Verschijnt 6 x per jaar
UitgeverOrthoFytoMediaNieuwdorp 57 - 9190 StekeneTel: +32 (0)3 808 41 [email protected]
LeefNu is het tijdschrift voor de consument die op een bewuste en gezonde manier wil leven. LeefNu vertaalt wetenschappelijke inzichten in praktische artikelen. De artikelen zijn voornamelijk gericht op een gezonde leefstijl & voeding en het gebruik van voedingssupplementen. Daarnaast wordt aandacht besteed aan onder-werpen zoals beweging, opvoeding en het milieu.
HoofdredacteurPascale Van den Heede, [email protected]
EindredacteurWalter O.M. Faché, biochemicus
RedactieraadWalter O.M. Faché, biochemicus HEOSAnnemieke Meijler, natuurdiëtist
Auteurs van dit nummerPetra KerstenYvonne van StigtWalter OM FachéAngélique De BeuleJaap SlegtGeert DevriendtMaarten du BoisTrudy Vlot
Lay-out en drukFrançoise Biesbroeck, Het LetterhuisBeerveldestraat 19 - B-9160 Lokeren
Abonnementen/prijzenSecretariaat OrthoFytoMediaTel: +32 (0)3 808 41 [email protected]
België en Nederland
Tijdschrift per post: 20€/jaar
Tijdschrift online + archief: 15€/jaar
Tijdschrift per post & online: 25€/jaar
Abonneren: zie onze website www.orthofytomedia.orgof mail naar [email protected] met vermelding van naam, adres, telefoon, email
Jaarabonnement van januari tot december
Abonnementen worden automatisch verlengd voor een volledig jaar, tenzij schriftelijk wordt opgezegd ten laatste eind oktober van het lopende jaar.
Advertentie aanvraagPascale Van den Heede:[email protected]
Inzenden artikel?
Wilt u schrijven voor het tijdschrift Orthofyto; u bent van harte welkom. Neem bij voorkeur vooraf contact op met onze hoofdredacteur Pascale Van den Heede. Na inzending van uw artikel beoordeelt de redactie binnen twee weken of uw artikel in aanmerking komt voor plaatsing. Redactionele bewerking van de artikelen gebeurt in overleg met de auteur.
In Europa is in 2006 een wet aangenomen die bepaalt dat aan voedingswaren geen medische claims mogen hangen, behalve als deze wetenschappelijk bewezen zijn. Deze wet wordt ook wel de claimsverordening genoemd. Product-namen of verwijzing naar producten is niet toegestaan. De verantwoordelijkheid of de advertentietekst aan de eisen van de claimsverordening voldoet, ligt bij de adverteerder. OrthoFytoMedia vzw, is niet verantwoordelijk voor de geplaatste advertenties.
DisclaimerDe informatie uit deze uitgave is uitsluitend bedoeld voor lezers die zich uit het oogpunt van hun beroep met ge-zondheid en voeding bezig houden. Deze publicatie is niet bedoeld voor leken en consumenten. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld. Evenwel kunnen zij op geen enkele wijze instaan voor de volledigheid van of eventuele fouten in de tekst van deze publicatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele verantwoordelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen, gebaseerd op de inhoud van deze publicatie.
CopyrightNiets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toe-stemming van de hoofdredacteur. Ook de overname van artikelen of gedeelten hiervan is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming.
COLOFON
31
8e orthomoleculair lustrumcongresVormingscentrum guislain - campus guislainJozef guislainstraat 43 - 9000 gent (België)
Inschrijving vóór 31 mei 2014Deelname: 85 EUR (inbegrepen ontbijt, koffie, lunch, receptie)
mogelijkheid tot busvervoer vanuit Diepenbeek (limburg) naar congreslocatie.
Voor inlichtingen: t +32 (0)9 369 06 42 - f +32 (0)9 366 18 [email protected] - www.fache-instituut.be
&unieke gelegenheiD om Je leVenskwaliteit te Verhogen Door Jouw liBiDo
te herwinnen en Je VruchtBaarheiD natuurliJk te onDersteunen.
vruchtbaarheid
Zaterdag 7 juni 2014 vanaf 8u30
251989-2014
bsom (belgische vereniging orthomoleculaire geneeskunde) in samenwerking met faché instituut (fiow)en de orthoceutische firmaraad