nr. 5

2 | w

inte

r 20

17A

fgif

teka

ntoo

r 300

0 Le

uven

1  *

Erke

nnin

gsnu

mm

er P

0045

83

Jezuïeten

2

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

3

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

Colofon

Jezuïeten is een uitgave van de regio European Low

Countries van de Sociëteit

van Jezus.H

et verschijnt viermaal per jaar en is

bedoeld voor familieleden, vrienden,

weldoeners en geïntereseerden.

Giften:

Het blad is in principe gratis.

Giften zijn altijd w

elkom.

Vermeldt a.u.b. uw

postadres.

Voor Nederland:

Stichting St. Claverbond, H

eyendaalseweg 290

6525 SM N

ijmegen

IBAN

: NL85IN

GB 0000 828 228

BIC: ING

BNL2A

Voor Vlaanderenvzw

Sint-Jan Berchmanssem

inarie Koninginnelaan 1411030 BRU

SSELIBA

N: BE02 4352 0547 1140

BIC: KREDBEBB

Mededeling: tijdschrift Jezuïeten

Redactie:W

ard Biemans SJ, G

uido Dierickx SJ,

Walter Fabri SJ, Eduard Kim

man SJ

en Carola Lexmond-Kiepe

Adres voor N

ederland:Carola Lexm

ond-Kiepep/

a Heyendaalsew

eg 2906525 SM

Nijm

egeninfo.elc@

jezuieten.orgtel. 024-3529152/

3529154 A

dres voor Vlaanderen:W

alter Fabri SJKoninginnelan 141 1030 BRU

SSELw

alter.fabri@jesuits.net

tel: 02.20 50 158

Abonnem

entenadministratie:

Voor Nederland:

lexmond.elc@

jezuieten.org

Voor Vlaanderen:m

arc.vannieuwenhove@

jesuits.net

ISSN 0167-2967

Verantwoordelijk uitgever:

Jan Stuyt SJ Prinsstraat 17B-2000 A

ntwerpen

België

Op de voorpagina:

regionale overste Johan Verschueren tijdens een eucharistie - viering in G

uinee.

INH

OU

DSO

PGA

VE

WER

ELDW

IJD

– Enkele impressies uit C

onakry, Guinee – Johan Verschueren ...... 3

O

nderwijs in G

uinee – Eduard Kimm

an SJ ..............................4

AC

TUA

LITEITEN – Priesterw

ijding Wouter B

lesgraaf SJ .....................6

JRS/

USA

ontvangt de Anne Frank A

ward ..............................

7 Sint-M

ichielsbeweging huist in voorm

alig jezuïetenhuis Kortrijk

Tine De Leeuw

en Geert G

oethals pr. ....................................8

WER

ELDW

IJD

– Waarheid in tijden van internet. Ervaringsbericht van een

internetpastor – Nikolaas Sintobin SJ ...................................

10

KO

RTE B

ERIC

HTEN

....................................................13

WER

ELDW

IJD

– Een Wereldw

ijd Gebedsnetw

erk – Frédéric Fornos SJ ............18

IN D

E VER

REK

IJK

ER – 4

00

jaar jezuïeten in Nijm

egen – Jos Bakkers ...........20

BOEK

EN – Jan Lam

brecht SJ – In Search of Meaning ........................

21

TENTO

ON

STELLING

– Islam – D

it is ook onze geschiedenis –Walter Fabri SJ .....22

IN M

EMO

RIA

M – Robert H

ermans SJ; Tom

Linthorst SJ; Ad M

erks SJ; A

ntoon Ploem SJ ..................................................23

JEZUÏET IN

OPLEID

ING

– Noviciaat B

irmingham

– Dries van den A

kker SJ .......26

AC

TIVITEITEN

........................................................ 27

VOO

RWO

ORD

In de donkere dagen van december besteedt dit num

mer van

Jezuïeten aandacht aan Afrika en aan internet. Regionale overste Johan Verschueren SJ en Eduard Kim

man SJ bezochten

enkele onderwijsprojecten in G

uinee en Ivoorkust. In het artikel ‘W

aarheid in tijden van internet’ gaat Nikolaas Sintobin SJ in op

de dynamieken van het w

orld wide w

eb en hoe paus Franciscus hierop inspeelt. D

ries van den Akker bericht vanuit het noviciaat in Birmingham

, w

aar mom

enteel vijf jongemannen w

onen om zich te verdiepen

in het religieuze leven binnen de jezuïetenorde. Vanuit N

ijmegen w

ordt teruggeblikt op een jezuïetenpresentie van 400 jaar. In Kortrijk is het de Sint-M

ichielsbeweging die in een

voormalig jezuïetenpand de vriendschap m

et Christus concreet vorm

geeft door vriendschap met jongeren en m

et mensen in

nood. En in de Verenigde Staten is aan de Jesuit Refugee Service

de Anne Frank Award uitgereikt. H

et zijn enkele voorbeelden van sam

enwerking die zijn vruchten afw

erpt. D

e redactie van dit blad wenst u een zalig Kerstfeest.

Dit dunbevolkte W

est-Afrikaanse land is een tradi-

tioneel moslim

land. Via handelsroutes vanuit het N

oorden (het huidige Mali) kw

am de islam

reeds in de achtste eeuw

de savannegebieden van West-

Afrika binnen en is vandaag erg zichtbaar aan-

wezig (elk dorp heeft er zijn m

oskee). Offi

cieel is ruim

negentig procent van de bevolking moslim

, m

et slechts vier procent christenen (katholicisme

en protestantisme). M

aar het is evenzeer duidelijk dat

de oude

animistische

geloofsovertuigingen en praktijken nog sterk spelen. In het zuiden van G

uinee – de zogenoemde Région Forestière van

N’Zérékoré (regenw

oud) - is de islam veel m

inder aanw

ezig in de dorpen, en is het christendom veel

prominenter aanw

ezig en ook welkom

. De m

eeste katholieke priesters kom

en uit dit zuidelijke gebied. Zo ook pater H

yacinthe Loua SJ, de provinciaal van de Franstalige W

est-Afrikaanse jezuïetenprovincie

(AO

C). N

ochtans zijn er nauwelijks jezuïeten in G

ui-nee en zijn er ook slechts drie bisdom

men (in een

gebied dat ongeveer zo groot is als Frankrijk). De

jezuïeten van AO

C zijn verspreid over dertien (!) lan-

den, met grotere concentraties in Tsjaad, K

ameroen

en Ivoorkust. Pater Eduard K

imm

an en ikzelf arriveerden op 26 oktober in de hoofdstad C

onakry. En ondertussen zakten w

e na een erg lange tocht van duizend kilo-m

eter door het oerwoud m

et een 4x4 naar de zui-delijke stad N

’Zérékoré. We ontm

oetten reeds twee

van de drie Guinese bisschoppen, en beiden vragen

om ondersteuning vanuit de jezuïetenorde op het

vlak van onderwijs. Ze w

illen dat we onderw

ijs orga-niseren en de studentenpastoraal aan de (staats)universiteiten zouden uitvinden. G

uinee komt van

heel ver op dat vlak en blijkt erg achter te staan qua onderw

ijsorganisatie en qua kwaliteit van onder-

wijs. N

aar verluidt zou dit te wijten te zijn aan het

strakke comm

unistische regime in de jaren van de

koude oorlog toen alle katholieke congregaties en buitenlandse priesters het land w

erden uitgezet en scholen w

erden genationaliseerd. Dit heeft veel

stuk gemaakt, zodat w

e de indruk krijgen dat er terug van onderuit m

oet opgebouwd w

orden, vaak vanuit het niet. En van de islam

moet er op dat

vlak niets verwacht w

orden. Integendeel het strakke w

ahabisme m

aakt hier zijn opwachting en baart

onrust.O

ndertussen heeft de Sociëteit van Jezus in 2016 een privaat w

eeshuis met aanpalende schooltjes

overgenomen van een Italiaanse w

eldoener in de kuststreek tw

eehonderd kilometer ten noorden van

Conakry om

er een heus polyvalent educatief cen-trum

van te maken (lagere school, college, techni-

sche hogere landbouwschool). Vier jezuïeten streken

er ondertussen neer. We w

aren aangenaam verrast

door hun apostolische geestdrift en hun intellectu-ele en praktische kw

aliteiten. Deze erg jonge jezu-

ieten zijn allen ‘buitenlanders’ afkomstig uit Tsjaad,

Kam

eroen of Ivoorkust. Er is ook een oudere maar

nog erg vitale Spanjaard bij die nu overste is. In N

’Zérékoré wordt ons een privaat college aange-

boden door de bisschop. De provinciaal van A

OC

houdt dit nog in onderscheiding. D

it soort aanbie-dingen zijn apostolisch aantrekkelijk m

aar vaak ook niet evident: kostelijk, en er m

oet een dan ook een com

munauteit

opgericht w

orden m

et geschikte

mensen, terw

ijl we in deze streek al w

el aanwezig

zijn met het A

frikaanse ‘Foi et Joie’ netwerk (de A

fri-kaanse pendant van het Latijns-A

merikaanse ‘Fe y

Alegría’, G

eloof en Vreugde). Vóór w

e doorreizen naar Abidjan (hoofdstad van

Ivoorkust, het Zuidelijke buurland), gaan we het

‘dorp’ van pater provinciaal bezoeken (4-5 novem-

ber). We hebben nu al begrepen dat dit een onver-

getelijke ervaring zal worden.

Johan Verschueren SJ

Enkele impressies

uit Conakry, Guinee.

WERELD

WIJ

D

Johan Verschueren SJ

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

45

Met de regionale overste Johan Verschueren bezoch-

ten we onze m

edebroeders in Guinee en Ivoorkust.

Net als het aantal christenen, neem

t ook het aan-tal religieuzen in deze landen voortdurend toe. H

et noviciaat voor de Franstaligen staat in K

ameroen.

In Guinee zou 80%

van de bevolking moslim

zijn, in de Ivoorkust ca 40%

. Gesluierde vrouw

en zijn een zeldzaam

heid. Voor hoe lang nog? Vanuit Saoedi-A

rabië wordt er veel steun gegeven aan een hervor-

ming in een puriteinse, w

ahabitische richting.

BasisscholenIn G

uinee heb ik vier basisscholen in verschillende streken bezocht. Vier m

uren, een dak erop, school-banken van ruw

hout, ramen om

licht door te laten. G

las zit er niet in. De leerkrachten m

aken gebruik van bord en krijtje. D

e leerstof wordt gedicteerd,

want boeken zijn schaars. O

nderwijs w

ordt er gege-ven in het Frans en de kinderen leren dus schrijven, vervoegen en ontleden in het Frans: di du do da dé dè dê, être &

avoir, de passé simple, enzovoort. Zou

zo een Frans dorpsschooltje eruit gezien hebben, een eeuw

geleden? De onderw

ijzer vraagt me even

‘mee te helpen’ m

et het corrigeren van de eerste 5 cijfers die de kinderen op kleine leitjes hebben gekalkt. D

e ‘4’ staat er soms in spiegelbeeld. Ik cor-

rigeer het, maar het kind blijft hardnekkig zijn ‘4’

andersom schrijven.

Frans is er de officiële taal, ook al zijn er w

ijd ver-spreide regionale talen, zoals Susu, het Fula of Peul, en het M

alinke, die ook in de nabuurlanden worden

gesproken. Guinee telt ongeveer 15 m

iljoen inwo-

ners. Het Peul w

ordt door misschien 3 m

iljoen Peul in G

uinee maar ook nog eens door 40 m

iljoen Peul in ongeveer tien landen gesproken: het zijn nom

a-

den die door ontbossing en door ontginning stuk-ken van hun traditionele gebieden voor hun kuddes kw

ijt raken en in de steden als dagloners terecht kom

en. Op een w

arme nam

iddag, in Soubanet, w

aar de jezuïeten een weeshuis en een basisschool

leiden, liep ik naar het strand om te zw

emm

en, toen een van de jongens m

ij vroeg om m

ee te mogen

en een ander zich erbij aansloot. De eerste zei dat

hij een Gherzi, zoals hij zei, w

as, dus uit de regio van de regenw

ouden, waar M

alinke wordt gespro-

ken; de ander was een Peul. Ze verstonden elkaars

taal niet en dus spraken ze een prachtig Frans met

elkaar. Met Indonesië in m

ijn achterhoofd vraag ik m

e steeds af of hoe lang dit nog zo zal gaan. Maar

Malinke-isatie, bijvoorbeeld, is al eens tevergeefs

geprobeerd door de eerste president van Guinee.

Opvanghuis

Ik noemde al de jezuïeten in Soubanet, aan de

kust, een paar uur van de hoofdstad Conakry. Een

initiatief van een Italiaans echtpaar om daar een

opvanghuis voor zwerfkinderen neer te zetten. W

ees-kinderen vind je niet gauw

in Afrika, w

ant de familie

zorgt ervoor. Maar in de grote steden lopen verstoten

kinderen rond. Dat kunnen buitenechtelijke kinde-

ren zijn; dat kan een albino-kind zijn; het kan met

aids te maken hebben. Ze zijn som

s brutaler dan een kind dat thuis opgroeit. Een m

aand per jaar gaan de kinderen, zo m

ogelijk, op vakantie bij hun familie. Ze

merken dat vader of m

oeder er niet meer op rekende

dat het kind nog in leven zou zijn. Zo worden een

twintigtal kinderen opgevangen. Ze gaan naar een

school waar in totaal 355 kinderen zijn. D

ie school-kinderen kom

en ’s avonds soms lezen en huisw

erk m

aken in het opvanghuis, waar elektriciteit w

ordt

opgewekt door zonnepanelen. O

ok ’s ochtends in de kapel zijn ze te vinden, w

aar een van de paters de M

is leest, met Tafsir, het Peulse jongetje, als brave

misdienaar. A

lle Peuls zijn moslim

. Ook hij. A

l wil

hij graag gedoopt worden, m

aar zijn ouders houden het tegen. W

e inventariseren de verlangens: een kin-derkliniekje, uitbreiding voor de school, boeken. W

e reizen terug naar C

onakry. De dag erna, ruim

850 kilom

eter landinwaarts naar N

zéré Koré, de tweede

stad van het land. Zetel van een bisschop, waar w

e enkele dagen logeren. H

et weekeinde brengen w

e door in Takoleta, het geboortedorp van provinciaal H

yacinthe Loua. Matthieu Loua, landelijk directeur

van Caritas, is de gastheer. Een m

aaltijd in het fami-

liehuis, een bezoek aan het graf van de ouders, een w

andeling naar het beschermde w

oud. Overal han-

den schudden. En overal bouwplannen: een klaslo-

kaal, een kapel, een bibliotheek. Kranten zoek ik

tevergeefs. De bisschop vraagt steun voor een m

id-delbare school, die in 1961 net als alle katholieke scholen toentertijd genationaliseerd w

as, maar door

een later regime teruggegeven. M

aar wat is een

lycée zonder boeken, zonder een practicum, zonder

sportaccomm

odatie? De regering doet niets aan

opvoeding en onderwijs. Er zijn geen subsidies. H

et schoolgeld m

oet alles dragen. Wat w

eten ze eigen-lijk als ze hun bac, hun eindexam

en op zak hebben?

Boarding schoolD

e jezuïeten mikken vooralsnog niet op secundair

onderwijs m

aar op een vernieuwing van prim

air onderw

ijs. Etienne Mborong SJ, vier jaar geleden

gewijd, uit K

ameroen, w

erkte eerst in N’D

jamena,

Tsjaad, als directeur van Foi et Joie. Nu heeft hij

zes kilometer buiten de stad, in Sam

oé, een soort boarding school opgezet voor door de w

eek, waar

de kinderen in een leeromgeving kunnen opgroeien,

niet te ver van hun geboortehuis. De fam

ilie blijft dichtbij. H

et geluk spat er van af. Goed onderw

ijs is zo fundam

enteel. Guinee heeft enorm

e bauxiet-reserves. C

hinese bedrijven gaan dat exploiteren en exporteren. C

hinese wegenbouw

ers hebben een tracé uitgezet voor de verbinding m

et de Ivoorkust. Een im

mens project. In w

iens voordeel eigenlijk? De

huidige verbinding is een zandpad, waarover Johan

Verschueren, de provinciaal Hyacinthe Loua en ik

gehobbeld hebben naar Abidjan, Ivoorkust. D

orpe-lingen w

eigeren uit hun huis te gaan, als dat in de w

eg staat. Sociale spanningen genoeg. Zolang het onderw

ijs niet ontwikkeld w

ordt, is ieder econo-m

isch project slechts in het voordeel van enkelen.

Eduard Kimm

an SJ

Onderw

ijs in Guinee

Aan het begin van de 20

ste eeuw w

oonden er ongeveer 200 miljoen m

ensen in Afrika.

Aan het einde van die eeuw

een miljard. A

frika is nu een continent van jongeren. Bijna een derde tot de helft van de bevolking zou dus naar school m

oeten gaan. Maar er zijn

te weinig scholen. C

onakry is een grote, stoffige havenstad en tevens de hoofdstad van

Guinee. Een m

iljoenenstad. Wegen m

et veel gaten erin, een treinstation dat voornamelijk

als goederenstation wordt gebruikt; het interstedelijke vervoer is in handen van taxi’s en

busjes; af en toe een fietser. Niet alleen in de stad, m

aar overal in het land wordt gevoet-

bald. Sportterreinen zijn er nauwelijks, m

aar een kaal getrapt hoekje van een marktplein

is al voldoende.

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

67

ACTUA

LITEITEN

Priesterwijding

Wouter Blesgraaf SJ

In het vorige numm

er van ‘Jezuïeten’ maakten

we m

elding van de priesterwijding van W

ou-ter Blesgraaf SJ. H

ier volgt een nadere ken-nism

aking met W

outer en een fragment uit

de homilie van kardinaal D

e Kesel.

Wouter is in 2006 ingetreden in het noviciaat van

de jezuïeten in Birmingham

, waar ook Britse en Ierse

kandidaten intreden. Een puur Engelstalige omge-

ving. Wouter w

as toen 24 jaar oud. Samen m

et twee

broers groeide hij op in een warm

katholiek gezin in

het N

ederlandse O

isterwijk

(Noord-Brabant).

Zijn wetenschappelijke interesse bestendigde zich

en een universitaire masteropleiding volgde aan

de toenmalige K

atholieke Universiteit N

ijmegen:

hij haalde er een master in sociale geografie. Zijn

studietijd was ook een tijd van sociale inzet en

van geloofsverdieping. Onm

iddellijk na zijn uni-versitaire opleiding trad W

outer in. De keuze voor

het religieuze leven, viel niet uit de lucht. Wouter

is altijd diepgelovig geweest en zijn verlangen om

Jezus C

hristus zo nabij mogelijk te volgen w

erd met

de jaren sterker en uitgesprokener. Zijn keuze voor de jezuïetenorde kw

am er nadat hij begrepen had

dat geloofsverdieping, sociale inzet en wetenschap-

pelijke studie perfect konden samengaan in de Soci-

eteit van Jezus. In zijn preek legde kardinaal D

e Kesel een verbin-ding m

et het priesterschap en de evangelielezing over de graankorrel (Joh. 12, 24-26). Een fragm

ent hieruit: ‘Teken zijn, naar H

em verw

ijzen, in zijn naam

handelen, het is zo een mooie roeping. M

aar ook zo delicaat. Verw

ijzen maar nooit de zaak naar je

eigen hand zetten. Ik moet kleiner w

orden en Hij

groter, zoals Johannes de Doper al zei. D

e dienaar m

oet weten dat H

ij nooit boven zijn Heer zal staan.

De hoeksteen w

aarvan sprake is ook de steen die door de bouw

lieden werd verw

orpen. Vergeten we

het niet: Christus heeft het hogepriesterschap ver-

worven door zijn liefde tot het uiterste. G

een groter liefde dan H

ij die zijn leven geeft voor zijn vrienden. D

at horen we ook in het evangelie vandaag: je zult

als gezondene van Jezus alleen werkzaam

zijn zoals

Hij, als een graankorrel die in de aarde sterft. A

ls diegene die zichzelf durft te riskeren en te verliezen. A

lleen de liefde is het hart van ieder vruchtbaar apostolaat. D

at verlangen om niet voor je zelf alleen

te leven, om je in te zetten voor anderen, leeft al

langer in jou, Wouter. Je hebt het al van thuis uit

meegekregen. H

et heeft vaste en concrete vorm

gekregen binnen de Sociëteit van Jezus. Het is zo

een belangrijke zending die je vandaag ontvangt en w

aartoe je voor heel je leven gewijd w

ordt: men-

sen in deze tijd helpen God op het spoor te kom

en, daarin alleen m

aar verwijzing zijn naar Jezus zelf en

zijn evangelie, als een woord van leven, een licht op

onze levensweg. Laten zien hoe G

od de macht van

zijn liefde ook toont juist daar waar de m

ens het m

eest broos en kwetsbaar is. Zoals de A

rkgemeen-

schappen dat zo tastbaar beleven. Vergeet nooit het w

oord dat we vandaag in het evangelie horen: “W

il iem

and Mij dienen dan m

oet hij Mij volgen; w

aar Ik ben, daar zal ook m

ijn dienaar zijn”.’ N

a de wijding w

erd Wouter toegezongen door

enkele van zijn medebroeders. Er w

as tevens een quiz, sam

engesteld door broer Roel en schoonzus Bernadette, w

aarbij de aanwezigen op treffende

wijze konden raden naar enkele typische karakte-

ristieken van Wouter. D

e hele middag w

as zo een harm

onieus samenzijn van W

outers familie, vrien-

den en medebroeders.

Ward B

iemans SJ

JRS/USA ontvangt de

Anne Frank Award

De am

bassadeur van Nederland in de Ver-

enigde Staten reikte de Anne Frank A

ward

uit aan de Am

erikaanse afdeling van de JRS, de Vluchtelingendienst van de jezuïeten, aan m

issie-directeur Leo O'D

onovan SJ en uitvoe-rend directeur D

avid Robinson.

Op 14 septem

ber jl. werd de Jesuit Refugee Ser-

vice/U

SA door de am

bassade van het Koninkrijk der N

ederlanden erkend met de A

nne Frank Aw

ard. D

e prijs wordt uitgereikt aan een A

merikaans per-

soon of organisatie die blijk heeft gegeven van een oeuvre

dat onverdraagzaam

heid, antisem

itisme,

racisme of discrim

inatie bestrijdt en tegelijkertijd de vrijheid en gelijke rechten eerbiedigt.JRS w

ordt geprezen voor haar werk ter verbetering

van de toegang tot onderwijs voor vluchtelingen en

anderen die getroffen zijn door oorlog en conflictsi-tuaties. JRS zet zich in voor gezinnen en kinderen in bestaande program

ma's voor prim

air, secundair en tertiair onderw

ijs, maar w

erkt ook aan een betere toegang tot opleidingsprogram

ma's voor vluchtelin-

genkinderen, jongeren en volwassenen. D

e onder-w

ijsprogramm

a's van de JRS bevatten ook belang-rijke

elementen

zoals aanvullende

programm

a's

voor ouders en gezinnen, lerarenopleidingen en taalvaardigheden. JRS biedt m

omenteel onderw

ijs-activiteiten aan in 42 landen. JRS biedt onderw

ijs aan vluchtelingen en ontheem

den, ongeacht ras, etnische afkom

st of geloofsovertuiging.Senator Patrick Leahy (D

emocraten-Verm

ont) leidde de uitreiking in en zei: ‘W

e moeten opstaan, w

e moe-

ten ons uitspreken voor vluchtelingen,’ en bedankte JRS/

USA

daarvoor. Am

bassadeur Henne Schuw

er die de prijs uitreikte, m

erkte op dat Anne Frank als

vluchteling zelf het belang van onderwijs begreep

als hoop voor de toekomst.

De prijs w

erd uitgereikt door staatssecretaris Made-

leine Albright en w

erd namens JRS/

USA

aanvaard door m

issie-directeur pater Leo O'D

onovan. In zijn reactie citeerde pater O

'Donovan een passage uit

het dagboek van Anne Frank: “Iedereen heeft in

zichzelf een stukje goed nieuws. H

et goede nieuws

is dat je niet weet hoe gew

eldig je kunt zijn! Hoeveel

je kunt liefhebben! Wat je kunt bereiken! En w

at je m

ogelijkheden zijn.”‘D

it is, denk ik, de boodschap van Anne Frank, als

vluchteling, aan de vluchtelingen van de wereld van

vandaag - onze vluchtelingen’, aldus pater O' D

ono-van. ‘D

e focus van JRS op onderwijs is een uitdruk-

king van onze missie om

de waardigheid van iedere

mens te erkennen, of zoals A

nne het zo treffend ver-w

oordde: ons “stukje goed nieuws”.’ D

e JRS/U

SA is

zeer vereerd deze onderscheiding te in ontvangst te nem

en en bedankt de ambassade van het Konink-rijk der N

ederlanden, in alle bescheidenheid, om

in A

nne Franks naam te

worden erkend.

Bron: JRS N

oord-Am

erika

Am

bassadeur Henne

Schuwer (links) na de

uitreiking van de Anne

Frank Aw

ard aan pater Leo O

’Donovan SJ en

uitvoerend directeur David

Robinson (rechts). (FO

TO: JRS U

SA)

FOTO: PHILIP DEBRUYNE SJ

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

98

Hoe het begon

‘Geef jonge m

ensen alle kansen’ staat centraal in de Sint-M

ichielsbeweging. N

et dat hebben de Vlaamse

jezuïeten gedaan in 1993. Toen de kerk en het grote huis in Kortrijk vrijkw

amen, hebben ze het hele com

-plex in erfpacht gegeven voor een nieuw

project. De

jonge diocesane priesters Noël Bonte (+) en G

eert G

oethals hadden de droom om

‘iets’ voor jongeren te doen. D

at ‘iets’ bestaat in 2018 vijfentwintig jaar

en groeit en bloeit nog altijd. De hoofddoelstelling

was - en is nog steeds - om

bronplaatsen te creëren w

aar jonge mensen het geloof kunnen leren ken-

nen, vieren en beleven. Een jongere in nood zou nooit zonder hulp w

eggestuurd worden. Pr. N

oël en pr. G

eert hebben vanaf het begin twee aan tw

ee gew

erkt en dit wordt nog steeds gedaan.

De oprichting van de Sint-M

ichielsbeweging is geïn-

spireerd door de Nieuw

e Bewegingen in de Kerk,

die Noël leerde kennen tijdens zijn studies in Rom

e.

Daarnaast is het leven van de heilige D

on Bosco, die jonge m

ensen optilde en hun talenten liet open-bloeien, een grote inspiratiebron. O

ok abdijen inspi-reerden. Voorafgaand aan de oprichting w

erden er jongerenw

eekends in abdijen georganiseerd. Het

altaar in de kerk in Kortrijk is een boomstam

uit W

estvleteren. De naam

van de Beweging gaat terug

op de naam van de kerk: de Sint-M

ichielskerk. De

oprichting gebeurde in overleg met de bisschop van

Brugge en met ondersteuning van pr. G

uy Algoet.

In 2000 werd een volgende gem

eenschap opge-richt in W

aregem en de jaren erna in Izegem

, Brug-ge, O

osterzele en Gent. Een initiatief in Leuven is

op vraag van jongeren gestart in september 2017.

Helaas w

erd pr. Noël in 2014 ernstig ziek en over-

leed hij op 15 januari 2016. Naar aanleiding van

zijn ziekte is er een Dagelijks Bestuur opgericht m

et pr. G

eert Goethals, Tine D

e Leeuw, pr. Lode Van-

deputte, Katrien Stryckers en Low

ie De Spiegeleer.

VisieD

e visie van de beginjaren blijft zoals bij de aan-vang: ‘D

e vriendschap met C

hristus is ons hart, de vriendschappen m

et jongeren en met m

ensen in nood zijn onze longen.’ D

e vriendschap met C

hris-tus is het hart dat leven geeft aan het gebed en de liturgie, aan de geloofsbegeleiding en de vorm

ing. D

e longen voorzien het hart van zuurstof. Zoals het hart en de longen elkaar nodig hebben, zo horen de vriendschap m

et Christus en de vriendschap m

et jongeren en m

et mensen in nood sam

en. Het huis

in Kortrijk waar kerk en klooster in elkaar overlopen,

leent zich hier uitstekend toe. We zijn heel dank-

baar dat we op deze site onze projecten kunnen

uitbouwen. A

ls Nieuw

e Beweging w

erken we sam

en m

et de territoriale en diocesane pastoraal en met

verschillende christelijke en burgerlijke organisaties. W

e kiezen voor eenvoud in denken en doen.

Concreet in Kortrijk O

p zaterdagavond is er een jongerenviering om 19u.

Dit is een belangrijke sam

enkomst van de gem

een-schap. Jongeren engageren zich voor m

uziek en zang, zetten zich in als m

isdienaar of lector, verzor-gen het onthaal. N

a de viering is er ontmoeting in

het huis. Regelmatig zijn er ontspannende activi-

teiten o.a. zwem

men, bow

len, culinaire avond. We

nemen deel aan activiteiten in de stad o.a. Levens-

loop, Sinksenfeesten. In het huis w

onen steeds een tiental jongeren tus-sen 18 en 30 jaar. Ze w

erken of studeren en engage-ren zich om

gedurende een jaar meer thuis te kom

en in het christelijk geloof. M

aandelijks hebben ze een persoonlijk geloofsgesprek. O

p woensdag kom

en ze sam

en voor een maaltijd, viering of gebed m

et liederen uit Taizé. A

ansluitend is er ontmoeting,

geloofsvorming en ontspanning. O

ok jongeren die niet in het huis w

onen, sluiten hierbij aan. Dit is een

periode in hun leven en we stim

uleren hen om door

te groeien: om een diplom

a te behalen, werk te zoe-

ken, een levenskeuze te maken. W

e voorzien enkele kam

ers in huis voor jongeren in nood. Mom

enteel w

onen er enkele oorlogsvluchtelingen. D

e jongeren van Kortrijk sluiten vriendschap met

de jongeren van de andere gemeenschappen en

ontmoeten elkaar op de jongerenw

eekends, ‘Zeuge-feesten’, Feest van de Bew

eging e.a. Er zijn jaarlijks tw

ee tienerkampen en een gezinsw

eekend. Het pro-

ject Look@Life richt zich tot klasgroepen en scholen

voor een getuigenis van christelijk leven vandaag.

De vriendschap m

et mensen in nood krijgt in Kort-

rijk vorm in enkele projecten:

1. Het O

nthaalhuis Emm

anuel biedt onthaal en ondersteuning aan gezinnen m

et een zeer geringe of geen uitkering. H

et gaat om

een groot aantal vluchtelingengezinnen. We

kunnen samenw

erken met partners die ons

voedseloverschotten bezorgen.

2. We bouw

en nu een garage om tot Potpourri,

onze sociale winkel m

et koffiehoek, w

aar we

de mensen m

et nog meer w

aardigheid kunnen ontvangen. Ze kiezen er als klanten zelf hun producten aan de hand van een puntensysteem

.

3. Op zaterdagnam

iddag worden kinderen van

zes tot twaalf jaar door jongeren begeleid in de

Vredesklas. We helpen bij hun huisw

erk, we eten

en spelen samen. In de vakanties gaan w

e op uitstap.

4. In Dream

worden jongeren van tw

aalf tot achttien ondersteund in vakken w

aarmee ze het

moeilijker hebben. Ze kunnen er gebruik m

aken van com

puter en printer en vinden er een rustige plaats om

voor school te werken.

5. In Future helpen we jonge m

ensen van 18 tot 30 jaar te bouw

en aan hun toekomst door

begeleiding en ondersteuning in studies, werk,

huisvesting.

6. Nieuw

e erkende oorlogsvluchtelingen krijgen m

et Porta Aperta een huurcontract aangeboden

voor een woning op de private huurm

arkt. Buddygezinnen gaan in vriendschap m

et hen op w

eg. Zo begeleiden we nu negen gezinnen

(waarvan zes in Kortrijk) en negen jonge

mensen.

We zijn heel dankbaar dat w

e op deze plaats onze roeping m

ogen waarm

aken om C

hristus na te vol-gen en in zijn spoor m

ensen in nood mogen optillen,

in vriendschap.

Tine De Leeuw

, algemene coördinator

Geert G

oethals, verantwoordelijke priester

Sint-Michielsbew

eging huist in voormalig

jezuïetenhuis Kortrijk

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

1011

In deze bijdrage schets ik eerst zes dynamieken

van de digitale omgeving. Vervolgens onder-

zoek ik de praxis van een topcomm

unicator. Ten slotte noem

ik vier criteria voor waarheids-

productie in onze gedigitaliseerde samenleving.

I. Zes dynamieken van de internet-

omgeving

Horizontale com

municatiestructuur

In het internet staat ieder op gelijk niveau. Digitale

comm

unicatie is horizontaal. Ieder kan publiceren, reageren en delen. Internet staat w

ars van hiërar-chie. H

et verdraagt geen censuur. Zo ben ik beheerder van de Facebook-pagina van de V

ideo van de Paus, deel van het officiële Vaticaanse

comm

unicatienetwerk. D

e enige voorwaarde om

beheerder te w

orden was dat ik nooit een com

-m

entaar zou verwijderen. O

nheuse comm

entaren dienen gecorrigeerd te w

orden door andere surfers, m

iddels door hen zelf toegevoegde comm

entaren. D

e surfer verlangt betrokken te worden in het digi-

tale comm

unicatiegebeuren. De inhoud dient op

zo’n wijze aangeboden te w

orden dat zij niet pre-tendeert de uit de hem

el neergedaalde definitieve w

aarheid te zijn. W

aar vroeger

de publieke

opinie voornam

elijk gevorm

d werd door professionals verbonden aan

structuren met een duidelijke identiteit, gebeurt

dit nu door jan en alleman. Tegelijk is er een toe-

nemende professionele productie van inhouden die

bewust m

anipulatief of vervalsend zijn.D

it oneindig brede aanbod aan informatie van

divers allooi verklaart dat we inzake feitelijkheid in

een heel paradoxale situatie terecht gekomen zijn.

De w

aarheid zegeviert en tegelijk zijn we in het post

waarheid tijdperk beland.

Surfer is de baasH

oeveel manipulatie er ook is op het internet, uit-

eindelijk is het de surfer die klikt. Hij kiest w

at hij w

aar, hoelang en wanneer leest, bekijkt of beluis-

tert. Als w

ebmaster kan je hooguit proberen de sur-

WERELD

WIJ

D

fer naar je website te lokken.

Concreet, het is aan de digitale inhoudleverancier

om zich aan te passen aan de surfer. H

et machtsar-

gument w

erkt hier niet. Het preekstoelm

odel heeft afgedaan in de digitale om

geving. Het subject kom

t centraal te staan in de w

ording van de waarheid.

Personalisering in oceaan van anonimiteit

Op het internet is anonim

iteit troef. Op het inter-

net kan je dan ook bijna systematisch w

it én zwart

lezen, horen of zien. Ook binnen de christelijke

wereld. W

ie heeft gelijk?Tegenover deze anonim

iteit en dus de onbetrouw-

baarheid van de inhoud staat een trend naar per-sonalisering. H

et getuigenis-genre alsook de story-telling w

orden alsmaar belangrijker. In beide staat

de persoonlijke ervaring centraal. De sociale m

edia spelen hier een belangrijke rol. Franciscus heeft op Tw

itter meer dan 35 m

iljoen volgers. De O

sservatore Rom

ano, de officiële krant van het Vaticaan, enkele

tienduizenden. Dit zegt iets over de uitzonderlijke

populariteit van de Paus. Maar het geldt ruim

er. Institutionele accounts hebben gezicht noch stem

, terw

ijl de surfer daar net naar verlangt. Sociale m

edia maar ook persoonlijke w

ebsites zoals blogs kunnen w

erken als een filter. Mensen lezen

of bekijken wat die bepaalde m

an of vrouw publi-

ceert of aanbeveelt. Dit artikel of die video w

ordt geloofw

aardig omdat het tot bij m

ij komt via die

welbepaalde, gekende persoon.

Paradoxaal genoeg versterkt dus de anonimiteit

van het internet de personele, subjectieve kleuring van de w

aarheid.

Eigen literair genreD

e digitale

omgeving

heeft eigen

wetten

wat

be treft de vorm w

aarin de inhoud dient te worden

aangeboden.ð

Bijdragen op het internet dienen doorgaans kort en bondig te zijn. Je m

oet de lezer meteen pak-

ken en helder en duidelijk je boodschap over-brengen. D

it verklaart waarom

de visuele dimen-

sie zo belangrijk is. Video kent een ex ponentïele

groei op het internet. Een tweet of een facebook-

bericht zonder aantrekkelijke foto wordt niet

opgemerkt.

ð Verm

its de surfer normaliter m

aar korte tijd op je w

ebstek vertoeft verwacht hij geen syste-

matische en exhaustieve behandeling van een

thema.

ð Ten slotte, de digitale om

geving verlangt voort-durende verandering. D

e levensduur van veel w

ebsites en a fortiori van afzonderlijke inhou-den is kort. Internet eist daarom

doorlopende creativiteit en vernieuw

ing.

Gew

eld op internetInternet is een m

ensengebeuren. Er bestaat dus ook veel gew

eld op het web. O

ok in de christelijke, katholieke digitale w

ereld. In het bijzonder vanuit kleine, behoudsgezinde groepen die vaak erg m

ili-tant aanw

ezig zijn op het internet. D

igitale comm

unicatie heeft een ontremm

ende w

erking. Dit leidt vaak tot ontluisterende digitale

producties en

impulsieve

interacties. Vervelend

gevolg hiervan is dat mainstream

gelovigen de nei-ging hebben om

zichzelf te censureren.

TransparantieIn de digitale om

geving vieren manipulatie en ano-

nimiteit hoogtij. Tegelijkertijd is er een tegenover-

gestelde dynamiek richting transparantie. Steeds

minder blijft verborgen in een om

geving waar zo

goed als alles wordt geregistreerd. In het bijzonder

bij publieke persoonlijkheden wordt de levensge-

schiedenis tot in de kleinste details onderzocht en op het publieke forum

geworpen.

Het nodigt uit tot transparantie en integriteit.

II. Com

municatietechniek van paus

Franciscus D

e blijvende populariteit van paus Franciscus heeft veel te m

aken met zijn com

municatietechniek. D

eze sluit naadloos aan bij w

at de nieuwe m

edia vragen.

Franciscus is een mensenm

ens Paus Franciscus houdt van m

ensen. Als hij rondrijdt

op het St-Pietersplein maakt hij oogcontact m

et individuele m

ensen. In het vliegtuig beantwoordt

hij niet alleen vragen van journalisten. Hij groet hen

ook een voor een en toont zich geïnteresseerd. Het

resultaat is dat veel mensen op hun beurt van hem

gaan houden. A

ls je van iemand houdt, dan krijgt

wat die persoon zegt bijzondere betekenis. D

an ga je dat zo interpreteren dat het een opbouw

ende betekenis krijgt. Vind je die niet, dan ga je er discreet over zw

ijgen.

Woord en daad vallen sam

en D

e boodschap van Franciscus gaat over eenvoud, nederigheid, nabijheid, zorg voor de m

insten, enz. H

ij spreekt en schrijft erover. Maar hij doet het ook.

Zijn eerste publieke woorden na zijn verkiezing

waren B

uonasera. Daarna boog hij, de nieuw

e paus, om

de zegen van het volk te vragen. Hij verkiest te

wonen in het eenvoudige Santa M

arta, eerder dan in het m

ooie apostolische paleis. Zijn eerste bezoek buiten Rom

e was aan vluchtelingen in Lam

pedusa. H

ij omhelst verm

inkte mensen, enz.

Inclusieve benaderingVan Franciscus kan je niet zeggen dat hij progres-sief is. H

ij praat mensen niet naar de m

ond. Toch luisteren m

ensen graag naar hem. W

aarom?

• O

ok gewone m

ensen verstaan Franciscus. Eerder dan dure w

oorden gebruikt hij beelden, grappen en herkenbare voorbeelden. Francis-cus lijkt w

el te spreken in tweets. D

oordat je m

akkelijk oneliners kan puren uit zijn toespra-ken, geeft hij journalisten niet alleen gesneden brood. H

ij snijdt het ook zélf. •

Franciscus ontvangt dagelijks beroemdheden.

Maar hij luncht ook m

et daklozen of spreekt m

et gewone Vlaam

se jongeren. Niem

and is te m

in voor Franciscus.•

Ruimer, Franciscus richt zich niet enkel tot

katholieken of christenen. Hij richt zich vaak

tot alle mensen van goede w

il en heeft het over de uitdagingen voor de m

ensheid.•

In ethische dossiers is Franciscus strak in de leer. Tegelijk is er zijn system

atische aandacht voor barm

hartigheid waarbij hij niet aarzelt

om zichzelf in vraag te stellen – denk aan zijn

beroemde W

ie ben ik om te oordelen.

ZelfrelativeringH

et laatste kenmerk lijkt m

e het meest typische voor

paus Franciscus. Hij deinst er niet voor terug zichzelf

en de katholieke traditie te relativeren. In interviews

Waarheid in tijden van internet

Ervaringsbericht van een internetpastor

KO

RTE BERICHTEN

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

13

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

12

zegt hij dat hij somm

ige zaken niet weet. Bekend

is zijn uitspraak in La Repubblica in 2013 dat hij gelooft in G

od, niet in een katholieke God.

Dit versterkt de geloofw

aardigheid van zijn dis-cours. D

eze zelfrelativering lijkt me niets anders dan

een erkennen dat wat gebeurt binnen de K

atholieke Kerk gebeurt doorheen m

ensen en dus getekend is door beperktheid.

III. Vier criteria voor w

aarheid in digitaal tijdperk

Relationeel en personeel karakter van waarheid

We krijgen info binnen via netw

erken en beseffen dat deze geproduceerd w

ordt door mensen. D

e identiteit van deze personen alsook de kw

aliteit van de relatie die w

e met hen onderhouden w

ordt belangrijker. W

aarheid functioneert minder als een

objectief gegeven. In de plaats daarvan wordt w

aar-heid m

eer een personele, relationele dynamiek.

Het w

ie neemt het over van het w

at.

Criterium van incarnatie

Metafysische w

aarheid heeft voor de meesten afge-

daan. Waarheid m

oet je kunnen zien, horen en voe-len. D

it geldt in nog sterker mate voor de digitale

omgeving.

Somm

ige sectoren van informatie- en opiniepro-

ductie hebben een verbijsterend post truth gehalte verw

orven. Toch blijft voor mensen de verifieerbare

feitelijkheid de toetssteen. Incarnatie, het samen-

komen van w

oord, beeld en feitelijkheid, blijft een doorslaggevend w

aarheidscriterium.

Voor de digitale omgeving betekent dit dat het

belangrijk is dat zij geen parallelle wereld w

ordt. D

e uitdaging, ook voor christenen, is om system

a-tisch bruggen te slaan die de digitale en fysieke w

erkelijkheid verbinden.

Waarheid als onaffe, interactieve dynam

iekD

e gedigitaliseerde mens verlangt dat zijn stem

w

ordt gehoord en gelooft niet langer in een defi-nitief, alom

vattend antwoord. H

et besef groeit dat het m

ysterie wel degelijk bestaat en dat de w

aar-heid zich niet laat opsluiten in m

enselijke waar-

heidsuitspraken. Vandaar dat het mensendiscours

gaten mag vertonen. H

et dient een antwoord te zijn

waarm

ee je in dialoog kan treden.

Waarheid is opbouw

endH

et is maar als w

aarheid gepaard gaat met respect

en mildheid, dat zij een springplank kan w

orden naar m

eer menselijkheid. Zeg w

at je te zeggen hebt. M

aar op zo’n manier dat het ook ontvankelijk is

voor andersdenkenden. Een polemisch of spottend

discours brengt weinig zoden aan de dijk.

Nikolaas Sintobin SJ

Webm

aster van websites als biddenonderw

eg.org, ignatiaansbidden.org, verderkijken.org, inalledingen.org

AM

STERDAM

Xaveriushuis Bart Beckers heeft onze com

munauteit verlaten om

zijn laatste vorm

ingsjaar in Australië te doen. *

Ben Frie w

erd op 1 oktober rector van de Krijtberg-

kerk. Bovendien is hij minister van het huis. D

aar-naast blijft hij hoofdredacteur bij Ignis W

ebmaga-

zine en algemeen overste van de Zusters van het H

. H

art in Rosmalen en N

ijmegen. *

Toon Suffys is al een w

eek in Am

sterdam gew

eest en was ook bij

de overdracht van het oude team naar het nieuw

e. M

aar tijdens de verhuizing voelde hij hoe zijn rech-terheup totaal niet m

eer mee w

ilde. Hij w

achtte tw

ee maanden in H

everlee op een heupoperatie. O

p 26 oktober kreeg hij een heupprothese en is nu begonnen aan tw

ee maanden revalidatie. H

ij hoopt tegen Kerstm

is de nieuwe uitdaging in A

msterdam

aan te vatten. G

regory Brenninkmeijer vervangt

hem in het pastoraat. *

Het Platform

Ignatiaanse Spiritualiteit heeft tw

ee nieuwe stafleden: H

ilde Van Linden voor het w

erkveld Geestelijke O

efenin-gen/

gemeenschappelijke onderscheiding, w

aar zij zal sam

enwerken m

et Bart van Emm

erik; en Rick Tim

merm

ans, die met N

ikolaas Sintobin in het inter-netpastoraat zal sam

enwerken. *

Ward Biem

ans is in novem

ber begonnen met het verzorgen van een

cursus Schriftlezing Oude Testam

ent voor priester-studenten van vier bisdom

men: U

trecht, Rotterdam,

Breda en Groningen-Leeuw

arden. * D

e vakantie is al w

eer achter de rug. Peter Peelen, pastoor in W

est-Friesland, schreef over de zijne het volgende: ‘D

aar ik gek ben op treinen mocht ik de lange trein-

reis maken van M

oskou naar Peking met de Trans

Siberië Expres. Een geweldige ervaring! Een van de

hoogtepunten was een bezoek aan de kerk die is

gebouwd op de plek w

aar de tsaar met zijn gezin is

vermoord in Jekaterinenburg. Zeer indrukw

ekkend! En natuurlijk m

ocht ik aan het eind een bezoek bren-gen aan de Verboden Stad en de M

uur beklimm

en…’

AN

TWERPEN

Romero-Loyola

Bij de viering van de nieuwe SJ-regio European Low

C

ountries (ELC) op 26 augustus w

aren verscheide-ne buitenlandse m

edebroeders in Romero te gast:

Victor Assouad, assistent voor W

est-Europa en het N

abije Oosten en anderen. In de w

eek van 11 sep-tem

ber was Victor A

ssouad opnieuw in ons huis

om verscheidene huizen, zow

el in Nederland als in

Vlaanderen te bezoeken. Op 14 septem

ber moch-

ten we drie A

merikaanse gasten ontvangen: Father

Peter Magnum

, plebaan van de kathedraal van Shreveport (Louisiana), en tw

ee van zijn parochia-nen. D

eze kerk heeft de heilige Jan Berchmans als

patroon. Einde vorig jaar werd zijn hart als reliek een

tijdlang in de kathedraal opgesteld. Het drietal w

as nu naar België gekom

en om een bezoek te brengen

aan het geboortehuis van de heilige in Diest. *

Bij de opening van het academ

iejaar van de Universi-

teit Antw

erpen (25 september) is Johan Vanhoutte

voorgegaan in een sobere en inspirerende viering in de kathedraal. *

Op zaterdag 30 septem

ber had hier de dag voor de ouders van jezuïeten plaats. Elf ouders en tw

ee zussen waren van de partij. W

iggert M

olenaar zorgde ervoor dat alles in goede banen w

erd geleid. ’s Morgens vierden w

e eucharistie in de Ignatiuskapel van de U

niversitaire Parochie. Als

nieuwgew

ijde priester ging Wouter Blesgraaf daar-

in voor. Na de m

iddag bezocht het gezelschap het Ruusbroecgenootschap. In de leeszaal van de biblio-theek w

erd door Guido de Baere een schets gebo-

den van de geschiedenis en de huidige onderzoeks-activiteiten van het genootschap. *

Van 13 tot 19 oktober trok Johan Verschueren naar het H

einrich Pesch H

aus in Ludwigshafen om

er de Conferentie

van de Europese Provinciaals en die van het Nabije

Oosten bij te w

onen. En op 26 oktober is hij samen

met Eduard K

imm

an naar West-A

frika vertrokken. G

edurende een maand zal hij er enkele landen (G

ui-née C

onakry, Ivoorkust, Tsjaad en Kam

eroen) van de W

est-Afrikaanse provincie bezoeken om

hen bij te staan in het organiseren van hun econom

aat en hun financiën. *

Gedurende een tw

eetal weken

heeft Guido D

ierickx zijn onderzoeks- en vakantie-activiteiten gecom

bineerd tijdens een reis naar de VS. *

Jan Stuyt is in de laatste week van oktober

naar Loyola getrokken voor een samenkom

st van de JRS. Intussen is Theo van D

runen zich duchtig aan het inw

erken in het economaat van de ELC

. O

nlangs telde zijn agenda 76 items en dat blijft zo

tot vandaag: wat bovenaan w

ordt geschrapt, komt

er onderaan weer bij.

KORTE BERICH

TEN

Paus Franciscus beantwoordt vragen van journalisten in het vliegtuig

15

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

14

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

15

Luc van den Steen, de zus van pater Fivez en de jongere broer van Flor U

yttersprot. * En dan het

andere gezicht van ons huis. Tussen 20 en 30 augus-tus w

erd er naarstig gewerkt ter voorbereiding van

de wijding van W

outer Blesgraaf op 9 september.

Keuken en personeel gaven dan ook het beste van hun kunnen. Van 8 tot 12 septem

ber was pater Vic-

tor Assouad, assistent voor W

est-Europa, hier op bezoek. *

Daar tussen door spelen de ongem

ak-ken van nog valide huisgenoten. O

p 24 augustus onderging onze overste Fons Sw

innen zijn tweede

cataract operatie en nu ziet hij in perspectief wat

we allem

aal uitsteken. Juist nu hij naar Nederland

moest verhuizen kon Toon Suffys een heupoperatie

niet langer uitstellen. Ondertussen loopt ook M

arc Van N

ieuwenhoven krom

van een geknelde zenuw

tussen een van de lage rugwervels. Beide operaties

zullen eind oktober gebeuren. * O

p 16 september

kwam

André Rosier (m

isschien definitief) terug uit C

ongo en hij doorloopt nu alle procedures van een volledige revisie. *

Op 29 septem

ber vierden we

dan zoals men zegt feestelijk m

et ieders genodig-den onze jubilarissen: Roger Lenaers en Bernard Verkissen, 75 jaar sociëteit, W

im Vandeputte, 70

jaar sociëteit, André Rosier en Paul Van Looy, 60

jaar sociëteit, Herm

an-Jozef Castelein, A

ndré Cnoc-

kaert, Peter van Gool en Paul Verdeyen, 50 jaar

priesterschap. Ten slotte Raf Dew

eer, 50 jaar laat-ste geloften. *

Van 16 tot 20 oktober hielden we

onze jaarlijkse huisretraite onder leiding van Wim

Beuken, m

et werkelijk verhelderende exegetische

inleidingen, waaruit ieder m

aar moest kiezen w

at hem

paste. * Een anekdote om

af te sluiten. Jan Erkens m

ist regelmatig spullen op zijn kam

er of in huis. Bril kw

ijt! De com

munauteit helpt veertien

dagen zoeken zonder resultaat. Een medebroeder,

die even regelmatig w

el eens verstrooid is, begint slecht te zien. N

aar de oogarts. Deze roept uit: ‘M

aar jongen, dat is uw

bril niet!’

HEV

ERLEEFavre

Favre wordt steeds N

ederlandser. Niet alleen is na

het vertrek van Marc Lindeijer naar M

echelen een andere N

ederlander, Jos Moons, in het Leuvense

zijn intrek komen nem

en, maar ook hebben w

e een

tenis van keizer Tiberius te vinden zit diep in de aderen van deze geleerde jezuïet. M

aar toch is hij, tevreden gesteld m

et plaveien die wat gelijken op

een Romeinse heirbaan, naar bed gegaan. *

Wal-

ter Devos, de econoom

die zich al tientallen jaren in stilte w

egcijfert, geeft nu meer taken door aan

het jonge economaat in A

ntwerpen. D

e boekhou-ding van M

issieprocuur en Hubeje – ten dienste van

de ontwikkelingslanden – bleef hij voorlopig trouw

beheren na het pensioenvertrek van Jean D

equan-ter, de vorige boekhouder. M

aar onze Walter neem

t ook heel w

at ander verborgen dienstwerk en zorg-

verlening onverpoosd ter harte. * A

urel Brys SJ, w

erd weer eens in Brussel opgem

erkt. Jaarlijks komt

deze stoere missionaris, w

erkzaam in Indië, voor

een drietal maanden naar België. H

ier neemt hij

tal van initiatieven om fondsen te verzam

elen voor de vele behoeften van de expansieve Ranchi jezu-ietenprovincie. A

urel organiseerde zo onder meer

een geslaagde ‘Indië-dag’ in de Oude A

bdij van D

rongen. Eind november is hij teruggevlogen naar

de Lievensmissie ginds in het oostelijk halfrond. *

Tot tevredenheid van onze m

inister liep de Arrupe

residentie ondertussen elke maand w

eer lustig vol m

et gasten uit verre en nabije landen.

HEV

ERLEEJezuïetenhuis

Leven en sterven liggen in ons huis heel dicht bij elkaar. O

nze comm

unauteit heeft weer tw

ee mede-

broeders overgedragen in de handen van de Heer.

Op 19 septem

ber stierf toch nog vrij onverwacht

Toon Ploem. Tijdens zijn uitvaart kregen w

e een ont-roerend getuigenis van een blinde vrouw

, voorgele-zen door een vriendin. In O

verpelt was zij een klein

buurmeisje van de grote Toon, die zij bew

onderde als haar idool. O

ok Marcel, de broer van Toon, gaf

een indringend getuigenis dat eindigde met een

sterk gedicht van Pessoa. * O

p 12 oktober overleed Robert H

ermans na een lange m

oeizame levens-

periode. Tijdens zijn uitvaart hield Monseigneur

Nzala, bisschop van Popokabaka, hier op bezoek,

een ‘korte’ afscheidsrede en hij besprenkelde en bew

ierookte de kist van Bob. * H

ierbij voegen w

e de overleden familieleden van onze m

edebroe-ders: G

eneviève Misselijn, de schoonzus van pater

gevierd. Frans Dem

eyer kwam

zelfs driemaal aan de

beurt. Zijn jubileum van 70 jaar jezuïet w

erd eerst in onze gem

eenschap gevierd met fam

ilie en vrienden. Frans is al vele jaren pastoor van de bew

oners van het rusthuis C

apenberg. Zijn jubileum w

erd daar, na de eucharistie, m

et brio, veel volk, muziek en zang

in de cafetaria gevierd. Ten slotte hebben we Frans

ook nog in de bloemetjes gezet voor zijn 90 jaar.

Theo Fonteyn sloot de reeks vieringen af met zijn

80ste verjaardag. Een groot evenement w

erd het in de buurt van de Londenstraat. Theo had een kleine honderd

mensen

uitgenodigd rond

welgevulde

tafels in een restaurant, gevestigd in het vroegere 'kot', de plaats w

aar havenarbeiders elke morgen

werk kw

amen zoeken. Een orkestje, liedjes en een

operazanger gaven sfeer. * In het voorbije jaar

heeft Capenberg 27 overlijdens gekend telkens m

et een verzorgde eucharistie herdacht. Zo ook M

arc De

la Marche. Zijn zus en schoonbroer uit N

ederland w

aren daarbij present. We bew

aren dankbaar het houten kruisje m

et de naam van M

arc.

BRU

SSELArrupe

De redactie van dit eervol tijdschrift w

il de huiskro-nieken uiterlijk tegen A

llerheiligen. Dit zijn de dagen

waarop onze overste, pater H

ugo Carm

eliet, samen

met andere huisgenoten, naar de begraafplaats van

Groot-Bijgaarden trekt. Bij het plaatselijke bloem

en-m

eisje kiezen zij zich de mooist-ogende chrysanten

uit. Die potten verankeren zij dan aan de voet van de

laatste rustplaats van een dertigtal medebroeders.

Dat jaarlijkse ritueel sluiten zij, naar staand gebruik,

af met het nuttigen van een lokaal brouw

sel. * ‘D

e w

inter is komende.’ D

at constateerde pater Charles

Verhezen, onze tuinier, toen temperaturen zakten

en een ijzige wind de bladeren opjoeg. Snel w

erden geranium

s, struik- en knolgewassen sam

en met ove-

rig kwetsbaar groeisel in een beschuttende plaats

met glazen dak ondergebracht. W

e kregen er dus een ‘W

intertuin’ of ‘Orangerie’ bij, in de schaduw

van de Koninklijke Serres te Laken. Voordien had C

harles in de tuin een bedolven antiek pad bloot-gelegd. D

e plaatselijke archeoloog, Jos Janssens, betreurt dat m

en hier niet dieper heeft gegraven. D

e dorst ooit een geldpot vol denariën met beel-

BIRM

ING

HAM

Manresa H

ouse

De nieuw

ste bijdrage in deze korte berichten komt

niet uit de eigen regio, maar van de andere kant van

het water. In het noviciaat in Birm

ingham w

onen m

omenteel tw

ee leden van onze regio. Dries van

den Akker is in de zom

er uit Delft overgekom

en en heeft zich m

eteen goed geïntegreerd. De novi-

cen horen allerhande over heiligen en de Schrift en de bibliotheek w

ordt grondig onder handen genom

en. Die krijgt stilaan een m

ooie nieuwe

organisatie. Dries heeft zijn handen ook vol m

et zijn aanw

ezigheid aan de New

man U

niversity en de vele m

ensen die op bezoek komen voor geestelijke

begeleiding. * H

et andere lid van onze regio is een tw

eedejaarsnovice. Hij is één van de tw

ee overgeble-ven tw

eedejaars (van de zes aan het begin). Binnen-kort gaat hij naar Preston (N

oord-Engeland) voor een experim

ent in de Arkgem

eenschap. * Zoals

elk jaar is september een m

oment van veel veran-

dering. Christopher Brolly (BRI), Stephen N

oon (BRI) en Teo A

vram (H

IB) hebben hun geloften afgelegd en zijn begonnen aan hun studies in respectievelijk Parijs en tw

eemaal Toronto. Een derde w

as op dat m

oment al begonnen aan zijn studies in C

hicago en legt zijn geloften binnenkort af. Er zijn ook drie nieuw

e novicen begonnen aan hun eerste jaar, drie w

etenschappers. Een mooie afw

isseling voor de tw

eedejaars die allebei literatuurhistorici zijn.Last but not least: Sim

on Bishop (BRI) is aange-steld als nieuw

e novicemeester. Kevin Fox (BRI) is

interim-socius.

BO

ECHO

UT

Xaverius in Capenberg Bert Rosseels w

as al lid van onze gemeenschap en

nu zijn we blij dat hij onze overste is. Zijn zending

in het parochiewerk van Turnhout gaat verder m

aar w

e hebben hem een paar keren per w

eek onder ons. N

aast een afwezige overste w

as er ook een afwe-

zige minister, M

arc Van Nieuw

enhove. Maanden-

lang liep hij voorover gebogen met een w

andelstok. H

ij onderging dan in Gasthuisberg m

et succes een ernstige operatie aan de ruggenw

ervels en wandelt

nu weer vrij en blij rond. *

Wij hebben veel feesten

17

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

16

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

17

nu dan werkelijkheid zal w

orden. Wij kijken ernaar

uit. * In de afgelopen periode hebben w

ij ook weer

van een aantal huisgenoten afscheid genomen. D

e heer Lam

, broeder Petrus Kluijtm

ans FSC en pater

Jacques Keyzer woonden al een tijdlang op onze

PG-afdeling. Broeder H

arrie Maessen SSS w

as al een lange tijd ernstig ziek. M

aar onze medebroeder A

d M

erks stierf tamelijk onverw

acht. Bij het schrijven van dit bericht hebben w

ij pas Allerzielen gevierd.

Jan Bentvelzen ging voor. In zijn preek zei hij ons, dat w

ij Allerzielen als feest kunnen vieren, om

dat w

ij geloven dat onze God een G

od van levenden is, die ons vasthoudt in zijn hand, ook al w

eten wij

niet precies hoe. Wij hebben dat feest gevierd, en

daarbij de 22 huisgenoten herdacht die gedurende het afgelopen jaar overleden zijn; één derde van het totale aantal bew

oners van ons huis. Maar w

ij w

eten ons inderdaad gesterkt door het geloof dat Jan verw

oordde, en gedenken onze huisgenoten in dankbaarheid voor w

at zij voor velen mochten

betekenen.

de rug. Ten gevolge daarvan was het een zom

er zonder barbecue, zeer tot de teleurstelling van som

-m

igen (hoewel niet allen). Een laatste grote klus

van de bouw (er zijn nog voldoende kleine klusjes)

leverde ons echter een bijzondere culinaire situatie op. Er m

oest een nieuwe vloerbedekking w

orden aangebracht in de gang die het w

oongedeelte van ons huis verbindt m

et het gebouw w

aar de keuken en de refter zich bevinden. Een etm

aal lang kon die gang niet betreden w

orden. Hoe m

oesten we eten,

terwijl de refter en de keuken onbereikbaar w

aren? Keuken en H

uishoudelijke Dienst hebben dat pro-

bleem voor ons opgelost m

et de creativiteit die we

van hen gewend zijn. W

e hebben twee ontbijten, en

een avondmaaltijd in de aula van het hoofdgebouw

genuttigd, terw

ijl de normaal w

arme m

iddagmaal-

tijd werd vervangen door een groots koud buffet.

Ook in de aula. En een sm

akelijke afwisseling van

de (ook altijd smakelijk) m

eer gebruikelijke warm

e m

iddagmaaltijd. *

Ook ongebruikelijk – en zelfs

eenmalig – w

as het meem

aken van de ‘oplossing’ van onze provincie in onze nieuw

e regio. Daar denkt

ieder zo het zijne van. Maar het w

erd gemarkeerd

door een mooie bijeenkom

st in Antw

erpen, waar een

aantal van onze huisgenoten aan deel kon nemen

en getuigen waren van het afleggen van hun laatste

geloften door Ward Biem

ans en Wiggert M

olenaar. Kort daarna vond de viering m

et de priesterwijding

van Wouter Blesgraaf plaats in H

everlee, waar ook

een delegatie van ons huis aan deelnam. *

Thuis nam

na de zomer het leven z’n gew

one loop. Op de

filmm

iddagen vervolgden wij onze reis m

et Abra-

ham K

uyper. De gedichtenclub kom

t regelmatig

samen. Er is een groepje dat w

ekelijks reflecteert op het evangelie van de kom

ende zondag. De zangm

id-dagen w

erden na de zomer w

eer hervat, en ook de schilder- en boetseerochtenden. W

ij vierden jubilea (van Jan Bentvelzen, Paul Sm

its en Jan Vossen) en verjaardagen. Er w

erden nieuwe huisgenoten ver-

welkom

d, soms voor de periode van een revalidatie,

soms als nieuw

e vaste bewoners van ons huis. Bin-

nenkort zal die laatste groep worden verrijkt m

et een nieuw

e ‘categorie’ bewoners: Begin decem

ber zal een groep zusters van de congregatie van het H

eilig Hart vanuit het Bernadetteklooster in Ros-

malen intrek gaan nem

en in ons huis. Daarm

ee zal een verandering in de sam

enstelling van ons huis plaatsvinden, die zich al een tijdje aankondigt m

aar

de contemplatieve slaap die sinds het sluiten van

Kerk & W

ereld over Leliëndaal was neergedaald,

wel

definitief doorbroken.

Hetzelfde

geldt voor

onze eenzijdige muzikale voorkeuren. O

ok die wor-

den dagelijks overstemd door de m

eest recente hits. Kortom

, we leven voortaan in een m

ulticulturele, gedifferencieerde en bovendien geregionaliseerde biotoop. Ja, zonder het goed en w

el te beseffen behoren w

e niet langer tot een ‘provincie’ maar tot

een ‘regio’. We zijn dus gegroeid w

ant een regio is groter dan een provincie. Zullen w

e ooit leren groeien in m

inder worden? *

Hij hoorde w

el niet langer tot onze com

munauteit, m

aar zijn geest was

nog zichtbaar en tastbaar aanwezig. Jij, lezer, hebt

allicht al geraden dat ik Marc D

e la Marche bedoel.

De druk bijgew

oonde uitvaart in ons huis in Hever-

lee, was een tastbaar teken van M

arcs uitstraling. W

ij missen hem

onder meer in ons ‘dw

arsverband’ w

aar de tien kleine negertjes van weleer tot tw

ee herleid zijn. *

Wonderen zijn de w

ereld niet uit. Frans M

istiaen is na zeven maanden hospitaal, w

eer thuis. H

ij is meteen begonnen aan de hoognodige

herstellingswerken.

NIJM

EGEN

Aqua Viva

In het kwartaal dat door dit stukje beschreven

wordt, is er heel veel gebeurd op bestuurlijk vlak. In

de vorige aflevering van Jezuïeten werd al verm

eld dat de aandacht van het bestuur na alle bouw

kwes-

ties nu meer op de interne organisatie gericht kon

gaan worden. D

at is gebeurd en heeft – gelukkig – snel vruchten voortgebracht. H

et organisatiebureau dat ons huis doorlichtte is na een paar w

eken al m

et een degelijk advies gekomen, en leverde ons

bovendien mensen aan die ons in het m

anagement

van ons huis gaan helpen. Wim

Hutten is in septem

-ber aan de slag gegaan als directeur ad interim

, en Sara van Baarle als ad interim

-zorgmanager. Zij

zijn voortvarend aan de slag gegaan, en de resul-taten zijn ernaar. H

et bestuur wordt geholpen om

te preciseren hoe het voorgenom

en beleid vlees en bloed kan w

orden in het concrete werk van ons

huis. En onze medew

erkers kunnen dat werk m

et m

eer vertrouwen in de toekom

st doen. * H

et is w

at lastiger om dat vertrouw

en op te brengen in ons klim

aat. We hebben een w

at rare zomer achter

heuse novice mogen ontvangen, Thom

as Klein. D

it kleurt ook de gesprekken in huis op tw

eeërlei wijze

meer N

ederlands. Allereerst kom

t er zo meer typisch

‘Hollands’ jargon binnen. D

aarnaast is een populair en regelm

atig terugkerend gespreksonderwerp de

integratiebelevenissen van deze mannen, die nog

niet eerder in België hadden gewoond. *

Er wordt

natuurlijk ook gewerkt. W

alter Ceyssens’ aanstel-

ling als geestelijk directeur aan het interdiocesane sem

inarie is een grote eer en betekent een nieuw

veld waarop hij zijn geestelijke bekw

aamheid in de

praktijk kan brengen, naast zijn gewone jongeren-

en begeleidingspastoraal. Ook ontstaan er steeds

meer openingen in de contacten bij Lerkeveld. Jos

Moons heeft zijn w

erk bij de universitaire parochie voortvarend ter hand genom

en en staat tevens met

één been in de theologische wereld, onder m

eer door zijn w

erk aan de faculteit. Ten tijde van dit schrijven heeft hij juist zijn proefschrift afgerond. W

ie het wil lezen, m

oet bereid zijn om stevig door

te pakken omdat het zo’n 300 bladzijden telt.

Theo Brebels heeft een grote vinger in de pap bij de grootschalige vernieuw

ingswerkzaam

heden in het gebouw

, in het bijzonder de elektriciteit. Om

even lucht te scheppen is hij enkele dagen in de Voer-streek gaan stappen. Philip D

ebruyne verwelkom

de dan w

eer een groep leerlingen uit Haifa op uitw

is-seling in een Brusselse Vlaam

se katholieke dialoog-school. Tolken, fotograferen, bruggen slaan en nog veel m

eer deed hij, en het resultaat mocht er zijn.

September w

as ook de tijd van de priesterwijding

van Wouter Blesgraaf. Zow

el de wijdingsm

is zelf als de receptie en het feestm

aal waren hoogtepunten

voor allen in huis. En Thomas K

lein? Hij leert ijverig

Frans, wijsbegeerte en theologie, en is actief in de

catechese. Zeker door de vele avondactiviteiten is het geen w

onder dat de comm

unauteit meer ad

dispersionem is dan vorig jaar.

MECH

ELENLeliëndaal

Eindelijk, ja eindelijk zijn veertien niet-begeleide vluchtelingen tussen tw

aalf en zeventien jaar bij ons aanbeland. Vier m

eisjes, tien jongens: Afgha-

nen, Eritreeërs,

Soedanezen en

Srilankanen. Zij

studeren allen aan Mechelse scholen. M

et hen is

Online adventsretraite 2017

‘Uit G

od geboren’

Dagelijkse gebedsm

ail. Inschrijven op: w

ww

.ignatiaansbidden.org

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

1819

Een Wereld-

wijd G

ebeds-netw

erkH

et W

ereldwijde

Gebedsnetw

erk van

de paus (Apostolaat van het gebed) is

aanwezig in 89 landen m

et bijna 35 mil-

joen katholieken. In dit artikel licht de internationale directeur van dit netw

erk, Frédéric Fornos SJ de bedoeling en de uitw

erking van dit netwerk toe.

‘Als individu zijn w

ij dikwijls geneigd onverschillig

te zijn voor andermans leed. W

ij zijn verzadigd van ontstellend nieuw

s en beelden die ons over het leed van m

ensen vertellen en wij voelen tegelijk heel

ons onvermogen er iets aan te doen. W

at te doen om

ons door deze spiraal van angst en onmacht

niet te laten opslorpen? Allereerst kunnen w

ij in de gem

eenschap van de Kerk op aarde en in de hem

el bidden. Verwaarlozen w

ij de kracht van het gebed van zo veel m

ensen niet!’ (Paus Franciscus, Vastenboodschap 2015, nr. 3.)In een tijd van ‘globalisering van onverschilligheid’ nodigt paus Franciscus ons uit om

te bidden en onszelf te m

obiliseren voor de grote uitdagingen in de w

ereld van vandaag. Elke maand vertrouw

t hij ons een uitdaging voor de m

ensheid en voor de zending van de Kerk toe, die hem

vanuit zijn univer-

sele blikveld zorgen baren. Deze zending zou niet

mogelijk zijn w

anneer die niet zo dicht mogelijk zou

zijn bij het hart van Jezus, die ons uit de cultuur van onverschilligheid haalt om

te komen tot een cultuur

van verwelkom

ing. Daarom

zijn de gebeds-intenties van de paus voor ons de sleutel voor ons gebed en voor onze zending. H

et is zeven jaar geleden, dat de voormalige A

lge-m

ene overste Adolfo N

icolás besloot om het A

pos-tolaat van het G

ebed te vernieuwen. N

a 170 jaar begon de geest van het begin uit te doven. H

oewel

er nog altijd talloze groepen waren in veel landen

raakte het Apostolaat in onbruik. H

et was zaak om

de oorspronkelijke intentie van het A

postolaat van het G

ebed opnieuw te ontdekken en een nieuw

e taal te vinden om

te beantwoorden aan de behoef-

ten van mensen van vandaag. D

it leidde tot een nieuw

e formulering van onze m

issie, die werd gepre-

senteerd in een document dat w

erd goedgekeurd door paus Franciscus in 2014: ‘O

p weg m

et Jezus in A

postolische Beschikbaarheid’.Een eerste project van het W

ereldwijde G

ebeds-netw

erk dat in 2015 werd gelanceerd is de V

ideo van de Paus, w

aarin hij zijn maandelijkse gebeds-

intentie toelicht in het Spaans, vertaald in negen talen, inclusief A

rabisch, Chinees en N

ederlands. 15 dagen na de lancering van de eerste video over interreligieuze dialoog hadden w

e 4,5 miljoen kij-

kers via het interne Vaticaanse netwerk. W

e had-den naar schatting 400 m

iljoen kijkers via andere w

ebsites, waarbij de 520 tijdschriften en televisie-

stations (waaronder C

NN

, Huffi

ngton Post, El País, enz.) niet zijn m

eegerekend. We hebben ook vele

positieve comm

entaren (99,3%) ontvangen van

christenen en mensen m

et een andere religie.’

Nederland en Vlaanderen

Voor Nederland en Vlaanderen is N

ikolaas Sintobin SJ directeur van het W

ereldwijde G

ebedsnetwerk

van de paus. Zijn ervaringen zijn als volgt: ‘Enige tijd geleden kreeg ik deze bijkom

ende zen-ding. Verm

its het Gebedsnetw

erk van de Paus sterk de digitale tour op is gegaan, sluit dit goed aan bij m

ijn taak als internetpastor. In de Lage Lan-den proberen w

e een bescheiden maar reële bij-

drage te leveren aan dit gebedsnetwerk. Binnen de

grote digitale omgeving van de K

atholieke Kerk in Vlaanderen (w

ww

.kerknet.be) hebben we een m

icro-site: w

ww

.biddenmetdepaus.org. D

e maandelijkse

gebedsintentie wordt er gepubliceerd, alsook een

comm

entaar dat telkens geschreven wordt door

Ludwig Van H

eucke SJ. Er is ook de gebedsvideo van de paus, in tien talen. O

orspronkelijk was voorzien dat de tiende taal het

Latijn zou zijn. Enig lobbywerk heeft de bevoegde

autoriteiten ervan kunnen overtuigen om uitein-

delijk te kiezen voor het Nederlands. Je kan deze

schitterende video’s bekijken op ww

w.devideovan-

depaus.org en ook op YouTube via het kanaal De

video van de Paus. Deze m

aandelijkse video wordt

eveneens verspreid via Facebook, Twitter en Insta-

gram. D

e vertaling van het Spaanse tekstmateriaal

hiervoor gebeurt door Wiggert M

olenaar SJ.Tot slot is er een m

aandelijkse radio-uitzending op Radio M

aria Nederland. D

aar geef ik een uur lang com

mentaar op de m

aandelijkse gebedsintentie van de paus en sluit ik af m

et een korte gebedstijd rond dit them

a.H

et Wereldw

ijde Gebedsnetw

erk van de Paus leek een stille dood te sterven. H

et dynamism

e en de creativiteit van de nieuw

e directeur, Frédéric Fornos SJ, heeft gem

aakt dat zowel de Paus als de Sociëteit

er opnieuw zijn gaan in geloven. Er is nog w

erk aan de w

inkel, in het bijzonder in Europa. Ik denk echter dat w

e van een hergeboorte van het oude Aposto-

laat van het gebed mogen spreken en dat het een

mooie toekom

st wacht.’

Vertaling: Ward B

iemans SJ

Meer info: w

ww

.biddenmetdepaus.org

WERELD

WIJ

D

Frédéric Fornos SJ met paus Franciscus.

FOTO: CNS/POOL VIA REUTERS

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

2021

In 1616 kwam

vanuit Kortrijk de Haarlem

se jezuïet A

ugustijn Blomm

aert naar Nijm

egen, de oudste stad van N

ederland en tevens de geboortestad van Petrus C

anisius, de eerste Nederlandse jezuïet.

Blomm

aert stichtte een statie (standplaats) aan de Lage M

arkt. Geleidelijk aan w

erden diverse kleine ruim

ten in de omgeving betrokken. A

angezien de jezuïeten zelf geen koopovereenkom

sten mochten

sluiten werden deze locaties door katholieken aan

hen ter beschikking gesteld. Dit alles geschiedde in

de tijd van de reformatie die voor N

ijmegen in 1591

was begonnen. Sindsdien hadden de katholieken

geen burgerrechten meer. In 1680 kreeg pater D

e Raedt evenw

el toestemm

ing om een pand te huren,

het nu nog bestaande Hof van Xanten of Jezuïeten-

huis. Er waren steeds enkele paters op deze plaats

actief.O

nonderbroken zijn de jezuïeten sinds 1616 in Nij-

megen w

erkzaam gew

eest, dus eveneens in de jaren dat de orde offi

cieel was opgeheven (1773-1814).

Dit kon gebeuren om

dat de paters een hoge leef-tijd m

ochten bereiken en zo deze periode letterlijk overleefd hebben.

Burgerrechten hersteldVanaf 1818, toen de katholieken in hun rechten w

erden hersteld, konden de paters beschikken over een oude kloosterkapel aan de M

olenstraat. In

IN D

E VERREKIJKER

BOEKEN

1821 droegen zij daar officieel de eerste m

is op. In 1840 w

erd deze kerk vergroot. Deze kerk heette

vanaf 1821 Ignatiuskerk. Toen de kerk in de jaren 1890 te klein w

erd voor de groeiende Nijm

eegse katholieke bevolking en zij bij inspectie te bouw

val-lig bleek besloot m

en naast het gebouw een grote

neogotische kerk te bouwen. D

e oude werd daarop

afgebroken waardoor de pastorie kon w

orden uitge-bouw

d en een fraaie tuin aangelegd. In 1925, bij de heiligverklaring van Petrus C

anisius, werd deze

heilige patroon van de kerk.Bij het bom

bardement van 1944 w

erd de kerk ern-stig beschadigd en provisorisch hersteld. In 1960 w

erd de geheel vernieuwde kerk onder pastoor W

im

Drion SJ heropend.

Niet alleen de zielzorg van de parochianen had de

aandacht van de jezuïeten. Ook aan de leerlingen

van de lagere school werd godsdienstonderw

ijs gegeven en het C

anisius College (gym

nasium en

HBS m

et in- en externaat) fungeerde van 1900 tot ca. 1975 als instelling voor voortgezet onderw

ijs voor jongens.Volgend jaar is er dus 200 jaar zielzorg in een heuse eigen jezuïetenkerk, aan de N

ijmeegse M

olenstraat. O

ok daaraan zal veel aandacht worden besteed bij

de Open M

onumentendagen 2018!

Jos Bakkers, archivaris H

. Petrus Canisiuskerk

Jan Lambrecht SJ

In Search of Meaning

De nieuw

testamenticus Jan Lam

brecht heeft een enorm

e bibliografie op zijn naam staan, die te raad-

plegen is via de website van de K

U Leuven. Tot op

hoge leeftijd heeft hij wetenschappelijke boeken en

artikelen gepubliceerd en tijdens zijn emeritaat is hij

als gasthoogleraar werkzaam

geweest aan diverse

buitenlandse universiteiten. N

aar zijn zeggen is hij in 2015, bijna 90 jaar oud, gestopt m

et het publiceren van tijdschriftartikelen en boeken. In plaats daarvan schreef hij in de jaren 2014-2017 negentig korte notities bij recente publi-caties van zijn vakgenoten. A

anvankelijk plaatste hij deze notities online m

aar op verzoek van een M

oldavische uitgeverij heeft hij ze nu in een lijvig boek bij elkaar gezet. D

at boek verdient qua druk-technische verzorging geen schoonheidsprijs m

aar het belangrijkste is dat deze notities, die gem

iddeld ieder ongeveer vijf pagina’s beslaan, nu op een handzam

e manier beschikbaar zijn.

De notities zijn ondergebracht in zeven groepen.

Meer dan de helft (53 stuks) heeft betrekking op de

synoptische evangeliën. Daarnaast zijn er 25 gew

ijd

aan de brieven aan de Romeinen, de Korintiërs en

de Galaten. Een restcategorie telt 12 notities. Ze

zijn allemaal gebaseerd op de G

riekse tekst, die in het boek staat afgedrukt en vergezeld gaat van een vertaling.In deze bespreking focus ik op de gebruikte exe-getische m

ethoden. Lambrecht is een voorstander

van de redactiekritische benadering. Hoew

el de resultaten van deze aanpak vaak een hoog hypo-thetisch gehalte hebben, m

eent hij toch dat juist deze m

ethode een objectief zicht geeft op de inten-tie van de auteur. D

e bedoeling van de schrijver en de betekenis van zijn tekst voor de oorspronkelijke lezers, staan bij Lam

brecht voorop. Dat ook de lezer

een actieve rol speelt in het proces van betekenispro-ductie, w

il hij niet van harte onderschrijven. Behalve aan de diachronie kent hij een ruim

e plaats toe aan synchrone benaderingen, die sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw

zijn opgeko-m

en en nu zo veelvuldig gehanteerd worden dat de

huidige exegese wordt gekenm

erkt door een grote m

ethodische pluraliteit. Binnen deze veelheid kiest Lam

brecht vooral voor analyses die gericht zijn op het blootleggen van de structuur van m

iddelgrote tekstuele eenheden en voor het onderzoek naar de betekenis van w

oorden, zinnen en teksten. Hij is

sterk geïnteresseerd in filologische kwesties, in de

interne logica van een tekst, in de gedachtegang van de auteur en in het verloop van de argum

enta-tie. Steevast gebruikt Lam

brecht in zijn onderzoek de geëigende w

erkinstrumenten, zoals lexica, een

Griekse synopsis en concordanties.

Het boek getuigt van een grote belezenheid en een

bewonderensw

aardige werklust. Lam

brecht volgt nieuw

e publicaties op de voet. In zijn korte noti-ties begint hij steevast m

et een heldere weergave

van het standpunt van de desbetreffende auteur. Vervolgens form

uleert hij zijn eigen kritische vra-gen en opm

erkingen. Elke notitie mondt uit in een

duidelijke conclusie. Met zijn boek laat Lam

brecht zien dat hij nog steeds volop deelneem

t aan het w

etenschappelijke debat. Waarvoor hulde!

Wim

Weren, em

eritus hoogleraar Bijbel -

wetenschappen (N

ieuwe Testam

ent) aan de U

niversiteit van TilburgJan Lam

brecht, In Search of Meaning. C

ollected Notes on the

New

Testament (2014-2017), Balti (M

oldavië): Scholar’s Press, 2017, VI + 557 pp.

400 jaar jezuïeten in Nijm

egenTijdens de O

pen Monum

entendagen (Erfgoeddagen) 2017 werd in de N

ijmeegse Petrus Cani-

siuskerk, sinds 1818 bediend door de jezuïeten, in het bijzonder aandacht geschonken aan het feit dat jezuïeten (ruim

) 400 jaar in Nijm

egen werkzaam

zijn.

priesterkoor St. Petrus Canisiuskerk

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

23

Islam – dit is ook onze

geschiedenisW

egens de recente terreuraanslagen in het buitenland, en ook bij ons, staat de islam

duidelijk in de aandacht. D

e vluchtelingen-stroom

ook naar onze steden en gemeenten

zou de indruk kunnen wekken dat de m

oslim-

aanwezigheid in onze landen een recent feno-

meen is. N

iets is minder w

aar.

In Brussel loopt een tentoonstelling die veel kan verhelderen. D

e monotheïstische godsdiensten van

het Boek, jodendom, christendom

, islam, hebben

een geschiedenis die voor een deel parallel loopt en voor een deel verschilt.D

e tentoonstelling illustreert dit aanschouwelijk.

Op verscheiden plaatsen onderw

eg spreken ‘figu-ren’, m

annen en vrouwen uit de diverse godsdien-

sten, over hun vredevol samenleven m

et elkaar en over hun conflicten vroeger en nu. D

e geschiedenis van het zoekende samenleven

krijgt veel aandacht. De A

rabische-, de Ottom

aan-se- en de koloniale erfenis tot op vandaag, kom

en uitgebreid aan bod.

Niet alleen de grote lijnen van de geschiedenis

krijgen aandacht. Heel concreet w

ordt het als de oorsprong

van dagelijkse

woorden

aangetoond w

ordt, als zoveel musici inspiratie gevonden heb-

ben in thema’s uit de islam

. Hedendaagse kunste-

naars tonen er hun werk: beeldend w

erk, textiel en m

ode, fotografie, videokunst, schilderkunst, dans, het w

ordt getoond in alle verscheidenheid.Sam

engevat: een tentoonstelling die, op het goede ogenblik getoond, kan bijdragen tot groter w

eder-zijds begrijpen.

Walter Fabri SJ

Nog tot 21 januari 2018

in het VanderborghtgebouwSchildknaapstraat 501000 BRU

SSELtegenover de Sint H

ubertusgalerij

IN M

EMO

RIAM

Pater Robert Herm

ans(1929 – 2017)

Robert Herm

ans werd geboren

te Vosselaar op 28 april 1929. N

a de lagere school volgde hij zijn broers naar het college van Turnhout. Tijdens de roepingsre-traite in de retorica viel de beslis-sing: hij zou jezuïet w

orden. N

a drie jaar filosofie vertrok hij in 1956 naar Popokabaka om

de lagere school te leiden en om

les te geven in de norm

aalschool. D

ie opdracht hield meer in dan

les geven. Elke dag diende hij 500 jongens aan het w

erk te zet-ten. N

a dit driejarige interludium

begon hij aan de theologie in H

everlee. N

a zijn theologie in Heverlee,

zijn priesterwijding (10 augustus

1962) en zijn derde proefjaar (1964) vertrok hij terug naar C

ongo om er leraar en directeur

te zijn. In die tijd begon hij zich toe te leggen op het ontw

erpen van tijdsbanden. Tevens begon hij aan een w

oordenboek van de w

erkwoorden in de taal van de

Bayaka en met het verzam

elen van spreekw

oorden, lokale raad-seltjes en m

agische formules.

Bob slaagde erin vele dingen te doen, niet achtereenvolgens m

aar haast gelijktijdig. In de jaren ’70 begonnen de m

oeilijke jaren van het Mobutu-

regime m

et de onrust wekkende

politiek van ‘l’authenticité’. Zijn rechtlijnigheid keerde zich tegen hem

en dwong hem

terug te keren naar België. In het college van Turnhout her-beginnen als leraar vergde een grote m

aar geen onmogelijke

aanpassing. Zijn werkkracht en

vindingrijkheid vonden gestalte in steeds nieuw

e tijdsbanden, in m

aquettes, in het opzetten van tentoonstellingen. O

ndertussen bleef hij steeds beschikbaar voor de com

munauteit en voor apos-

tolische dienstverlening. In 2009 verhuisde hij naar H

everlee. Ook daar w

as zijn ijver niet te tem

peren: kerkprefect, zangleider, subm

inister. En dat ondanks een rugletsel en toene-m

ende artrose. Hij is gestorven

op 12 oktober 2017. ‘De harts-

tocht voor uw huis heeft m

ij ver-teerd.’ D

it psalmvers bovenaan

het overlijdensbericht in de krant tekent Bob ten voeten uit.

Pater Tom Linthorst

(1920-2017)

Tom w

erd op 7 juli geboren in C

olmschate in de gem

eente D

iepenveen. Zijn vader was

industrieel. Na het behalen van

het eindexamen G

ymnasium

A

aan het Canisius C

ollege trad hij in bij de jezuïeten in M

ariën-daal, G

rave, op 7 september

1939. Na de studie filosofie

werd hij surveillant aan het Sint-

Jozefscollege in Aalst in België.

In die tijd kwam

het verzoek uit

Rome om

missionarissen voor

Japan. Na zijn studie theologie

in Maastricht, zijn priesterw

ij-ding in 1951 en zijn tertiaat in Saint Beuno’s in W

ales, gaf Tom

gehoor aan deze oproep en ver-trok in augustus 1953 per schip vanuit G

enua naar Japan.H

et eerste jaar besteedde hij aan de studie van het Japans aan de talenschool van Yokos-uka. H

ij maakte veel w

erk van de taalstudie en bad vanaf het begin het brevier in het Japans. O

ndanks zijn verlangen om

de taal nog wat beter te leren

werd hij door de provinciaal van

Japan, pater Pedro Arrupe, de

latere Generale O

verste, al in 1954 als kapelaan benoem

d in H

agi. Dit w

as de eerste van de vele parochies in het bisdom

H

iroshima, w

aar hij werkzaam

zou zijn in zijn lange leven. In 1957 legde hij de laatste gelof-ten af tegenover zijn provinciaal, pater Pedro A

rrupe.

In Kanón-m

achi, waar hij van

1957 tot 1962 pastoor was,

bouwde hij een nieuw

e kerk en w

as hij actief in het sociale apostolaat. H

et langst was Tom

pastoor in H

osoe, eerst van

TENTO

ON

STELLING

22J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

24

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

25

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

1970 tot 1981 en opnieuw van

1999 tot 2014. In zijn jongere jaren legde hij de bezoeken aan de parochianen per fiets of m

otor af. Hij nam

geen blad voor de m

ond. Hij kende geen

comprom

is, ook niet in zijn contacten m

et pater Arrupe,

maar als puntje bij paaltje kw

am

gehoorzaamde hij en deed w

at van hem

werd verw

acht.H

ij was enige jaren plaatselijke

overste en lid van het consult van de provincie.In 1999 w

as hij voor het laatst op verlof in N

ederland. In zijn parochie bleef hij actief tot hij 94 jaar w

as. Toen nam hij

afscheid en nam zijn intrek in

het bejaardenhuis in Tokyo, ver van de parochies w

aar hij had gew

erkt. Hij voelde zich er

eenzaam.

Na zijn pensionering bleef hij

speciaal verbonden met de m

en-sen in H

osoe. Begin 2016 heeft hij tw

ee beroertes gehad w

aarna hij tot zijn overlijden niet m

eer heeft kunnen com

municeren. O

p 14 augustus stierf hij, na een m

aand kunstmatig gevoed te

zijn. In Hosoe w

erd op 2 septem-

ber een Eucharistieviering ter nagedachtenis gevierd. H

ij werd

97 jaar oud en was lid van de

Japanse provincie sinds 1957.

Broeder Ad M

erks (1932-2017)

Ad w

erd op 6 mei 1932 geboren

in Son en Breugel als een na jongste in een gezin van acht kinderen. Voor zijn intrede w

erkte Ad enige jaren m

ee op de boerderij van zijn vader. In 1950 volgde hij het voorbeeld

van zijn broer Thijs en ging hij als postulant naar M

ariëndaal in G

rave. Op 18 m

aart trad hij als broeder in bij de jezuïeten. N

a zijn geloften werkte A

d enige jaren in M

ariëndaal en in M

aastricht als koster, kleerma-

ker en ziekenbroeder. In 1958 vertrok hij m

et de eerste groep N

ederlandse missionarissen naar

het Nabije O

osten. Onder hen

bevond zich ook de latere Gene-

rale Overste van de O

rde, pater Peter-H

ans Kolvenbach, met w

ie A

d levenslang een vriendschap-pelijk contact zou behouden. A

d werd ziekenbroeder in het

klein-seminarie in G

hazir in Libanon. H

ij zou maar één jaar

in het Nabije O

osten blijven, m

aar het was een belangrijk jaar

voor hem: hij m

aakte kennis met

de internationale Sociëteit van Jezus, hij w

erd in die vreemde

omgeving geconfronteerd m

et zijn eigen beperktheden, hij m

erkte dat hij de steun nodig had van de jongens die aan zijn zorgen w

aren toevertrouwd

en dat hij die steun ook kreeg. D

eze ervaringen hebben zijn leven getekend en hij w

as daar dankbaar voor.

Terug in Nederland w

erkte hij w

eer in Mariëndaal, dit m

aal als m

anuductor, waarbij hij de zorg

had over het huishoudelijk werk

van de novicen, het onderhoud van het gebouw

en uiteindelijk de afw

ikkeling van de sluiting van het noviciaat. N

a verkoop van het gebouw

kwam

Ad in

1966 naar Nijm

egen, waar hij

tot zijn dood zou blijven wonen

en werken. A

anvankelijk werkte

hij op het Canisius C

ollege en later op het Berchm

anianum.

In beide gevallen was hij

beheerder van het gebouw

en coördinator van het per-soneel. H

ij woonde in een

kleine comm

unauteit aan de St. A

nnastraat en toen die com-

munauteit door sterf gevallen te

klein werd,verhuisde hij naar

een woning op het terrein van

het Berchmanianum

en later w

oonde hij een paar jaar in C

atharinahof, het bejaardenhuis van de zusters D

ominicanessen.

In 2013 nam hij zijn intrek in het

Berchmanianum

en verhuisde in 2016 m

ee naar Aqua Viva.

Ad w

as een harde werker,

streng voor zichzelf en streng voor het personeel. H

ij voelde zich verantw

oordelijk voor het gebouw

, kende het ook van zolder tot kelder en w

as dag en nacht beschikbaar. H

ij had oog voor de m

ateriële noden van zijn m

edebroeders en was zeer

behulpzaam. Jarenlang w

as hij een van de onm

isbare steun-pilaren van het kloosterbejaar-denoord.D

e dood kwam

onverwacht,

maar hij w

as niet onvoorbereid. N

a een ziekbed van een week

stierf hij in de namiddag van

2 oktober in huize Aqua Viva.

Pater Antoon Ploem

(1932 – 2017)

Toon Ploem w

erd geboren in O

verpelt op 26 februari 1932, de oudste van vijf. Zijn m

issie-roeping ontstond al rond zijn tw

aalfde jaar toen een Oblaat

kwam

vertellen over de Eskimo’s.

Dat w

as een mijlpaal in zijn

leven. Hij koos voor de A

posto-lische School van Turnhout en trad in septem

ber 1950 in het noviciaat van D

rongen. Na drie

jaar filosofie volgden drie jaar stage, als leraar aan het college van M

banza-Mbom

a in Congo.

Na zijn theologiestudies keerde

hij in 1965 terug naar Mbanza-

Mbom

a. H

et collegewerk lag hem

goed. A

ls leraar en als voetbalcoach w

erd hij op handen gedragen. M

aar vooral voelde hij zich gezonden naar de arm

en en de kleinen. Tijdens het w

eekend trok hij, dikw

ijls te voet, naar de om

liggende dorpen om er de m

is op te dragen zoals hij dat kon: doorspekt m

et spreekwoorden,

met gezangen en hand geklap,

in levendige dialoog met de

kerkgangers. Geen w

onder dat

hij in 1975 vroeg om brousse-

pater te worden. Tw

intig jaar lang, eerst in Lem

fu en nadien in K

imw

enza, heeft hij in brousse-dorpen geleefd. Toon vorm

de christelijke basisgem

eenschap-pen, m

aar saneerde er ook bronnen, bouw

de zaaltjes, een kerk, tw

ee lagere scholen, twee

dispensaria enzovoort. Een ware

broussard is veelzijdig.In 1996 w

erd hij pastoor, eerst in K

intanu, later in Kisantu. In

2008 kwam

hij naar Turnhout en A

ntwerpen voor chirurgische

ingrepen. In juli 2014 kwam

hij definitief terug, eerst naar Brugge, dan naar A

ntwerpen.

Helaas, in januari 2017 w

erd hij geveld door een hersenbloeding. O

nnoemelijk veel heeft hij toen

afgezien. Van de struise, zelf-verzekerde avonturier van G

od bleef alleen een hulpeloos zieke m

ens over. Toen het een beetje beter ging w

erd hij overgebracht naar H

everlee, in de stille hoop dat hij daar opnieuw

de vroe-gere Toon Ploem

zou worden.

Maar nee, hij ging w

eer achter-uit. O

p 19 september is hij

over leden.

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

2726

Noviciaat Birm

inghamO

p 1 augustus verhuisde Dries van den A

kker vanuit D

elft naar het noviciaat in Birmingham

. Taak: de zogeheten ‘Low

countries’ vertegenwoordigen. H

ij is heel hartelijk ontvangen en opgenom

en in het com

muniteitsleven. A

an afwisseling geen gebrek.

Bij aankomst w

aren er negen novicen: drie aan het eind van hun eerste jaar; en zes die op het punt stonden hun tw

eede jaar af te sluiten. Drie van

die zes legden in de naburige parochiekerk hun eerste geloften af. O

ntroerend mom

ent: drie vol-w

assen kerels die in alle eenvoud beloven de rest van leven in arm

oede, kuisheid en gehoorzaamheid

door te brengen in de Sociëteit van Jezus. Intus-sen zijn de oude tw

eedejaars uitgevlogen naar de Verenigde Staten, C

anada, Frankrijk en België om

daar hun studies op te pakken. Het huidige tw

eede jaar bestaat uit tw

ee novicen: een Vlaming en een

Schot, beiden literatuurwetenschappers de ene in

de Nederlandse en de andere in de Engelse lite-

ratuurgeschiedenis. Er zijn drie nieuwe eerstejaars:

een Engelsman, een Ier en een Italiaan; variërend

in leeftijd van 23 tot over de 40. Alles bijeen een

bont gezelschap. Met een uitstekende onderlinge

verstandhouding. Tot het noviciaat behoort van-zelfsprekend dat de kandidaten w

orden ingeleid in het gebedsleven, in de Ignatiaanse spiritualiteit en in de geschiedenis van de jezuïeten. Er w

ordt veel gebeden. Persoonlijk, m

aar ook gezamenlijk. Eens

per week w

isselen zij onderling hun ervaringen uit. O

pvallend is hoe veel het katholieke geloof voor elk betekent. H

oe belangrijk de Kerk is als betrouwbare

wegw

ijzer in de wirw

ar van richtingen en stromin-

gen die onze wereld rijk is. O

p zondag zwerm

en ze

uit naar verschillende plaatsen om er te helpen

bij de liturgie: één in een parochiekerk; twee in de

gevangenis, waar ze na de viering groepsgesprek-

jes hebben met de gedetineerden over de inhoud

van de viering; twee gaan naar de universiteit om

daar de pastor te helpen bij de liturgie. Elke vrijdag heeft ieder een apostolaat. Er is er één die gods-dienstlesjes geeft op een m

iddelbare meisjesschool;

er zijn er twee die vrijw

illigerswerk doen in het zie-

kenhuis; en twee zijn verbonden aan een tehuis

voor zwervers en daklozen. Eens in de m

aand gaat iem

and van het noviciaat een nacht lang waken

in een opvanghuis voor geregistreerde daklozen. O

nlangs namen ze deel aan een gebedsw

eek voor gevangenen. Ze w

erden uitgenodigd workshops te

houden over de Inhoud van het Gebed, Bidden m

et behulp van kunst, en bibliodram

a. Zo kunnen ze de theorie van de instructies en de lessen om

zetten in en toetsen aan de praktijk van geestelijke dienstver-lening. A

fgelopen maand bezochten w

e jezuïeten-com

munauteiten in Edinburgh, Schotland, en in het

noorden van Engeland, waaronder het prestigieuze

Stonyhurstcollege. Overal w

erden ze allerhartelijkst ontvangen en kregen ze inzage hoe de jezuïeten er w

erkten. Zelf organiseerden ze uitgaansdagen, de eerste bracht ons naar Shakespearestad Stratford-upon-A

von; de tweede naar tw

ee landhuizen, waar

in de

vervolgingstijd jezuïeten

een schuilplaats

konden vinden. Somm

ige van die schuilplekken zijn nog te bezichtigen. Kortom

, wil je iets zien van de

wereld, kom

naar het noviciaat.

Dries van den A

kker SJ

JEZUÏET IN

VORM

ING

J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7

Novicen op excursie naar Stonyhurst. G

ids is John Twist SJ

ACTIVITEITEN

Bidden m

et kunst en Schrift D

riedaagse ignatiaanse retraite, 4-6 januari 2018

De Bijbel, kunst in vele vorm

en en al wat ons om

ringt kunnen aanleiding zijn tot bidden. W

e lezen in de Schrift, een blijvende levensbron, en w

e brengen een gericht bezoek aan een G

entse kerk of museum

. Vanuit die indrukken krijgen w

ij de kans een eigen gebedsm

ethode te vinden en te beoefenen. Vertrek-kend van w

ie we zijn en w

at we kunnen, vinden w

e een hedendaagse m

anier van bidden. Er wordt tijd

voorzien om m

et potlood en penseel deze gebedsvorm

te ontdekken.D

ata: donderdag 4 januari (11 u.) tot zaterdag 6 januari (16 u.)M

et mogelijke uitbreiding tot zondag 7 januari

waarbij u kunt aansluiten bij het program

ma van

Voedsel voor Onderw

egBegeleiding: W

alter Fabri SJ, stafmedew

erker Oude

Abdij D

rongenK

osten: € 160 (incl. overnachtingen in aparte kamer

met eigen sanitair, begeleiding, m

aaltijden). Deze prijs

mag voor niem

and een belemm

ering zijn. Neem

contact op bij vragen hierom

trent. IBAN

BE11 4478 6306 0148 BIC

KRED

BEBBPlaats: O

ude Abdij D

rongen, Drongenplein 26,

B - 9031 Drongen (G

ent)Info en inschrijven: Inschrijven voor 20 decem

ber via activiteiten@

oudeabdij.be of +32 (0)9 226 52 26

Meditatiew

eekend 26

-28

januari 2018

Dit w

eekend in Am

sterdam is een w

orkshop-achtige invoering in veel verschillende vorm

en van meditatie,

waarbij de uitw

isseling van ervaringen van de deelnem

ers een belangrijk onderdeel vormt. W

e m

aken kennis met stilte-m

editatie, beeld-meditatie en

sacrale dans. We doen een liedm

editatie en een

Schriftmeditatie. A

l deze vormen m

aken deel uit van deze veelkleurige inleiding in de Ignatiaanse w

ijze van bidden. H

et weekend is bedoeld voor beginners.

Geen enkele vaardigheid vooraf is vereist. Enkel het

verlangen om te ervaren w

at mediteren voor u

betekenen kan.D

ata: vrijdag 26 jan., 19.30-21.30 u.; zaterdag 27 jan., 10-17 u.; zondag 28 jan., 10-14 u.Begeleiding: A

ntoinette van Gurp &

Gregory

Brenninkmeijer SJ

Plaats: Ignatiushuis, Beulingstraat 11 Am

sterdamK

osten: € 25,- (te voldoen bij aanvang van het w

eekend)A

anmelden: academ

ie@krijtberg.nl

Avontuur van de stilte - deel 1

Een weekend om

tot stilte te komen en te

(leren) biddenInleiding in ignatiaanse spiritualiteit, 27-29 april 2018

Zoek je een weekend stilte en rust? Verlang je de w

eg te vinden naar jezelf en naar G

od? In de Oude A

bdij van D

rongen gun je jezelf de tijd om stil te vallen en

wat te bidden. Bidden kan helpen om

meer en

intenser te leven; je kan het leren.G

edurende dit weekend zal Ignatius van Loyola onze

leermeester zijn. W

e reiken je verschillende gebeds- en m

editatietechnieken aan, zowel individueel als in

groep. Je gaat op weg m

et je hart, verstand en lichaam

, in stilte of met w

oorden. Je eigen levens-verhaal en de Bijbel zijn het vertrekpunt van jouw

persoonlijk avontuur van de stilte. W

e richten ons tot m

ensen van alle leeftijden, vooral tot hen die weinig

gebedservaring hebben; in het bijzonder tot hen die iets m

eer willen leren over de ignatiaanse gebedstra-

ditie en de onderscheiding van de geesten. D

oelgroep: alle leeftijdenBegeleiding: Renate C

auwels en N

ikolaas Sintobin SJD

ata: van vrijdag 27 april om 19.30 u. (na

avondmaal) tot zondag 29 april 14 u. na het

middageten

Plaats: Oude A

bdij Drongen (bij G

ent). Bereikbaarheid: zie w

ww

.oudeabdij.beK

osten: € 125. Deze prijs m

ag voor niemand een

belemm

ering zijn. Neem

contact op indien nodig. IBA

N BE11 4478 6306 0148 BIC

KRED

BEBBInfo en inschrijven: Info via activiteiten@

oudeabdij.be of telefonisch via +32 9 226 52 26

‘Aan het begin van de 20ste eeuw woonden er ongeveer 200 miljoen mensen in Afrika. Aan het einde van die eeuw een miljard. Afrika is nu een continent van jongeren. Bijna een derde tot de helft van de bevolking zou dus naar school moeten gaan. Maar er zijn te weinig scholen.’

Eduard Kimman SJ

Jezuïeten is een uitgave van de Nederlandse en de Vlaamse provincies van de Sociëteit van Jezus.

Het verschijnt viermaal per jaar en is bedoeld voor familieleden, vrienden, weldoeners en geïnteresseerden. Het blad is in principe gratis. Giften zijn altijd welkom, meer informatie hierover op pag. 2.

nr. 5

2 | w

inte

r 20

17A

fgif

teka

ntoo

r 300

0 Le

uven

1  *

Erke

nnin

gsnu

mm

er P

0045

83

Jezuïeten