Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

84
twitter.com/janrotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed? Rotterdam, 20 November 2014

Transcript of Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Page 1: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

twitter.com/janrotmans

Verandering van Tijdperk:Wat betekent dat voor vastgoed?

Rotterdam, 20 November 2014

Page 2: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

We leven niet in tijdperk van verandering

maar in een verandering van tijdperken

Page 3: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Kantelperiode

1. samenleving verandert fundamenteel

2. economie verandert radicaal

3. nieuwe macht ontstaat

Page 4: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 5: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

DoorontwikkelingsfaseVoorontwikkelingsfase

Horizontaal

Decentraal

Bottom-up

Verticaal

Centraal

Top-down

Tijd

Opbouw van

Samenleving 3.0

We zitten hier

Kantelperiode

Overgang naar Samenleving 3.0

Page 6: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

• Energiebedrijven vallen om

• Massale ontslagen in thuiszorg

• Welzijnsorganisaties verdwijnen

• Bouwbedrijven saneren op grote schaal

Kantelperiode

Page 7: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Chaos

Page 8: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Oude orde Nieuwe orde

banken financiële coöperaties

energiebedrijven google, tesla, van de bron

taxibedrijven Uber

hotelketens Airbnb

thuiszorg organisaties buurtzorg /zorgcoöperaties

Oude Orde vs Nieuwe Orde

Page 9: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 10: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

oude paradigma nieuwe paradigma

exploitatie co-operatie

globaal glokaal

bezit gebruik

lineair cyclisch

individu gemeenschap

Denk Omslag

Page 11: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Nieuwe Macht

opkomende middenklasse

tornt aan traditionele instituties

kennis, netwerken, sociale media

micromacht

Page 12: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 13: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Energie van centraal, fossiel naar decentraal duurzaam

Welzijn van zorgen voor naar zorgen dat

Bouw van aanbod & product naar vraag & dienst

Zorg van doelmatig & efficiënt naar mensgericht

Onderwijs van organisatie centraal naar leerling centraal

Waar zien we die wisseling?

Page 14: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

in samenleving 3.0 komt de mensweer centraal te staan en niet deorganisaties en instituties

Page 15: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

BurgerInitiatieven

Page 16: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Broodfondsen

Page 17: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Lokale energiemaatschappijen

Page 18: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Lokale zorg coöperaties

Page 19: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Explosieve Groei van Coöperaties

Page 20: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Economie 3.0

Page 21: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

centrale systemen zijn niet meer nodig

voor

geld, data, kennis, zorg, muziek, energie

films, verzekering, boeken, reizen, educatie

Page 22: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Economische Kanteling

1. industriële productie digitaliseert

internet of things, cloud technologie, robotisering

alles kan slim met elkaar communiceren

combinaties van hoofd-, hand-, machine-, robotwerk

zelforganiserende fabriek

Page 23: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 24: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Economische Kanteling

2. makersbeweging rond de 3D-printer

wie dingen maakt en hoe we dingen maken verandert

digitalisering van het productieproces

alles kan op een PC worden gemaakt

unieke productie op lokale schaal

Page 25: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 26: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 27: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Economische Kanteling

3. decentrale, schone energie (opslag)

slim combineren van energiestromen op lokale schaal

cascade van energieniveaus, van huis tot stad en regio

accu van elektrische auto laat wasmachine draaien

buurtbatterij in Etten-Leur

Page 28: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 29: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Economische Kanteling

4. circulaire economie & bio economie

sluiten van kringlopen van grondstoffen en afval

productie op basis van groene grondstoffen

van bezit van product naar gebruik van dienst

Page 30: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 31: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Economie 3.0

deeleconomie digitale economie

circulaire economie

maker-economie robot-economie

bio- en groene economie

Page 32: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Consumens 3.0autonoom pro-actief

prosument fabricent energieleverancier

ontwikkelaar bouwer ontwerper

hotelier filmer

Page 33: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Wat betekent dat voor bedrijven?

Page 34: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

risicomijdend gedrag

angst voor verandering

focus op korte termijn

log en bureaucratisch

Meeste Bedrijven zijn niet voorbereid

Page 35: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Typologie van bedrijven

26-11-2014

Page 36: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Transitie binnen bedrijf

systeemtransitie vergt bedrijfstransitie

bedrijfstransitie = nieuwe structuur, cultuur, werkwijze

cultuuromslag is het lastigst te realiseren

cultuuromslag duurt 5-10 jaar

Page 37: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

3 van 5 bedrijven sneuvelenin kantelfase van transitie

Page 38: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Survival of the Fittest

niet de grootste bedrijven overleven,

ook niet de slimste bedrijven, maar

de meest adaptieve bedrijven

Page 39: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Verdient niet zozeer geld met bouwen

maar met het faciliteren van de klant

decentrale energie

telecommunicatie

interieurinrichting

Bouw Bedrijf 3.0

Page 40: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

fundamentele veranderstrategie

nieuwe klanten

nieuwe businessmodellen

nieuwe oriëntatie

Transitie Strategie

Page 41: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Duale Strategie

ontwikkel schaduwlijn binnen bedrijf

experimenteer met nieuw verdienmodel

zoek samenwerken nieuwe partners

Transitie Strategie

Page 42: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Transitie Fasen binnen een Bedrijf

Kantelpunt

strategie / missie

Versnelling

DNA

Voorontwikkeling

bewustwording

Stabilisatie

uitvoering

tijd

Organisatie 3.0

Page 43: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Wat betekent dat voor de bouw?

Page 44: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

we bouwen wel goed, maar niet de goede dingen

we bouwen vooral ten koste van leefomgeving

we bouwen niet wat de gebruiker wil

Page 45: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Transitie Vastgoedsector

transitie van de vastgoedsector is noodzakelijk

van naar

aanbod vraag

product dienst

economisch maatschappelijk

Page 46: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Transitie

“van Bob de Bouwer

naar Victor de Verbouwer”

Page 47: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Visie op Duurzaam Vastgoed in 2039

Page 48: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 49: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 50: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 51: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 52: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 53: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Lessons

Page 54: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Lessons

Page 55: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 56: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 57: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 58: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 59: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Dutch Research Institute For

Transitions

Page 60: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 61: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 62: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

twitter.com/janrotmans

Page 63: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 64: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 65: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 66: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 67: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 68: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 69: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 70: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 71: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 72: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 73: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Kantelplan Vastgoed

Page 74: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Kantelplan Vastgoed

hoe kunnen we de vastgoedsector laten kantelen?

focus op renovatie & transformatie

focus op duurzaamheid

klant in alles centraal

Page 75: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

bestaande woningen energieneutraal maken

bestaande woningen zonder energierekening

huurwoningen en koopwoningen

in 2030 woningvoorraad energieneutraal

Verduurzamen Woningen

Page 76: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

woningen loskoppelen van gas-infrastructuur

vraagreductie van 80% door optimale isolatie

resterende 20% duurzaam opwekken

prototypes zijn er al, via Stroomversnelling

Gasloze Woningen

Page 77: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 78: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?
Page 79: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

van eengezinswoningen tot diverse woningen

diversiteit aan doelgroepen

bestaande woningen transformeren

levensloopbestendig (veilig, comfort, adaptief)

Transformeren Woningen

Page 80: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

bestaande kantoren energieneutraal maken

bestaande kantoren multi-functioneel maken

bestaande kantoren levensloopbestendig maken

Verduurzamen Kantoorgebouwen

Page 81: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Transformeren van Winkelgebieden

moderne oplossingen om beleving te vergroten

sociale media

gastheerschap

klantgericht ondernemerschap

service, beleving, waarde

Page 82: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Transformeren Zorgcentra, Ziekenhuizen

moderne zorgcentra worden ontmoetingsplekken

moderne ziekenhuizen worden service centra

vraagt om transformatie van bestaande ziekenhuizen

patiënt komt in alles centraal te staan

Page 83: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Behoudende mensen zien probleem

Friskijkers & Dwarsdenkers zien kansen

Page 84: Jan Rotmans Verandering van Tijdperk: Wat betekent dat voor vastgoed?

Nieuwe, groene gouden eeuw

voor vastgoedsector vanuit

transitieperspectief