Jaarverslag2015 onze

hoogtepunten

Net als in voorgaande jaren hielp Vilans

zorgaanbieders in 2015 een weg te vinden in

dit veranderende zorglandschap. Daarvoor

gingen we rond de tafel met partners,

stakeholders, zorgprofessionals en cliënten.

Wat zijn de ontwikkelingen? Hoe

beïnvloeden die het werk? En hoe

zorgen we ervoor dat zorgprofessionals

voorbereid zijn op de toekomst?

We zochten antwoord op die vragen en

verwerkten ze in onze strategische koers

2015-2018. Dat geeft richting en houvast bij

de keuzes die we maken. In 2015 maakten

we al op veel manieren, op veel momenten en voor veel mensen het verschil. Daar zijn we

trots op. In ons jaaroverzicht laten we negen voorbeelden zien.

De komende jaren gaan we door met het verschil maken voor zorgprofessionals. Hen

helpen betere zorg te bieden aan hun cliënten: dat is wat ons drijft. Vilans wil dat mensen

met een ziekte of beperking zich in de eerste plaats mens voelen. Dat zij het leven kunnen

leiden dat zij wensen, zoveel als mogelijk. Vanuit die visie richten we ons werk in, stellen

we onze prioriteiten en versterken we onze competenties. Al onze mensen opereren vanuit

ervaring, betrokkenheid en kennis van zorg. Samen zorgen we ervoor: zorg die beter

werkt!

Annelies Versteegden & Henk Nies

Raad van Bestuur Vilans

Het is u vast niet ontgaan. De langdurende zorg verandert ingrijpend. Mensen gaan meer voor zichzelf en

elkaar zorgen en technologische ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op. Voor goede afstemming

van zorgtaken, moeten zorgorganisaties concurreren én samenwerken.

Zorgen dat zorg beter werktHoe deden we dat in 2015?

Bewust gebruik psychofarmaca

Waardigheid en trots

1

3

4

5

2Start2015

Einde2015

Vernieuwend leren met e-learning

6

7

interactief OMAHA | Eenheid van taal in de zorg

KENNISPLEINEN

ONTMOETINGSPLEINEN VOOR 300.000 ZORGPROFESSIONALS In voor zorg!

8

9

ON DEMAND PROTOCOLLENINZICHT MET ÉÉN DRUK

OP DE KNOP

Protocollen voor 300

organisaties

151verbetervoorstellenpositief beoordeeld

en gehonoreerd

In voor mantelzorgSAMENSPEL MANTELZORGERS EN BEROEPSKRACHTEN

80organisaties

Innovatie in onderzoekDESIGN THINKING EN PROBE-KITS

De toren van zorgbelevers

VERDERTERUGVilans Jaarverslag 2015

Bewust gebruik psychofarmacaOnbegrepen gedrag terugdringen met

psychofarmaca: in de langdurende zorg een

belangrijk punt van discussie. Als dit gebeurt

ontbreekt vaak een goede diagnose en de

bijwerkingen zijn ingrijpend. De gedachte dat

mensen weer terugvallen in probleemgedrag als de

medicatie vermindert, blijkt lang niet altijd te

kloppen. Samen met partners in het veld werken wij

aan verspreiding van kennis over gepast gebruik en

afbouw van psychofarmaca. De resultaten zijn

veelbelovend. Belangrijke succesfactor is een

persoonlijke aanpak: verdieping in de mens met al

zijn persoonlijke wensen, normen en behoeften.

Familie kan daarbij behulpzaam zijn. Ook belangrijk:

zorgmedewerkers vragen naar hun afwegingen.

Zij staan dagelijks voor moeilijke keuzes, vooral als

ze zelfstandig op een woongroep werken.

Vilans helpt zorgorganisaties samen met cliënten

en familie te zoeken naar de best passende

oplossing. En die kan voor iedereen anders zijn.

Hoe Vilans helpt bij afbouw psychofarmaca

‘ In veel gevallen zijn er betere oploss

ingen. Die vinden we door

te luisteren.’

1

VERDERTERUGVilans Jaarverslag 2015

On demand protocollenHet protocol is onmisbaar in de zorg. Het biedt eenheid van

taal en handelen in de dagelijkse praktijk en het zorgt voor

duidelijkheid in complexe situaties. Bovendien vormt het

protocol een goede basis voor individueel maatwerk waar

nodig.

Maar protocollen ontwikkelen en bijhouden kost tijd. Dat werk neemt Vilans

organisaties uit handen. Wij maken en onderhouden protocollen voor

voorbehouden, risicovolle en overige handelingen. Zo’n 500 in totaal, direct

bruikbaar en op maat. Dat scheelt veel tijd en menskracht én helpt

organisaties hun zorg beter te verantwoorden. Zowel naar cliënten als de

IGZ.

Voorheen ontvingen de ruim 300 abonnees van ons KICK-protocollenbestand

de geactualiseerde protocollen één keer per jaar. In 2015 werkten we hard

aan het online toegankelijk maken van ons bestand. In 2016 is het zover: dan

hebben onze abonnees op elk gewenst moment toegang tot de meest

actuele zorgprotocollen via een krachtige zoekmachine.

2

‘ Met één druk op de kop

inzicht in protocol.’

VERDERTERUGVilans Jaarverslag 2015

Onze e-learningmodules vinden

steeds beter hun weg naar de

zorgprofessional. Of het nu

gaat over goed communiceren,

mondzorg of vrijheid en veiligheid

in de thuiszorg.

E-learning verbetert de zorg

Meer dan de helft van de zorgprofessionals meldt de zorg in 2015 daadwerkelijk te

hebben verbeterd dankzij een van onze e-learningmodules. Daar zijn we trots op.

E-learning maakt leren mogelijk op een interactieve, snelle en aansprekende manier.

Zorgprofessionals kunnen direct met het lesmateriaal aan de slag; zodra de

behoefte aan nieuwe kennis ontstaat vanuit de praktijk. Aan de hand van

praktijkopdrachten ervaren zorgprofessionals direct wat werkt en wat niet.

Het geleerde valt zo op het juiste moment in de juiste context.

Vilans streeft altijd naar blended learning: een samenspel tussen digitaal leren én

van elkaar leren op de werkplek. E-learning is zo een aanjager voor verandering.

Belangrijk daarbij is de rol van leidinggevenden. Zij helpen oude routines terugdringen

én nieuwe oplossingen verankeren.

‘Leren als de praktijk erom

vraagt; precies op het juiste moment.’

3

VERDERTERUGVilans Jaarverslag 2015

Onze activiteiten leveren veel kennis op. En die delen we weer

met het werkveld. Via onze kennispleinen vinden 300.000

professionals maandelijks een schat aan informatie, tips,

hulpmiddelen, handboeken en methodieken. Daarmee nemen

ze hun dagelijkse zorghandelingen onder de loep én kunnen ze

die zo nodig verbeteren.

Ook kunnen gebruikers zelf tips achterlaten. Vilans onderhoudt doelgroepgerichte

kennispleinen voor zorgprofessionals uit de ouderenzorg, de gehandicaptenzorg

en de zorg voor chronisch zieken (eerste lijn). Daarnaast werken we aan

thematische kennispleinen, bijvoorbeeld over samenwerken met mantelzorgers

en vrijwilligers, of over het gebruik van domotica om de veiligheid van cliënten te

vergroten. Er is ook een kennisplein met een betrouwbaar en onafhankelijk

overzicht van hulpmiddelen.

We willen onze kennispleinen toekomstbestendig houden. Daarom werken en

ontwikkelen we samen met tal van inhoudelijke experts, ervaringsdeskundigen

en professionals uit de zorg- en opleidingspraktijk. En we werken structureel

samen met patiënten- en cliëntenorganisaties. Het eigenaarschap delen we met

onze partners: ActiZ, ZonMw, V&VN, VGN, MEE Nederland, BTN en Movisie.

Kennispleinen

ZORGPROFESSIONALS GEVEN HET KENNISPLEIN

ZORG VOOR BETER EEN

8,3!

4

VERDERTERUGVilans Jaarverslag 2015

‘ Design thinking onthult nieuwe perspectieven.’

Het veranderende zorglandschap vraagt om een andere manier

van denken. Waarom doen we dingen zoals we doen? En hoe kan het

slim anders? Nieuwe onderzoeksmethoden én nieuwe vormen van

presentatie openen de deur naar nieuwe oplossingen.

In ons onderzoek ‘de beleefde stelselwijziging’ gingen we in op de leefwereld van

mensen die te maken krijgen met veranderingen in de zorg. Om hun leefwereld goed

in beeld te krijgen, pakten we het onderzoek op een andere manier aan. Niet met

gestandaardiseerde vragenlijsten, maar met een zogeheten probe-kit: een pakketje

met inspirerende voorwerpen en opdrachten die mensen helpen hun waarden,

gevoelens en gedachten te verwoorden. Dat leverde veel mooie en waardevolle

informatie op. Om de resultaten op een vernieuwende en interactieve manier te

delen, ontwikkelden we de toren van zorgbelevers: een interactieve toren,

geïnspireerd op het spel Jenga. Wat gebeurt er als een of meer zorgonderdelen

wegvallen? Blijft de toren in balans of zijn er nieuwe zorgblokken nodig?

Innovatie in onderzoek

De toren van zorgbelevers

5

VERDERTERUGVilans Jaarverslag 2015

‘ Praktische ondersteuning op allerlei vlakken. Technolo

gie, communicatie, zelfsturing,

wijkgericht werken, cliëntenraden, ...’

In voor zorg! loopt vanaf september 2009 en is een initiatief van het

ministerie van VWS en Vilans. Ook in 2015 leverde het programma

weer mooie resultaten op. Ruim 3000 mensen kwamen naar de

bijeenkomsten en congressen, ruim 250.000 mensen bezochten de

website en de wekelijkse nieuwsbrief telt bijna 9000 abonnees. Het

online jaarbeeld 2015 geeft een uitgebreid overzicht van de

thema’s, activiteiten, publicaties en hulpmiddelen.

Het programma In voor zorg! bundelt kennis en biedt

organisaties praktische ondersteuning bij veranderings-

trajecten. Momenteel helpen we zo’n 120 zorgorga-

nisaties hun werkprocessen beter in te richten in een

veranderende omgeving.

In voor zorg!6

VERDERTERUGVilans Jaarverslag 2015

Zorg die met plezier wordt geleverd door gemotiveerde verzorgenden,

verpleegkundigen en behandelaars en die voldoet aan hun beroeps-

standaard. En die aansluit bij de wensen en mogelijkheden van de

cliënt, met warme betrokkenheid van familie en naasten. Een van de

onderdelen uit het plan: verpleeghuislocaties die best practice willen

worden, krijgen de ruimte deze ambitie waar te maken.

Ruim 650 locaties van zo’n 150 zorgaanbieders doen inmiddels mee.

Samen met hen werken we aan onze speerpunten: de cliënt centraal,

goede samenwerking tussen zorgverlener en mantelzorger, trotse

zorgverleners en ruim baan voor goede verpleeghuizen met

ambities. De kennis die dat oplevert, verspreiden we weer zodat ook

anderen ervan kunnen profiteren. Steeds in afstemming met VWS en de

TaskForce Waardigheid en Trots.

Waardigheid en TrotsOp 10 februari 2015 presenteerde staatssecretaris

Van Rijn van VWS het plan ‘Waardigheid en trots,

liefdevolle zorg voor onze ouderen’.

‘ De ander zien in al zijn schoonheid en kracht.’

7

VERDERTERUGVilans Jaarverslag 2015

OMAHA | eenheid van taal in de zorgAls we elkaar willen begrijpen, moeten we dezelfde taal

spreken. Dat geldt natuurlijk ook in de zorg.

Het Omaha System biedt die taal door te voorzien in een gezamenlijke,

eenduidige terminologie voor de (wijk)verpleegkundige en de maat-

schappelijke gezondheidszorg. Daarmee is het een gids in de dagelijkse

praktijk van zorgverleners. Maar dat niet alleen. Het is ook een hulp-

middel om de acties en uitkomsten van de zorg voor cliënten beter te

kiezen, sorteren en vastleggen. Allemaal belangrijke voorwaarden voor

professionalisering en samenwerking.

De Omahaleden vormen een community waarin zij ervaringen en kennis

met elkaar delen. Stichting Omaha System Europe vroeg Vilans om

organisaties te ondersteunen bij de implementatie. Inmiddels werken

ruim 50 zorgorganisaties met Omaha. Wat dat precies inhoudt, kunt u

zien in dit animatiefilmpje. In 9 minuten weet u hoe Omaha

zorgprofessionals ondersteunt in hun werk.

‘Iedereen gebruikt dezelfde taal voor het vastleggen van het hele zorgproces.’

8

VERDERTERUGVilans Jaarverslag 2015

In voor Mantelzorg

Betere samenwerking tussen zorgorganisaties en mantelzorgers,

voor betere zorg en ondersteuning aan cliënten. Dat was het doel

van ons landelijke programma In voor Mantelzorg.

Tachtig organisaties werkten binnen dit programma een jaar lang enthousiast aan

een sterker samenspel tussen mantelzorgers en medewerkers. Vilans bood zorg-

organisaties innovatietrajecten op maat en verspreidde de ontwikkelde kennis en

materialen. De uitvoering vond plaats in nauwe samenwerking met Movisie.

Deelnemende organisaties werden begeleid door een adviseur, ontvingen (trainings)-

materialen, ontwikkelden zelf nieuwe materialen en wisselden onderling ervaringen en

tips uit op bijeenkomsten en een digitaal platform. Innovatie en implementatie stonden

centraal.

In december 2015 leverden we de eindrapportage van het programma op, met daarin

mooie conclusies. Namelijk: meer betrokken mantelzorgers, meer werkplezier voor

beroepskrachten én meer mogelijkheden voor zorg en ondersteuning.

9

‘Mantelzorgers betrekken bij de

reguliere zorg, op een gelijkwaardige man

ier.’

VERDERTERUGVilans Jaarverslag 2015

2015 in cijfers

CompetentiesOm zoveel mogelijk

toe gevoegde waarde te leveren, leggen deze teams de verbinding tussen hun

thema en onze belangrijkste competenties:

Advie

s & Implementatie Innovatie & Onderzoek

Grootschalige implementa

tie

Comm

unicatie & Technologi

e

Kennisdeling

Kennispleinen

KICK

Online Leer-interventies

Daarnaast werken we in drie teams aan onze productlijnen:

&

Kennisdelen via kennispleinen

Een stijging van bezoekersaantallen in 2015.

Vilans.nl2014: 442.5792015: 544.611

+23%

Kennisplein Gehandicaptensector

2014: 109.2712015: 164.770

+51%

Kennisplein Chronische zorg

2014: 68.5872015: 79.887

+16%

Kennisplein Zorg voor Beter

2014: 446.1292015: 785.434

+76%

Met vijf thema’s impact realiseren bij opdrachtgevers: onze medewerkers organiseren zich in integrale teams rond deze thema’s en sluiten van daaruit aan op vragen in de markt.

Persoonsgerichte zorg

Professional aan zet

Kwaliteit & Doelmatigheid

Lokaal Organiseren

eHealth

Vijf grote thema-teams

VERDERTERUGVilans Jaarverslag 2015

Resultaat € 431.014

Opbrengsten € 33,3 miljoen

Vermogen € 3,5 miljoen

Financieel resultaat

2015 in cijfers

Groei formatie

IN 2015 IS HET PERSONEELSBESTAND VAN VILANS GEGROEID IN FORMATIE VAN

139 FTE 148 FTE

TIJDELIJKE ARBEIDS- VASTE ARBEIDS- OVEREENKOMSTEN OVEREENKOMSTEN

2014 2014

50% 50% 2015 2015

52% 48%

MAN VROUW

2014 2014

19% 81% 2015 2015

22% 78%15 - 25 JAAR (3%)

55 - 65 JAAR (18%)

35 - 45 JAAR (22%)

25 - 35 JAAR (29%)

45 - 55 JAAR (28%)

LEEFTIJDVilans heeft

650+ organisaties

geholpen zodat zorg beter werkt.

HET GEMIDDELDECIJFER IS EEN

8

OPBRENGSTEN

Instellingssubsidie € 5.157.672

Projectsubsidies € 23.101.267

Opdrachten van derden € 2.738.573

Overige projectopbrengsten € 2.353.237

Opbrengsten (niet projectgebonden) € 3.421

Totaal € 33.354.170

TERUGVilans Jaarverslag 2015