Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).

Jaargroep 5, Blok 4

kk

4

naam:

200 300250

225 +

=

we

rk

bo

ek

blok

Hoeveel knikkers heeft Li? Teken op de getallenlijn en reken uit.

reken-wiskundemethode voor het basisonderwijsreken-wiskundemethode voor het basisonderwijs

werkboek jaargroep 5 b lok 4

HoofdauteurMieke van Groenestijn, Hogeschool Utrecht, Faculteit Educatie

AuteursEls van HerpenCorrie VerharenHans Vermeer

Vormgevingsconceptx-hoogte, TilburgNicolette Obers (studio Zwijsen)

OpmaakLouis Donders,(vlnr) communicatievormgeving, Tilburg

Illustraties Paul De Becker, De Pinte, België Coen de Kort, (vlnr) communicatievormgeving, Tilburg Anjo Mutsaars, Haren (character)

Foto’sKasper van ’t Hoff Fotografi e, Eindhoven Lokin Fotografi e bv, BredaRenate Reitler

Projectgroep Uitgeverij Zwijsen Marike Verschoor (projectleiding)Frank van der Veeke (redactie)Marije van der Schaaf (bureauredactie) Nicolette Obers (vormgeving)Mirjam Faessen (beeldredactie)Tessa Sponselee (productiebegeleiding) Tatjana Puklavec (marketingadvies)Jan van Wonderen (uitgever)

13e druk ISBN 978-90-276-5564-6

© Uitgeverij Zwijsen BV, Tilburgwww.zwijsen.nl en www.wizwijs.nl

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomati-seerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografi sche ver-veelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro). De uitgever heeft getracht alle rechthebbenden te achterhalen. Indien iemand meent als rechthebbende in aanmerking te komen, kan hij of zij zich tot de uitgever richten.

jaargroep 5

55646_ww_wb5_4_os.indd 1 15-1-2014 11:02:59

Les 15 • Wizmix

20 30 24 6 36 18

24 30 2 25 6 12

6 4 9 36 12 18

4 25 3 16 12 15

25 30 2 15 1 5

5 8 10 3 4 20

10 1 2 8 9 16

Het tegelspel

Je speelt dit spel met 2, 3 of 4 personen.Ieder kiest een ruitjesvak op de rechterpagina.Je gooit om de beurt met twee dobbelstenen.De ogen van beide dobbelstenen vermenigvuldig je met elkaar.

Gooi je 3 en 4 dan krijg je dus het getal (3 * 4 =) 12.Kies een figuur op de linkerpagina waar 12 bij staat.Teken het tegelfiguurtje na in jouw vak.Bij de volgende beurten probeer je het ruitjesvak helemaal vol te krijgen.Je wint als je als eerste je kaart vol hebt.

30

55646_ww_wb5_4_bw.indd 30 14-2-2011 11:11:27

31

55646_ww_wb5_4_bw.indd 31 14-2-2011 11:11:28

4€ 300

Hoeveel krijgt ieder? Reken uit.

oe

fe

nb

oe

k

blok

reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs

naam:jaargroep 5

56544_ww_ob5_4_bw_os.indd 1 21-5-2014 8:49:04

Trek telkens een rechte lijn door drie getallen. Samen zijn de getallen evenveel als het bovenste getal.

Les 15 • Wizmix

80

50

=

40

10

=

= 40

60

=

130 – = 100

40

70

=

+

+

=

= 120

+

70

=

110 + =

150

–

=

+

80

+

0

=

=

=

230

–

100

=

50 + =

212

64 48 82

50 36 56

94 34 72

650

175 254 211

250 113 237

275 283 142

365

82 93 147

128 175 95

115 67 123

258

98 88 87

71 76 96

87 98 73

30

a b

Hoeveel rechthoeken zie je in figuur a? Hoeveel driehoeken zie je in figuur b?2

Vul + of – in, of een getal.1

56544_ww_ob5_4_bw_os.indd 30 21-5-2014 8:50:05

Teken de lijnen en figuren uit de drie kleine vakken na in het grote vak.Samen vormen ze een tekening. Wat zie je?

Maak de patronen af.4

Versier de verjaardagstaart van Jasmijn. 3

Versier de helft van de taart met bessen.Versier een kwart met banaan en een kwart met mandarijn.

31

56544_ww_ob5_4_bw_os.indd 31 21-5-2014 8:50:06

Gooi je een 5 en een 2 dan maak je de som 2 * 5 = 10.Kleur het hokje met het getal 10 rood.De andere speler gooit en kleurt zijn hokje blauw.Ga door tot alle hokjes gekleurd zijn.Je wint als je de meest hokjes hebt gekleurd.Tel de hokjes van dezelfde kleur die aan elkaar vastzitten. Wie heeft de meeste? Die wint.

Voorbeeld

Het hokjesspelJe speelt dit spel met twee spelers.Je hebt twee dobbelstenen nodig en een rood en blauw potlood om te kleuren.

Je gooit om de beurt met de dobbelstenen.

Les 20 • Spel

30

4

8

5

8

69 18 3 4 16

6 30 24 12 12

12 2 10 4 20

1 10 4 15 2

6 20 24 12 6

36 5 18 3 25

30

4

8

5

8

69 18 3 4 16

6 30 24 12 12

12 2 10 4 20

1 10 4 15 2

6 20 24 12 6

36 5 25

40

15 hokjes aan elkaar

14 hokjes aan elkaar

318

56544_ww_ob5_4_bw_os.indd 40 21-5-2014 8:50:27

MetenRekenen met geldHet afronden van getallen is een handige strategie bij het optellen. De kinderen ronden eerst af en tellen vervolgens drie bedragen op. Het afgeronde bedrag wordt gebruikt als controle voor het precieze rekenen.

Nieuw in dit blok • informatie voor ouders en verzorgers

MetenMaanden en kwartalenDe kinderen oefenen nogmaals het schrijven van de namen van de maanden. Verder worden de maanden onderverdeeld in kwartalen.

Getallen en bewerkingen Vermenigvuldigen en delenDe kinderen oefenen verder met het vermenigvuldigen van eenheden en tientallen. In dit blok passen zij ook vermenigvuldig-strategieën toe op getallen als 15, 25, 35. Bij het delen zien de kinderen dat het resultaat van een deling kleiner wordt naarmate er meer kinderen meedelen.

MeetkundePatronen afmakenDe kinderen leren horizontaal en verticaal patronen spiegelen en afmaken. De patronen bestaan uit vierkanten en rechthoeken.

Getallen en bewerkingen Handig rekenenHet afronden van getallen tot 100 naar beneden of boven kwam al aan bod in blok 2. In dit blok ronden de kinderen getallen af op tientallen met getallen tot 1000.

MetenHoe groot is een vierkante meter?De kinderen maken kennis met de vierkante meter.

MeetkundeDe bouwtekeningDe kinderen kunnen een eenvoudige bouwtekening begrijpen.

Getallen en bewerkingen Rekenen op papierIn het vorige blok hebben kinderen kennisgemaakt met het inwisselen van 10 eenheden voor een tiental. In dit blok leren de kinderen dat je 10 tientallen kunt inwisselen voor een honderdtal. Tegelijkertijd oefenen zij nogmaals het inwisselen van meer dan 10 eenheden in tientallen.

55646_ww_wb5_4_bw.indd 32 14-2-2011 11:11:30