Imtechnology 2010-12

11
AAN DE AMSTERDAMSE GRACHTEN VISIE OP TECHNOLOGIE EEN VIRTUELE KOFFIEAUTOMAAT IS GOUD WAARD DUURZAME TECHNOLOGIE BEREIKT POTENTIEEL IN 2050 MAGAZINE VAN IMTECH, DECEMBER 2010 GERTJAN MEEUWS, MANAGING PARTNER PLANTLAB: ‘Sla is bij ons hartstikke gelukkig’ #27

description

Imtechnology 2010-12

Transcript of Imtechnology 2010-12

Page 1: Imtechnology 2010-12

AAN DE AMSTERDAMSE

GRACHTEN

V I S I E O P T E C H N O L O G I E

EEN VIRTUELE

KOFFIEAUTOMAAT

IS GOUD WAARD

DUURZAME

TECHNOLOGIE

BEREIKT POTENTIEEL

IN 2050

M A G A Z I N E V A N I M T E C H , D E C E M B E R 2 0 1 0

G E R T J A N M E E U W S , M A N A G I N G P A R T N E R P L A N T L A B :

‘Sla is bij ons hartstikke gelukkig’

#27

Page 2: Imtechnology 2010-12

3Imtechnology Imtechnology2

Colofon

Imtechnology is een uitgave

van Imtech NV

Technisch dienstverlener Imtech (circa 25.000

medewerkers, opbrengsten circa 4,5 miljard

euro, met 450 vestigingen in Europa en met

een mondiaal netwerk van 70 maritieme

vestigingen) staat voor integratie van

innovatieve technologieën (de combinatie van

elektrotechniek, ICT en werktuigbouw) en

samenwerking van gedreven mensen met visie.

Imtech bundelt innovatief vermogen, gedreven

professionals en ambitieuze opdrachtgevers.

Mensen die geboeid zijn door de meerwaarde

van technologie. Die ervan overtuigd zijn dat

technologie businessprocessen kan veranderen,

toegevoegde waarde kan bieden. Imtech

biedt totaaloplossingen die leiden tot betere

bedrijfsprocessen, tot een hogere omzet en

meer rendement van opdrachtgevers én van de

klanten die zij op hun beurt bedienen. Maar

Imtech biedt ook oplossingen voor belangrijke

maatschappelijke vraagstukken als energie,

milieu, water, fijnstof, mobiliteit en veiligheid.

Redactiecommissie Annet Boers, Elsbeth

Goedbloed, Hanco Hazenboom, Pieter

Koenders, Miriam Lagerwaard, Elise Pattiwael,

Esther Ouwens Nagell

Samenstelling en redactionele productie

De Nieuwe Lijn, Rotterdam

Eindredactie Pieter Koenders, Anke van

Houten, Trudy van Dijk

Vormgeving De Zaak Launspach, Rotterdam

Fotografie Peter Arno Broer, iStock, Maarten

Laupman

Drukkerij Drukkerij Van As

Verspreiding Perfect DM Services

Redactieadres

Imtech N.V.

Corporate Communications

T.a.v. drs. P.J.A. Koenders

Postbus 399, 2800 AJ Gouda

telefoon +31 182 54 35 28

e-mail [email protected]

Oplage

10.000 exemplaren

www.imtech.eu

04

16

Groente en fruit dat gestapeld geteeld

wordt zonder zonlicht en met een

minimum hoeveelheid water. Het revolu-

tionaire teeltconcept van PlantLab maakt

het mogelijk overal ter wereld local for

local te telen: ‘Tekorten en overschotten

behoren definitief tot het verleden.’

‘Hoewel de ontwikkeling van energie-

technologie razendsnel gaat, is duurzame

energie procentueel nog maar een heel

klein deel van het volledige energie-

verbruik’, zegt Gert Jan Kramer van

Shell Global Solutions. ‘Het duurt zeker

nog tot 2050 tot duurzame energie op

dezelfde schaal beschikbaar is als fossiele

energie nu.’

‘Social software is een onmisbare schakel

in het dagelijkse leven geworden.’ Intel-

ligente programma’s waarmee je gebruik

kunt maken van internet, e-mail, Face-

book, LinkedIn en Twitter én tegelijkertijd

je eigen internetomgeving kunt inrichten

met gepersonaliseerde applicaties. IBM

heeft een opvallende visie.

20 EN VERDER

10 Aan de Amsterdamse grachten

14 Elk evenement zijn eigen kleur / Eerste elektrische bestelbussen / Imtech houdt NS veilig op

de rails

15 Maintenance in hoogste toren van Spanje / Dynamisch snelheidsadvies in je eigen auto /

Grip op prijs dankzij flexibele gasopslag

18 Sport was nog nooit zo duurzaam

INHOUD

Imtech

hoofdsponsor

Delftse

ontvangstweek

OWee

Delftse studenten zijn de potentiële

Imtechers van de toekomst. Reden

voor Imtech om op te treden als

hoofdsponsor van de Delftse OWee:

de ontvangstweek voor de ruim 2.500

eerstejaarsstudenten die jaarlijks in Delft

een studie beginnen. Imtech werkt al

jaren intensief met de TU Delft samen

aan diverse innovatieve technische

ontwikkelingen.

Maar de samenwerking gaat ver-

der. Zo reikt het Imtech UfD Fonds

elk jaar vijf ImtechGrants uit (van

2.000 euro per stuk) voor de beste

bacheloreindverslagen.

Ook zijn Imtech en TU Delft beide

betrokken in theGROUNDS: de proef-

tuin van Amsterdam Airport Schiphol

waar bedrijven en kennisinstellingen

gezamenlijk innovatieve toepassin-

gen ontwikkelen voor een duurzame

luchtvaart. Daarnaast werken beide

organisaties samen in het ICOS

Cleantech Fund II, een fonds dat veelbe-

lovende initiatieven op het gebied van

energie, milieu, recycling en water tot

ontwikkeling brengt.

Groeistrategie 2015:

ambitie!

Onlangs presenteerde Imtech tijdens de Imtech Capital Markets Day 2010 haar groeistrategie voor de

periode 2011 - 2015. De bottom line van deze strategische update is dat we uitgaan van een opbreng-

stenniveau van 8 miljard euro bij een operationele EBITA-marge die uitkomt tussen 6% en 7%. De

groei zal ongeveer fiftyfifty verdeeld zijn over autonome groei en acquisities.

In 2009 zijn onze opbrengsten gestegen naar ruim 4,3 miljard euro bij een operationele EBITA-marge

van 5,8%. Een ambitieuze bijstelling van de strategie vinden we noodzakelijk omdat we op relatief

korte termijn onze doelen voor 2012 (opbrengsten 5 miljard euro bij een operationele EBITA-marge van

6%) zullen bereiken. Het is immers niet de gewoonte van Imtech om op haar lauweren te rusten.

Imtech levert haar klanten steeds meer toegevoegde waarde omdat we de lifecycle-benadering

omarmd hebben. Deze aanpak zullen we verder versterken. We zetten daarnaast in op substantiële

versterking van onze posities in de Europese landen waar we nu al actief zijn en gaan ons – afhankelijk

van concrete acquisitiemogelijkheden – ook richten op voor Imtech nieuwe landen als Denemarken,

Frankrijk, (Noord-) Italië, Turkije, nieuwe landen in Oost-Europa en de Baltische staten. Bovendien zullen

we consequent werken aan het verstevigen van onze sterke posities op de Europese ICT-markt en de

wereldwijde maritieme markt. Key customers die ons vragen onze dienstverlening internationaal aan te

bieden, zullen we volgen naar de landen waar die opdrachtgevers actief zijn.

De markt van energy & environment is een onbetwiste groeimarkt waar al 25% van onze opbrengsten

vandaan komen. We zullen ons de komende jaren op die markt verder versterken. Daarnaast focus-

sen we op technologische gebieden waar we over heel specifieke kennis beschikken en waar we extra

groei willen realiseren – datacenters, (afval)waterbehandeling en care & cure. Daarnaast zien we ook

prima mogelijkheden voor groei in de mondiale markt van verkeerstechnologie en in bepaalde interna-

tionale ICT-niches.

Om dit alles financieel mogelijk te maken hebben we een gesyndiceerde bankfaciliteit van 700 miljoen

euro afgesloten met een looptijd tot november 2015. Daarnaast wenst Imtech zich nog meer dan nu

te ontwikkelen tot employer of choice. Immers zonder de beste mensen is onze ambitieuze groeistrate-

gie niet mogelijk. Samen met onze klanten, leveranciers en medewerkers streven we – op z’n Imtech’s

– naar Shared Success!

Dr. Ir. René van der Bruggen

Voorzitter Raad van Bestuur Imtech N.V.

Page 3: Imtechnology 2010-12

5Imtechnology Imtechnology4

Op een duurzame manier groente en fruit telen, zonder het gebruik van grote stukken landbouwgrond of traditionele

kassen? PlantLab uit Den Bosch heeft een revolutionair teeltconcept bedacht waarbij gewassen in gestapelde lagen in

hightech gesloten teeltruimten worden gekweekt. ‘Wij creëren een Plant Paradise’, zegt Gertjan Meeuws, managing

partner bij PlantLab.

Gertjan Meeuws, managing partner PlantLab

G E R T J A N M E E U W S , M A N A G I N G P A R T N E R P L A N T L A B :

‘ Sla is bij ons hartstikke gelukkig’

Page 4: Imtechnology 2010-12

7Imtechnology Imtechnology6

De basis voor PlantLab werd

al in 1989 gelegd. Gertjan

Meeuws, afgestudeerd aan

de hogere tuinbouwschool,

ontwikkelde het concept

stap voor stap verder met

John van Gemert en Marcel Kers, die dezelfde

studie op hun naam hadden staan. In 2009

voegde hts’er Leon van Duijn zich bij het team.

De vier ingenieurs hebben binnen PlantLab

elk hun eigen specialisme, waarbij Meeuws

plantfysiologie combineert met marketing

en pr. ‘Zo’n twintig jaar geleden begonnen

we onderzoek te doen naar groeicycli bij de

teelt van gewassen’, vertelt hij. ‘Aan de hand

van het registreren van talloze meetgegevens

waaronder versgewicht, drogestofgewicht,

ontwikkelingssnelheid en hoeveelheid geoogst

product, ontwikkelden we in de jaren negen-

tig wiskundige predictiemodellen. Door die

modellen te combineren met economische

rekenmodules is het mogelijk de groei en oogst

van gewassen te regisseren. Hieruit is PlantLab

ontstaan. Onze doelstelling: een gebouw ont-

wikkelen waarin we de potentie van de natuur

optimaal kunnen benutten.’ PlantLab bouwde

in 2006 het eerste prototype van een gesloten

teeltruimte.

MEERLAGENTEELT

Het nieuwe teeltconcept van PlantLab kreeg

in juni van dit jaar volop aandacht toen de

minister van Landbouw, Natuur en Voedsel-

kwaliteit het Center for Growing Concepts

opende op het terrein van de Hogeschool HAS

Den Bosch. Meeuws: ‘In deze R&D-faciliteit

doen we samen met de hogeschool onder-

zoek naar de optimale groeiomstandigheden

voor gewassen in een afgesloten ruimte.’ Het

bijzondere aan het nieuwe teeltconcept is dat

voor het kweken van groenten, fruit, bloemen

en planten geen daglicht nodig blijkt te zijn en

dat de hightech gesloten teeltruimten op elke

willekeurige locatie gebouwd kunnen worden.

Meeuws legt uit hoe het concept van PlantLab

in elkaar steekt: ‘In onze kwekerijen zijn de

gewassen in verschillende lagen boven elkaar

gestapeld, de zogenoemde meerlagenteelt.

Boven elke laag hangt energiezuinige led-ver-

lichting in de kleuren blauw, rood en verrood

(een kleur tussen rood en infrarood). Dat zijn

precies de kleuren die planten nodig hebben

voor hun fotosynthese. Behalve de verlichting

reguleren we de omgevingstemperatuur, de

worteltemperatuur, de CO2, de luchtbeweging,

de bemesting en het water. We stemmen het

klimaat exact af op de wensen van de plant.’

Voor PlantLab is dit een logische stap in de

ontwikkeling van de tuinbouw. ‘Ongeveer een

eeuw geleden gingen de gewassen van buiten

naar een meer beschermde omgeving van de

kas. Nu voeren we die bescherming verder op

met behulp van technologie’, zegt Meeuws.

Dit wordt ook wel landbouw 3.0 genoemd.

PLANT-ID

Volgens de plantfysioloog wordt in de huidige

tuinbouw maximaal 9% van de groeipotentie

van een plant benut. ‘Dat is ook niet zo gek,

want het groeiklimaat in een kas is zelden

optimaal. De invloed van de buitenomstan-

digheden is enorm. Denk bijvoorbeeld aan

het wisselende weer, dag- en nachtritmes

en seizoensinvloeden. Met onze technieken

kunnen we de prestaties van een gewas

verhogen naar een veelvoud van de huidige

kasproducties. In ons type kwekerij, de Plant

Production Unit, creëren we het hele jaar door

de ideale groeiomstandigheden. Wij noemen

Innovatief en duurzaam reinigen met

Electro Activated Water

Het reinigen van procestechnologie in de levensmiddelenindustrie vergt vaak onnoemelijk veel

water, energie en chemicaliën. Om daar iets aan te doen, is Imtech een samenwerking aangegaan

met het Britse bedrijf EWL. Samen brengen zij een revolutionair proces op de markt dat producen-

ten in staat stelt te voldoen aan de moderne eisen op het gebied van duurzaamheid. Met de Electro

Activated Water-technologie is het mogelijk te reinigen zonder gebruik van chemicaliën. In een spe-

ciale elektrochemische reactor wordt water met kleine hoeveelhedennatuurlijke minerale zouten aan

een hoogelektrisch veld blootgesteld. Dit verandert het water in een milieuvriendelijk ontsmettings-

middel. Meer info: www.imtech.eu/foodandfeed

‘ Alles in de natuur is wiskunde’

‘Landbouw 3.0’

T A C O V A N S O M E R E N , A U T E U R A G R O F O O D :

‘ Duurzaam ondernemen in Agro Food sector is

lastig maar het loont’

‘Duurzame ontwikkeling is een immense uitdaging in de hedendaagse agro-food sector’, zeggen Taco van Some-

ren die onlangs samen met André Nijhof het boek Triple P Business Development in the Dutch Agro Food Sector

schreef. Hij legt uit: ‘Duurzame ontwikkeling vraagt aandacht voor de rol van landbouw en veeteelt in wereld-

wijde vraagstukken zoals opwarming van de aarde, dierenwelzijn en beschikbaarheid van goed voedsel. Maar ook

dichter bij huis speelt duurzame ontwikkeling een belangrijke rol. Bijvoorbeeld als het gaat om de vraag hoe we

de Nederlandse landbouw en veeteelt kunnen behouden op een wijze die voor de langere termijn economisch

en ecologisch rendabel is. Wij hebben in ons boek negen vernieuwingen onderzocht, zoals eierproductie op een

duurzame grondslag en de initiatie van een industrieel biopark in Terneuzen. Opvallend is dat de betrokken onder-

nemers tegen vele obstakels aanlopen. Het is niet alleen bestaande regelgeving, maar ook politieke onwil om snel

regelgeving aan te passen en radicale vernieuwing te ondersteunen. Ook blijkt het lastig Triple P in het business

model van een onderneming te verankeren. Toch loont het om duurzaam te ondernemen, omdat op deze manier

nieuwe marktsegmenten ontstaan met een evenwichtige verhouding tussen people, profit en planet. Op deze

wijze voldoet de ondernemer aan de eisen van allerlei belanghebbenden en is een nieuwe basis voor duurzame

winst gelegd. Concreet levert dit op termijn additionele omzet, vaak lagere kosten, hogere winstmarge en een

goed vooruitstrevend imago op.’

dat Plant Paradise.’ Een groot verschil met

de traditionele teelt in kassen is dat PlantLab

het teeltproces op een andere manier bena-

dert. ‘Alles in de natuur is wiskunde’, meent

Meeuws. ‘Wij bestuderen de basis van het

plantproces en beschouwen naast licht het

transportsysteem in de plant, de interne micro-

logistiek, als de belangrijke verbeterfactor.

Die zorgt namelijk voor transport van water,

voedingsstoffen en suikers in een plant. Een

haperende micrologistiek betekent een lagere

productie, dus halen wij onze grootste winst

uit het verfijnen van die micrologistiek.’ Hij ver-

telt dat PlantLab voor elk gewas een plant-ID

ontwikkelt, een blauwdruk waarin de optimale

groeiomstandigheden zijn vastgelegd. ‘In onze

R&D-ruimtes vragen we in feite aan de plant

in welk klimaat hij zich het prettigst voelt. We

kunnen een gewas tegelijkertijd aan 56 combi-

naties van omgevingsfactoren onderwerpen en

zoeken naar de optimale mix. Zo ontstaat een

plant-ID waarmee gewassen op grote schaal

geproduceerd kunnen worden.’

GELUKKIGE SLA

Het nieuwe teeltconcept van PlantLab is duur-

zaamheid in de overtreffende trap. Behalve het

gebruik van energiezuinige leds valt het lage

waterverbruik op. De Plant Production Units

verbruiken 90% minder water in vergelijking

tot de traditionele tuinbouw. Meeuws: ‘Dat

is uniek. Het enige water dat wij verliezen,

wordt vastgelegd in het gewas zelf. Water dat

verdampt, vangen we op met een luchtbehan-

delingsysteem en hergebruiken we.’

Ander opvallend detail is dat PlantLab sinds

de start van de eerste klimaatkamer in 2006

naar eigen zeggen niet één keer last heeft

Kennis delen in de

diervoederindustrie

Energie- en milieuvraagstukken en

een veranderende markt nopen de

Nederlandse diervoederindustrie tot het

bedenken van innovatieve oplossingen.

Imtech heeft samen met partners

Vitelia, Dinnissen Proces Technology,

Knowhouse en HAS Den Bosch het

initiatief genomen om te komen tot

een unieke ontwikkelfaciliteit voor de

diervoederindustrie: het Feed Design

Lab. Deze ‘levende’ proeffabriek maakt

het mogelijk te ontwikkelen, leren en

innoveren op het gebied van nieuwe

voersoorten. Hierbij wordt gebruikt

gemaakt van nieuwe grondstoffen,

technologieën en recepturen. Om de

nieuwe samenwerking in Feed Design

verder te versterken, ontwikkelde Imtech

onlangs ook een digitale gemeenschap: de

kennisportal Digital Feed Design Lab. Meer

info: [email protected].

Page 5: Imtechnology 2010-12

9Imtechnology Imtechnology8

gehad van ziekten en plagen zoals bladluis

of schimmelinfecties. ‘Hoe dat komt, kunnen

we niet verklaren’, zegt Meeuws. ‘Pesticiden

gebruiken we niet. De gewassen staan in een

afgesloten, gecontroleerde omgeving, maar

dan nog gaat de deur meerdere keren per dag

open. We kunnen hieruit wel afleiden dat onze

producten 100% gezond zijn.’ Hij legt uit dat

gezonde planten van nature afweerstoffen

produceren, waardoor ze niet aantrekkelijk

zijn voor parasieten. ‘In onze klimaatkamers

hebben de planten het blijkbaar naar hun zin.

De consument zal misschien aan het idee van

een met leds verlichte ruimte moeten wennen,

maar een gewas als sla is bij ons hartstikke

gelukkig.’

INNOVATIEVE KWEKERIJEN

Meeuws benadrukt de maatschappelijke bij-

drage die het nieuwe teeltconcept kan leveren.

‘In de hightech gesloten teeltruimten realiseren

we een efficiënt en hoog productieniveau met

een exact voorspelbaar oogstmoment. We

stemmen vraag en aanbod optimaal op elkaar

af, zodat tekorten in de winter of overschot-

ten in de zomer tot het verleden behoren.

Het is ongelofelijk hoeveel kostbaar voedsel

in de keten van producent naar consument

gewoon wordt weggegooid. In tegenstel-

ling tot de traditionele kassenbouw kunnen

we onze Plant Production Units op elke wil-

lekeurige locatie bouwen en op een zeer klein

grondoppervlakte.’ Hij illustreert: ‘In Den Bosch

is een unit van veertien teeltlagen op een

oppervlakte van 100 bij 100 meter voldoende

om elke dag 140.000 mensen van 200 gram

verse producten te voorzien.’ Deze footloose

productie van gewassen betekent het einde

van lange, milieuonvriendelijke transporten.

Volgens PlantLab zullen overal ter wereld

innovatieve kwekerijen ontstaan, die zelfs een

oplossing kunnen bieden voor het wereldwijde

voedselprobleem. Meeuws legt uit: ‘De Plant

Production Units kunnen middenin de stad

en ook ondergronds worden gebouwd. We

kunnen local for local produceren, op plaat-

sen waar dat nu niet mogelijk is vanwege het

klimaat, ruimtegebrek of watertekort. Dus bij-

voorbeeld ook in Afrika. Wij spelen zo in op de

oproep van de FAO (de Voedsel- en Landbouw-

organisatie van de Verenigde Naties) om meer

technologie in te zetten voor het optimaliseren

van de wereldwijde voedselproductie.’

MARKTINTERESSE

Over belangstelling vanuit de markt hebben

de ingenieurs van PlantLab niet te klagen.

Sinds de opening van het Center for Growing

Concepts hebben al meer dan honderd geïn-

teresseerden uit binnen- en buitenland de

R&D-faciliteit bezocht. Tuinders, veredelaars

en zaadtechnologen, maar ook investeerders

uit de retail- en vastgoedwereld. ‘In Amster-

dam staat bijvoorbeeld meer dan een miljoen

vierkante meter kantoorruimte leeg, waarvan

de eigenaren op zoek zijn naar een alterna-

tieve bestemming’, zegt Meeuws. Hij ziet de

hightech teeltruimten binnen een jaar in de

supermarkten opduiken. ‘We hebben al con-

tacten met supermarkten hierover. Omdat je de

teeltruimtes zo groot of zo klein kunt maken

als je wilt, kun je de producten rechtstreeks in

een unit in de supermarkt laten groeien. Sla

of tomaten worden dan ter plekke geplukt.

En uiteindelijk kun je zo’n unit ook in je eigen

keuken laten inbouwen, dat is pas local for

local.’

Contactpersoon bij Imtech:

Harrij Schmeitz,

Coördinator Food & Feed

Competence Center

tel. +31 620 30 30 92

e-mail: harrij.schmeitz@

imtech.nl

‘ Energiezuinig en 90% minder waterverbruik’

Green Factory:

initiatief voor

duurzame

voedselproductie

Het verduurzamen van ons voedsel

begint vaak bij het duurzamer maken

van het eindproduct. Denk aan boter

met minder vet of recyclebare verpak-

kingen. De echte uitdaging voor de

industrie is echter het verduurzamen van

het productieproces, zoals het produ-

ceren van levensmiddelen met minder

water en energie. Tegelijkertijd moet

het productieproces betaalbaar blijven.

Dit vraagt om een multidisciplinaire

aanpak, waarbij kennis van technologie

en productie maximaal worden gecom-

bineerd. Imtech nam het initiatief voor

het programma Green Factory, waarin zij

multidisciplinair samenwerkt om produ-

centen te ondersteunen bij het maken

van de stap naar de duurzame fabriek

van morgen. Uit de door Imtech uitge-

voerde Green Factory Survey blijkt dat

meer dan 90% van de levensmiddelenfa-

brikanten duurzaam ondernemen op de

agenda heeft staan of hier al aan werkt.

Meer info: www.imtech.eu/foodandfeed

J A N S M I T S , P R O D U C T S C H A P T U I N B O U W :

‘ Aardwarmte duurzame oplossing

voor de glastuinbouw’

‘De tuinbouwsector zit niet stil als het gaat om het terugdringen van de CO2-emissie en het verminderen van de

afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Met de rijksoverheid is het convenant Schone en Zuinige Agrosectoren

getekend en ondernemers investeren in duurzame gebouwen en installaties. Sinds 1990 is de CO2-emissie voor de

teelt met 23% gedaald en de energie-efficiënte met ruim 2,5% per jaar verbeterd. Ook het innovatie- en actie-

programma Kas als Energiebron draagt bij aan een duurzame glastuinbouw. Dit programma is in 2002 opgestart

door het Productschap Tuinbouw, het bedrijfsleven, LTO Glaskracht en het ministerie van Landbouw, Natuur en

Voedselkwaliteit. Ons streven voor 2020 is zoveel mogelijk energieneutraal te telen, duurzame warmte en energie

te leveren en 48% minder CO2-emissie. Een ambitieuze doelstelling, maar wel een haalbare. We doen gezamenlijk

onderzoek, voeren praktijkprojecten met ondernemers uit en werken samen aan technische innovaties. Een duur-

zame oplossing met veel potentie is de toepassing van aardwarmte. Uit een haalbaarheidsstudie is gebleken dat

aardwarmte in de glastuinbouw het aardgasverbruik met ruim tien procent kan verminderen. Inmiddels zijn drie

projecten met aardwarmte succesvol afgerond bij een vleestomatenbedrijf in Bleiswijk, in Berkel en Rodenrijs en bij

een potplantenkwekerij in Pijnacker, die een deel van de warmte ook aan een zwembad levert. Momenteel lopen

er twee nieuwe projecten. Onder glastuinders is veel belangstelling voor deze duurzame innovatie. De overheid

biedt diverse regelingen om het gebruik van aardwarmte verder te brengen.'

Samenwerking PlantLab en Imtech

De nieuwe, duurzame methode van het produceren van groenten, fruit, bloemen en planten in hightech gesloten teeltruimten zal leiden tot het ontstaan van

innovatieve MVO-kwekerijen. Op elke willekeurige locatie is het straks mogelijk gewassen efficiënt en duurzaam te produceren. PlantLab en Imtech werken

nauw samen aan de hightech MVO-wekerij van de toekomst. In conceptstudies hebben zij drie basisvormen ontwikkeld: een Plant Production Unit in gebou-

wen, een modulaire R&D-unit in speciale containers en een Fresh Garden Mall in binnensteden. Imtech neemt de volledige duurzame technische implementatie

voor haar rekening, terwijl PlantLab als initiator en ontwikkelpartij optreedt.

Page 6: Imtechnology 2010-12

11 12Imtechnology Imtechnology Imtechnology10

Jaarlijks bezoeken zo’n 9,5 miljoen toeristen onze hoofdstad. Naast

een bezoek aan het Rijksmuseum voor een blik op de Nachtwacht

en een boottocht door de grachten hoort daar voor velen een

nachtelijke wandeling door de mooi verlichte binnenstad en over

de wallen bij.

De gemeente Amsterdam doet er alles aan om de stad ’s avonds optimaal

te verlichten. Elke avond branden er 140.000 straatlantaarns en worden

meer dan 300 monumentale bruggen en gebouwen in de stad verlicht. Dat

gebeurt niet alleen vanwege de sfeer. Openbare verlichting in een stad als

Amsterdam levert ook een grote bijdrage aan de sociale veiligheid en de ver-

keersveiligheid voor voetgangers, fietsers en het gemotoriseerde verkeer.

De gemeente stelt dan ook hoge eisen aan de kwaliteitsnormen die gelden

ten aanzien van het verlichtingsniveau, de soorten lampen, het onderhoud,

duurzaamheid en terugdringen van energieverbruik. Voor elk type wijk in

de stad is beleid vastgelegd over de vormgeving van standaardmasten en

-armatuur. Hiermee wordt ingespeeld op de architectonische en steden-

bouwkundige verscheidenheid die Amsterdam rijk is.

De gemeente maakt bovendien werk van het vergroenen van haar verlich-

tingsbeleid. Naast de inkoop van 'groene' elektriciteit innoveert Amsterdam

met ‘groene’ straatverlichting, zoals het statisch (op vaste tijden) en dyna-

misch (afgestemd op het weer of bijvoorbeeld de verkeerssituatie) dimmen

van de straatlantaarns en natuurvriendelijke ledverlichting in parken.

Imtech verzorgt ongeveer tweederde van de straat- en verkeerslichtinfra-

structuur in Amsterdam met preventief en correctief onderhoud. Imtech gaat

daarbij uit van een lifecycle-benadering waarbij de totale levensduurkosten

als uitgangspunt worden genomen.

Dit total-cost-of-ownership concept zorgt voor een goede performance en

voor aanzienlijke kostenbesparingen. Openbare verlichting is in de meeste

steden de grootste kostenpost op de gemeentelijke energienota. Straatlan-

taarns slurpen al snel de helft op van het totale energieverbruik. Alle reden

dus om te kijken waar bespaard kan worden.

Ook bij de vergroening van de stadsverlichting speelt Imtech een belangrijke

rol. Imtech heeft een 50% aandeel in Innolumnis, een bedrijf dat is gespeci-

aliseerd in duurzame LED-verlichting voor de openbare ruimte.

Page 7: Imtechnology 2010-12

15Imtechnology Imtechnology Imtechnology13 14

Als het donker wordt gaat het aan en als het licht wordt gaat het weer uit. Als burger sta je er niet zo bij stil, maar straat-

verlichting heeft een belangrijke functie op het gebied van verkeersveiligheid en veiligheid op straat. Verlichting moet dus

altijd werken. Imtech verzorgt ongeveer tweederde van de straat- en verkeerslichtinfrastructuur in Amsterdam en is actief

met nieuwe (duurzame) initiatieven en preventief en correctief onderhoud.

Aan de Amsterdamse grachten

TECHNEWS

Imtech houdt NS

veilig op de rails

Het Nederlandse spoornet wordt intensief

gebruikt: per dag reizen maar liefst

1,2 miljoen mensen met de trein. De ver-

wachting is dat het gebruik van het spoor

de komende jaren nog verder zal toenemen.

Imtech ontving onlangs van spoorbeheerder

ProRail opdrachten ter waarde van tientallen

miljoenen voor uitbreiding en verbetering van

de beveiligingstechnologie op het Nederlandse

spoor. Een van de orders betreft de aansluiting

van de bestaande Veluwelijn (het tracé Amers-

foort-Zwolle) op de nieuwe Hanzelijn en de

RijnGouwelijn Oost. De Hanzelijn is een nieuwe

spoorverbinding van vijftig kilometer tussen de

Randstad en het noorden van Nederland. Per

dag worden 32.000 reizigers verwacht. Imtech

is verantwoordelijk voor de complete beveili-

gingstechnologie, vanaf de engineering tot de

volledige implementatie en inbedrijfstelling.

Ook neemt Imtech de beveiligingstechnologie

van de RijnGouwelijn Oost voor haar rekening.

Deze spoorverbinding loopt van Gouda naar

Leiden, waar een nieuwe generatie lightrail-

treinen gaat rijden. Daarnaast heeft Imtech

met ProRail een vijfjarig onderhoudscontract

afgesloten voor alle technische oplossingen in

de vijf tunnels van de Betuweroute. Hieronder

valt onder meer de hightech branddetectie- en

brandblustechnologie. Imtech voldoet aan de

eisen van het vierde niveau van de CO2-pres-

tatieladder van ProRail en ontving onlangs van

KIWA het ‘CO2 bewust certificaat’.

Maintenance in

hoogste toren van

Spanje

'Torre de Cristal' is niet alleen een van de

grootste kantoorgebouwen in Madrid. Het

is met een indrukwekkende lengte van 250

meter ook nog eens de hoogste toren van

Spanje. Het pand heeft in totaal 52 verdiepin-

gen, waarvan er vijf voor de technologie zijn

bestemd en er zes dienst doen als parkeerga-

rage met in totaal 1.200 plekken. Imtech sloot

onlangs een meerjarig contract af voor het

multidisciplinair onderhoud in de Torre de Cris-

tal; het contract geldt zowel voor de techniek

als de kantoorruimten en de parkeergarage.

Imtech is verantwoordelijk voor alle facetten

van het preventieve onderhoud. Daaronder valt

het technisch onderhoud aan alle technische

voorzieningen, maar bijvoorbeeld ook het

invoeren van slimme oplossingen om energie

te besparen, de ‘handyman’ service and 24/7

technische ondersteuning. Imtech levert in

Spanje met haar diensten nagenoeg landelijke

dekking in zowel de profit als non-profit sector.

Andere nieuwe meerjarige multidisciplinaire

onderhoudsorders zijn onder meer verkregen

voor 637 kantoren en diverse datacenters van

telecombedrijf Telefónica, tientallen zorgcen-

tra in de regio Andalusië, het winkelcentrum

'Màgic' (115.000m!) in Barcelona, het gebouw

van het Regionale Ministerie van Extremadura

in Merida en de 23 gebouwen van de Baski-

sche Politie.

Eerste elektrische

bestelbussen

Duurzaam, zuinig en geluidloos. De Vito E-Cell

verschilt aan de buitenkant niet van de conven-

tionele Mercedes Vito. Maar wie de motorkap

opent, ziet in plaats van een gewone motor

een zuiver op lithium-ion batterijen aangedre-

ven elektromotor. De groene bestelbus is de

eerste in een fabriek geproduceerde emissie-

vrije bestelbus ter wereld. De Vito E-CELL rijdt

maximaal 80 km/h en zet geen lange afstands-

records neer, hij is dan ook bedoeld voor

gebruik in de stad. Te koop is de duurzame

bestelbus nog niet, maar ze gaan al wel de

weg op. Mercedes Benz vroeg Imtech (Imtech

Deutschland) om de komende vier jaar drie van

de bussen ‘real time’ te testen. Niet in een vei-

lige testomgeving, maar gewoon op de weg.

Daarnaast zijn er binnen een leasecontract

100 bussen geleverd aan twaalf vlootope-

ratoren in Berlijn en Stuttgart. Voor 2011 is

een productie van nog eens 2000 exemplaren

gepland. Imtech adviseert ook Nederlandse

gemeentes over hoe zij om kunnen gaan met

de toenemende vraag naar elektrisch rijden.

Inmiddels zijn diverse plannen voor onder

meer oplaadpunten uitgewerkt. Ook wordt de

mogelijkheid onderzocht of elektrische auto’s

passen in het eigen wagenpark van Imtech.

Overstappen op elektrisch rijden zou een

besparing van meer dan de helft van de CO2-

uitstoot opleveren.

Dynamisch

snelheidsadvies in je

eigen auto

Een bericht op het scherm in je auto geeft aan

dat je je snelheid moet verlagen naar 60 km/h.

Doordat je het advies opvolgt, heb je bij de

drie kruispunten die volgen steeds groen licht.

Toekomstmuziek? Op een deel van de ring

van Eindhoven is het al ingevoerd. Het project

Odysa-in-car (optimalisatie door dynamische

snelheidsadvisering) is tot stand gekomen door

samenwerking tussen de gemeente Eindhoven,

het samenwerkingsverband regio Eindhoven,

technolution, DTV en Imtech (Peek Traffic). Het

project is bedoeld om de doorstroming van het

doorgaande verkeer te verbeteren en aan te

tonen dat het technisch maakbaar en realiseer-

baar is om een dynamisch snelheidsadvies in

de auto te geven. Dynamische snelheden wor-

den op steeds meer plekken binnen en buiten

Europa ingevoerd. Zo geldt bijvoorbeeld op de

zogenoemde ‘ruit van Rotterdam’, die bestaat

uit de snelwegen A13, A20, A16 en A15, sinds

kort een dynamische maximumsnelheid. Imtech

leverde de nieuwe software en bracht de

benodigde technologie aan. Op de snelwegen

rond Birmingham in Engeland zijn dynamische

snelheden al langer realiteit. Imtech bracht hier

in opdracht van de Highways Agency een high-

tech controlesysteem aan met aanduiding en

handhaving van de maximumsnelheid, inclusief

intelligent spitsstrookmanagement.

Grip op prijs dankzij

flexibele gasopslag

Als het om gas gaat, wordt Nederland steeds

afhankelijker van het buitenland. Dat betekent

dat energiemaatschappijen steeds minder grip

hebben op de prijs. Nuon heeft hier iets op

gevonden: de energiemaatschappij slaat gas

tijdelijk op in zoutcavernes in Epe. Zo kan de

energiemaatschappij flexibel inspelen op sei-

zoensschommelingen in vraag en aanbod van

gas en daarmee de leveringszekerheid voor

klanten vergroten. Nuon vroeg Imtech (Imtech

Nederland) onlangs de opslagcapaciteit te ver-

groten, waardoor ook ingespeeld kan worden

op dagelijkse schommelingen op de gasmarkt.

Om de opslagcapaciteit te vergroten, worden

aan de vier bestaande cavernes nog drie extra

opslagruimtes toegevoegd. Deze opslagholtes

liggen op twee tot drie kilometer van het com-

pressorstation. Voor de nieuwe compressoren

en toebehoren komt een nieuw compressor-

gebouw. De uitbreiding betekent voor Nuon

dat ze beter in kunnen spelen op dagelijkse

schommelingen van vraag en aanbod op de

gasmarkt.

Elk evenement zijn

eigen kleur

Rood, geel of liever groen? Het nieuw te

bouwen Stadion Lantern in Wroclaw, waar

tijdens het EK 2012 diverse groepswedstrijden

gespeeld worden, is dankzij unieke belichtings-

technologie een ware kameleon. Het gebouw

dat oogt als een Chinese lampion krijgt een

semi-transparante glazen pui gecoat met Tef-

lon die met stalen ringen aan de constructie

wordt bevestigd. Daardoor oogt de kolos licht

en transparant en blijven de buitenmuren

goed zichtbaar. Dat is belangrijk want dank-

zij speciale belichtingstechnieken kunnen de

buitenmuren van het stadion, dat na het EK

voor verschillende evenementen gebruikt gaat

worden, per evenement van kleur veranderen.

Imtech (Imtech Polska) verzorgt alle technische

oplossingen in het stadion dat een capaciteit

van bijna 44.000 zitplaatsen heeft: energie-

voorzieningen, klimaatbeheersing, ventilatie,

verwarming, brandveiligheid, de complete

stroomvoorziening (hoog-, midden- en laag-

spanning), alle elektrotechnische oplossingen,

de hightech meet- en regeltechnologie en de

volledige ICT-infrastructuur. Eerder ontving

Imtech al orders voor een groot deel van de

techniek in twee andere stadions voor het EK

2012: het Poolse Nationale Stadion in

Warschau, waar de openingswedstrijd plaats-

vindt, en de PGE Baltic Arena in Gdansk.

Page 8: Imtechnology 2010-12

17Imtechnology Imtechnology16

Gert Jan Kramer is al ruim

twintig jaar verbonden

aan Shell Amsterdam,

waar hij na zijn promotie

aan de Universiteit van

Leiden in 1988 aan de

slag gaat. In eerste instantie houdt hij zich

bezig met katalytische processen, maar rond

de eeuwwisseling stapt hij over naar het Shell/

Daimler-projectteam dat brandstofcellen en

motoren voor waterstofauto’s ontwikkelt. De

academische wereld speelt een belangrijke rol

in Kramers werk. Hij werkt in zijn beginjaren bij

Shell veel samen met de Universiteit van Eind-

hoven en wordt er in 1998 deeltijdhoogleraar

theoretische katalyse. Onlangs keerde hij terug

naar zijn oude studiestad Leiden waar hij in

juni benoemd werd tot hoogleraar Sustainable

Energy.

DUURZAME ENERGIE EN TRANSPORT

Kern van zijn huidige werk als manager Energy

Futures is de ontwikkeling van nieuwe duur-

zame vormen van energie en transport. ‘Het

doel is om de transport zo te organiseren dat

er zo min mogelijk CO2 wordt uitgestoten.’

Daar zijn vier opties voor, die de komende

jaren allemaal tot ontwikkeling zullen komen:

een betere verbrandingsmotor, de inzet van

biobrandstoffen, de waterstofauto en de elek-

trische auto.’ Hij legt uit: ‘Hoewel de uitvinding

van de verbrandingsmotor inmiddels meer dan

honderd jaar oud is, is er nog steeds een effici-

encyslag te slaan. Samen met de auto-industrie

ontwikkelen wij motoren en brandstoffen die

zo op elkaar zijn ingespeeld dat de verbranding

optimaal verloopt.’

BIOBRANDSTOFFEN

Kramer: ‘Ook de inzet van biobrandstoffen

is een snelle manier om transport te vergroe-

nen. Deze brandstof is namelijk probleemloos

bij te mengen met fossiele brandstof. Van

overheidswege is momenteel een verplicht

minimum aandeel van 4% van toepassing. Dit

percentage wordt de komende jaren verhoogd.

Biobrandstof is momenteel nog vooral van de

eerste generatie. Dat betekent dat de brand-

stof in competitie is met de productie van

voedsel, omdat bijvoorbeeld landbouwgrond

wordt gebruikt die ook voor voedsel gebruikt

kan worden. Shell is heel hard bezig met de

ontwikkeling van zogenaamde tweede gene-

ratie brandstof. Via de jointventure Cellana

wordt bijvoorbeeld olie uit algen gewonnen. In

de transitie van eerste naar tweede generatie

biobrandstof zien wij een groot potentieel in

ethanol uit suikerriet. Dit kun je op een ver-

antwoorde wijze produceren, is betaalbaar

en zorgt, als je de levenscyclus vergelijkt met

fossiele brandstof, voor een CO2-reductie van

maar liefst 70%.’

ELEKTRISCH RIJDEN

Een derde belangrijke ontwikkeling is het

elektrisch rijden. ‘Maar,’ benadrukt Kramer.

‘Elektrisch rijden is pas CO2-neutraal als de

elektriciteit die hiervoor opgewekt moet wor-

den ook CO2-neutraal verkregen is. Daarbij

komt dat je door de geringe opslagcapaciteit

van de batterij geen lange afstanden kunt

afleggen. Het ziet er niet naar uit dat hier ver-

andering in komt, dus hoewel elektrisch rijden

een goede optie is voor stadsvervoer, zijn zulke

auto’s minder geschikt als familieauto.’

ZERO CARBON

‘Een brandstofcelauto die op waterstof rijdt,

biedt wel perspectief voor personenvervoer,’

aldus Kramer. ‘Een ontwikkeling waar wij in de

jaren negentig al hard aan gewerkt hebben.

Uitgangspunt was toen een nieuwe auto die

rijdt op de vertrouwde benzine – die omgezet

wordt in waterstof, maar die wel zorgt voor

een schonere lucht en die zuiniger is. Toen

de hybride auto op de markt kwam werd dit

idee verworpen, maar sinds het klimaat op de

agenda is gekomen is ook de waterstofauto

weer terug. De nieuwe generatie heeft water-

stof in de tank. Op die manier kun je namelijk

daadwerkelijk een low-carbon-doelstelling

realiseren. Voorwaarde is wel dat het waterstof

wordt geproduceerd zonder CO2-uitstoot. Dit

kan door gebruik te maken van renewables

of 'schoon fossiel', dat wil zeggen waterstof

uit fossiele brandstof (gas) in combinatie met

koolstofafvang en -opslag.

230 MILJOEN VATEN

Hoewel de technologische ontwikkelingen op

het gebied van transport en energie enorm in

beweging zijn, denkt Kramer dat het transitie-

proces naar ‘groene’ transport en duurzame

energie niet op zeer korte termijn voltooid

zal zijn. ‘Het wereldwijde dagelijkse energie-

verbruik is vergelijkbaar met het verbruik van

Gert Jan Kramer, manager Energy Futures bij Shell Global Solutions in Amsterdam

‘ Duurzame technologie bereikt potentieel in 2050’

‘Het duurt nog wel even voordat de wereld op duurzame energie draait.’ Gert

Jan Kramer, manager Energy Futures bij Shell Global Solutions in Amsterdam,

is terughoudend over de vaart van de transitie naar een duurzame energiepro-

ductie. ‘Hoewel de ontwikkeling van energietechnologie razendsnel gaat, is

duurzame energie procentueel nog maar een heel klein deel van het volledige

energieverbruik. Het duurt zeker nog tot 2050 tot alternatieven op dezelfde

schaal beschikbaar zijn als fossiele energie nu.’

‘Er is genoeg zon, maar past het ook?’

Page 9: Imtechnology 2010-12

19Imtechnology Imtechnology18

sen van deze vraagstukken. Daar wil ik de

komende twintig jaar nog wel mijn tanden in

zetten voor Shell.’

Contactpersoon ‘Energy &

Environment’ bij Imtech:

Pieter Koenders

+31 6 55 74 65 85

pieter.koenders@

imtech.eu

‘Maar de inzet van deze energie stelt ons weer

voor een geheel nieuw probleem. Er is wel

genoeg zon, maar past het ook binnen het

energienet? Duurzame energie is moeilijk op

te slaan en moet eigenlijk direct gebruikt wor-

den. Wat als op de mooiste dag van het jaar er

decentraal zoveel energie wordt opgewekt dat

de energie uit centrales niet nodig is?’ Hij denkt

dat zogenaamde smart grids – decentrale, aan

het energienet gekoppelde, energienetwerken

die vraag en aanbod van de decentraal opge-

wekte duurzame energie optimaal afstemmen

– een belangrijke oplossing voor dit probleem

gaan worden. ‘Smart grids knopen vraag en

aanbod op en goede manier aan elkaar zodat

zo min mogelijk energie verloren gaat.’

‘Voor Shell is momenteel een belangrijke vraag

hoe wij een rol kunnen spelen bij het oplos-

230 miljoen vaten olie per dag. Dat is een

enorme hoeveelheid, het aandeel dat duur-

zame energie hierin heeft is nu dan ook nog

heel laag. Voor windenergie en biobrandstof is

dit ongeveer 1%, het aandeel zonne-energie is

zelfs nog lager. Het duurt het decennia tot het

potentieel bereikt is en dan nog zal het aan-

deel van bijvoorbeeld windenergie maar 5%

van het geheel zijn.

NO QUICK SWITCH

Kramer schreef onlangs, samen met Shell-

collega Martin Haigh, een wetenschappelijk

artikel over de verwachte ontwikkeling van de

energietechnologie op basis van de recente

geschiedenis. Het artikel No quick switch

to low-carbon energy verscheen vorig jaar

in het prestigieuze tijdschrift Nature. Hij vat

het samen: ‘Door naar de geschiedenis van

verschillende technologieën te kijken, con-

cluderen wij dat het energieaandeel van een

nieuwe technologie in eerste instantie expo-

nentieel groeit met een factor tien. Na zo’n

twintig jaar neemt deze exponentiële groei

af naar een factor twee waarna het na nog

zo’n twintig jaar stabiliseert tot het maximale

potentieel. Voor nieuwe technologieën kun je

er vanuit gaan dat deze in 2050 hun potenti-

eel bereiken.’

SMART GRIDS

Kramer verwacht dat zonne-energie in verge-

lijking tot andere alternatieve energiebronnen

zoals biobrandstof en windenergie het grootste

potentieel heeft: 10% van de gehele wereld-

wijde energievoorziening in 2050. Kramer:

Slimme traditionele energiecentrales

Fossiele brandstoffen worden steeds schaarser. Imtech bedenkt daarom samen met klanten

slimme oplossingen om zuiniger met energiebronnen om te gaan. Zo werkt Imtech momenteel

in zowel de Eemshaven en als in het Duitse Stade aan de realisatie van twee van de meest

energiezuinige energiecentrales van Europa. De hightech energiecentrale van RWE Power

AG, waarvan de bouw binnenkort van start gaat, heeft een extreem hoog rendement van

maar liefst 46%; 10% meer dan huidige centrales in Nederland. De energiecentrale die Dow

Deutschland Anlagengesellschaft en EnBW gemeenschappelijk bouwen in Stade is met een

rendement van 60% zelfs nog zuiniger. Imtech is in beide centrales verantwoordelijk voor alle

technologische oplossingen, inclusief het concept, het projectmanagement en de complete

planning en uitvoering.

Van (chemisch)

afval naar

energie

De wereldwijde klimaatproblema-

tiek dwingt ons goed na te denken

over hoe we om moeten gaan met

bestaande energiebronnen en de

groeiende afvalberg. Dat leidt tot inno-

vatieve oplossingen met technologie

in de hoofdrol. Zo wordt in Eindhoven

momenteel hard gewerkt aan de realisa-

tie van een nieuwe bio-energiecentrale

in de wijk Meerhoven die volledig gaat

draaien op houtafval. Werden deze res-

ten voorheen over de grens verwerkt,

nu gaan ze 1.580 woningen en 20.000

vierkante meter aan voorzieningen –

zoals scholen en winkels in de wijken

Waterrijk en Meerrijk – van warmte en

duurzame energie voorzien. Verwerking

binnen Eindhoven leidt tot minder trans-

port en zorgt voor een vermindering van

CO2-uitstoot van maar liefst 5.900 ton.

Imtech is verantwoordelijk voor de engi-

neering, procurement en construction

(EPC) van het gehele project. Een ander

voorbeeld van hoe uit nood innovatie

wordt geboren is Ensartech, dat zwaar

verontreinigd restafval, zoals chemisch

afval, omzet in energie en schone

materialen. Imtech investeert via het

Cleantech Fund II, een investeringsfonds

voor de ontwikkeling van duurzame,

schone technologieën, in dit bijzondere

bedrijf. Imtech is bovendien betrokken

bij de bouw van de eerste afvalwerkings-

installatie van Ensartech in Delfzijl.

PowerMatching

City:

energie ‘lenen’

bij de buren

Belde je vroeger bij je buren aan om een

kopje suiker te lenen, in de nabije toe-

komst kun je energie van elkaar ‘lenen’.

PowerMatching City; een demonstratie-

project van een toekomstige duurzame

energie-infrastructuur in de gemeente

Hoogkerk dat begin maart 2010 van

start ging, laat zien hoe dat in zijn werk

gaat. Binnen het project wekken de

huishoudens zelf hun energie op dankzij

een warmtepomp-HR-combinatie of een

micro-warmtekrachtkoppeling die in alle

woningen is aangebracht. Om de opge-

wekte duurzame energie – die moeilijk

is op te slaan – optimaal te gebruiken,

wordt een smart grid ingezet. Smart

grids zijn decentrale energienetwerken,

die aan het energienet gekoppeld zijn, en

die vraag en aanbod van de decentraal

opgewekte duurzame energie optimaal

afstemmen, zodat zo min mogelijk

energie verloren gaat. PowerMatching

City word uitgevoerd door ECN, Essent,

HUMIQ, projectleider KEMA en Imtech.

Shell en Imtech: samen succesvol

Imtech werkt op een groot aantal fronten samen met Shell, bijvoorbeeld met de upgrading

van technische oplossingen voor internationale olie- en gasboringen, bij optimalisatie van de

‘flow control’ en ‘metering analyse’ van olie- en gasstromen. In laboratoria van Shell - bijvoor-

beeld het Shell Technology Centre Amsterdam - zorgt Imtech voor de ‘technische verhuizing’

en optimalisatie van (deels eigen) testopstellingen voor onderzoek naar olie en gas. Imtech is

technologiepartner voor (platform)automatisering en onderhoud van HVAC-technologie op

boorplatformen van Shell en NAM/Onegas. Daarnaast is Imtech maintenancepartner voor Neder-

landse Shell- en NAM-gebouwen en alle technische oplossingen op Shell-raffinaderijen in Pernis

en Moerdijk in Nederland. Hier worden ook energie-analyses verricht en innovatieve oplossingen

geïmplementeerd waarmee emissies worden omgezet in elektriciteit.

Page 10: Imtechnology 2010-12

21Imtechnology Imtechnology20

Samenwerking

IBM en Imtech

Imtech streeft ernaar in Europa een tech-

nologische, strategische rol te vervullen

in het hart van primaire en secundaire

processen van haar klanten. Daarom

werkt Imtech al jarenlang samen met

IBM. Samen met de softwaregigant ont-

werpt Imtech onder meer innovatieve

oplossingen op het gebied van social

software, webportalen en integratie.

Complementaire competenties maken

aantrekkelijke totaaloplossingen mogelijk.

In april dit jaar organiseerde Imtech ICT

samen met IBM de jaarlijkse roadshow

Lotusphere Comes To You, waar Alistair

Rennie zijn key notes uitsprak. ‘Samen-

werking is een basisvoorwaarde voor

groei’, aldus Rennie.

Contactpersonen bij Imtech:

IBM Algemeen: Ruud Jacobs

[email protected]

IBM Software en

Social Media: Edwin Kanis

[email protected]

Twitteren, realtime vergaderen

op afstand, we communiceren

op steeds meer manieren en de

samenleving vraagt in een steeds

rapper tempo om steeds betere

producten. ‘Bedrijven kunnen aan

die behoefte voldoen als ze goed

samenwerken en tijdig over de

juiste informatie beschikken’, zegt

Alistair Rennie, general manager

van Lotus Software & WebSp-

here Portal van de IBM Software

Group. ‘De sleutel tot succes ligt

bij slimme social software die de

informatiestroom reguleert.’

Een virtuele koffieautomaat is goud waard

Snel betere producten maken

betekent innoveren en investeren

in onderzoek. ‘Medewerkers van

onderzoeksafdelingen hebben

een plek nodig waar ze de ach-

tergrondinformatie kunnen halen,

ervaringen kunnen uitwisselen en inspiratie

kunnen opdoen om nieuwe toepassingen te

bedenken’, zegt Rennie, die sinds januari 2010

de functie van general manager bekleedt.

‘Sociale netwerken worden alsmaar belangrij-

ker. Vergelijk ze met virtuele koffieautomaten

waar je kennis kunt delen, een nieuwe samen-

werking kunt initiëren en hulp en expertise van

anderen overal ter wereld kunt krijgen.’

ONMISBARE SCHAKEL

Social software die deze communicatie moge-

lijk maakt, is de laatste jaren geëvolueerd van

een experiment naar een onmisbare schakel in

het dagelijkse leven. Rennie: ‘We hebben een

aantal tools, applicaties en plug ins ontwikkeld

om wereldwijd mensen te ontmoeten, met

elkaar te discussiëren, een bedrijfscultuur te

leren kennen en sneller, gemakkelijker en effici-

enter samen te werken met collega’s, partners

en klanten.’

OVERPRIKKELD

Technologische ontwikkelingen hebben ervoor

gezorgd dat informatie steeds sneller en in

grotere hoeveelheden op ons wordt afge-

vuurd. Hoe voorkomen we dat onze zintuigen

worden overprikkeld? ‘Daar zorgt diezelfde

technologie voor’, zegt Rennie. ‘Het is inder-

daad zo dat een medewerker op een werkdag

doorgaans meer e-mail binnenkrijgt dan hij

kan verwerken. Je hebt dan software nodig

die alle informatie effectief opneemt. Software

die niet alleen zorgt dat je gebruik kunt maken

van allerlei verschillende communicatiebron-

nen zoals internet, e-mail, Facebook, LinkedIn,

Twitter en andere online verbindingen. Maar

intelligente programma’s waarmee je tegelijker-

tijd je eigen internetomgeving kunt inrichten

met gepersonaliseerde applicaties. Je selec-

teert zelf wat je wilt ontvangen. Doordat de

software meedenkt, krijg je alleen relevante

nieuwsbrieven toegestuurd, ontvang je op

je mobiel alleen nieuwsberichten die er in

jouw beleving toe doen en laat je alleen maar

meldingen toe van een door jou aangegeven

groep relaties.’

DE JUISTE AANDACHT

Alle informatie uit bedrijfsapplicaties zoals

financiële gegevens of rapportages, e-mail en

social software komen samen op de homepage

van de gebruiker. De kracht hiervan is dat de

gebruiker direct vanuit de informatie op de

homepage zijn werk kan uitvoeren of kan rea-

geren op e-mail of andere content. ‘Het gaat

erom wie je op het juiste moment de juiste

aandacht geeft.’ Rennie geeft een voorbeeld.

‘Ik krijgt een e-mail van een onbekende. Welke

toon moet ik aanslaan? Wanneer reageer ik?

Móet ik wel reageren? Ik zoek, zie zijn foto,

zijn profiel en waar hij zich op dat moment lij-

felijk bevindt. Hé, het is een Fransman. Dankzij

een instant vertaaloptie typ ik het bericht in

het Engels en verstuurt mijn mobiel het in het

Frans. Die e-mail kan ik ook meteen naar een

forum sturen. Of ik kies voor een textchat, een

voicechat of een videochat.’

LEVENDE DOCUMENTEN

‘Communicatie is een snel veranderend feno-

meen. Dat vergt een constante aanpassing

van je manier van werken en je denkwijze

over projecten’, vindt Rennie. ‘Mijn kinderen,

nog geen tieners, vinden het bijvoorbeeld

insane dat mensen nog steeds documenten

maken met uitsluitend tekst en statisch beeld.

Dan ben je sinds de uitvinding van de type-

machine niet veel opgeschoten, zeggen ze.

Zij vinden het heel normaal om documenten

te maken waar ze zowel tekst, illustraties,

videobeelden, audiofragmenten en chats in

opnemen. Bovendien kunnen mensen uit

alle uithoeken van de wereld daar gelijktijdig

aan werken. Het worden levende documen-

ten. Op deze manier kun je natuurlijk ook

een videoconference organiseren waarbij je

live de financiële resultaten van vestigingen

op verschillende continenten met elkaar

bespreekt en aanvult.’

CLOUD COMPUTING

Ook de wijze waarop we informatietechnologie

consumeren verandert, weet Rennie. ‘Steeds

meer bedrijven kiezen ervoor niet meer te

investeren in een eigen serverpark, hard- en

software en allerlei kennis daarover. Medewer-

kers downloaden applicaties via internet en

betalen alleen voor de diensten die ze daad-

werkelijk afnemen. Hierdoor voorkom je het

inefficiënte gebruik van computers, energie en

opslag- en koelcapaciteit. Dat bespaart kosten

en ontziet het milieu.’

Alistair Rennie, general manager van Lotus Software & WebSphere Portal van de IBM Software Group

'Documenten met alleen tekst en beeld vindt de jeugd insane'

Page 11: Imtechnology 2010-12

‘Groene’ stadions zijn inmiddels core business voor Imtech. Zo wordt in Lon-

den in opdracht van het Olympisch comité de laatste hand gelegd aan het

Olympisch stadion voor de Spelen van 2012. In Polen wordt hard gewerkt

aan de technologische oplossingen in alle drie de stadions van het EK

Voetbal 2012. Imtech werkt daarnaast aan verschillende andere regionale

stadions in Europa, zoals de Swedbank Arena in Stockholm. Met zoveel

ervaring moet je natuurlijk iets doen. Imtech heeft daarom in München een

speciaal competentiecentrum ingericht. Dit Competence Center Stadiums

bundelt alle Imtech-expertise op het gebied van 'groene' stadions en arena's.

Samenwerking met de ruim 450 Imtech-vestigingen in Europa maakt het

Sport was nog nooit zo duurzaam

vervolgens mogelijk overal in, en ook buiten, Europa 'groene' stadions te

realiseren. Doelstelling hierbij is om grote sportevenementen zo comforta-

bel en duurzaam mogelijk tot stand te laten komen. Om Imtech’s naam en

reputatie op het gebied van stadiontechnologie verder te versterken draagt

de thuisbasis van de Europese topclub HSV in Hamburg sinds kort de naam

Imtech Arena. Vanzelfsprekend moet ook dit stadion aan Imtech’s strenge

groene eisen voldoen. Imtech heeft dan ook direct een energiebesparend

concept ontwikkeld waardoor het energieverbruik in het Hamburgse stadion

met 35% vermindert en de CO2-uitstoot afneemt met 1.200 ton. Zo wordt

sport steeds duurzamer.