Personeelsblad van het Sint-Franciskusziekenhuis Heusden-Zoldernr. 17 - april 2010

de schakel

In deze schakel:

Nieuws vanuit het departement Facilitaire Diensten

Departement HRM en Communicatie

Medische strategiedag 2010

Kindvriendelijk beleid ziekenhuisbreed

Personeelsblad van het Sint-Franciskusziekenhuis Heusden-Zolder

nr. 17 - april 2010

verschijnt viermaandelijks

de schakel

Het Sint-Franciskusziekenhuis werd 85 jaar geleden opgericht. In de eerste jaren van haar bestaan werden de patiënten, vooral de mijnwerkers en hun familie, verzorgd in enkele zieken zalen, die onderdeel waren van het klooster van de Grauw-zusters. Nu, 85 jaar later is het zieken huis uitgegroeid tot een modern regionaal acuut ziekenhuis, ten dienste van de inwoners van de eigen en de omliggende gemeenten. In de bestaansgeschiedenis van het ziekenhuis springen enkele jaartal-len er ongetwijfeld uit. In 1985 werd een volledig nieuw ziekenhuis in gebruik genomen, 5 jaar later, op 1 april 1990 fuseerde het Sint-Franciskus ziekenhuis met de Sint-Annakliniek van Beringen, waarbij alle ziekenhuisbedden werden gecentraliseerd op de campus van Heusden. Beringen werd vanaf dan een RVT en ging verder haar eigen weg. Nu, in 2010 zijn we precies

20 jaar later en wordt er opnieuw een klein stukje geschiedenis geschreven. Na jaren van voorberei-ding, planning en uiteindelijk de bouwwerken zelf wordt dit jaar de langverwachte uitbreiding van het ziekenhuis in gebruik genomen. Hierdoor stijgt het aantal m² van het ziekenhuis van ca. 20.000 naar 30.000. Deze uitbreiding is ook nodig om de verdere activiteitsgroei te kunnen blijven realiseren. Vooral het laatste decennium is het Sint-Fran-cis kusziekenhuis sterk gegroeid. In de periode 2000 – 2009 groeide het aantal opgenomen en dagzieken-huispatiënten samen van 13.000 naar bijna 28.000, het aantal opera-ties van bijna 6.000 naar meer dan 11.000 en groeide het personeels-bestand verder aan van 284 voltijds-equivalenten naar meer dan 400. In een maatschappij waar zieken-huizen, vooral door fusies, steeds groter worden is enige schaal-

Erwin BormansAlgemeen Directeur

2010, een nieuw decennium!

Colofon

AlgemeenSint-FranciskusziekenhuisP. Paquaylaan 1293550 Heusden-Zoldertelefoon:011 57 91 11 (algemeen)011 57 94 94 (polikliniek)011 45 76 00 (MC Beringen)fax: 011 57 94 00Algemeen directeur: Erwin Bormans

EindredactieKristien Elsen, Diane Mombers

V.U.Erwin Bormans

Hebben meegewerkt:Erwin Bormans, Dirk Trappeniers,Patrick Siborgs, Kristien Elsen,Peter Brouwers, dr. L. Geutjens,Marc Linssen, Marijke Claes, Relinde Vanbuel, Gerolf Stulens, Oncologisch team, An Davidts, Krista Bogaerts, Roel Van Den Berg, Frank Fincken, Veerle Vandervee, Bert Appermans, Kris Dexters, Team Revalidatie, Veerle Breugelmans, Karen Joosten, Lut Gijbels

Foto’s:Kris DextersDiane Mombers

verhoging noodzakelijk om te blijven voortbestaan. Het Sint-Franciskus-ziekenhuis realiseert dit door enerzijds zelf te groeien, maar ook door ander-zijds meer en meer samenwerking te zoeken met het Jessaziekenhuis. Aan de lijst van diensten die samenwerken tussen beide ziekenhuizen werd recent de dienst abdominale heelkunde toege-voegd.

Groei is echter geen doelstelling op zich. De kwaliteit van onze zorgen is en blijft ons primair doel. Om onze werking

verder te verbeteren en de kwaliteit aantoonbaar te maken ten opzichte van buitenwereld heeft de Raad van Bestuur recent beslist ons voor te bereiden op een accreditering. We hebben daarbij gekozen voor het NIAZ. NIAZ staat voor “Nederlands instituut voor accreditatie in de zorg”. De accreditering zelf zal doorgaan in het voorjaar van 2012. De volgende 2 jaar zullen we nodig hebben om ons op een goede manier hierop voor te bereiden. Ook het consequent melden van (bijna) incidenten is een belangrijk instrument

om onze werking continu te verbeteren. Mag ik daarom nogmaals iedereen oproepen om alle incidenten en bijna incidenten, die een effect kunnen hebben op de veiligheid van onze werking, steeds te melden via het info-land –meldsysteem.

In dit nummer komen weer tal van interessante thema’s en boeiende projecten aan bod. Ik wens u dan ook veel leesgenot.

Vervanging telefooncentraleMomenteel wordt er hard gewerkt aan de voorbereidingen voor de vervanging van onze telefooncentrale. De huidige centrale is 12 jaar oud en aan vervan-ging toe. Voor de nieuwe centrale is de keuze gevallen op de firma Nextel. Dit bedrijf zal een Alcatel-centrale van de nieuwste generatie plaatsen. Het ver-vangen van de centrale houdt ook in dat alle DecT- en digitale toestellen vernieuwd worden. De klassieke vaste telefoontoestellen blijven behouden. De praktische gang van zaken zal tijdig gecommuniceerd worden. Door de continue uitbreiding van ons ziekenhuis zijn we ook genoodzaakt tegelijkertijd met de vervanging van de centrale een nieuw telefoonnummer voor het ziekenhuis te voorzien. Onze huidige nummerreeks kon niet meer uit-

gebreid worden waar-door er een tekort aan buitenlijnen ontstond. concreet wil dit zeggen dat alle nummers (ook de interne) gewijzigd zullen worden. Vanaf 7 mei is ons nieuw nummer 011/715 000.

Stand van zaken bouwwerkenNu de winter voorbij is kan er terug met man en macht gewerkt worden om de gebouwen zo snel mogelijk ge bruiks -klaar te maken. De lange winter heeft er namelijk voor gezorgd dat we een zevental weken weerverlet hebben gehad. Op dit ogenblik begint blok cD er meer en meer uit te zien als een afgewerkt geheel. er ligt vloer en de wanden zijn geschilderd. De technie-ken worden afgewerkt en de plaatsing van specifieke toestellen zoals OP-lampen, OP-tafels, wasmachines

en autoclaven zijn begonnen. Blok cD zal in de loop van de maand mei in gebruik geno-men worden.

In blok F wordt er alles aan gedaan om ook dit voor het bouwverlof afgewerkt te krijgen. Hierin zullen het nieuwe labo, de polikliniek, het geriatrisch dag-ziekenh uis, de directie,... gehuisvest worden.

Verder zal in april gestart worden met de aanleg van de nieuwe personeelsparking.

Te vaak blijft het licht branden, de pc aanstaan, de verwarming te hoog staan tijdens de wintermaanden of, omge-keerd, de airco aanstaan tijdens de zomermaanden,… terwijl er niemand meer aanwezig is.

Daarom wil de Technische Dienst dit jaar een campagne opstarten rond zui-nig omspringen met energie. Deze cam-pagne is gericht op zowel eigen perso-

neel, patiënten als bezoekers. We zullen een aantal thema’s belichten, met remin-ders en tips die ook bij je thuis van toe-passing kunnen zijn.

Hoe willen we tewerk gaan?- Door het uithangen van posters, affi-

ches, pamfletten,... op de diensten en in de gangen.

- communicatie via intranet, bijvoor-beeld door het desbetreffende thema

te gebruiken als screensaver.- een betere opvolging via ons gebouw-

beheerssysteem (Johnson controls) op de technische dienst.

- Het uitvoeren van visuele controles en effectief aanspreken van de 'zondaars', door zowel mensen van de technische dienst als de stewards.

Ruddi Sleurs doet een beroep op jullie voor een energiezuinige samenwerking!

Nieuws vanuit het departement Facilitaire Diensten

Zuinig omspringen met energie

Peter Brouwers Directeur Facilitaire

Diensten

3de schakel

april 2010

Inmiddels is het jaar alweer een kwar-taal oud en zijn er vanuit de centrale beleidsdoelstelling al een aantal werk-groepen gestart.

In het kader van nog meer ondersteu-ning te bieden aan de verpleeg-kundigen op de afdeling en dit op meer continue basis willen we mits de juiste logistieke ondersteuning meer tijd vrij krijgen voor ‘zorg’. Bovendien verlopen verschillende logistieke pro-cessen volgens de geldende afspraken en procedures maar niet afgestemd op elkaar.

Vandaar dat het verpleegkundig depar-tement mee participeert in het globale project rond logistieke optimalisatie van ons ziekenhuis. Voor het globale ziekenhuis brede project fungeert erwin Bormans als projectleider.

Voor ons departement zal het project gestuurd worden door mijzelf en zijn er een aantal geëngageerde diensthoof-den betrokken:

Teamleden: • EricReckers• JefCeunen• RoelVanDenBergh• LieveRamaekers• KristaBogaerts• DennisLenaers

Het tweede en eveneens zeer belang-rijk project is het algemeen medicatie-beleid in ons ziekenhuis. Binnen ons departement hebben we een werk-groep opgericht die mee zal participeren in dit ziekenhuisbrede project.De leden nemen deel aan het overleg op ziekenhuisniveau waarin de hoofd-apotheker als projectleider (zieken-huisbreed) fungeert.

De hoofdaccenten rond medicatie-beleid zijn1. algemene aspecten van medicatie-

veiligheid (voorraad,distributie…)2. toepassing elektronisch medicatie-

beheer, gebruik door verpleeg-kundigen (Partezis)

3. toepassing elektro-nische voorschrift door de arts en praktische organi-satie hieromtrent.

Voor ons department is de werkgroep samengesteld uit de volgende mensen.

Projectleider: • PatrickSiborgs

Team • CarolineDerdeyn• MarijkeClaes• LudoOoms

Ook voor het project rond het patiënten dossier is er onder project-leiderschap van Bert Appermans een werkgroep opgericht. Binnen dit project zullen alle patiëntendossier aspecten zoals login in c2M, rapportage door paramedici en op lange termijn beslissing en implementatie van een volwaardig geïntegreerd elektronisch patiëntendossier bekeken worden.

Samenstelling van het projectteam

Projectleider:• Bert Appermans

Team: • LieveRamaekers• GrietJanssen• CarolineDerdeyn• RafClaes• Dr.Vanvolsem

Onderstaand schema geeft een algemeen overzicht van de resultaten van de tevredenheidsenquête Pfizer.

Verpleegkundig-paramedisch departement

Patrick Siborgsparamedisch enverpleegkundig directeur

4 de schakel

april 2010

De doelstellingen van de dienst HRM en communicatie werden in een vorige uit-gave uitvoerig toegelicht. Ondertussen zijn we weer enkele maanden verder. Waar staan we nu met de uitvoering van onze plannen?

PersoneelsadministratieRode draad doorheen de beleids- plannen van HRM in 2010 is een verdere professionalisering van onze afdeling. een groeiende organisatie betekent ook een groeiende personeelsadministratie. een eerste stap in de verdere uitbouw van de afdeling is vorig jaar gezet met de aanwerving van een nieuwe perso-neelsconsulent. Na een grondige inwerkperiode is er een herverdeling van de taken gebeurd. Volgende perso-neelsconsulenten zijn vanaf nu verant-woordelijk voor volgende afdelingen:

Bij je personeelsconsulent kan je terecht met al je individuele vragen over je arbeidsovereenkomst, tijdskrediet, sociale documenten, aangiftes van ziekte en ongevallen,…Uiteraard ben je bij afwezigheid van je eigen personeelsconsulent steeds wel-

kom bij de collega’s. Zij zullen je zo goed mogelijk proberen verder te helpen of je vraag doorspelen aan je eigen personeelsconsult.Voor al je vragen i.v.m. training en opleiding kan je nog steeds terecht bij An Vandebroek en Veerle Vandervee.

Wijziging sociaal secretariaateen volgende stap waarmee we dit jaar verder willen is het automatiseren van een aantal personeelsprocessen zoals aanvragen en goedkeuringen van oplei-dingen, opvolging van evaluatiegesprek-ken,... Bedoeling is om dit jaar een onderzoek te doen naar mogelijke aan-bieders op de markt en mogelijke koppelingen met het bestaande loon-systeem. Hier zijn we in een stroomver-snelling gekomen door de overname van ons sociaal secretariaat SSc vanaf

half 2010 door SD Worx. Hierdoor wor-den de diensten van het sociaal secre-tariaat uitgebreid met de dienstverlening van SD Worx. Deze laatste bieden, wat de ondersteuning van HRM-pro cessen betreft, heel wat softwareoplossingen. De verandering van sociaal secretariaat

zal voor de individuele medewerker niet onmiddellijk gevolgen hebben.

Werving en selectieOp het vlak van werving en selectie zijn er al wat stappen gezet naar een verdere automatisering. Met de invoering van de vernieuwde website werd al de mogelijkheid voorzien om online te solli-citeren. De volgende stap is nu om deze sollicitaties automatisch te laten ver-werken in een werfreserve. Op termijn willen we op deze manier afscheid nemen van onze papieren werfreserve. Zo zullen we op een meer efficiënte manier sollicitaties kunnen beheren, afspraken kunnen inplannen, resultaten van selecties kunnen registreren,…Met de dienst Werving en Selectie namen we in het voorjaar deel aan een aantal jobbeurzen. Onze vernieuwde wervingscampagne lokte heel wat geïnteresseerden naar onze stand.Hopelijk leidt dit ook tot nieuwe medewerkers binnenkort.

CommunicatieDe dienst communicatie heeft onder-tussen ook niet stilgezeten. Al heel wat uitnodigingen, affiches,… zijn opge-maakt. Nieuwe projecten dit jaar zijn de aanmaak van filmpjes in de onder-steuning van onze interne en externe communicatie. De eerste resultaten waren al te zien op de jobbeurzen en zijn ook te vinden op onze website. Neem zeker eens een kijkje!

Departement HRM en Communicatie

Elsen Kristien Directeur HRM

Lut Gerolf Veerle

StafmedewerkerTechnische dienstITAankoopDirectie + secretariaatWasserijVoedingsdienstKine/ErgoParamedische directieZH. HygiëneKraamafdelingGeriatrie 1Geriatrie 2PAAZIntensieve ZorgenMedische beeldvormingDagziekenhuisHRM/CommunicatieKwaliteitscoördinatenBouwcoördinatorBewakingKinder-enJeugdgeneeskunde

OnthaalSpoedOKLaboPijntherapieApotheekGeneeskunde 1Geneeskunde 2

BoekhoudingLogistiekSociale dienstOncologieFacturatieMobiele equipeHulpwaakHerintredersHeelkunde 1Heelkunde 2Palliatief SuportteamArchiefMZG/MKGSterilisatieDiabetes conventieNeuro-FysioPsychologenPastorale

Door het wegvallen van een aantal van zijn afdelingen, krijgt Gerolf tijd vrij om zich in de eerste periode te focussen op een verdere verfijning van sp expert. Hierin zal in eerste instantie de rapportering naar MZG toe worden aangepakt. Daarna zullen een aantal optimalisaties naar rapportering (arbeidsduurwetgeving) en een vernieuwde handleiding in orde gebracht worden.

5de schakel

april 2010

Op 16 januari 2010 werden de artsen van het Sint-Franciskusziekenhuis uitge-nodigdominhetIntermotelinLummensamen met de directie na te denken over de positieve of negatieve relatie tussen de:- (steeds groeiende) activiteit, - (beperkte) capaciteit

(zowel wat betreft ruimte en medewerkers als uitrusting),

- kwaliteit, veiligheid en tevredenheid (van zowel patiënten als artsen en andere ziekenhuismedewerkers).

Bijna alle medische diensten waren ver-tegenwoordigd door een of meer van hun stafleden, en luisterden eerst naar een presentatie van erwin Bormans, algemeendirecteurendr.LucGeutjens,medisch directeur, waarin enkele begrippen werden omschreven en een overzicht gegeven werd van de groei van het ziekenhuis over de voorbije tien jaar (tussen 2000 en 2009).

Externe audit in 2012Aansluitend werden toelichtingen gege-ven met betrekking tot het veiligheids-management- en incidentmeldings-systeem, het gebruik van (klinische en andere) prestatie-indicatoren, resulta-ten van tevredenheidsmetingen en klachtenregistraties om de kwaliteit en veiligheid van de geleverde zorg te ver-beteren. De aanwezigen gingen akkoord om ons tegen 2012 voor te bereiden op een externe toetsing van de kwaliteit in

ons ziekenhuis door NIAZ, het Nederlands Instituut voor Accreditering in de Zorg.

ActiepuntenUit het debat kwamen volgende concrete acties naar voren:

1. Klinische paden als tool voor kwaliteitsvolle zorg

Na een evaluatie van de lopende klinische paden kunnen nieuwe klinische paden geïmplementeerd worden. We hopen dat artsen en verpleegkundigen hiervoor meer en meer het initiatief nemen. Voor bijkomende opleidingen kunnen zij een beroep doen op Bert Appermans.

2. Werken met indicatorenHet samenstellen van een basisindica-torenset met betrekking tot het hele zie-kenhuis enerzijds en disciplinespecifie-kedataanderzijds.Bijkomendedata/indicatoren kunnen opgevraagd worden bij de stafmedewerkers beleidsinformatie enMKG(MarcLinssenenJokeTack).De aangeleverde data moeten besproken worden binnen elke discipline alsook in het overleg met de directie (cycli van drie jaar).

3. Werken met medische beleidsplannen

Naast de jaarlijkse beleidsdag voor afdelingshoofden zal ook aan de medi-schediensten/disciplinesgevraagdworden om beleidsplannen op te stellen en deze toe te lichten aan de medische staf, directie en medische raad. Aan-vragen voor medische investeringen moeten gebeuren volgens de geldende procedure maar ook beoordeeld wor-den binnen de geformuleerde beleids-

doelstellingen. Zo niet kunnen zij onmo-gelijk gefinancierd worden door solidaire middelen (ziekenhuisbudget, investe-ringsfonds).

4. Naar een duidelijke structuur van het medisch departement Het uittekenen van een duidelijke en door de artsen gedragen structuur van het medisch departement. Hiervoor zal een medisch strategische beleidsgroep

de nodige voorstellen formuleren en voorleggen aan de raad van bestuur en medische raad. Voor alle artsen, dienst- en afdelingshoofden zal een functieom-schrijving uitgewerkt worden, waarna een formele aanstelling gebeurt voor een periode van zes jaar. Het functione-ren van de medische diensthoofden zal geëvalueerd moeten worden.

5. Communicatietraining voor artsenVaak zijn problemen het gevolg van een gebrekkige communicatie. De mogelijk-heid van een communicatietraining zal voorzien worden. In eerste instantie op vrijwillige basis, maar voor diensthoof-den kan dit eventueel verplicht worden wanneer uit een evaluatie zou blijken dat communicatieproblemen aan de basis liggen van een minder goede dienstwerking.

6. Een algemeen klimaat van wederzijds respect - zorgen voor conflictbeheersing

er dient de nodige aandacht te gaan naar voldoende tijdsinvestering in de directe patiëntenzorg, met inbegrip van kwaliteitsvolle informatie van patiënten en familie, naast de zorg voor een dege-lijk (elektronisch) medisch dossier. Financieel rendement kan niet de enige of eerste drijfveer zijn.

7. Personeel in dienst van de artsen Deze mensen moeten aan dezelfde kwaliteitsvereisten voldoen als de rest van het ziekenhuispersoneel. Dit houdt in dat de wetgeving correct dient gevolgd te worden wat betreft de medi-sche en verpleegkundige verantwoor-delijkheden. Hiertoe zal het personeel in dienst van de artsen toegang krijgen tot alle aangeboden opleidingen.

8. Een anonieme feedback vanuit de ombudsfunctie op basis van de klachtenregistratie om eventuele structurele tekortkomingen op te sporen en mogelijke verbeter-acties te definiëren.

Deze zeer aangename voormiddag heeft vruchtbaar materiaal opgeleverd om aan de slag te gaan. Waarschijnlijk zal een kalenderjaar niet voldoende zijn om alle aangebrachte werkpunten uit te voeren. Als iedereen een klein deel wil bijdragen aan het geheel, twijfelen wij er niet aan dat het Sint-Franciskus-ziekenhuis ook de volgende tien jaar zal blijven groeien in activiteit, capaciteit, kwaliteit, veiligheid en tevredenheid van patiënten, artsen en andere ziekenhuis-medewerkers.

Dr. L. Geutjens Medisch directeur

Medische strategiedag 2010

Opnames en patiënten dagziekenhuis + 68%Aantal chirurgische ingrepen + 100% Spoedpatiënten + 47%Personeelsbestand + 42 %Artsenbestand + 23 %Omzet algemeen + 89 %Omzet honoraria + 84 %capaciteit in m² + 17%, met nog 30.600 m² in 2010

totaal + 65% t.o.v. 2000

6 de schakel

april 2010

Dirk Trappeniers Financieel directeur

Ontelbare gegevens worden jaarlijks manueel of via allerlei software- toepassingen verzameld. Hierbij worden de meest uiteenlopende types van data vergaard. Het betreft o.a. ope ra tionele gegevens, betalingsinfo, wettelijk vereiste data, projectdata,… Een performant systeem is dus onontbeerlijk voor een optimale beheersing en rapportering van de verschillende data/info.

PilootprojectMeten is weten. Het exact definiëren en verzamelen van de benodigde data is cruciaal voor elk informatiesysteem. eind 2008 is het SFZ – samen met vier andere ziekenhuizen – in een piloot- project gestapt met Partezis voor de implementatie van een ‘dataware-house’. Andere externe partijen (o.a.ForceaenLaco)werdendestijdsgeëvalueerd en - om een aantal rede-nen - niet geselecteerd. De dataware-housetoepassing van Partezis noemt AZIS-HPM (Healthcare Performance

Management). eind maart zal de pilootfase afgerond worden en zal de toepassing dus ook voor andere ziekenhuizen beschikbaar zijn.Begin 2009 werd gestart met de modules patiëntenadministratie, factu-ratieenMKGeneenbeperktdeelvande apotheek gegevens. In de toekomst zullen er bijkomende functionaliteiten voorzien worden. Het betreft o.a. FOD-feedback, integratie met SAP-modules, up- en downloaden van gegevens van externe (i.e. niet-Partezis) softwarepak-ketten. Uiteraard is het ook de bedoe-ling dat op termijn quasi alle zieken-huisgegevens in deze centrale data-bank zullen terechtkomen.

Dashboards: opzet en gebruikeen datawarehouse is – zoals de term wat oneerbiedig aangeeft – één grote databank. De user-interface is meestal zo opgemaakt dat men als gebruiker makkelijk en snel een keuze kan maken uit een pallet van variabelen. In functie van de gewenste info duidt men de gerelateerde variabelen aan en bepaalt men eventuele voorwaarden waaraan deze moeten voldoen. De bekomen info kan dan worden weergegeven in de gewenste vorm (data, vergelijkende tabel, grafiek,…). Het zijn de zoge-naamde key-users (experts) die de nodige queries en gewenste presentatie-vorm in eerste instantie opzetten i.f.v. de afgesproken scope.

De gebruikers van de info kunnen op periodieke basis - door een simpele druk op de knop - zelf een update maken van de door hen gehanteerde queries. Frequent voorkomende basis-

info (zoals bijvoorbeeld het aantal opnames, ligdagen, bezettings-graden,…) zullen in een dashboard worden geplaatst; dat kan gepersonali-seerd worden per gebruiker. De bedoe-ling is dat men zo een algemeen over-zicht (a.h.w. een cockpit-overview) ver-krijgt van de performance-indicatoren die relevant zijn voor de betrokkene. Indien gewenst heeft men vaak de

mogelijkheid om verder te downdrillen op een bepaald item en aldus na te gaan wat de oorzaken zijn van mogelijke afwijkingen. In de nabije toekomst zal het hanteren van workflows het mogelijk maken om gebruikers onmiddellijk te informeren – via mail – indien een (set van) parame-ters wordt geüpdatet. een voorbeeld hiervan is het automatisch versturen van de gewenste maandelijkse prestatieoverzichten en detailrapporten per arts.

Healthcare Performance Management, van gegevens tot informatie: het datawarehouse- project binnen het SFZ

7de schakel

april 2010

Bij de inschrijving van een patiënt wor-den reeds een heleboel administratieve gegevens in het pakket van patiënten-administratie opgeslagen. een deel van deze gegevens stroomt automatisch door naar andere softwaretoepassingen.

Omdat het hier vaak om verschillende programma’s en softwareleveranciers gaat, was het in het verleden vaak moeilijk om nadien bepaalde informatie opnieuw samen te brengen en te analyseren. De informatie zit dus erg verspreid. HPM zou hier een oplossing kunnen bieden. Men is gestart met de integratie van enkele domeinen maar het is de bedoeling om op termijn ver-schillende bronnen van informatie te koppelen en makkelijk toegankelijk te maken voor allerhande analyses. We denken hierbij ook aan resultatenbench-marking, materiaal,…

Momenteel is volgende informatie beschikbaar via HPM:

•Patientenadministratie:allegegevensdie geregistreerd worden door de opnamedienst. Voorbeelden zijn o.a. patientengegevens zoals geslacht, leeftijd, woonplaats, opname- en verblijfsafdeling, gegevens van verzekering, huisarts, transfers,…

•Facturatie:alleinformatieomtrentaangerekende prestaties, forfaits, ligdagen, medicatie, bijkomende kosten,…

•Minimale ziekenhuisgegevens: deze gegevens omvatten zowel medische als verpleegkundige gege-

vens op patientenniveau. een codeer-cel vertaalt de medische dossiers naar icd-codes zodat men een zicht heeft op de pathologiemix van het ziekenhuis

Rapportering uit HPM gebeurt even-tueel via ad-hoc-queries maar ook via dashboards. Onderstaande afbeelding laat zien hoe je binnen HPM een query kan opbouwen door variabelen te selecteren en eventueel condities toe te voegen (voorbeeld). Het opstellen van een query gebeurt enkel door de key-users omdat een goede inhoudelijke kennis van de data vereist is om correcte rapporten af te leveren.

Indien men een bepaald rap-port op regelmatige basis wil opvragen, dan kan dit ge plaatst worden op een gepersonali-seerd dashboard. Op een een-voudige manier wordt het rap-port geactualiseerd wanneer nieuwe informatie beschik-baar is.

een volgende afbeelding toont een voorbeeld van een dash-board. We zien meerdere tab-bladen met de verschillende rapporten. De gegevens van maart 2010 zijn uiteraard nog niet volledig opgeladen in HPM.

In de nabije toekomst is het ook mogelijk om de verschil-lende gegevens te bevragen op de operationele databank. Zo kan men al correcties en optimalisaties doorvoeren ter-wijl een bepaalde periode nog niet afgesloten is en terwijl de gegevens nog niet naar andere instanties (overheid – mutualiteiten) werden verstuurd.

BesluitHet makkelijker kunnen leggen van verbanden tussen voorheen opge-splitste, kleinere databanken zal leiden

tot een nog beter zicht op en dus ook efficiëntere aansturing van de grote variëteit aan ziekenhuisparameters. Het biedt ons als ziekenhuis de moge-lijkheid om sneller en doeltreffender in te spelen op veranderende omstandig-heden; en dat is een essentiële voor-waarde voor een goed bestuur.

HPM zal dus op verschillende niveaus binnen de organisatie ingezet kunnen worden. De directie en raad van bestuur kunnen een deel van de beleidsinformatie opvragen, artsen en verpleegkundigen kunnen bijkomende informatie krijgen voor (jaar-)verslagen

en o.a. de facturatie- en registratie-dienst kunnen het programma inzetten bij correcties en optimalisaties.

Marc Linssen Stafmedewerker beleidsinformatie

HPM: toepassingen op maat van SFZ

8 de schakel

april 2010

Ziek zijn is voor niemand fijn. Voor de kleinste patiëntjes en voor kinderen tot 15 jaar hebben we de afgelopen tijd een aantal bijzondere maatregelen genomen in het kader van een kindvriendelijk

beleid.Kinderenkrijgenbijdeinschrij-ving van hun opname steeds voorrang zodat zij niet nodeloos hoeven te wach-ten en tijdig naar de afdeling kunnen gaan. Zo kunnen wij hen in alle rust voor-bereiden en klaarmaken voor hun verblijf. Dat doen we onder meer aan de hand van een fotoboek. OokinhetOKkrijgenkinderenzoveelmogelijk voorrang, de jongste wordt het eerst geopereerd. We laten hen nooit alleen in de verbedding maar zorgen ervoor dat ze worden opgevangen door iemandvanhetOKofinhetgezelschapzijn van iemand van de afdeling kinder- en jeugdgeneeskunde.

RecoveryNa afloop van de operatie wordt mama of papa erbij geroepen zodat het kind een vertrouwd gezicht ziet wanneer het ontwaakt. Om de privacy te bewaren hebben we gordijnen voorzien.

In de toekomst, na de verdere ver- bouwingenvanhetOK,zullenweookinde mogelijkheid voorzien om de ouders toe te laten tijdens de inductie zodat de kinderen zo weinig mogelijk merken dat ze alleen zijn. Ook op de diensten RX en spoedgevallen zullen kinderen in de mate van het mogelijke voorrang krijgen.

Om onze kleine patiëntjes op te vrolijken komt er wekelijks een mediclown op bezoek.

Verder nog onze dank aan een groepje vrijwillige studenten dat 500 euro inza-melde door het geven van een fuif. Dit zullen we gebruiken voor pedagogische materialen.

vakantie-opvang voor kinderen tussen 2.5 en 12 jaar

locatie: VBS De Springplank Kapelstraat1 Heusden-Zoldervanaf maandag 5 juli t.e.m. vrijdag 20 augustus van 06.00 u. tot 18.00 u.

Inschrijven kan vanaf 6 april via www.vakantieopvangstekelbees.be of via de formulieren die je kan vinden bij de personeelsdienst.

We zijn ook op zoek naar jobstudenten.Kinderenvan medewerkers van ons ziekenhuis die een handje willen helpen, kunnen een kijkje nemen op de website www.vakantieopvangstekelbees.be.Hier vind je meer informatie over de vakantiejobs.

Kindvriendelijk Sint-Franciskusziekenhuis

Marijke ClaesDiensthoofd kind- enjeugdgeneeskunde

9de schakel

april 2010

Op 1 oktober zijn we binnen ons ziekenhuis online gegaan met het incidentmeldingssysteem van Infoland. Van het oude schriftelijke FONA- formulier zijn we overgestapt naar een elektronisch meldsysteem waarbij meldingen online worden doorgegeven aan de werkgroep patiëntveiligheid. Nu, bijna zes maanden na de lancering, geven we graag een eerste feedback en staan we even stil bij de voordelen en leerpunten die we mochten ervaren tijdens deze eerste periode.

De afgelopen vijf maanden werden in totaal 165 meldingen doorgegeven via het Infolandsysteem. De grote meerder-heid van deze meldingen ging over val-incidenten. Medicatie- en agressie-meldingen waren goed voor respectie-velijk 18% en 11% van het totaal aantal meldingen.

In de categorie ‘andere meldingen’ vin-den we onder andere een aantal inci-denten met betrekking tot foutieve patiëntenidentificaties terug. Ook onvei-lige situaties die gecreëerd werden door het niet-afsluiten van deuren, het niet-aanwezig zijn van het nodige mate-riaal, het onduidelijk zijn van verant-woordelijkheden,… werden via de categorie ‘andere’ doorgegeven.

POSITIEVE ERVARINGEN:• Hetaantalincidentmeldingenis

gestegen ten opzichte van de laatste zes maanden van het oude FONA-systeem. De doorgegeven (bijna-)inci-denten stelden de werkgroep patiënt-veiligheid in staat reeds een aantal zeer gerichte verbeteracties uit te voeren.

• Incidentmeldingenwordensnelopge-nomen door de werkgroep, waardoor kort op de bal gespeeld kan worden en indien nodig, snel verbeteracties genomen kunnen worden.

• Opbasisvanfeedbackvanuitdemel-derskant, kunnen en worden de meld-formulieren nog regelmatig geoptima-liseerd. Voor een van de volgende overlegmomenten van de werkgroep staat zo het ontwerpen van een for-mulier voor bijna-incidenten op de agenda.

• Doorconsequenten(gedurendeeenbepaalde periode) systematisch te melden, wordt duidelijk dat schijnbaar ‘kleine’ problemen vaak voorkomen kunnen worden en een meer structu-rele verbeteractie nodig hebben.

• Eeneerstecultuurveranderingismerkbaar. Mede dankzij de inspanningen van de leden van de werkgroep patiëntveiligheid om elke melding correct op te volgen en de nodige feedback te geven, rekeninghoudend met de vertrouwelijkheid van de melding en de melder, begint het ver-trouwen van onze melders te groeien.

LEERPUNTEN:• Zolangwenietovergestaptzijnnaar

een Microsoft-omgeving (voorlopig werkenwemetLotusNotes,deover-stap is voorzien tegen oktober 2010) beschikt niet iedere medewerker over een persoonlijke login. Hierdoor is het niet mogelijk om de eigen meldingen ‘live’ op te volgen via Infoland. een gerichte en onvoorwaardelijke feed-back vanuit de werkgroep patiëntvei-ligheid naar de melders van incinden-ten, zou hier voorlopig een antwoord op moeten bieden.

• Meldingenomtrentmedicatie- incidenten en patiëntenidentificatie-incidenten worden vaak enkel gemeld vanuit de apotheek en het labo. Op deze manier verliezen we veel infor-matie aangezien deze diensten vaak niet op de hoogte zijn van de context van het incident. Omwille van de ano-nimiteit kan hier dan ook vaak geen of onvoldoende gevolg aan gegeven worden.

• Methetoogophetgaranderenvande anonimiteit en vertrouwelijkheid van zowel de melding als de melder, is het niet steeds mogelijk om gerich-te verbeteracties te ondernemen op basis van individuele meldingen.

• Aangezieneenzelfdesoftwarepakket(Infoland) gebruikt wordt voor het doorgeven van incidentmeldingen en het doorgeven van verbeterpunten aan de technische dienst en het ont-haal, is het verschil tussen beide niet steeds duidelijk. een incidentmelding betreft het doorgeven van een (moge-lijk) risicovolle situatie die de patiënt-veiligheid in gevaar kan brengen. Verbeterpunten voor het onthaal en de technische dienst zijn meer prakti-sche verbeterpunten die te maken hebben met de dagelijkse werking van het onthaal en de technische dienst.

Terugblikkend op de eerste vijf maanden van ons nieuwe meldsysteem, zijn we binnen de werkgroep patiëntveiligheid hoopvol. Hoewel nog veel medewerkers overtuigd moeten worden, merken we een verschuiving op in de openheid en bereidheid om risicovolle situaties te melden en bespreekbaar te maken.De twee grote uitdagingen voor de nabije toekomst zijn:1. Het verder structureren van de analy-

ses van binnenkomende meldingen. een geplande opleiding in de prisma-methodologie moet de leden van de werkgroep hiervoor de nodige kennis en hulpmiddelen aanreiken.

2. Het verder betrekken van teams bij het analyseren van incidenten en aanreiken van mogelijke verbeter-acties. De inhoudelijke kennis hier-voor bevindt zich immers voornamelijk op de werkvloer. De grote uitdaging zal zijn om deze kennis te gebruiken, zonder hiermee de anonimiteit en ver-trouwelijke behandeling van incidenten in het gedrang te brengen.

An Davidts

MelDeN, MelDeN, MelDeN!Incidentmelden: feedback na een klein half jaar Infoland

Wil ook jij verder meewerken aan een kwaliteitsvolle en patiëntveilige omgeving?Bezorg ons dan de (bijna-)incidenten die u vaststelt:–Klikopdelink‘Infoland’(linksopde

intranetstartpagina)– Meld u aan met uw login en wachtwoord

(voorlopig kan zowel voor login als voor wachtwoord ‘Melder’ gebruikt worden).

– Ga naar iTask–Linkskanudanaangevendatu

‘een nieuwe melding’ wil doen. Concrete acties (mede) dankzij meldingen

Sensibiliseringscampagne voor het leeg-maken van de zakken van de te wassen werk-kledij – aanpassen procedure rond bereiding

medicatie – aankoop extra dwaaldetectie-bandjes – extra opvolging van een aantal

risicopunten omtrent o.a. het ontbreken van anamnesedocumenten, foutieve patiënten-

identificaties bij bloedafname,…

Veerle Breugelmans

Sinds vorig jaar is het OST actief in dit ziekenhuis. Het nationaal kankerplan maakte het mogelijk om enkele mensen hiervoorinteschakelen:eencoördine-rend arts (dokter Rudolf van Puijenbroek), twee verpleegkundigen (VeerleBreugelmansenKarenJoosten)en twee sociaal verpleeg kundigen (KellySteenaertsenKirstenJoosten).Het is de bedoeling om de patiënt psycho sociale opvang te bieden vanaf de eerste consultatie bij de diagnose tot aan het eind van de behandeling.

Om gestructureerd te functioneren, werken we met vier oncologische doel-groepen waarin volgende disciplines aan bod komen: urologie, pneumologie, gastro-enterologie en gynaecologie. elke (sociaal) verpleegkundige neemt de verantwoordelijkheid op om de patiënten van haar discipline op te volgen tijdens het hele zorgtraject. Daarnaast heeft elke medewerker ook zijn eigen specifieke vaardigheden waarover we hem of haar steeds kunnen aanspreken als we met vragen zitten. Voor de patiënt betekent dit een meerwaarde:

- er kan een vertrouwensrelatie groeien met één verpleegkundige.

- De drempel om contact te nemen is zeer laag.

- We zijn makkelijk bereikbaar en aan-spreekbaar en besparen de patiënt (veel) frustratie en onzekerheid.

Zorgtraject voor mammacarcinoomDe begeleiding van de patiënten ver-loopt volgens een uitgewerkt zorgpad. Met toestemming van de patiënt kan de arts de oncologieverpleegkundige raadplegen met de vraag een luiste-rend oor te bieden na het slechte-nieuwsgesprek. Ze kan ook steeds op een later moment een telefonische afspraak maken.

De oncologieverpleegkundige bege-leidt de patiënt tijdens de staging- onderzoeken. Van deze momenten kan de patiënt ook gebruik maken om te ventileren over de twijfels en onzeker-heden omtrent diagnose en behandeling. Tijdens de opname zal de oncologie-verpleegkundige dagelijks de patiënt opvolgen. Op maat van de patiënt zal de nodige informatie verstrekt worden in

verband met de ingreep, redondrains, (deel)protheses, lymfoedeem, controle-consult,... Afhankelijk van de nabehan-deling, besproken tijdens het MOc, zal de patiënt verder opgevolgd worden door een chirurg (plaatsen PAc), radio-therapeut (radiotherapie), oncoloog (chemotherapie, immuun-therapie). Dit zijn voor de patiënt stressvolle erva –ringen waarbij de (sociaal) verpleegkun-dige soms rust kan brengen te midden van de chaos van emoties. Patiënten moeten hun gevoelens kunnen ordenen om de informatie die op hun afkomt, te begrijpen. Ook voor de andere disciplines werken we aan soortgelijke zorgtrajecten.

RevalidatiemogelijkhedenAan het eind van de behandeling wordt de patiënt de mogelijkheid geboden een oncologisch revalidatieprogramma te volgen. Dit programma is een initia-tief van de diensten Medische oncolo-gie en Fysische geneeskunde van het Jessa Ziekenhuis voor alle kanker-patiëntenvanLimburg.Hetprogrammaomvat een combinatie van lichaams-training en psychosociale bijeen-komsten.

Afdeling in de kijkerHet Oncologisch Support Team (OST)

Veerle Breugelmans Kirsten Joosten Kelly Steenaerts

Relinde Vanbuel

11de schakel

april 2010

Naar aanleiding van het indienen van een klantvriendelijk idee werd op de stuurgroep kwaliteit beslist om onze koerierdienst in te schakelen voor het naleveren van medicatie voor oncolo-giepatiënten.

Om welke medicatie gaat het?Het betreft de medicatie voor oncologi-sche patiënten die om allerlei redenen niet voorradig is in het ziekenhuis op het moment dat de patiënt hier is voor zijn behandeling. De koerierdienst mag worden ingeschakeld om deze medicatie naar de patiënten thuis te brengen indien de medicatie enkel via het ziekenhuis besteld kan worden én de patiënt extra naar het ziekenhuis dient terug te keren om deze medicatie te halen.

Hoe de koerierdienst inschakelen?Van zodra de medicatie is toegekomen, verwittigt het inwendig dagziekenhuis per mail de logistieke dienst en het diensthoofd van de technische dienst. De logistieke dienst verbindt zich ertoe

om ten laatste de dag volgend op de mail, in het dagziekenhuis de toegeko-men medicatie op te halen en te leveren aan de patiënt.

Samen met de medicatie overhandigt de medewerker van het dagziekenhuis aan de logistieke medewerker een registratieblad waarop vermeld staat welke medicatie werd afgehaald en voor welke patiënt de medicatie bestemd is. Dit registratieblad dient bij aflevering van de medicatie (aan de patiënt) eveneens ondertekend te wor-den voor ontvangst. De ondertekende registratiebladen worden bewaard door de logistieke dienst.

Tijdens het lange behandeltraject van de oncologische patiënt wordt er ook aandacht besteed aan het fysieke wel-zijn van de patiënt. chirurgie, radiothe-rapie en chemo therapie plegen een serieuze aanslag op lichaam van de patiënt. De behandeling kan onaange-name veranderingen van het uiterlijk tot gevolg hebben zoals: een kwetsba-re, gevlekte of uitgedroogde huid, ver-lies van hoofdhaar, wenkbrauwen, wimpers,…

Daarom heeft de stichting tegen kanker een schoonheidsconsulente opgeleid die de problemen van mensen met kan-ker begrijpt en kan helpen met het terugvinden van een positief zelfbeeld. Relinde Vanbuel volgde deze opleiding en zet zich vrijwillig op vrijdagnamid-dag in voor oncologiepatiënten binnen dit ziekenhuis. Het programma 'goed verzorgd, beter gevoel' bestaat uit een aangename gelaatsverzorging en een relaxerende handmassage.

Inwendige geneeskunde heeft een lokaaltje voor Relinde ter beschikking gesteld waar zij patiënten (vrouwen en mannen) in een rustige sfeer kan verzorgen met een reiniging van het gelaat, een lichte gelaatsmassage, het aanbrengen van een hydraterend masker en een verzorgende dagcrème, en het geven van een relaxerende handmassage. Dit gratis verzorgings-programma is enkel bestemd voor patiënten met kanker die in behande-ling zijn of nog geconfronteerd worden met de nevenwerkingen ervan.

Medicatie aan huis

Schoonheidsconsulente voor oncologie patiënten

12 de schakel

april 2010

Schoonheidsconsulente voor oncologie patiënten

Medisch lerendProcedure blaasspoelingenBlaasspoelingen worden gegeven na het verwijderen van blaaspoliepen. Dit doet de kans op een terugkeer en diepere ingroei van de poliepen in de blaaswand verminderen.

er bestaan twee soorten blaas-spoelingen:- het cytostatica Mitomycine c en - de BcG (Bacillus van calmette-

Guérin) die bestaat uit verzwakte tuberculosebacteriën.

BcG versterkt de immunologische reactie tegen kankercellen in de blaas.De spoelingen bestaan uit een reeks van vijf à zes weken na mekaar, soms aangevuld met een maandelijkse onderhoudsbehandeling.

De spoeling gebeurt in het dagzieken-huis en neemt maar enkele minuutjes in beslag. We starten met een lege blaas. De verpleegkundige brengt een sonde in in de blaas waarlangs het medicijn wordt toegediend. eenmaal toegediend wordt de sonde verwijderd.

De patiënt moet proberen om het medicijn één uur in de blaas te houden.

We raden daarom aan om een aantal uur voor de spoeling zo weinig mogelijk te drinken. Het medicijn wordt, na vol-doende inwerking, uitgeplast. Ook mannen vragen we zittend te plassen. Aan te bevelen is het toilet tweemaal door te spoelen. Na de eerste urine- lozingen is het aangewezen om de handen en de genitale streek goed na te spoelen met water. Om de partner tegen het gebruikte medicijn te beschermen, is het gebruik van een condoom aangewezen tot 24 uur na de procedure. Bij het morsen van urine buiten het toilet moet de omgeving gereinigd worden. Bevuilde kleding en ondergoed kunnen gewoon in de was.

De meeste patiënten verdragen de blaasspoelingen zonder veel proble-men. Als er toch bijwerkingen optre-den, beperken deze zich gewoonlijk tot blaasklachten. Deze kunnen gaan van frequente aandrang om te plassen, een pijnlijk of branderig gevoel in de blaas en de plasbuis, moeite met het ophou-den van de urine en de aanwezigheid van bloed of weefselrestjes in de urine. Deze verschijnselen zijn meestal snel weer verdwenen.

Wanneer deze klachten aanhouden en/ofdepatiëntkoortsmaakt,vragenwe om contact met ons op te nemen (secretariaat urologie).

Om het effect van de spoelingen te controleren, zal de uroloog aanvanke-lijk om de drie maanden de blaas controleren door middel van een cystoscopie.

Karen JoostenUrologie verpleegkunde

13de schakel

april 2010

Het Sint-Franciskusziekenhuis werd recent geselecteerd door het Ministerie van Volksgezondheid uit een groep van 83 ziekenhuizen om deel te nemen aan het pilootproject 'Algologische Functie'. Dit project maakt deel uit van een overheidsinitiatief met als doel de optimalisatie van chronische pijn.

Samenstelling algologische functieDe algologische functie is een basis-functie die toelaat bij verschillende diensten de kennis uit te breiden, het opsporen en het begeleiden van chro-nische pijn te verbeteren. Dit gebeurt door een gespecialiseerde pijnver-pleegkundige, bijgestaan door gespeci-aliseerde pijnartsen.

Binnen het Sint-Franciskusziekenhuis wordt de algologische functie multi-disciplinair samengesteld uit dr. P. Ruts, diensthoofd anesthesie, dr.K.Nelissen,anesthesist,F.Fincken,algologisch verpleegkundige.

Takenpakket van de algologisch verpleegkundige Pijn heeft allerlei negatieve gevolgen die het genezingsproces kunnen bemoeilijken. Door de stress krijgt de patiënt minder rust en gaat zijn bloed-druk en polsslag omhoog, wat – zeker bij hart- en longpatiënten – voor zuur-stoftekort kan zorgen. Verder kampen deze patiënten veel met angst en onge-rustheid. Meer en meer wordt aandacht besteed aan de overgang van acute naar chronische pijn, ook wel chronificatie genoemd, voorbeelden hiervan zijn: het ontwikkelen van fantoompijn na een amputatie, het behouden van intense pijn na bepaalde operaties,… Door vroegtijdig en actief in te grijpen wordt preventief getracht het ontwik-kelen van langdurige pijnproblemen te voorkomen.

De basis voor het verminderen van pijn is de vroege herkenning ervan. Het onregelmatig meten is een van de belangrijkste redenen voor inadequate pijnbehandeling. Registratie van pijn-scores maakt het mogelijk om het effect van pijnbehandeling vast te stellen zonodig aan te passen.

Het takenpakket van de algologische functie is dan ook zeer divers. De algo-logisch verpleegkundige zal instaan voor:

• Informatieverstrekkenaanpatiëntenover: • Diverseproblemenwaarmee

men geconfronteerd kan worden bij chronische pijn.

• Devalkuilenbijhetomgaanmetchronische pijn.

• Tipsomopeenmeeradequatemanier met pijn om te gaan, zodat de patiënt zijn eigen leven weer meer in handen kan nemen en zijn

levenskwaliteit verbetert, ondanks de pijn.

• Hetstimulerenvandepatiëntomzelf de pijn aan te geven aan de hand van de pijnscore.

• Sensibiliserenvandezorgverstrek-kers betreffende de noodzaak van pijnbestrijding.

• Scholingvanartsenenverpleeg-kundigen om een goede pijnmeting en pijnbehandeling te kunnen uitvoeren.

• Ondersteunenvandereferentie-verpleegkundigen in de verschil-lende ziekenhuisafdelingen.

• Evaluerenvandepijnevolutie (VAS-pijnscore, RePOS,…) en toepassing van het bestaande pijnprotocol.

• Uitwerkenenactualiserenvan richtlijnen en protocollen.

• OpvolgingvanpatiëntendieeenPcA-pomp gekregen hebben (vol-doende pijnstilling, bijwerkingen,...)

• Ondersteunenvandepsychischenoden van de patiënten.

• Aanbiedenvaneenbasisarsenaalvan de behandeling in de chronische pijnzorg.

• Deplanning,organisatieen assistentie bij de lumbale en cervicale infiltraties.

Beschikbaarheid van de pijn- verpleegkundige:

Maandag: 8.00 – 13.00

Dinsdag/donder-dag afwisselend 8.00 – 16.00

Woensdag: 8.00 – 16.00

Vrijdag: 8.00 – 16.00

Voor het uitvoeren van deze taken wordt 0.5 FTe gedurende een jaar en drie maanden gefinancierd door de overheid, nadien zal er een evaluatie plaatsvinden.

Nieuw pilootproject Algologische Functie

Frank Fincken Algologische pijnverpleegkundige

14 de schakel

april 2010

FIT-planMedewerkers Geriatrie werken aan hun fysieke conditieMedewerkers van de dienst Geriatrie namen de uitdaging aan om te wed-ijveren met een tiental bedrijven waar-onder een marketingkantoor, een advo-catenbureau,docentenvandeKHLIM,een woon- en zorgcentra enz.

Wie dacht dat de medewerkers van geriatrie uitgeput zijn van de ‘was en sleur’, heeft het goed mis.

Op 12 januari startten we met 24 deel-nemers aan de fitheidsactie. Tweemaal lieten we onze fitheid meten, met een interval van tien weken. Het bedrijf met de meeste gezondheidswinst kreeg 15 keer tien kilo fruit. De deelnemer met de beste persoonlijke verbetering kreeg een welnessbon. Bij het ter perse gaan was de winnaar nog niet gekend. Maar winnen was niet het enige doel: er is iemand die meer dan acht kilo is kwijtgeraakt gedurende het project.

Om de competitie tussen de verschil-lende bedrijven objectief te laten verlopen, stonden op 12 januari twee gezondheidsmedewerkers op onze afdeling om een eerste meting te doen. Het individueel bepalen van gewicht, lengte, BMI, vetpercentage, hartslag en bloeddruk werd op 23 maart herhaald om de resultaten te bepalen.

We zochten gemeenschappelijk naar creatieve ideeën zoals: • invoervandestappenteller,en

streven naar 10.000 stappen per dag;• mekaartegenkomenenmeteen

knipoog motiveren;• hetinvoerenvanfruitsnackinplaats

van een chocoladeboost;• hetverplichtnemenvantrappen,• hetstimulerenvanextrawater

drinken op dienst;• gezondemaaltijdennemenin

de cafetaria;• deaangepastetraktatiesbij

verjaardagen,…

We deden en doen het allemaalDe wekelijkse tips per mail, de joggings op de Finse piste, of buikdanssessies onder instructie van Sandy, de uitge-stippelde wandelroutes van Frans, de Zumbalessen… het was meer dan oké!

Nu is de uitdaging aan ons om de gezondheidswinst te behouden en maximaal uit te buiten, zeker met de lente en de zomer en de verhuis in het vooruitzicht!

15de schakel

april 2010

KennenjullieBettynog?Bettydever-pleegkundige vertelde ons haar verhaal van hoe ze in haar werk werd geconfron-teerd met stress en agressie. Aan de hand van haar verhaal stelde ze een aan-tal vragen:•Komjijinaanrakingmet

agressie in je werk? •Voeljejesomsbedreigd?•Welkevormenvanagressie

(verbaal, fysiek,…) kom je tegen? •Envooral:hoekanjehiermeeomgaan?

enkele tips op een rij:Preventie:- Maak contact.- Komafsprakenna,geefvoldoende

informatie,...- Wees duidelijk, correct, begripvol,...- Laatdeanderinzijnwaarde(ookbij

tegengestelde standpunten).

- Spreek 'mensentaal'.- Verwijs correct door.- Vermijd storende elementen bij het

gesprek: telefoon, omgevingslawaai, gelach, gepraat,...

Voorkomen van een crisis- Blijf rustig.- Stel vragen: ga op zoek naar de intentie

van gedrag of het waarom.- Toon begrip voor de situatie van de

ander (accepteer zijn reden).- Voer geen inhoudelijke discussie.- Als je vooraf problemen verwacht,

breng dan een teamlid of je leiding-gevende op de hoogte.

- Geef in duidelijke, assertieve taal je grenzen aan.

Bij een crisissituatie:- Wijs tactvol op ongewenst gedrag.- Beëindig het gesprek.- Schakel hulp in.- Zegdathij/zijdedienstmoetverlaten.- Schrik er niet voor terug om de politie

te laten contacteren bij ernstige agressie – we hebben afspraken met hen om bij agressiegevallen zo snel mogelijk tussen te komen.

Je kan het agressieprotocol terugvinden op intranet. Vergeet ook zeker niet om steeds melding te maken van gevallen van agressie. Dit kan via een melding in Infoland.

Voor degenen die nog geen kennis heb-ben kunnen maken met Betty, kijk eens even in de opleidingsbrochure wanneer ze haar verhaal nogmaals komt doen.

Opleiding stress en agressie

ervaring interne NIAZ-auditHet NIAZ, het Nederlands Instituut voor Accreditering in de Zorg, is een onafhan-kelijke instelling die kwaliteitsnormen voor zorginstellingen opstelt en instellingen op hun verzoek toetst. Als de instellingen aan de eisen voldoen, krijgen zij van het NIAZ het accreditatiebewijs, als bewijs dat hun zorgorganisatie structureel in orde is.

eén van de voorwaarden om door het NIAZ geaccrediteerd te kunnen worden is het beschikken over een intern auditsys-teem. De bedoeling van een audit is om na te gaan of de perceptie die een dienst /afdelingvanzichzelfheeft,overeenkomtmet de realiteit. Zijn de sterke punten en verbeterdomeinen van een dienst gekend?Kunneneropbasisvanhetnor-menkader misschien bepaalde sterke of minder sterke aspecten worden blootge-legd die voor de dienst niet als zodanig zichtbaar waren?

Bijkomend voordeel van interne audits is dat ook de auditoren kunnen leren door-dat ze een blik mogen werpen op de inter-ne keuken van een collegadienst en op die manier misschien goede voorbeelden kunnen oppikken om toe te passen in de eigen dienst.

In dit kader ‘onderging’ het dagziekenhuis op 16 december 2009 een eerste interne audit.

Ervaring dagziekenhuis:Aangezien het NIAZ-verhaal nieuw is, heb ik de meeste tijd in de voorbereiding gestoken: al de beschikbare informatie doorgenomen eFQM en het zelfevaluatie-rapport uitgeschreven. Het zelfevaluatie-rapport is een document waarin je tot in detail de werking van je dienst beschrijft. De grootste valkuil bij het uitschrijven van het zelfevaluatierapport, is de continue behoefte om de hiaten in de werking van het dagziekenhuis op te lossen. Dit is ech-ter niet de bedoeling. De weergave van de werkelijkheid (zonder deze op voor-hand te beïnvloeden) is een must.

De interne audit op de afdeling was een aangename ervaring. In dit bezoekje van de auditoren wordt nagegaan of je zelf-evaluatierapport een realistische weer- gave van de werkelijkheid is. Iedereen wordt bevraagd: de hoofdverpleegkundige, het geneesheer-diensthoofd, de verpleeg-kundigen van de afdeling, de secretaresse van het dagziekenhuis, de diensthoofden van de diensten waarmee je nauw samen-werkt en zelfs de patiënten. Dit alles gebeurde in een serene, aangename (zelfs ludieke) sfeer die op geen enkel moment bedreigend overkwam.

Na de audit krijg je een definitief rapport van de auditoren waarin de conclusies in vermeld staan. er wordt geen waarde-oordeel van je afdeling geveld, enkel een weergave van feiten. Voor het dagziekenhuis was deze audit een meerwaarde doordat men een objec-tieve weergave van de werkelijkheid ont-vangt. De blinde vlek van de afdeling wordt als het ware bloot gelegd. en dan…kan je aan de slag om deze aandachts-punten weg te werken.

Roel Van Den Bergh Diensthoofd dagziekenhuis

Kort nieuws Kort nieuws

Naar aanleiding van de ontwikkeling van de nieuwe methodiek (het 7 fasenmodel) voor klinische paden, heeft hetNKP(NetwerkKlinischePaden)hieroverenkeleintro-ducties gegeven in de periode februari – maart 2010. Om dit makkelijk toegankelijk te maken voor alle netwerk- leden,hebbenzevoorLimburgaanonsgevraagdom gastheer te zijn. Op 17 februari ontvingen we een 40-tal verpleegkundigenenstafledenvanalleLimburgsezieken-huizen. chris Vanhaecht van het cZW gaf hierbij een boeiende uiteenzetting rond het 7 fasenmodel, dat het 30 stappenplan vervangt.

De tickets kan je op de personeelsdienst afhalen tegen een contante betaling van 24,50 euro per ticket. (31 euro aan de kassa)

Netwerk klinische paden bij ons op bezoek

Ze zijn er weer!Toegangstickets voor het seizoen 2010 tegen een vriendenprijs

JobbeursNaar jaarlijkse gewoonte heeft ons ziekenhuis dit jaar opnieuw deelgenomen aan de jobbeurzen die georganiseerd werden door de PHL op 23 februari 2010 en de KHLIM op 12 maart 2010.

Onze deelname was opnieuw een succes. een aantrekkelijke stand met loungemateriaal nodigde uit tot gesprekken. Dankzij een visuele voorstelling en een handhygiënetest

hebben we talrijke studenten kunnen boeien. Tijdens de contacten met de studenten, hebben we hun enthousiasme en interesse voor ons ziekenhuis verder positief kunnen stimuleren. Daarnaast hebben we onze uitstekende troef als ‘regionaal’ ziekenhuis extra in de kijker geplaatst. Onze deel-name aan de jobbeurs heeft ons een 45-tal sollicitaties voor diverse functies opgeleverd.

17de schakel

april 2010

Kort nieuws Kort nieuws

De ombudspersoon vormt de schakel tussen de patiënten, hun familie en het ziekenhuis. In dit ziekenhuis worden knelpunten bij voorkeur opgelost in de eerste lijn, op de werkvloer. BijexternemeldingenwilKrisDexterseen steunpunt zijn voor iedere patiënt, familielid, maar ook voor de ziekenhuis-medewerker. Aan de hand van de mel-dingen kunnen er verbeterprojecten

opgestart worden om de werking te optimaliseren. Sinds 1 maart verzorgt hij deze functie.

Gezien zijn opleiding als psychiatrisch verpleegkundige, komt hij op deze wijze terug bij zijn roots in de ‘zorg’. Hopelijk kan hij op eenzelfde positieve samen-werking van jullie rekenen als Diane de voorbije jaren heeft kunnen doen.

Als ombudspersoon is hij beschikbaar op woensdag, donderdag en vrijdag van 8 uur tot 16 uur in het gespreks- lokaal in de inkomhal. Op maandag en dinsdag kan een afspraak gemaakt worden via het ont-haal. Daar kan ook een klachtenformu-lier ingevuld worden of mogelijk kan via de website een formulier verstuurd worden.

In maart is door de MVG-cel voor het eerst gecodeerd op de afdeling.Deze nieuwe aanpak biedt verschillende voordelen:- er dient niet meer met dossiers te worden rondgelopen.- De dossiers blijven op de dienst en gaan zo niet verloren.- De termijn waarop dossiers gecodeerd zijn is korter.- Wanneer de verpleegdossiers niet of niet correct

ingevuld zijn kan dit onmiddellijk aan de betrokken verpleegkundigen bezorgd worden.

HZFNCOok voor ons vijfde jaar peterschap hebben we de som van 12.500 euro kunnen overmaken ten voordele van ons partnerziekenhuis in congo. eind mei gaat dr. Geutjens, met zijn echtge-note en dochter, samen met eddy cupers (communicatieverantwoordelijke gemeente Heusden-Zolder) ter plaatse kijken of het aangekochte materiaal effectief in gebruik is. Daarnaast zal hij ons bij zijn terugkeer feedback geven over de organisatie van de gezond-heidszorg en leef- en woonomstandig-heden in Panzi.

Ombudsfunctie

MVG coderen op de afdeling

een spetterend personeelsfeest!Iedereen had er de mond van vol - het ecR-gebouw stond op 20 maart in lichterlaaie. Niet alleen de lente hing duidelijk in de lucht. Vanaf het eerste moment explodeerde het enthousiasme van de aan- wezigen op het ritme van de band Domino.

18 de schakel

april 2010

Kort nieuws Kort nieuws

Beste SFZ-(st)er,

Het WK voetbal 2010, pronostiek en SFZ: wat hebben ze gemeen?Na twee voorgaande kleinschalige pronostiekervaringen, durven wij stellen dat 'meedoen' een ontspannend, ludiek en groepsgevoelbevorderend effect teweeg brengt op een afdeling. Ten voordele van het goede doel ‘Heusden-Zolder fietst naar congo’, Memisa-project, stellen wij open voor het voltallige ziekenhuispersoneel:

"WK VOETBAL 2010-PRONOSTIEK”een pronostiek waarmee je een prijs kan winnen in verschillende categorieën en het inschrijvingsgeld (5 euro) naarhetMemisa-projectgaat.Onzevorig2winnaars(WK2002enWK2006)nl.LiesbetDeBacker(kinesiste)endr.LutDegraeve (geneesheer fysiotherapie) doorbreken het voor-oordeel ' ik kan nooit winnen, want ik ken niets van voetbal. De opzet van onze pronostiek is zoveel mogelijk punten te behalen bij het invullen van het pronostiekblad.

Ter verduidelijking een voorbeeld: Nederland speelt tegen Denemarken Uw voorspelling Nederland – Denemarken: 2 – 0 De uitslag wordt 2 – 0 u krijgt 3 puntenNederland wint maar niet met: 2 – 0 u krijgt 1 puntGelijkspel of Denemarken wint: u krijgt 0 punten

Na twee voorgaande kleinschalige pronostiekervaringen, durven wij stellen, dat dit een spannend, ludiek en groepge-gevoel bevorderend effect teweeg brengt op de afdeling. eindwinnaar is logischerwijs degene met de meeste punten. Het pronostiekblad, de prijzen alsook het reglement, zullen op tijd en stond verspreid worden. Wij hopen dat zoveel mogelijk werknemers van ons SFZ hieraan zullen deel-nemen, opdat het een spannende competitie in een ludieke sfeer wordt, gekoppeld aan een mooie financiële bijdrage voor het Memisa-project.In de hoop van ieder een pronostiekformulier te mogen ontvangen, sportieve groeten,

Team Revalidatie

Pronostiek WK voetbal 2010

MVG coderen op de afdeling

Onze medewerkers lanceerden heel wat klantvriendelijke suggesties in 2009. 11 ideeën werden ingediend en stuk voor stuk werden ze gewikt en gewogen door de stuurgroep kwaliteit. een aantal ideeën waren moeilijk of niet uitvoerbaar. Voor andere zorgden een te hoge financiële kost ervoor dat de ideeën ‘ideeën’ bleven. Twee voor-stellen haalden de uitvoerende fase:

1. Veerle Breugelmans van het inwen-dig dagziekenhuis stelde de vraag om onze interne koerierdienst in te schakelen voor het naleveren van oncologische medicatie. Hiervoor las

u meer bij de voorstelling van het oncologisch team.

Omdat het aantal patiënten waarvoor onze koerierdienst dient ingescha-keld te worden, eerder beperkt is, werd het idee van het dagziekenhuis niet bekroond tot meest klantvrien-delijke idee. Deze eer ging deze keer wel naar een idee ter hervorming van de (interne en externe) post.

2. Gerolf Stulens, personeelsconsulent, lanceerde het idee om te werken met twee kleuren enveloppen en een grote postbus in het postlokaal. Aanleiding was het feit dat er gere-geld misverstanden optreden bij het verzenden van de (interne en exter-ne) post. Regelmatig komt het voor dat interne post gefrankeerd wordt en via ‘De Post’ terug ons ziekenhuis bereikt. Anderzijds vertrekt soms ook ongefrankeerde externe post. Om dit probleem in de toekomst te verhel-pen, zal de interne post voortaan

verzonden worden in de bruine (Amerikaanse en A4-) enveloppen. Op die manier is er een visueel ver-schil tussen interne en externe post wat fouten moet vermijden. Bijkomend werden extra postbakjes en één grote postbus voorzien in het postlokaal. Op die manier kan ieder-een interne post rechtstreeks in de postbakjes van de betreffende dien-sten deponeren en kan alle externe post in een afzonderlijke postbus gedeponeerd worden. Ook hier cre-eert een duidelijke scheiding tussen interne en externe post een efficiën-tere en minder foutgevoelige postbe-deling en verzending.

Ook dit jaar kijken we weer hoopvol uit naar jullie creatieve ideeën om de (interne en externe) klantvriendelijk-heid en patiëntveiligheid te vergroten!

Het meest klantvriendelijke idee 2009

19de schakel

april 2010

Personeelsweetjes

In dienst met contract onbepaalde duur

14/12/2009 SnyersInge,MedewerkerFacturatie16/12/2009 ValckeMyriam,VerpleegkundigeMobieleEquipe01/01/2010 VerjansEllen,Kinésitherapeute01/01/2010 JarychJessica,MedewerkerKeuken01/01/2010 MeursWenda,VerpleegkundigeMobieleEquipe01/01/2010 VanGenechtenSandy,VerpleegkundigeGeriatrie101/01/2010 VerwimpJoachim,MedischLaboratoriumtechnoloog01/01/2010 VanSweeveltCaroline,Maatschappelijk

Assistente01/01/2010 VanDenRulVeerle,VerpleegkundigeGeriatrie201/01/2010 NeijensEllen,VerzorgendeGeriatrie101/01/2010 ReyndersElke,Vroedvrouw01/01/2010 NijsEllen,Vroedvrouw01/01/2010 AertsWesley,MedewerkerTechnischeDienst01/01/2010 VerdonckYvonne,VerpleegkundigePaaz01/01/2010 TimmersNele,VerpleegkundigePaaz01/01/2010 VanotterdijkDoris,VerpleegkundigePaaz01/01/2010 JoostenKirsten,SociaalVerpleegkundige01/01/2010 KaraogluHanife,VerpleegkundigeIntensieve

Zorgen01/01/2010 VermeulenPetra,ZorgkundigeGeneeskunde101/01/2010 Prada-LopezManuel,VerpleegkundigePaaz12/01/2010 FransenElly,ZorgkundigeHeelkunde113/01/2010 IlsbroeksBenny,Steward01/02/2010 BarrezJoeri,VerpleegkundigeHeelkunde108/02/2010 PeetersTessa,MedewerkerOnthaal15/02/2010 ClaesHeidi,VerpleegkundigeMobieleEquipe16/02/2010 VandevenLindsay,VerpleegkundigeGeneeskunde101/03/2010 VandebonPeter,MedewerkerIT01/03/2010 GielenJoke,Vroedvrouw08/03/2010 BjornRenders,Steward22/03/2010 VerluytenPetra,Zorgmanager19/03/2010 ReyniersMarleen,Logistiekassistentspoedgevallen01/04/2010 VandenHeuvelThomas,Verpleegkundigespoed-

gevallen 01/04/2010 ValkenersGuido,VerpleegkundigeOperatiekwartier01/04/2010 VanvoordenDennis,Kinésitherapeut

Geboorten12/08/2009 Lowie,zoonvanFrankFincken,Spoedgevallenen

Swenters Jolijn, Mobiele equipe

20/12/2009 WoutenRomy,zoonendochtervanDavyBogaerts, Operatiekwartier

10/01/2010 Nine,dochtervanHaexCindy,Spoedgevallen15/01/2010 Mirte,dochtervanAnneliesVanLeuffelen,Keuken23/01/2010 Lucas,zoonvanWendyHuyghe,Geriatrie205/02/2010 Jesse,zoonvanChristineVandebeek,

Spoedgevallen06/02/2010 Jef,zoonvanMichelSauwens,IntensieveZorgen14/02/2010 Lara,dochtervanRachelBortels,Onthaal15/02/2010 Marie,dochtervanAnOry,Geriatrie110/03/2010 Giel,zoonvanKatjaVandersanden,Herintreders21/03/2010, Senne,zoonvanAnnJaeken,Kinder-en

Jeugdgeneeskunde

Huwelijken

30/12/2009 WahidaNezami,MaterniteitmetKhanmohamedAhmadomar

22/01/2010 SonjaLemmens,Spoedgevallenmetdr.JosHoydonckx

Overlijdens

15/12/2009 EricMartens,vadervanDavidMartens,Spoedgevallen21/12/2009 LeonieVerheyen,moedervanSimonne

Vaneerdewegh, Neuro-psychiatrie23/12/2009 GinaGielis,moedervanNicoleGielen,Materniteit27/10/2010 NathalieGielen,schoonmoedeervanArlette

Schraeyen,Keuken02/03/2010 MarthaQuintens,schoonmoedervanTonyClaes,

Aankoop en logistiek02/03/2010 LeonPoels,vadervanPoelsLucienne,MKGen

schoonvader Ronny Vanlook, Onthaal12/03/2010 RemiJannes,schoonvadervanJennyBensch,

Heelkunde 213/03/2010 MariaWillems,moedervanChrisClaes,

Materniteit.

Nieuwe artsen

01.01.2010 Dr. Hoskens, anesthesist 01.01.2010: Dr. Johan Duyck, radioloog01.02.2010 Dr. Nele Guion, intensivist08.02.2010 Dr. Wim Bouckaert, abdominale heelkunde Dr.JoepKnol,abdominaleheelkunde Dr. Guido Vangertuyden, abdominale heelkunde

Lut Gijbels, HRM-consulente

Mededeling dr. Schreurs

Op vraag van dr. Schreurs en zijn familie willen we meedelen dat hij omwille van gezondheidsredenen zijn activiteiten als gynaecoloog vervroegd beëindigd heeft. Dr. Jan Schreurs wil zijn waardering betuigen voor de langdurige prettige samen-werking en wenst al zijn collega’s en medewerkers nog veel succes en arbeidsvreugde toe in de volgende periode.

We danken hem voor zijn jarenlange trouwe inzet en zijn enthousiaste samenwerking.