Hier komt de non-profit in België en Vlaanderen. De cijfers achter de mensen Jozef Pacolet

Jozef PacoletDe non-profit in België en Vlaanderen. De cijfers achter de mensen

LBC Non-Profit Studiedagen 11- 13 maart 2002, Dworp

Hier komt de non-profit in België en Vlaanderen.De cijfers achter de mensen

Jozef Pacolet

Hoger Instituut voor de Arbeid, Katholieke Universiteit Leuvenwww.kuleuven.ac.be/hiva

Bijdrage aan de LBC Non-Profit Studiedagen11-13 maart 2002, Destelheide, Dworp



Inhoud1. Macro-economische betekenis van de nonprofit

in geldtermen : satellietrekeningen1.1. Cijfers voor België en Vlaanderen1.2. Enige vergelijking in de tijd van de satellietrekening voor gezondheid en welzijn

2. Evolutie in de tijd van de werkgelegenheid in de non-profit sectoren

3. Manpower planning voor diverse beroepen in de non-profit sector

4. Nut van de cijfers



1. Satellietrekeningen• Optiek van de bestedingen : wie

financiert welke ondernemingen om wat te doen?

• Ruimere definitie van ‘non-profit’ indien relevant!

• Noodzaak van functioneel detail, herkenbaar voor de sector, tot op het niveau van voorzieningen, activiteiten.



Markt Primair

Aktiviteiten PubliekPrivéGesalarieerden

Privénon-profit

Zelfstandigenen hunpersoneel

Secundair

Tertiair

Quartair

Quasi - Collectieve goederen

Onderwijs

Collectieve goederen

en

Budget

Vrijwilligebijdrage

De satellietrekening gezondheidszorg



1.1. Cijfers voor België en Vlaanderen. Bestedingen in de non-profit

Referentie: Pacolet J., Marchal A., Van De Putte I., Dewilde S., Verbrugghe K., Strobbe S. (2001), Ontwerp van satellietrekeningen voor de non-profitsector: voor België: de gezondheidssector; voor Vlaanderen: welzijn, socioculturele sector, onderwijs, KBS , Brussel, 506 p



Bestedingen non-profit, 1997, in miljard BEFSector Federaal Gemeen-

schappenLokaal RIZIV Eigen

bijdrageTotaal

Vlaanderen

Onderwijs 51,4 252,3 33,1 50,6 386,0Socio-cultureel

0,4 17,9 36,5 58,4

Welzijn 4,6 52,6 30,3 15,5 32,0 140,8BelgiëGezond-heidszorg

49,6 5,7 44,8 416,5 105,1 618,9

Gezond-heidszorgincl.ROB/RVT

46,9 5,7 79,3 444,0 143,5 719,8



Bestedingen non profit, 1997, in % totaalSector Federaal Gemeen-

schappenLokaal RIZIV Eigen

bijdrageTotaal

Vlaanderen

Onderwijs 13,2 64,9 8,5 13,0 100Socio-cultureel

0,6 31,9 62,8 n.g. 100

Welzijn 3,2 37,5 21,5 11,0 23,4 100

BelgiëGezondheids-zorg

7,6 0,9 7,2 67,3 17,0 100

Gezondheidszorg incl.ROB/RVT

6,5 0,8 11 61,7 19,9 100



Bestedingen non-profit privé/publiek, 1997

Privé VZW Commercieel Publiek Totaal

Vlaanderen

Onderwijs 61,6 nb 38,4 100

Socio-cultureel

49,2 nb 50,8 100

Welzijn 61,4 2,9 35,7 100

België

Gezondheid(metROB/RVT)

27,3 44,1 28,6 100



1.2. Enige vergelijking in de tijd van de satellietrekening voor gezondheidszorg en welzijn



Gezondheidszorg België, 1987-1997

1987 in mia

1997 in mia

index 1987=100

Intramuraal 129.9 187.1 144Extramuraal 130.1 206.9 159Medische goederen 86.2 134.7 156Totaal 346.2 528.7 153in % BBP 6.5 6.1ROB/RVT-sector 40.9 100.9 247Gezondheidszorg incl. ROB/RVT 387.1 629.6 163in % BBP 7.3 7.2RIZIV-middelen 255.1 387 152RIZIV-middelen incl. ROB/RVT 259 444 171



Nominale en reële evolutie van de gezondheidszorguitgaven, België, 1987 - 1997 1987 1997 Gemiddelde

jaarlijksegroei

BBP nominaal 100 164,1 5,1BBP reëel 100 130,3 2,7Gezondheid nominaal 100 153 4,3Gezondheid reëel 100 121,2 1,9Gezondheid incl.ROB/RVT nominaal

100 162,6 5,0

Gezondheid incl.ROB/RVT reëel

100 129,1 2,6



Welzijnszorg Vlaanderen, 1988-1997 1988

in mia1997

in miaindex

1988=100Bejaarden 31,7 71,3 224,6Met huisvesting 23,2 57,5 248,1Zonder huisvesting 7,5 13,1 173,3Zorg voor personen met een handicap 9,8 36,7 375,6Bijzondere jeugdbijstand 3,9 5,8 147,9Kinderzorg en gezinsondersteuning 5,1 12,6 244,4Overig welzijnswerk 5,2 12,3 238,0Totaal 55,7 140,8 252,8in % BBP 1,8 2,8



Nominale en reële evolutie van de welzijnszorguitgaven, Vlaanderen, 1988 - 1997

1988 1997 Gemiddeldejaarlijkse groei

BBP nominaal 100 162,4 5,5%BBP reëel 100 130,4 3,0%Welzijn nominaal 100 252,8 10,9%Welzijn reëel 100 202,9 8,2%



1.3Conclusies• De oefeningen voor het inschatten van economische

betekenis van de non-profit sector in termen van nationale rekeningen betekenen een officiële erkenning van de toegevoegde waarde in de sector

• Het is en blijft in belangrijke mate een sector door de overheid gefinancierd, zodanig dat privatisering nog niet aan de orde is;privatisering in de financiering en privatisering in de organisatievorm dient onderscheiden te worden; zowel tekenen van toenemende overheidsfinanciering als een zich terugtrekkende overheid zijn te observeren

• De expansie is redelijk beperkt in de gezondheidssector, de expansie is substantieel in de welzijnssector maar deze sector blijft op zich een redelijk beperkt deel van de totale economie.



2. Evolutie in de tijd van de werkgelegenheid in de non-profit• Een ruimer perspectief voor de

werkgelegenheid: evolutie van de tewerkstelling in de quartaire sector 1973-1999

• Voor België, Vlaanderen, Wallonië,Brussel

Referentie: Pacolet J., m.m.v. Van De Putte I., Gos E, B. Van Damme en B. Tilleman. (2001), De tewerkstelling in de quartaire sector in België, HIVA-K.U.Leuven, Leuven.



Werkgelegenheid in absolute aantallen voor het Rijk, 1973-1999

1973 1982 1992 1997 1999Landbouw 11 900 11 206 15 678 30 104 31 388Energie 67 900 61 177 36 368 36 486 38 019Industrie 1 018 100 790 909 708 441 636 082 636 607Bouw 253 100 189 327 191 785 184 469 187 633Tertiaire sector 1 020 600 882 336 1 119 948 1 207 982 1 261 984Quartaire sector 688 803 930 430 1 086 795 1 152 175 1 200 625

Totale gesal. werkge-legenheid

3 060 403 2 865 385 3 159 015 3 247 298 3 356 256

Quartaire sector (per deel- en subsector)

Zuiver collectievegoederen

221 969 261 399 278 171 322 551 328 966

Onderwijs 275 306 335 533 347 420 355 007 360 926Quasi collectieve goe-deren

191 377 333 498 461 204 474 617 510 733

Gezondheid 74 475 122 052 152 533 152 439 159 880Sociale sector 78 226 134 106 214 922 227 626 248 558Cultuur 14 371 23 638 33 709 33 886 38 975

Totaal quartaire sector 688 803 930 430 1 086 795 1 152 175 1 200 625

Bron: Eigen bewerking RSZ-gegevens; Pacolet J. (red.),1984, p. 46-50,Nationale rekeningen, 1997, p. 196.



Werkgelegenheidsaandeel van de sectoren voor het Rijk, 1973-1999 (in %)

1973 1982 1992 1997 1999Landbouw 0,4 0,4 0,5 0,9 0,9Energie 2,2 2,1 1,2 1,1 1,1Industrie 33,3 27,6 22,4 19,6 19,0Bouw 8,3 6,6 6,1 5,7 5,6Tertiaire sector 33,3 30,8 35,5 37,2 37,6Quartaire sector 22,5 32,5 34,4 35,5 35,8

Totale gesal. werkge-legenheid

100 100 100 100 100

Quartaire sector (per deel- en subsector)

Zuiver collectievegoederen

32,2 28,1 25,6 28,0 27,4

Onderwijs 40,0 36,1 32,0 30,8 30,1Quasi collectieve goe-deren

27,8 35,8 42,4 41,2 42,5

Gezondheid 10,8 13,1 14,0 13,2 13,3Sociale sector 11,4 14,4 19,8 19,8 20,7Cultuur 2,1 2,5 3,1 2,9 3,2

Totaal quartaire sector 100 100 100 100 100




Werkgelegenheid in absolute aantallen Vlaanderen (ramingen), 1982-1999

Vlaanderen1982 1992 1997 1999

Landbouw 7 513 11 738 26 048 26 783Energie 40 704 20 825 20 471 22 135Industrie 494 615 489 366 447 171 445 626Bouw 106 851 115 442 112 803 114 786Tertiaire sector 421 070 596 191 669 149 707 572Quartaire sector 433 221 526 296 566 625 597 983Totale gesal. werkge-legenheid

1 503 974 1 759 858 1 842 267 1 914 885

Quartaire sectorZuiver collectievegoederen

104 406 118 943 157 962 143 726

Onderwijs 172 855 175 783 135 752 191 756Quasi collectieve goe-deren

155 960 231 570 272 911 262 501

Gezondheid 59 351 78 944 93 290 87 539Sociale sector 61 517 112 101 134 412 129 613Cultuur 8 231 14 736 17 432 18 572Totaal quartairesector

433 221 526 296 566 625 597 983




Werkgelegenheidsaandeel van de sectoren in Vlaanderen 1982-1999 (in %)

Vlaanderen1982 1992 1997 1999

Landbouw 0,5 0,7 1,4 1,4Energie 2,7 1,2 1,1 1,2Industrie 32,9 27,8 24,3 23,3Bouw 7,1 6,6 6,1 6,0Tertiaire sector 28,0 33,9 36,3 37,0Quartaire sector 28,8 29,9 30,8 31,2Totale gesal, werkge-legenheid

100 100 100 100

Quartaire sector(per deel- en subsector)Zuiver collectievegoederen

24,1 22,6 27,9 24,0

Onderwijs 39,9 33,4 24,0 32,1Quasi collectieve goe-deren

36,0 44,0 48,2 43,9

Gezondheid 13,7 15,0 16,5 14,6Sociale sector 14,2 21,3 23,7 21,7Cultuur 1,9 2,8 3,1 3,1Totaal quartaire sector 100 100 100 100

Bron: Eigen bewerking RSZ-gegevens; Pacolet J. (red.),1984,p. 46-50, Nationale rekeningen, 1997, p. 196.



Evolutie van de gesalarieerde werkgelegenheid in België, in aantallen en voltijds equivalenten, 1973-1999

1973 1982 1992 1997 1999A. Werkgelegenheid in aantallenLandbouw 11 900 11 206 15 678 30 104 31 388Energie 67 900 61 177 36 368 36 486 38 019Industrie 1 018 100 790 909 708 441 636 082 636 607Bouw 253 100 189 327 191 785 184 469 187 633Tertiaire sector 1 020 600 882 336 1 119 948 1 207 982 1 261 984Quartaire sector 688 803 930 430 1 086 795 1 152 175 1 200 625Marktsector 2 371 600 1 934 955 2 072 220 2 095 123 2 155 631Totale gesal. werkgelegenheid 3 060 403 2 865 385 3 159 015 3 247 298 3 356 256B. Werkgelegenheid in voltijdsequivalent: veronderstelling 60%*Landbouw 11 833 10 185 14 249 26 738 29 203Energie 67 520 60 391 35 901 35 394 36 331Industrie 1 012 399 776 325 695 377 623 106 621 838Bouw 251 683 186 934 189 361 182 241 185 306Tertiaire sector 994 881 805 749 1 022 737 1 087 667 1 124 680Quartaire sector 636 454 826 706 965 639 1 019 444 1 045 504Marktsector 2 338 315 1 839 584 1 957 625 1 955 146 1 997 359Totale gesal. werkgelegenheid 2 974 769 2 666 290 2 923 264 2 974 591 3 042 863

* Voor de omrekening naar voltijds equivalenten hanteerden de hypothese betreffende degemiddelde arbeidsprestatie van een deeltijds werkende nl. 60%



Tewerkstelling in de marktsector en de non-profit sector 1973-1998

Bron: RSZ

1973

1977

1981

1982

1983

1984

1986

1988

1990

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

(x 1000)

Zuiver collectieve sector Onderwijs Gezondheid Welzijn Andere Marktsector



Evolutie van de gesalarieerde werkgelegenheid in België, in aantallen en voltijdse equivalenten, 1973-1999: indices (1973=100)

1973 1982 1992 1997 1999A. Werkgelegenheid in aantallenLandbouw 100,0 94,2 131,7 253,0 263,8Energie 100,0 90,1 53,6 53,7 56,0Industrie 100,0 77,7 69,6 62,5 62,5Bouw 100,0 74,8 75,8 72,9 74,1Tertiaire sector 100,0 86,5 109,7 118,4 123,7Quartaire sector 100,0 135,1 157,8 167,3 174,3Marktsector 100,0 81,6 87,4 88,3 90,9Totale gesal. werkgelegenheid 100,0 93,6 103,2 106,1 109,7B. Evolutie in voltijdse equivalent: veronderstelling 60%Landbouw 100,0 86,1 120,4 226,0 246,8Energie 100,0 89,4 53,2 52,4 53,8Industrie 100,0 76,7 68,7 61,5 61,4Bouw 100,0 74,3 75,2 72,4 73,6Tertiaire sector 100,0 81,0 102,8 109,3 113,0Quartaire sector 100,0 129,9 151,7 160,2 164,3Marktsector 100,0 78,7 83,7 83,6 85,4Totale gesal, werkgelegenheid 100,0 89,6 98,3 100,0 102,3C. Referentiepunt: evolutie reëel BBP en bevolking op actieve leeftijdReëel BBP (in prijzen van1970,in mia BEF)

1495,9 1661,8 2167,8 2353,7

Index: 1973 = 100 100,0 111,1 144,9 157,3Bevolking op actieve leeftijd (tussen 20 en 64)In aantallen 5 420 246 5 755 840 6 057 922 6 082 751Index 1973=100 100,0 106,2 111,8 112,2

* Voor de omrekening naar voltijds equivalenten hanteerden we de hypothese betreffende degemiddelde arbeidsprestatie van een deeltijds werkende van 60%



Evolutie quartaire werkgelegenheid België, 1973 - 1999 (index 1982=100) 1973 1982 1992 1999

Totaal quartaire sector 74 100 118 130

Zuiver collect. goederen 85 100 106 126

Onderwijs 82 100 104 108

Gezondheid 61 100 125 131

Welzijn 58 100 160 185Socioculturele sector 61 100 143 165

Marktsector 123 100 107 111

Totaal gesalar. tewerk. 107 100 110 117



Evolutie quartaire werkgelegenheid België, 1973 - 1999 (index 1982=100)

020406080

100120140160180200

1973 1982 1992 1999

Onderwijs

Gezondheid

Welzijn

SocioculturelesectorMarktsector



Evolutie gesalarieerde en zelfstandige werkgelegenheid in de gezondheidszorg België, 1973 - 1999 (index 1982=100)

1973 1982 1992 1999

Gezondheid 61 100 125 131

Zelfstandigen 100 160 192Werknemers zelfstandigen 100 137 320

Totaal 100 133 150



Vergelijking evolutie uitgaven en tewerkstelling Gezondheidszorg, België, 1987-1997

Index1987= 100

Nominale uitgaven 153

Reële uitgaven 121Totale werkgelegenheid 122

Gesalarieerde werkgelegenheid 113Zelfstandigen 131Reëel BBP 130



Aandeel private en publieke sector, België

Quartair CES1973 1981 1999 1998

Quartair/non profit

688 803 908 138 1 200 625 1 314 869

% privé 37 38 43 37% publiek 63 62 57 63Engedefinitiequartair/non-profit

466 834 652 764 871 659 780 564

% privé 55 53 59 58% publiek 45 47 41 42


LBC Non-Profit Studiedagen 11- 13 maart 2002, Dworpeu15 be dk de gr es fr ie it lu nl at pt fi se uk is no ch

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90100

110

120

130

140

150

160

170

180

190

200OverheidsadministratieOnderwijsGezondheid en welzijnCultuur en andere

Aandeel van de subsectoren in de quartaire gesalarieerde tewerkstelling in 15 Europese landen (1999), in aantal jobs per 1000 inwoners



2.3Conclusies• De uitbouw van de verzorgingsstaat in de voorbije

kwarteeuw is enige factor die de werkgelegenheid in België op peil heeft kunnen houden, maar de werkloosheid niet heeft kunnen vermijden.

• Private en publieke non profit evolueerden redelijk parallel, de iets sterkere groei van de private non-profit werd veroorzaakt door de sterke expansie van de sectoren waar de private instellingen traditioneel sterk zijn.



2.3Conclusies (vervolg)• De commerciële sector is nog marginaal behalve in die

sector waar hij goed was uitgebouwd (gezondheid), waar toch versterking van dit fenomeen is opgetreden; in sommige andere sectoren is het raakvlak reëel maar er is geen doorbraak.

• Internationaal gezien zit de uitbouw van onze non-profit sector vlak achter de Skandinavische landen en Nederland



3. Manpowerplanning voor de zorgsector en de socioculturel sector3.1. Voor rekening van SFPZ: vraag en aanbod in de zorgsector en socioculturele sector: plus est en vousReferentie: Deschamps M., Pacolet J., Gos E. (1998), Vraag naar en aanbod van zorgberoepen in de Vlaamse Gemeenschap, prognoses tot 2000 en scenario's tot 2010. Deel 4: Werken in de zorgsector - synthese en vooruitblik tot 2010, HIVA-K.U.Leuven, Leuven.3.2. Voor Vesofo: manpower planning: plus est en vous herbekekenReferentie: Pacolet J.,Van De Putte I., Marchal A. , Cattaert G. , Coudron V., Degreef T., Dewilde S. , Strobbe S. ; Verbrugghe K. (2002, te verschijnen), Plus est en vous herbekeken: Manpowerplanning in de zorgsector en de socioculturele sector.



Onderzoeksopzet • Huidige tewerkstelling in de diverse

zorgvormen (vraag naar arbeid)• Arbeidsaanbod; instroom uit onderwijs,

bereidheid om in de sector te werken en te blijven werken

• Detaillering naar allle zorgvormen en voorzieningen

• Detail naar alle beroepskrachten• Prognoses voor de toekomst



WERKVOLUME (VTE) IN DE ZORGSECTOR, VOLGENS BEROEPSGROEPEN ZORGVOORZIENING (VLAANDEREN, ‘95)

Verzor-genden

Verpleeg-kundigen

Onder-houd

Admini-stratie

Log.assistent

Kinesi-therapeut

Para-medici

Opvoe-ders

Maat-schappe-lijk wer-

kers

Andere Totaal

Ziekenhuizen 5 538 25 147 10 285 6 097 577 978 3 365 - 318 8 882 61 187Rusthuizen 8 750 5 984 6 246 1 337 - 234 276 - 960 1 359 25 146Gezins- en bejaar-

denhulp8 797 50 1 606 146 - - - - 424 87 11 110

Gehandicaptenzorg 1 488 361 2 151 687 - 355 430 5 453 266 1 810 13 001Thuiszorg 64 6 771 67 195 - 7 593 4 485 - - 48 19 223Kinderdagverblijven 3 000 495 14 - - - - - 30 - 3 539Socio-culturele

sector0 0 0 185 0 0 0 0 0 708 893

Andere 699 2903 630 125 0 549 5077 1810 2608 6000 20401Totaal 28 336 41 711 20 999 8 772 577 9 709 13 633 7 263 4 606 18 894 154 500PercentageZiekenhuizen 9,1 41,1 16,8 10,0 0,9 1,6 5,5 0,0 0,5 14,5 100,0Rusthuizen 34,8 23,8 24,8 5,3 0,0 0,9 1,1 0,0 3,8 5,4 100,0Gezins- en bej. Hulp 79,2 0,5 14,5 1,3 0,0 0,0 0,0 0,0 3,8 0,8 100,0Gehandicaptenzorg 11,4 2,8 16,5 5,3 0,0 2,7 3,3 41,9 2,0 13,9 100,0Thuisverpleging,

zelfstandigeparamedici enkinesitherapeuten

0,3 35,2 0,3 1,0 0,0 39,5 23,3 0,0 0,0 0,2 100,0

Kinderdagverblijven 84,8 14,0 0,4 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,8 0,0 100,0Socio-culturele

sector0,0 0,0 0,0 20,7 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 79,3 100,0

Andere 3,4 14,2 3,1 0,6 0,0 2,7 24,9 8,9 12,8 29,4 100,0

Totaal 18,3 27,0 13,6 5,7 0,4 6,3 8,8 4,7 3,0 12,2 100,0

Bron: Samenvatting van de overzichtstabellen per beroepsgroep uit deel 1, deel2 en deel 3



1980-1981 1985-1986 1996-1997 2000-2001

Verpleegkundige 5 4,5 5,9 4,1Gekw. verzorgende - 3,4 5,1 5,2HO-kinesitherapeut 0,9 0,7 1,4 0,6Unif-kinesitherapeut 0,5 0,4 0,6 0,5Voedings- en dieetkundige 0,3 0,3 0,3 0,4Ergotherapeut 0,5 0,2 0,7 0,6Logopedist 0,3 0,3 0,5 0,5Medisch labotechnoloog - 0,5 0,3 0,3Farmaceutisch techn. Assistent 0,03 0,1 0,2 0,2Podoloog - - 0,04 0,03Medisch secretaresse 0,3 0,4 0,5 0,5HO-opvoeders 0,3 0,4 1,1 1,2TSO-opvoeders - 0,5 0,3 0,3Psychologisch assistent 0,1 0,2 - -Maatsch. Adviseur 0,03 0,04 - -Maatsch. Assistent 1,5 1,4 - -Maatschappelijke opleidingen - - 3,8 3,8

Totaal 9,8 13,3 20,7 18,2

Evolutie van de aantrekkingskracht van een aantal opleidingen tot een zorgberoep, Vlaamse Gemeenschap, 1980-2001



• De expansie in de zorgsector is de voorbije vijf jaren aanzienlijk geweest, maar in lijn met onze hypothesen (overheidsmaatregelen, nieuwe diensten, nieuwe normen).

• De instroom van zorgberoepen en van verpleegkundigen is aanzienlijk, zelfs al daalde het de laatste jaren. Toch moet elke daling nauwlettend in het oog gehouden worden en moet de instroom voor alle beroepsgroepen in alle sectoren breed gedefinieerd worden, met zowel ruimte voor opwaardering als lager geschoolden.

• De mythe of werkelijkheid van schaarste in zorgberoepen kan de omkadering en het zorgaanbod inperken.

• De kwalificatieverschuivingen hebben zich waarschijnlijk verder gezet en de vraag moet gesteld blijven welke essentieel zijn en welke niet.

3.3. Besluiten en beleidsimplicaties



• Vanuit het onderwijssysteem moeten alle instroomkanalen open blijven, naast verdere differentiëring en opwaardering.

• Opleiding, verdere uitbouw van het onderwijs, brugopleidingen, permanente vorming zijn voor sommige segmenten onderontwikkeld, blijken doenbaar en succesrijk te zijn, en zijn er vaak ook gekomen onder druk van de non-profit sector zelf. Rantsoenering in het onderwijs dreigt nadien rantsoenering in de zorgsector te veroorzaken.

• De arbeidsduurvermindering in de sector is er sneller gekomen dan verwacht. De voorgestelde arbeidsduurvermindering voor oudere werknemers was in onze ogen voorbeeldig voor de rest van de economie en alle leeftijdsgroepen

• De Sociale Maribel overtreft de verwachtingen van jobcreatie met gegeven overheidsmiddelen en gaat gepaard met een werkelijke opstoot in de werkgelegenheid.

3.3. Besluiten en beleidsimplicaties (vervolg)



• Trendvolging in de inkomens in de publiek sector versus de marktsector: indien de hoogconjunctuur had verder geduurd zou dit nijpender geworden zijn maar ook op lange termijn geldt de noodzaak om aantrekkelijk te blijven in loon en arbeidsvoorwaarden

• Differentiële productiviteitsevolutie maakt dat men voor deze zorgsector steeds meer middelen zal moeten vrijmaken: hiervoor moet er een collectieve bereidheid tot betalen bestaan, anders nodigt men zelf uit tot meer private bereidheid tot betalen voor diegenen die het kunnen betalen, en ontstaat een rantsoenerende zorgsector en een duale zorgsector.

3.4. Uitdagingen blijven



• De rijke, één van de rijkste, economie die wij vormen, moet het mogelijk maken dat meer en betere zorg toegankelijk is voor iedereen (hoogwaardige zorg wordt een basisnorm), ongeacht het inkomen. Het is tevens synoniem voor meer en betere jobs.

• Dit dwingt ons permanent ook tot het zoeken naar meer effectiviteit en efficiëntie in de zorg.

3.4. Uitdagingen blijven (vervolg)



4. Nut van de cijfers:

Statistische herkenning=

Maatschappelijke erkenningof

Onbekend =

onbemind

Hier komt de non-profit in België en Vlaanderen. De cijfers achter de mensen Jozef Pacolet

Documents

Transcript of Hier komt de non-profit in België en Vlaanderen. De cijfers achter de mensen Jozef Pacolet