Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

download Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

of 79

Transcript of Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    1/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    FUNDAMENTEN VAN DE ACTUELEEN BEELDENDE KUNST

    New York and Modern Art New York in e kunst en kunst in New york

    De !o"us #an it #ak li$t in NY% ener&ijs e 'eel#or(in$ #an NY in ekunst en hoe kunstenaars o($aan (et het 'eel #an e sta) enaner&ijs e kunst in e sta &el! en het ontstaan #an (usea en$alerie*n+

    De&e sa(en#attin$ #ol$t e ,ower,oints) a! en toe teru$kijken naar e"ursus #an #ori$ jaar Beelene Kunst -- kan hani$ &ijn.

    1. Theoretische inleiding : stedelijkheid,moderniteit en avant garde

    /et (otie! #an e $rote sta en (etro,ool is enor( 'elan$rijk in e$es"hieenis #an e (oerne kunst+ 0elatie tussen steelijkhei en(oerniteit+ Moerniteit han$t sa(en (et (etro,ool) sta en (etro,ool&ijn (et elkaar #er#lo"hten o! (et anere wooren% e (etro,ool is het,oiu( #an e (oerniteit+ Vana! e 12e eeuw &et e #ersteelijkin$ &i"hin en $roeien enkele s,e"i3eke steen uit tot 4(oelsteen5 #an e(oerniteit+ Moerniteit en e (etro,ool 6ur'anity. he''en eeniale"tis"he relatie en 'e7n#loeen elkaar+

    Er is een #ers"hil tussen (oerniteit en (oernis(e%• Moerniteit is e (aats"ha,,elijke "onitie• Moernis(e is e artistieke re8e"tie hiero,

    1.1. moderniteit:

    o(#at #ele 'e$ri,,en%• Ka,italis(e• -nustrialiserin$

    • 9etens"ha,,elijke en te"hnis"he #ooruit$an$o 6De&e sti(uleeren elkaar ook.

    1

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    2/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    anere as,e"ten #an e (oerniteit%• 0ationaliserin$: !un"tionaliteit in het enken) a!wij&en #an het

    'ij$eloo! en (ythes+ ;ok #ers"hillene #or(en #an is"i,linerin$ ine (aats"ha,,ij) het orenen #an e werel) a!&weren #an 'e,aaleenkstro(in$en) <

    o  Tayloris(e% taylor ,ro'eere het ar'ei ,er!e"t te (aken) heta!(eten #an het ar'eis,ro"es+ Kunstenaars $in$en hier ookins,iratie uithalen in e jaren 5=>+ B#+ Eisenstein

    o Dis"i,linerin$ 6Fou"ault% een (aats"ha,,ij ie alles orent isieaal.

    • ;ntwortelin$: niet lan$er #er'onen aan ??n ,laats) $een$e'onenhei (eer+ 9e woren #ree(elin$en #oor elkaar in e$rootsta+

    Ver#ree(in$: 6"!r+ Mar@. ar'eier #er#ee( #an &en ,rou"t)#er#ree(in$ is een essentiele "onitie $eworen # (oernesa(enle#in$ o! "!r+ 9irth% so"ioloo$: hoe $roter e sta) hoe (eer(ensen 'ij elkaar) hoe $roter e #er#ee(in$

    • -ni#iualiserin$%o  Tnnies (aakte het oners"hei tussen e(eins"ha!t 6klein

    or,) $rote !a(ilie) $e(eens"ha,. esells"ha!t 6sta)(e"hanis"he #er'anen) kern$e&in) #eel #erhui&en) nieuwe(anier #an werken en o($aan (et e (aats"ha,,ij.+

    /et is een &eer a('i$u $e$e#en (et #ele te$enstellin$en+ Al e&eas,e"ten &ijn ook rele#ant #oor e (anier waaro, e (oerne sta in#ers"hillene kunsten woren #oor$estel+

    De&e nieuwe $rootsteelijke o($e#in$ $aat ook $e,aar (et nieuweo,tis"he sensaties+ Bij#oor'eel% arijs #an /auss(an1+ arijs was een(ieleeuwse sta tot tot na,oleon ---+ De&e $in$ &i"h ont,o,,en totso"ial en$ineer sa(en (eet &n re"hterhan /auss(ann+ De&e (an &alarijs een $roni$e !a"eli!t $e#en+ Dwars oor Mieleeuwse sta $aat(en $rote 'oule#ars trekken+ Dit "ree*rt nieuwe #isuele sensaties+ De$rootsta is ook een !eno(een #an o,eensta,elin$ #an (ensen)

    $e'ouwen) !un"ties)<

    1.2. modernisme

    /et (oernis(e is een #er&a(elnaa( #oor #ernieuwene stro(in$en ine kunsten en e westerse (aats"ha,,ij #ana! het ein #an e 12e eeuwtot en (et e eerste hel!t #an e =>e eeuw+ De ter( wort $e'ruikt #ooreen "ulturele 'ewe$in$ ie #ooral na e Eerste 9ereloorlo$ in #er&etko(t te$en e traitionele o,#attin$en en #or(en #an kunst+-n e s"hilerkunst was al sins het arijse Le Salon es 0e!us?s uit 1GHIeen #ernieuwin$ o, $an$ $eko(en (et e i(,ressionisten) ie een ei$en

    1 Bijla$e 1

    =

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunsthttps://nl.wikipedia.org/wiki/Maatschappij_(sociologie)https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_Wereldoorloghttps://nl.wikipedia.org/wiki/Schilderkunsthttps://nl.wikipedia.org/wiki/Salon_des_Refus%C3%A9shttps://nl.wikipedia.org/wiki/Impressionismehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Maatschappij_(sociologie)https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_Wereldoorloghttps://nl.wikipedia.org/wiki/Schilderkunsthttps://nl.wikipedia.org/wiki/Salon_des_Refus%C3%A9shttps://nl.wikipedia.org/wiki/Impressionismehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Kunst

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    3/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    JsalonJ inri"htten o(at &e (et hun werken $ewei$er weren o, heto"i*le arijse salon+ -n e =>e eeuw #allen ook kunststro(in$en alse@,ressionis(e) aa) ku'is(e en surrealis(e oner (oernis(e+

    Van eens$e&inhei in stan,unten was ei$enlijk oner e (oernisten

    $een s,rake+ So((i$e (oernisten &a$en &i"h&el! als onereel #an eenre#olutionaire "ultuur) (aar e (eesten waren a,olitiek+ Aneren we&en$ewoon e (assa"ultuur a! #anuit een "onser#atie! stan,unt+ So((i$enstelen an weer at het (oernis(e in e kunst !un"tioneere ten'ehoe#e #an een elite"ultuur ie e rest #an e 'e#olkin$ uitsloot+

    Moernis(e is een 'ree a#ant$aristis"he 'ewe$in$ #an e eerste hel!t#an e =>e eeuw+ Men &o"ht antwooren o#er e aar #an e kunst en het

    le#en+Ken(erken #an het (oernis(e &ijn% e@,eri(enteel)rai"aal) reay(ae) ,ri(itie!) internationaal)e@,ressie#e waarhei) kunst en kunstnij#erhei en hetoner'ewust&ijn+

    1.3. drie belangrijke theoretici (Simmel, Benjamin enKracauer

    1+I+1+ Si((el eor$ 61GG121G.

    9erken% hee!t een 'oek $es"hre#en o#er e 3loso3e #an het $el)

    essays o#er e kleinste in$en uit het a$elijkse le#en (aar &ijn'elan$rijkste werk 6#oor e&e "ursus. is het werk waarin hij eo,tis"he sensatie #an e sta ,ro'eert te theoretiseren+ -n e$rootsta 6 or,. woren we $e"on!ronteer (et een#oorturene stroo( aan &intui$lijke ,rikkels+ Dat le#en in ie $rotesta $aat $e,aar (et een o#ersti(ulatie #an e &intui$en+ Eeno#eronerin$ #an ,rikkels+ -e(an ie in e $rote sta woont hee!teen soort Blas!. Een houin$ ie noi$ is o( te o#erle#en) eene!ensie(e"hanis(e+ Dit als 'es"her(in$ te$en e o#ersti(ulerin$+Mensen en o($e#in$ (oet je kunnen ne$eren) o( e (assa,rikkels wat te reu"eren (oet je kunnen ne$eren) an krij$ je een

    Blas?attitue+ 6Anekote% "ro"oile unee #oor het eerst in New York) wil aan ieereen $oeiea$ &e$$en.+

    1+I+=+ 9alter Benja(in 61G2= 12>.

    I

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Parijse_salonhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Expressionismehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Dadahttps://nl.wikipedia.org/wiki/Kubismehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Surrealismehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Massacultuurhttps://nl.wikipedia.org/wiki/20e_eeuwhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Parijse_salonhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Expressionismehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Dadahttps://nl.wikipedia.org/wiki/Kubismehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Surrealismehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Massacultuurhttps://nl.wikipedia.org/wiki/20e_eeuw

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    4/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    Bij het le#en in een $rote sta is e sho"ker#arin$ een nor(+ in arijs'e$on hij (et Das assa$en9erk) &ijn $rote stuie naar e wortels#an e twinti$steeeuwse "ultuur in het arijs #an e ne$entieneeeuw+ Een stuie o#er ,arijs als sta #an e 12e eeuw+ Dit werk iseen woors,elin$ naar e ,assa$es) e winkels) (aar ook naar het

    !eit at e tekst is o,$e'ouw uit ,assa$es+ ;ok introu"eert hij het'e$ri, 4!antas(a$orie5+ /et ka,italis(e weet koo,waren #oor testellen als !etisjes+Din$en in etala$es) s,ots ero,) uitstalra(en) winkel$allerijen alste(,el #an het koo,waar en et"etera+ Dit 'ren$t ook een nieuwe)$e7nustrialiseere 'eel"ultuur (ee) e ho$e kunst $aat hier o,in$aan nieuw soort kunst+ Dit is sa(en tot ontwikkelin$ $eko(en(et e $rootsteelijkhei+ Er ontstaat een nieuw soort #an #isuele"ultuur+ 6Die tij ook ontwikkelin$ #an $rootwarenhui&en.+ Er is een$einustrialiseere #isuele "ultuur+ ;ok o,ko(st #an e 3$uur #ane 8aneur 6"!r+ Bauelaire) eerste ie e (oerne sta als ethis"hinteressant &al 'es"houwen. oor he( 'es"hre#en+ Flaneur is#ol$ens 9alter een historis"h 'e$ri,) al #an #oor het/auss(annis(e+ 9anelen &oner oel) het wanelen is het oelo, &i"h+ De 8aneur is letterlijk een historis"h ,ersona$e ron e jaren I> 6'ur$er"ultuur oner Louishilli,e in arijs. en te$elijk eenalle$orie #an hoe (en #anuit kunst naar e werel kijkt+ Voor'eel%(et een s"hil,a an e lei'an wanelen als a!keer #oor esteelijke snelhei+ 8aneur is ie(an ie kijkt en 'ekeken wort+Daaro( ook $een #rouwen als 48aneuse5) &ou aan ,rostitutie oenenken+

    1+I+I+ Sie$!rie Kra"auer 6 1GG212H./ij ha #eel res,e"t #oor Si((el eor$+ Kra"auer'ekritiseere) re"enseere en analyseere o, #ele$e'ieen als "ir"ussen) !oto$ra3e) 3l(s) re"la(e(aken) toeris(e) e layout #an steen en ans+

     

    Oua 3loso3e kan hij 'ij e Frank!urters"hule$ereken woren+ De&e theoreti"us introu"eerehet "on"e,t #an #erstrooiin$Pistra"tion% on&e

    (oerne "ultuur wort $eo(ineer oor e #erstrooiin$+ ;! (etanere wooren een on$e"on"entreere (anier #an kijken o!

    waarne(en+ Dit is een 'lik ie e (oerne kunst noi$ hee!t+ -n eA#ant are 'ij#oor'eel (et (onta$e+ Dit "on"e,t ha &owel een,ositie#e als ne$atie#e 'ijklank+ ositie!% een #rije (anier #an kijken)een (eer ,roletaris"he (anier+ De&e (anier #er#an$t e"onte(,latie#e (anier #an kijken ie ei$en was #oor e rijken) e&ekonen i((ers e tij ne(en o( een uur naar een werk te staren+;ok 'es"hree! Si$!rie het (assaorna(ent% on&e ka,italistis"hesa(enle#in$ rin$t 'innen in e "ultus en "ultuur+ /eel #eel kunst&al) i,# &i"h a! te keren te$en e lo$i"a #an e !a'riek) e&e lo$i"ao#erne(en+ Een #oor'eel hier#an &ijn e tiller $irls= 612=H.)anseressen ie syn"hroon ansen+ /et is een "ultuur #an e@a"t

    = Qie 'ijla$e =

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Cultuurhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Cultuur

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    5/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    (eten) #an (eten en #an het ar'eis,ro"es $einte$reer in ekunst en entertain(ent+ De lo$i"a wort $eo(ineer oor e

    (assa"ultuur+ Dat (assaorna(ent &or$t er ook#oor at e (enselijke 3$uurPini#iu$ereu"eer wort tot een $eo(etris"he

    eenhei) o,$eno(en in een $eheel+ -n 12I>,u'li"eere Kra"auer Die An$estellten+ /etartikel $a! een kritis"he kijk o, e nieuwe klassewerkne(ers ie toentertij ontstonen+ De $roe,

    ie hij 'ekritiseere waren e kantoor en a(inistratie'anen ensalesa!elin$en+ Vol$ens Kra"auer waren &e s,iritueel ar( enna(en &e a!stan #an $ewoontes en traities+ Qe &o"hten als hetware hun Jtoe#lu"htJ in e Ja8eiin$sinustrieJ) #oor onts,annin$ en#er(aak+

    1.".#oderne cultuur

    -n 12e eeuw $in$en e -(,ressionisten ook al #ersteelijkte $e'ieen alsonerwer, ne(en 6in "ontrast (et e e"ht lanelijke $e'ieen #an e0o(antiek o! e !o"us o, ar'ei #an het 0ealis(e.+ Bij e -(,ressionisten$in$ e ,rou"tie kwantitatie! stij$en o(at &e e #lu"hti$hei) hettijs'e,aale) a!hankelijkhei #an 1 'lik in 'eel wouen 'ren$en 6&oalse 8aneur. 'ij e arijse Bour$oisie+ ;ns lijkt it nu rust$e#en) o(at weal anere kunst en rukte $ewoon &ijn) (aar toen kwa( it aan als eensho"k+

    Kunst waarin alles #lu"hti$ lijkt) alles lijkt in 'ewe$in$ te &ijn• -n e loo, #an e #roe$e =>ste eeuw was e sta o(inant in ekunst 6&owel ,ositie! als ne$atie!.

    • Moerne "ultuur &owel $e&ien als es"a,is(e ener&ijs) en alsassi(ilatie #an sho"k(e"hanis(e en (assaorna(ent aner&ijs

    • De (oerne "ultuur is $elijk aan een ,o,ulaire "ultuur 6"ine(a),ret,arken) "oney islan.  Coney -slan was een enor( ,ret,ark+Dit ,ark is een (ooie illustratie #an e theorie #an Si((el)Benja(in en Kra"eau sa(en+ Er is een intensi3"atie #an e in$enie in e e"hte sta ook aanwe&i$ &ijn+ De&e in$en woren$ei(iteer) ook e o#er,rikkelin$ wort $ei(iteer+ Bij#oor'eeleen attra"tie #an een wolkenkra''er ie in 'ran staat+

    • De (oerne "ultuur is ook te #inen in e kunst #an e A#antare

    $et moderne stedelijke landscha% is een belangrijkmotie& in de moderne kunst''

    Illustratie: enkele artiesten

    1++1+ eor$ ros& 6'ijla$eneel I.9as een ,a"i3st naat hij $ewei$er wer o( (ee te #e"hten in e

    oorlo$+ /ij stele o, karikaturale wij&e het (ilitaris(e) es"hijnheili$e 'ur$erlijke (oraal en e ontreerin$ in e

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Werknemerhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Traditiehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Militarismehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Werknemerhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Traditiehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Militarisme

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    6/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    $rootsteelijke sa(enle#in$ aan e kaak+ De Na&i5s &a$en &ijn werkals entartete kunst+ ;ner in#loe #an het ku'is(e 'ra"ht hij &owelin &ijn $ra3s"h werk als o, &ijn s"hilerijen i#erse kleine ta!ereleno, een ,lat #lak sa(en) o( een 'eel te $e#en #an het,ane(oniu( 6"haos) lawaai) rukte. #an &ijn tij+ Qijn werken &ijn

    een ,er!e"te illustratie #an Si((el) e sta als ,lek #an sti(ulus+eor$ ros& was ook $e!as"ineer oor !oto$ra3e+

    1++=+ Frans Masereel 6'ijla$eneel .• Net als ros& een ,a"i3st) (aar ook so"ialist+ 9as een Vlaa(se

    $ra3"us en houtsnijer+ Als ,a"i3st resieere hij in Qwitserlantijens e oorlo$ waar hij in "onta"t kwa( (et e Franse enQuris"he strekkin$en #an het Daa7s(e+

    /et (oerne le#en in e $rote steen tijens e eerste hel!t #an e

    =>ste

     eeuw is oor he( in houtsneen wee$e$e#en% een 'oek uit 1>>houtsneen% LA V-LLEPD-E STADT 612=.+ /et &ijn #erstikkeneweer$a#en en oet &eer enken aan e "ity sy(,hony5s 6"!r+ -n!ra.+-n e houtsneen hee!t hij e i(,ressies #an e $rootsta weer+ /ij"ontrasteert #aak interieur en e@terieur+ /ij ,ast e lo$i"a #an 3l(sen ro(ans toe+

    2. #etro%ool en historische avant gardes (11)*13)

    A#ant$are #erwijst in het al$e(een naar een $eneratie jon$ekunstenaars ie (et nieuwe #or(en e@,eri(enteren+ /et Franse woora#ant$are 'etekent letterlijk #oorhoee) waar(ee wer #erwe&en naareen $roe, solaten ie ter #erkennin$ #ooruit weren $estuur tijens eoorlo$+ De ter( a#ant$aris(e wer #oor het eerst $e'ruikt #oor een$roe, "ontro#ersi*le kunstenaars #an links,a"i3stis"he si$natuur) ie in121H 'ijeenkwa(en in het Ca'aret Voltaire te QRri"h o( aar e eersteaa7stis"he #oorstellin$en te $e#en+ /et "on"e,t a#ant$are wer een(eta!oor #oor het #ernieuwene werk #an kleine $roe,en intelle"tuelen o! kunstenaars ie #oor e $rote (assa uitlie,en+ -n e =>e eeuw 'enoe(e

    (en &o alle kunst#or(en ie #ooruit snelen (et re#olutionaire 'eelenen iee*n+ +e %eriode tot 13) ordt ook el de historische avant*garde genoemd. /istoris"he A#ant are 6'e$onnen "a+ 121>. is niet$elijk aan e a#ant$are5s o! #ernieuwin$en uit anere ,erioes+/istoris"he a#ant $are5s rea$eren te$en #roe$ere stijlen) 'eenkennieuwe #or(en en rea$eren te$en ,rin"i,es 6oen us aan ,olitiek.+

    • Qe $aan) net als 'ij e ,o,ulaire "ultuur) e "ultuur #anhy,ersti(ulatie en sho"k ei$en (aken+

    • Qe $aan 'ewust een artistieke #ertalin$ (aken #an (assaorna(ent•

    aan ins,iratie halen 'ij e rui(te en het #lie$tui$• De sta lijkt in 'ewe$in$

    H

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Kubismehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Cabaret_Voltaire_(dada)https://nl.wikipedia.org/wiki/Zurich_(Nederland)https://nl.wikipedia.org/wiki/Dada%C3%AFsmehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Metafoorhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Kubismehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Cabaret_Voltaire_(dada)https://nl.wikipedia.org/wiki/Zurich_(Nederland)https://nl.wikipedia.org/wiki/Dada%C3%AFsmehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Metafoor

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    7/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    • ;ok 'ij&oner $e!as"ineer oor e wolkenkra''er 6(aar% &ehe''en it niet in Berlijn) $aan &i"h us $aan ins,ireren o,raio,alen.

    Illustraties van het bovenstaande

    • Bijla$e % De straat rin$t het huis 'innen 6 La straa entra nela"asa. 61211. U('erto Bo""ioni+ er!e"t #oor'eel #an e sta also#ersti(ulatie 6ka!t #oor een 'oek #an Si((el.+ De sta lijkt teansen en te wankelen oor e o#ersti(ulatie+

    • aul Citro*n% Metro,olis 612=I. % De !oto(onta$e was 'elan$rijk 'ije "onstru"ti#isten o( e sta als ,laats #an $esels"ha!t aan tetonen) als or$anis"he so( ie (eer is an enkel het $eheel+Monta$e ook #an 'elan$ 6'innen "onstru"ti#is(e.+ Benja(in &a$

    hierin een (ethoe o( het sho"kee"t weer te $e#en oor e'rokstukken uit e realiteit+ /et !as"inerene is at er e"hte'rokstukken in e werken &itten 6e #ers"hillene la$en #anrealiteit.+De (onta$e #at alle a,arte inrukken sa(en (aar o#erstij$t het$eheel+ e ha hier letterlijk 'rokstukken 6niet alleen in e &in #an4eel #an e sta en $eheel5. uit e realiteit% kranten) < /ieroorkrij$ je #ers"hillene ni#eau5s #an werkelijkhei+ Later siere itwerk e "o#er #an ??n #an Si((els werken) o#er e #ers"hillenestraten in arijs) NY en Milaan+

    • usta# Klutsis% yna(i" "ity 61212. &ie re"hts% Ditwas e eerste "onstru"ti#istis"he !oto(onta$e+/et $aat o#er 'ouw#lakken) ko(t oor &ijnintresse in e 4kunstenaar als in$enieur5+ Deor$anis"he sa(enhan$ #an (ens en (a"hine+

    • Moi #er% Maakte een !oto'oek o#er arijs+ Dit &ijn $een (onta$es(aar !oto5s (et (eer#oui$e 'eli"htin$) hij $in$ us 4(onteren5 ine "a(era &el!+ De 'eelen &ijn o, &i"h&el! niet s,e"iaal (aar het ise ori$inele (anier #an s"hikkin$ en layout at het !oto'oek &oi"onis"h (aakte+

    • MoholyNa$y 6$e!as"ineer #oor wolkenkra''ers) in 'erlijn nietaanwe&i$ us raiostations.

    • osae"ki) 0o"henko)++

    2.1.-merikanisme van euro%ese avant*garde

    Fas"inatie #oor A(erika) het lan #an e (oerniteit+• Belan$stellin$ #oor e (assa"ultuur 6ja&&) hollywoo) 'oksen)

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    8/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    • New York wort $e&ien als (oel #oor e (oerniteit) arijs was ehoo!sta #an e 12e eeuw+ New York &al e hoo!sta woren #ane =>ste eeuw+

    0on 12>> ko(en er #ele uit$e#ers o, ie 'oeken ,u'li"eren o#er New

     York+ New York is aar waar roo('eelen woren $e"ree*r en$erealiseer+ Dro(en en te"hnolo$ie $aan han in han+

    Voor'eel #an &o een 'oek% elirious New York+ ;, het eine% story o! the,ool 6'ijla$e H. #an Koolhaas+ Een rij#en &we('a #oor ar"hite"ten iee SU willen ont#lu"hten+ -n e jaren 5> ha ieereen $enoe$ $ekre$en#an e o#er#loe aan (ani!esten #an kunstenaars en ar"hite"ten) us$in$ (en er $ewoon o, los 'ouwen &oner eni$e uitle$+ -n NY wort ushet roo('eel #an e (oerniteit $erealiseerP$e,roje"teer+Dit illustreert hij aan het eine #an het 'oek (et een ,ara'el+ Story o! theool $aat ero#er at e russen #an SU we$ wouen naar NY (# #an een&we('a+ Als &e alle(aal naar Moskou keken en an er &o$e&e$ naartoeroeien $in$ e 'oot a"hteruit+

    3. e /ork and #odern -rt: inleiding

    New York "ity% wat is New York City% 'ron@) Oueens) Brooklyn) Statenislans an Manhattan+

    3.1. 0ntroductie:

    I suppose that is the thing about New York. It is always a little more than you had hoped for. Each day there is so de!nitely a new day. "Now we#llstart over" it seems to say every morning "and come on , let's hurry like

    anything.$ %ondon is satis!ed &aris is resigned but New York is alwayshopeful. Always it believes that something good is about to come o' andit must hurry to meet it . (here is e)citement ever running its streets.

    Each day as you go out you feel the little nervous quiver that is yourswhen you sit in the theater *ust before the curtain rises. +ther places may 

    give you a sweet and soothing sense of level, but in New York there isalways the feeling of "-omething#s going to happen." It isn#t peace. ut you know you do get used to peace and so /uickly. And you never get 

    used to New York.

    • Fil(!ra$(ent a(es Nares% ST0EET =>1I% het oet je e (ensen&ien) je kan kijken naar ie (ensen je staat er'ij stil+ /ij #ertraa$t e(ensen &oat je &e kan &ien+ Dit is ook wat kunstenaars 6'#% sloan.&ullen oen+ Qe willen jullie e (ensen laten &ien+

    • Bill'oar lee$ 'e #an Feli@ on&ale&torre&% 1221+ De inti(iteit+New York is &oani$ 'e'ouw) je oet uw $orijnen o,en en kan

    $ewoon in een anere ka(er kijken in e 'lok re"hto#er u+ /ier een

    G

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    9/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    !oto #an &ijn 'e) e artiest le$t e !o"us o, #oyeuris(e eninti(iteit+

    • E(,ire state 'uilin$% 12I>+ e'ouw tijens e $rote e,ressie+ Dekleuren #eraneren naar(ate e $e'eurtenis+ /et is het i"oon #oor

    wat New York is+

    • New York is ook een sta #an "ontinue #eranerin$+ Van hori&ontalenaar #erti"ale sta+

    Nei$'orhoos% &al 'elan$rijk &ijn in e&e lessen+De lower east sie+ De uitsers waren e eerste o( &i"h er te settelen+Maar in 12> was er een 'oo ie in 'ran s"hoot (et (eer an 1>>>oen+ /ieroor #erlieten #ele joen ie Lower East Sie+

    I+=+ -rrival

    Illustratie0s 12ie powerpoint voor meerdere afbeeldingen3

    •  a"o' 0iis Fi#e "ents a s,ot 61GG2. &ie 'ijla$e % 9as een !oto$raa!en was $e7nteresseer in e sle"hte le#enskwaliteit #an etene(ents waar e (i$ranten (oesten le#en+ Qijn !oto5s weren$e,u'li"eer en s"hokte #ele (ensen+ Er kwa( een 6kleine.#eranerin$ #an e tene(ents als $e#ol$+ -n &ijn 'oek toont hijsy(,athie (aar 'enoe(t &e ook wel als aners% 'elow hu(an6toont e #ers"hillen aan.+ etrokken o, Bayar Street% #oor "ent

    konen werk(ensen hier sla,en+ a"o' 0iis #roe$ nooit toeste((in$#oor een !oto) hij o,ene $ewoon e eur en ha een "a(era en8itla(, aan+ ;ok #rouwen en kineren) konen $een nee &e$$ente$en e !oto+

    • Annie L-N% 'ijla$e G % Foto$ra!e #an Chinatown) !oto$ra!eren #an e"onities+ o"u(entairekarakter (aar ook kunst) !oto$ra!eren #ane !eiten

    • Lewis /ine: na( !oto5s #an e e(i$ranten #an Ellis -slan+ Na(

    !oto5s #an e !a(ilie5s toen &e aankwa(en o, &oek naar !a(ilie o!#erloren 'a$a$e+ /ij nee(t !oto5s #an e ini#iuen ie aanko(enuit anere lanen) in hun traitionele klein$+ De naa( ont'reekt(eestal) hij wil &e lan$s een kant 4(enselijkhei5 $e#en) (aar aane anere kant nee(t hij het hen ook a! oor hen naa(loos a! te'eelen+

    • Ali"e Austen% &e is er$ on$ewoon+ Qe woone in staten islan en was#an $oee stan+ Qe $aat e anere kant an /ine !oto$ra!eren+ Een#rouwelijke !oto$ra!e is on$ewoon) (aar &e oet het o(at &e $elen tij hee!t+ Qe liet #eel o"u(entatie a"hter o#er haar le#en in e$oee stan+ Een heel aner le#en an e e(i$ranten+ Qe na( ook!oto5s #an uarantine islan: e e(i$ranten kwa(en toe en aar

    2

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    10/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    weren &e $e"ontroleer o, e#entuele &iektes o! #er&or$ toen eriets was 6hon$er) $e'roken 'enen)++.+ &e hiel #an haar "a(era) ietoen heel &waar was+ ;ok na( &e !oto5s #an (ensen o, /esterstreet 6"!r+ Luks.+ Qij !oto$ra!eert ire"t) &e staat re"ht #oor haaronerwer,+ Ali"e Austen $in$ &el! (et haar &ware "a(era naar

    /ester Street+ Er is een #ers"hil tussen Sloan ie &e s"hilere enAusten ie &e !oto$ra!eere+ Qij nee(t e !oto (eteen 'ij haaronerwer,) een ire"te 'lik+ De s"hilers #eraneren e#ers"hillene sna,shots wat) enken er wat o#er na eer &e het o,hun ka(er s"hileren+ De relatie onerlin$ is ook aner+ Qij woonthier niet) is rijk+ SLoan en aneren wonen er wel 'ij 6(aar rijker anhen en $eleerer. (aar he''en er ire"tere 'an (ee) $een'uitenstaaners+

    •  0 na( oue !oto5s #an ,atienten en ,ro'eere e lo"atie on$e#eerteru$ te &oeken en ,lakte o, ie ,laats !oto5s #an e (ensen+ B#%ka(er (et &i"ht o, #rijheis'eel% was e ka(er #an e ster#enen(et een (ooi uit&i"ht) &ouen us nooit New York &ien+

    • Shi(on Attie% her$e'ruikte !oto5s #an $ee,orteere joen en 're"ht&e teru$ naar hun ,laats+

    • 9alkin$ New York% waaro( &o $rootW 9e #erwijnen in e (assa+ Als je o#er het werk loo,t (erk je het &el! niet 6o(at het &o $root is.(aar at is net het ,unt+ Net &oals in e (assa (erk je ook nietieereen o,+

    ". The ashcan school

    De naa( ko(t #an een e@,ositie in ,hilael,hia+ Een $roe, #an (annenie sa(enhin$en+ 9e noe(en &o ook wel 4the G5+

    • eor$e 'ellows• 9illia( $la"kens• 0o'ert henri

    • eor$e luks• E#erett shinn•  ohn sloan

    Qe (aken a!'eelin$en #an New York+ De Ash"an S"hool) ook wel 'ekenoner e Ash"an s"hool) the Ei$ht o! Youn$ Art) was #roe$er e s"hool#oor het A(erikaanse realis(e en ontston ein 12e eeuw in hilael,hia+Be$in =>ste eeuw #erhuisen #ele s"hilers #an hilael,hia naar New York+ De $roe, haale &ijn ins,iratie #ooral uit e sta+ Qo s"hileren &ijar(e 'uurten en het $ewone a$elijkse le#en in een sta+ De $roe,

    ken(erkte &i"h in het $e'ruik #an !elle (aar intie(e kleuren en was'e7n#loe oor s"hilers uit e 12e eeuw) &oals Manet) Dau(ier) a#arni)

    1>

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Philadelphia_(Pennsylvania)https://nl.wikipedia.org/wiki/New_York_Cityhttps://nl.wikipedia.org/wiki/New_York_Cityhttps://nl.wikipedia.org/wiki/%C3%89douard_Manethttps://nl.wikipedia.org/wiki/Daumierhttps://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gavarni&action=edit&redlink=1https://nl.wikipedia.org/wiki/Philadelphia_(Pennsylvania)https://nl.wikipedia.org/wiki/New_York_Cityhttps://nl.wikipedia.org/wiki/New_York_Cityhttps://nl.wikipedia.org/wiki/%C3%89douard_Manethttps://nl.wikipedia.org/wiki/Daumierhttps://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gavarni&action=edit&redlink=1

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    11/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    uys en Forain+ Velen #an haen in arijs $estueer o! $ereis naararijs en waren o, e hoo$te #an e i(,ressionisten) #anaar at e'eelen wat #an e i(,ressionistis"he stijl (eehe''en+ De 'ijnaa( theEi$ht slaat o, e a"ht kunstenaars ie e s"hool sti"htten+ De&e waren0o'ert /enri) Arthur B+ Da#ies) Mauri"e rener$ast) Ernest Lawson)

    9illia( la"kens) E#erett Shinn) ohn Fren"h Sloan en eor$e Luks+ Theei$ht $roeien later uit tot e As"h"an s"hool en waren e $ronle$$ers#oor het A(erikaans 0ealis(e+ Qij he''en sins het ontstaan e"htersle"hts ??n keer sa(en hun werk tentoon$estel) at was in 12>G in eMa"'eth allery+ -n 121 raakte 9illia( ro,,er 'etrokken 'ij e&es"hool+ De naa( Ash"an 'etekent in het Neerlans ,rullen'ak+ De $roe,ha #oor e&e naa( $eko&en uit ,rotest te$en e ar(oee+ Qe werktennet in een tij (et #ele ra(,en '#% 'ranen+ ;ok een tij #an sle"htewerko(stani$heen+ De&e artisten waren heel ,olitiek) #ooral o, so"iaal#lak+

    Illustratie: 4ebeurtenis%•  Trian$el Shirtwaist 3re 6&ie 'ijla$e 2.% e'ouw waar #ooral -talianen

    en jon$e oose (eisjes 6#ooral 0ussis"h. werkten in e I 'o#enste#erie,in$en ie nu #an NYUni#ersity is+ Er 'rak eens een #uur uiten &e konen er niet (eer uit+ Velen oor rook 'e#an$en en (ensenie uit het raa( s,ron$en+ Dit leie wel tot la'ourre!or(s enre$els ron kinerar'ei+ /et $rootste eel #an e (ensen #an elower east sie werkte o, &ijn ei$en a,,arte(entje ook no$ oorin$en '#+ kleij te (aken 6e&e ko(en ook in e s"hilerijen #an eash"an #oor.+ No$ elk jaar herenkin$ oor NYU en so(s oor $rote

    $roe,en ie kleij 6$oekoo,. toonen+ Na(en #an o#erleeneno,$es"hre#en o, ie kleij &oat &e niet $ewoon we$wer,(ensen&ouen woren+

    ".1. ohn Sloan

    le$t e !o"us o, e (ensen 6itt e #ori$e s"hilerijen in e ,,t ie (eere !o"us o, het ,ark le$en en o, e $e'ouwen) a"ae(is"h.+ -n eash"an s"hool &ijn e (ensen heel 'elan$rijk+ hij s"hilere #ooral s"enesuit het new yorkse le#en #an allea$+ /ij $a! les aan Bellows en /o,,er+

    Qijn werk wer sterk 'ein#loe oor #an $o$h) (atisse en ,i"asso+ De$roe, 6ash"ans"hool. re'elleere #ooral te$en e a"ae(is"he kunst enri"htte &i"h o, e #ul$ariteit #an het $rauwe le#en #an allea$+ Veel #an&ijn werken he''en een so"iale onertoon+ ;,#allen in &ijn werken is het$e'ruik #an het raa( als #enster naar een anere werkelijkhei+

    illustraties

    • 0e"ruitin$% kijk naar e li"haa(staal) #ers"hil in houin$) e#rouwen #ana"hter)<

    •  The return !ro( toil% &e waren e hele a$ aan het werk) &e &ijn

    sin$le en werken in e !a'rieken+ 9aar $aan &e naartoeW Naar een'ar) &e $aan uit+ /ij #int ook #reu$e in e (ensen ie hij s"hilert)

    11

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Constantin_Guyshttps://nl.wikipedia.org/wiki/Jean-Louis_Forainhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Bijnaamhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Robert_Henrihttps://nl.wikipedia.org/wiki/Arthur_B._Davieshttps://nl.wikipedia.org/wiki/Maurice_Prendergasthttps://nl.wikipedia.org/wiki/Ernest_Lawsonhttps://nl.wikipedia.org/wiki/William_Glackenshttps://nl.wikipedia.org/wiki/Everett_Shinnhttps://nl.wikipedia.org/wiki/John_French_Sloanhttps://nl.wikipedia.org/wiki/George_Lukshttps://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Macbeth_Gallery&action=edit&redlink=1https://nl.wikipedia.org/wiki/William_Gropperhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Prullenbakhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Constantin_Guyshttps://nl.wikipedia.org/wiki/Jean-Louis_Forainhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Bijnaamhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Robert_Henrihttps://nl.wikipedia.org/wiki/Arthur_B._Davieshttps://nl.wikipedia.org/wiki/Maurice_Prendergasthttps://nl.wikipedia.org/wiki/Ernest_Lawsonhttps://nl.wikipedia.org/wiki/William_Glackenshttps://nl.wikipedia.org/wiki/Everett_Shinnhttps://nl.wikipedia.org/wiki/John_French_Sloanhttps://nl.wikipedia.org/wiki/George_Lukshttps://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Macbeth_Gallery&action=edit&redlink=1https://nl.wikipedia.org/wiki/William_Gropperhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Prullenbak

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    12/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    niet enkel het sle"hte 6het sle"hte &oals in the lulow (assa"re) juni121.+

    • i$eons 121>% een ik #er!,allet) al (eer "oherent an e #ori$e(aar no$ stees ikke #er8a$en

    •  Turnin$ out the li$ht 12>% hij keek oor &ijn ruit en &a$ $ewoon e

    (ensen+ /ij s"hilert intie(e etails+• I%>> a( 12>2% (iss"hien wel e ,rostitutie) weeral &ijn #o$el&i"ht)

    hij kijkt oor e $orijnen en s"hilert wat hij &iet+•  The hairresser5s winow 12>% weer it #oyeuris(e+ De naa( #an

    it winkeltje is MALC;MB) e #rouw haar haar is roo 6s"hotsea(e.) e ka,ster haar haar is 'lon (et uit$roei 6alle(aalre!erenties naar (ar$inaliteit.+ ;neraan een "hinese winkel% allesineen

    • 0oo!to,) su((er ni$ht % (ensen lee!en o, e aken) !risse lu"htaar) 'ruinen o, e aken) seksen) rinken<

    • 9o(ane5s work 121=% 9at we ook #eel &ien is e roo!to,launry:een werk #oor e #rouwen

    • S"hilere ook e (ensen in th a#enue 612>2.• M"Sorley5s 'ar 121=% hij toont ons e 'ar(ensen (et e katten

    6#oor ratten te oen.

    ".2.4verett Shinn

    LEVEN EN 9E0K% /ij koos #ooral the(a5s uit het a$elijks le#en #an New York en wer (et na(e 'eken oor #ele s"hilerijen ie hij (aakte in hettheater 6'#% Tra,e&e) winter $aren 12>I o! 0e#ue 12>I.+ /ee!t eeno,leiin$ $e#ol$ in hilael,hia) waar ook Sloan stueere+ Sa(en (etSloan) /enri) la"kens en Luks ri"htte hij aar e "har"oal "lu' o,+ /ierna#erhuise hij naar NY+ Na een tij in NY hee!t hij een reis naar euro,a$e(aakt 6&or$t #oor in#loeen #an het i(,ressionis(e in &n werk) in het'ij&oner e theaters"hilerijen #an De$as) teru$ in NY &al hij it the(aook $aan $e'ruiken naast &ijn s"hilerijen o#er het a$elijkse NYle#en.+ -n12>G was Shinn een #an e o,ri"hters #an e s,raak(akenekunstenaars#ereni$in$ JThe Ei$ht)J waaruit later e Ash"an S"hool #oortkwa(+

    illustraties• 9inow Sho,,in$ 12>I: Sloan hee!t ook &o5n werk (et it the(a+

    9erk,laats #oor #ele jon$e #rouwen• Fire on twenty!ourth street 612>.% illustratie #an e 'ran 6"!r+

    Su,ra.

    ".3.5illiam 6lackensStueere sa(en (et /enri in ennsyl#ania en $in$ aarna naarhilael,hia+ la"kens is sa(en (et /enri 6leer(eester. en Sloan naarEuro,a $eweest in 1G2+ /ier he''en &e e hollanse (eesters

    'estueer in neerlan) en erna naar arijs+ Teru$ in New York was ein#loe #an e i(,ressionisten in hun werken &i"ht'aar+ la"kens &al &i"h

    1=

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Ashcan_Schoolhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Ashcan_School

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    13/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    o, een later (o(ent in &n "arriere hele(aal keren tot het i(,ressionis(e)&ijn werken #an ie tij oen sterk enken aan 0enoir) #anaar at hij enaa( 4a(erikaanse renoir5 (eekree$+ /ij #erwijere &i"h stees (eer#an e As"h"an s"hool+

    ".".7obert $enri9as een (eeo,ri"hter #an e As"h"an s"hool+ Een #an e 'elan$rijksteo,ri"hters+

    ".8.6eorge 9uksDe 8a('oyante Luks was een &waar rinker en leie een on$e&onle#en+ -n 12II wer hij oor een ,olitie(an oo $e#onen o, straat) naeen na"ht ste#i$ oor&akken in een 'ar+

    illustraties• /ester Street 12>% (arkt

    "..6eorge bellosSton oner &ware in#loe #an 0o'ert /enri ie &n #rien was+ 0o'ert/enri was e !ront(an #an e ash"an s"hool+ Door he( 'e$on Bellows tes"hileren in e stijl #an het A(erikaans realis(e) $e7ns,ireer o, hetle#en in e $rote sta New York+ /ij ha een ei$en stijl ie o,#iel oorsnelle ,enseelstreken+ /ij ha een #oorlie!e #oor het s"hileren #anar'eiers) $estreste (ensen in e rukte)< /ij ha #eel sy(,athie #oor

    4e (inere5 (ens) e (ensen niet sli( $enoe$ #oor eu"atie en hy$i*ne+Veel #an &n werk is #rij onker #an toon&ettin$+

    illustraties

    •  The "li wellers 121I• ennsyl#ania) station e@"a#ation 12>H%• 0i#er 0ats 12>H% ar(e jon$ens $in$en aar naar het stran) "oney

    islan was te uur #oor hen+ De naa( rats #erwijst naar hetrat,ro'lee( ie ieere sta hee!t) (aar ook naar e jon$eren ie'es"houw woren als ratten #oor e sta+

    • Bea"h at "oney islan 12>G% nie(an let o, nie(an) je 'ento(rin$ oor (ensen (aar je trekt u niets aan #an aneren+

    8. #odernism ;S and 4uro%ean art 3

    +1+  Fe'ruari 12>G% the ei$ht: the a,ostles o! u$liness) the re#olutionary'la"k $an$) the as"an

    Doel was o( kunst 'es"hik'aar te (aken #oor ieereen) ua #or(

    wouen &e e kijker e"ht 'etrekken in het werk) &i"h a!keren te$en ,u'liekI les G okto'er

    1I

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    14/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    $es,onsore kunst ) het Xe"hte le#en in &ijn authentieke kra"hten,ro'eren weer te $e#en en ook e (ensen en hun ener$ie in het steelijkelans"ha,

    $enri: ;,$elei in e art A"ae(y en later in arijs) was us $een

    kranten(an) &oals so((i$e aneren) (aar hij is e"ht ,ro!essioneel$es"hool+ 9as ook in &n #roe$e !ase een (eeo,ri"hter #an e ash"ans"hool+ De $roe,) ook wel the ei$ht $enoe() re'elleere #ooral te$en ea"ae(is"he kunst en ri"htte &i"h o, e #ul$ariteit #an het $rauwe le#en#an allea$+ Later ri"htte hij &i"h (eer o, ,ortrets"hileren+

    o EVA 0EEN 12> % hij $ee!t &ijn $es"hoolhei ook aan in it werk%het is een riekwarts,ortret) it ko(t uit een renaissan"etraitie ook e kwaliteit #an e #er! onerwer,skeu&e% ,ortret+ te$elijkertijis het ook niet a"ae(is"h% &wart (eisje) haar ouers he''en he(niet 'etaal (anier #an s"hileren% #eel sneller en ikker an e

    $es"hoolen + haalt &n ins,iratie 'ij Frans /als en 0e('rant+

    -bbot ThaG % -erlan) hij hoort het at it kinwaars"hijnlijk 'innen in een !a'riek werkt aaro( is 4ie &o wit) $ee!the( wel een soort (onu(entaliteit) ie &e niet kennen in het e"htele#en) oor &e te isoleren o, e "an#as

    #odern art) at its si(,lest le#el) re!ers to what is ha,,enin$ toay ratherthan in 4an"ient5 ti(es+

    #oderni=ation re!ers to the ,ro"ess o! 'e"o(in$ (oern throu$h) !ore@a(,le) so"ial an e"ono(i" e#elo,(ents in#ol#lin$ the rise o!inustry) te"hnolo$y) ur'ani&ation) an nationalis(+

    #odernism is 'est unerstoo as a "ulture that e(er$e in thenineteenth "entury ieas) 'elie!s) an (oes o! ,er"e,tion that !or(e a(o#e(ent that ai(e to reje"t "on#entional su'je"ts) attitues) an

    te"hniues+

    1

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    15/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    #odernism is usually linke to the a#ant$are) whi"h is lar$ely e3neas an a#ersarial "ulture that woul ser#e to outra$e the (ile "lass+ Butthis oes not really aress the Ash"an) whi"h re(aine tie tore,resentation an !o"use on inte$ration an 'roaly e3nin$ A(eri"an"ultural) so"ial) sel!) an national ientity+

    +=+  The Ei$ht) Ma"Beth allery) > Fi!th A#enue

    0e'elleeren te$en e Nationale Desi$n A"ae(ie en e So"iety #anA(erikaanse kunstenaars+ ;( je werken tentoon te stellen (oest je li&ijn) $ea""e,teer &ijn oor een jury) en an &i"h &or$en (aken at hetwerk (iss"hien te hoo$ wer o,$ehan$en+ 6o(at e (eeste werken kleinwaren.+ De tentoonstellin$) ie een (aan #oor e jaarlijkse A"ae(iee@hi'itie kwa() re'elleere te$en e eis at er een soort uni#ersele stijl(oest &ijn) (eer an een ,ersoonlijke e@,ressie+het resultaat was (eeran I>> (ensen ,er uur en haale Z>>> ollar o,% it is &eer #eel $el in

    ie tij) us het was 'elan$rijk en ,o,ulair+ was er ook &o een !eno(een inEuro,aWja% Salon es 0e!us?esen in 1G e Eerste -(,ressionistis"heE@,ositie+

    Een "riti"us s"hree! o#er The Ei$ht% 5clashing dissonances ... the *anglingand booming of eight di'erently tuned orchestras.$  &e he''en alle(aaleen ei$en stijl) niet e"ht iets $e(eens"ha,,elijk) BE/ALVE hun inhou+

    Sloan or$aniseere een (o'iele en rei&ene tentoonstellin$% hilael,hia)Chi"a$o) Toleo an Cin"innati 6;hio.) Detroit) -niana,olis) itts'ur$hBri$e,ort 6CT.) an Newark 6N.+

     The Ei$ht haale #eel uit e aana"ht #an e (assa(eia in e $oeko,e(a$a&ines en kranten alsook uit e nieuwe kwaliteit #an kunstkritiek enhet stij$ene $e'ruik #an ,rentjes in e&e ,u'li"aties+Qe $e'ruikten ekranten) ook al noe(en e kranten hun 4#uil5) (aar ook ne$atie#eaana"ht is aana"ht[

    +I+  H2th 0e$i(ent Ar(ory

    Ar(ory show\ De Ar(ory Show o! o"ieel -nternational E@hi'ition o!Moern Art was een tentoonstellin$ #an 1 !e'ruari tot 1 (aart 121I) ie

    wer $ehouen in e Ar(ory Builin$ 6het $rote arsenaal #an het H2th0e$i(ent Ar(ory. aan e Le@in$ton A#enue in New York+arthurEuro,eanen kwa(en naar a(erika en sti"htten o#eral kolonies+ Maar aarlee!en er natuurlijk al (ensen+ Door e 12e eeuw was er us een hele#erhui&in$ #an inwoners ie er al ui&enen jaren lee!en naar nieuwe,laatsen $enaa( 4reser#ations5+ Qe #erloren alle linken (et hun nati#e$es"hieenis+ Er waren #eel #ers"hillene rassen in a(erika) (aar to"hhe''en we een 'eel #an 4nati#e a(eri"a5 als een in$+ Mensen werene"ht $eo'seeer oor e nati#e a(eri"ans ron e eeuwwisselin$ #oor#ers"hillene reenen+

    /et was een $roe, kunstenaars) ie &i"h net &oals e Ash"an o,$esloten#oelen+ Qe or$aniseeren hun ei$en $roe,je en wouen een e@,ositie

    1

    https://nl.wikipedia.org/wiki/69th_Regiment_Armoryhttps://nl.wikipedia.org/wiki/69th_Regiment_Armoryhttps://nl.wikipedia.org/wiki/New_York_Cityhttps://nl.wikipedia.org/wiki/69th_Regiment_Armoryhttps://nl.wikipedia.org/wiki/69th_Regiment_Armoryhttps://nl.wikipedia.org/wiki/New_York_City

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    16/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    (aken+ Qe wouen A(erikaanse kunst en Euro,ese kunst sa(en 'ren$en)#oor e (ensen ie niet $enoe$ $el haen o( &el! naar Euro,a te $aan+

    − 1211% The Asso"iation o! ainters an S"ul,tors− 121I% The Ar(ory Show

    5(he members of this association have shown you that American artists6young American artists that is6do not dread and have no need to dread the ideas or 

    culture of Europe. (hey believe that in the domain of art only the best shouldrule. (his e)hibition will be epoch making in the history of American art. (onight 

    will be the red7letter night in the history of not only of American but of all modernart.$ 

    atrons ohn Ouinn) Ma'el Do$e) an ertrue Vaner'ilt 9hitney 1)=>> kunstwerken #an (eer an I>> kunstenaars uit e VS en

    aar'uiten

    The Soner'un E@hi'ition) Colo$ne The Se"on ost-(,ressionist e@hi'ition) in Lonon 6Fry. The/a$ue)A(stera()Berlin)Muni"h)aris ertrue Stein% Vollar) Kahnweiler

    Sensationalis(e wer $e'ruikt o( te tentoonstellin$ te ,ro(oten) en erwer $e'ruik $e(aakt #an e re"la(eta"tieken #an e 9ile 9estenShows en e "ir"ussen+

    Qe ko&en #oor ;ilon 0eon5s 4Silen"e5 61211. o( o, e "o#er #an Artsan De"oration te staan+) 6later $eko"ht oor MoMA.+ Er was ook een

    s,e"iale uit$a#e #an het 'la $ewij aan e tentoonstellin$+

    Do$eJs introu"tion ]S,e"ulations)] solii3e ,osti(,ressionis( assynony(ous with !or(al inno#ation an !reeo( !ro( "on#entions+

    ertrue SteinJs ortrait o! Ma'el Do$e at the Villa$e Curonia was,rinte+ ^/er earlier ,ortraits o! Matisse an i"asso were ,u'lishein Ca(era 9ork in 121=) 'ut re"ei#e little attention+_

    e naal'oo( is sy('ool #an Massa"husetts Kolonie) e eerstekolonie) sy('ool #an re#olutie+

    -rthur +ove: hij was een #an e eerste a(erikaanse a'stra"te

    kunsts"hilers+ /ij was 'e#rien (et Al!re Stie$lit& ie 'ekene !oto$raa!was en $allerijei$enaar+ Met e steun #an Stie$lit& (aakte Do#e werkenie e eerste &ui#ere a'stra"te s"hilerijen $enoe( kunnen woren+

    o  T/E C0-T-C% 12= % 6'ijla$e ==. Arthur o#e (aakt een a!'eelin$%the "riti"+ /ij $e'ruikt kranten en lij( en (aakt een soort #an4"olla$e5+ Qijn li"haa( is $e(aakt #an al &n ne$atie#e kritieken+ Ditis wat het ,u'liek te kre$en kree$+ -n e&e tij kre$en e a"ae(i"ihet (eest $el+ De artiesten ie we hier &ien $in$en oor harti(es+

    5illiam #erritt >hase, The ark) 1GG PSloan, Sunay) 9o(en Dryin$ Their /air) 121=P Bouguereau, Youn$ Mother a&in$ at /er Chil) 1G1P

    1H

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    17/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    #onet, -(,ression) Sunrise) 1G=

    ++ Bualo Bill5s 9il 9est Show

    Men was o, &oek naar een $e(eens"ha,,elijk #erleen #an A(erika+

    9il west show oor 'ualo 'ill

    o iee at ie stijl #an le#en we$ $aat) us (oeten we &e'ehouen

    o root s,ektakel$ehalte

    A(erikaanse artiesten ie kunst (aakten o#er nati#e a(eri"ans 6$eenkunst $e(aakt oor nati#e a(eri"ans) (aar o#er.+ De eerste in$en ie(ensen &a$en toen &e e kunst$allerijen 'innen $in$en+ /et raaie o(sensatie lan$s e ene kant: ow nati#e a(eri"ans at is wel "ool) (aar

    lan$s e anere kant ook als ientiteit #an a(erika% we 'ren$en weleuro,ese kunst naar a(erika) (aar het $e'eur wel hier in new york+

    /oe ko(t het at we in$en weten o#er e nati#e a(eri"ansW Dat is#ooral oor een !oto$ra3e o,ra"ht oor ewar Curtis+ /ij !oto$ra!eertwij&en #an le#en+ Dit &ijn e stereorie,en ie we in ons hoo! he''en+ /ijhee!t er wel wat (ee $esjoe(el) o, e twee !oto5s in e ia &ie je at hijeen klok o, e !oto hee!t #erwijert+ /ij wou het (eer e@otis"h enauthentiek+ /ij leent e #or(entaal #an euro,ese kunstenaars 6"e&anne.(aar $aat er ook &ijn ei$en 'ronnen #an &n ei$en a(erikaans #erleen in(en$en+

    >harles >ar< 7amseth "+− Myra Mussel(anCarr) -nian rinin$ Corn) n++− Eni Yanell) -nian an Fisher) n++− 6Nini$ret statue) 121.− Charles "ary ra(sey% (aakte hele $rote 'ron&en 'eelen #an nati#e

    a(eri"ans) (eestal als 'ualloja$ers+

     james 4arle ?raser% The En o! the Trail) "+ 121

    − ,ri(iti#is(e aana"ht uit Euro,a 6au$uin) i"asso) Braue.− rijke (ensen uit NY en hilael,hia ie naar e&e ,lekken kwa(en

    o( $e7ns,ireer te raken

    #arsden $artle<

    o ST-LL L-FE) 121=

    1

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    18/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    −  The Ar(ory Show toone e A(erikaanse kunstenaars at &ij ookeen soort 4'ron5 haen o( kunst uit te halen

    − Na#ajoekens− oet een 'eetje aan C?&anne enken− still li!e) net na e ar(ory show) e&e show ee e (ensen eraan

    herinneren at &e ins,iratie kunnen halen in hun ei$en #erleen+

    o -ND-AN FANTASY AND -ND-AN C;M;S-T-;N) 121 %eel #an &ijn 4A(erika series5) $es,el o, e Duitse (anier

    #

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    19/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    =I.% it was het werk at o, e Ar(ory Show i?ereen $ek (aakte)&e 'e$re,en er eest niet #eel #an) het was te#eel in!or(atie o, 1werk) #ers"hillene kijk,unten ?n 'ewe$in$ ) wer heel #eel &aken$enoe(

    De $rootste #erwe&enlijkin$ #an The Ar(ory Show was niet &ijn i(,a"t o,ini#iuele kunstenaars ie e (ysteries #an het ku'is(e wouenontra!elen: (aar (eer &ijn #er(o$en o( e aana"ht #an #er&a(elaarsen $aleriehouers te trekken) en &o e hy,e ron (oerne kunst oenstij$en+ 6% o,ko(st $alerijen.

     The Foru() The Century) en Vanity Fair waren e eerste (a$a&ines ie(oerne kunst o, een re$el(ati$e 'asis 'eis"ussieeren na The Ar(oryShow+

    De e@e(,laren #an The New York Daily 'e#atten ook een e@tra stukje o#er

    kunstkritiek) (et is"ussies #an /enry M"Brie en /ut"hins /a,$oo) o(&o een no$ 'reer ,u'liek te (aken #oor (oerne kunst+ 6o,ko(sttijs"hri!ten o#er kunst) &oat het #olk er (eer o#er kan leren.

    ++  Al!re Stie$lit& allery =21P=2I Fi!th A#enue 612>G121.

    =21 is e $e'ruikelijke naa( #oor e $allerij+ De $allerij wer $e"reeroor !oto$raa! Al!re Stie$lit&+ De $alerie is 'eroe( o( twee reenen + Ten eerste) e tentoonstellin$en aar 'ra"hten kunst!oto$ra3e aanhet&el!e ni#eau in A(erika als s"hiler en 'eelhouwkunst+ /ier,ro'eeren &e !oto$ra3e tot kunst#or( te #erhe#en+ ten tweee

    introu"eere Stie$lit& 6oor it $e'ouw. e a#ant $are #an Euro,a inA(erika) e eerste $alerij ie 0oin) Matisse en C?&anne toont aan hetA(erikaanse ,u'liek+

    Er was ook A!rikaanse kunst) a,anse ,rints) ,reColo('iaanse ,otten enkunst #an kineren+ Qeer uiteenlo,ene the(a5s us+ in$ e A!rikaanse(askers o, sokkels &etten en er us &o een kunsto'je"t #an "re*ren) hij,ro'eere te tonen wat e ins,iratie was #oor ie 4nieuwe5 Euro,esea#ant$are kunst+

    −  The Steera$e) 12>% lijkt $e7nteresseer te &ijn in e ar(en o, e

    !oto (aar het $aat he( ei$enlijk o( e lijnen− Ca(era 9ork

    a 'len o! hi$h Plow Euro,eanPA(eri"an 9esternPnon9estern

    (ulti,le #isions o! early (oernis(

    na het sluiten #an =21) o,ene hij een twee e@tra $allerij% the inti(ate

    $allery 6#an 12=12=2. en an a(eri"an ,la"e 612=2oo.++1+ The -nti(ate allery) 12=

    12

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    20/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    − Marsen /artley) Arthur Do#e) eor$ia ;5Keee) ohn Marin) CharlesDe(uth

    − aul 0osen!el) ort o! New York% Essays on Fourteen A(eri"anMoerns 612=.

    − Qe &o"hten een A(erikaanse entiteit+

    ++=+ An A(eri"an la"e)12=2 laaste $allerij

    #a@ 5eber) Chinese 0estaurant) 121

    − #ele artiesten lee!en in Lower East Sie) na'ij China Town− hij wil ons het $e#oel $e#en at we in &o5n restaurant staan− ku'is(e) analytis"h ku'is(e− koue a$) hij o,ent e eur en een #laa$ aan war(e lu"ht) e

    inrukken) het #uil #an o, e #loer)+++

    5eber) 0ush /our) New York) 121 % &owel ku'is(e als !uturis(e )#erti"aal

     ose%h Stella, Battle o! Li$hts) Coney -slan) "+ 1211G

    − ,ret,ark− li"ht) (u&iek) ener$ie) (ensen) heel #eel i(,ulsen in een keer

     ohn #arin, 9oolworth Builin$) 121=

    − water#er! − 'eelt teru$ $e'ouwen a! − we &ijn e (ensen #an e Ash"an teru$ kwijt) &e woren weer heel

    klein a!$e'eel niet e s"hoonhei #an e $e'ouwen) (aar e$rootshei er#an

    #arin) Lower Manhattan 6"o(,osition !ro( to, o! 9oolworth Builin$.)12==

    − #an 'o#eno, het $e'ouw $es"hiler− e ster is ero, $enaaiW− s"hilerijen als o'je"ten ie $e"onstrueer (oeten woren

    AKeeCe) 0aiator Builin$ Ni$ht) New York) 12=P AKeeCe, TheShelton with Suns,ots) 12=H

    − &eer $e7nteresseer hoe e &onnestralen oor e $e'ouwen$ere8e"teer wort

    AKeeCe, -(a$e o! City Ni$ht) 12=H P AKeeCe) Street o! New York --)12=H

    − "on"rete jun$le) je &it erin #ast

    =>

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    21/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    − (oerne #ersie #an e natuur(onolieten

    Stieglit=, New YorkNi$ht) 12I1

    $assam, 9inter Day on the Brooklyn Bri$e) 1G2=P AKeeCe, 122

    − ieereen is $eo'seeer oor e Brooklyn Bri$e% 'ren$t Brooklynen Manhattan te&a(en

    − Brooklyn is &eer rustiekPruraal) hele(aal niet &oals Manhattan− $othi" style% (et s,its'o$en als ,ortalen #an e ene ,lek naar e

    anere 6#roe$er #an $ewone ,lek naar sa"rale ,lek.% #an ruraalBrooklyn naar #erti"aal Manhattan

     ose%h Stella) 1212) 1212 en 12==

    − ook e 'ru$− oneraan een soort raa(,jes) $las in loo− 'ewe$in$

    -rthur +ove) Nature PAKeeCe) Musi" 6ink an Blue.) 121GP AKeeCe, Bla"k A'stra"tion

    +emuth, - Saw the Fi$ure Fi#e in ol) 12=G

    − ,ortretten #an &ijn #rienen) e&e o,$era$en aan &ijn #rien &ijn#rien wou ,o*&ie (aken (et heel weini$ wooren) o( &o een heeliee o#er te 'ren$en+ Qijn 'ekenste s"hilerij) - Saw the Fi$ure Fi#ein ol) is $e7ns,ireer o, een $ei"ht #an &ijn #rien 9illia( Carlos9illia(s) $enaa( The reat Fi$ure+

    'ranweerwa$en ie hij &iet ) alle(aal kleine etails en hij s,eelt (et ewooren en initialen

    -n arijs ont(oette hij e s"hiler Marsen /artley) oor o, een ta!el (etA(erikaanse kunstenaars a! te lo,en en te #ra$en o! hij &i"h 'ij hun (o"htaansluiten+ Dank&ij &ijn $e#oel #oor u''el&inni$e hu(or wer hijuit$enoi$ li #an hun $roe, te woren+ Via /artley ont(oette hij e

    $aleriehouer Al!re Stie$lit& en wer hij li #an e Stie$lit&$roe,+Maakte 6ne$en. ,ortretten ie o( &ijn "reatie#e #rienen te eren+

    o /o(a$e to ertrue Stein) 12=G− ook ,ortret) (et alle(aal in$en ie aan haar oen enken

    o oster ortrait o! er$ia ;5Keee) 12=− ,lant) sterke #rouw− ieereen s"hree! haar naa( !out) us s"hree! hij het er'ij

    Dicabia) This -s Stie$lit& /ere) 121

    =1

    https://nl.wikipedia.org/wiki/William_Carlos_Williamshttps://nl.wikipedia.org/wiki/William_Carlos_Williamshttps://nl.wikipedia.org/wiki/Marsden_Hartleyhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Alfred_Stieglitzhttps://nl.wikipedia.org/wiki/William_Carlos_Williamshttps://nl.wikipedia.org/wiki/William_Carlos_Williamshttps://nl.wikipedia.org/wiki/Marsden_Hartleyhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Alfred_Stieglitz

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    22/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    − "a(era\ Stie$lit&

    +ucham%) Fountain) 121 6,hoto$ra,h 'y Al!re Stie$lit&.

    − So"iety o! -ne,enent Artists) o,$eri"ht oor Du"ha(,

    − hij was een ,a"i3st− ook e&e $roe, wou een e@,ositie%

    o  The Bi$ Show) 121% a "o(,lete a'sen"e o! a sele"tion"o((ittee++++

    o er was $een jury) ieereen kon er &ijn werk tentoonstellen) nikswer $ewei$er

    o 0+Mutt% 4(utt5 is een hon ie &owat #an alles is) it werk was#ol$ens he( ook een 'eetje #an alles) net &oals A(erika+

    Du"ha(, was e eerste ie een alleaa$s #oorwer, ,resenteere als een

    kunstwerk 6een reay(ae.+ Dit was een (ijl,aal #oor e heenaa$se'eelene kunst en Du"ha(, rie, hier(ee kunst3loso3s"he #ra$en o,o#er e aar en !un"tie #an kunst+ Fountain was een inustrieel#er#aari$ urinoir li$$en $e,resenteer) 'etitel en $esi$neer (et]0+Mutt] at Du"ha(, in 121 anonie( in&on #oor een jurylo&e e@,ositiete New York) waar#an hij &el! (eeor$anisator was+ Men na( ein&enin$ e"hter niet serieus en a"ht at het $in$ o( een 'elei$in$ #ane or$anisatie #an e e@,ositie+ /et werk wer aaro( $ewei$er+ /etkunstwerk wer 'ijna honer jaar later) in =>>) oor een ,anel #an#ij!honer kunstkenners #erko&en tot in#loerijkste kunstwerk #an e =>eeeuw+

    . Beteen the ars "

    ?9A704 Stettheimer8% was een a(erikaanse kunstenaares $e'oren in0o"hester) New York+ Qe was e #iere uit een 6joos. $e&in #an #ij!kineren+ De #aer #erliet het nest no$ #oor e kineren wareno,$e$roei+ Naat e twee ousten $etrouw waren) waren e rieo#er$e'le#en jon$ste kineren o,$e#oe in een he"hte 'an (et hun(oeer+ De 'loe(en in haar s"hilerij staan #oor leen #an haar !a(ilie)&us o! (oeer+ /aar stijl wort $eken(erkt oor &eer $e,ersonaliseere&el!,ortretten en $roe,s,ortretten (et aaro, haar ei$en !a(ilie+ Anerewerken $e#en !eestjes o! 'ijeenko(sten weer (et #rienen en !a(ilie+ Toen &e in 121H #oor het eerst haar werk toone) wer er niets #an#erko"ht+ /ierna #ertoone &e haar werk nooit (eer ,u'liek+ Qe stelehaar werken lie#er tentoon aan een ,ri#aat ,u'liek in ,laats #an in,u'lieke e@,osities+ Dit wil niet &e$$en at &e niet 'elan$rijk was) FlorineStetthei(er wort $e&ien als een #an e (eest interessante ,ersonen ina(erikaans (oernis(e+ Qat in kunstenaarskrin$en (et ook oner anereMar"el Du"ha(,) #anaar ook &n #ele ,ortretten in haar oeu#re+

    les 1 okto'er 6ko(t teru$ in #ori$ hoo!stuk) les G okto'er.

    ==

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Readymadehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Readymade

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    23/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    • /enry M"Brie ,ortret% #rien #an Florine en kunstkriti"us+ -n its"hilerij &it M"Brie o, een stoel o, een te$el#loer ie o($e&et istot een tennis#el+ Door e ruit &ien we ,al('o(en een re$en'oo$en e &on+ /ij s"he,t het 'eel #an een (oe'ewuste any oor &n&warte (antel en witte 'roek en soklo&e s"hoenen+ /ij hou een

    ,enseel #ast at kan #erwij&en naar &n rol als kunst"riti"us+ 0ono(he( &ijn #ers"hillene #erwij&in$en naar iteratuur) kunst en anereinteresses #an /enry M"Brie+

    .1.The %recisionists (het %recisionisme E 12)*1")8harles sheeler margaret bourke Edward 9opper -tuart avis &eter lume8harles emuth;.

    ;ok wel ku'istis"h realis(e $enoe(+ /et is een kunsstro(in$ #an e(oerne =>ste eeuwe kunst ie ontston na e eerste wereloorlo$+ /et is

    een onereel #an het A(erikaanse #roe$(oernis(e+ /et hee!t sterkein#loeen #anuit ku'is(e en !uturis(e+ ;ok !oto$ra3e s,eelt een'elan$rijke rol+ Er wort #eel aana"ht $e$e#en aan lanelijke eninustriele ar"hite"tuur+ Qe waren ook er$ $einteresseer in (a"hines+ Dehoo!the(a5s &ijn an ook #oor'eelen #an inustrialisatie en(oernisatie #an het a(erikaanse lans"ha,+ De&e weren nauwkeuri$a!$e'eel) (et s"her, $eo(etris"he #or(en+ De kunstenaars'es"houwen &i"h&el! als ,uur a(erikaans en ,ro'eeren EU in#loeen te#er(ijen+ Tot o, &eker hoo$te wer e inustriele ,erioe #erheerlijkt+Naast s"hilerijen waren er ook !oto5s #an inustriele $e'ouwen+ De'ewe$in$ ha $een na#ol$in$ in het 'uitenlan+ Qe #or(en een he"hte$roe, kusntenaars+ Qe stelen #eel #an elkaars werk tentoon+ /un kunst&ou later in#loe he''en o, het (a$is"h realis(e en e ,o, art[

    H+1+1+>harles sheelerKunsts"hiler #an het a(erikaans (oernis(e) en een #an e$rootste !oto$ra!en #an e =>ste eeuw+ Be&o"ht arijs tijens ehoo$a$en #an het ku'is(e) toen hij teru$ was in VS realiseee hij&i"h at hij niet kon le#en #an s"hileren en 'e$on (et!oto$ra!eren+ /ij na( #ooral !oto5s #an (a"hines+ Qo wer hij oneranere in$ehuur oor F;0D o( haar !a'rieken te !oto$ra!eren en

    s"hileren+

    o STAM-N 0ESS 12=% /oe &ijn &ijn $e#oelens en hoe wou hij&e tonen aan onsW De (a"hine is $roter an e (ens) e(ens is 'ijna #erloren in e (a"hine+

    o CLASS-C LANDSCAE 12I1 6'ijla$e 1.+ Als we enken aanlans"ha,,en enken we aan natuur) hier is &ijn iee #an eenlans"ha, een inustrielans"ha, (et s"hoorstenen+

    o 9/EELS AND 0;LL-N ;9E0 12I2%Nee(t !oto5s #an(a"hines en kuist &e an o,) (aakt &e 4(ooier5+

    =I

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    24/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    H+1+=+#argaret Bourke*5hiteEen a(erikaanse !oto$ra!e en o"u(entaire !oto$ra!e+ Qe staat'eken als eerste 'uitenlanse !oto$ra!e ie toeste((in$ ha o(e so#jet inustrie te 3l(en+ De eerste #rouwelijke a(erikaanseoorlo$s!oto$ra!e+ Qe is $e'oren in e Bron@) New York+ /aar #aer

    was een uit#iner en in$enieur) #an wie &e waars"hijnlijk het,er!e"tionis(e o#erkree$+o  TE0M-NAL T;9E0 ;/-; 12=% &e $in$ naar "le#elan 6;hio.

    6"entru( #an staal.+ Qe toont het ar(e #an e staal+ Deinustrie was heel #er#uilen) en #ele steen leen eroner+B#% e "uyaho$a ri#ier ie in 'ran s"hoot o(at het &o#er#uil was+ Qe reise ook het lan ron) !oto5s trekken #ane nieuwe #isuele sensaties+ /aar !oto #an 12IH F;0T ECKDAM was &el! e "o#er #an li!e+ Qe was e eerste #rouwelijke!oto$ra!e #oor L-FE (a$a&ine+

    o ;T-S STEEL% 12=% ;tis steel "o(,any was een $oee klant#an haar+

    H+1+I++emuthlie, (et een stok we$ens ,olio en tu'er"ulose aan e heu, o,#ierjari$e lee!tij+ /ij is s"hiler #an auarellen+ Een #an e in$ens,e"i3ek is at hij heel ,re"ie&e s"hilerijen (aakt+ Er$ &a"htewater#er! s"hilerijen+

    o D-ST-NU-S/ED A-0 6'ijla$e 1G.% it s"hilerij is $e'asseero, een #erhaal at &i"h a!s,eelt in een e"aent

    ru$sPseks(ilieu in het naoorlo$se Berlijn+ De(uth $aat eens"ene nas,elen uit het #erhaal+ /et is e o,enin$ #an eenkunste@,ositie+ Er is een #rouw aanwe&i$ in een a#onjurk ie,ro#i"eren is+ ;ok een ho(oseksueel ko,,el is te &ien eneen heteroseksueel ko,,el+ /et heteroko,,el kijkt naar een'eelhouwwerk ,rin"ess @+ /ij (aakt "o((entaar o, een'eelhouwwerk) &e ,ro'eren eruit te $eraken 4is het nu kunsto! niet5 (aar het s"hilerij $aat niet e"ht o#er het'eelhouwwerk+ Meer o#er het so"iaal as,e"t% e (an (et ehoe kijkt naar e kont #an e &eil(an+ /ij hee!t een ste(aan e ini#iuen ie eerer in e s"hauw &aten+ /ij hee!t

    #eel aana"ht o, e a"hterkant #an &eil(annen o, een heelseksuele (anier ie we no$ nooit eerer &a$en+ ;ok te &ien'ij an"in$ in sailors+ -n e jaren I> waren &n werken #aak'elaen (et oner$ronse se@uele #rijheen) #ooralho(oseksuele linken+

    o ;N T/AT ST0EET% No$ een anere (et water#er!+ Twee&eil(annen ie o($aan (et een any+ e kan het &ien alseen &el!,ortret #an he( aan het ,raten o, e okken+

    o - SA9 T/E F-U0E F-VE -N ;LD 12=Go  T/E /;ME ;F T/E B0AVE en MY EYT% 6&ie 'ijla$e 1. 12I1%

    tussen 12= en &ijn oo in 12I was hij 'e&i$ aan een reeks

    =

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    25/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    s"hilerijen $e'asseer o, e ar"hite"tuur #an Lan"aster+Vooral inustriele ar"hote"tuur+

    H+1++$ADD47%(aakte s"hilerijen (et ty,is"h a(erikaanse the(a5s (et een

    realistis"h karakter+ /o,,er "re*ert in &n s"hilerijen eenonwerkelijke s!eer+ -n #eel #an &n werken heerst ook een,sy"holo$is"he s,annin$+ De (ensen o, &n s"hilerijen &ijn nooit$elukki$+ ;ok wekken &n werken een $e#oel o, #an 4sa(en (aarto"h alleen5+ De isolatie #an het ini#iu staat in het (ereneel #an&n werken "entraal+ Er wort &elen "onta"t $ele$ (et een aner,ersoon) ook al &ijn er (eerere 3$uren aanwe&i$ in het 'eel+ Vaak&ijn e 3$uren in &n werk #oor o! a"hter een raa( $e,laatst+ 9atisole(ent "o(,leet (aakt+ Er is een 'uitenwerel) (aar aar (aaktie ,ersoon $een eel #an uit+ 6leuke anekote) e ra(en in &ns"hilerijen &ijn ei$enlijk $ewoon $aten) het lijkt also! er $een $las inhet !ra(e &it+ hij was e te"hniek #an raa(s"hileren niet (eester.

    o N-/T/A9KS 6&ie 'ijla$e 12.% is &ijn 'ekenste werk+ /iero, iseen new yorks "a!e te &ien in e na"ht+ /et "a!e is $oe #erli"ht)(aar &iet er niet uitnoi$en uit+ De 'e&oekers $aan $e'uktoner een $rootsteelijke een&aa(hei+

    H+1++#arsha(erikaanse s"hiler $e'oren in ,arijs+ o,ulair 'ij he( is New Yorkin e jaren I>P=>) "oley islan stranen) entertain(ant &oals

    'urlesue< wat he( interesseere was niet het ini#iu) (aar e(assa+o - AND FL- 12I=% het waren tweelin$en+ Qe werkten in Coney

    -slan in shows+ /et s"hilerij toont e (assa $eurene hun #rijetij+

    H+1+H+Stuart +avissterk $einteresseer in ku'is(e en a'stra"te kunst+ /ij staat 'eken#oor &n a&& in#loeen+ a&& was e eni$e en eerste a(erikaans$e"re*re kunst+o LUCKY ST0-KEo NE9A0K 

    H+1++6erald #ur%h` o, (oerne'eels,raak+ 6te"hnolo$ie) auto5s) s,ort)

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    26/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    .2.The regionalists o& american scene %aintingEen a(erikaans realistis"h (oerne kunststro(in$ ie ,o,ulair was #an12=> tot in e jaren 12> in e VS+ De !o"us la$ o, artiesten ie het le#enin e sta (een+ Qe (een ook e ontwikkelene te"hnolo$is"he#ooruit$an$) en "re*ren s"enes #an het lanelijke le#en+ De&e stijl kene

    &n hoo$te,unt in e jaren 12I> en was #ooral 'eken oor &n 4re$ionalisttriu(#irate5) een rie(ans"ha, 'estaane uit rant 9oo) Tho(as /artBenton en ohn Curry+ Tijens e $rot e,ressie in e jaren I> wer e&ekunst &waar $ewaareer oor e $eruststellene 'eelen #an heta(erikaanse 4/eartlan5+

    Een $root eel #an e&e a(eri"an s"ene s"hilerijen 'ren$t een $e#oel#an nationalis(e en ro(antiek o, in e #oorstellin$ #an het alleaa$sea(erikaanse le#en+ So((i$en keeren teru$ naar een een#oui$ere tij)we$ #an e inustrialisatie+ De s"enes roe,en ook #aak een ,olitiekso"iaal 'ewust&ijn o,+

    Veel kunstenaars #erwier,en e tren #an e ar(ory show en e euro,esein#loeen+ -n ,laats aar#an ko&en &e #oor a"ae(is"h realis(e enonerwer,en als a(erikaanse steelijkhei o! rurale s"enes+ Mee oore $rote e,ressie wer e&e stro(in$ o(inant in ie tij+ ;, at(o(ent was e US no$ stees een a$raris"h lan (et een #eel kleinereel #an e 'e#olkin$ at in e inustriele steen lee!e+

    ] e regionalisten waren echte publieke kunstenaars. 9un kunst 2oals de politiek van de New eal streefde de culturele democratie na en

    voorspelden een Amerikaanse utopie gebaseerd op de herleving van het land 2n eerdere republikeinse waarden: de gemeenschap en de productiviteit . In het midden van depressie en angst nam de

    regionalistische kunst 7 achtige New eal reclame een therapeutische rolop waardoor de Amerikanen geloofden dat 2e de psychische en sociale

    wel2i*n konden herwinnen. 17dia

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    27/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    o A0TS ;F T/E 9EST% /oe &ie je at e&e kunst heel A(erikaansisW "ow'oys) wil west) ,aaren te((en) "ountry(u&iek)$uns) ,oker) &e rinken (oonshine)< 6'ijla$e =>.

    o AME0-CA T;DAY 12I>% een (uurs"hilerij+ Een ,anora(a #anhet a(erikaans le#en $eurene e jaren =>+ /et 'estaat uit

    1> ,anelen% o, G ,anelen is het le#en te &ien in #ers"hillenere$io5s #an e US+ Benton ha in 12=> een reis $e(aakt oora(erika en stuies $e(aakt+ 6in ia &ie je 1 ,aneel #an e 1>.

    H+=+=+6rant ood/ij stoore &i"h aan het $e'rek aan erkennin$ #an A(erikaansekunstenaars en 'e,leitte e ontwikkelin$ #an een ei$enA(erikaanse kunst+9oo (aakte #ooral naa( (et &ijn werken uit e jaren erti$)$es"hiler in een strikt realistis"he stijl+ Met &ijn lans"ha,,en en,ortretten #an 'oeren en $ewone (ensen 'ehoort hij tot e

    'elan$rijkste #erte$enwoori$ers #an het A(erikaans realis(e enre$ionalis(e) sa(en (et Ewar /o,,er en Tho(as /art Benton+Qijn 'ekenste werk is &oner twij!el A(eri"an othi"+ 9oo &ette&i"h a! te$en het "o(,le@e) oor Euro,a 'e7n#loee (oernis(e #an e ;ostkust en #erei$e e e$elijke ,lattelanswaaren #anhet (ien #an A(erika+

    o AME0-CAN ;T/-C% 'ijla$e =1% A(eri"an othi" is een ,ortret #aneen &wij$&aa( stel) staane #oor een neo$otis"he ka,el) (et9oos &us Nan en e lokale tanarts M"Kee'y als (oellen+;nuielijk 'lij!t o! het $aat o( een e"ht,aar o! o( een #aer(et o"hter+ De houin$ #an e 'oer is e!ensie!: hij hout ehooi#ork in e aansla$ o( inrin$ers te #erja$en+ De &ijwaartse'lik #an e in oukoloniale jurk $eklee #rouw kan #an alles'etekenen+ Vol$ens so((i$en uit het) net als e haarlok 'ijhaar (erkwaari$ lan$e nek) (o$elijk o, een onerruktesensualiteit+ De 'loe(en 'o#en e re"hters"houer #an e #rouwsy('oliseren huiselijkhei+

    .2.3. Freclame sigarettene realiteit #an si$aretten (aken% Fine ta'a"o lu"ky strike) &o$e&e$

    $een #uiltje aan e lu"ht+ X-s #erantwoor $e(aakt +

    =

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Edward_Hopperhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Thomas_Hart_Benton_(schilder)https://nl.wikipedia.org/wiki/American_Gothichttps://nl.wikipedia.org/wiki/Europa_(werelddeel)https://nl.wikipedia.org/wiki/Modernismehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Neogotiekhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Edward_Hopperhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Thomas_Hart_Benton_(schilder)https://nl.wikipedia.org/wiki/American_Gothichttps://nl.wikipedia.org/wiki/Europa_(werelddeel)https://nl.wikipedia.org/wiki/Modernismehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Neogotiek

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    28/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    .3.e +eal

    9as een ,ro$ra((a #an e a(erikaanse ,resient 0oose#elt o( e VSuit het slo, te halen na e rote De,ressie+ Na e new eal #an roose#elten na e e,ressie+ Er waren toen ook e ust'owls) ook $eken als eorty thirtys+ 9as een ,erioe #an strenke sto!stor(en at e e"olo$ieen lan'ouw #eel s"hae aanee+

    > ?s": ?elief ?ecovery and ?eform. (hat is ?elief for the unemployed and poor, ?ecovery of the economy to normal levels, and ?eform of the

    !nancial system to prevent a repeat depression.

    .".?arms Securities -dministration ?S- (ro< str

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    29/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    in o,en'are $e'ouwen+ 6'ij#oor'eel% /A0VEST #an Louise 0onne'e"k)12>.

    H++ The harlem renaissance

    Een artistieke 'ewe$in$ #an a!roa(erikaanse s"hrij#ers en kunstenaarsie ontston in e jaren => #an e =>ste eeuw+ Vaak wort e 'ena(in$$easso"ieer (et &warte a(erikaanse s"hrij#ers+ De literatuur o#er en #an&warten ha in eerste staia een #erei$en karakter+ Qij keeren &i"hte$en sla#ernij+ De&e teksten le$en #aak e naruk o, het !eit at ook&warten (ensen waren+ Tijens e a(erikaanse 'ur$eroorlo$ leek er#er'eterin$ te ko(en in hun lot) (aar it was enkel (aar s"hijn) (at e(eeste sla#en lee!en in het &uien) e #erlie&er #an het "on8i"t+

    Aan het 'e$in #an e =>ste eeuw kwa( er #er'eterin$ in e ,ositie #an e&warten oor een aantal !a"toren+ -n a(erika &el! kre$en 'lanken'elan$stellin$ #oor hun lee!wij&e) en ook #oor e a&&+ ;ok in euro,a wase 4etnis"he5 kunst een (oe $eworen+Maar welli"ht e 'elan$rijkste !a"tor was een e(o$ra3s"he% #oor en nae Eerste 9ereloorlo$ (i$reeren #ele &warten #anuit het &uielijke,lattelan naar e steen in het nooren) aan#ankelijk #ooral o( te $aanwerken in e oorlo$sinustrie o! o( (ilitair te woren+ 9at te#oren een,lattelans"ultuur was $eweest) wer er nu een #an e sta+ De&e(i$ratie$ol! staat 'eken als e reat Mi$ration 6]rote Mi$ratie]. + -n eNew Yorkse wijk /arle( woonen na e Eerste 9ereloorlo$ (eer anhonerui&en (i$ranten) en hier 'e$on an ook e /arle(

    0enaissan"e) 'estaan uit &warte s"hrij#ers en kunstenaars ie e 12eeuwse stereotie,en ie (et onerani$hei te$eno#er e 'lankenweren $easso"ieer naast &i"h neerle$en+ Qij noe(en &i"h&el! ook welNew Ne$roes+

    .8.1. Souls o& black &olk A(erikaanse literatuur oor Du Bois+ /et 'oek) uit$e$e#en in 12>I 'e#ateen aantal essays o#er rassen+ hij haale ins,iratie #oor it werk uit &nei$en le#en als een a!roa(erikaan in e a(erikaanse sa(enle#in$+ Er isaaro( ook in &n werk #eel aana"ht #oor e a!roa(erikaanse$es"hieenis) #erer ook #eel aana"ht #oor e &ielen #an 4'la"k !olk5+ /et

    werk kan $e&ien woren als een #an e #roe$e werken o, het $e'ie #anso"iolo$ie+

    H++=+-aron douglas en -lain 9ockes:t he ne negro: Alain Lo"ke staat 'eken #oor &ijn werk o#er e harle( renaissan"e) enwort ook e #aer #an e harle( renaissan"e $enoe(+ Lo"ke ,ro(oottetijens &ijn le#en A!roA(erikaanse artiesten) s"hrij#ers en (u&ikanten+ /ij(oei$en hen aan o( hun 'lik o, A!rika te wer,en o( aar ins,iratie#oor hun werk te #inen) A!rikaanse en A!roA(erikaanse onerwer,en inhun kunstwerken te #erwerken en ook o( hun $es"hieenis in hun werk te

    'etrekken+ -n (aart 12= &ou hij rea"teur &ijn #an een s,e"iale eitie #ane Sur#ey ra,hi") s,e"iaal $ewij aan e /arle( 0enaissan"e) o( &o ook

    =2

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Demografiehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_Wereldoorloghttps://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Great_Migration_(1910-1930)&action=edit&redlink=1https://nl.wikipedia.org/wiki/New_York_Cityhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Harlemhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_Wereldoorloghttps://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=New_Negro&action=edit&redlink=1https://nl.wikipedia.org/wiki/Afrikahttps://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Survey_Graphic&action=edit&redlink=1https://nl.wikipedia.org/wiki/Harlem_Renaissancehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Demografiehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_Wereldoorloghttps://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Great_Migration_(1910-1930)&action=edit&redlink=1https://nl.wikipedia.org/wiki/New_York_Cityhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Harlemhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_Wereldoorloghttps://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=New_Negro&action=edit&redlink=1https://nl.wikipedia.org/wiki/Afrikahttps://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Survey_Graphic&action=edit&redlink=1https://nl.wikipedia.org/wiki/Harlem_Renaissance

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    30/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    'lanke le&ers te 'ereiken+^_ Later at jaar 'reit hij e&e eitie uit naarhet werk The New Ne$ro) een "olle"tie #an teksten $es"hre#en oor A!roA(erikanen+ /et is it werk #an Lo"ke at #ooral $eken is+ Qijn 3loso3e#an e ]New Ne$ro] &ou een rol s,elen in e 'ewustworin$ #an e

    $elijkhei tussen &warten en 'lanken: e &warte

    'e#olkin$ &ou niet (eer (oeten toe$e#en aan eonreelijke eisen #an e 'lanke 'e#olkin$+ AaronDou$las esi$ne "o#ers #oor e essay5s #an Alainlo"ke5s

     Aaron ouglas 1crf infra meer over 9arlemrenaissance en ouglas in hoofdstuk

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    31/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    o#er e ini#iuele esthetiek #an e 3l((akerW -s arijs) in !eite)een (eer onts,annen sta an BerlijnW

     Twee 'elan$rijke as,e"ten #an e "ity sy(hony%• het historis"he 'elan$• e s,eelshei #an e #or(

    net oor e&e twee as,e"ten ko(t het &o !ris en aantrekkelijk o#er) &el!sna al ie jaren+ e sta &oals het nu staat 6e 3l( &al woren $es"hoten in(eer an =>> lo"aties. +

    City Sy(,hony is #erer ook een internationaal !eno(een (et &ijn wortelsin Euro,a+ Qe he''en e nei$in$ o( e (ens te &ien als ,rou"t #an huno($e#in$) en leunt aan te$en e A#antare+

    +=+ >inema, #odernitit<

    Moerniteit is een so"iale "onitie) het !eno(een #an (oerniteit 'e#atinustrialisatie) wetens"ha,,elijk en te$nolo$is"he #ooruit$an$)rationalisatie) ini#iualisatie en et"+

    • e $rote sta is een ,laats waar e (oerniteit &i"h&el!(ani!esteert+

    • Metro,ool is een (oern !eno(een) o, e ,laats en een ,rou"t#an e (oerniteit

    • "ine(a is een (oern (eiu( en een (oerne #or( #an kunst• Cine(a is een eel #an) en een ,rou"t #an e (oerniteit• wetens"ha,elijk en te"hnolo$is"he #ooruit$an$• rationalisatie #an e tij• !ra$(entatatie en re"o(,ositie

    e $ehele werken woren $e!ra$(enteer en s,litsen &i"h o,+ 9e kunnene #er#ree(in$ #an het werk &ien+ De 4still i(a$es5 &ijn !oto5s heel snelna elkaar) &oals een 43l( still5+

    Muybridge 7 Animal %ocomotion in @

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    32/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    Variatie #an snelhei)(aar e (eest $e'ruikte was% =stille a!'eelin$enPse"one

    we krij$en een illusie #an 'ewe$in$ 'ewe$ene 'eelen woren aan elkaar $e'ra"ht oor het

    oo$ en het 'rein 8i,'ooks% ini#iuele a!'eelin$en (aar als je &e 48i,t5 is

    het als een 3l(

    +I+  Early Cine(a an NYCC-NEMA an C-TYNAMEN: August en %ouis %umiDre Ma) Emil -kladanowski ?obert F.&aul (homas A. Edison en Edwin -. &orter 

    Cine(ato$ra,he lu(ire% roje"tie in een onkere ka(er) een s"her( en

    een ,u'liek+ Twee (anieren hoe "ine(a en e sta in relatie staan (et elkaar%

    1. "ine(a $elokaliseer in e sta 'e7n#loet het stas$e&i"ht%• in e #roe$e jaren #an e =>ste eeuw• Ni"keloeon% kleine "ine(as #oor winkels•  e (oest (aar "ent 'etalen 6een nikkel.• Voor /et Ni"keloeon% "ine(a&alen• a"hter% $rote 3l(,laatsen% #oor'eel% 0o@y Theater NYC

    6Ti(e Suare.•

    e $e'ouwen haen in#loe o, het stas$e&i"ht6"itys"a,e.

    =. sta als (otie! en onerwer, in e 3l(• 3l(s #an > se"onen) i(,ressies o! wat er $aane was in

    e sta% $e'roeers Lu(ire oner anere+• kort3l(s% stil (et li#e (u&iek o! "o((entaren• e kwaliteit is (eestal sle"ht #anwe$e het

    'ronnen(ateriaal% ,a,er ,rint "olle"tion• straats"enes waren heel ,o,ulair #anwe$e e 'ewe$in$•

    $rote "a(era5s le$$en e 'ewe$in$ #ast• Flaneur at o, straat lie,) (aar to"h a!stan hiel• Co('inatie #an twee !oto5s: (onta$estijl

    &e $e'ruiken ook e 'ewe$in$ #an een #oertui$) &oals een 'oo) o( een,anora(ashot te #erkrij$en) en &e (aken $e'ruik #an "a(eratru"jes+ De#roe$e 3l(&alen woren #aak $e&ien als ,ri(itie!) no"htans &ijn e eerste3l(s heel e@,eri(entieel) &e ,ro'eeren #eel in$en uit+ De a#ant$arein e #roe$e jaren => was $eins,iree oor e&e 3l(s+

    •  The New York Su'way \ "a(era5s $e&et o, treinen o! auto5s \4,hanto( rie5

    I=

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    33/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    • /et li"ht "reeert een a'stra"t ee"t+• Steelijke (oerniteit #ana! het 'e$in #an e 3l(• Skys"ra,ers) New York skyline en e su'way &ijn interessant) ook wel

    e 4Vues5 $enoe(

    ++  City Sy(,honies 12=>12>% e historis"he o! klassieke ,erioe

    rote steelijke trans!or(aties%12I> (eest 'elan$rijke en (eest ,rou"tie#e jaar% e (eest 'elan$rijkste3l(s en een $rote hoe#eelhei+

    es"hieenis% V-CT;0-AN%9ho5s 9ho is een lijst #an (eer an I>> hoo!3$uren in e "ine(a+Vi"torian 3l( is $ee3nieer als 3l( in &n 'reeste &in #an &n eerste jarenin 1G> tot e oo #an konin$in$ #i"toria in januari 12>1

    Een stassy(!onie is een a#ant$are o"u(entaire o#er het le#en in e$rootsteen+ Meestal $aat het o( arijs) Ni"e en Berlijn+ -n A(erika kenehet $enre ook su""es) it &iet (en in e 3l( Manhattan+ De&e 3l(s &ijner$ ,o*tis"h+ Men wil het le#en in e $rootsta #ia e "a(era #atten+ Denaruk li$t o, yna(iek en snelhei) het (oerne en e on#er(ijelijke!ra$(entatie #an het 'estaan) eenhei #an ,laats en tij #'+ = uur in ??nsta+

    KENME0KEN%• e sta als hoo!,ersona$e% sta is niet enkel (eer een e"or) (aar

    wort het onerwer,• a$elijkse le#en in e (oerne sta) het lijkt een o"u(entaire #an

    het a$elijkse le#en• een "o('inatie #an o"u(entaire) e@,eri(enteel en eels

    #erhalene ele(enten• tijelijke stru"tuur% een a$ 6awntousk.• #ariatie in "ir"elstru"tuur% &oals tijens en na re$en'uien• $een ini#iuen) (aar steelijke 4"row5 6"!r% Kra"auer5s (ass

    orna(ent% e ini#iuaele (ens #erwijnt in e (assa.• o"u(entatie(ateriaal) i"onen #an steelijke (oerniteit• e sta als (iel,unt #an e (oerniteit• #isualisatie #an (oerne steelijke theorien 6Si((el) Benja(in)

    Kra"auer.• in het al$e(een $e#en &e een ,ositie! &i"ht o, e (oernisatie) een

    !as"inatie• (aar ook een !ear• rit(e #an e sta \ rit(e #an e 3l( 6(onta$e.• sta als #isuele 'ele#in$• steelijke 'eelen &ijn (usi"aal $e"o(,osseer 6#isuele

    sy(,honies.• rit(e en aso"iatie#e (onta$ete"hnieken 6e@a"te 'erekenin$ #an

    II

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    34/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    tij.• e@,e@,eri(entele te"hnieken en ee"ten• (onta$ee@,eri(enten 6Eisenstein) uo#kin) Kuleshow.• stas$e&i"ht% a'stra"tie en s,e"i3"iteit• naruk o, "ontrast% $rootPklein) rijkPar() traa$Psnel) #erlatenPruk)

    staP,lattelan)++• &el!re8e"tie) ,arallellen tussen sta en "ine(a• a#ant$are 3l(s) ,arallellen (et ku'is(e) !uturis(e) surrealis(e)

    nieuwe o'je"ti#iteit) nieuwe #isies) "onstru"ti#is(e)

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    35/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    hee!t $een #erhaallijn o! ,lot+ alhoewel) e $e'eurtenissen in e 3l( &ijn$earran$eer o( &o een ,assa$e #an een a$ te si(uleren+ 6het is eenasse('la$e #an 3l(shots o#er een ,erioe #an een jaar) hij s,eneereeen jaar in Berlijn en #er&a(ele 'eelen #an (ensen ie niet wisten at&e $e3l( weren.+ De shots en s"enes &ijn sa(en$e&et $e'asseer o,

    relatie #an e 'eelen) 'ewe$in$) the(atis"he "onte@t en $e&i"hts,unt+&e&ijn $e"o('ineer oor "olla$e en 'ewerkin$en) een e@,ressi#e (onta$e+ a"ts) en elke a"t wort aan$ekoni$ oor een klein kaartje in het 'e$inen o, het eine+ Een leit(oti# at aanwe&i$ is in alle a"ts+ 9at hen$roteneels #er'in) is het the(a #an e trein en straatauto+ De 3l( 'e#at#eel 'ewe$in$) en #eel #an e s"eneo#er$an$en &ijn ron e 'ewe$in$#an treinen en auto5s $e'ouw

    1+ AM% e sta is no$ lee$=+ kineren$aan naar s"hool) kuisen) (ensen $aan $aan werkken)

    winkels $aan o,en)I+ kranten en treinen+ roller"oaster) een #rouw ,lee$t &e!(oor) lun"h,au&e) het eine

    #an e werka$+ entertain(ent sna"hts) #uurwerk++

    • #eranerin$en tussen rust en 'ewe$in$% sto, an $o ee"t• o,eensta,elin$ #an e SBahnsPtrains• het stasrit(e is &i"ht'aar in e a!'eelin$

    /y,ersti(ulation an Benja(in5s sho"ke@,erien"e) o#er"rowe

    Sho, winows) "onsu(,tion) Benja(in talke a'out !etishis( o! $oosan ,hantas(a$oria d Sensationso! the "ity d a 3l( like a (a"hine

    D&i$a Verto# Man with a Mo#ie Ca(era 612=2.

    /ij toont een a$ uit het le#en in een $rote 0ussis"he sta) #an e #roe$eo"hten tot e late a#on) stees een "a(era(an #ol$en ie alles 3l(t+De (an (et e "a(era wort #aak $e&ien als een e@,eri(enteletussensta, tussen e ,erioe #an e sto((e 3l( en e $eluis3l(+/ier(ee wil hij &ijn ei$en theorie o#er e 3l( tonen+ /ij ontwikkele &ijnei$en taal en theorie en was 'e7n#loe oor e a#ant$are+De 3l( is 'eken #oor e te"hnieken ie Verto# introu"eert% ou'lee@,osure) !ast (otion) slow (otion) !ree&e !ra(es) ju(, "uts) s,lits"reens) Dut"h an$les) e@tre(e "loseu,s) tra"kin$ shots) !oota$e ,laye'a"kwars) sto, (otion ani(ations an sel!re8e@i#e #isuals+

    het 4"a(era eye5 is niet $e"entraliseer (aar (aakt een #ers"hil tusseno'je"t en su'je"t+Qiet in$en aners an ons oo$+ /ij 'ehoore tot een 'ewe$in$ #an3l((akers $eken als 4T/E K-N;KS5+ De Kinoks we&en ]$e*ns"eneer]"ine(a a!) (et &ijn sterren) ,lots) rekwisieten en stuioo,na(en+ Qe

    stonen ero, at e "ine(a #an e toeko(st een was #an !eiten% journaals o,ne(en #an e e"hte werel +Verto# rie, tot het e "a(era

    I

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    36/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    6JKinoEye ]. uit tot 'eter an het (enselijk oo$+ /un (issie was heta!s"haen #an alle nieto"u(antaire stijlen #an 3l((aken+ De&e rai"aleaan,ak #an 3l((aken leie tot een li"hte ont(antelin$ #an e 3l(inustrie) het #el waarin &ij werk&aa( waren+ Meest #an &ijn 3l(s warenhoo$ "ontro#ersieel+

    De sta als een a'stra"t iee in ,laats #an te re!ereren naar een s,e"i3ekesta+ De "a(era(an o'ser#eert e sta en het straatle#en) &e tonen en,rou"eren (oerniteit% a!'eelin$en woren $es"hoten) en $e(onteerin e "ine(a+De #rouw in e (onta$e% Kaleios"o,is"he 'olEen a$ in elen #ereel%

    • rolo$ue% het ,u'liek arri#eert in e "ine(a• =+ De werka$ 'e$int•

    I+ /et werk &el! eel 1• + /et werk &el! eel =• E,ilo$ue% e #rije tij na het werk 6s,ort)++.

    -ee #an &el!re8e"tie% het $aat o#er het ,ro"es #an het (aken #an e3l(+ Visuele analo$ieen en rit(is"he (onta$e+ De kra"ht #an e "ine(aen 3l( o( (eer in$en te "o('ineren: I steen in een (eia3l('ij#oor'eel+ 9ij als ,u'liek kijken naar een ,u'liek+ -n e 3l( &el! is ereen "a(eraoo$ ie e sta o'ser#eert+ Dat oo$ kijkt teru$ o, het ,u'liekin e &aal) en ook naar ons

    +H+  Bel$is"he "ity sy(,honies• i(a$es 5ostene 6henri stor"k.• #isions e loures 6"harles ekeukeleire.• (ii 6lu"ien 'a"k(an.• la #ie a l5en#erse 6lu"ien 'a"k(an.

    ++  New York City Sy(,honies

    MAN/ATTA 12=1 6(eerere titels.• aul Stran b Charles Sheeler ,hoto$ra,hers• 9alt 9hit(an s"hree! e tussentitels• Bes"hre#en als e #roe$ste "ity sy(,hony an e #roe$ste

    e@,eri(entele 3l(+• A(ateur 3l() $e(aakt oor jon$e en 'e$innene 3l((akers #oor

    &e een ,ro!essionele "arriere in e 3l( 'e$onnen+

    -n 12=> wer e 3l( $es"reene oor 'e#riene artiesten+ De 3l( wasniet 'e,aal een su""es 6$een autoriteiten: het #erween.+ Cin?"lu'skwa(en ,as o, in het (ien en e tweee hel!t #an e 12=>5s+ -n 12=s,eele e 3l( in e Lonon 3l( so"iety+

    /et 'eelt e #erti"ale ar"hite"tuur en e stru"tuur #an (anhatten uit) heto"u(enteert 4e look5 #an e #roe$e =>ste eeuws Manhattan+ Met e

    IH

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    37/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    sta als onerwer,+ De 3l( 'e#at H o,een $e#ol$ in en losse nonnarrati#e stru"tuur) te 'e$innen (et een #eer'oot ie aanko(t inManhattan 6Staten -slan Ferry. en eini$en (et een &onsoner$an$$e&ien #ana! een wolkenkra''er+ De 'elan$rijkste oelstellin$ #an e 3l(is o( e relatie tussen !oto$ra3e en 3l( te ontekken: "a(era'ewe$in$ is

    $ehouen tot een (ini(u('etween ,hoto$ra,hy an 3l(: "a(era(o#e(ent is ke,t to a (ini(u() als een toe#alli$e 'ewe$in$ in elke shot+Elk kaer #oor&iet een &i"ht o, e sta at #oor&i"hti$ is $erans"hikt ina'stra"te "o(,osities+

    E@tra ken(erken%• Fil(is"h $ei"ht o#er NYC• Du''ele "irkelstru"tuur% tijelijke "irkels 6o"hten en a#on. en een

    rui(telijke "irkel+ De #erhalene stru"tuur 6"irkel. het iee #an ea$) e&e "ontinuiteit staat in "ontrast (et e !ra$(entatie+

    A(eri"a% e (oerne #or( in "o('inatie (et ro(antis"he en le$e(oerne ste((in$en+ Een een(akin$ #an (ens en natuur+• Euro,a% !as"ination #oor (oerniteit) snelhei en (a"hines• A'stra"t en esthetis"he "onstru"tie) enkel 'innen e

    #rijetijsa"ti#iteiten• 0enaissan"e ,ers,e"tie! • Shots (et e@tre(e 4"a(era eyes an$les5

    Skys"ra,er Sy(,hony 0o'ert Florey 612=2. #an arijs

    -n 12=G 'e&o"ht Florey NYC en een jaar later was hij werk&aa( in e,ara(ount stuios+Voor 4The Battle o! aris5 werkte hij in na"htshi!ts+ -n e o"hten kon hijniet sla,en us na( hij &n "a(era en na( shots #an NYC 6euro,ese link%een !rans(an in NYC.

    • Een toeristis"he 'lik) traitionele ar"hite"tuur• Duitse titels 6was oors,ronkelijk #an ;ostenrijk.• ;n#erkrij$'aar tot at in e 122>5s e Trinity Chur"h een

    wolkenkra''er wer in e&e 3l(

    A Bron@ Mornin$ ay Leya 612I1.• oeet) !oto$raa!) kritiekus) 3l(histori"i) a#ant$are• A"ti#iteiten in e straten% winkels &ijn o,en) (ensen &ijn aan het

    so"iali&en• /et is een (eer !eestelijke) (enselijke kijk o, e sta en &ijn

    ar'eisklasse inwoners en sta'ewoners+• De 3l( le$t e !o"us (eer o, e (ensen an o, e ar"hite"turale

    stru"turen en woonrui(tes+• Leya5s 3l( is een eer'etoon aan een #an &n !a#oriete !oto$ra!en:

    eu$ene at$et+ /et is eel lyris"he kijk o, e 'uurt B0;N in e#roe$e o"hten< Uren #oor het #erkeer en e (assa #oet$an$ers

    o, straat+

    I

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    38/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    De aanko(st in e Bron@ is weer$e$e#en oor een kijk #ano, een#erhoo$e trein at e sta 'innenko(t+ Dan #ol$t een (onta$e #an&i"hten uit e Bron@+ Vele ty,is"he 'uurta"ti#iteiten woren $etoon)sa(en (et s"enes #an #ele lo"ale 'erij#en+

    • /et heroe,t ook 9utt(ann5s Berlin Fil(+• Een werel #an kineren) ieren) o,kuisen en s"enes #an werken)

    so"iaal en$a$e(ent) etala$e,o,,en)<• een s,e"i3eke ,laats en een s,e"i3ek (o(ent) at is $e"reer oor

    e (ensen• De sta &n $rootste $e'ouwen

     The City 0al,h Steiner) 9illar Van Dyke 612I2.

    e(aakt #oor het a(erikaans -nstitute o! lanners o( $etoon te woren

    o, e NY wereltentoonstellin$+ /et is een kritiek o, e (oerne(etro,ool+ /et "ontasteert e ,ro'le(en #an e steelijke o($e#in$ (ete su,erieure so"iale en ,sy"his"he o(stani$heen ie kunnen woren#oor&ien in een $e,lane $e(eens"ha,+

    elen 6e Ie is e 'elan$rijkste. The (etro,olis is $etoon als een "ity sy(,hony (et een snelle rit(is"he(onta$e+e#aarlijke en a'sure ,raktijken in e sta+ De o"uentaire wasiealistis"h) o(lijst (et een tra$is"h o#er&i"ht 6ruskinian. #an ete"hnolo$is"he (oerniteit waarin het 'e$in #an e =>ste eeuwse

    inustriele sta een wastelan wer #an on(enselijke (a"hines)(ilieu#er#uilin$ en een anonie(e (assa+

    Gilmfragment: (ensen ie eten in een 'ar) 'oterha((en en koe),annekoeken)

  • 8/16/2019 Fundamenten Van de Actuele en Beeldende Kunst

    39/79

    Klaartje Van Thuyne lesnotities

    G+1+1+ BLACK /A0LEMKunst) s"hrij#en) (u&iek)< (aken o#er je&el!) &oat je niet $ee3nieerwor oor ie(an 'uiten uw ras+ Qe wouen een ei$en ientiteit) en&el!$es"hieenis+ -n 1G2> start er ook een institutionele s"heiin$ tussen&wart en 'lank+ Duure tot e 4"i#il ri$hts5) on$e#eer G> jaar later+

    −  ACK DELAN;: at the 'us station 612>. &ie "olore waitin$ roo(− LANE% ,lantation owner: waaro( was &e $einte$reer in e&e

    s"eneW 9at enk je at &e &a$W De (an is o,en) e aneren &ijn$esloten+ De ene &ijn ,ostuur is ook aners an e aneren) hij kijktre"ht naar ons) e aneren kijken naar 'eneen) in het (o(ent le$t&e $oe het #ers"hil tussen &wart en 'lank #ast in e 12I>+

    −  AC;B LA90ENCE: hij ,ro'eert een ,rint'oek te (aken en een#erhaal te #ertellen+ /et is eels a'stra"t) (aar #ertelt to"h e"hteen #erhaal+ Dus% hij si(,li3"eert) (aar #ertellen to"h e realiteit+

     a"o' ston 'eken #oor &ijn uit'eelin$ #an het a!rikaansa(erikaanse le#en in oner anere &ijn H>eli$ 4migration series0  6wat #roe$er e naa( migration of the negro ha.: $es"hiler o,karton+ De kartonnen $in$en o#er e $rote (i$ratie #an a!rikaansea(erikanen #an het lanelijke &uien naar het steelijke nooren na9;-+ De&el!e kleuren ko(en teru$ o, elk ,aneel) 'ij elk ,aneels"hree! hij een &in ie het #erhaal #ertelt o! eels kaert+

    Dit hoo!stuk &ullen we eini$en 'ij a'sta"t e@,ressionis(e) (aar hier&ien we 6'ij lawren"e. no$ een re!erentie naar e werkelijkhei+ /ij werktno$ als een histori"us[[ 6wat je niet kan &e$$en #an "!r+ -n!ra ,ollo"k)

    rothko en et".

    G+1+=+ /A0LEM 0ENA-SSANCE

    De /arle( 0enaissan"e was een artistieke 'ewe$in$ #an A!roA(erikaanse s"hrij#ers en kunstenaars ie ontston in e jaren twinti$#an e twinti$ste eeuw+

    − --7A +A;69-S: new eal resultaat: artiesten 'etalen o( te

    werken 6(uurs"hilerijen oner anere.) een #an e&e kunstenaarswas ou$las+ 9at toont hij in &ijn werkenW /ij wil #ia &n kunst"o((uni"eren (et ons) ook #ia e #or(+ Dat &ie je oner anere in&n werk%

    o ASECTS ;F NE0; L-FE% De #or( in het (ien #an hets"hilerij is een "irkel) hij le$t e !o"us altij teru$ in het (ien#an het s"hilerij+ /ij wil ons #ertellen o#er het hele $e'euren)laat ons oo$ o#er het oek wal