Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

46

Transcript of Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

Page 1: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst
Page 2: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

TECHNIEKEN VAN DE BEELDENDE KUNSTEN / MATERIËLE ASPECTEN

VAN DE BEELDENDE KUNSTEN: VIDEOKUNST

Rony Vissers (PACKED vzw)VUB, 9 mei 2016

Page 3: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

OPDRACHT synthetisch beeld schetsen van de conservatie van videokunst de problematiek illustreren met een paar voorbeelden uit mijn

praktijk, de aanpak van mijn instelling etc.

Page 4: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

INTRO 1991 – 1997: STUC (huidige STUK), Leuven

● verantwoordelijk voor film, video- en muziekprogrammatie● productie van filminstallatie Dialogues (1996, Franciska Lambrechts) en

video dial H-I-S-T-O-R-Y (1997, Johan Grimonprez)

Page 5: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

Dialogues (1996, Franciska Lambrechts)

Page 6: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

Dialogues (1996, Franciska Lambrechts)

Page 7: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

dial H-I-S-T-O-R-Y (1997, Johan Grimonprez)

Page 8: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

dial H-I-S-T-O-R-Y (1997, Johan Grimonprez)

Page 9: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

INTRO 1997 - 2004: incident vzw

● wereldwijde distributie dial H-I-S-T-O-R-Y (Johan Grimonprez)● creatie van multimedia-installatie Mondophrenetic™ (Herman

Asselberghs, Els Opsomer & Rony Vissers)

Page 10: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

Mondophrenetic™ (2000, Herman Asselberghs, Els Opsomer & Rony Vissers)

Page 11: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

Mondophrenetic™ (2000, Herman Asselberghs, Els Opsomer & Rony Vissers)

Page 12: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

Mondophrenetic™ (2000, Herman Asselberghs, Els Opsomer & Rony Vissers)

Page 13: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

Mondophrenetic™ (2000, Herman Asselberghs, Els Opsomer & Rony Vissers)

Page 14: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

INTRO 2006 - 2008: argos, centrum voor kunst en media

● collectieverantwoordelijke

2009 – heden: PACKED vzw, expertisecentrum digitaal erfgoed● coördinator

Page 15: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

PACKED VZW● 2006 – 2010: platform voor archivering en

conservering van kunst op elektronische en digitale dragers

● 2009 – 2011: onderzoeksproject Obsolete apparatuur: Het behoud van afspeel- en weergaveapparatuur voor audiovisuele kunst

● partners: Nederlands Instituut voor Mediakunst, maar ook betrokkenheid van Tate, ZKM Hochschüle der Kunste Bern

● videogebaseerde en computergebaseerde werken

Page 16: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

PACKED VZW● 2011 – heden: expertisecentrum digitaal erfgoed

● expertise m.b.t. digitaal erfgoed opbouwen, hertalen en ter beschikking stellen

● ICT-processen: creatie, catalogisering, bewaring, online toegankelijk maken, uitwisseling, hergebruik, …

● ook beleid: in organisatie, en bij overheden● aandacht voor o.a. problematiek auteursrechten en (linked) open data● brede cultureel-erfgoedveld● sinds 2013 ook terug kunstensector > TRACKS● projecten, online kennisplatformen, vorming maar ook loketfunctie

Page 17: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

PACKED VZW● massadigitalisering: samenwerking met VIAA (Vlaams

Instituut voor Archivering● omroepen en cultureel-erfgoedsector, uitbreiding naar kunstensector;● o.a. argos, M HKA, S.M.A.K., Mu.ZEE en Middelheim;● podiumkunstenorganisaties, muziekorganisaties;● zowel digitalisering als digitale archivering● schaalvergroting

● digitalisering op maat: o.a.● James Lee Byars: The World Question Center (1969, Jef Cornelis)● Oratorium voor geprepareerde videoplayer en 8 monitoren (1989, Frank

Theys)● vroege videowerken van Danny Matthys (1973-1977)● A las cinco de la tarde (1984, Marie-Jo Lafontaine)

Page 18: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

PACKED VZW● massadigitalisering: samenwerking met VIAA (Vlaams

Instituut voor Archivering● omroepen en cultureel-erfgoedsector, uitbreiding naar kunstensector;● o.a. argos, M HKA, S.M.A.K., Mu.ZEE en Middelheim;● podiumkunstenorganisaties, muziekorganisaties;● zowel digitalisering als digitale archivering● schaalvergroting

● digitalisering op maat: o.a.● James Lee Byars: The World Question Center (1969, Jef Cornelis)● Oratorium voor geprepareerde videoplayer en 8 monitoren (1989, Frank

Theys)● vroege videowerken van Danny Matthys (1973-1977)● A las cinco de la tarde (1984, Marie-Jo Lafontaine)

Page 19: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

DIGITALE DUURZAAMHEID

Centraal begrip in werking van PACKED vzw: digitale duurzaamheid

Digitale duurzaamheid refereert aan de langdurige toegankelijkheid van digitale data. Dit vereist zowel beleidsmatige beslissingen in de vorm van een duurzaamheidsstrategie, als praktische oplossingen voor behoud en beheer van digitale data. 

01000100 01101001 01100111 01101001 01110100 01100001 01101100 01100101 00100000 01100100 01110101 01110101 01110010 01111010 01100001 01100001 01101101 01101000 01100101 01101001 01100100 00100000 01110010 01100101 01100110 01100101 01110010 01100101 01100101 01110010 01110100 00100000 01100001 01100001 01101110 00100000 01100100 01100101 00100000 01101100 01100001 01101110 01100111 01100100 01110101 01110010 01101001 01100111 01100101 00100000 01110100 01101111 01100101 01100111 01100001 01101110 01101011 01100101 01101100 01101001 01101010 01101011 01101000 01100101 01101001 01100100 00100000 01110110 01100001 01101110 00100000 01100100 01101001 01100111 01101001 01110100 01100001 01101100 01100101 00100000 01100100 01100001 01110100 01100001 00101110 00100000 01000100 01101001 01110100 00100000 01110110 01100101 01110010 01100101 01101001 01110011 01110100 00100000 01111010 01101111 01110111 01100101 01101100 00100000 01100010 01100101 01101100 01100101 01101001 01100100 01110011 01101101 01100001 01110100 01101001 01100111 01100101 00100000 01100010 01100101 01110011 01101100 01101001 01110011 01110011 01101001 01101110 01100111 01100101 01101110 00100000 01101001 01101110 00100000 01100100 01100101 00100000 01110110 01101111 01110010 01101101 00100000 01110110 01100001 01101110 00100000 01100101 01100101 01101110 00100000 01100100 01110101 01110101 01110010 01111010 01100001 01100001 01101101 01101000 01100101 01101001 01100100 01110011 01110011 01110100 01110010 01100001 01110100 01100101 01100111 01101001 01100101 00101100 00100000 01100001 01101100 01110011 00100000 01110000 01110010 01100001 01101011 01110100 01101001 01110011 01100011 01101000 01100101 00100000 01101111 01110000 01101100 01101111 01110011 01110011 01101001 01101110 01100111 01100101 01101110 00100000 01110110 01101111 01101111 01110010 00100000 01100010 01100101 01101000 01101111 01110101 01100100 00100000 01100101 01101110 00100000 01100010 01100101 01101000 01100101 01100101 01110010 00100000 01110110 01100001 01101110 00100000 01100100 01101001 01100111 01101001 01110100 01100001 01101100 01100101 00100000 01100100 01100001 01110100 01100001 00101110 11000010 10100000 00001101 00001010

Page 20: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

PACKED VZW

www.packed.bewww.projectcest.be

www.scart.bewww.projectracks.bewww.scoremodel.org

Page 21: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

PACKED VZW

Page 22: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

PACKED VZW

Page 23: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

VIDEOKUNST Art that involves the use of video and /or audio data and relies

on moving pictures (Tate, glossary of art terms) Video is an electronic medium for recording, copying,

playback, broadcasting, and display of moving visual media. (Wikipedia)

Term used to describe art that uses both the apparatus and processes of television and video. It can take many forms: recordings that are broadcast, viewed in galleries or other venues, or distributed as tapes or discs; sculptural installations, which may incorporate one or more television receivers or monitors, displaying ‘live’ or recorded images and sound; and performances in which video representations are included. (MoMA / Oxford University Press, 2009)

Page 24: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

Dialogues (1996, Franciska Lambrechts)

Page 25: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

dial H-I-S-T-O-R-Y (1997, Johan Grimonprez)

Page 26: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

dial H-I-S-T-O-R-Y (1997, Johan Grimonprez)

Page 27: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

dial H-I-S-T-O-R-Y (1997, Johan Grimonprez)

Page 28: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

dial H-I-S-T-O-R-Y (1997, Johan Grimonprez)

Page 29: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

Mondophrenetic™ (2000, Herman Asselberghs, Els Opsomer & Rony Vissers)

Page 30: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

Mondophrenetic™ (2000, Herman Asselberghs, Els Opsomer & Rony Vissers)

Page 31: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

CONSERVERING VIDEOKUNST vaak (in zekere mate) immateriaal vastgelegd m.b.v. een drager en een signaalformaat kunnen enkel worden geraadpleegd met behulp van afspeel- en

weergaveapparatuur kunstenaars maken deze apparatuur vaak niet zelf, ze wordt

vervaardigd door commerciële fabrikanten fabrikanten controleren de prijs en de beschikbaarheid van de

apparatuur wijzigingen, alsook ook de vernieuwingen en het in onbruik geraken

zowel de dragers, de signaalformaten als de afspeel- en weergaveapparatuur zijn, door de technologische evolutie, veranderlijk en variabel

Page 32: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

CONSERVERING VIDEOKUNST Howard Besser (NYU) in Longevity of Electronic Art (2001), o.a.

● viewing problem > refreshing, migration, emulation● translation problem● interrelational problem

voor bekijken werk afhankelijk van afspeel- en weergaveapparaten

ongewenste betekeniswijziging door overzetten van werk van ene formaat naar andere of van ene drager naar andere of wanneer werk wordt ‘vertaald’ naar ander weergavetechnologie of -apparaat

audiovisuele kunstwerken kunnen bestaan uit verschillende componenten die met elkaar verbonden zijn en er door hun interactie voor zorgen dat het kunstwerk bestaat

Page 33: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

JAMES LEE BYARS: THE WORLD QUESTION CENTER (1969, JEF CORNELIS)

Page 34: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

JAMES LEE BYARS: THE WORLD QUESTION CENTER (1969, JEF CORNELIS)

Page 35: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

JAMES LEE BYARS: THE WORLD QUESTION CENTER (1969, JEF CORNELIS)

Page 36: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

ORATORIUM VOOR GEPREPAREERDE VIDEOPLAYER EN ACHT MONITOREN (1989, FRANK THEYS)

Page 37: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

ORATORIUM VOOR GEPREPAREERDE VIDEOPLAYER EN ACHT MONITOREN (1989, FRANK THEYS)

Page 38: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

ORATORIUM VOOR GEPREPAREERDE VIDEOPLAYER EN ACHT MONITOREN (1989, FRANK THEYS)

Page 39: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

ORATORIUM VOOR GEPREPAREERDE VIDEOPLAYER EN ACHT MONITOREN (1989, FRANK THEYS)

Page 40: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

CONSERVERING VIDEOKUNST centrale vraag: “wat is precies het kunstwerk?” beeldhouwwerk of schilderij:

● vraag vrij eenvoudig te beantwoorden vanuit lange traditie audiovisuele kunst:

● ontbreekt niet enkel in grote mate deze (kunst)historische traditie● het werk kan niet worden losgekoppeld van bijzonder snelwijzigende

technologische evolutie verbondenheid met technologie > radicaal herzien van begrip van

uniek kunstobject en van handgemaakte vorm, die fundamenteel zijn in geschiedenis van schilder- en beeldhouwkunst

Page 41: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

CONSERVERING VIDEOKUNST audiovisuele kunstwerken verschillen in belangrijke mate van

traditionele kunstwerken doordat ze (in zekere mate) immateriëel zijn

traditionele visie op conservering: manier om materialiteit van kunstvoorwerp vast te houden, om (unieke) materiële kunstobject te beschermen tegen beschadiging, vernieling en verval

traditionele visie komt bij audiovisuele kunsten onder druk te staan

focussen op materiële veroudering volstaat niet, ook richten op artistieke intentie: bij bestrijding effecten van tijd getrouw blijven aan materiaal, of getrouw blijven aan intentie van kunstenaar? > integriteit?

Page 42: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

CONSERVERING VIDEOKUNST niet enkel bewaring van leesbaarheid of representatie moet

worden nagestreefd, maar ook esthetiek, technische en maatschappelijke context van een werk moeten zoveel mogelijk intact blijven > authenticiteit? historiciteit?

belangrijk aspect: look and feel eindeloos kopiëren:

● verschillende kopieën● (digitaal: geen kwaleitsverlies)● (digitaal: makkelijk te manipuleren)● verschillende versies● verschillende eigenaars

Page 43: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

CONSERVERING VIDEOKUNST● wiens verantwoordelijkheid is conservering: museum,

privé-verzamelaar, kunstenaar zelf, …● kunstenaars vervullen belangrijke rol● verkopen niet alleen drager met werk maar ook informatiepakket, en

bieden ondersteuning

● variabiliteit● locatiegebonden● onduidelijk waar werk begint en eindigt

Page 44: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

CONSERVERING VIDEOKUNST onderscheid tussen audiovisuele kunst die technologie gebruikt

als middel én kunst die technologie gebruikt als medium eerste geval: kunstenaars gebruiken media als instrument voor

productie van meer traditionele kunst tweede geval: intrinsieke eigenschappen en mogelijkheden van

gebruikte media worden geëxploreerd, en dit noopt tot nieuwe benadering van conservering (en presentatie)

kunstwerken die intrinsieke eigenschappen en mogelijkheden van gebruikte technologie onderzoeken, hebben in vele gevallen zelfreflexieve en deconstructieve bedoelingen

Page 45: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

CONSERVERING VIDEOKUNST audiovisuele kunstwerken documentatie over die audiovisuele kunstwerken niet-audiovisuele documentatie (bv. tekst, foto’s, tekeningen, …) audiovisuele documentatie (bv. video-interviews met kunstenaar)

audiovisuele documentatie over niet-audiovisuele kunstwerken (bv. videoregistraties van performances)

analoog < > digitaal digitalisering als conserveringsstrategie born digital kunst veranderende en accelererende stroom van soft- en hardware

Page 46: Technieken van de beeldende kunsten / Materiële aspecten van de beeldende kunsten: Videokunst

DANK U!

[email protected]