EY barometer van de belgische attractiveness part 1 2013

Belgium’s back ?

Investeerders aan het woord

De “PERCEPTIE” van België op C-niveau

Barometer van de Belgische Attractiviteit 2013

deel 1 – perceptie-resultaten

Barometer van de Belgische Attractiviteit –

Perceptie-onderzoek - deel 1 – maart 2013 Pag 2

Ernst & Young Barometer van de Belgische Attractiviteit: 10e editie

2004 2005 2006 2007

2009 2010 2011 2012

2008



Inhoud

► Doel van de barometer

► Methodologie

► Meest relevante bevindingen (korte samenvatting)

► Gedetailleerde analyse & resultaten (CSA)

► Grafieken & statistieken

► Tendenzen inzake perceptie

► Belangrijkste aanbevelingen

► Volgende stappen – barometer 2 – 6 juni 2013

(Europese resultaten)



Doel van de Barometer

► Onderbouwde bijdrage leveren aan het maatschappelijk

en economisch debat over het investeringsklimaat in

België en Europa

► Denkpistes voor de toekomst aanreiken aan:

► onze medewerkers

► het bedrijfsleven

► de overheden

► universiteiten

► de media

► …



Methodologie (1)

► Uniek onderzoek: combinatie van kwalitatieve en

kwantitatieve gegevens

► Actuele investeringsprojecten (kwantitatieve gegevens):

European Investment Monitor uitgevoerd door de teams

van Oxford Intelligence: overzicht van de reëel geplande

investeringen

► Representatieve steekproef over investeringen in 2012 en

mogelijks voor het eerste kwartaal van 2013

► Europa: +/- 800 internationale bedrijfsleiders

► België: 205 internationale bedrijfsleiders

► Kwantitatieve resultaten zijn gekend begin juni 2013 …

vergelijking per land/regio – Europese en wereldwijde

resultaten



Methodologie (2)

► Eveneens, uitgebreide telefonische bevraging door een

internationaal onderzoeksbureau CSA naar perceptie en

verwachtingen

► Nadruk van deze 1e analyse ligt op PERCEPTIE !

► Ondervraging tussen 21 januari 2013 en 6 februari 2013 bij

205 internationale bedrijfsleiders

► De nationaliteit van de moederbedrijven van de

ondervraagde multinationals zijn een zeer representatieve

steekproef voor investeringen die in België plaatsvinden

(volgens de betrouwbare EIM database)

► Verdeeld over diverse sectoren – verdeeld over diverse C-

niveaus – verdeeld over diverse landen/continenten



Methodologie (3)

► Ondervragingen in 23 landen in 4 talen

► Van de 205 bedrijven hebben er 59 % een aanwezigheid in

België

► 1 op 2 interviews werden afgenomen in België, 1 op 2 in

het buitenland (gespreid over de belangrijkste landen)

► Vraagstelling handelt over: de investeringsplannen, de

sterktes en zwaktes van België en zijn regio’s, de

attractiviteit in het algemeen en verwachte tendenzen,

punten voor verbeteringen en aanbevelingen …

► Een algemene 2e reactie & vooral perceptie omtrent

de maatregelen van de regering Di Rupo 1 na anderhalf

jaar



Nationaliteit van de geïnterviewde bedrijven

Sample: 205 respondents

1 to 9 interviews

10 to 19 interviews

20 to 29 interviews

30 interviews and more

Asia: 31 (15%)

Northern Europe :

16 (8%)

Northern

America: 57

(28%)

Central &

Eastern

Europe : 3 (1%)

Oceania : 2 (1%)



Locatie van de interviews


Interviews in

Belgium : 100 (49%)

Interviews outside

Belgium : 105 (51%)

Asia: 17 (8%)

Northern

Europe : 9 (4%)

Northern

America: 30 (15%)

Central & Eastern

Europe : 3 (1,5%)

Oceania : 1 (0,5%)

1 to 4 interviews

5 to 14 interviews

15 to 29 interviews

30 interviews and more



Internationale aanwezigheid in België

21 of them are already

established in Belgium

105 were conducted

outside Belgium

As a whole, out of the 205 interviewed companies, 59% are present in Belgium

(n=121)

100 were conducted

in Belgium which means companies

already established in that area

26% Brussel

54% Vlaanderen

20% Wallonië



Sectoren waarin de geïnterviewde bedrijven actief zijn

Sample: 205 respondents Other

5%

Consumer 20%

Private & Business services

30%

Industry, Automotive, Energy

30%

High-tech & telecom. Infrastr. and equipments 7%

Chemical & Pharmaceutical industries 8%

Banking, Finance, Insurance (9%)

BtoB services (9%)

High-technology services (4%)

Logistics (4%)

Tourism and leisure (1%)

Entertainment (1%)

Law services (<1%)

Private services (<1%)

Manufacturing (1%)

Engineering (1%)

R&D (1%)

Private equity (1%)

Maritime services (<1%)

Defense (<1%)

Export (<1%)

Heavy industry (12%)

Energy and environment (8%)

Car industry (7%)

Real Estate / Construction (1%)

Transport (1%)

Wood industry (1%)

Packaging industry (<1%)

Consumer goods manufacturer,

food industry and textile industry

(13%)

Retail distribution (7%)

Chemical industries (6%)

Pharmaceutical industries (2%)

High-technology equipment (4%)

Medical devices (2%)

Telecom. Infrastr. and equipments (1%)



Grootte van het bedrijf & functie binnen het bedrijf van de geïnterviewde

Size of the company

(sales turnover)

Job title of the interviewees


50%

17%

6%

6%

5%

5%

5%

3%

1%

1%

<1%

<1%

<1%

Financial Director

Marketing and Commercial Director

Director of Development

Human Resources Director

Director of Strategy

Managing Director / Senior Vice President / COO

Director of Investments

Chairman / President / CEO

Professor of economics

Information technology director

Production manager

Communication director

Logistics manager

Less than 150 Million

euros 34%

From 150 Million

euros to 1.5 Billion

euros 34%

More than 1.5 Billion

euros 32%

Meest relevante bevindingen

Een snelle SWOT-analyse



Algemene conclusies

► Vaststellingen:

► stijgend negativisme bij investeerders inzake investeringsplannen voor de

volgende jaren

► een tendens tot meer delokalisatie (vooral inzake productie)

► minder optimisme/vertrouwen bij investeerders over toekomstig herstel

► daling in de gepercipieerde aantrekkelijkheid van België, ook t.o.v. het

Europese gemiddelde

► Recente fiscale maatregelen zijn het meest gekend bij bestaande

Belgische investeerders en veroorzaken negativisme

► Verschillen tussen de regio’s zijn onvoldoende gekend bij investeerders

die niet in België aanwezig zijn

► De notionele intrest blijft ook nog na de recente wijzigingen een

belangrijke aantrekkingspool; de rulingcommissie heeft een belangrijke rol

► Er moet meer geïnvesteerd worden in investment agencies



Positieve punten

► De Belgische attractiviteit voor investeerders blijft hoog – loyale

investeerders bevestigen dit

► Slechts 17% van de ondernemers gelooft dat België de huidige crisis niet

zal doorstaan. Er is dus een sterk ondernemingsvertrouwen. Toch daalt

dat optimisme tegenover vorig jaar (slechts 13% was toen pessimistisch)

en staat dat percentage in schril contrast met Duitsland (6%)

► Nog een opvallende vaststelling: het aantal investeerders dat in hoge

mate vertrouwt op een Belgisch herstel neemt af (van 40% vorig jaar naar

slechts 23%); duidelijk een teken dat het met het vertrouwen van vorig

jaar in dalende lijn gaat

► 1 op 5 investeerders plant het komende jaar een investering in België.

In meer dan de helft van de gevallen gaat het hier evenwel om

uitbreidingsprojecten. Ook die trend daalt t.o.v. 2010 (toen nog 30%).

Wat verder nog opvalt is dat deze investeringsplannen zwaar onder

het Europese gemiddelde liggen (38% van de ondervraagden)



Positieve punten

► De aanwezigheid van internationale hoofdkantoren van

bedrijven en instellingen in België blijft een belangrijk

pluspunt. Bij de helft van de investeerders speelt dit een

rol voor hun aanwezigheid in België

► De belangrijkste troeven van België blijven:

► De diversiteit en kwaliteit van het personeel (71%)

► R&D & innovatie (43%)

► Koopkracht (44%)

► Inzake fiscaliteit (1%) scoort België evenwel bijzonder

zwak



Investeringen in de komende jaren

► Sectoren die de komende jaren voor groei zullen zorgen in

België zijn:

► Farma & bio

► Logistiek & distributie

► ITC

► B-to-B-diensten (bvb. Financiën)

Vrij opvallend haalt productie slechts een score van 1%

► De bevraagden verwachten de belangrijkste investeringen

in de volgende sectoren:

► R&D – innovatie

► Logistieke centra

► HQ’s

► Sales & Marketing



De Regio’s

► Vlaanderen, een aantrekkelijke regio van België omwille van …

► Brussel heeft een probleem met verkeersopstoppingen

► Wallonië, minder aantrekkelijk door…

► Wat nog opvalt in de enquête is dat een belangrijk deel van de (niet in

België aanwezige) ondervraagde investeerders de voor- en nadelen van

de regio’s niet kunnen onderscheiden (+/- 50%)

Competent personeel

Beschikbaarheid van R&D

Transportinfrastructuur

Gebrek aan taalkennis

Invloed van de vakbond

Evenwel is er nog de aanwezigheid van industriële terreinen en de mogelijkheid tot

subsidiëring (identiek aan Vlaanderen)



Regio’s

► Van de aanwezige investeerders in België meent ca. 40%

dat:

► De bestaande fiscale autonomie in de regio’s efficiënt is. Hetzelfde

percentage vindt van niet

► Meer fiscale autonomie zou bijdragen tot meer autonomie.

Hetzelfde percentage denkt dat dit niet het geval zou zijn

Er is dus op dat vlak geen duidelijke stellingname.

► Opnieuw blijkt dat buitenlandse investeerders die niet in

België aanwezig zijn (+/- 30 – 40%) geen duidelijke

mening hebben



Regio’s – een vergelijking inzake perceptie

► Brussel wordt voor het eerst als attractiever gepercipieerd

dan Vlaanderen. Vlaanderen daalt in populariteit

tegenover Wallonië en Brussel:

► Uit de enquête blijkt nog maar eens dat Vlaanderen en in

mindere mate Wallonië NIET gekend zijn bij investeerders

die niet aanwezig zijn in België. Van deze bedrijven kiest

50% voor Brussel en kan 34% zijn voorkeur niet uiten

voor 1 van de 3 regio’s.

2013 2012

Vlaanderen 33% 37%

Brussel 36% 28%

Wallonië 14% 10%



Negatieve punten

Er hangen enkele duidelijke donderwolken boven België, die de trend van

het afgelopen jaar (o.a. inzake delokalisatie) bevestigen ► Waar vorig jaar slechts 1 op de 20 aanwezige bedrijven wou delokaliseren, is dit nu 8% van

de ondervraagden. Concreet koesteren 10 belangrijke bedrijven plannen om te delokaliseren.

8% van de ondervraagden is onzeker. Slechts 84% is zeker dat ze zullen blijven tegenover

91% vorig jaar.

► Op de vraag of in België aanwezige bedrijven over 10 jaar nog in België zullen produceren,

antwoordt net als vorig jaar 9% hier negatief op, hetzij 11 van de 121 bedrijven.

► Wat opnieuw opvalt, is dat de investeerders die zich bijzonder positief uitspreken over hun

aanvullende productie plannen om “in België te blijven”, sterk dalen: van 50% vorig jaar naar

36%.

► Slechts 28% van de ondervraagden meent dat de aantrekkelijkheid van België de volgende 3

jaar zal toenemen en 15% verwacht zelfs een daling. Opnieuw staat dit beperkte optimisme in

schril contrast tot Europa (39% t.o.v. 28%). Deze score van 28% is het slechtste resultaat ooit

sinds de lancering van de studie in 2005.

► De trend voor investeringen is de laatste 3 jaar duidelijk dalend, ook voor bedrijven met

aanwezigheid in België (van 62% naar 55% en vervolgens naar 45%).

► Met een score van slechts 45% inzake investeringen voor de laatste 3 jaar is de slechtste

score sinds 2009 een feit. Voor het eerst is het aantal ondernemingen dat investeert lager dan

het aantal dat niet investeert.



Bedreigingen

► 37% van de ondervraagden ervaart een negatieve administratieve druk van

overheidsinstanties op het bedrijfsleven. Dat betekent een stijging van 7%

(tegenover 30% vorig jaar). 1 op de 10 voelt die druk zeer goed aan. Deze

administratieve last weegt het zwaarst door bij de investeerders die in België

aanwezig zijn (liefst 44% van de ondervraagden).

► Investeerders zijn zich terdege bewust van de recente fiscale maatregelen

(51% is op de hoogte van minstens 1 maatregel). Over het algemeen is ca.

15% van de ondervraagden zeer negatief over de maatregelen en overwegen

ze hun investeringen terug te schroeven.

► Anderzijds zijn het vooral de in België aanwezige bedrijven en in België

geïnterviewde bedrijven die deze fiscale wijzigingen kennen en er zich negatief

over uitdrukken. Zo blijkt dat de wijzigingen m.b.t. notionele intrest bij niet in

België aanwezige bedrijven niet echt gekend zijn. We zouden dus kunnen

stellen dat notionele intrest een maatregel is die in dit stadium vooral effect

heeft op bestaande investeringen in België. 64% van de Belgische

ondervraagden kent immers de NIA-wijzigingen, de niet-Belgische bevraagden

bedraagt slechts 4%



Uitdagingen - minpunten

► 46% van de ondervraagden meent dat België zijn loonlast

moet doen dalen. Prioriteit nr. 1!

► Slechts 1 op 4 vindt de loonkost in België nog aanvaardbaar (vooral

in België aanwezige bedrijven zijn negatief)

► > 90% meent dat de loonhandicap een gevolg is van een te hoge

loonkost en/of omwille van de indexatie

► 35% van de ondervraagden meent dat de belastingdruk in

België te hoog is (45% van de bedrijven met een omzet >

1,5 mia vindt de Belgische fiscale last te hoog)

► Ook moeten er extra investeringen in “hightech” en

“innovatie” komen, meer steun aan kleinere en middelgrote

ondernemingen, evenals meer investeringen in onderwijs

en meer middelen voor investeringsagentschappen



Andere opmerkingen

► De bedrijven die de laatste 3 jaar in België investeerden,

doen steeds minder een beroep op investment agencies

(FIT, AWEX, Brussels Invest in Brussels). Slechts 7 van

de ondervraagden antwoordt positief (een daling van

50%). Dit is het laagste cijfer ooit.

► 72% van de ondervraagden is op de hoogte van de

notionele intrestaftrek. Daarvan vindt 74% deze maatregel

“nog steeds” attractief.

► De rulingcommissie verstrekt rechtszekerheid en heeft

ongetwijfeld een positieve impact op het

investeringsklimaat in België

Gedetailleerde analyse &

resultaten (CSA)



5,1% 3,3%

14%

54,3%

23,3%

Yes, definitely Yes, fairly No, fairly not No, definitely not Can't say

Total No 17%

Total Yes 78%

Een groot deel van de investeerders is ervan overtuigd dat België in staat is om de crisis te overwinnen


Q: Are you confident in Belgium’s ability to overcome the current crisis ?

40%

* 2012 reminder

**2013 ATT surveys

83%*

13%*

Germany : 92%**

Europe : 75%**

Europe : 23%**

Germany : 6%**

Interviewed in Western Europe (60%)

Nationality Asia (8%)

Less than 150M€ (10%)

Not established in Belgium (11%)



Established in Belgium (85%)

Interv. in West. Europe (83%)

Established

in Belgium (n=121)

Not established in

Belgium (n=84)

14% 22%

85% 67% !

43%

1% 11%



Bent u ervan overtuigd dat België de huidige crisis kan overwinnen ?

70%

83%

78%

21%

13% 17%

2009 2012 2013

Total Yes ("Confident" in 2009) Total No ("Not confident" in 2009)



4% 3%

23%

62%

8%

In 2013 In 3 years time In 5 years time In 10 years time Can't say

Een groot deel van de investeerders blijft optimistisch dat België de crisis in minder dan 3 jaar kan overwinnen, maar dit optimisme vermindert

Q: In your view, when will Belgium manage to overcome the current economic crisis ?

New question

Nationality Northern

America (16%)


Interviewed outside

Belgium (31%) In 3 years or

more

26%

In less than 3

years

70%

Established

in Belgium (n=121)

Not established in

Belgium (n=84)

25% 29%

71% 67%



13%

11%

26%

30%

20%

Very much Fairly Not much Not at all Can't say

Total No influence

37%

Total Influence

50%

België wordt gezien als een dynamische investeringsbestemming Q: Belgium hosts the main headquarters for various public and private international organizations. To what extent

has this acted as an influence on your choice of Belgium as a destination for investment operations ? *


25%*

11%*

37,3% 36%

55,5% 42%

* 2012 reminder

48%*

36%*

Interviewed in Belgium (38%)


Nationality Northern America (17%)









7,2% 22%

Established

in Belgium (n=121)

Not established in

Belgium (n=84)

!



Can’t say 8%

No 84%

Yes 8%

Q: Does your company have plans to relocate operations from Belgium to another country ?

Q13. What type of investment ?

Sample : 121 respondents with business presence in Belgium

8% van de investeerders die reeds in België gevestigd zijn, zullen hun activiteiten delokaliseren

* 2011 reminder (Total “Yes” and “No”)

91%*

5% *

Sample: 10 respondents who plan to

relocate operations from Belgium to

another country

Number of

respondents

Outsourcing 3

Relocation 2

Greenfield 2

Expansion 2

Joint venture 1

http://3.bp.blogspot.com/-7jREVOKc0GI/TzEJRNgLI3I/AAAAAAAAAIM/rARjt9maKMU/s1600/attention.jpg



53%

18%

14%

2,5%

2,5%

10%

Expansion

Acquisition

Greenfield

Outsourcing

Joint Venture

Can't say

Can’t say 12%

No 68%

Yes 20%

Q: Does your company have plans to establish or

expand operations over the next year in Belgium ? * Q10. What type of investment ?

Planning to establish operations in Belgium : 41 respondents*

Sample : 205 respondents

Een stabiel deel van investeerders is van plan om het komende jaar in België te investeren, zij het dan voor expansie. Dat deel bevindt zich evenwel ver onder het Europese gemiddelde

Q11. What type of investment project ?

Companies having quoted one type of investment : 37 respondents*


Interviewed in West. Eur. (25%)

More than 1.5B€ (9%)

* Low bases, results have to be read carefully

21% * ** 2013 ATT surveys Brazil : 60%**

Turkey : 59%**

Europe : 38%**

Germany : 36%**

Kazakhstan : 25%**

* 2012 reminder



42% *

16% *

4% *

7% *

4% *

16% *

45,2%

15%

13%

7,5%

6,3%

6%

2%

5%

Manufacturing

Sales & marketing office

Research & Development

Back office

Supply chain/logistics

Training center

Headquarters

Can't say

!

!



11%

5% 4%

44%

36%

Yes, definitely Yes, probably No, probably not No, definitely not Can't say

Total No 9%

Total Yes 80%

1 op de 10 bestaande Belgische investeerders overweegt om de komende 10 jaar zijn productie-activiteiten te delokaliseren

Sample : 121 respondents with business presence in Belgium

Q: Ten years from now, will you still manufacture in Belgium ?

50%

* 2012 reminder

** 2013 ATT surveys

9%* Nationality Northern America (12%)



Industry, Automotive, Energy (12%)



25%

14%

12%

12%

11%

7%

6%

1%

46%

29%

22%

20%

19%

13%

12%

2%

Diversity and quality of labor force

Research and innovation capacity

High purchasing power

Stable and predictable business environment

Market size

Emphasis on green business

Emphasis on social responsibility

Geographical location (center of Europe)

First

Total

De diversiteit en kwaliteit van de arbeidskrachten blijven essentiële troeven voor België, net als zijn innovatiecapaciteit

Q: What are in your opinion Belgium’s world class features if it wants to remain a major destination for investment ?

2 possible responses, results >100%




Nationality Western Europe (28%)

(2012 ranking on % Total )

(1st)

(5th)

(2nd)

(4th)

(3rd)

(6th)



Less than 150 M€ (40%)




Interviewed outside Belgium (18%)





18%

14%

9%

9%

4%

5%

5%

4%

5%

6%

<1%

25%

24%

22%

17%

17%

11%

11%

8%

8%

7%

1%

1%

<1%

19%

The pharmaceutical industry and biotechnologies

Logistics and distribution channels

Information and communication technologies, IT

BtoB services excluding finance

Clean techs

Bank / Finance / Insurance

Energy and utilities

Consumer goods

Transport Industry and Automotive

Real estate and construction

Manufacturing

Research and innovation

Tourism

Can't say

First

Total

De farmaceutische en biotechnologische industrie kunnen de groei van België in de komende jaren sturen

Q: In your opinion, which business sectors will drive the growth of Belgium in the coming years ?






Private & Business services (16%)

14%

Industry, Automotive, Energy (11%) 25%

27%

20%

15%

11%

14%

7%

7%

11%
















From 150M€ to 1.5 B€ (4%)



!



31%

14%

12%

8%

44%

24%

19%

18%

Research & Development

Logistics centers

Headquarters

Sales & marketing office

First

Total

Investeerders zouden zich vooral moeten richten op onderzoek & ontwikkeling in België

Q: In your opinion, which business functions will draw the most investments in Belgium in the coming years ?








From 150M€ to 1.5 B€ (11%)

From 150M€ to 1.5 B€ (10%)



Brussel haalt Vlaanderen in als meest aantrekkelijke Belgische vestigingsregio, vooral volgens respondenten die niet in België gevestigd zijn – zij zijn dan ook niet echt vertrouwd met de verschillende regio’s

Q: What region in Belgium do you see as the most attractive to establish operations ?








Industry, Automotive, Energy (23%) From 150 M€ to 1.5 B€ (6%)

Flanders

33%

Brussels

36%

Wallonia

14%

Can’t say

17% Interviewed in Western Europe (10%)


* 2012 reminder

37%*

10%*

28%*

25%*

Total Established in Belgium

Not established in

Belgium

Total sample

205 121 84

Brussels 36% 26% 50%

Flanders 33% 51% 5%

Wallonia 14% 17% 10%

Can't say 18% 6% 34%

!



Vlaanderen behoudt zijn troeven: geschoolde arbeidskrachten, transportinfrastructuur en O&O middelen

Q: For each of the following criteria, indicate which region in Belgium is most closely associated with them.


29%

25%

23%

18%

18%

16%

14%

11%

11%

6%

9%

13%

32%

16%

5%

30%

28%

14%

25%

26%

22%

14%

17%

41%

17%

13%

23%

4%

3%

3%

5%

3%

4%

7%

6%

7%

8%

8%

4%

2%

7%

4%

1%

9%

10%

28%

29%

35%

29%

39%

30%

31%

33%

35%

Availability of skilled workforce

Access to transport infrastructure

Availability of quantitative R&D resources

Availability of industrial fields

Access to regional government aid, subsidies and support measures

Traffic congestion

Insufficient knowledge of foreign languages

The weight of trade unions

Lengthy administrative procedures

Flanders Wallonia Brussels All None of them Can't say

= Flanders and Wallonia Top 3



Q: For each of the following criteria, indicate which region in Belgium is most closely associated with them.

Volgens binnenlandse investeerders voert Vlaanderen de ranglijst van regio’s aan, vόόr Wallonië en Brussel, en dit dankzij zijn economische en sociale troeven. Investeerders die hier niet gevestigd zijn, kennen evenwel niet goed de regionale verschillen (1/2)



Flanders Wallonia Brussels

2011 2012 2013 2011 2012 2013 2011 2012 2013

Availability of skilled

workforce 53% 55% 47% 17% 10% 10% 20% 18% 21%

Access to transport

infrastructure 50% 48% 43% 10% 4% 13% 26% 25% 28%

Availability of industrial fields 32% 31% 26% 54% 48% 56% 5% 8% 10%

Access to regional

government aid, subsidies

and support measures 32% 34% 29% 35% 30% 24% 17% 11% 16%

Lengthy administrative

procedures 19% 22% 18% 26% 14% 24% 35% 27% 27%

Insufficient knowledge of

foreign languages 13% 17% 19% 76% 59% 52% 6% 13% 14%

Traffic congestion 21% 17% 24% 6% 2% 7% 70% 71% 54%

The weight of trade unions - 16% 17% - 35% 52% - 7% 8%

Availability of quantitative

R&D resources - 33% 41% - 8% 17% - 16% 20%

Among respondents interviewed in Belgium

(n=101 in 2011, n=104 in 2012, n=100 in 2013)

Volgens binnenlandse investeerders voert Vlaanderen de ranglijst van regio’s aan, vόόr Wallonië en Brussel, en dit dankzij zijn economische en sociale troeven. Investeerders die hier niet gevestigd zijn, kennen evenwel niet goed de regionale verschillen (2/2)



46%

35%

23%

19%

17%

11%

11%

10%

10%

9%

7%

7%

1%

1%

7%

Reduce labor costs

Reduce taxation

Support high-tech industries and innovation

Support small and medium size enterprises

Develop education and skills

Increase incentives for FDI investors

Facilitate access to credit

Invest in major infrastructure and urban projects

Relax competition rules

Encourage environmental policies and attitudes

Improve the quality of its products and the value-added of its services

Support struggling industries

Relax laws in general

None

Can't say

Verlaging van de loonkosten blijft voor België de belangrijkste inspanning. Ook de belastingdruk wordt als veel te hoog gezien

Q: In your view, where should Belgium concentrate its efforts to remain attractive in the global competition ?


3 possible responses, results >100% Established in Belgium (61%)

Interviewed in Western Europe

(58%)


From 150M€ to 1.5 B€ (35%)


29%

33%

31%

2012 reminder

47%

23%

13%

8%

7%

6%

9%

6%








Consumer (3%)






24%

24%

26%

22%

4%

Very satisfied Satisfied Not very satisfied Not satisfied at all Can't say

Total not satisfied

50%

Total Satisfied

25%

De helft van de investeerders en zeker diegenen die hier reeds gevestigd zijn, zijn niet tevreden over de hoge loonkosten in België

Q: How satisfied are you with the level of labour costs and charges in Belgium ? *




New question

65% 28%

25% 26%















Established

in Belgium (n=121)

Not established in

Belgium (n=84)

10% 46%

!



De kosten op arbeid in België worden meer en meer beschouwd als onaantrekkelijk, zowel omwille van de hoge loonkosten zelf als omwille van de automatische indexering van de lonen

Sample: 102 respondents not satisfied with the level of labour costs and charges in Belgium

Q: For what reason do you think that the cost of labor in Belgium is unattractive ?

High labor costs 47%

Automatic indexing of salaries

2%

High labor costs and automatic

indexing of salaries 45%

None of the above 3%

Can't say 3%

5%*






26%

10%

27%

27%

10%

Yes, definitely Yes, probably Probably not Not at all Can't say

Total No 37%

Total Yes 37%

Volgens bestaande investeerders oefent de Belgische overheid te veel administratieve druk uit op bedrijven die in België gevestigd zijn

Q: In your opinion, do the public authorities apply administrative pressure to companies established in Belgium ? *



* In 2012, the question was “In your opinion, do the public

authorities apply pressure to companies established in

Belgium ?”


Interviewed in West. Europe (13%)

41% 31%

44% 26%






38%*

30% *

* 2012 reminder

32%*

Established

in Belgium (n=121)

Not established in

Belgium (n=84)

15% 43%

!



Terwijl investeerders erop vertrouwen dat België de huidige crisis kan overwinnen, verwacht slechts 1/3 van hen een verbetering van de attractiviteit voor de komende 3 jaar. Dit ligt ver onder het Europese gemiddelde en betekent een daling tegenover vorig jaar

Q: How do you anticipate the evolution of Belgium’s attractiveness over the next three years ?


9% 1%

14%

48%

22%

6%

Significantly improve Slightly improve Stay the same

Slightly decrease Significantly decrease Can't say

Decrease

*

15%

Improve

28%

17% 12%

31% 26%

50% 45%

32%*

44%*

•2012 reminder

Brazil : 83%**

UK : 59%**

Germany : 56%**

Russia : 57%**

Kazakhstan : 41%**

Europe : 39%**

France : 36%**



Nationality North. America (12%)



Consumer (36%)


From 150M€ to 1.5B€ (37%)




Consumer (46%)

** Before 2012 : “Neither improve nor deteriorate”

* Before 2012 : “Deteriorate”

Established

in Belgium (n=121)

Not established in

Belgium (n=84)

! !

2% 17%



1% 2% 1% 1% 1% 1% 2% 1% 1%

18% 14% 7% 8% 9% 7%

11% 16% 14%

44% 38% 55%

45%

59% 53%

51% 44% 48%

30%

30%

33%

34%

26% 29%

29% 29% 22%

3% 8%

2% 6% 3% 6% 4% 3% 6%

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

19%

33%

16%

38%

8%

35%

9%

40%

10%

29%

8%

35%

De minst optimistische kijk op de toekomstige attractiviteit van België (quasi zelfde niveau als in 2009) – het zwakste resultaat ooit!

Total Improve

Total Decrease 13%

33%

Q: How do you anticipate the evolutions of Belgium’s attractiveness over the next three years ?

17%

32%

** Before 2012 : “Neither improve nor deteriorate”

15%

28%

**

!



Can't say 12%

No 61%

Yes 27%

De afgelopen 3 jaar heeft een kleiner aantal internationale bedrijven geïnvesteerd in België

Q: Have you undertaken an investment operation in Belgium over the last three years ?



Consumer (41%)

* In 2011, the question was “Have you invested in Belgium over the last

three years?”

(only asked to respondents having a business presence in Belgium)

* 2012 reminder

34%*

63%*



Consumer (46%)



49% 80%

45% 2%

6% 18%

Established

in Belgium (n=121)

Not established in

Belgium (n=84)



Investeringen in België hebben de neiging om af te nemen bij bestaande investeerders, en duiken onder het niveau van 2009 – het laagste peil ooit! Het aantal antwoorden met “Nee” overtreft het aantal met “Ja”

Q: Have you undertaken an investment operation in Belgium over the last three years ?

48% 52%

62%

55%

45% 45% 47%

35%

43%

49%

7% 1% 3% 2% 6%

2009 2010 2011 2012 2013

Yes No Can't say

Among respondents having a business presence in Belgium

!



Can't say 3%

No 85%

Yes 12%

De investeerders die een aanvraag indiende bij een overheidsdienst of een openbaar investeringsagentschap waren nog nooit zo weinig talrijk …

Q: Have you requested the services of a public service or a public investment agency in order to carry through

with these plans ?

Sample: 54 respondents having a business presence in Belgium and

having invested in Belgium over the last three years

* In 2011, the question was “To have made these investments, have

you used government services or business of public investment”?

2011 :

62%

68%*

24%*

Sample: 7 respondents who

have made this request

Q28. Are you satisfied with the level

of assistance which you have

received from them ?

* 2012 reminder

Number of

respondents

Total Satisfied 6

Very satisfied 1

Satisfied 5

Not satisfied at all 1

!

http://3.bp.blogspot.com/-7jREVOKc0GI/TzEJRNgLI3I/AAAAAAAAAIM/rARjt9maKMU/s1600/attention.jpg



… een cijfer dat nog nooit zo laag was

Q: Have you requested the services of a public service or a public investment agency in order to carry through

with these plans ?

Among respondents having a business presence in Belgium and having invested in Belgium over the last three years *

13%

22% 19%

24%

12%

79% 76% 76%

68%

85%

8% 2%

4% 8%

3%

2009 2010 2011 2012 2013

Yes No Can't say



14%

20%

27%

37%

39%

41%

The new Thin Cap legislation

The introduction of a more cost-effective abuse protection system

The approach in terms of social security and tax avoidance in general

Capital gains tax in companies

Adaptations to notional interest

The change in the level of taxation for company vehicles

% Aware of the measure

De helft van de respondenten kent minstens 1 grote nieuwe Belgische fiscale wijziging die de regering Di Rupo 1 invoerde …

Q: The Belgian government has introduced a series of changes to important tax measures for businesses and

entrepreneurs. Are you aware of these changes ?


* In 2012, 39% of respondents were aware of these measures in general.

(n=83)

(n=42)

(n=81)

(n=30) (**)

(n=55)

(n=75)

51% of respondents are aware of at least one measure *



17%

7%

6%

15%

13%

26%

11%

12%

4%

6%

5%

The approach in terms of social security and tax avoidance in general

The new Thin Cap legislation

The introduction of a more cost-effective abuse protection system

Adaptations to notional interest

Capital gains tax in companies

The change in the level of taxation for company vehicles

Reduce your investments in Belgium Not reduce investments in Belgium Can't say

….en een percentage van de ondervraagden denkt dat deze maatregelen een negatieve impact kunnen hebben op toekomstige investeringen

Sample: Respondents aware of the measure

Q: In your opinion, what impact will these changes introduced by the new government have on your firm’s investments in

Belgium ?







+74%

+82%

+79%

+90%

+81%

+72%



De nieuwe fiscale maatregelen van de Belgische overheid zijn logischerwijs beter bekend bij bedrijven die gevestigd zijn in België

Q: The Belgian government has introduced a series of changes to the following report of tax measures for businesses and

entrepreneurs. Are you aware of these changes ?

! ! ! !



10%

16%

54%

20%

Very attractive Fairly attractive Little attractive Not at all attractive

De notionele intrestaftrek wordt nog steeds als een aantrekkelijke maatregel aanzien bij investeerders, zeker bij diegenen die reeds in België gevestigd zijn

Q: Do you think the deduction of notional interest is still an attractive measure which makes Belgium different from

other foreign investors ?

Sample: 147 respondents knowing the deduction of notional interest

Not

attractive

26%

Attractive

74%

18% 40%

82% 60%

72% of respondents are aware of the deduction of notional

interest








Established

in Belgium (n=101)

Not established in

Belgium (n=46)

!

!



Volgens een derde van de respondenten die in België gevestigd zijn, heeft de Dienst Voorafgaande Beslissingen een positief effect op de attractiviteit van België

Q: According to you, to what extent has the existence of the Ruling Commission an impact on Belgium’s attractiveness as

an investment location ? Would you say that it has…


13%

38%

7%

14%

23%

5%

A very positive impact A rather positive impact Very little impact No impact I dont' know this measure Can't say

Negative

impact

21%

I don’t

know this

measure

38%

Positive

impact

28%

Established

in Belgium

(n=121)

Not

established

(n=84)

21% 19%

33% 21%

35% 43%

23%


From 150M€ to 1.5B€ (34%)

From 150M€ to 1.5B€ (28%)




15%*

21% *

* 2012 reminder

41%*

For 42% of respondents, the Ruling Commission has an

impact on Belgium’s attractiveness (vs 32% in 2012)

11% 17%



47% 56%

64%

52%

2%

6%

4%

7% 17%

19% 11%

13%

24%

15% 15% 23%

10% 4% 6% 5%

2010 2011 2012 2013

19%

34%

25%

19%

15%

21% Total Positive impact

Total Negative impact

Q: According to you, to what extent has the existence of the Ruling Commission an impact on Belgium’s attractiveness

as an investment location ? Would you say that it has…

De Dienst Voorafgaande Beslissingen heeft opnieuw een positieve impact op de attractiviteit van België

20%

28%



11%

5%

7%

23%

49%

5%

Very efficiently Fairly efficiently Fairly inefficiently

Not efficiently at all None Can't say

De efficiëntie van de DVB om fiscale kwesties aan te pakken blijft stabiel

Q: Do you think that in its handling of tax issues the Ruling Commission has proven to function…?

Sample: 86 respondents for whom the Ruling Commission has an impact on Belgium’s attractiveness

Not

efficiently

30%

None

5%

Efficiently

54%

Established

in Belgium (n=59)

Not established in

Belgium (n=27) (*)

35% 21%

48% 66%

6% 2%

28%*

54% *

* 2012 reminder

5%*

(*) Low base, results have to be read carefully

11% 11%



4 op 10 bevraagde investeerders zijn overtuigd van de efficiëntie van de bestaande fiscale autonomie in de Belgische regio’s; 4 op 10 zijn niet overtuigd!

Q: In your opinion, how efficient is the existing fiscal autonomy in Wallonia, Flanders and Brussels ?


28%

16%

23%

28%

5%

Very efficient Fairly efficient Fairly inefficient Not efficient at all Can't say

Total Inefficient

39%

Total Efficient 33%

New question

43% 33%

40% 22%








Consumer (46%)





Consumer (5%)





Consumer (49%)




17% 45%

Established

in Belgium (n=121)

Not established in

Belgium (n=84)



Bijna de helft van de binnenlandse investeerders beklemtoont dat het toekennen van een grotere fiscale autonomie aan de regio’s respectievelijk inefficiënt/efficiënt zou zijn

Q: In your opinion, granting the regions greater fiscal autonomy would be…


New question

22%

16%

20%

32%

10%

Very efficient Fairly efficient Fairly inefficient Not efficient at all Can't say

Total Inefficient

36%

Total Efficient 42%

44% 26%

42% 40%




Consumer (45%)










14% 34%

Established

in Belgium (n=121)

Not established in

Belgium (n=84)

!

Aanbevelingen



Aanbevelingen voor Relance > mei 2013 !

► Notionele intrestaftrek: niet verder negatief wijzigen en de rechtszekerheid herstellen!

► Rulingcommissie: ruimere budgetten en middelen ter beschikking stellen, meer

speelruimte voor deze dienst voorzien en vooral respect en appreciatie opbrengen voor

deze instelling die investeerders rechtszekerheid kan verschaffen (o.a. inzake anti-

misbruikbepalingen)

► Investeringsagentschappen: meer middelen geven, nog beter positioneren naar de

BRIC-landen toe, zorgen voor een meer proactieve branding van de regio’s

► Een beter fiscaal beleid inzake innovatie, verruiming van de te strikte Belgische 80%

patent-box, dit naar het voorbeeld van de Nederlandse innovatiebox

► Daling van de vennootschapsbelasting naar analogie met de Europese partners

► Opleiding en training/Innovatie – een cultuur van vernieuwing & creativiteit ontwikkelen

► Fiscaal Holding regime voor holdings baseren op NL/Lux/Zwitsers voorbeeld

► Steunmaatregelen naar de High Tech industrie en voor innovatie

► Steunmaatregelen voor kleine en middelgrote bedrijven

► ‘Onder geen beding’ verdere belastingverhogingen doorvoeren, maar veeleer

besparingen met als resultante een meer efficiënte overheid die positief werkt naar de

bedrijfswereld

► Inzake “BEPS”: internationale trend volgen en niet eenzijdig veranderen. Niet de eerste

van de klas willen zijn, zoals Nederland



Aanbevelingen voor Relance > mei 2013 !

► Een grondig en vooral realistisch debat inzake de onhoudbaarheid van de hoge

arbeidskosten en het effect van de loon (index) handicap daarop

► Een debat omtrent een nieuw realistisch Belgisch sociaal model in het algemeen.

Wegwerken van de nefaste effecten van de financiering van het huidige model, van de

stijgende uitgaven en het stijgende overheidsbeslag, evenals van de rechtstreeks

daaraan gekoppelde negatieve gevolgen op middellange termijn voor de Belgische

competitiviteit

► Nadruk op besparen en begrotingsdiscipline zonder overheidsbeslag te doen stijgen

► Structurele beslissingen nemen die steunen op lange termijn politieke moed. Dit

behelst ook dat het behoud van oneconomische verworvenheden in een steeds meer

globale wereldeconomie in vraag wordt gesteld

► Het effectieve verschil tussen ‘bruto-’ en ‘nettoloon’ voor loon- en weddetrekkenden

verkleinen

► Een realistische pensioenleeftijd in verhouding tot het Europese gemiddelde

► Meer maatregelen tot aanmoediging van werken i.p.v. aanmoedigen tot niet werken

(o.a. fiscaal naar het individu en de vennootschap)

► Gemakkelijker toegang verlenen tot liquiditeiten en financiering, echt ondernemerschap

terug ontwikkelen, een groene economie en groen handelen belonen, …



Herwig Joosten Managing Partner Tax

Tel.: +32 2 774 93 49 Email: [email protected] Christophe Ballegeer Media relations Tel.: +32 2 774 91 11 Email: [email protected]

Ernst & Young

Assurance | Tax | Transactions | Advisory 2013 Ernst & Young Transaction Advisory Services All rights reserved.

About Ernst & Young

Ernst & Young is a global leader in assurance, tax,

transaction and advisory services. Worldwide, our

167,000 people are united by our shared values

and an unwavering commitment to quality. We

make a difference by helping our people, our

clients and our wider communities achieve their

potential.

Ernst & Young refers to the global organization of

member firms of Ernst & Young Global Limited,

each of which is a separate legal entity.

Ernst & Young Global Limited, a UK company

limited by guarantee, does not provide services to

clients.

For more information about our organization,

please visit www.ey.com/be.

Follow us: twitter.com/EY_Belgium

http://www.ey.com/be

http://www.ey.com/be

EY barometer van de belgische attractiveness part 1 2013

Business

Transcript of EY barometer van de belgische attractiveness part 1 2013