27-3-2008 1Elektronische lessen als onderwijstijd

Elektronische lessen als onderwijstijdpresentatie door: Sonja de Vries en Eus van Hove

Design4all, conferentie voor onderwijs en ICT26 en 27 maart 2008, Maastricht

27-3-2008 2Elektronische lessen als onderwijstijd

Elektronische lessen als onderwijstijd

1. BeleidElektronische lessen als onderwijstijd? • veranderingsprocessen • onderwijstijd

2. Praktijkvoorbeelden• Elektronische lessen in Blackboard • Blackboard tool Adaptieve inhoud

3. DiscussieElektronische lessen als onderwijstijd!• randvoorwaarden • grote voordelen

27-3-2008 3Elektronische lessen als onderwijstijd

Inhoud

Veranderingsprocessenmeerkennisgericht onderwijs

meercompetentiegericht onderwijs

Vakken apart

Theorie en praktijk geïntegreerd

Thema’s, vakken geïntegreerd

Nieuwe koers: thematisch onderwijs (2002-2005)

Thema-opdrachten

‘Stand-alone’ docenten

Prestaties

‘Ge-netwerkte’ docenten

Lab Online: elektronisch onderwijs (2005-2008)

Theorie en praktijk apart

27-3-2008 4Elektronische lessen als onderwijstijd

Veranderingsprocessenmeerkennisgericht onderwijs

meercompetentiegericht onderwijs

Lab Online: 2005-2007Doel: meer transparantie

• glas en glasheldere opdrachten• duidelijke feedback op het leerproces

Beter onderwijs met Blackboard

1. learn to use Blackboard

2. use Blackboard to learn

Elektronische lessen als onderwijstijd: 2008-2009Doel: ICT-intensief onderwijs

• van meer arbeidsintensief naar meer kapitaalsintensief onderwijs • meer tijd voor onderwijsontwikkeling/maatwerk

Efficiënter onderwijs met Blackboard

27-3-2008 5Elektronische lessen als onderwijstijd

Wat is onderwijstijd?

"Wenn jeder schläft und einer spricht. Den Zustand nennt mann Unterricht".

Wilhelm Bush, 19e eeuw

27-3-2008 6Elektronische lessen als onderwijstijd

Wat is onderwijstijd?

"Wenn jeder schläft und einer spricht. Den Zustand nennt mann Unterricht".Wilhelm Bush (19e eeuw)

NRC, 20-11-2006

27-3-2008 7Elektronische lessen als onderwijstijd

Wat is onderwijstijd?

27-3-2008 8Elektronische lessen als onderwijstijd

Wat is onderwijstijd?

27-3-2008 9Elektronische lessen als onderwijstijd

Wat is onderwijstijd?

27-3-2008 10Elektronische lessen als onderwijstijd

"Als meer contacttijd tot minder voorbereiding thuis en meer ouwehoertijd in lessen leidt, dan zijn we er niet“.

Van Kralingen , 2007

Zullen méér lessen tot betere leerresultaten leiden?

Wat is onderwijstijd?

“Onderwijsinstellingen in het mbo moeten in staat zijn aan te tonen dat een leerling minimaal 850-uur per jaar les krijgt, of zoals dat heet, onderwijstijd volmaakt”.

Aan alle BVE instellingen

27-3-2008 11Elektronische lessen als onderwijstijd

Uit brief Van Bijsterveldt (7-09-2006)

Wat is onderwijstijd?

Voorbeelden Onderwijstijd:• Ingeroosterde lessen• Mentor- of begeleidingsuren• Beroepspraktijkvorming• Activiteiten in Open Leercentrum of mediatheek • Binnen- en buitenschoolse praktijksimulatie • Individuele begeleiding • Studiebegeleiding • Toets- en examenactiviteiten

27-3-2008 12Elektronische lessen als onderwijstijd

Uit brief Van Bijsterveldt (7-09-2006)

Wat is onderwijstijd?

• Voorbereidende en Ondersteunende Activiteiten (VOA), voor zover deze zijn opgenomen in het onderwijsprogramma• Excursies en werkbezoeken • ICT-toepassingen en buitenschools onderwijs • Activiteiten in de vorm van individuele of groepsopdrachten in het kader van een opleiding en waarvan de begeleidings- en voortgangsregistratie inzichtelijk is (de instelling kan de voortgang van de individuele deelnemer met behulp van een voortgangsregistratiesysteem volgen en inzichtelijk maken), uitgevoerd binnen de instelling of indien noodzakelijk buiten de instelling.

27-3-2008 13Elektronische lessen als onderwijstijd

Uit brief Van Bijsterveldt (7-09-2006)

Wat is onderwijstijd?

Als randvoorwaarden voor onderwijstijd gelden de volgende drie bepalingen:

1.De programmering van de onderwijs-activiteiten is verantwoord in de OER en de programmering van de onderwijsuren is vastgelegd in een planningsdocument.

27-3-2008 14Elektronische lessen als onderwijstijd

Uit brief Van Bijsterveldt (7-09-2006)

Wat is onderwijstijd?

2.De onderwijsactiviteiten zijn gericht op het bereiken van de eindtermen resp. de competenties van de opleiding.

27-3-2008 15Elektronische lessen als onderwijstijd

Uit brief Van Bijsterveldt (7-09-2006)

Wat is onderwijstijd?

3.De uitvoering vindt plaats onder verantwoordelijkheid van onderwijs-personeel dat op grond van de wet BIO met die werkzaamheden mag worden belast. Dit betekent dat er sprake is van begeleiding (dat kan ook via de computer) of aanwezigheid van onderwijspersoneel.

27-3-2008 16Elektronische lessen als onderwijstijd

Uit brief Van Bijsterveldt (7-09-2006)

Wat is onderwijstijd?

Van belang is naast de planning van voldoende uren, de aantoonbaarheid van de realisatie. Dat kan aan de hand van aanwezigheidsregistratie, maar ook aan de hand van begeleidings- en voortgangsregistratie. Het ontbreken van betrouwbare registratie betekent dat uren in de beoordeling van de realisatie niet worden meegeteld.

27-3-2008 17Elektronische lessen als onderwijstijd

Uit brief Van Bijsterveldt (7-09-2006)

Wat is onderwijstijd?

Onderwijsactiviteit • staat in de OER en in een rooster• gericht op eindtermen/competenties• begeleidt door docent of computer • aantonen in aanwezigheid-, begeleiding of

voortgangsregistratie

27-3-2008 18Elektronische lessen als onderwijstijd

Samenvattend

Elektronische lessen als onderwijstijd?

27-3-2008 19Elektronische lessen als onderwijstijd

Vraag aan staatssecretaris Van Bijsterveldt:

Kan het leren in de elektronische leeromgeving van Blackboard worden meegeteld in de berekening van de onderwijstijd?

Elektronische lessen als onderwijstijd?

27-3-2008 20Elektronische lessen als onderwijstijd

Reactie Marja van Bijsterveldt: (27-11-2007)“Deze criteria gelden voor alle onderwijsactiviteiten, dus ook voor begeleiding op afstand in de elektronische leeromgeving van Blackboard. Er moet daarom in ieder geval sprake zijn van sturing door de instelling en van adequate begeleiding. Dit betekent dat de instelling duidelijk moet kunnen maken dat gedurende de geplande tijd deelnemers van de onderwijsactiviteit gebruik maken en dat die voorzien zijn van adequate begeleiding door de instelling. De e-mail van een docent die een week later wordt beantwoord valt daar dus bijvoorbeeld niet onder”.

Reactie Marja van Bijsterveldt: (27-11-2007)“Deze criteria gelden voor alle onderwijsactiviteiten, dus ook voor begeleiding op afstand in de elektronische leeromgeving van Blackboard. Er moet daarom in ieder geval sprake zijn van sturing door de instelling en van adequate begeleiding. Dit betekent dat de instelling duidelijk moet kunnen maken dat gedurende de geplande tijd deelnemers van de onderwijsactiviteit gebruik maken en dat die voorzien zijn van adequate begeleiding door de instelling. De e-mail van een docent die een week later wordt beantwoord valt daar dus bijvoorbeeld niet onder”.

Elektronische lessen als onderwijstijd?

27-3-2008 21Elektronische lessen als onderwijstijd

Elektronische lessen als onderwijstijd?

27-3-2008 22Elektronische lessen als onderwijstijd

Elektronische lessen als onderwijstijd?

1. Eenvoudig aanbieden van leerstof • actueel, multimediaal, interactief, etc.

2. Eenvoudig afnemen van toetsen• directe feedback op het leerproces• geen correctiewerk

3. Verantwoording onderwijstijd

27-3-2008 23Elektronische lessen als onderwijstijd

De Kracht van Blackboard

Elektronische lessen als onderwijstijd?

• Blackboard kan just-in-time aan alle leerlingen individuele feedback geven op het leerproces

• Blackboard kan de tijd van onderwijs-activiteiten exact registreren van elke individuele leerling

• dit kan met de Bb-tool Adaptieve inhoud

27-3-2008 24Elektronische lessen als onderwijstijd

Verantwoording van onderwijstijd met Blackboard

Elektronische lessen als onderwijstijd?

27-3-2008 25Elektronische lessen als onderwijstijd

Instructie opdracht

Practica en workshopsrond ‘prestaties’

Terugkoppeling

voorbereidingsopdrachteninstaptoets practicum

verwerking resultatendigitaal inleveren opdracht

Klassikale lessen Elektronische lessen

ELEK

TRO

NIS

CHE

LEER

OM

GEV

ING

Com

mun

icati

e en

info

rmati

e

Elektronische lessen als onderwijstijd?

27-3-2008 26Elektronische lessen als onderwijstijd

Hoe werkt ‘adaptieve inhoud’ in Blackboard?

Elektronische lessen als onderwijstijd?

27-3-2008 27Elektronische lessen als onderwijstijd

Elektronische lessen als onderwijstijd?

27-3-2008 28Elektronische lessen als onderwijstijd

Elektronische lessen als onderwijstijd?

27-3-2008 29Elektronische lessen als onderwijstijd

27-3-2008 30Elektronische lessen als onderwijstijd

Elektronische lessen als onderwijstijd?

27-3-2008 31Elektronische lessen als onderwijstijd

Elektronische lessen als onderwijstijd?

27-3-2008 32Elektronische lessen als onderwijstijd

1. ICT intensief onderwijs • Software: moderne elektronische leeromgeving (bijv.

Blackboard)

• Hardware: voldoende werkplekken leerlingen

2. Professioneel taakbeleid• Elektronische lessen, net als ‘gewone’ lessen,

opnemen in taakbelastingbeleid

Randvoorwaarden

Elektronische lessen als onderwijstijd?

27-3-2008 33Elektronische lessen als onderwijstijd

1. Blackboard uit ‘hobbysfeer’2. Makkelijker voldoen aan 850 urennorm3. Aantrekkelijker onderwijs (blended learning)4. Efficiënter onderwijs

• meer feedback op individuele leerprocessen • minder tijd aan correctiewerk

5. Bijdrage oplossing lerarentekort

Grote voordelen

Elektronische lessen als onderwijstijd!

27-3-2008 34Elektronische lessen als onderwijstijd

StellingMet elektronische lessen wordt het onderwijs

effectiever en efficiënter

• Glasheldere opdrachten• Meer feedback Bijv. ontwikkeling blok 3

Investering: 40 klokurenROI: 4 e-lessen per week, 10 weken, 4 klassen = 120 klokuren

Elektronische lessen als onderwijstijd!

27-3-2008 35Elektronische lessen als onderwijstijd

StellingMet elektronische lessen wordt het onderwijs

effectiever en efficiënterAlexander Rinnooy Kan, voorzitter Commissie Leraren, denkt dat de inzet van ICT kan bijdragen aan het verminderen van het lerarentekort:“Juist ook in de logistiek van het onderwijsproces zijn maatregelen mogelijk die op korte termijn bijdragen aan het verminderen van het lerarentekort, bijvoorbeeld door het versterkt of anders inzetten van ICT”.(Leerkracht, advies van de Commissie Leraren, september 2007)

Elektronische lessen als onderwijstijd!

27-3-2008 36Elektronische lessen als onderwijstijd

Frank Kalshoven, onafhankelijk econoom, gaat nog een stapje verder en stelt: “Het tekort aan leraren is een prachtige impuls voor innovatie. In plaats van arbeidsintensief moet het onderwijs kapitaalintensief worden, met het gebruik van nieuwe technologie als drijvende kracht. ICT-intensief onderwijs kan onderwijzers en docenten natuurlijk niet volledig vervangen – zo ging het in de landbouw, industrie en dienstensector ook niet – maar kan het aantal benodigde arbeidskrachten wel aanzienlijk beperken”. (Volkskrant, 30 september 2006)

27-3-2008 37Elektronische lessen als onderwijstijd

Meer informatie:www.onderwijstijd.tk

Meer informatie:www.onderwijstijd.tk