v.z.w. K.B.O. Tielt (ond.nr. 0416.806.624) ‘Het Spoor’ (inst.nr. 044677)

Stationstraat 22, 8700 Tielt 051/406263 051/409943 hetspoor@kbo-tielt.be

www.kbo-tielt.be/hetspoor

EEN BELEID VOOR MUZISCHE VORMING

1. Link met de schoolvisie.

• Wij zijn een basisschool. De basis voor muzische vorming vinden kinderen bij ons. Ze krijgen mogelijkheden om te beschouwen en te creëren.

• Blik vooruit: we willen mee met de huidige tendensen in het onderwijs-landschap.

o Beeldende vorming is meer dan iets naäpen.

o Muzikale opvoeding is meer dan een lied kunnen (na)zingen.

o Muzische taal is meer dan een gedicht (uit het hoofd) kunnen voordragen.

o Bewegingsexpressie ≠ bewegingsopvoeding

o Ook oog voor dramatisch spel.

v.z.w. K.B.O. Tielt (ond.nr. 0416.806.624) ‘Het Spoor’ (inst.nr. 044677)

• Leren: cognitieve muzische doelen, • Leven: het sociaal-emotionele

samen creëren, voelen,… • Bewegen: beeldend, dramatiseren,

expressief bewegen, …

• Kennen: leren kennen door het beschouwen

• Kunnen: door mogelijkheden te krijgen tot creëren

• Muzische kansen krijgen • Zorg voor kinderen die muzisch arm

zijn. • Veelzijdige ontwikkeling van elk kind ook muzisch

• Een link naar andere culturen niet alleen de eigen cultuur beschouwen

v.z.w. K.B.O. Tielt (ond.nr. 0416.806.624) ‘Het Spoor’ (inst.nr. 044677)

• Gelukkige kinderen die muzisch bezig

kunnen (mogen) zijn… • Elk uniek kind krijgt de kans om unieke

producten te creëren. • Muzische vorming kan bijdragen tot het

welbevinden van kinderen. • Kinderen krijgen kansen om sterke

muzische personen te worden die later misschien een ‘muzisch spoor’ zullen volgen…

• Hebben wij geen muzisch logo?

2. Visie op muzische opvoeding.

• Met het team uitgeschreven na de navormingen van mevr. Inès

Vandoorne. • Staakwoorden uit de syllabi van mevr. Vandoorne:

• 5 domeinen • beeld, dans, woord, muziek en drama • beschouwen en creëren • hoofd, hart en handen • welbevinden • variatie • 21 hoofddoelen • diverse werkvormen • beeldaspecten • open opdracht • begrenzingen

v.z.w. K.B.O. Tielt (ond.nr. 0416.806.624) ‘Het Spoor’ (inst.nr. 044677)

• muzische grondhouding • reflectie • muzisch kader • veiligheid • motiveren • inbreng van het kind • communicatie • respect • samenwerken • uitdagen • impressie • expressie • muzisch klimaat • muzische talen • proces • product • kunst • genieten • experimenteren • fantasie • creativiteit

• Op basis van deze staakwoorden werden een aantal passende zinnen samengesteld door de teamleden.

(uit de personeelsvergadering van 19.04.2016)

Onze muzische visie

Vanuit onze schoolvisie werken we aan de veelzijdige ontwikkeling van elk kind: ook de muzische ontwikkeling.

We proberen het welbevinden te verhogen door de kinderen ALLE muzische talen (muziek, beeld, drama, beweging, muzisch taalgebruik) te laten ervaren. Hiervoor zoeken we diverse werkvormen over de vijf domeinen heen; waarin elk kind zijn inbreng heeft.

De kinderen kunnen via een open opdracht (met begrenzingen) beroep doen op hun creativiteit en fantasie.

Muzisch werken streeft naar een wisselwerking van impressie (beschouwen) en expressie (creëren). Hierbij komen ontvangen, weten, experimenteren, samenwerken, produceren, genieten, filosoferen, voelen, waarderen,… aan bod.

Bij muzische vorming is het proces minstens even belangrijk als het product. We motiveren kinderen dan ook om te communiceren en te reflecteren over zowel het product (het resultaat) als het proces (de weg naar het product).

We evalueren de muzische ontwikkeling van het kind met kijkwijzers op basis van duidelijke doelen.

v.z.w. K.B.O. Tielt (ond.nr. 0416.806.624) ‘Het Spoor’ (inst.nr. 044677)

We willen zo een muzisch spoor nalaten in de persoonswording van elk kind en hen weerbaar maken midden onze moderne, evoluerende maatschappij.

3. Een veranderingsproces.

• Als we echt willen veranderen op vlak van muzische vorming. zijn er vijf

aspecten nodig: een visie, een noodzaak aan urgentie, een plan, middelen en competenties van de leerkrachten.

• Als één van die vijf aspecten ontbreekt, ontstaat (i.p.v. verandering) verwarring, weerstand, chaos, frustratie of angst.

• Hoe werken we aan die vijf aspecten.

o Visie. • Het is de bedoeling om met alle collega’s (ev. werkgroep)

samen een visie rond muzische vorming uit te schrijven na de vorming door mevr. Vandoorne.

• We verwachten dan ook dat er een soort visie groeit binnenin elke leerkracht tijdens de vorming.

o Urgentie. • Elk schooljaar evalueren we de gekozen prioriteiten en kiezen

we prioriteiten voor het volgende schooljaar. • Meermaals vragen leerkrachten om muzische vorming als

prioriteit te kiezen. Dat deden we dan ook voor het schooljaar 2014-2015.

v.z.w. K.B.O. Tielt (ond.nr. 0416.806.624) ‘Het Spoor’ (inst.nr. 044677)

• Van daaruit mogen we stellen dat leerkrachten het belangrijk vinden aan muzische vorming te werken.

o Plan. • In 2014-2015 krijgt het team een teamgerichte nascholing

rond muzische vorming. • Na de nascholing

worden heel wat nieuwe zaken uitgeprobeerd (implementatie).

• In 2015-2016 wordt (teamgericht) gekozen voor de nascholing ‘kwaliteit in uw activiteit’ Na die nascholing…

o wordt een visie uitgeschreven. o wordt een leerlijn uitgeschreven op basis van de

activiteiten met als criterium dat elke activiteit minstens twee keer aan bod moet komen in de volledige basisschool. wordt met het hele team een visie uitgeschreven.

o Middelen. • Koken kost geld. De school staat in voor de kosten van…

de teamgerichte vorming(en); de aankoop van lectuur als bron voor de activiteiten; de aankoop van materialen om de muzische doelen te

kunnen bereiken; eventuele individuele nascholingen ter versterking van

de competenties van de leerkrachten. o Competenties.

• Leerkrachten krijgen de kans hun didactisch-muzische competenties te verhogen door het volgen van vormingen: teamgericht; individueel.

4. Stappen.

• Schooljaar 2014-2015

o Woensdag 14 januari 2015. Pedagogische studievoormiddag (9u.00 – 12u.00)

Een doe-dag voor leerkrachten. Beleven van muzische activiteiten, op maat van de

leerkrachten, te vertalen naar de klaspraktijk. De leerkrachten krijgen op het eind van de voormiddag

de activiteiten uitgeschreven mee op een aantal fiches. Het is de bedoeling dat leerkrachten (een) activiteit(en) uitproberen in hun klas.

o Donderdag 26 februari 2015. Personeelsvergadering (16u.20 – 18u.00)

v.z.w. K.B.O. Tielt (ond.nr. 0416.806.624) ‘Het Spoor’ (inst.nr. 044677)

Een kijkwijzer voor muzische activiteiten. Wat is goede ‘muzische opvoeding?’ Verkennen :

a. - criteria waaraan een muzische activiteit moet voldoen

b. - kenmerken en voorwaarden van goede muzische opvoeding

Inzicht verwerven in het muzisch proces van beschouwen en creëren.

o Donderdag 21 april 2015. Personeelsvergadering (16u.20 – 18u.00)

De leerplannen muzische vorming (alle domeinen) verkennen

Zicht krijgen op het concrete luik van de leerplannen: waar staat wat? bruikbare tips en voorbeelden staat (praktisch gebruik).

Zicht krijgen op de structuur en opbouw van de doelen van de verschillende muzische domeinen, wat staat waar en begrijpen hoe de leerlijn daaruit is opgebouwd. Vernemen hoe we in de toekomst doelgericht kunnen werken.

- 2/week (beschouwen en creëren) - 5/maand (5 domeinen) - 21/trimester (21 algemene doelen)

• 2015-2016 o Afspraak met de leerkrachten.

Voor elke activiteit wordt een lesfiche opgemaakt. o Met vermelding van hoofddoel (beschouwen en creëren)

en minstens één subdoel. Het tijdstip van deze activiteit wordt gerubriceerd per domein

en hoofddoel (beschouwen en creëren). o Teamgerichte navorming:

Donderdag 3 december 2015. o Personeelsvergadering (16u.20 – 18u.00)

“Meer kwaliteit in je activiteit” i. Wat is de inhoud van alle vermelde

activiteiten? ii. Voorbeelden van goede muzische activiteiten

over de vijf domeinen heen. Woensdag 20 januari 2016.

o Pedagogische studiedag. Muzische doe-dag: dans en drama

i. We beleven muzische activiteiten van deze twee domeinen.

Dinsdag 1 maart 2016.

v.z.w. K.B.O. Tielt (ond.nr. 0416.806.624) ‘Het Spoor’ (inst.nr. 044677)

o Personeelsvergadering (16u.20 – 18u.00) “Meer kwaliteit in je activiteit”

i. Wat is de inhoud van alle vermelde activiteiten?

ii. Voorbeelden van goede muzische activiteiten over de vijf domeinen heen.

o Individuele navorming als inspiratie voor het team. Lieselot Vandermeersch wordt muzisch inspirator voor het

team. Ze volgt de nascholing van Koen Crul (boek Zeppelin) Ze kan de nascholing volgen tijdens de klasuren (vervanging

d.m.v. vervangingseenheden en overname klas door collega’s). o Donderdag 9 november 2015

Muzische didactiek o Donderdag 23 november 2015

Inspiratie en evaluatie o Donderdag 7 december 2015

Leerlijnen ontwikkelen o Donderdag 14 december 2015

Werken met het team Het is de bedoeling dat Lieselot ons haar kennis doorgeeft in

een deel van de personeelsvergaderingen. o Aansluitend.

Met het hele team wordt een visie rond muzische vorming uitgeschreven Uitschrijven van een leerlijn op basis van de activiteiten.

5. Afspraken.

• Elke week: minstens één keer beschouwen en één keer creëren (= 2). • Elke maand komen de vijf (5) domeinen van muzische vorming aan bod:

o Beeldende opvoeding o Muzikale opvoeding o Muzische taal o Dramatisch spel o Bewegingsexpressie

• Elk trimester worden de 21 hoofddoelen van muzische vorming bereikt. o Doelen voor beschouwen:

v.z.w. K.B.O. Tielt (ond.nr. 0416.806.624) ‘Het Spoor’ (inst.nr. 044677)

o Doelen voor creëren:

• Gedurende de hele basisschool komt elk kind minimum twee keer in contact met elk van de onderstaande activiteiten.

v.z.w. K.B.O. Tielt (ond.nr. 0416.806.624) ‘Het Spoor’ (inst.nr. 044677)

6. Een leerlijn op basis van de activiteiten.

• Alle werkvormen moeten gedurende de volledige basisschool twee keer aan bod komen.

• In eerste instantie zoeken we uit welke werkvormen nu reeds aan bod komen.

• Daarna verdelen we de werkvormen waarmee onze leerlingen nog geen kennis maken.

DRAMA PK1 K2 K3 L1 L2 L3 L4 L5 L6 verkleden x x x x xx x x

zintuigspelen x

concentratiespelen x x

pantomime x x x x x x

beeldenspel

improvisatiespel x xx x x

rollenspel x x x xx x x x x

poppenspel x x x x x

schimmenspel x xx

maskerspel

zang- en dansspel x x x

bibliodrama x x x

verhalenspel x x x x x x x x

musical

uitbeeldingspel x x xx x x x x

toneel x xx x x x x x

v.z.w. K.B.O. Tielt (ond.nr. 0416.806.624) ‘Het Spoor’ (inst.nr. 044677)

inleefspel x x x

BEWEGING PK1 K2 K3 L1 L2 L3 L4 L5 L6 bewegingsimprovisatie x x x x xx x x x x

uitbeelden x x x xx xx x x x x

mime

bewegingsverhalen x x x xx x x

inlevingsoefeningen x x xx x x x x

spiegeloefeningen xx x x

standbeelden x x x x x

tableau vivant x x x x

dansimprovisatie x xx xx x x

dans x x x x xx

BEELD PK1 K2 K3 L1 L2 L3 L4 L5 L6 tekenen x x x xx xx x x x x

schilderen x x x xx xx x x x

kleven x x x xx x x x x x

stempelen en drukken x x x xx x x x

mozaïek x x x

beeldhouwen x

constructies x x x

assembleren x x

timmeren en zagen x x

metaaldrijven

boetseren x x x xx xx x x

textiele werkvormen x x x x

collage x x x x x x x

film x

foto x x

MUZIEK PK1 K2 K3 L1 L2 L3 L4 L5 L6 ademhaling x x x x x x x

stem x x x x x x x

zingen x x x xx xx x x x x

lied/liedvormen x x x x x

klanken x x x x x

v.z.w. K.B.O. Tielt (ond.nr. 0416.806.624) ‘Het Spoor’ (inst.nr. 044677)

klankspel x x x x

klankdecor x x x

muziek beluisteren x x x xx x x x x x

instrumenten bespelen x x x x xx x x

instrumenten maken x x

ritmekaarten x x xx x x

partituren x x x x

spreekkoor x x

meerstemmigheid x x x x

bewegen op muziek x x x xx xx x x

opnames maken

improvisatie x

experimenteren x x

WOORD PK1 K2 K3 L1 L2 L3 L4 L5 L6 klanknabootsingen x x x x x x x

geluidsdecor x

jabbertalk x x x x x

spreken x x xx x x x x

vertellen x x xx xx x x x x

lezen xx x x x x

voorlezen x x x x x x x

teksten x x x x x

tekstopmaak x x x x

boeken x x xx x x

poëzie xx xx x x x x

woordspelletjes x xx x x x x

homoniemen x x

vergelijkingen xx x

metaforen

7. Muzische ontwikkeling evalueren.

• Evalueren op basis van doelen • Kijkwijzers maken • Soorten evaluatie:

o Zelfevaluatie

v.z.w. K.B.O. Tielt (ond.nr. 0416.806.624) ‘Het Spoor’ (inst.nr. 044677)

o Peerevaluatie o Evaluatie door lkr.

• Wanneer starten we ermee? o Dit schooljaar uitproberen o Volgend schooljaar starten