DUBBELE VEILIGHEIDSDRIEHOEK

NVVK CONGRES 2019

Yvonne Langen

1. Bewustwording: waarom veranderen, wat is de visie?

2. Voorbereiding: gap-analyse, wat moet er veranderd worden?

3. Veranderen: hoe gaan we veranderen, uitvoeren van interventies.

4. Verankeren: borgen in de organisatie.

5. Versterken: doelstellingen verdiepen.

IMPLEMENTATIE VEILIGHEIDSPROGRAMMA

PIJLERS VAN EEN EFFECTIEF VEILIGHEIDSCULTUURPROGRAMMA

•Goede analyse begin situatie

•Meetbare doelstellingen

•Thema gerichte aanpak

Structuur en organisatie

•Visible felt commitment

•Taken en verantwoordelijkheden

•Veiligheidsdialogen

Management Commitment

•Meedenken over invulling

•Rol in het programma!

Betrokkenheid medewerkers

Waarom de veiligheidsdriehoek ©?

1. Borgen van veiligheidscultuur in de operatie

2. Drift in veiligheidsgedrag tegen te gaan

3. Energie en motivatie (betrokkenheid) werkvloer hoog te houden

4. Probleemoplossend vermogen werkvloer vergroten

5. Naar volgende trede op de veiligheidsladder

6. Zorgt voor een duidelijke structuur: kapstok om programma aan op te hangen

WAAROM

Accumulation

Safe

ty b

ehevio

ur

Danger

Hi

Low

Time

Drift

Expectations

“Normal”Practice

Real Margin for Error

* Adapted from Dekker, S. (2007), The Field Guide to Understanding Human Error.

Hidden hazards, threats, unusualconditions, & system weaknesses

7

DRIFT

Waarom nemen mensen risico’s in het werk?

1. Het grootste deel van onze omgeving nemen we onbewust waar.

2. Het nemen van risico’s gaat meestal onbewust (gewoonte of reactie

op omgevingsprikkel).

3. Het nemen van een risico levert direct voordeel op.

4. We onderschatten het risico intuïtief.

5. We overschatten ons eigen kunnen.

6. We praten genomen risico’s gemakkelijk goed.

WAAROM

DE VEILIGHEIDSDRIEHOEK:

De driehoek op operationeel niveau

Leidinggevende

Ambassadeur Mentor

HOE

Safety Hero (veiligheidsleider)

Safety Buddy (veiligheids-

trainer)

Safety Champion

(veiligheids-adviseur

Competenties binnen de driehoek (de ‘tweede’ driehoek).

1. Veiligheidskunde

2. Veranderkunde

3. Gedragspsychologie

HOE

Psychologie

Safety Expertise

Change Management

• Veiligheidsprocessen

• Veiligheidsmanagementsystemen

• TVB’s

Structuur

• Hard- en software, machines

• Middelen, veranderkunde

• ICT

Technologie

• Kennis en kunde

• Competenties en vaardigheden

• Attitude

Medewerkers

• Collectieve gedragspatroon

• Gedeelde overtuigingen

• Leiderschap

Cultuur

HOE: VERANDERING

Safety Hero taken

1. Veiligheidsverwachtingen communiceren2. Sturen op veiligheidsgedrag 3. Kennis Gedragspsychologie4. Dashboard5. Escaleren6. Veiligheidsdialoog rondes/ tijd op de vloer

HERO

WAAR GAAT HET VAAK MIS?

• Veel ballen in de lucht• Druk van management• Niet genoeg tijd op de vloer

LEIDERSCHAP EN DE VEILIGHEIDSLADDER

REACTIEFIk werk veilig om mijn baas tevreden te

houden.

BEREKENENDIk begrijp het belang van

veiligheid.

PROACTIEFIk voel sterk de behoefte om

veilig te werken.

VOORUITSTREVENDIk geloof dat veiligheid de

enigste weg is.

PATHOLOGISCHIk werk veilig om mijn baan te

behouden.

Autoritair, wantrouwend, top down

Transactioneel, directief, top down, nadruk op straffen, onethisch gedragvoorkomen

Transactioneel, participatief, top down en bottom up, straffen enbelonen

Transformationeel, ethisch, coachend,

bottom up, belonen, motiveren,

ethisch gedrag stimuleren

Transformationeel, spiritueel, inspirerend, bottom up, intrinsieke motivatie

•Veiligheids processen

•Veiligheidsmanagementsystemen

•TVB’s

Structuur

•Hard- en software, machines

•Middelen

•ICTTechnologie

•Kennis en kunde

•Competenties en vaardigheden

•Attitude

Medewerkers

•Collectieve gedragspatroon

•Gedeelde overtuigingen

•Leiderschap

Cultuur

Safety Hero competenties

1. Leiderschap (SLII Blanchard, voorbeeldgedrag, transformationeel)2. DISC profiel3. Veiligheidsdialoog: hoe doe je dat?4. In staat om te motiveren en aan te spreken op negatief gedrag5. Kan analyse maken van alle factoren die gedrag beinvloeden

WAT IS ER NODIG: HERO

Safety Champion taken

1. Aanspreekpunt collega’s2. Verbeterteams3. Taak in het veiligheidsprogramma: Thema’s/veiligheidsrondes4. Coach voor veiligheidsleider5. Helpen met meldingen

CHAMPION

WAAR GAAT HET VAAK MIS?

• Het oplossen van problemen duurt zo lang• Lastige positie om als gelijke een collega aan te spreken• Wat is er nu heel gevaarlijk en wat niet?• Gebrek aan echte kennis op het gebied van veiligheid

Safety Champion competenties

1. Operationeel Veiligheidskunde (OVK)2. Communicatietechnieken3. Preventiemedewerker4. Heeft inzicht in fouten die medewerkers zouden kunnen maken en aanwezige

defense/barriere-systems

WAT IS ER NODIG: CHAMPION•Veiligheids processen

•Veiligheidsmanagementsystemen

•TVB’s

Structuur

•Hard- en software, machines

•Middelen

•ICTTechnologie

•Kennis en kunde

•Competenties en vaardigheden

•Attitude

Medewerkers

•Collectieve gedragspatroon

•Gedeelde overtuigingen

•Leiderschap

Cultuur

Safety Buddy taken

1. Mentor voor nieuwe medewerkers2. Balans tussen ervaring en bedrijfsblindheid: risico bewustzijn3. Geen foute dingen aanleren nieuwe medewerkers4. Toolboxen en instructie5. EPL’s trainen

BUDDY

WAAR GAAT HET VAAK MIS?

• Verkeerd aangeleerd/ verkeerd voorbeeld• Steeds iemand anders die vrijgemaakt wordt om iemand introductie te geven• Verschillen tussen afdelingen: wat is goed?

•Veiligheids processen

•Veiligheidsmanagementsystemen

•TVB’s

Structuur

•Hard- en software, machines

•Middelen

•ICTTechnologie

•Kennis en kunde

•Competenties en vaardigheden

•Attitude

Medewerkers

•Collectieve gedragspatroon

•Gedeelde overtuigingen

•Leiderschap

Cultuur

Safety Buddy competenties

1. Trainersvaardigheden2. Kennis RI&E, TRA’s3. Rol model4. Communicatie vaardigheden

WAT IS ER NODIG: BUDDY

VEILIGHEIDSDRIEHOEK: Operationeel manager

HR manager of opleidingsmanagerHSE manager

VEILIGHEIDSDRIEHOEK:

WAT LEVERT HET OP:

• Aandacht & training op benodigde competenties• Voorkomen van drift• Echte betrokkenheid van de vloer op verschillende manieren• De juiste persoon voor de juiste taak• Kennis en vaardigheden naar een hoger niveau• Duidelijke rolverdeling: wie doet wat?

Dit leidt tot:

Borging van het veiligheidsprogramma op heel veel vlakken Vergroting betrokkenheid medewerkers bij veiligheid Geeft veel meer structuur aan het programma

Misschien kan D&F u verder helpen!