Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van...

26
Centre on Strategies for Public and Civil Entrepreneurs www.publicspace.nl @stevendewaal Dr. Steven P.M de Waal Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspira5e voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente Amsterdam dd. 16 juni 2017

Transcript of Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van...

Page 1: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

CentreonStrategiesforPublicandCivilEntrepreneurs

www.publicspace.nl

@stevendewaalDr.StevenP.MdeWaal

MaatschappelijkLeiderschapalsbronvaninspira5evooreigenleiderschapLezingvoorStrategischLeiderschapsprogrammaGemeenteAmsterdamdd.16juni2017

Page 2: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

1 1

DenkNetwerkmetMissie:“Crea&ngWinningStrategiesfortheCommonGood”SPACE:CentreonStrategiesforPublicAndCivilEntrepreneurs

Hoofdthema:BevorderenAc5efBurgerschapen(Maatschappelijk)OndernemerschapMiddelen:AcIevewebsite,socialmedia,debatbijdragen,lezingen,congressen,boeken/publicaIes,eigenresearch,eigendebaMen,studies

Opgericht2001.Zelfstandiges5ch5ngsinds2004OnaNankelijk:geenexternefinanciersofopdrachtgevers;geencompromisMissiegedreven:geenraIonelepretenIeNon-Profit:nietwinst-ofsubsidiegerichtDenkNetwerk,geendenktank:Percasus/issueopzoeknaarbesteexperIseenmeningen

The image cannot be displayed. Your computer may not have enough memory to open the image, or the image may have been corrupted. Restart your computer, and then open the file again. If the red x still appears, you may have to delete the image and then insert it again.

Page 3: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

2 2

Ac5evewebsite:www.publicspace.nl.Ookhelearchief

Page 4: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

3 3

Laatsteboekenophoofdthema´s(2014en2015):

Page 5: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

4 4

Thema5scheFocusPublicSPACE

EthiekWaarden Karakter

PosiIeMacht

PoliIeketacIek

LEIDERSCHAP

PublicValueStrategischecontext

KrachtenveldToekomst

MesoGovernance:Invloed&Impact|Waarden&Missie|Oordeel&SelecIe

Na5onalecontext:InsItuIoneleorde|Elite-discussie|Sturingpubliekearena

SleuteltermenNederlands:Founder‘MaatschappelijkeOnderneming’(2000)|Diversestudieszorg:ziekenhuizen(2002),

thuiszorg(1998),1elijnszorg(2004)|OntwerpermodelvisitaIeswoningcorporaIes(2006)|Originator‘DeDisrupIeveBurger’(2015),PolderPaternalisme(2014),ChinaZorg(2011)

Interna5onaal:DutchsystemofHealthCare|TheValue(s)ofCivilLeaders’(proefschrih2014)

Page 6: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

5 5

MaatschappelijkLeidersterinspira5e

5

Page 7: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

6 6

Nadereinfoopdesite:

•  h[ps://www.publicspace.nl/2015/03/16/portre[en-maatschappelijk-leiders

•  VoorSamenva_ng,portre[enenoverzichtonderzochtemaatschappelijkleiders

•  Apartblogmet10puntensamenva_ng:h[ps://www.publicspace.nl/2014/11/06/de-waarden-van-maatschappelijk-leiders-10-punten

•  Plaatjeisuitsamenva[endFDar5kel

6

Page 8: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

7 7

CivilSociety:ZusterWitlox:opvangdak-enthuislozen

•  ZustersAugusInessen,Ijdlangmoeder-overste

•  InspiraIe:christelijkgeloof•  InnovaIe:fondsenwervingenreclame

makenvoorruim100mannenopstraatinAmsterdam-Centrum,aansluitendopeerstedag-ennachtopvangdoorzusters.GingacIeflangsbijRvBgroteondernemingen,zoalsNikeenBen&Jerry’s

•  Hadhetconsequentover‘mijnmannen’

Page 9: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

8 8

CivilSociety:DomineeVisser:zichtbarezorg

•  PauluskerkRoMerdam•  InspiraIe:eenkerkvanJezus,

verontwaardigingoverslechteopvangzwerversenverslaafden.KriIekopGGZ.

•  InnovaIes:PerronNul,24-uursopvanginkerk

•  GroteweerstandinlokalepoliIek,m.n.LeemaarRoMerdam

Page 10: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

9 9

CivilSociety:ArieSchagen

•  ExCPN•  BegonnenalsacIevoerdernamens

dewijk,rondschoonmaakenpubliekehygiëne,laterviaBOMReVa*inveelmeer:opknapbeurt,tennisterrein,zwembad,parkeren

•  DoorHendriks/Topsin‘HetsloeginalseenBOM!’(2002),beschrevenals‘alledaagsedoener’

•  Ookwel‘wijkburgemeester’genoemd

* BuurtOntwikkelingsMaatschappijRegentesse

Valkenbosch(wijkinDenHaag)

Page 11: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

10 10

NPO:JeroenAnkersmit:Herdefini5eberoepsonderwijs

*Gaathemomlearningcommuni5esinprivaatpubliekeconstruc5es:hetCollegeHotelinAmsterdam,hetAmsterdamBeautyCollegebeideaandeordeIjdensonderzoek),hetAcademyHotelopCuracaoennuSchipholCollege*Innova5evanROC:wijwarentocheenberoepsopleiding?Veelinterneweerstandbijdocenten*RisicomijdingInspecIe*Doelberoepsonderwijscentraal,nietonderwijsalsinsItuut

10

Page 12: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

11 11

NPO:LeonBobbe

ZatinonderzoekvanwegebijzondereaanpakbijDudokWonen:TeWoon(tegenoverTeHuurofTeKoop)avantlaleMre:huurderskondentegenzeerredelijkevoorwaardenmetsteuncorporaIehunhuiskopenenlatergegarandeerdweerterugverkopen.Huizenwarentevorengoedopgeknapt.

* Achterliggendwaardenpatroon:emancipaIe

•  NubestuursvoorziterDeKey•  Belangrijkebasisincarrière:gestart

bijhuurdersbeweging

Page 13: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

12 12

NPO(nietinonderzoek):EgbertFransenPakhuisdeZwijger

Page 14: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

13 13

Bedrijfsleven:JanPost

•  Ex-RvBPhilips•  Daarnawaardengedrevenoverstap:

VoorziMerRodeKruisvereniging•  DaarnaVoorziMerKvKAmsterdam,

daarin,somstegenweerstandbedrijfslevenin,pro-acIefrondre-integraIeenmeenemenzwakkegroepenoparbeidsmarkt

Page 15: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

14 14

Cruciaalnieuwframeondermijndefini5evanmaatschappelijkleiders

MaatschappelijkleiderszijnprominenteburgersdiezichopenlijkenindringendmetdepubliekezaakbemoeienZezijntendeledaarmeeconcurrentvanpoli5ekeleidersindepubliekeruimte/arena.Staathaaksopretoriekvan‘gewoneburger’,‘zelfredzameburger’of‘man/vrouwindestraat/wijk’Zedoenditopvrijwillige,minofmeeraltruïsIschebasis,maarzezijngeen‘vrijwilliger’inklassiekezinMaatschappelijkleiderskunnendusgoedwordenaangetroffeninboardrooms,profitennon-profit,vanuitgoedburgerschap(BurgerschapindeBoardroom).Staathaaksopcultuurenprofessionaliseringvanmanagementafgelopendecennia*, maar ook op elitekritiek rechts-extremisme*Zie SPM de Waal in S&D oktober 2013, De publieke sector verdient goed management; www.publicspace.nl/publicaties/essays

Page 16: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

15 15

Beetjedom:Par5cipa5eSamenleving(nietszeggendpleonasme) -  Teveelgemo5veerdalsbezuinigingopcollec5evekosten:

afwentelingvanzorgenvantrageenzwakkeoverheid,-  Onderliggendburgerschapsbegripteeconomisch-liberaal:

individueel(zelfredzaamheid),geenburgerorganisaIe,(zogenaamd)geenimpactopbestaandepubliekeorganisaIes

-  Teroman5sch:Nietbelegdmetmacht,zoals- RighttoChallenge(nu:CDA,CU/PvdA)- Vouchers- PreferredposiIebijaanbesteding- Bijzonderetoezichtseisen

-Temanagerial:alsofpoliIekkanregelenwanneerenhoeburgersmeedoen

Page 17: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

16 16

HelderevisieopLeiderschapnodigDriecriteriavoorleiderschap:- hetispersoonlijk- erisweerstand- erzijnspontanevolgersNederlandsemisverstanden:- AlscollecIef/groeperopenlijksociaal-correctnooitvoor- Individueelweerwel,maardanvoordeander- Dezehaat/liefdeverhoudingleidttotzoekenvanvlekjesensnelafserverenvanleiders(meniszgn.alleentevredenmet‘heiligen’enduslieverniet)- DatregelsenstructurenbelangrijkzijnGeenuitslui5ngtussengoedmanagementengoedleiderschapGoedmanagementnietmeergenoeg,wordtmiddelenminimumAlishetpersoonlijk,posi5eenmachthelpenwel,mitsconsistentpubliekingezet

Page 18: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

17 17

LeiderschapisdiffuusbegripinNederland

PoliIekenPolderpretenderenhetwel,maarpastnietechtbijposiIe,veelvalsebescheidenheid&publiekeonzekerheidErismededaaromeentegengaanvanpubliekleiderschapdoorambtenaren

Page 19: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

18 18

Nieuwepubliekearenaleidttotnieuwpubliek

leiderschap

Page 20: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

19 19

Disrup5eisbelangrijksteterminstrategieliteratuurConcurren5etussenplaiorms,tenkostevan‘pipeline’-ondernemingenNieuwstedefiniIe:ToetredersvanbuitenregulieremarktdoorinnovaIeverechtstreeksetoegangtotdoelgroepenhunwensen.DirecteruilencommunicaIeiskeyEnd-to-endmodel(vangrondstofnaarverwerkingnaareindproduct/dienstnaarklant)isoutofdateNieuwegrondstofisdataKenmerken:•  GebruikgroteinformaIe-encommunicaIekracht‘atthefingerIp’,wereldwijdmetmassaalbereik(IndustriëleRevoluIe3.0)•  Hetisnogsteedsmarkt.ConcurrenIenutussenplauorms.Succesfactoren:sympathie,community,toegang,handsonservice,eigenregiegevoel•  Enormedirecteruil-encommunicaIecapaciteit,ookvoorconsument•  Bezitnietlangervoorsprong,vaakachterstand(voorbeeldenUberenAirbnb)

Page 21: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

20 20

AnalysePublicSPACE:ErisdusookeenDisrup5eveBurger

Geenvaagenpoli5ekcorrectbeleidsvoornemen,maarrevolu5einICT(&Informa5e&Communica5e&Media)-technologieHoofdkenmerken:• Slim Enorme,noggroeiende

computer-power• KleinenMobiel Dichtbijpersoonen

persoonlijk;alIjd‘athand’• Nietalleendata,ookbeeld Real-ImeenReal-life• Massabereik,ookwereldwijd&verwach&ng ConnecIeenCommunity,

overalenalIjdItisnottechnology(‘stupid’)Hetissociaal-technologisch:Enormeffectopmentaliteitengevoelvanregieeninvloedvaniederindividu

Page 22: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

21 21

De Disruptieve Burger (ook hier: bestuurders zien het vaak als laatste)

Page 23: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

22 22

Disrup5evanpoli5ekvoluitzichtbaarAuthen5citeitenretoriektellenzwaarder(ziewinstTrump,MacronenCorbyn.Nogduidelijker:verliesvanClinton,MayenLePen)Invloedbeelden,closeenathand:Iedereburgermeentbetrokkenepersoonlijktekunneninscha[en,persoonlijkheiddoeterdusveelmeertoedanviageregisseerdeTV(TrumpwasbestgetrainedvoorTVencelebrity-cultuur)Posi5eoudebemiddelaarsalseerstegedisrupteerd(GoedtezienbijverschiltussenhuidigBinnenhofwatchers(Watvaltertewatchen?)ennieuwepersopWhiteHouse(vanseniorgezagnaarjuniorstatus)Ins5tu5oneleposi5egeenpremaarprobleem.Concurren5eviadirectekanalengroot,zowelnaarposi5etoe(Macron,Trump)alspressievanbuiten(vbZutphen)*Zie mijn blog over lessen in retorica van Trump: https://www.publicspace.nl/2016/11/14/les-van-trump-nieuwe-retoriek-in-de-publieke-arena; gebaseerd op analyse Aristoteles.

Page 24: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

23 23

Democra5einnova5e:Gemeentenzoalsgewoonlijkprak5schverst:

Page 25: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

24 24

Erkomennieuwevormenvanleiderschapop:

DispersedLeadershipConnectedLeadershipCollabora5veLeadershipInpubliekecontextisditvaakconsequenIevanovergangnaargewensteresultatenvolgensPublicValues,welvragenomtrent:-  Hiërarchischeeindverantwoordelijkheid-  Poli5ekelegi5mering-  Verhoudingmetpoli5ekofwe[elijkvereisteverkokering(vb.GemeenteninJeugdzorg)

Page 26: Maatschappelijk Leiderschap Gemeente Amsterdam 160617 · Maatschappelijk Leiderschap als bron van inspirae voor eigen leiderschap Lezing voor Strategisch Leiderschapsprogramma Gemeente

25 25

Nieuwecompeten5esompubliekezielteveroveren

Persoonlijkenpersoonlijkheidteltzwaar;Authen5citeit(zijnènuitstralen);GeloofwaardigeenOvertuigendeVisieenMissie,consistentmetpersoonlijkebiografCombina5evanethiekenretoriek:Hebikdejuisteafwegingengemaakt?Benikdeugdzaamentevertrouwendaarin?Kanikdatgoeduitleggen?O.a.emoIespiegelen,bodylanguage(acteurs-skills)• Timing,naarpubliek,naarmedia,naarboodschap,naastalleenformelearena&bijbehorendnetwerk

vantekstnaartheatervaninhoudnaarcommunica5eens5jlvanposi5enaarmens&karaktervantechnischmanagementnaarleiderschap/passie/lef