VA N A F G H A N I S TA N TOT ZWITSERLAND

blz.

2AlgerijeFarid Hemdane:“Algerijnen zijn dikke nekken, net als Antwerpenaren”

AngolaDestino Pedro Nsevilu:“Nog een paar jaar werken en we gaan terug”

Teksten: Koen Verstraeten Coördinatie: Kris Vanmarsenille Eindredactie: Carine TollenaereFoto’s, illustraties: Marc Aerts, Wim Hendrix, Dirk Kerstens, Ludo Mariën, Jan Van der Perre, Photo News, Camera Press, AP, EPA, GVA

Bijlagereeks over de 160 verschillende nationaliteiten die in Antwerpen vertegenwoordigd zijn

blz.

4ArgentiniëMaria del Carmen Torres:“Met Antwerpenaren heb je zelden echte gesprekken”

blz.

6

�

donderdag 9 oktober 2008

© GRAPHIC NEWS

ATLANTISCHEOCEAAN

Midde l landse Zee

S A H A R A

ATLAS-GEBERGTE

PORTUGAL

MAROKKO

MALI

NIGER

LIBIË

TUNISIË

MAUR

ITANI

Ê

SPANJE Algiers

Oran

Ghardaia

Biskra

Tamanrasset

Bechar

Tindouf

Tlemcen

Sidi Bel Abbes

Bejaia

Constantine

Annaba

200km

A L G E R I J E

Frans grondgebiedIn 1830 veroverden de Fransen een oude Turkse kolonie die eeuwenlang had geleefd van de zeeroverij. De beruchte Barbarijse piraten namen Europese zeelui gevangen en verkochten ze als slaven of lieten ze vrij na betaling van een losgeld.

De Fransen beschouwden Algerije niet als een kolonie, maar als Frans grondgebied. Toen de Algerijnen onafhankelijk wilden worden, reageerden de Fransen ongemeen hard. Mogelijk 1 miljoen Algerijnen werden het slachtoffer.

President Charles de Gaulle verklaar-de op 3 juli 1962 dat Algerije onafhanke-lijk mocht worden. Ahmed Ben Bella, de oprichter van het FLN, werd premier en een jaar later werd hij president. Hij voer een socialis-tische koers. Op 19 juni 1965 werd een staatsgreep gepleegd onder leiding van kolonel Houari Boumé-dienne en werd de democratie vervangen door een militaire dictatuur.

Op 11 januari 1992 vond een nieuwe paleis-revolutie plaats. Het leger pleegde een staats-greep en maakte een einde aan de tweede ronde van de eerste vrije parlementsverkie-zingen in het land omdat duidelijk werd dat de partij van de islamitische fundamenta-listen, het FIS, de verkiezingen zou winnen. Daarop ontketende de radicale vleugel van het FIS de gewapende strijd tegen het re-gime. Vermoedelijk zijn tijdens de Algerijnse burgeroorlog rond de 100.000 personen om het leven gekomen.

Land van gas en olieOppervlakte: 2,3 miljoen kilometer. Dat is bijna

vier keer zo groot als Frankrijk Officiële naam: Al Jumhuriyah al Jaza’iriyah ad

Dimuqratiyah ash Sha’biyahHoofdstad: Algiers

Aantal inwoners: 33,7 miljoenBevolkingsgroepen: 99% van

alle Algerijnen zijn Berbers van afkomstGodsdiensten: 99% is soeniti-sche moslimTaal: Officieel: ArabischInternet landencode:.dz

Telefoon landencode: 213Munt: Algerijnse dinar

Inkomsten: 95% van de export bestaat uit verkoop van gas. Algerije is de vierde groot-ste gasuitvoerder en staat op de 14de plaats van de landen met grootste oliereserves

Plaats op de lijst van rijkste landen: 93/180

Algerije

3

President De Gaulle in 1962.

“Algerijnen zijndikke nekken, net als Antwerpenaren”

Begin dit jaar liep er in het Théâtre du Rond-Point aan de avenue Franklin Roosevelt in Parijs een openbaar debat over de politieke malaise in België. In het panel zaten onder anderen Elio di Rupo en enkele RTBf-journalisten. Eén man verdedigde de Vlaamse zienswijze: Mouloud Farid Hemdane (spreek uit als hemden, het meervoud van hemd) uit Borgerhout.“Mijn eerste naam Mouloud verwijst naar de geboortedag van de profeet, zoals Kerstmis bij de christenen. Vergelijk Mouloud met de Fran-se naam Noël. Maar dat is mijn officiële naam. Iedereen noemt mij Farid. Ik ben geboren in de Babelwijk in Algiers. Moeder was een gelovige moslim, mijn vader niet. Hij was schooldirecteur, Fransgezind, vrijzinnig intellectueel, persoonlijke vriend van de schrijvers Mouloud Faraoun en Emmanuel Robles.”“Ik studeerde aan de zeevaartschool en werd officier op de koopvaardij, meer bepaald scheepswerktuig-kundige op een Algerijnse gas-tanker. Toen ik op een dag met verlof naar huis ging, merkte ik dat onze buren een buitenlandse studente in huis hadden....”Barbara Segaert (43): “Na mijn studies oriëntalistiek aan de uni-versiteit van Leuven, kon ik met een studiebeurs van de Vlaamse Gemeen-schap in 1989 nog een bijkomend jaar gaan studeren aan de universiteit van Algiers. Uitgerekend tijdens dat jaar brak in Algerije de volksopstand uit tegen de levensduurte en het centralistische gezag. Ik vond een studenten-kamer. Mijn buren waren de ouders van Farid. Toen hij in maart 1990 met verlof naar huis kwam, leerde ik hem kennen op een feestje. Achteraf zijn we samen nog vele keren uit geweest. In Algiers werd dat niet scheef bekeken. Algiers was toen een elitaire geëmancipeerde hoofdstad en de familie van Farid was liberaal.”“Toen mijn studies erop zaten, namen we afscheid van elkaar. We zouden elkaar nog wel telefoneren, maar in feite was dit een vaarwel.”Farid Hemdane: “Voor mij was dit geen adieu. Ik was dertig en stond voor de vraag: hoe moet het nu verder? Wat voor leven wil ik? En ik wist dat als ik die beslissing had genomen, ik me daar moest aan houden en de consequenties moest

accepteren. Ik hield van Barbara, wilde een kind van die schone madam en voor dat kind zou het beter zijn dat het zou opgroeien in Antwerpen, want het geweld in Algerije laaide ondertussen hoog op.”Barbara Segaert: “Ik stelde Farid nog voor om in Wallonië te gaan wonen. Van daaruit kon ik even-goed naar mijn werk in Brussel treinen, en in een Franstalig taalgebied zou het voor hem gemakke-lijker zijn om zich aan te passen. Maar hij wilde niet. Het moest Antwerpen worden.”

Marokkanen en LimburgersFarid Hemdane: “Er moeten volgens de statistie-ken een tweehonderdtal Algerijnen in Antwerpen

rondlopen. Ik ken er maar enkele van. Waar-om er zo weinig zijn? Het antwoord is

hetzelfde als dat op de vraag waarom hier zovele Marokkanen zijn. Bijna

alle geëmigreerde Algerijnen zijn uitgeweken naar Frankrijk. Er was daar gewoon geen plaats meer voor Marokkanen. Die werden buiten gesjot en moesten naar Italië, België en Nederland.Frankrijk en Algerije hebben een

speciale band. Marokko en Tunesië waren Franse protectoraten. Algerije

was geen gewone Franse kolonie. De Fransen spraken van ‘L’Algerie fran-

çaise’. Dat werd beschouwd als door en door Frans grondgebied.”“Algerijnen zijn als Antwerpenaren. Ze zijn meestal stadsmensen, hebben een dikke nek, voe-len zich beter dan een ander, zijn arrogant, fier, gecomplexeerd en hanteren een cassante vorm van humor. Marokkanen leven meer in dorps-gemeenschappen. Algerijnen en Marokkanen, dat verhoudt zich zoals Antwerpenaren en Limbur-gers.”“Wij gaan slechts heel sporadisch terug naar Algerije. Ik ben een Vlaming en dus gaan wij op vakantie naar de Provence. Ik mis natuurlijk de zon en de way of life. Het leven zonder stress én zonder OCMW, want familieleden en vrien-den helpen elkaar. Je kan ook onaangekondigd bij iemand aanlopen. Hier in België moet je altijd agenda’s naast elkaar leggen.”“Ik heb me altijd geïnteresseerd in politiek, maar

Farid Hemdane, voorzitter districtsraad Borgerhout

Er wonen amper 258 Algerijnen in Antwerpen en die hangen dan nog als los zand aan elkaar. Er is geen Algerijns café in de stad. Geen Algerijnse winkel. Geen Algerijnse vzw. Maar er is wel Mouloud Farid Hemdane, voorzitter van de districtsraad van Borgerhout. Zeg maar de burgemeester van Borgerhout. Hij is vrijzinnig en Vlaamsgezind. Gehuwd met Barbara, een felle Antwerp-se. Hij heeft een groot bakkes, zowel in het Nederlands als in het Frans, het Berbers en het Arabisch. Hij rookt Marlboro en drinkt Jupiler.

”Als ik zie dat moslimfunda-mentalisten verbieden dat in de

Borgerhoutse Noord-Afrikaanse restaurants wijn wordt geschon-ken, dan vind ik dat heel spijtig”,

zegt Farid Hemdane. “Waarom moeten de jonge Vlamingen

die in Borgerhout wonen naar de Dageraadplaats om couscous

te eten met een glaasje rode wijn erbij? Dat moeten ze

in Borgerhout ook kunnen.”

Voor vier personen:100 gram kikkererwten 400 gram couscous 75 gram boter 1 kleingesneden ui 1 ontvelde en in kleine stukjes gesneden tomaat0,5 tl kaneel 2 in stukjes gesneden wortels 2 in stukjes gesneden courget-tes1 in stukken verdeelde kip

•••••

•••

•Een dadelverkoper in Algiers.

“Ik ben een Vlaming. Dus ga ik op

vakantie naar de Provence”

Farid Hemdane

Algerijnse couscous met kip en dadelsSaha ftouf!Eet Smakelijk!

�

Khaled

Khaled (48) begon zijn muziekcarriè-re als Cheb Khaled (Arabisch voor jonge Khaled) en bracht op zijn veertiende zijn eerste plaat uit. In 1986 ontvluchtte hij het geweld in Algerije en verhuisde hij naar Parijs, waar hij populair werd bij Algerijnse immi-granten in Frankrijk. Langzaamaan groei-de hij uit tot een we-reldster. Zijn grootste hit is Aïcha.

ZinédineZidane

Zinédine Yazid Zidane is van Algerijnse afkomst, maar werd geboren in Marseille, in de wijk La Castellane. Op het wereldkam-pioenschap in 1998 was hij dé vedette, die zijn vaderland aan de wereldtitel hielp. Zidane werd driemaal verkozen tot beste voetballer ter wereld en won in zijn carrière on-der meer een We-reldcup, Europacup, Champions League, landstitels en natio-nale bekers.

In Antwerpen wonen 258 Algerijnen.

Farid Hemdane met zijn vrouw Barbara en hun zoon Felix.

kwam tot het besef dat als je een rol van beteke-nis wil spelen, je stem legitiem moet zijn, met an-dere woorden dat je verkozen moet zijn. Dus sloot ik me aan bij spirit, nu de VlaamsProgressieven. ““Op 8 oktober 2006 kreeg het Vlaams Belang in Borgerhout een serieuze patat. De partij verloor 5% op de plek waar alles voor hen begon. Van op de vierde plaats op de kartellijst sp.a-spi-rit-Groen! haalde ik de derde meeste stemmen over alle partijen heen en werd ik naderhand voorgedragen als voorzitter van de districtsraad.”

Vlaams Belang“Mijn resultaat was een totale verrassing. Veel mensen, ook binnen ons kartel, hadden zich vra-gen gesteld bij mijn figuur want ik had zogezegd geen politieke ervaring. Maar Borgerhout kende me, want ik leef tussen de mensen. Ik ben geen doorsnee allochtoon. Ik ga niet naar de moskee, ben Vlaamsgezind, spreek Antwerps, heb een dikke nek. Met andere woorden: ik pas absoluut

niet in het plaatje van vooroordelen over alloch-tonen. Dat brengt de tegenstander in verwarring.”“Ik wil het leven in Borgerhout beter maken. Zodanig dat mensen van eender welke afkomst, allochtonen en autochtonen, trots zijn dat ze hier wonen. Dit is een van de betere stadsdistricten, maar het kan nog beter. Dat is tegelijk een egoïs-tische visie. Als de straten gezelliger en de wijken leefbaarder worden, is dat ook in mijn belang.”“Ik ben een tegenstander van het Vlaams Belang, maar niet van de mensen die voor die partij stem-men. Het Vlaams Belang, dat is voor mij hetzelfdeals het FIS in Algerije, de partij van de islamiti-sche fundamentalisten. Mensen die worstelen met hun idenditeit. Typisch Vlaams. Ik zie ook wel de arrogantie van de Franstaligen als ze mordicus weigeren om Nederlands te spreken, terwijl dat toch een kwestie van goed nabuurschap is. Maar wat is dat toch met dat Vlaamse minderwaardig-heidsgevoel? Vlamingen zijn in de meerderheid. Ze presteren goed. Ze zouden trots moeten zijn in plaats van te verzuren en te kankeren.”

In een dialect van de hoofdstad Algiers

Goeiendag!Azul!

Goeienavond!Massaelkhier!

Hoe maakt u het?Amich tsillith?

Mooi weer vandaag, niet?Ilha elhal assagi?

Aha, u leest ook Gazet van Antwerpen.Aha,hata nta tekra

Gazet van Antwerpen.

Rijdt tram 24 tot aan de statie?Errouh tram arva ouachrien ar la gare?

Ik hou niet van bloemkool met witte saus. Ihamelghara oetchi merka

thachvhant(beida).

Ik denk dat Germinal Beerschot dit jaar kampioen wordt.

Ala hssabi, hada elmoussem Germinal Beerschot takhoud el plassa ellouel

(Batel).

Achter Kontich wonen ook nog mensen. Zedghen meden baada Kontich.

Ik spreek Antwerps met een accent.Etshadragh thaflamaint ni aklinha.

1 tl harissa (of sambal) 150 gram ontpitte en gehal-veerde dadels

Bereiding:Week de kikkererwten een nacht in ruim koud water. Laat ze goed uitlekken. Verhit 25 gram van de boter in een grote pan en fruit hierin de gesneden ui. Voeg de stukjes tomaat toe en fruit deze even

••

•

mee. Voeg 1 liter water, de kaneel, wat zout en peper en de kikkererwten toe en breng alles aan de kook. Leg een deksel op de pan en laat de kikkererwten zo 30 minuten zachtjes koken. Voeg de stukjes wortel en courgette, de stukken kip (of kipdelen) en de harissa toe en breng alles opnieuw aan de kook. Leg een deksel op de pan

•

en laat alles nog ca. 30 minu-ten zachtjes koken.Voeg de dadels aan het meng-sel toe. Laat het gerecht nog 10 minuten zachtjes koken. Bereid intussen de couscous zoals op de verpakking staat.Leg de couscous op een gro-te schaal. Maak een kuiltje in het midden en schep hier het mengsel in. Serveer het stoof-vocht apart bij het gerecht.

•

•

Tien voor taal

Algerijnse helden

Algerijnse couscous met kip en dadels

�

donderdag 9 oktober 2008

© GRAPHIC NEWS

200km

Soyo

Ambriz

Luanda

Malanje

PortoAmboin

Menongue

Luena

HuamboBenguela

Lobito

Lubango

Namibe

CONGO BRAZZAVILLE

Cabinda(ANGOLA)

CONGO

ZAMBIA

BOTSWANANAMIBIË

A N G O L A

AT

LA

NT

ISC

HE

OC

EA

AN

Congo

Zambezi

27 jaar oorlogOorspronkelijk werd het grondgebied be-woond door verschillende stammen. In 1483werd Angola ontdekt door de Portugezen. Inde loop der eeuwen hebben die zo’n 4 miljoenAngolezen als slaaf verscheept naar Brazilië.

Vanaf de jaren vijftig van vorige eeuw werd deonafhankelijkheidsstrijd ingezet. Aanvankelijkwerd die gevoerd door de linkse MPLA (Volks-beweging voor de Bevrijding van Angola). La-ter ook door de FNLA, die vooral Bakongo’stelde. In 1966 stapte Jonas Savimbi, een Ovim-bundu, uit de FNLA en richtte de rechtse Unita(Nationaal Bevrijdingsfront voor Angola) op.

Het was uiteindelijk de MPLA die als eerste dehoofdstad Luanda veroverde en op 11 novem-ber 1975 de onafhankelijkheid van Portugalbekwam.

Kort daarop brak de burgeroorlog los tussen deMPLA en de Unita. De strijd werd een klassiekuitgevochten strijd uit de Koude Oorlog: Unitakreeg de steun van de Verenigde Staten en deMPLA die van de voormalige Sovjet-Unie, dieCubaanse troepen in het veld stuurde.De strijd zou 27 jaar duren en het leven kostenaan 1,5 miljoen Angolezen. De oorlog eindigdein 2002 met de dood van Savimbi.

In Angola konden de inwoners begin septem-ber voor het eerst in zestien jaar naar de stem-bus om een parlement te verkiezen.Winnaarwerd de regerende Movimento Popular deLibertacao de Angola (MPLA) van presidentJose Eduardos dos Santos. De man is al 29 jaaraan de macht in het land dat dankzij olie rijk-dom is beginnen te verwerven. Oppositiepar-tij Uniao Nacional para e Indepencia Total deAngola (Unita) erkende haar nederlaag. Na devorige verkiezingen, in 1992, weigerde de voor-malige rebellenbeweging haar verlies teerkennen en laaide de burgeroorlog weer op.

Tweemaal FrankrijkOppervlakte: 1.246.700 vierkante kilometer. Dat

is tweemaal zo groot als FrankrijkOfficiële naam: Republica de AngolaHoofdstad: LuandaAantal inwoners: 12,5 miljoenBevolkingsgroepen: Ovimbundu 37%, Kimbundu

25%, Bakongo 13%, Mestico (mix van Europea-nen en Afrikanen) 2%.

Godsdiensten: inheemse religies 47%, katholiek38%, protestant 15%

Officiël taal: PortugeesInternet landencode:.aoTelefoon landencode: 244Munteenheid: kwanzaInkomsten: olie, diamant, ijzererts, fosfaten,

bauxiet, uranium, goudPlaats op de lijst van rijkste landen: 96/180

Angola

4 ”Nog een paar jaar hard werken en we gaan terug”

Destino Pedro Nsevilu

”Mijn naam is Destino Pedro Nsevilu. Mijn vrouw heet Isabel Adelia Suenge en mijn oudste zoon Jackberto Nsun-gani Nsevilu. In Angola is het de Portu-gese gewoonte om iedereen twee voor-namen te geven. Alleen mijn jongste zoontje Destino heeft maar één voor-naam omdat hij in België is geboren.”

”Het nationaal gerecht van

Angola is funge”, zegt Destino

Severo Nsvilu. “Dat is meelpap

met daarin vis of vlees of kip. Je hebt daar vele

variaties in zoals funge de bonbo (maniok), funge

de banana, funge de milho (maïs), funge de masala

(kleine maïs), enz. Een ander popu-

lair gerecht is arroz com feijao, rijst met bonen.

Alle ingrediënten vind je in de Afri-

kaanse winkels.

Ingrediënten1 kg gedroogde vis1 kg verse vis1 grote ui in ringen3 middelgrote tomaten inplakjes1/2 kg okra in stukjes(te koop in Afrikaansewinkels)1 kg bladeren van de zoe-te aardappel of spinazie3 teentjes knoflook(uitgeperst)zoutazijn of citroensap2 glazen palmolie2 courgettes

••••

•

•

•

••••

Nog een schepje Doma ya kgabote!Eet Smakelijk!

Recept voor CaluluAngola bezit een lange kustlijn aan de Atlantische Oceaan en is een land met een grote visindustrie. Vis komt er ge-regeld op tafel.

Fungede milhoIngrediënten

maïsmeel

BereidingBrengwater aan dekook en voeger langzaamhet maïsmeelaan toe.Roeren tot jeeen vaste brijkrijgt.Voeg erzoveel meelaan toe totdatde pap vastwordt.

•

•

•

•

BereidingLeg de gedroogde vis enige tijdin heet water, maar niet te lang,zodat er wat zoutsmaak blijft.Kruid de verse vis met uitge-perste look, zout en citroensap.Leg achtereenvolgens in eengrote pan lagen gedroogde vis,verse vis, uiringen, tomaatplak-jes, courgettes, spinazie (of bla-deren van de zoete aardappel)en de stukjes okra.Voeg de palmolie toe en laatalles op matig vuur sudderentot alles gaar is.Serveer met funge de milho.

•

•

•

•

•

�

Bonga”De po-pulairsteartiest uit Angola is Bonga. Hij is al ver-schillendekeren ko-men op-treden in Antwer-pen”, zegt Destino Pedro Nsevilu.Bonga heet eigenlijk Jose Adelin-ho Barcelo de Carvalho en was in zijn jeugd een atleet die het tot het nationale team van Portugalbracht. Ondertussen was hij on-der de schuilnaam Bonga wel ac-tief als verzetsstrijder. Toen de Portugese geheime politie daar achter kwam, vluchtte hij in het begin van de jaren zeventig naar Nederland. Ook in Angola was hij al muzikaal actief, en zijn debuutplaat Angola 72 werd dan ook een soort politiek manifest. Zijn vroeger werk baseert zich vooral op de semba, een traditio-nele liedvorm waaruit later de Braziliaanse samba ontstond. Later ontwikkelde Bonga een meer cosmopolitische Afropop.

Fabrice AkwáFabrice Alcebia-des Mai-eco, troe-telnaamAkwá, is aanvaller en kapi-tein van het Ango-lese natio-nale voet-balelftal. In zijn land geniet hij de status van een halfgod.Akwá begon zijn voetbalcarriè-re bij Atlético Petróleos Luanda. Later speelde hij in Portugal voor Alverca en Benfica, en in Qatar voor Al Wakra en Al Gharafa.In de Afrikaanse voorronde van het WK Voetbal 2006 zorgde Angola voor een stunt. De Zwar-te Palancas, het nationale elftal, was in eigen huis niet te klop-pen en daarbij ontpopte Fabrice Akwá zich tot dé grote held. In de kwalificatiereeks maakte hij vijf doelpunten. Toen hij de thuis-wedstrijd tegen topfavoriet Nigeria met een doelpunt beslis-te (1-0) was hij op slag een supervedette.De beslissing in de voorronde viel op de allerlaatste speeldag. Angola moest gaan winnen in Rwanda. Maar het was een stroe-ve wedstrijd en Angola kreeg het moeilijk tot op het uur aanvoer-der Akwá scoorde. Dankzij deze goal lukte het Angola om voor het eerst in de historie plaatsing voor het WK af te dwingen. Akwá hoopte te kunnen schit-teren in Duitsland en zo een contract af te dwingen bij een Europese club. Maar op het WK maakte Akwá niet bepaald een denderende indruk. Angola ver-loor nipt met 0-1 van Portugal, speelde 1-1 tegen Iran en 0-0 te-gen Mexico.Akwá speelt tegenwoordig bij Petro Atlético Luanda.

In Antwerpen wonen 392 Angolezen.

Destino Severo met zijn vrouw Isbale Adelia en zoontjes Jackberto en Destino.

”Ik was 31 jaar toen ik acht jaar geleden met mijn vrouw en oudste kind van Angola naar Antwerpen kwam. Ik was afgestudeerd aan de universiteit van Luanda. Ik wildeeigenlijk politieke wetenschappen volgen, maar die richting werd niet gedoceerd in Angola. Dus koos ik voor Germaanse talen: Duits, Engelsen Nederlands. Omdat ik niet met-een werk vond, ging ik in het An-golese leger, waar ik opklom tot de rang van kapitein. Uiteindelijk be-slisten mijn vrouw en ik om naar Vlaanderen te emigreren om er verder te studeren.”

Doctoraat”In Antwerpen haalde ik nog een masters aan het Instituut voor Ontwikkelingsbeleid, in Leuven een masters in Internationale Conflict-behandeling. Ik wil nu mijn docto-raat behalen aan de American University in Londen.”“Veel diploma’s. Dat wel, maar ik kan er in België niets mee doen. U spreekt onvoldoende Nederlands, krijg ik te horen. En dus werk ik als arbeider via een interimbureau.Mijn vrouw studeerde oceanogra-fie en is nu aan de slag als schoon-maakster in het Modemuseum.

Daarom zijn wij vast van plan om terug naar Angola te gaan. Hier krij-gen we geen kans. Ik wil mijn docto-raalscriptie afwerken, dan drie jaar hard werken en geld verdienen om daarna definitief terug te keren. Ik hoop in Angola aan de slag te kun-nen als docent of te gaan werken voor de regering.”

Bakongo”Maar itussen zijn mijn twee zonen halve Belgen geworden. Ze volgen les in Sint-Lutgardis en voetballen bij SK Merksem. Wat zullen zij wil-len als het zover is? En hoe evolu-eert Angola? Het blijft een Afri-kaans land met problemen zoals die in alle Afrikaanse landen bestaan.”“Nee, met vakantie naar Angola gaan, zit er niet in. Angola moet een van de duurste bestemmingen op de wereld zijn. Ik vind dat jammer want mijn moeder en broers wonen er.”“Mijn vrouw en ik zijn Bakongo. We spreken thuis meestal Portugees met elkaar en soms Ikongo. Dat is de taal van de Bakongo. Maar er zijn veel Bakongo-talen omdat er binnen de Bakongo vele stammen zijn. Die talen hebben wel dezelfde struc-tuur en soms begrijpen we elkaar en soms niet. Vergelijk het met het

verschil tussen Duits en Nederlands of tussen Frans en Italiaans.” “Wat wij het meest missen in Ant-werpen is de zon. Angola heeft een prachtig subtropisch klimaat. De temperatuur schommelt steeds tus-sen 15 en 33 graden. En natuurlijk missen we ook de Afrikaanse manier om elkaar op te zoeken en te palaveren. In België zit iedereen op-gesloten in zijn appartement.”

Samba”De Angolezen hebben veel van hun cultuur verloren. De Portugese kolonisatie was heel strikt. Wie niet met mes en vork kon eten, kreeg bij wijze van spreken de Portugese nationaliteit niet.”“In de Angolese steden, vooral in de hoofdstad Luanda, hangt een bijna Zuid-Amerikaanse sfeer. Dat komt omdat de Braziliaanse cultuur gro-tendeels is gebaseerd op de import van de vier miljoen Angolese slaven.Onze simba werd in Brazilië de samba. Ook daar eten ze funge en arroz com feijao. En carnaval vieren wij ook.”“In Angola kijkt iedereen naar de staatsomroep. Die is op zich vrij saai maar toont wel veel soaps, films en feuilletons van de commerciële Braziliaanse stations. Hier kijken mijn vrouw en ik naar de Portugese, Spaanse én Vlaamse zenders.”“Het leven in Antwerpen valt wel mee omdat mijn vrouw en ik werken en we de taal begrijpen. Maar als je als immigrant geen werk hebt, is het leven zeer hard.”

Goeiendag!Tomene (ku)nanga

Goeienavond!Toma (ku)leka

Hoe maakt u het?Kimpila ngeye nvenge kyo?

Mooi weer vandaag, niet?(Ki)lumbu kya bote kina wunu?

Aha, u leest ook Gazet van Antwerpen.Ooh, nge (ku)ntanga ntanganga

Gazet van Antwerpen

Rijdt tram 24 tot aan het station?Trama 24 (ku)lwaka y lwakanga

kuna ‘station’?

Ik hou niet van bloemkool met witte saus.

Mono kizola (ku)dyako kovi ya sambu ya supu dyampembe.

Ik denk dat Germinal Beerschot dit jaar kampioen wordt.

Mono nzeye kyabote wa nvu ‘Germinal Beerschot’ wa ntete

kavayika.

Achter Kontich wonen nog mensen.Kuluta ‘Kontich’

kwena ya (b)antu (b)ankaka (b)anzingilako.

Ik spreek Antwerps met een accent.Mono ‘Antwaarps’ ivovanga

muna npilama.

Tien voor taalKizombo, een variante van Kikongo-talen.

Calulu.

Heldenuit Angola

Nog een schepje funge?

VriendenkringVereniging van Angolezen in Antwerpen (vzw), p/a Platform Afrikaanse Gemeenschappen, Breughelstraat 31-33, 2018 Antwerpen, 03/294.38.78.

�

donderdag 9 oktober 2008

© GRAPHIC NEWS

Mendoza

SanJuan

Salta

San Miguelde Tucuman

Cordoba

Rosario

San Carlosde Bariloche

Corrientes

Posadas

Santa Fe

Viedma

Comodoro Rivadavia

Rio Gallegos

Ushuaia

Mar del Plata

BahiaBlanca

Puerto Deseado

BuenosAires

400km

PA

M

PA S

PA

TA

GO

NI

ËA

ND

ES

BRAZILIË

Falkland Eilanden

CHILI

URUGUAY

A R G E N T I N I Ë

PARAGUAYPa

rana

Urug

uay

Rio de la Plata

Cape Horn

A T L A N T I S C H EO C E A A N

S T I L L EO C E A A N

Vijf presidenten in 12 dagen

In 1816 verklaarden de Verenigde Provinciën van de Rio Plata zich onafhankelijk van Span-je. Later gingen Bolivië, Paraguay en Uruguay elk hun weg. Bevolking en cultuur van Argen-tinië werden zwaar beïnvloed door Europese immigranten, voornamelijk uit Spanje en Ita-lië. Tot halverwege de twintigste eeuw werd de Argentijnse geschiedenis gedomineerd door het conflict tussen federalisten en unitaristen en tussen burgerlijke regeringen en militaire dictaturen. In 1976 werd het populistische per-ronisme afgelost door junta’s van legergene-raals. De nederlaag in de Falklandoorlog bete-kende ook het einde van de dictatuur.

In 2001 stortte de economie in, wat leidde tot een politieke crisis die in 12 dagen vijf presi-denten dwong om af te treden.

Bijna met 41 miljoenOppervlakte: 2,7 miljoen vierkante kilometer. Dat

is 3/10de van de Verenigde StatenOfficiële naam: Republica ArgentinaHoofdstad: Buenos AiresAantal inwoners: 40.677.350Bevolkingsgroepen: blanken (meestal van

Spaanse en Italiaanse komaf) 97%, mestizo (mix van blank en indiaans) en indiaans 3%

Godsdiensten: Rooms-katholiek 97%Taal: Spaans Internet landencode:.arTelefoon landencode: 54Munteenheid: Argentijnse peso (ARS)Inkomsten: landbouwprodukten (van wijn tot

vlees), petrochemie, textiel, staal, metaalindu-strie.

Plaats op de lijst van rijkste landen: 57/180

Wat maakt tango fascinerend en erotisch?Het is vreemd genoeg geen moeilijke dans, de ba-sisfiguren zijn zelfs gemakkelijk. Het geheim van zijn schoonheid ligt in de roofdierachtige bewe-gingen. Het begint bij de beginhouding waarbij de man de vingers van zijn rechterhand net onder haar rechterschouderblad legt. Zij voelt een lichte rilling als hij beheerst enige druk zet op die arm. Zij gaat daar wat van achterover leunen waardoor de twee lichamen op heuphoogte(!) contact maken. Tango is improvisatie. Terwijl de dansers elkaar in de ogen kijken, kan er elke pas iets an-ders gebeuren. De passen van de leider en de vol-ger zijn niet symmetrisch. Hij doet iets anders dan zij, waardoor er een spannend en onnavolgbaar spel tussen de vier benen van het paar ontstaat.

Argentinië

Gerardo Salinas ruilde Buenos Aires voor Antwerpen5

Gerardo Salinas.

“Hier geven tieners een hand, bij ons kussen ze”Gerardo Salinas (34) landde zeven jaar geleden in Antwerpen. Hij was geen politieke of economische vluchteling, maar een migrant van het soort dat hopeloos verliefd is.

”Elf jaar geleden had ik me voor-genomen om na mijn studies Buenos Aires te verlaten en met de rugzak dwars door Zuid-Amerika naar Mexico te trekken. Toen leerde ik aan de universiteit Eva kennen. Eigenlijk heette zij Eefje, maar dat klonk niet in het Spaans. We werden verliefd en in plaats van naar Mexico ging het richting Europa. Eerst woonden we nog drie jaar in Madrid, daarna trokken we defini-tief naar Antwer-pen. Ik had letter-kunde gestudeerd in Buenos Aires. In Antwerpen haalde ik aan de hogeschool het diploma sociaal cultureel werk en kon ik aan de slag als stafmedewerker bij de Arenbergschouwburg.”

Grijze hemels”Antwerpen en Buenos Aires verschillen niet zodanig veel. Het zijn havensteden. En in tegen-stelling met wat jullie denken is Buenos Aires geen tropische stad. Wij kennen winters en grijze hemels.”“De sinjoren en de porteños (letterlijk: de havenbewoners) hebben dezelfde aard: een grote mond en een dikke nek. Het grote verschil is dat Argentijnen veel lichamelijker zijn. Tijdens een gesprek raken wij de ander aan; de handen, de schouders, de rug. Als je dat hier doet, is dat vaak

oorzaak van misverstanden.”“Bij ons wordt er veel gezoend, ook mannen onder elkaar. Niet alleen broers of neven, maar ook vrienden en zelfs vage kennissen. In Antwerpen zie je zelfs tieners die elkaar de hand drukken. Dat is bij ons ab-so-luut ondenkbaar. In Buenos Aires wordt er gezoend.”

“Argentijnen zijn ook heel direct in hun taal. Ze

zeggen waar het op staat. Dat is bij Vlamingen nogal wat anders. Die zeggen het verbloemd met omwegen. Hier moet je driemaal vragen of

de gast nog soep wil. Pas na de derde keer,

geeft hij toe. In Buenos Aires gebeurt het dat een

vriend om middernacht aanbelt. Dan laat je hem gewoon binnen en schenk je hem een glas uit. Als hier iemand na halfelf aanbelt, denk je meteen dat er iets ergs is gebeurd.”

Heimwee“Of ik heimwee heb? Man toch. Heimwee is onze tweede natuur. Dat komt omdat de meeste Argentijnen afstammen van migranten. Mensen die nooit hun geboorteland terugzagen. Mijn grootouders bijvoorbeeld komen uit Sicilië en Galicië.Tango is geen vrolijke muziek. Jullie denken dat de teksten alleen maar liefde en passie beschrijven. Dat is niet zo. Vaak

gaat het over een diep heimwee. In het DNA van de tango zitten vele wortels. Zowel Spaanse flamenco en Oost-Europese polka als Cubaanse en Afrikaan-se muziek.”“Ik probeer een keer per jaar naar Argentinie te reizen om mijn moeder, mijn zussen en vrienden te zien.” “Vroeger was mijn heimwee ook gericht naar de straten en pleinen van Buenos Aires, maar dat is geminderd sinds ik een halve Antwerpenaar ben geworden.”

CultuurBuenos Aires is een cultuurstad met vijfhonderd bibliotheken, zestig musea, vijftig theaters en 250 cinema’s.“De Argentijnen hebben een grote honger naar cultuur en de stad is dan ook een ware cultuurproducent. Subsidies zoals in Vlaanderen zijn er haast onbestaande en toch is het cultu-rele leven er bijzonder levendig. Toen enkele jaren geleden het land door een zware economi-sche crisis werd getroffen, werden in Buenos Aires meer theaterproducties op stapel gezet dan op Broadway.”“Ik ben zelf ook een cultuur-vreter. Toen ik in Antwerpen aankwam, heb ik meteen Nederlands geleerd. Voor mij hoefde geen marsbevel: gij zult een taalcursus volgen en u integreren. Nee, ik wilde de taal kennen om Tom Lanoye, Jeroen

Gerardo Salinas is een Argentijn-se Antwerpenaar van een wel heel

kwiek soort. Zo is hij er in ge-

slaagd om in de stad een nieuw

fenomeen te lan-ceren: de murga.

”De murga-traditie komt uit Argenti-nië en Uruguay”, vertelt Salinas. “De mensen kwamen daar al dansend en zin-gend samen op straat om te protesteren tegen het heersende regime. Alleen zo konden ze hun grieven bekendmaken. In Buenos Aires maken ze al jaren deel uit van het straatbeeld: rondtrekkende kliek-jes met muzikanten, acrobaten en dansers, al dan niet in bonte kostuums. ”Elke mur-

ga draagt zijn eigen stempel en de leden schrijven zelf de liedjes”, zegt Salinas.De murga is in heel wat Antwerpse buur-ten in amper twee jaar tot een vaste waar-de uitgegroeid. Antwerpen heeft de toon gezet voor andere steden. Zo hebben Gent, Leuven en Mechelen vorig jaar eigen murga’s uit de grond gestampt. Elke murga -ondertussen zijn er al 18 in heel Vlaan-deren- heeft zijn eigen kostuums, stijl én boekhouding. Hoogtepunt van het jaar is de murga-parade in juni, maar de murga’s leven een heel jaar door. Ze komen geregeld samen om te repeteren en ze treden op allerhande feesten en festivals op.

www.murga.bewww.fiebre.be

@@

Murga verovert Amberes

Fata Morgana is de murga uit Berchem.

“Hier moet je drie keer vragen

of je gast nog soep wil.”

GerardoSalinas

Spel tussen vier benen

�

In Antwerpen wonen 32 Argentijnen.

“Hier geven tieners een hand, bij ons kussen ze”

Eva Duarte de Perón

Eva Maria Duarte de Perón (1919 - 1952) was de tweede echtgenote van de Argentijn-se president Juan Perón en first lady van 1946 tot haar dood in 1952. Ze was niet politiek verko-zen, maar had wel veel macht en invloed op het regeringsbeleid. Ze had een grote schare bewon-

deraars onder de armen en de arbeidersklasse van Argentinië wat belangrijk was voor de

machtspositie van haar echtgenoot. Ze werd liefkozend Evita genoemd, wat

zoveel betekent als ‘kleine Eva’.Haar Eva Perón-Stichting bouwde

huizen en scholen en zorgde ervoor dat iedereen recht kreeg op

dezelfde medische zorg.Tijdens haar leven was Evita de machtigste vrouw van Argentinië. Zij was omstreden en is dat tot op de dag van

vandaag gebleven.

VoetbalgodenIn Argentinië is voetbal

onwaarschijnlijk belangrijk. Zo wordt Maradona beschouwd als een ware voetbalgod. Buenos Aires telt diverse voetbalclubs waarvan de belangrijkste zijn: Boca Juniors, River Plate, Racing, Independiente en San Lorenzo. De voetbalderby tussen Boca Juniors en River Plate geldt als

de meest beladen derby ter wereld. Keerzijde van het fanatisme is dat Argentinië de meeste doden per

jaar kent aan voetbalgeweld.Beroemde Argentijnse voetballers zijn o.a.

Alfredo Di Stefano en Diego Maradona. In de Belgische competitie spelen o.a. bij Anderlecht

Nicolas Frutos, Aernan Losada, Lucas Big-lia en Nicolas Pareja. Bij Dender: Gabriële

Iribarren. Bij Antwerp: Sevastian Setti en bij Beveren Luciano Olguin.

Che GuevaraErnesto Che

Guevara werd in 1928 in Argentinië g e b o r e n .

Hij studeerde als dokter af in

1953. Nadat hij moeilijkhe-

den had gekregen met generaal

Peron, kwam hij via Colombia en Guatemala terecht in Mexico. Daar leerde hij Raul en Fidel Castro kennen. Hij nam

deel aan de succesvolle Cubaanse revolutie en werd

minister. Hij droomde echter van de wereldrevolutie, liet

alles achter en kwam in 1967 om het leven als een haveloze

guerrillero in Bolivië. Sindsdien is hij een mythe voor wie zich

links en opstandig noemt.

Diego Maradona.

Helden uit Argentinië

�

donderdag 9 oktober 2008

“Met Antwerpenaren heb je zelden

echte gesprekken”

Roger Van Ballaer werkte be-gin jaren tachtig als program-manager voor Alcatel. In 1980 was hij aan de slag in Argenti-nië. In een dancing in Buenos Aires ontmoette hij Maria del Carmen Torres. De twee wer-den verliefd en negen maan-den later trouwden ze. Het jonge koppel verhuisde naar Antwerpen.Maria del Carmen: “De eerste jaren zat ik stikkapot van het heimwee. Ik zag mijn papa in mijn gedachten. Hij was we-duwnaar en was heel verdrie-tig toen hij hoorde dat ik ver-trok. Ik miste mijn Cordoba,maar ook wel het bruisende Buenos Aires waar ik rechten studeerde.”“En toen maakte ik een klik in mijn hoofd. Ik wilde niet langer jammeren en koos voor een leven in België. Roger en ik kregen twee zonen. Miguel en David zijn nu 25 en 23 en zien

er uit als echte Argentijnen.”Maria del Carmen werkt als sociaal assistent bij de Federa-ción Latinoamericana, waar ze migranten uit Zuid-Amerika begeleidt en wegwijs maakt. “Daar zijn bijzonder weinig Argentijnse immigranten bij omdat Argentinië zelf een im-migrantenland is.““Mijn man en ik praten Spaans tegen elkaar. Met onze zonenspreken we Nederlands. David en Miguel verstaan Spaans, maar spreken het niet. Ik kook op zijn Vlaams en zelden op zijn Argentijns. Roger en ik zijn niet zo’n gro-te vleeseters. Toch houden we af en toe een assado, de Ar-gentijnse barbecue. Vanwege de toevloed van migranten uit Italië is in Argentinië de Ita-liaanse keuken ook erg in trek: van pizza tot milanesa-schnit-zel. Er zijn daar evenveel piz-zeria’s als hier frituren.”

“Reizen naar Argentinië is duur. Het is ondertussen weer vijf jaar geleden dat we er zijn geweest. Gelukkig is er de te-lefoon en het internet.”“Contact met Antwerpenaren blijft moeilijk. Als ze horen dat je van buitenlandse afkomst bent, beginnen ze dikwijls in een soort van kinderlijk En-gels te praten en stellen ze dezelfde simpele vragen: wat ik van Antwerpen vindt en of ik het al gewoon ben. Echte gesprekken komen zelden op gang. De meeste vrienden heb ik bij de Latijns-Amerikaanse Federatie. Het zijn voorname-lijk Mexicanen, Peruvianen en Chilenen.”“Tussen een Belg en een Ar-gentijn bestaan twee essen-tiële verschillen. Als een Belg afspreekt om twee uur, staat hij er om twee uur. Zuid-Amerika-nen mag je verwachten vanaf twee uur. Dat kan dus gerust vier uur zijn. En onverwacht bij iemand voor de deur staan, zorgt bij jullie voor ontredde-ring. In Argentinië spreiden ze de armen, gooien een extra stuk vlees op de grill en kraken een fles wijn.”

Mevrouw Van Ballaer klinkt misschien een beetje saai. Maar eigenlijk heet zij Maria del Carmen Torres en komt ze uit Cordoba, Argentinië. Aha, dat is heel wat anders.

Mevrouw Van Ballaerheet eigenlijk Maria del Carmen Torres

Maria del Carmen Torres met haar man Roger en hun twee zonen Miguel en David.

Volgende week:Armenië, Australië, Azerbeidzjan

Lunfardo: straatdialect uit Buenos Aires. Een soort Bargoens, een dieventaaltje met veel verdraaide Italiaanse en Jiddische woorden.

Tien voor taal

Goeiendag!Buenas!

Goeienavond!Buenas Noches!

Hoe maakt u het?Cómo estás?

Mooi weer vandaag, niet?Lindo día, eh?

Aha, u leest ook Gazet van Antwerpen.Ajá, vos leés la Gazeta de Amberes.

Rijdt tram 24 tot aan de statie?Llega el ‘bondi’ 24 a la estación central?

Ik hou niet van bloemkool met witte saus.No me gusta el coliflor con salsa blanca

Ik denk dat Germinal Beerschot dit jaar kampioen wordt.

Me parece que este año el Beerschot da la vuelta.

Achter Kontich wonen ook nog mensen.Hay vida después de Kontich.

Ik spreek Antwerps met een accent.Yo ‘chamuyo’ Antwerps con un poco de acento.

ChimichurriArgentijnen houden van vlees en dan vooral in grote hoeveelheden. Gemiddeld eet een inwoner van Argentinië zo’n 120 kilo vlees per jaar. Parrillada (ofwel mixed grill) is een bekend gerecht. Verder is orgaanvlees ook erg populair.

Chimichurri is een typisch Argentijnse saus van pit-tige kruiden, die altijd bij het vlees wordt geserveerd.

Ingrediënten2 rode uien4 teentjes knoflook2 tomaten2 groene Spaanse pepers5 eetlepels fijngesneden peterselie2½ dl olijfolie1½dl witte azijn2 theelepels zout1 theelepel grof gemalen peper

BereidingPel de uien en de knoflook en snijd ze ragfijn. Was de tomaten, verwij-der de zaadlijsten en zaad-jes van de Spaanse pepers en snijd tomaten en pepers fijn. Was de peterselie, snijd de stengels af en snijd het blad fijn. Meng alle ingrediën-ten door elkaar en doe het mengsel in een aardewer-ken pot die afgesloten kan worden. Laat de pot met inhoud ongeveer 24 uur op kamertemperatuur staan.

•••••••••

•

•

•

Buen provecho!Eet smakelijk!

Vereniging Taalcursus Restaurants

Latijns-Amerikaanse Fede-ratie, Lange Lozanastraat 14, 2018 Antwerpen, 03-290.01.80, www.lafederacion.be. De federatie behartigt de belangen van Latijns-Amerikanen in Vlaanderen en organiseert recreatieve, educatie-ve en culturele evenementen.

De Latijns-Amerikaanse Federa-tie helpt je ook om je Spaans te verbeteren. Zij nodigt daarvoor Latijns-Amerikaanse auteurs, acteurs en kunstenaars uit. De vol-gende gast is actrice Tita Merlio, die op 21 oktober naar het cen-trum komt.

“Er zijn in Antwerpen wel een paar zogenaamde Argentijnse restaurants, maar dat zijn geen echte Argentijnen. Ze grillen al-leen het vlees op Argen-tijnse wijze”, zegt Maria del Carmen Torres.