Vrije Basisschool De Vaart Patersonstraat 98 8020 OOSTKAMP tel.-fax 050 82 62 67 gsm 0477 60 83 26 info@vbsmoerbrugge.be www.vbsmoerbrugge.be

Schooljaar 2009-2010 30 oktober 2009

nr. 2

NNOOVVEEMMBBEERRBBEEZZIINNNNIINNGG

November koud en kil meldt zich overal kaal

’t is droevig stil hij krijgt een triest onthaal.

De weg is druk begaan die naar het kerkhof leidt.

November is de maand dat g‘in gedachten bij uw doden zijt.

De witte chrysant prijkt in faam en schept een diepe sfeer.

menig mens pinkt een traan en kent stille hartenzeer.

Dorre bladeren vallen traag op de koele zerken neer. Dierbare herinneringen

komen vaak in weemoed weer.

Stilaan valt de avond en maken we een kruis.

rust zacht, we komen nog, bij God ben jij nu thuis.

Francine De Wilde

KKAALLEENNDDEERR

Oktober 2009 Vr 30 Oktoberrapport lagere afdeling

18.00 uur: Terugkomdag leerlingen 6de leerjaar (‘08-‘09)

November 2009 Ma 02 Begin van de herfstvakantie

Ma 09 Hervatting van de lessen - Instapdag voor nieuwe kleuters

20.00 uur: ouderraad

Wo 11 Herdenking van de Wapenstilstand

Zo 15 Zwemmarathon

Ma 16 L5-L6 – 13.10 uur: American Games

20.00 uur: 1ste crea-avond ouderraad (iedereen welkom)

Wo 18 Kleuters-L1: Grootouderfeest in De Valkaart

L3-L4 – Unihockey in Ruddervoorde

21 - 29 november: Voorleesweek

Ma 23 20.00 uur: 2de crea-avond ouderraad (iedereen welkom)

Wo 25 Pedagogische werkdag – kinderen vrij

Do 26 13.30 – 15.30 uur: Openklas voor nieuwe kleuters

December 2009 Vr 04 Sinterklaasfeest

Ma 07 20.00 uur: 3de crea-avond ouderraad (groenstukjes)

Do 10 Vanaf 19.00 uur: Praktische voorbereidingen kerstmarkt

(helpers zijn welkom)

Vr 11 Vanaf 17.00 uur: kerstmarkt

Wo 16 9.00 uur: Adventsviering voor de lagere afdeling in de St.-

Godelievekerk

(ouders, grootouders en parochianen zijn welkom)

Do 17 L4-L5 – Intergenerationele activiteit: Zangnamiddag in WZC

St.-Jozef

Vanaf 16.15 uur: Rapportavond lagere afdeling

Ma 21 Begin kerstvakantie

Vr 25 11.15 uur: Kerstviering in de St.-Godelievekerk,

met levende kerststal, opgeluisterd door KiKoMo

Januari 2010 Za 2 Sterzingen

17.00 uur: Driekoningenviering in de St.-Godelievekerk

met levende kerststal door kinderen van L6

Ma 4 Hervatting van de lessen - Instapdag voor nieuwe kleuters

LLIIEEFF EENN LLEEEEDD

Iemand vergeten? Laat het ons gerust weten en wij vermelden het in de volgende schoolkrant!

Onze innige deelneming bij het overlijden van: Gilbert D’Hondt, grootvader van Amber Rogiers (K1B) Lies De Zutter, mama van Lars (K2B-K3A) en Ibe (L5) Bogaert Onze gelukwensen bij de geboorte van: Silke, zusje van Yoran Vanlersberghe (K2A) Julie, zusje van Cainan Devliegere (L6)

AAFFSSCCHHEEIIDD VVAANN DDEE MMAAMMAA VVAANN IIBBEE EENN LLAARRSS We zijn met z’n allen zwaar aangeslagen door het plotse overlijden van Lies De Zutter. Lies is de echtgenote van Lieven Bogaert en de mama van Ibe (L5) en Lars (K2B/K3A). Dit afscheid komt veel te vroeg en totaal onverwacht. Er was nog zoveel te doen, zoveel te beleven. Voor Lieven, Ibe, Lars en hun familie betekent het een harde realiteit en een heel moeilijke weg te gaan. Ik hoop dat het hen lukt, hoe moeilijk het ook zal zijn. In de school doen wij er alles aan om de kinderen zo goed als mogelijk op te vangen. We zoeken naar woorden om te troosten, maar vinden ze niet. Zonder woorden proberen wij toch nabij te zijn op onze manier … Het leven van de mensen wordt ons in deze wereld vaak te mooi voorgesteld. Men wil ons de indruk geven: “geluk is eenvoudig te verwerven en voor iedereen weggelegd”. Wie echter dieper kijkt, weet dat het leven zo niet is. Mensen gaan soms hun eigen weg, moeizaam en alleen, ook al zijn ze omringd door de beste zorgen. Zij moeten door een donkere tunnel en weten niet of er aan de overkant een licht is dat uitkomst biedt. Ze zitten diep in de put, gevangen in zichzelf en hoe graag zij ook zouden willen leven zoals de andere mensen, het lukt hen niet. De dagen van vertwijfeling zijn talrijker dan die van vreugde en hoop. Soms is de wil om te sterven groter dan het verlangen om te leven. Niemand kan de mens doorgronden: zijn leven niet, zijn sterven niet. We zoeken naar woorden om te troosten, maar vinden ze niet. Zonder woorden proberen wij toch nabij te zijn op onze manier …

Heer, onze God,

wij keren ons tot U

met ogen, die het licht niet altijd zien,

met een stem zonder woorden om te troosten

in ogenblikken van zo’n groot verdriet,

met schouders, die het leed niet altijd kunnen dragen.

Wij bidden en trachten te geloven

dat leven en dood

veel verder gaan dan ons vermogen.

Help ons op te staan uit onze machteloosheid.

Toon ons uw kracht in mensen

die met vertrouwen

en van harte verder leven met elkaar.

Wij wensen Ibe, Lars, Lieven en hun familie heel veel sterkte toe.

MMIIJJNN SSTTEERR Een ster die schittert net als jij. De maan is rond als je mooie ogen voor mij. Ja, jij bent daar heel dicht bij mij en dan voel ik me héél blij, en dan voel ik me héél blij… Iedere nacht droom ik wel over jou, dan zeg je: Meisje, kom je gauw? Dan dans je met me heel de wereld rond… Ohwow… Tekst: Ibe Bogaert – Muziek: Frederik Duyck

JJUUFF CCÉÉLLIINNEE IINN KK22BB--KK33AA Op maandag 12 oktober vernamen wij het heuglijke nieuws van de zwangerschap van juffrouw Katlijn Pottier. Omwille van “bedreiging door een beroepsziekte” heeft de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer beslist dat juf Katlijn vrijstelling van arbeid krijgt. Dat is eigenlijk een verbod om de functie van kleuteronderwijzeres tijdens de zwangerschap verder uit te oefenen. U zult begrijpen dat wij voor de gezondheid van de baby en van de aanstaande mama hier dus geen risico mogen nemen en de beslissing van de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer moeten opvolgen. Vanaf donderdag 15 oktober tot het einde van het schooljaar wordt juf Katlijn vervangen door juf Céline Vanvyaene. Wij heten dan ook juffrouw Céline van harte welkom in onze schoolgemeenschap. Graag laat ik haar even aan het woord.

Beste ouders, Graag wil ik me even kort aan jullie voorstellen. Mijn naam is Céline Vanvyaene. Ik ben bijna 21 jaar jong en heel erg blij dat ik de kans krijg juf Katlijn te vervangen tijdens haar zwangerschap. Naast mijn grote liefde voor kinderen is ook muziek mijn passie. Ik speel zelf al jaren piano en sinds enkele jaren ook gitaar. Verder is ook zingen een hobby die veel van mijn vrije tijd in beslag neemt. Ik zal dan ook verder gaan met het binnenbrengen van veel muziek in de klas, net zoals juf Katlijn dat ook altijd deed. Verder zal ik ook proberen het in de klas zo warm en gezellig mogelijk te maken, zodat het er voor de kinderen een tweede thuis mag worden, dat alles gekaderd in een omgeving met veel duidelijkheid en structuur. Met uw hulp hoop ik er voor de kinderen het beste van te maken. Aarzel bij vragen of problemen zeker niet om mij te contacteren op het nummer: 0485 45 06 64 of via mail: celine.vanvyaene@hotmail.com. Groetjes, Juf Céline

SSTTAARRTTVVIIEERRIINNGG NNIIEEUUWW SSCCHHOOOOLLJJAAAARR:: SSAAMMEENN VVAARREENN OONNDDEERR DDEE RREEGGEENNBBOOOOGG Op woensdag 16 september was er om 9.00 uur een misviering voor de kinderen van de lagere afdeling en hun leerkrachten in de St.-Godelievekerk te Moerbrugge. Bij het binnenkomen stonden de bootjes om scheep te gaan reeds klaar. De kinderen hadden maar in te stappen. Samen kunnen ze nu heerlijke momenten beleven tijdens het schooljaar en dankbaar zijn voor de kleine dingen van elke dag. Op het einde van de viering sprak de directeur: Onze boot wordt de mooiste vriendenboot als:

� we iedereen een kans geven, � we “ruzies” proberen te vermijden, � we van elk kind kunnen zeggen: “Ik weet iets goeds van jou.” � …

Pastoor Jef zegende de klasbootjes. Met Jezus in onze boot hebben wij een uitstekende gids!

ZZOONNDDAAGG 66 SSEEPPTTEEMMBBEERR -- BBEEVVRRIIJJDDIINNGGSSHHEERRDDEENNKKIINNGG

Naar jaarlijkse gewoonte is er in Moerbrugge een bevrijdingsherdenking aan het vredesmonument aan de brug. Dan wordt de bevrijding van Moerbrugge door de Canadezen herdacht. Dit jaar ging de huldiging door op zondag 6 september. Het feestcomité van Moerbrugge met medewerking van het gemeentebestuur van Oostkamp wil de ‘Slag van Moerbrugge’ (8-12 september 1944) levendig houden voor de bevolking en vooral voor de kinderen. Na een eucharistieviering opgeluisterd door het Godelievekoor volgde de traditionele plechtigheid aan het monument waar bloemen werden neergelegd. De kinderen van onze school gaven aan alle aanwezigen een vredessteentje met de oproep om dagelijks hun steentje bij te dragen aan de vrede thuis, in de buurt, op school, in het land en in de wereld. De directeur, Dirk Van de Caveye, las een gedicht voor dat dateert uit het begin van de Tweede Wereldoorlog. Het werd geschreven door een zekere Desirée uit Waarschoot en beschrijft de angsten die de burgers doorstonden toen de oorlog uitbrak. Alle kinderen kregen ook de kans om een witte ballon met hun vredeswens op te laten. Ondertussen kregen wij reeds enkele leuke reacties uit Wolvertem, uit Haasrode, … We laten u meeluisteren naar de toespraak van de directeur: In de voorbije week heb ik in de lagere klassen van onze basisschool De Vaart een gedicht voorgelezen. Ik vond het heel toevallig in deze oude brief die dateert van 12 september 1940. In het gedicht beschrijft een zekere Desirée uit Waarschoot de angsten die de burgers doorstonden toen de oorlog uitbrak. Ik laat u luisteren naar zijn pennenvrucht:

’t Was in mei

En het was met blij gemoed

Dat ik me te slapen lei

’n Avond in de mei

Vol illusies zoet Maar opeens, na middernacht,

’n Stemme riep: alarm, eruit

Met m’n droom was ’t uit

Oorlog onverwacht En we gingen, ’t wee begon

Puin van menschen, huis en kerk

Dat was menschenwerk

Wij met ons kanon. ‘k Heb gebeden en gebeefd

Want op Vlaandrens schoone grond

Werd gedood, gewond

’n Rouwendoek geweefd ’t Grootste wee is nu voorbij

En we leven nog Goddank

Maar de wereld krank

Wil dat ’t oorlog zij O mijn God, laat Vlaanderen vrij

Laat ons smaken nog den vree

En nooit meer, o nee

Dagen lijk in mei

Ik kan u verzekeren, de kinderen hebben geluisterd en … ze werden er stil van. Sommige woorden van de Oud-Nederlandse taal begrepen ze niet, maar uit de gesprekjes achteraf bleek dat ze gegrepen waren door de sfeer die het gedicht beschreef. Als kind hoorde ik mijn vader vaak vertellen van de slag van Moerbrugge, van de verschrikkingen aan het front, van de angsten die de burgers doormaakten in hun schuilkelders toen de hel losbrak, … van het puin van mensen, huis en kerk. We mogen niet vergeten dat hier 20 burgers, 48 Canadezen en 104 Duitsers om het leven kwamen. Ik vertelde hen ook dat mijn vader in de jaren na de oorlog een nieuw huis liet bouwen. Een huis met een kelder … met betonnen palen, met betonnen muren, met een betonnen plafond. Ik hoefde het hun niet uit te leggen. Zij begrepen onmiddellijk waarom … Gelukkig hebben wij na de bevrijding in ons land geen oorlog meer gekend. En toch worden wij nog dagelijks geconfronteerd met beelden over oorlog en geweld. We zien hoe mensen het slachtoffer worden van zinloos geweld en pure waanzin. De gruwelijke beelden die wij vaak op TV te zien krijgen, kunnen en mogen ons niet onverschillig laten. Daarom staan wij hier vandaag bij het vredesmonument. De kinderen van de lagere afdeling hebben in de voorbije week nagedacht hoe zij, in hun eigen omgeving, hun steentje kunnen bijdragen aan de vrede. Om hun bedoeling kracht bij te zetten, brengen zij hun steentjes tot bij het monument. U merkt het, de kogels die wij tijdens de bouwwerken in onze school gevonden hebben, ruilen wij voor vredessteentjes. Ondertussen zingen zij een vredeslied. Van hieruit willen onze kinderen ook een vredesboodschap de wereld insturen: “Vrede begint met jou en mij.” Zij doen het met witte ballonnen. Zo willen ze aangeven dat wij met z’n allen ons blijvend moeten inzetten voor vrede. Tenslotte, beste aanwezigen, doen onze kinderen nog een oproep: Zij vragen u om tijdens de volksliederen eventjes na te denken hoe ook u kan bijdragen aan de vrede. Vrede in uw gezin, in uw familie, in uw buurt, in ons land, in de wereld. Zij nodigen u dan ook uit om bij het verlaten van dit vredesplein een vredessteentje mee te nemen. Achter deze oproep steekt een hoopvolle boodschap voor ons allemaal: “Laat ons vrede maken in ons eigen hart, en duizenden rondom ons zullen vrede vinden!”

Laat ons smaken nog den vree,

En nooit meer, o nee,

Dagen lijk in mei.

ZZOONNDDAAGG 44 OOKKTTOOBBEERR -- DDIIEERREENNZZEEGGEENNIINNGG

Op zondag 4 oktober organiseerden de parochie Sint-Godelieve, onze school VBS De Vaart en de Landelijke Ruitervereniging een dierenzegening, die begon met een eucharistieviering in de Sint-Godelievekerk te Moerbrugge. De viering stond in het teken van de vriendschap tussen mens en dier en werd opgeluisterd door het kinderkoor KiKoMo. Alle kinderen waren mét hun huisdier welkom in de kerk. Op het einde van de viering zongen alle kinderen het dierenlied “dieren, dieren, niets is ons te dol”. Daarna trok iedereen naar het Moerbruggeplein voor de zegening. We luisterden samen naar de boodschap van Franciscus:

“Hou van al wat leeft en God geschapen heeft, groet elke dag de dieren en de mensen,

leef in vrede met iedereen, wees met weinig tevreden, steek altijd een handje toe, zie iedereen als jouw gelijke, En ga blij door het leven.”

Het was een feestelijk gebeuren voor de diertjes en hun baasjes.

DDOONNDDEERRDDAAGG 88 OOKKTTOOBBEERR –– DDAAMMIIAAAANNDDAAGG Op zondag 11 oktober 2009 werd pater Damiaan in Rome heilig verklaard. Aan die belangrijke gebeurtenis werd op donderdag 8 oktober aandacht besteed in alle klassen. � Wie is pater Damiaan? � Waar en wanneer heeft hij geleefd? � Hoe werd hij priester en hoe kwam hij bij de melaatsen terecht? � Waarom noemen we pater Damiaan een heilige? In een eenvoudige, heldere taal en aan de hand van schitterende illustraties schetsten wij het leven van Damiaan vanaf zijn geboorte in Tremelo tot zijn overlijden op Molokaï. Aan de hand van een interactieve voorstelling voor de lagere afdeling en een powerpoint voor de kleuters werd het voor de kinderen duidelijk wat voor inspirerende figuur Damiaan was en nog altijd is.

EEEENN SSCCHHOOOOLLEEIIGGEENN VVIISSIIEE OOPP HHUUIISSWWEERRKK Met huiswerk bedoelen we datgene wat kinderen thuis moeten doen in opdracht van de leerkracht. Dat zijn zowel geschreven taken, te leren lessen, voorbereidingen en opdrachten ter ondersteuning, laten ondertekenen van …, afgeven van…, meebrengen van…. Huiswerk is een belangrijk onderdeel van het onderwijs en van het leren “leren” van onze kinderen. Het is voor de leerkracht een werkvorm om bepaalde doelstellingen te bereiken. We sommen ze, in volgorde van belangrijkheid, op: ���� Huiswerk vormt de brug tussen school en thuis.

Huiswerk biedt dé kans bij uitstek om ouders te betrekken bij het schoolgebeuren van hun kind. Betrokkenheid en interesse vanwege de ouders is van essentieel belang voor de motivatie van het kind. Door de ouders op de hoogte te brengen van wat er wordt geleerd en hoe dit leren gebeurt, ligt ook een weg voor een vlotte communicatie open. Eenvoudige, duidelijke en rechtlijnige verwachtingen naar ouders en leerlingen geven een gevoel van zekerheid en veiligheid. Via een stappenplan voor het maken van huiswerk en het leren van lessen willen we duidelijkheid scheppen. We verwachten niet dat thuis wordt opgelost wat in de klas niet lukt. ���� Huiswerk is een uitbreiding van de leertijd.

Via huiswerk wordt het verder inoefenen en automatiseren van de leerstof mogelijk. Daarenboven is het “’s avonds

even terugblikken naar het klasgebeuren van die dag” een goede leerattitude. ���� Huiswerk doet het plichtsbewustzijn van de kinderen groeien en bevordert een goede werkhouding en

zelfdiscipline.

Deze levenshouding is niet alleen van belang bij het maken van huiswerk of bij het studeren. Ze is van fundamenteel belang om als mens in onze huidige maatschappij je weg en je plaats te vinden. Het is belangrijk dat kinderen gemotiveerd en taakgericht aan het werk zijn, dat ze in orde willen zijn met hun taak. Dat kan alleen het geval zijn als ze een taak krijgen die overzichtelijk is, waarvan ze het gevoel hebben dat ze die aankunnen en ze binnen een bepaalde tijdsspanne kunnen oplossen. Differentiatie kan noodzakelijk zijn en kan gebeuren op het vlak van de hoeveelheid oefeningen, de inhoud of de te gebruiken hulpmiddelen. We streven ernaar dat elk kind zijn taak kan oplossen zonder bijkomende hulp of uitleg. Sommige kinderen zullen nog sterk gestuurd moeten worden bij de huiswerkopdracht: ze missen planning, concentratie of een goede werkhouding. De gegeven sturing is bedoeld om hen tot zelfstandig leren te brengen en wordt dus geleidelijk aan afgebouwd. ���� Huiswerk helpt de kinderen groeien om zelfstandige “leerders” te worden.

De leerlingen moeten alleen leren werken, verwerken, oefenen, verbeteren, opzoeken, voorbereiden, memoriseren, studeren, plannen… Huiswerk is een persoonlijk verwerken en inoefenen van de te verwerken leerstof. Maar huiswerk beoogt ook het zelfstandig leren, wat betekent dat kinderen zelf leren zoeken naar een oplossing voor hun probleem, van welke aard dat probleem ook is. (vb. van boek vergeten, tot een oefening niet kunnen oplossen). De handvatten om van kinderen zelfstandige leerders te maken, worden aangereikt in de klas. Bij het maken van huiswerk worden kinderen uitgenodigd om als zelfstandige leerders te functioneren, dus zonder de hulp van de ouders! Ouders kunnen wel interesse tonen voor het huiswerk van hun kinderen en zo de motivatie bij hun kinderen stimuleren. Van visie naar praktijk

���� Verwachtingen naar ouders toe:

� de schoolagenda overlopen en dagelijks (1ste t.e.m. 4de leerjaar) of wekelijks (5de en 6de leerjaar) handtekenen � een goede werkomgeving bieden (rust, orde, gepast tijdstip) � begeleiden (leeswerk, tafels of woordpakket opvragen, …) en motiveren waar nodig � sturen bij het opzoeken van prenten, documentatie � bij jongere kinderen controleren of het huiswerk gemaakt is � problemen signaleren aan de leerkracht � zelfstandigheid stimuleren (vb. bij het maken van de zwem- en bibzak, de schooltas, ...) � inzien dat buitenschoolse activiteiten (voetbal, muziekschool, …) geen reden zijn om het huiswerk niet te

maken

���� Wat verwachten we niet van de ouders

� ouders moeten het huiswerk niet verbeteren of samen met hun kind maken � ouders hoeven geen extra uitleg of bijkomende oefeningen te geven

���� Huiswerkdagen

� L1 – L2 – L3 – L4: maandag – dinsdag – donderdag � L5: dinsdag – donderdag + contractwerk (wekelijks) � L6: geen vaste dagen + contractwerk (wekelijks) Soms moeten op andere dagen (woensdagnamiddag, weekend) toetsen voorbereid worden of moet er aan grotere taken gewerkt worden (= plannen). Leerlingen die therapie volgen (logopedie, kinesitherapie, revalidatie) krijgen in overleg met de ouders een dag uitstel of een aangepast huiswerk. ���� Effectieve werktijd

Het is moeilijk om een juiste tijdsduur te bepalen omdat de individuele verschillen tussen de leerlingen zo groot zijn. Toch hebben we gepoogd om ons te richten op een gemiddelde effectieve werktijd. � 1ste graad: 10 à 15 min. � 2de graad: 20 à 30 min. � 3de graad: 30 à 45 min. ���� Dagelijkse activiteiten

� L1: splitsdoos, letter- en woorddoos, leesbundel � L2: tafels (vanaf midden november), woordpakket, niveaulezen � L3: tafels, woordpakket, niveaulezen � L4: tafels (september-oktober), woordpakket, werkwoordoefeningen (vanaf herfst) � L5: Frans (CD-rom), contractwerk � L6: Frans (CD-rom), contractwerk Die werkjes behoren niet tot het huiswerk maar ook hier stellen we een beperking in tijd. Eindeloos oefenen heeft geen zin, beter enkele korte momenten. ���� Differentiatie

Niet alle kinderen zijn gelijk en met hun individuele verschillen willen we rekening houden. Daarom kan er, indien nodig, gedifferentieerd worden naar hoeveelheid, te gebruiken materiaal en binnen contractwerk (moet- en magwerkjes). ���� Wat als het huiswerk niet werd gemaakt?

� De reden vragen (bij de jongsten door de ouders in de agenda laten noteren, de oudere leerlingen verwoorden dat zelf)

� Tegen de volgende dag maken, samen met de nieuwe huistaak � Als dat geregeld gebeurt, spreekt de leerkracht de ouders aan om een oplossing te zoeken. ���� Leren leren: Stappenplan bij huiswerk

Via het doorlopen van vier stappen, leert het kind bewust zijn eigen handelingen sturen. � Stap 1: Ik denk: Wat moet ik doen? � Stap 2: Ik plan: Hoe ga ik het doen? � Stap 3: Ik voer mijn plan uit: Ik doe mijn werk! � Stap 4: Ik controleer!

WWOOEENNSSDDAAGG == FFRRUUIITTDDAAGG De ouderraad trakteerde ons woensdag 9 september op een lekkere appel om er ons aan te herinneren dat het op woensdag fruitdag is! En het 6de leerjaar leerde ons een dansje aan op ons fruitlied: 'de fruitshake'! Dankjewel hoor!

VVRRIIJJDDAAGG 22 OOKKTTOOBBEERR –– GGEEZZOONNDDEE ““PPRREETT””--KKAAAARRTTIINNGG

Bedankt voor alle steun en aanwezigheid!Bedankt voor alle steun en aanwezigheid!Bedankt voor alle steun en aanwezigheid!Bedankt voor alle steun en aanwezigheid!

MMAAAANNDDAAGG 1199 OOKKTTOOBBEERR –– PPRREETT OOPP DDEE KKEERRMMIISS

HHEERRFFSSTT

Zoek de woorden die rechts staan, in het herfstblad. Ze kunnen in alle richtingen staan. De overgebleven letters vormen een zin die te maken heeft met de herfst.