De Republiek in een tijd van vorsten1.4 Economie en maatschappij in de Nederlanden.
-
Upload
sterre-peeters -
Category
Documents
-
view
215 -
download
1
Transcript of De Republiek in een tijd van vorsten1.4 Economie en maatschappij in de Nederlanden.
De Republiek in een tijd van vorsten 1.4 Economie en maatschappij in de Nederlanden
De Republiek in een tijd van vorsten 1.4 Economie en maatschappij in de Nederlanden
De Republiek in een tijd van vorsten Karel V en de reformatie
Aan het eind van de middeleeuwen was
er veel onvrede over de kerk
Veel christenen ergerden zich aan
de rijkdom en inhaligheid van de
kerk
Een voorbeeld van die inhaligheid was
de verkoop van aflaten
De Republiek in een tijd van vorsten Karel V en de reformatie
Oplichting die aflaten!
Alleen het geloof kan de mens redden
Jammer, was net zo makkelijk om van je zonden af
te komen…
Dankzij de pas ontwikkelde
boekdrukkunst werden zijn ideeën
snel verspreid
Maarten Luther begon in 1517 een
actie tegen de aflatenhandel
De Republiek in een tijd van vorsten Karel V en de reformatie
Algauw kreeg hij navolging van
andere kerkhervormers
3
2
1
De Republiek in een tijd van vorsten Karel V en de reformatie
De Kerhervomers hadden verschillende meningen maar over een aantal punten waren ze het eens:
Het ware geloof is alleen in de bijbel te vinden
Alles wat later in geloof gekomen was moest gezien worden als bijgeloof
Alleen God en Christus mochten worden aanbeden
De Republiek in een tijd van vorsten Karel V en de reformatie
De ideeën van de reformatie leidden in
het Duitse rijk tot grote onrust
Luther vond dat gelovigen de wereldlijke
machthebbers moesten volgen
En dat de Duitse vorsten de leiding
moesten nemen bij de kerkhervorming
Goed plan!Dan slachten we
eerst deze boeren af
En dan pikken we daarna de kerkelijke
bezittingen in!
Ieder nadeel heb z’n voordeel zeg
ik altijd maar
De Republiek in een tijd van vorsten Karel V en de reformatie
In 1555 sloot hij de Vrede van Augsburg iedere Duits vorst
mocht voortaan het geloof van zijn onderdanen bepalen
Karel V voerde met katholieke Duitse vorsten jarenlang oorlog tegen de
protestante Duitse vorsten
De Republiek in een tijd van vorsten Karel V en de reformatie
In de Nederlanden trad Karel V hard op tegen het
protestantisme
Om het protestantisme te kunnen bestrijden vormde
Karel de keizerlijke inquisitie
De onderdrukking was hard genoeg om het openlijke
protestantisme grotendeels te laten verdwijnen
De kritiek op de kerk was echter niet verdwenen
De sympathie voor protestantse ideeën was gegroeid
De Republiek in een tijd van vorsten Karel V en de reformatie
Toen het protestantisme later weer de kop opstak, werd niet het lutheranisme maar het calvinisme de belangrijkste stroming in de Nederlanden
De leer van Calvijn
Meer dan Luther legde hij de nadruk op de bijbel
God is almachtig ten opzichte van de mens
De mens is gepredestineerd
De mens kon niets doen aan zijn redding maar moest wel sober leven
Bijbelstudie was belangrijk
Als de overheid verzaakte mochten burgers in opstand komen
De Republiek in een tijd van vorsten 1.4 Economie en maatschappij in de Nederlanden
In 1477 waren Vlaanderen en
Brabant de rijkste en economisch meest
ontwikkelde gewesten
Ze behoorden tot de dichtsbevolkte gebieden van
EuropaMeer dan 1/3 van de
bevolking woonde in de stad
De Republiek in een tijd van vorsten 1.4 Economie en maatschappij in de Nederlanden
Vlaanderen en Brabant hadden al
eeuwen een vooraanstaande
positie in de internationale handel
Vlaanderen en Brabant hendelden met:
Duitsland
Italië
Frankrijk
Engeland
Het Oostzeegebied
Stockholm
Novogrod
De Hanzesteden
In 1498 kozen de Portugezen Antwerpen centrum voor de specerijenhandel
De Republiek in een tijd van vorsten 1.4 Economie en maatschappij in de Nederlanden
Van de andere Nederlandse gewesten
had Holland in 1477 de meeste inwoners
De Hollandse steden waren wel klein
Zelfs de grootste hadden niet meer dan tien- tot
vijtfienduizend inwoners
De Republiek in een tijd van vorsten 1.4 Economie en maatschappij in de Nederlanden
In de 14de en 15de eeuw waren de
Hollanders massaal weggetrokken van het
platteland
Ze deden dat omdat de grond verveende
Het land zakte tot onder de zeespiegel
Op veel plaatsen werd de grond te drassig
voor graanbouwZe stapten over op handel visserij en
nijverheid
De Hollanders moesten graan gaan importeren uit het
OostzeegebiedDe moedernegotie
Al snel werd er meer graan ingevoerd dan er nodig wasDoor de groeiende Europese bevolking kon dat makkelijk
worden geëxporteerd
Uit het Oostzeegebied werden ook steeds meer andere
producten gehaald zoals hout teer en pek voor de bouw van
huizen schepen
Vooral Amsterdam profiteerde en werd de grootste stad van
Holland
De Republiek in een tijd van vorsten 1.4 Economie en maatschappij in de Nederlanden
Hollandse boeren gingen produceren voor de markt in de steden dat was mogelijk omdat
er geen feodale traditie was
Ze legden zich toe op tuinbouw en veeteelt voor vlees en zuivel hier was veel mee te verdienen
De Republiek in een tijd van vorsten 1.4 Economie en maatschappij in de Nederlanden
Door de toenemende welvaart was Holland in staat om hoge
belastingen op te brengen
In ruil voor zijn financiële bijdrage aan het centrale
bestuur kreeg Holland veel regionale autonomie
De Republiek in een tijd van vorsten 1.4 Economie en maatschappij in de Nederlanden
www.geschiedeniswerkplaats.noordhoff.nl
-De Republiek in een tijd van vorsten-M Hulpvragen par. 1.3 & 1.4-L par. 1.3 & 1.4-Lezen 2.1 & 2.2