Kenmerk 6: (a) De groei van het Romeinse

imperium, (b) waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich

in Europa verspreidde

Les 7: De Romeinen,

Romanisering en Verval

De Republiek gaat ten onder!• De landbouw werd verwaarloosd, door …

– de dienstplicht• Vele armen in Rome • Rijke Romeinen bezaten bijna alle landbouwgrond,

waardoor er geen ruimte meer was voor (kleine) vrije boeren

• Het leger kwam soldaten tekort; er waren geen boeren genoeg meer om de job te doen– Dit loste de senaat op door een beroepsleger in te stellen. Maar

dit veroorzaakte een nieuw probleem• De soldaten waren voor land (als beloning) en hun soldij afhankelijk

van de generaals geworden en dus zeer loyaal aan hen

H2:§ 2.3 & 2.4:p46-52

Caesar grijpt de macht (49 VC)

• Hij wilde Rome weer groot en slagvaardig maken– Hij was ook volgens de senatoren te machtig geworden; dus hij

moest weg of dood. De aanval was de beste verdediging voor hem dus!

– Hij trekt met zijn loyale leger de Rubicon over (zie sheet)– De meeste senatoren vluchten naar het zuiden

• Caesar grijpt de macht en wordt dictator (49 vc)– vijf jaar later wordt hij op de senaatsvloer vermoord

• Echter, met behulp van een aantal generaals en senatoren wordt Caesars neef – Octavianus – op de troon geholpen.– Hij wordt de eerste keizer, Augustus

De Romeinse Vrede (Pax Romana)

• Onder Augustus wordt Rome weer welvarend– Enkele eeuwen rust door

• Goede voorzieningen voor militairen• Minder macht bij de legeraanvoerders > trouw aan de keizer• Economie bloeit door de rust als nooit tevoren

– Meer handel dan ooit– Nieuwe steden schoten uit de grond

• De oude vijanden zijn verslagen

Romanisering van de “wereld”• Met de komst van de Romeinen

veranderde gebieden in Romeinse provincies alwaar de inwoners steeds meer Romein werden

• Hoe– Cultuur

• het schrift• het bouwen (tempels, villa’s en

wegen)• het eten (kruiden, kip, gans, erwt,

wijn, olijfolie)• de kat als huisdier• mooi aardewerk en glas (stukjes

inheems Romeins aardewerk)• Sieraden• allerlei technieken

– Bestuur• Deelname aan het bestuur• Als men wilde kon men het

Romeins burgerschap krijgen en daarmee viel onder het Romeinse Recht (burgerrecht)

• waarom/waardoor– Men (de lokale bevolking) wilde erbij horen– Handel met de Romeinen– Men moest verplicht in het leger

– Hierbij werd men geheel of gedeeltelijk ingeburgerd

Romanisering

De Romeinse Vrede (geen Pax Romana)

• Hoe machtig Rome ook was, Uiteindelijk werd deze macht altijd aangevochten. En wel op drie manieren:– Burgeroorlogen (generaals vechten elkaar de tent uit)– Opstand van stammen (zie handboek p 50, Bataafse opstand

moet je kennen!)– Én het binnenvallen van stammen uit het noorden (Germanen &

Hunnen)

Volksverhuizingen

• Invallen van de Germanen– Gothen en Vandalen

(omstreeks 350 NC)– Hierdoor grote groepen

mensen op de vlucht

• Hunnen – dreven ook volken op uit

het Oosten

3000200015001000700

400

200

1

200

400

• Pact tussen Romeinen en Germanen (Germaanse keizers)– hetgeen duurde tot aan de

laatste keizer (476 nc)– Hierna valt het Imperium

uiteen (zie sheet)

3000200015001000700

400

200

1

200

400

De Germanen & Byzantium

3000200015001000700

400

200

1

200

400

Huiswerk• Lezen

– blz. 50 t/m 52• Maken

– opdracht 4, p. 53

Maakwerk in de klas

Nakijken klassikaal:• opdracht 1, p. 49

Van vorige les:• Opdracht 2 (p.49) in je tijdvakkendossier (plaats: toetsvraag zonder

bron)

Deze les:• Afbeelding Romeinen gebruiken om een toetsvraag gaat maken• Kenmerken & belangrijkste begrippen Tijdvak II