de Ondernemer Achterhoek

Bijeenkomst KvK en Syntens in Dru:‘Grenzen bestaan niet’

In de Stoel: Media-icoonHenk Berkhout neemt afscheid

Voor een maatje groter:ALLSiZE For Great Men in Varsseveld

19 oktober 2013 | 6e jaargang | nr. 8| de Ondernemer is een uitgave van Uitgeversmaatschappij

* de Gelderlander

AchterhoekArnhem

www.deOndernemer.nl

Nijmegen

CVJO wil naar Bocholt

Pagina 5 Pagina 7

Het Centrum VoorJong Ondernemer-

schap (CVJO) inDoetinchem richt

zijn blik op deDuitse grensregio

Nordrhein Westfa-len. Er zijn inmiddels

contacten gelegdmet overheden en

ondernemers inBocholt en Gronau.

Lees pagina 10

Coverfoto: TheoKock

Pagina 3

10

KvK inside

WEBB2B

Sneller Makkelijker 24/7 Completer Voordeliger

Ook effectief communiceren op deze pagina?Bel Rudy Diemont 06-517 88 478 of uw eigen accountmanager

Herenstraat 25-27, Aalten I T. 0543 47 27 03E. [email protected] I www.kremerenpartners.nl

K&P denkt mee.Serviceabonnementen.

Met het serviceabonnement van Kremer & Partners kunt u - voor een vast maandelijks bedrag - ge-bruik maken van onze diensten. Geen snel oplopende provisie meer. Maar wel de kwaliteit die u van ons gewend bent. Dit levert u dus een fi kse kostenbesparing op zonder in te leveren op duidelijkheid en

service.

Meer informatie leest u opwww.kremerenpartners.nl

DE ZAKELIJKEWEBSITE/WEBSHOP VAN ...

Exclusieve Italiaanse wijnen proeven bij Hemstea Wijnen.

Super voordelige pallets met drogisterij merkartikelen van

Die Grenze bekijken. Sport- en textielartikelen uitproberen

van Codeco. Leuke kinderactiviteiten beleven zoals schmin-

ken en springen op een springkussen.

Bovenstaande is een kleine greep uit het aanbod van de Onder-

nemerszondag, een nieuw concept gelanceerd door Handels-

onderneming Chiel Meekes voor en door ondernemers. Met

een tiental enthousiaste bedrijven is Chiel Meekes gestart met

De Ondernemerszondag. Elke derde zondag van de maand pre-

senteren bedrijven zich in de hal van de Handels-

onderneming aan de Venterkamp 8 in Ruurlo.

Uitstapje voor het hele gezin

De ondernemerszondag wordt georganiseerd

in een gezellige sfeer onder het genot van een

hapje en een drankje. Voor de kinderen is er een

springkussen, ook kunnen ze zich laten schmin-

ken.

Elke derde zondag van de maand van 11.00 tot

16.00 uur zijn geïnteresseerden welkom op de

Ondernemerszondag in Ruurlo. Interessante

bedrijven, enthousiaste ondernemers en de

scherpste aanbiedingen dat treft u op de Onder-

nemerszondag in Ruurlo. Netwerken, inkopen en

tijd voor een hapje en een drankje. De deelne-

mende ondernemers bieden grote kortingen op

partijen. Bent u ondernemer en geïnteresseerd

in het inkopen van partijen tegen zeer scherpe

tarieven of bent u geïnteresseerd in deelname

kom dan op de derde zondag van de maand naar

De Venterkamp 8 in Ruurlo.

Smakelijke afsluiting van gezellige dag

Speciaal voor de jonge bezoekers van de Ondernemerszondag

heeft Pannenkoekenrestaurant De Heikamp in Ruurlo (www.

heikamp.nl) een verrassing! Alle kinderen krijgen een leuk pre-

sentje bij hun pannenkoek. De ideale afsluiting van een leuke

dag voor het hele gezin; heerlijke pannenkoeken eten bij Pan-

nenkoekenrestaurant De Heikamp en ravotten in de speeltuin.

Tot zondag 20 oktober!

www.ondernemerszondag.nl

Elke derde zondag van de maand een gezellig ondernemersfeestje voor het hele gezin

www.JMLcloud.nl

Veilige, flexibele werkplekken; (overal kunnen werken met pc en smartphone)

Vrij van onderhoudskosten; (geen uitval en verrassingen meer)

Onbeperkte groeimogelijkheden; (geen extra servers meer aanschaffen)

Besparing op stroomkosten en ruimte; (geen serverruimte meer bij u op locatie)

Altijd volledige backups; (al uw data is in veilige handen;

Een vast, laag bedrag per maand. (geen hoge investeringen meer)

ALLEEN VOOR ECHTE ONDERNEMERS !

bestel nu op:

UITGELICHT!

zaterdag 19 oktober 2013 De Gelderlander

nieuws | 3

door Bob de Jong

Z eventig ondernemersuit de Achterhoek maarook van ver daarbuitenwaren afgekomen op debijeenkomst in de DRU

Cultuurfabriek.Het was een van de drie bijeen-komsten waarbij Bouwen aan Ver-trouwen de rode draad vormt. In-clusief een aantal workshops metop deze avond als thema: nieuweverbindingen. En ‘nieuwe verbin-dingen’ werden er gemaakt tijdensdeze avond.Beroepsavonturier en bergbeklim-mer Wilco van Rooijen trapte afmet een aanstekelijk verhaal overcommuniceren, doorzettingsver-mogen, het nemen van besluiten,vertrouwen, onafhankelijkheid enteamwork.„Grenzen bestaan niet als je echtergens voor wilt gaan. Onafhanke-lijk zijn maar tegelijkertijd samenwillen en kunnen werken. En dathoeft echt niet met een vriend vanje te zijn, beter van niet.”Gelardeerd met video-opnamenvan een aantal van zijn tochtenwist hij het publiek aan zich te bin-den. In nog geen dertig minutenkwam hij met een herkenbaarbeeld voor iedere ondernemer. In-drukwekkend was het deel over deK2, een beklimming die hij ternau-wernood overleefde.Na deze inleiding mochten de on-dernemers zelf aan de slag tijdensde workshop. Met als doel nieuweverbindingen maken, samen meteen andere ondernemer probereneen concept te bedenken. Uitgaan-de van behoeftes waarin een be-drijf voorziet. Combineren, den-ken in kansen en mogelijheden;daar draaide het om.

Eerst een pitch en dan in twintigminuten met een concept komen.Een concept waar beide onderne-mers wat aan hebben.En dat lukte in een aantal gevallenheel goed. Ook, of miscchien weljuist, waar je het niet verwachtte,kwam een aantal bruikbare ideeënop tafel. Uiteraard nog niet tot inde finesses uitgewerkt maar zekwamen er wel.Een paar voorbeelden. Een bus alstekenatelier en auto ingericht methele zachte bekleding voor kinde-ren met een beperking of een busmet een ministudio. Allemaal be-dacht door een garagehouder eneen creatief therapeut.Of wat te denken van de combina-tie van een kookworkshop methet inrichten van buitenruimtesvoor kinderen? Een plek zoeken,groentes zelf laten verbouwen envervolgens ook laten bereiden. In-clusief kinderen spelenderwijs la-

ten omgaan met geld.Of de ondernemer met een kleinmeubelbedrijf die vakmensenzoekt, maar zich afvraagt hoe hijhet beste personeel kan inhurenop het moment dat hij ze nodig

heeft. Samen met adviseurs op datgebied bedacht hij een soort flex-pool met daarin alleen vakmen-sen. Er passeerden heel wat con-cepten de revue. Het is uiteraardaan de ondernemer zelf om daarconcreet wat mee te doen. Die be-reidheid is er wel, maar sommigen

bekenden eerlijk dat ze veelal doorde waan van de dag in beslag wor-den genomen.„Wat dat betreft zijn dit heel nutti-ge bijeenkomsten”, aldus een vande deelnemers. „Je hoort en ziethele herkenbare zaken, maar het isgoed dat je daar nog maar eens opwordt gewezen. Dat gold ook voorhet verhaal van Wilco van Rooi-jen. Zeker waar het ging over om-gaan met tegenslagen. Je kunt al-tijd dingen leren en daar moet jedan je voordeel meedoen.”Na de workshops was er, onderhet genot van een hapje en eendrankje, ruimschoots de gelegen-heid om te netwerken. En daarwerd goed gebruik van gemaakt.Met veel positieve geluiden van dedeelnemers over deze bijeen-komst. „Zinvol, nuttig en primavoor je contacten, waarbij je deene keer wat meer geluk hebt dande andere,” aldus een reactie.

I n het derde kwartaal van 2013is het aantal starters in Gelder-land gestegen met 15,2% ten op-

zichte van een jaar geleden.Ook in de verschillende regio’s af-zonderlijk binnen de provincieGelderland is deze tendens waar-neembaar.In de Stadsregio Arnhem Nijme-gen is de stijging 12,3%, in de Food-Valley bedraagt deze stijging maarliefst 31,5% en in de Achterhoekblijft deze toename wat achtermet 1,6%.In heel Nederland is de stijging16,7%. Verder constateert Kamervan Koophandel Centraal Gelder-land dat de opheffingen toenemenen dat de faillissementen in demeeste regio’s toenemen. Dit zijnde belangrijkste resultaten uit deEconomische Barometer van hetderde kwartaal van 2013.

15,2 procentmeer startersin 3e kwartaal

N atuurlijk hebben‘we’ in deze regio‘goede contacten’

in Den Haag.Maar toch weet Den Haagnog steeds onvoldoendehoe de vlag er in dezestreek, zo dichtbij Duits-land, bij hangt. Hoe valt hetanders te verklaren dat ertelkenmale besluiten geno-men worden, die zo nadeligvoor juist deze regio uitpak-ken?Vorig jaar werd de btw ver-hoogd van 19 naar 21 pro-cent. In Duitsland bleef debtw 19 procent. Met als ge-volg dat nog meer mensenwekelijks bij onze oosterbu-ren hun boodschappen zijngaan doen. De Aldi in hetgrensstadje Kranenburg isinmiddels de bestlopendeAldi van Duitsland. Overbo-dig om te zeggen dat dezeweglekkende omzet ten kos-te gaat van de winkels hier.En de benzinestations zijnal helemaal in zwaar weerterecht gekomen. Transporten Logistiek Nederland(TLN) is dan ook terecht‘zeer verbolgen’ nu het kabi-net toch blijft vasthoudenaan de geplande, nieuwe, ac-cijnsverhoging op dieselvan 3 cent per 1 januari.Met de schadelijke effectenvoor ondernemers in Neder-land wordt geen rekeninggehouden, stelt TLN.Ik sprak onlangs een benzi-nepomphouder, die metzijn bedrijf op een kilome-ter of vier voor de (verdwe-nen) grens zit. Met ledeogen ziet hij dagelijks de au-tomobilisten voorbij rijdenom over de grens goedko-per te gaan tanken.Tot een paar jaar geledenwerd dat nog enigszins ge-compenseerd doordat Duit-sers hier diesel kwamen tan-ken. Maar dat loont demoeite niet meer en vanaf 1januari al helemaal nietmeer. Een pomphouder inDen Haag heeft hier geenlast van natuurlijk.En leveren die lastenverzwa-ringen wat op? Nee. De ver-hoging van de btw naar 21procent bijvoorbeeld leiddeertoe dat de btw-inkomstenvoor de Nederlandse staatmet 2,1 miljard daalden. Wezijn of minder gaan uitge-ven of we kopen elders.Nog zoiets: de verkopenvan wijn zijn de eerste helftvan dit jaar met acht pro-cent afgenomen. Wees eer-lijk: bent u minder wijngaan drinken?Nou dan.Misschien moeten we watvaker in Den Haag een glaswijn gaan drinken.

Thed Maas is eindredacteurvan de Ondernemer

Directeur-uitgeverStef Rietbergen

HoofdredacteurAd van Heiningen (wnd)

EindredacteurThed Maas06-53645103

RedactieAndré Sonneville (Nijmegen)Frank Thooft (Arnhem)Jacob Schreuder (Achterhoek)

AccountmanagersRudy Diemont06-51788468Cees van Doornik (Arnhem)06-55854966

Foto’sEdwin Stoffer, Mariska Hofman,Jacques Kok, Theo Kock

de Ondernemer is een uitgave vandagblad De Gelderlander die zichricht op ondernemers, beleidsma-kers en beslissers.

KvK-bijeenkomst Bou-wen aan Vertrouwenin Ulft goed bezocht

COLOFON

Aldi

‘Grenzen bestaan niet’

In Ulft ging het tijdens de bijeenkomst van de KvK om verbinden. foto Jan van den Brink

Door Thed Maas

Terzake

De bijeenkomst Bouwen aan ver-trouwen in Ulft georganiseerddoor de Kamer van KoophandelGelderland en Syntens Innovatie-centrum werd afgelopen maan-dag druk bezocht. Met als inlei-ding een inspirerend verhaal vanberoepsavonturier en bergbeklim-mer Wilco van Rooijen.

Het KennisBoekzorgt dat u het weet.

Dirkzwager heeft een nieuwe juridische KennisApp.

Benieuwd naar de mogelijkheden? Download dan

nu gratis het KennisBoek in de App store of kijk op

www.kennisboek.nl

abab.nl

Doe er uw voordeel mee

ABAB gekozen tot nummer 1 in reputatieDenken onze klanten net zo positief over ons als wij wensen? Volgens het meest

recente Incompany 100-onderzoek onder 151 dienstverlenende bedrijven wel!

Qua ‘klanttevredenheid’ scoren we al zeer hoog en op het aspect ‘reputatie’ staan

we met een score van ruim 7,5 zelfs op nummer 1 – niet alleen in onze sector, maar

onder álle beoordeelde adviesbedrijven. Doe er uw voordeel mee.

Silvoldseweg 65-67, TerborgDit zelfstandige multifunctionele object biedt vele moge-lijkheden en ligt aan de doorgaande weg naar Silvolde. Het betreft een bedrijfspand met woonbestemming, showroom, opslag- en magazijnruimte.

• 2 percelen met een totale oppervlakte van 1.745 M2, waarvan 1.100 m2 bebouwd.

• Ruime parkeergelegenheid voor en achter het pand• Er zijn geen beperkingen bekend in de gemeentelijke

beperkingenregistratie en de kadastrale registratie

• Prijs € 250.000,- aanvaarding kan per direct

Voor informatie en inlichtingen:06 29 – 553 77006 42 – 308 072

Wat moet u als ondernemer weten om in 2014 uw bedrijf nog beter te laten renderen? Is uw rechtsvorm nog wel de juiste? Hoe zit het met afdrachten van premies? Welke vrijstellingen zijn er? Wat verandert er eventueel op fi scaal gebied voor u?Daarover gaat de Ondernemer van november.

Tips voor het nieuwe fi scale jaar

De redactie van de Ondernemer, de maandelijkse businessbijlage van De Gelderlander, wil u informatie aanreiken waar u wat aan heeft. Aan U als ondernemer maar ook aan al die mensen die overwegen voor zichzelf te beginnen. Want het ondernemerschap is verlokkelijk: de helft van de bevolking droomt wel eens over een eigen zaak. En terecht, want ondernemen geeft je een kick. Steeds meer vrouwen wagen zich bovendien op het ondernemerspad en het aantal jongeren – vanaf 15 jaar – dat ondernemer wil worden of al is geworden, groeit explosief.

Elke derde zaterdag van de maand belicht de Onderne-mer deze ontwikkelingen. In nieuwsberichten maar ook in vertrouwde rubrieken als de Barometer, de Stoel, de Kwestie, Pas Begonnen, Faillissementen en Geknipt. Uiteraard heeft de Ondernemer een agenda met de voor ondernemers belangrijke bijeenkomsten. Online is de Ondernemer present met de landelijke site deOndernemer.nl en een regionaal getinte facebookpa-gina alsmede met een Linkedin groep.

De Ondernemer brengt in het novembernummer zoals gebruikelijk de fi scale tips voor het nieuwe jaar. In december gaat de Ondernemer over transport en logistieke autolease.

Met de Ondernemer hebt u het allerhoogste zakelijke bereik in de regio: er is geen zakelijk medium dat zoveel lezers trekt. Van de 492.000 lezers van De Gelderlander leest 70% de Ondernemer altijd. Zo’n 40.000 Onderne-merlezers zijn bovendien zelf ondernemer.

In de Ondernemer vindt u bovendien de pagina Kamer-nieuws waarop de Kamer van Koophandel informatie verstrekt.

Wilt u uw bedrijf in de Ondernemer presenteren?Bel dan met:Mariana di Giovanni (regio Nijmegen, 06-51056969)Frank Lamers (regio Rivierenland, 06-51668037)Cees van Doornik (regio Arnhem, 06-55854966) Rudy Diemont (regio Achterhoek, 06-51788478).

VOOR GELDERLANDERS


de stoel | 5

V an fax tot digitale tijd-perk, omgaan met ver-anderingen, hoe doeje dat?„Er is inderdaad veel

veranderd op mediagebied, maarik heb het altijd geweldig gevon-den. Waar dat aan ligt? Ik denk inkansen en mogelijkheden. Kansenzien en ze ook pakken, daar gaathet om. En als leidinggevende datook overbrengen op je mensen.Dat begint met een pro-actievehouding. Ik heb altijd geprobeerdmensen in beweging te krijgen ente houden. En als dat lukt, is dat ge-woon genieten. Mensen enthou-siasmeren en eruit halen wat erinzit. Naar de markt kijkend kun jezeggen dat het met name de laat-

ste jaren niet gemakkelijk is, datgeldt net zo goed voor de uitgevers-wereld als voor andere onderne-mers. Laat onverlet dat er kansenzijn en blijven.”Geef eens een voorbeeld?„Vrijwel iedere ondernemer heefteen website. Vraag is: Hoe kom jeop die site? Eerder dit jaar zijn webegonnen met de weergaloze web-winkel weken. Essentie is dat weprint gebruiken om klanten naarwebsites toe te leiden. Een eigenidee en het blijkt heel goed te wer-ken. Een mooi voorbeeld van ‘outof the box’ denken en hoe verschil-lende uitingen elkaar kunnen ver-sterken. Zeg maar een succesvollewisselwerking tussen oude ennieuwe media.”De samenwerking tussen het dag-blad en de huis-aan-huis bladenwordt ook steeds intensiever. Hoekijk je daar tegenaan?„De lokale gebondenheid en ver-bondenheid van de Achterhoekse

bevolking met de krant en dehuis-aan-huisbladen is groot, datmoet je niet onderschatten. Er ge-beurt hier heel veel en als je vandie gemeenschap deel wilt uitma-ken moet je je als media actief op-stellen. Dat doen wij op diversemanieren en we zijn dan ook bijveel zaken betrokken. Ik denk weldat we er naar toe gaan dat hetpuur lokale nieuws in dehuis-aan-huis bladen komt en hetregionale nieuws in het dagblad.We moeten werken aan een goedemix waarbij we onzelezers/klanten het beste kunnenbedienen. Ik vind dat we op datpunt op de goede weg zitten.”Hebben kranten tijdig ingespeeldop het digitale tijdperk?„Ja, ik vind van wel met daarbij dekanttekening dat het met hortenen stoten is gegaan. Jaren geledenbegonnen we met on-line verkoopen op een gegeven moment ebdedat wat weg. Wellicht nog teveel

in de kinderschoenen. Sinds eenjaar of vijf is die focus gelukkigweer helemaal terug. Kijkend naarde huidige tijd moet je, als je ten-minste meewil, je steeds meer be-zighouden met verdienmodellen.Dat gebeurt ook wel, maar dat iseen langdurig proces.”Print blijft?„Ja, dat geloof ik wel. Print is nogsteeds heel belangrijk. Ik heb na-tuurlijk geen glazen bol en weetook niet hoe het medialandschaper over vijf jaar uitziet, maar ikdenk niet dat we ‘alles’ van hetbeeldscherm willen halen. Fysiekiets in handen hebben, het hoorterbij. Ik ben uiteraard geen maat-staf maar als ik ’s morgens geenkrant op de deurmat zie, ben ikchagrijnig. Een uitstervend ras? Ikdacht het niet.”Wat gaat deze ‘krantenboer’ uitVarsseveld na zijn werkzame levendoen?„Eerst twee maanden helemaalniks, vooral afkicken van de mo-biel en de mail. Verder hou ik vanlezen en koken. En ik heb eennieuwe hobby: zingen. Ook hou-den mijn vrouw en ik van reizen.En, tja dat komt natuurlijk vanzelf,ik heb al diverse aanbiedingen ge-had. Om ergens als vrijwilliger aande slag te gaan. Prima hoor, maarnu nog even niet. Ik heb tegen ie-dereen gezegd dat ze in januarimogen terugkomen. Dan pratenwe over de inhoud en wellicht ...”

door Francien van Zetten

N ederlandse en Duitse be-drijven in de energiesec-tor kunnen nog veel van

elkaar leren. Als het gaat om zon-ne-energie en windenergie, lopende Duitsers voorop, op het gebiedvan e-mobiliteit, waterstoftechno-logie en warmte-koudeopslag heb-

ben Nederlandse bedrijven meerexpertise in huis.Een goede reden om elkaar beterte leren kennen en vaker samen tewerken, luidde de conclusie danook van het eerste energiecongres2Connect Business dat eind sep-tember in Koninklijke Burgers’Zoo werd gehouden. Anja Nier-sen, general manager Mobility Ser-

vices van Alliander in Nijmegenbijvoorbeeld raakte tijdens het con-gres in gesprek met Anton Wis-sing van B&W Energy uit Nord-rhein Westfalen.Ze constateerden dat ze graag metelkaar verder spreken over de mo-gelijkheden die de batterijentech-niek van B&W te bieden hebbenaan Alliander.

Energiesector grens over

O p 1 januari 2014gaat de nieuwe Ka-mer van Koophan-

del van start. Technisch ge-sproken gaan de twaalf re-gionale KvK’s, Kamer vanKoophandel Nederland enSyntens op in één Zelfstan-dig Bestuursorgaan. Daar-mee houdt uw vertrouwdeKvK Centraal Gelderlandfeitelijk op te bestaan en tre-den we een nieuwe tijd bin-nen. Voor u, de onderne-mer die we vele jaren langmochten ontvangen op on-ze kantoren in Arnhem, Nij-megen, Doetinchem of Ede,betekent het bijvoorbeelddat alleen de vestiging Arn-hem blijft bestaan. Geluk-kig wordt het tegelijkertijdwel één van de vijf fysiekeOndernemerspleinen in Ne-derland waar ook anderepublieke en private dien-sten worden ondergebrachten die – heel belangrijk –dienst blijven doen als ont-moetingsplaatsen voor on-dernemers en ondernemers-organisaties. Voor onze me-dewerkers is het even slik-ken. Jarenlang hebben zehun stinkende best om u,de ondernemer, zo goedmogelijk te helpen. Of hetnu ging om hulp bij de op-richting van een winkeliers-vereniging, een knellend be-stemmingsplan of om veiligondernemen. Veel van on-ze mensen moeten omziennaar een andere werkkring.Het is een gevolg van dekeuzes die het parlementen de regering in de afgelo-pen jaren hebben gemaakt.Het digitale Ondernemers-plein (www.ondernemers-plein.nl) zal voor u vangroot belang worden, bij-voorbeeld voor registratieen informatie. Daarnaast ishet de bedoeling dat andereoverheidsdiensten en orga-nisaties (denk aan Belasting-dienst, Agentschap NL, deRijksdienst voor het Weg-verkeer of Vereniging Ne-derlandse Gemeenten)gaan deelnemen aan het di-gitale Ondernemerspleinom de communicatie metde overheid te stroomlij-nen. Er staan ons nieuweuitdagingen te wachten metde nieuwe Kamer van Koop-handel. Op maandag 18 no-vember blikken we terugop de oude KvK en marke-ren we de start van de nieu-we KvK tijdens de bijeen-komst Vertrek.Punt in Con-grescentrum Papendal inArnhem. Ik nodig u vanharte uit daarbij aanwezigte zijn. Aanmelden kan viawww.kvk.nl/gelderland

Gert-Jan Oplaat, voorzitterKvK Centraal Gelderland

‘Kansen zien en pakken’

Een nieuwe tijd

� Henk Berkhout (63) werkte ruimveertig jaar in de krantenwereld.

� De laatste twintig jaar als salesma-nager bij Wegener Media, De Gel-derlander en weekbladen RegioGelderland.

� ‘Print is en blijft belangrijk’.� Trotse Achterhoeker vindt verande-

ringen geweldig.� Berkhout gaat afkicken van mobiel

en mail.� Vertrekt per 1 november 2013.

Henk Berkhout: ‘Altijd geprobeerd mensen in beweging te krijgen en te houden.’ foto Theo Kock

Door Gert-Jan Oplaat

Terzijde

Henk Berkhout(63), salesmana-ger Wegener Media, De Gelder-lander en Weekbladen Regio Gel-derland gaat 1 november met deVUT. Een ‘krantenboer’ in hart ennieren. Een man die in 43 jaar demediawereld grondig zag veran-deren. Zijn motto: ‘Kansen zienen pakken’.

KIPGROOTHANDEL

SLIMME ONDERNEMERS ZIJN ER ALS

DE KIPPEN BIJ!

BBQ • BUFFET • GROOTHANDEL • HALAL KIP

EXTRA VOORDEEL

BIJ> 250 KG WWW.PANNEKLAAR.NL

‘Krantenboer’ Henk Berkhout met de VUT

360tours: vliegende start dankzij Google en IkStartSmart©

“Google opende een jaar of twee ge-leden de deur naar het ondernemer-schap. Toen werd het mogelijk om via Google Streetview een virtuele wande-ling in een bedrijf te maken. Zo stap je een restaurant of winkel als het ware direct binnen, zonder eerst een omweg naar hun site te hoeven maken. Inmid-dels zijn we Google-gecertifi ceerd en is het produceren van de tours en in-terieurfoto’s onze kernactiviteit. Mede met dank aan IkStartSmart©.”

Dat zegt Patrick van Bree (41). Samen met zijn broer Remco runt hij de vof 360tours.nl. Inderdaad: het draait om die fotografi sche techniek waarmee je op websites 360 gra-den ‘om je heen’ kunt kijken en een virtuele tour kunt maken door het bedrijf in kwestie. “Voorheen was ik hobbymatig bezig met het maken van websites. Toen een zalencentrum me vroeg of zo’n tour mogelijk was op hun site, zijn we ons gaan oriënteren. We hebben er een jaar over gedaan om de techniek on-der de knie te krijgen en de kwaliteit te kun-nen bieden die we zochten. Nee, we hebben geen cursus gevolgd, we hebben het zelf uit-geplozen. Ik denk dat we zo’n 7.000 euro geïnvesteerd hebben: in lenzen, statiefkop-pen en software.”

Gecertifi ceerdMet die bagage meldden Patrick en Remco zich bij Google toen de Amerikanen hun vernieuwende technologie uitrolden naar Europa. “We werden uitgenodigd om mee te doen aan een trainingsprogramma met persoonlijke begeleiding op afstand. Met succes. Inmiddels zijn we door Google ge-certifi ceerd. We zijn nu zo ver dat we een reportage binnen één dag online kunnen zetten in de systemen van Google.”

UitstralingDe 360 graden techniek leent zich bij uitstek voor bedrijven waarvoor uitstraling essenti-eel is. “Denk aan hotels en restaurants, in-terieurwinkels of modezaken”, aldus Patrick van Bree. “Maar we zijn ook heel interessant voor bedrijven met een op zich niet zo boei-end kantoor. Bij bepaalde zoekopdrachten komen de tour en de foto’s op de frontpage van Google terecht. Beeld trekt altijd de aan-

dacht dus vanuit marketingoogpunt is dat heel waardevol. Nog afgezien van de kop-peling en vermelding met Google Maps of Google+.”

FundaDe gebroeders Van Bree zijn ook actief voor huizensite Funda. “Dat waren we al langer als Funda Premium Partner, maar het liep niet erg hard. De laatste tijd trekt het ineens enorm aan. Steeds meer makelaars laten een 360 graden tour maken van de huizen die te koop staan. En je weet hoe dat gaat: als de een het doet, kan de ander niet achter-blijven. Je wil niet op achterstand staan bij je buren.”

CoachPatrick van Bree doet mee aan het project IkStartSmart© dat voorziet in begeleiding van startende bedrijven. “We zochten vooral steun op het gebied van marketing en ac-quisitie. Want een techniek beheersen is één ding, maar om die te verkópen... Dat is een vak apart. Onze coach, Jan Strating, geeft ons daarvoor hele handige tips. Bovendien heeft hij een groot netwerk. We gaan bin-

nenkort adverteren op Radio NL en bezoe-ken veel beurzen. Ook werken we sinds kort samen met Mijn Voordeelnieuws, een regi-onaal marketingconcept voor de detailhan-del, dat onder meer internet inzet om meer mensen naar de fysieke winkel te krijgen. Dat is sowieso de uitdaging van deze tijd.” (www.360tours.nl)

IkStartSmart©

Het project IkStartSmart© helpt starters om hun onderneming tot een succes te maken. Het project zorgt voor een coach die ze zelf mogen kiezen, voor hulp bij het opbouwen van een netwerk en een trainingsprogramma voor het verbe-teren van ondernemersvaardigheden. De starter betaalt daarvoor een eigen bijdrage van € 250,- (excl. btw). Voor-waarde is dat de onderneming geves-tigd is in een gemeente die deelneemt aan het project. In Gelderland zijn dat er momenteel 42. Het traject begint altijd met een intake bij de Kamer van Koop-handel. Kijk voor alle informatie opwww.ikstartsmart.nl

2 november:Startersdag! Loopt u rond met plannen om uw ei-gen bedrijf te beginnen? Of bent u net gestart? Dan heeft u vast een heleboel vragen over het ondernemerschap. Op de Startersdag van de Kamer van Koop-handel - op 2 november in GelreDome in Arnhem - krijgt u persoonlijk ant-woord op die vragen. Collega-onderne-mers en adviseurs van verschillende or-ganisaties en bedrijven helpen u graag verder met waardevolle informatie en praktische tips over rechtsvormen, ver-zekeringen en belastingen.

Maar ook als u bijvoorbeeld wilt weten hoe u klanten moet werven of waar u startkapitaal vandaan haalt, is de Star-tersdag uw vertrekpunt. Er is een ruim aanbod van presentaties die u kunt vol-gen, zoals:• Start van mijn bedrijf, wat moet ik re-

gelen?• Ondernemen en Belastingzaken• Start met een merk, start sterk!• Netwerken doe je zo• Hoe zet ik social media in om mijn

business te versterken? • Microfi nanciering• Ondernemingsplan.

De meeste presentaties vinden op meerdere tijdstippen plaats, zodat u er geen hoeft te missen.Op het Coachplein kunt u in een één-op-één gesprek vragen stellen aan een coach. Er zijn coaches aanwezig met al-lerlei verschillende specialismen, zoals marketing of fi nanciën. Last but not least kunt u in twee netwerkcafé’s con-tacten kunt leggen met collega-onder-nemers en ervaringen uitwisselen. De Startersdag vindt plaats op zater-dag 2 november van 10.00 tot 16.00 uur in GelreDome in Arnhem. De toe-gang is gratis maar u moet zich vooraf wel aanmelden. Daarvoor (en voor alle andere informatie) kunt u terecht opwww.kvk.nl/startersdag

Patrick van Bree: “We zijn nu zo ver dat we een reportage binnen één dag online kunnen zetten in de systemen van Google.” (Foto:APA-foto)

Afscheid van KvK Centraal GelderlandOp 1 januari 2014 gaan Kamer van Koop-handel Nederland, de twaalf regionale Ka-mers van Koophandel en Stichting Syntens op in één nieuwe organisatie. Daarmee verdwijnt KvK Centraal Gelderland als zelf-standige organisatie. Ze staat daarbij stil op 18 november tijdens de bijeenkomst Vertrek.Punt in Congrescentrum Papendal in Arnhem tussen 15.00 en 19.00 uur. Maar er wordt ook een vertrekpunt gemarkeerd voor de nieuwe Kamer van Koophandel. Ondernemers en bestuurders zijn van har-te welkom. Er is een inspirerend program-ma waarin Rob Urgert (De Kwis bij Paul de Leeuw, Fact Checkers) vertelt hoe je geni-aal wordt in 30 minuten. KvK-voorzitter Gert-Jan Oplaat zal speechen en dagvoor-zitter is Ronald Migo, algemeen directeur van KvK Centraal Gelderland. Aanmelden kan via www.kvk.nl/gelderland

New VentureStartende ondernemers met innovatieve ideeën kunnen zich inschrijven voor New Venture Gelderland. Dat project biedt gratis ondersteuning via een netwerk van

professionals en experts. KvK Centraal Gelderland zorgt voor coaches die de pro-gressie van de deelnemers volgen. De vijf beste ideeën worden beloond met € 500,- en stromen door naar de landelijke fi nale (hoofdprijs € 20.000,-). Op 30 oktober is er een Beurstraining/PR Strategie in Wage-ningen. De deadline voor het aanleveren van ideeën is 11 november. De prijsuitrei-king New Venture Gelderland vindt plaats op 19 november. Meer informatie:www.newventure.nl/new-venture-gelderland

KvK op Food Valley ExpoOp 24 oktober is KvK Centraal Gelderland aanwezig op de Food Valley Expo in Con-grescentrum Papendal in Arnhem. ‘s Och-tends organiseert de KvK een Food Work-shop (ontbijtbijeenkomst) en daarnaast is ze aanwezig met een International Busi-ness Lounge. Hier zijn landendesks te vin-den van Duitsland, China, Rusland, België, Turkije en Brazilië. Ondernemers kunnen er terecht met alle mogelijke vragen over import en export. Zie voor alle info:www.foodvalleyexpo.nl

Kamer van Koophandel in de regio

NIEUWS

KvKNIEUWS

KvK-SHOPCoachend leidinggevenAls leidinggevende verstaat u uw vak. Maar u bent ook afhankelijk van de kwaliteiten en motivatie van uw medewerkers. Hoe haalt u het beste uit uw mensen? Door in gesprekken talenten en ideeën van de ander boven water te halen. Coachen is dé manier om het zelf-sturend, -lerend en -oplossend vermogen van uw medewerkers te stimuleren. Resultaatge-richt leidinggeven, het voeren van een goed coachingsgesprek en positieve beïnvloeding zijn de ingrediënten van deze bijeenkomst op 24 oktober, van 18:00 tot 21:30 uur bij de KvK in Arnhem. Deelname kost € 100,-. Info en aanmelden:www.kvk.nl/coachendgelderland

Actualiteiten Personeel en ArbeidDeze bijeenkomst geeft een update op het gebied van social media en fl exibele arbeid. Want wat zijn de risico’s die u loopt als uw personeel gebruik maakt van social media? Wat als ze ongeoorloofde uitlatingen doen over de werkgever? En waar moeten onder-nemers op letten als ze fl exibel personeel inhuren? Daarnaast komen aansprakelijk-heidsrisico’s aan bod, evenals het risico om als werkgever te worden aangemerkt en de overtreding van een relatie-/concurrentie-beding. De bijeenkomst, in samenwerking

met Hekkelman Advocaten en Notarissen, wordt gehouden op 28 oktober, van 19.30 tot 22.00 uur. Deelname kost € 35,-. Info en aanmelden: www.kvk.nl/personeelgld

Functionerings- enbeoordelingsgesprekken Uw bedrijf staat of valt met deskundig en ge-motiveerd personeel. Via functionerings- en beoordelingsgesprekken stelt u doelen en krijgt de medewerker persoonlijke aandacht. Dit seminar geeft handvatten voor een ge-structureerde aanpak van deze gesprekken. Bovendien krijgt u tips voor het motiveren van uw personeel maar ook voor het melden van een boodschap met slecht nieuws. Daar-naast leert u om te gaan met lastige mede-werkers. Het seminar vindt plaats op 11 no-vember, van 13.30 tot 17.00 uur. Deelname kost € 100,-. Info en aanmelden:www.kvk.nl/seminarfunctioneren

Kom naar de

Startersdag

www.kvk.nl/startersdag

IkStartSmart©

Het project IkStartSmart© helpt starters om hun onderneming tot een succes te maken. Het project zorgt voor een coach die ze zelf mogen kiezen, voor hulp bij het opbouwen van een netwerk en een trainingsprogramma voor het verbe-teren van ondernemersvaardigheden. De starter betaalt daarvoor een eigen bijdrage van € 250,- (excl. btw). Voor-waarde is dat de onderneming geves-tigd is in een gemeente die deelneemt aan het project. In Gelderland zijn dat er momenteel 42. Het traject begint altijd met een intake bij de Kamer van Koop-handel. Kijk voor alle informatie opwww.ikstartsmart.nl


nieuws | 7

Zeventig ondernemers uit deAchterhoek rennen op 21 en 22december 2013 binnen 24 uurde Elfstedentocht. Met dezesponsorloop hopen zij een be-drag van minimaal 30.000 euroop te halen voor de jaarlijkse ac-tie 3FM Serious Request.

door onze verslaggever

H ardlopen voor een goeddoel is niet nieuw. De Elf-stedentocht hardlopen

hartje winter daarentegen, is eengrote uitdaging. Vijftig jaar nadatReinier Paping de ‘barre tocht’ opde schaats volbracht, gaan de Ach-terhoekers deze sportieve uitda-ging lopend aan. De tocht is eeninitiatief van BAX Advocaten Be-lastingkundigen. Dit kantoor zetzich al langer op een sportieve ma-nier in voor goede doelen.Zo hield BAX enkele jaren achter-een de BAX Gehandicaptensport-dag, waarbij uiteindelijk ruim25.000 euro is opgehaald voor hetFonds Gehandicaptensport. Ookin de komende jaren blijft BAXzich inzetten voor de goede zaak.Vanuit die gedachte is eerder dit

jaar de Stichting BAX2Give opge-richt, met als inzet het ondersteu-nen en organiseren van allerhande(sportieve) activiteiten, ten behoe-

ve van verschillende goede doelen.Dit jaar heeft BAX2Give gekozenvoor het ondersteunen van de ac-tie van 3FM Serious Request voor

het Rode Kruis. Jaarlijks stervenhonderdduizenden kinderen aanuitdroging als gevolg van diarree.\Het Rode Kruis redt levens door

onder andere te zorgen voorschoon drinkwater, voldoende me-dicijnen en de aanleg van sanitairevoorzieningen. Daar is veel geldvoor nodig.

Barre tocht

Achterhoekse deelnemers zettenzich daar graag voor in. In de perio-de van 18 tot en met 24 december2013 staat het Glazen Huis van3FM in Leeuwarden. In estafette-vorm zullen 5 teams, waarbij elkteam bestaat uit 14 Achterhoekseondernemers, deze ‘barre tocht’(230 kilometer) binnen een tijdsbe-stek van 24 uur volbrengen. Op za-terdag 21 december 2013 klinkt hetstartschot op het Wilhelminapleinin Leeuwarden.Het streven is om 24 uur later opdiezelfde plek bij het Glazen Huiseen mooie cheque te kunnen over-handigen. Van Bax zelf hollen deadvocaten Bjorn Harbers, MikeTimmer, Linda Hauwert, MinkeHissink en Annemieke Wiltinkmee. „We trainen elke donderdagbij AV Argo”, vertelt Mike Tim-mer. „Wie daar mee wil trainen,kan zich bij ons melden.”Wilt u deze actie steunen, of meerinformatie: www.BAX2Give.nl

Ondernemers rennen de Elfstedentocht


V oor mannen met eengrote maat is het vaaktobben om vlotte,goedpassende kledingte vinden. Robert

Bolk, eigenaar van de winkel ALL-SiZE For Great Men, weet daar al-les van. Met zijn maat vijf keerextra large (5XL) is hij ervarings-deskundige. Vandaar dat hij inmaart 2012 in Varsseveld zijn spe-ciaalzaak opende met casual modevoor grote mannen. „Het gaat bo-ven verwachting goed”, consta-teert Bolk opgewekt.„Op kantoor hangt een landkaartwaarop je kunt zien dat onze klan-ten uit het hele land komen, vanboven Leeuwarden, Groningen ende kop van Noord-Holland tot enmet Zeeland, Noord-Brabant enStolberg bij Aken in Duitsland.”Reden genoeg om de herfst- enwintercollectie vrijetijdskledingvan ALLSiZE uit te breiden. „Wehebben een serie fraaie leren jacksen jassen in driekwart lengte, bla-zers in modieuze kleuren en bij-passende kwalitatief goede jeansoverhemden”, licht Bolk toe.„Naast de kleding die geschikt isvoor de zakenman met een maatjemeer komt er dit najaar een lijn

voor extra lange mannen met leng-tematen die van LT tot en met4XLT gaan.”De normale collectie van ALLSiZEFor Great Men begint bij maat XLen gaat tot en met 8XL. „Dat zijnecht hele grote maten. Dan heb jehet over jongens van tweehonderdkilo of meer met een buikomvangvan 1.65 tot 1.80 meter”, verteltBolk. Hij richt zich bewust op ca-sual kleding.„Onze klanten zijn mannen diezich jong voelen en graag vlottekleding dragen, zoals een shirtmet een mooie print.” Uit erva-ring weet Bolk dat het lastig is diekleding in grote maten te vinden.Zelfs via internet. „In gewone win-

kels val je buiten de boot, omdathun collecties meestal niet verdergaan dan een te kleine 2XL. Van

de kleding die ik via internetkocht, klopte de maatvoering vaakniet. Zelf draag ik maat 5XL. Ikheb T-shirts maat 4XL in de kastliggen die te groot zijn en metmaat 6XL die te klein voor me

zijn.” Naast de speciale maatvoe-ring is klantvriendelijkheid voorBolk vanzelfsprekend. Daar hoorteen duidelijk en eerlijk advies bij.„Daar nemen we alle tijd voor. Ikhelp klanten, zoals ik zelf graag ge-holpen wil worden”, benadrukthij.„Als mensen hier binnen komen,kijken ze hun ogen uit. Zo veelkeus hebben ze nog nooit gehad.We hebben hier regelmatig men-sen die voor het eerst sinds langetijd een broek aantrekken die met-een past.” ALLSiZE is een Deensmerk gespecialiseerd in sportievecasual kleding voor grote mannenmet twee shops in Nederland, inVarsseveld en Amersfoort. De

Deense fabrikant is tevens actief inde rest van Europa, Azië en eenaantal Arabische landen. RobertBolk kwam met ALLSiZE in con-tact via www.grotekleren-webwin-kel.nl die zijn vrouw Angelien zesjaar geleden opzette met kledingvoor de ‘stevige, stoere en bredeman’. „Bij de inkoop van de collec-tie hadden we wel eens gegraptdat we er over dachten een winkelin onze garage te beginnen. In 2011vroegen ze ons hoe serieus dieplannen waren.” ALLSiZE had eenpartnerplan ontwikkeld voor eeninternationaal netwerk van her-kenbare grote matenwinkels. Zemikten eigenlijk op een winkel inéén van de grotere steden in hetoosten van het land. Bolk had in-middels het oude bankgebouw inhet centrum van Varsseveld met6500 inwoners op het oog als win-kelpand en overtuigde de directievan de kracht van de Achterhoekals vestigingsplaats. „Er wonen500.000 mensen op een half uurrijden van onze zaak.” Naast vrije-tijdskleding heeft ALLSiZE ooksportkleding voor stevige mannen,zoals voor wielrenners, zwem-mers, hardlopers en joggers. „Alswij naar de sportschool gaan ofgaan skiën willen we ook graaggoed zittende en leuke kledingaan.” www.forgreatmen.nl

Mode voor grote zakenman

‘Dan heb je het overjongens van 200kilo of meer’

Robert Bolk: ‘Het gaat boven verwachting goed’. foto Theo Kock

De advocaten van Bax lopen zelf ook mee. foto Eigen foto

De zakenman die kleding meteen maatje meer zoekt, kan nuook terecht bij ALLSiZE For Gre-at Men in Varsseveld. De herfst-en wintercollectie bestaat ondermeer uit modieuze leren jassenen blazers met bijpassende shirtsen broeken. Nieuw is ook de kle-ding voor extra lange mannen,tot 2.20 meter. „Onze klanten kij-ken hun ogen uit. Zo veel keushebben ze nog nooit gehad.”

De Gelderlander zaterdag 19 oktober 2013 zaterdag 19 oktober 2013 De Gelderlander

8| thema thema | 9

Nederland zal de komende jarenflink moeten investeren in slim-me lokale netwerken met nieu-we opslagcapaciteit voor groenestroom. Zo kan het de dreigendeinstabiliteit van het stroomnet be-strijden die ontstaat door toene-mende pieken van elektriciteituit windmolens en zonnecellen.Dit stelt Stefan Nykamp in een on-derzoek waarop hij vrijdag promo-veert aan de Universiteit Twente.Grote hoeveelheden plaatselijk teinstalleren batterijen zullengroeiende schommelingen in hetelektrische netwerk door zon- enwindenergie moeten opvangen.Zo niet, dan stevent Nederland afop grote problemen die nu al inDuitsland spelen.De Nederlandse groei van 4 pro-cent hernieuwbare energie nu,naar 16 procent in 2023, zoals vast-gelegd in het recente energieak-

koord, maakt de kwestie extraprangend, zegt hij.Volgens het onderzoek aan de Uni-versiteit Twente is lokale opslagvan stroompieken de onontkoom-bare oplossing. Dat kan per huismet accu’s ter grootte vaneen koelkast, maar ook op wijkni-veau. Dan moet je denken aan eenzeecontainer vol met accu’s.Op wind- en zonrijke dagen kaneen surplus aan energie tijdelijkworden opgeslagen in dergelijkebatterijen. De energie kan dan lo-kaal verbruikt worden in denachten of dagen erna (of wordenaangeleverd op het hoofdnet) alser wolkenvelden zijn en de windis gaan liggen.Het alternatief is een vernieuwdeinfrastructuur met duizenden kilo-meters extra (dikke) stroomkabelsom overbelasting te voorkomen.Volgens Nykamp zouhiervoor al-leen al in Duitsland tot 2020 zo’n380.000 kilometer aan nieuwe ka-

belnetwerken nodig zijn (de af-stand van de aarde tot de maan)om het teveel aangroene elektrici-teit naar de grote centra of buur-landen te exporteren.De kosten becijfert hij op 27 mil-jard euro. Ook in Nederland zoueen investering in kabels veel duur-der uitpakken dan de aanleg vanextra energieopslag in batterijen,aldus de promovendus.Geregeld ’dumpt’ Duitsland alovertollige groene stroom in buur-landen als Nederland, ver onderhet markttarief of zelfs ’gratis’. Bo-vendien raakt deze ’oplossing’uitgeput omdat de buurlandenzelf meer groene stroom gaan op-wekken. Ook neemt de kans op’black-outs’ toe, woonwijken en in-dustriegebieden die zonderstroom komen te zitten.„Nederland kan en moet hiervanleren”, aldus Nykamp, die werk-zaam is bij de grootste Duitse net-beheerder Westnetz (RWE).

B innen een paar jaar komener in de regio Arnhem enNijmegen veel meer jonge-

ren met een technische hbo-oplei-ding op de arbeidsmarkt. Op de Fa-culteit Techniek van de Hoge-school van Arnhem en Nijmegenis het aantal studenten met 27 pro-cent gestegen. Landelijk is er ookeen stijging maar die is aanzienlijkminder: 8 procent.In absolute getallen gaat het bij deHAN om 2.193 aanmeldingen, datis 481 meer dan vorig jaar. De op-vallendste stijgers zijn de opleidin-gen Informatica (+106), Autotech-niek (+78), Biologie en Medisch La-boratoriumonderzoek (+65),Werktuigbouwkunde (+55), Civie-le Techniek (+41) en Business IT& Management (+41).Voor een deel heeft die toenamete maken met de campagnes vanoverheid en bedrijfsleven om scho-lieren te interesseren voor tech-niekonderwijs. Want in deze sec-tor dreigt immers een tekort aanarbeidskrachten. Door de aanhou-dende crisis kiezen nu meer jonge-ren een studie waarmee je goedekansen hebt op de arbeidsmarkt.De sterke stijging bij de HAN ishet gevolg van een inhaalslag. Eenpaar jaar geleden kozen in deze re-gio relatief weinig middelbarescholieren met een profiel natuur& gezondheid of natuur & tech-niek voor een technische vervolg-opleiding.„We waren niet bekend genoeg”,zegt Janneke Hoekstra, directeurvan de Faculteit Techniek. „Daarhebben we stevig in geïnvesteerd.”De HAN heeft de banden met demiddelbare scholen aangehaald.Om te beginnen houdt de faculteitregelmatig een avond voor docen-ten, decanen en schoolleiders zo-dat zij beter weten wat de hoge-school te bieden heeft.Daarnaast zijn er activiteiten opge-zet om met name havo-scholierenkennis te laten maken met de op-leiding.Janneke Hoekstra: „Pas als je jonge-ren techniek laat beleven, krijgenze er een beeld van. We hebbenspeciale dagen voor 3-havo, 4-havoen 5-havo. Dan laten we ze iets ma-

ken. Bijvoorbeeld een haargel ofeen bouwconstructie. We begin-nen al bij de derdeklassers omdatze in dat jaar het examenprofielkiezen.” De HAN richt zich niet al-leen op havisten, ook vwo’ers diemeer praktisch ingesteld zijn, voe-len zich vaak meer op hun gemakop het hbo.Verder heeft de HAN met alleroc’s in de regio afspraken ge-maakt om de aansluiting zo soepelmogelijk te laten verlopen. Vooreen toenemend aantal studierich-tingen wordt een fast-track opge-zet voor sterke mbo’ers. Die begin-nen hun opleiding op het rocmaar gaan al snel ook een deel vande studie aan de HAN volgen. Nazes jaar kunnen ze afsluiten meteen hbo-diploma. Zo is in samen-werking met Rijn IJssel een ver-

snelde opleiding voor autotech-niek opgezet.De HAN heeft ook bijna driehon-derd deeltijdstudenten. In sommi-ge gevallen is die opleiding opge-zet in samenwerking met het be-drijfsleven. Zo neemt netwerkbe-heerder Alliander mbo’ers aan dieop de HAN verder worden ge-schoold op het gebied van elektro-techniek en energietechniek.„In toenemende mate hebben weop die manier afspraken met hetbedrijfsleven”, aldus JannekeHoekstra.Samenwerking met het bedrijfsle-ven is hoe dan ook een speerpuntvan de HAN. Studenten wordensteeds vaker - onder begeleidingvan docenten en lectoren - ingezetbij het ontwikkelen van innovatiesin het bedrijfsleven.

Het gerechtshof in Den Boschheeft in een zaak van een zzp’erdie als anesthesieverpleegkundigevoor een ziekenhuis werkte, be-paald dat deze is vrijgesteld vanhet betalen van btw.Het hof bevestigde daarmee de be-slissing van de rechtbank, die in fe-bruari al in het nadeel van de Be-lastingdienst had beslist. Verant-woordelijk staatssecretaris FransWeekers van Financiën verdedigdeonlangs in een brief aan de Twee-de Kamer nog de maatregel datzzp’ers die voor een ziekenhuis ofzorginstelling werken 21 procentbtw moeten berekenen over hundiensten.

De rijkste Duitsers zijn de in rijk-dom nog ongeslagen familie vande grondleggers van supermarkt-

keten Aldi van de familie Albrecht.Dat meldde het tijdschrift Mana-ger Magazin.De 93-jarige Karl Albrecht staat alsrijkste Duitser op de eerste plaatsmet een geschat vermogen van17,8 miljard euro.Tweede op de ranglijst staan de erf-genamen van Karls in 2010 overle-den broer Theo Albrecht, met eengeschat vermogen van 16 miljardeuro.

SIDN, de beheerder van het .nl-do-mein, heeft het voornemen hetSIDN Fonds op te richten om deeconomische en maatschappelijkewaarde van het internet te vergro-ten. SIDN wil hier 5 miljoen in ste-ken.Het Fonds kan daarmee projectenfinancieel ondersteunen die ge-richt zijn op het stimuleren van in-novatie, onderwijs, onderzoek, hetverhogen van veiligheid en het ver-trouwen, het verbreden van toe-passingen en het vergroten vanzinvol gebruik van het internet inNederland.www.sidn.nl/nieuws

‘Pieken groene stroom opvangen in batterijen’

Nieuw fondsstimuleert IT

De Rabobank verwacht dat bij vijfvan de tien sectoren in het mid-den- en kleinbedrijf de afzet vol-gend jaar weer groeit. Bij de secto-ren waar de verkoop van produc-ten afneemt, is de krimp geringerdan in voorgaande jaren. „Het is tevroeg voor optimisme, maar hetlijkt er wel op dat er voor het mkblicht gloort aan het eind van detunnel”, zegt Paul Dirken van Ra-bobank Nederland in een toelich-ting op maandag door de bank ge-publiceerde rapporten over de Ne-derlandse economie. Hij stelt vastdat bedrijven die de wind weerwat in de zeilen hebben, veelal be-drijven zijn die gericht zijn op ver-nieuwing, waardecreatie en samen-werking. De bank spoort onderne-mers aan samen te werken met an-dere bedrijven en klanten bij deontwikkeling van nieuwe produc-ten en diensten.

Aantal techniekstudenten bijHAN is sterk toegenomen

’Familie Aldi’rijkste Duitsers

Fiscus verliestin btw-kwestie

Rabobank: mkbkrabbelt op

door Anne Nijtmans

D e Hogeschool vanArnhem en Nijme-gen is niet alleen eenonderwijsinstituutmaar in toenemende

mate ook een onderzoeksinsti-tuut.Vergeleken bij universiteiten gaathet om onderwerpen die een di-recte link met de praktijk hebben.„Wat wij onze studenten leren isanalyseren, constateren, ontwer-pen en testen”, zegt JannekeHoekstra, directeur van de Facul-teit Techniek van de HAN. „Hetbegint met denkwerk maar hetdoel is een oplossing bedenken énmaken die toegepast kan worden.”De hogeschool ziet onderzoekdoen als een belangrijke vaardig-heid voor studenten. In een tijdvan snelle technologische verande-ringen is het belangrijk dat werk-nemers niet alleen praktijkkennishebben maar ook met de modern-ste onderzoeksmethoden en -tech-nieken uit de voeten kunnen.De onderzoekssectie van de HANdraagt daarmee bij aan de kwali-teit van het onderwijs en versterktde verbinding met het werkveld.Hoekstra: „Onze studenten lopentwee keer een half jaar stage bijeen bedrijf of instelling. Daarbijkrijgen ze een praktijkopdracht.Vooral bij het afstuderen wordenonderzoeksmethoden toegepast.”Met het onderzoeksprogrammadraagt de HAN bij aan innovatiesin het bedrijfsleven en aan de ont-wikkeling van de regionale econo-mie.De Technische Faculteit speelthierbij een grote rol. „Drie speer-punten in het onderzoeksprogram-

ma worden door de Technische Fa-culteit getrokken. Duurzaamheidis een terugkerend thema”, zegtHoekstra. „De samenleving heeftimmers veel behoefte aan techno-logische oplossingen voor deschaarser wordende grondstoffen.”Bij het onderzoek van de FaculteitGezondheid, Gedrag en Maat-schappij, draagt de Technische Fa-culteit bovendien bij als het gaatom techniek in de zorgverlening.Het onderzoek van de FaculteitTechniek wordt uitgevoerd vanuithet kenniscentrum Technologie &Samenleving. Daaronder vallentien lectoraten. Het kenniscen-trum werkt aan innovatieve onder-zoeksprojecten voor de beroeps-praktijk in Techniek en Life Scien-ces. De taak van de lector is eenonderzoekslijn neerzetten en on-derwijs en onderzoek op dat on-derwerp te coördineren. De lectorhoudt ook contact met markt enbedrijfsleven.

Automotive

Een belangrijke onderzoeksrich-ting is Automotive. Op de HANwordt bijvoorbeeld onderzoek ge-daan de elektrificering van de aan-drijflijn. Een trend die is ingezetmet de introductie van de ToyotaPrius. Deelonderzoeken zijn elek-trische aandrijftechniek, regeltech-niek, systeemleer en testen.Schonere brandstoffen zijn ook on-derwerp van onderzoek. Bio- ofgroen gas, vloeibare biobrandstof-fen maar ook mengsels van aard-gas met waterstof of diesel met

LPG worden bij de HAN getest.Zo hebben studenten een Subaruaangepast zodat die op waterstofkan rijden. Die wordt getest als ral-lyvoertuig. Ook werken ze aan hetombouwen van voertuigen op

bio-ethanol. Andere studentenhouden zich bezig met het ontwer-pen en bouwen van lichtere entoch veilige auto’s. Ook is er onder-zoek naar besturingssystemen diede veiligheid vergroten en foutenvan de chauffeur corrigeren.

Biodiscovery

De laboratoriumopleidingen vande HAN zitten in Nijmegen. Hetonderzoek op dat gebied valt on-der de naam Biodiscovery. Hetricht zich op het ontdekken, analy-seren en produceren van biomole-

culen zoals eiwitten en enzymen.Dit leidt tot nieuwe, commercieeltoepasbare, stoffen. Of tot alterna-tieve productiemethoden die che-mische methoden vervangen.Er loopt bijvoorbeeld een onder-zoek naar het inzetten micro-orga-nismen tegen een schimmelplaagin de champignonteelt. Een anderonderzoek gaat over het produce-ren van olie met micro-organis-men als alternatief voor aardolie.

Duurzame energie

De Faculteit Techniek houdt zich

ook bezig met onderzoek naarduurzame energie. Er is veel exper-tise over de hele elektrische ener-gieketen: besparing, opwekking,opslag en elektriciteitsnetwerken.Het gaat niet alleen om verbete-ring van windmolens en zonnecel-len maar ook om netwerken diemet wisselende aanvoer van ener-gie kunnen omgaan en opslagsyste-men.Wat ook in deze categorie valt, isonderzoek naar duurzaam bou-wen. Bijvoorbeeld naar duurzamergebruik van grondstoffen als bouw-materialen.

Duurzaamheid is leidend

Chipmachinefabrikant ASML ligt opkoers om zijn financiële doelstellingenvoor dit jaar te halen. De omzet kwam inhet derde kwartaal uit op 1,32 miljard eu-ro, tegen 1,19 miljard euro in de voor-gaande periode. ASML boekte een netto-winst van 193 miljoen euro, tegen 221miljoen euro in het tweede kwartaal.Voor het vierde kwartaal voorziet ASMLeen omzet van rond de 1,8 miljard euro.

Het vertrouwen van Duitse beleggers enanalisten in de eigen economie is in okto-ber voor de derde achtereenvolgendemaand gestegen. Dat blijkt uit cijfers diehet onderzoeksinstituut ZEW naar buitenbracht. De vertrouwensindex van hetZEW, die de verwachtingen voor het ko-mende halfjaar weergeeft, steeg dezemaand van 49,6 naar 52,8. Economen re-kenden in doorsnee op een stabilisering.

De huizenprijzen in Groot-Brittannië zijnin augustus in het sterkste tempo van deafgelopen 3 jaar gestegen. Dat maaktehet Britse statistiekbureau bekend.De gemiddelde huizenprijs in Groot-Brit-tannië steeg in augustus met 3,8 procentten opzichte van het voorgaande jaar, tot247.000 pond (ruim 291.000 euro). Diestijging volgde op een toename met 3,3procent in juli en was de sterkste sinds ok-

tober 2010.

De detailhandel zag de omzet in augus-tus licht dalen. De winkels draaiden 0,7procent minder omzet dan in dezelfdemaand vorig jaar. Dat maakte het Cen-traal Bureau voor de Statistiek (CBS) be-kend. De prijzen stegen met 2,4 procent,terwijl het volume 3 procent kromp. Ge-middeld lag de omzet in de maandenjuni, juli en augustus ruim 1 procent lagerdan in dezelfde drie maanden in 2012.

Coca-Cola heeft ondanks de moeilijkeeconomische omstandigheden vorig kwar-taal meer frisdrank verkocht dan eenjaar eerder. Het bedrijf wist daarbij ookde winst op te voeren. Coca-Cola brachtin het derde kwartaal wereldwijd 2 pro-cent meer frisdrank aan de man dan eenjaar eerder. Op de Noord-Amerikaansemarkt namen de verkopen met 2 procenttoe, in Zuid-Oost Azië stegen ze met 5procent. In Europa zag het moederbedrijfvan merken als Coca-Cola, Fanta en Spri-te de verkopen met 1 procent dalen. Denettowinst van ’s werelds grootste fris-drankbedrijf klom tot 2,45 miljard dollar.

De directeur van snoepfabrikant Haribo,bekend van snoepwaren als gummibeer-tjes en colaflesjes, is overleden. Dat heeft

zijn familie bekendgemaakt. Hans Riegeloverleed op 90-jarige leeftijd aan hartfa-len. Riegel nam in 1946 het roer over bijde fabriek die in 1920 door zijn vader,Hans Riegel senior, was opgericht. Denaam van de onderneming ontleende deoprichter aan zijn eigennaam plus de toe-voeging van de vestigingsplaats Bonn.

Ierland maakt flinke stappen met het te-rugbrengen van het begrotingstekort.Ook de economische groei valt volgendjaar mogelijk iets hoger uit dan eerder ge-dacht. 2014 wordt het zevende jaar op rijdat Ierland forse bezuinigingen moetdoorvoeren. Die komen volgend jaar uitop 2,5 miljard euro. Daarmee komt het te-kort volgend jaar uit op 4,8 procent vanhet bruto binnenlands product.

Het Franse voedingsmiddelenconcern Da-none heeft de omzetverwachting voor ditjaar verlaagd. Dat heeft onder meer temaken met een scherpe daling van de ver-koop van melkpoeder in Azië. Danonehaalde uit 8 Aziatische landen melkpoe-der terug omdat de producten mogelijkvervuilde ingrediënten bevatten. Hetbleek uiteindelijk vals alarm, maar Dano-ne wil de schade van minimaal 200 mil-joen euro verhalen op leverancier Fonter-ra.

F amiliebedrijven staande laatste jaren vol inde belangstelling van

de media en financiële- enzakelijke dienstverleners.Maar wat maakt een familie-bedrijf dan zo bijzonder?En waarom zijn familiebe-drijven over het algemeenwinstgevender dan niet-fa-miliebedrijven? Allereerst isde dynamiek erg bijzonder,aangezien men te makenheeft met drie elementen:familie, onderneming en ei-gendom. Deze elementenhouden altijd verband metelkaar en dat levert een bij-zondere (arbeids)verhou-ding op. De kracht van fami-liebedrijven zit met namein de langetermijnvisie vande onderneming, welke ge-richt is op geduldig kapi-taal, rentmeesterschap (den-ken in generaties) en duur-zaam ondernemen. Dezekernwaarden sluiten naad-loos aan bij de visie van deRabobank en zodoendezijn wij ook nauw betrok-ken bij familiebedrijven. Zoorganiseert het NederlandsCentrum voor het Familie-bedrijf (NCFB) in samen-werking met onder andereRabobank, de verkiezingvan het familiebedrijf vanhet jaar. Daarnaast organise-ren wij mini-masters opMBA-niveau, speciaal voorondernemers die te makenhebben of krijgen met eenovername of overdrachtvan een (familie) bedrijf.Uit onderzoek is geblekendat continuïteit de belang-rijkste ondernemingsdoel-stelling is van familiebedrij-ven. Echter, tweederde vande familiebedrijven heeftde anticipatie op noodsitua-ties niet goed geregeld ende helft van de onderne-mers die wel anticipeert,doet dat onvoldoende. Ditkan de continuïteit van deonderneming in gevaarbrengen. Wij gaan met (fa-milie)bedrijven in gesprekover (nood)opvolging vande onderneming. Het isniet het leukste onderwerpom over na te denken,maar wel een ontzettend be-langrijke. Onze adviseursbrengen risicovolle situatiesin kaart en bespreken ditmet de ondernemers. Tedenken valt aan risico’s metbetrekking tot overlijden, ar-beidsongeschiktheid, stop-pen met werken en echt-scheiding. Wij adviserenom de uitkomsten te ver-werken in een (nood)opvol-gingsplan en/of familiesta-tuut. Bent u benieuwd watonze adviseurs voor u kun-nen betekenen? Mail naar:[email protected]

Familiebedrijf

Praktijkgericht onder-zoek leidt tot innova-ties in bedrijfsleven

Kort

Praktijkles bij de laboratoriumopleiding. foto HAN

Janneke Hoekstra, directeur van de Faculteit Techniek van de HAN. ‘Wat wij onze studenten leren is analyseren, constate-ren, ontwerpen en testen.’ foto Marina Popova

Bankieren

Stefan Nykamp pleit voor de oslag van stroom in accu’s. foto ANP

Door Marloes VollenbroekOp de HAN wordt steeds meer

aan praktijkgericht onderzoek ge-daan. Het draagt bij aan innova-ties in het bedrijfsleven en deeconomische ontwikkelingen inde regio. De Faculteit Techniekconcentreert zich hierbij op dethema’s Automotive, Bio-discovery en Duurzame Energie.

De Gelderlander zaterdag 19 oktober 2013

10| nieuws


E en ict-opleiding helemaaltoegesneden op de praktijkvan de onderneming. Dat is

waar bedrijven behoefte aan heb-ben, meent managementconsul-tant Dick Brouwer uit Doetin-chem.Op verzoek van klanten zette hijin 2011 de eerste ict-opleidingenen trainingen voor hun personeelop poten. Vorig jaar bracht hij dieactiviteit onder in Qwerity Oplei-dingen en Trainingen.„Geen onderneming is hetzelfde,vandaar dat onze trainingen ooknooit hetzelfde zijn”, zegt Brou-wer. Als managementconsultantkwam hij veel over de vloer bij be-drijven die hard groeiden of juistmoesten reorganiseren. „Onderne-mingen krijgen te maken met ver-anderprocessen en daarbij heb jetegenwoordig altijd te maken metinformatie- en communicatietech-nologie, ict. Vaak krijgen de mede-werkers te maken met nieuwe soft-ware, waarvoor een specifieke trai-ning noodzakelijk is.”Er zijn duizend-en-één-ict-trainin-gen op de markt. Ook hele goede,

maar vaak gebruikt een bedrijfmaar een deel van de kennis diewordt overgedragen, constateertBrouwer. „Medewerkers van bedrij-ven worden tijdens zo’n training

bestookt met kennis, terwijl ze be-hoefte hebben aan specifieke, opde bedrijfsprocessen afgestemdekennis. Vandaar dat wij onze oplei-dingen opbouwen rond die speci-

fieke vraag.” Het vertalen van depraktijk op de werkvloer naar eenopleiding of training in plaats vanhet zoeken naar een opleiding diezo goed mogelijk bij een bedrijfs-proces past, dat is waar Qwerityzich mee onderscheidt, meentBrouwer.„Die aanpak zorgt er voor dat me-dewerkers situaties herkennen,waardoor hun interesse wordt ge-wekt en ze zich de nieuwe kennismakkelijker eigen maken en toe-passen.”

Toerisme

Als voorbeeld noemt hij eenbrancheorganisatie in het toeris-me, die het aantal toeristen ziet te-ruglopen. De organisatie besluitde bedrijfsprocessen voor haar le-den te optimaliseren.Een probleem dat daarbij op-doemt is de stroomlijning van deaanmeldingen en reserveringen.„Door de automatisering aan tepassen, wordt het gewenste effectbereikt. Dat is mooi, maar danmoet het personeel getraind wor-den in het gebruik van de nieuwesoftware die daarvoor wordt ge-

bruikt.” Qwerity heeft dit jaarvoor bijna duizend mensen eentraining verzorgd. Het bedrijfwerkt in het hele land met de na-druk op Midden-Nederland.Brouwer maakt daarbij gebruikvan zo’n zeventig freelance trai-ners. De groepen cursisten bestaatmeestal uit tien tot vijftien men-sen. „We zoeken altijd trainers diein de regio wonen en die de taalvan het bedrijf of de bedrijfstakspreken. Bij een zorginstelling gaathet er nu eenmaal heel anders toedan bij een commercieel bedrijf.”Door de economische recessieneemt de vraag naar management-consultancy af, constateert Brou-wer. „De behoefte aan manage-mentondersteuning is er wel,maar bedrijven houden de handop de knip. Jammer, want dat iseen verkeerde bezuiniging.”Er is wel vraag naar opleidingenen trainingen voor bijscholing vanmedewerkers. „We hebben metQwerity een boven verwachtinggoed eerste half jaar gehad. In dezomer is het altijd rustig maar dekomende maanden is de agendaook al aardig gevuld.”www.qwerity.nl

ICT-opleiding gebaseerd op bedrijfspraktijk


Z owel Nederlandse star-tende ondernemers alsDuitse bedrijven willengraag aan de anderekant van de grens con-

tacten leggen.”Rolf Winter benadrukt dat het omeerste contacten gaat, maar dat erinmiddels onderzoek wordt ge-daan naar de mogelijkheden omin de tweede helft van volgendjaar een Centrum Voor Jong On-dernemerschap in Bocholt te ope-nen.„Onze droom is dat het mogelijkwordt dat startende Duitse onder-nemers een paar dagen in de weekhier in Doetinchem werken enhun Nederlandse collega’s uit Doe-tinchem, maar wellicht ook uitArnhem of Nijmegen, een paar da-gen in de week in Duitsland aande slag kunnen.”De contacten van het CJVO Doet-inchem over de grens passen ineen beweging die op meer frontengaande is. Onlangs hield deDuits-Nederlandse Handelskamerin Arnhem een bijeenkomst waar-bij Nederlandse en Duitse bedrij-ven uit de energie- milieutechnolo-giesector met elkaar in contactwerden gebracht.En ook Herman Kaiser, oud-burge-meester van Doetinchem en sindsaugustus burgemeester van Arn-hem en burgemeester Hubert

Bruls van Nijmegen laten geen ge-legenheid voorbij gaan om te bena-drukken dat de Duitse markt kan-sen biedt aan Nederlandse bedrij-ven.Via de gemeente Doetinchem ishet CVJO tevens in contact geko-men met geïnteresseerde partijenin Spanje (Navarra) en Engeland(Staffordshire University), meldtWinter. Het idee voor de samen-werking met Duitse partners ont-stond vorig jaar, legt Winter uit.Hij hoorde verschillende partijenpraten over grensoverschrijdendesamenwerking, maar zag niet veelbeweging.

„Aangezien twee van de startendeondernemers die bij ons werken,serieuze plannen hebben om de

Duitse markt op te gaan, zijn wegewoon aan de slag gegaan. Wehebben door een student Bedrijfs-kunde en Ondernemen (Saxion)

laten onderzoeken of de Neder-landse aanpak van het CentrumVoor Jong Ondernemerschap ookin Duitsland zou kunnen aan-slaan.”Een dergelijk initiatief bleek aande Duitse kant van de grensregiotussen Doetinchem en Nijmegennog niet te bestaan, terwijl Duitsepartijen aangaven dat er wel be-hoefte aan is. Dat was voor Win-ter het sein in actie te komen. Hijis inmiddels in gesprek met het ge-meentebestuur en enkele mogelij-ke partners in Bocholt en met eenincubator voor startende bedrij-ven uit Gronau. Een student van

de faculteit Economie van de Ho-geschool voor Arnhem en Nijme-gen (HAN) brengt nu in kaart watde mogelijkheden zijn en met wel-ke partijen het beste kan wordensamengewerkt. Het CVJO Doetin-chem is in het najaar van 2010 vanstart gegaan op initiatief van de ge-meente Doetinchem, de provincieGelderland en de Rabobank Graaf-schap Midden. Gemiddeld twintigstartende ondernemers vinden opde derde verdieping van het kan-toor boven de Rabobank in Doet-inchem een flexwerkplek. Twaalfondernemers staan inmiddels opeigen benen. Eén daarvan is WPGResearch dat marktonderzoekdoet, meldt Winter. „De meestestartende ondernemers zijn éénpit-ters die in wisselende samenstellin-gen samenwerken. Bij WPG Re-search werken inmiddels vijf men-sen en het bedrijf heeft zich inDoetinchem gevestigd.” Een star-tende ondernemer op het gebiedvan webontwikkeling en het be-drijf Fresh Idea Factory uit het net-werk van het CJVO Doetinchemhebben concrete belangstellingvoor de Duitse markt. Winter:„De Fresh Idea Factory heeft zorg-product Obli ontwikkeld dat oude-ren helpt met hun vochtregulatie.Uit onderzoek naar het gedrag vanouderen in Duitsland is geblekendat daar zeker een markt is voordit product.” Zijn ervaring is in-middels dat de verschillen tussenNederlandse en Duitse onderne-mers niet zo groot zijn, zeker nietals het om de jongere generatie on-dernemers gaat. „Natuurlijk is heteen voordeel als je Duits spreekt.Maar als je met de juiste mensenin contact komt, hoeft dat geenprobleem te zijn. De man achterde incubator in Gronau spreektDuits tegen mij en ik praat Neder-lands tegen hem. We verstaan el-kaar omdat we elkaar wíllen ver-staan.” www.doetinchem.cvjo.nl

CVJO wil ook naar Bocholt

‘Verschillen zijn echtniet zo groot’

Rolf Winter: ‘Eerste ervaringen zijn positief’. foto Theo Kock

Dick Brouwer: ‘Opleiding opbouwen rond specifieke vraag’. foto Theo Kock

Het Centrum Voor Jong Onderne-merschap (CVJO) in Doetinchemricht zijn blik op de Duitse grens-regio Nordrhein Westfalen. Erzijn inmiddels contacten gelegdmet lokale overheden en onder-nemers in Bocholt en Gronau.‘De eerste ervaringen zijn heelpositief’, zegt Rolf Winter vanhet Doetinchemse CVJO.


nieuws | 11

De populariteit van knutselen,breien en naaien neemt enormtoe, merkt Miranda van Tent.Jong en oud weten de weg te vin-den naar haar hobbywinkel Miran-da Sjop in ’s- Heerenberg, dienaast hobbyartikelen beschiktover een uitgebreid assortimentfournituren en wol.


M ensen doen meer aanhergebruik van kleding.Ze zetten eerder een lap

op een kinderbroek als dat nodigis en ze naaien of breien ooksteeds vaker zelf kleding.”Van Tent heeft net een poncho ge-breid voor de etalage van haar win-kel aan de Zeddamseweg waar zein april vorig jaar met haar Sjop isneergestreken. Met de winter-maanden op komst neemt devraag naar wol, handwerkpakket-ten en materialen om kaarten temaken weer toe. „Mensen zittenmeer binnen en willen dan graagiets om handen hebben.” De hob-byzaak in ’s-Heerenberg is de eni-

ge in zijn soort in de wijde om-trek, nadat Wansink Hobby inDoetinchem eind 2011 zijn deurensloot. Van Tent heeft een deel vanhet assortiment overgenomen,met name het materiaal om3D-kaarten te maken. „Mijn klan-

ten komen uit de Achterhoek,maar ook van verder weg. Mensendie hier ’s zomers op de campingstaan, hebben me ook gevonden.”Een vaste klantenkring weet deweg naar Miranda Sjop te vinden.Midden in de zaak staat een tafel

waar mensen materialen kunnenbekijken en een kop koffie kun-nen drinken. Van Tent lacht: „Hetis hier soms net de zoete inval.Mijn klanten kunnen altijd bij meterecht als ze een vraag hebben.Daar maak ik tijd voor. Mijn jong-ste klant is zes, de oudste over de95.” Van Tent stond vanaf 2005met een kraam met speelgoed enandere artikelen op de markt. Zebesloot in 2009 een winkel te hu-ren aan het Stadsplein in ’s-Hee-renberg. „Ik wilde uitproberen ofdaar een markt voor was.” Ze ver-kocht aanvankelijk vooral speel-goed en een klein assortiment hob-byartikelen. Omdat de vraag naarspeelgoed minder werd en dienaar hobbyartikelen en handwerk-spullen juist toenam, speelde VanTent daar op in. De winkel aan hetStadsplein stond op de nominatieom gesloopt te worden, vandaardat ze verhuisde naar het winkel-pand aan de Zeddamseweg.Van Tent houdt regelmatig activi-teiten in haar winkel. Zo is er elkemaand een creatieve middag voorkinderen en is er elke veertien da-gen op donderdagavond een hob-byclub actief met twaalf tot veer-

tien deelnemers. Voor die activi-teit waren zo veel aanmeldingendat er eind oktober een tweedehobbyclub van start gaat. „Degroep moet niet te groot worden,dan kun je de mensen niet genoegaandacht geven.” Daarnaast zijn erlosse workshops, zoals op 22 en 29oktober, wanneer er waxinelicht-houders in de vorm van een uilworden gemaakt in Miranda Sjop.Het Breicafé is een activiteit waar-mee Van Tent volgend jaar vanstart gaat. „Mensen kunnen danoverdag binnen lopen en hier aande slag gaan. Dat heeft een socialefunctie, maar ze kunnen elkaarook helpen.”

Hobbywinkel Miranda Sjop: wind in zeilen


O nze opa’s behoor-den tot de eerstelichting Italiaansegastarbeiders diezich in de jaren

dertig van de vorige eeuw in Ne-derland vestigde”, verklaart Tonin.„Friuli staat bekend om zijn gra-nietwerkers en de fraaie terazzo-vloeren, maar er komen ook onge-kend goede wijnen uit dezestreek.”„Mensen van Friulaanse afkomstvinden elkaar altijd”, zegt Argantemet een lach. „Wij zijn de derdegeneratie, die nog steeds een war-me band onderhoudt met Friuli.Naast de granietwerkers kwamenook de eerste Italiaanse ijsberei-ders in Nederland daar vandaan.Het waren allemaal aanpakkers,noeste arbeiders.”Met zijn bedrijf Pannacotta Cate-ring heeft Argante (43) zich toege-legd op de ambachtelijke Italiaan-se keuken en brengt hij de gastro-nomia Italiana in praktijk. Hij ver-zorgt complete diners in Italiaansesfeer bij mensen thuis en op ande-re locaties.Daar schenkt Argante de wijnenbij die Tonin (33) importeert. Zeverzorgen tevens wijnproeverijenen kookworkshops. „We kiezen al-lebei voor kwaliteit en we vindenhet leuk mensen iets te laten proe-ven dat ze nog niet kennen”, legtArgante uit.

„En uit Friuli komen nu eenmaalvoortreffelijke wijnen, die makke-lijk kunnen concurreren met be-kende Franse wijnen.”De wijnimport is een uit de handgelopen hobby van Chino Tonin,waar hij inmiddels professioneelmee bezig is. Samen met zijn va-der heeft hij tevens het terrazzobe-drijf Tonin in Giesbeek gespeciali-seerd in de restauratie van granie-ten vloeren en aanrechtbladen enItaliaans pleister- en strucwerk.„Ons bedrijf is begonnen in hetSpijkerkwartier in Arnhem en be-staat zestig jaar.”De liefde voor de wijnen uit de

meest noordoostelijke punt vanItalië kreeg Tonin met de paplepelingegoten.

„Mijn moeder en zussen gingen inde vakantie naar het strand, mijnvader en ik bezochten diversewijnboeren om wijn te kopen

voor eigen gebruik. Zij namen onsmee de wijngaarden in. Door hunverhalen en natuurlijk door veelwijnen te proeven, is mijn passievoor Friulaanse wijnen ontstaan.”Met zijn bedrijf Vino Friulanoheeft Tonin zich gespecialiseerd inbijzondere wijnen uit Friuli, waarhij vier tot zes keer per jaar naartoe gaat.„Schioppettino, refosco en ribollagialla zijn enkele druivenrassendie alleen in Friuli worden ge-teeld.” Hij doet alleen zaken metkleinere wijnboeren, die hij selec-teert op de kwaliteit die ze leve-ren. „Deze wijnboeren zijn elke

dag met hun druiven bezig, zerommelen niet met hun wijnen.Het is allemaal puur natuur. Enwat ik ook belangrijk vind: ze pluk-ken met de hand. Bij machinaalplukken gaan er ook blaadjes, tak-jes en salamanders mee, dat heeftzeker invloed op de smaak.”De opa van Marco Argante kwamook als granietwerker naar onsland, maar moest dat ambacht los-laten toen hij cementeczeemkreeg.Hij ging aan de slag als ijsbereideren opende een ijssalon in DenBosch. „Mijn opa was een hande-laar. In de winter ging hij terugnaar Italië om goede Italiaanse pro-ducten in te kopen voor de horeca-zaken van mijn ooms en tantes inNederland.”Eenvoud en smaak, daar draait hetom in de Italiaanse keuken, bena-drukt Argante. Aan de hand vanstreekgerechten en familiereceptenneemt hij de mensen voor wie hijkookt mee op culinaire rondreisdoor Italië.„Naast de pure smaakbeleving ishet natuurlijk belangrijk dat het ge-zellig is. De mensen waar wij ko-men hoeven nergens aan te den-ken; wij zorgen niet alleen voorhet eten, we nemen servies- englaswerk mee, zorgen dat de tafelmooi gedekt is en ruimen allesook weer op.” Door samen te on-dernemen sta je sterk en het isook nog eens hartstikke leuk, vin-den Tonin en Ardante.„Hij is mijn sommelier”, zegt Ar-gante met een knik naar Tonin.„Je moet een snaar weten te rakenbij de mensen en elkaar wat gun-nen.”Chino Tonin neemt op 17 novem-ber deel aan de najaarsproeverij(12.00-17.30 uur) van de ArnhemseWijnimporteurs in Villa Sons-beek.www.vinofriulano.nl, www.panna-cotta.org, www.tonin.nl

‘Uit de hand gelopen hobby’

‘Je moet elkaarwat gunnen’

Marco Argante (links) en Chino Tonin klinken op hun culinaire samenwerking. foto Jacques Kok

Miranda van Tent in haar hobbywinkel. foto Theo Kock

Friuli Venetia Giulia is de noord-oostelijke punt van Italië. Dezevrij onbekende streek, net bovenVenetië richting Slovenië, vormtde basis voor de samenwerkingtussen de Arnhemse wijnimpor-teur Chino Tonin en de Italiaansekok Marco Argante uit Velp.

Uw kleding is onze zorg!medisch, horeca, representatief en industrie

Nieuwgraaf 52a, 6921 RK DuivenTel. 026 - 767 65 75Molenstraat 150, 6511 HN NijmegenTel. 024 - 329 67 44

www.janeandbarnie.nl


12| nieuws

H et was alweer voor de vier-de keer dat de gemeenteArnhem, in nauwe samen-

werking met stichting KiEMT, eenbijeenkomst hield met het themaGreen Industry. Plaats van hande-ling was een voormalig industrieelicoon, een grote lege hal op Indust-riepark Kleefse Waard (IPKW),waar tal van jonge en innovatievebedrijfjes vandaag de dag hard wer-ken aan een toekomst met zon-ne-energie. Dit laatste was danook het thema van de middag. On-der de vlag The Future of Solar lie-ten diverse experts hun licht schjij-nen op de voordelen van zon-ne-energie. Niet in de laatsteplaats wethouder Michiel van Wes-sem, die trots wees op de recent ge-lanceerde zonatlas (zonatlas.nl).Dit is een website waarop per ge-meente en per straat, zelfs perpand, te zien is in hoeverre gebou-wen geschikt zijn voor het plaat-sen van zonnepanelen. Van Wes-sem focust voor Arnhem op decombinatie van zonne-energie enwaterstof, benadrukte hij. Overtien jaar zouden wat hem betreftalle auto’s in Arnhem op elektrici-teit moeten kunnen rijden. Eenprominente plaats was weggelegdvoor de Arnhemse Ondernemer

van het Jaar Rombout Swanborn(zie ook het artikel hierboven), diede ongeveer 230 deelnemers aande bijeenkomst zijn visie op flexi-bele zonnecellen liet horen. „Suc-cesvolle commercialisering is numogelijk’’, liet hij weten. Hij fo-

cust op zijn beurt op de EnergyCampus als epicentrum van de so-lar future voor Arnhem en omstre-ken. Ook Gert Jan Jongerden, ex-pert Solar Energy Systems bij stich-ting KiEMT en voormalig direc-teur van Helianthos, gaf een

boeiende schets van de mogelijk-heden van zonne-energie. „Wehebben in feite al onze fossielebrandstoffen al opgestookt’’, steldehij. „Het is niet zo dat de toekomstaan de zonne-energie is, sterkernog; zonder zonne-energie is er

geen toekomst!’’ Hij wees vervol-gens op buurland Duitsland, datheel veel heeft geïnvesteerd in zon-ne-energie en daarmee tot de voor-lopers in Europa behoort. Jonger-den gaf aan te verwachten dat deprijs van solar met een factor vierzal dalen tussen nu en 2015, waar-door het voor steeds meer mensenbereikbaar en realiseerbaar zal wor-den.Voorafgaand aan de lezingen von-den zogenaamde Pecha Kucha’splaats: een presentatie aan dehand van twintig snel voorbij ko-mende slides. Eerst vertelde Wil-ma Berends over het project A15,waarbij elektrische (deel)auto’s oplokaal opgewekte groene stroomrijden. Daarna kwam Friso Huizin-ga van Quing Groep aan hetwoord. Hij vertelde over het Na-nosol-project, waarin een nieuwegeneratie van folies voor thermi-sche zonnepanelen worden ont-wikkeld. Voorts waren er op hetinformatieplein onder meerstands van het Nuon Solar Team,Roof Garden Arnhem, de Zonat-las, de HAN en ArtEZ met draag-bare zonnecel-mode, en Alliandermet een zonnecelboot.www.kiemt.nlwww.ipkw.nl

Event: zonder zonne-energie geen toekomst

door Frank Thooft

S inds de overname vande failliete boedel vanHelianthos, waar moe-derbedrijf Nuon geenheil meer in zag, heeft

de nieuwe Arnhemse eigenaarRombout Swanborn het tij wetente keren. Hij verdiende met zijn ge-durfde overname al de prijs Arn-hemse Ondernemer van het Jaar,en hij heeft het personeelsbestandsinds 2011 weten te vertienvoudi-gen van twee mensen toen naarbijna twintig nu. De jaarproductiesteeg van 100 vierkante meter naar5.000 vierkante meter en de inves-tering van 5 miljoen euro in 2011heeft plaatsgemaakt voor hogereeen kapitaalsinjectie van 7,3 mil-joen euro.Wat zit hier achter? Swanborn ver-telde het tijdens de viering van hetdoorbreken van de 10procents-norm. Hij trok er een zaal vol men-sen mee, variërend van (nieuwe)medewerkers en hun familie totvertegenwoordigers van investe-ringsmaatschappij Oost NV, deprovincie en de wethouder econo-mische zaken Michiel van Wes-sem.

Goede weg

Swanborn: „In theorie kun je metflexibele zonnecellen een rende-

ment van 15 procent halen. In depraktijk lukt niemand dat nog.Wij zijn de eersten die boven detien procent zijn gekomen, en datgeeft ons het vertrouwen dat weop de goede weg zijn.’’ Hoe die 10procent gehaald is, gaf Swanbornniet prijs. Maar dat het ligt aan dejuiste samenstelling, volgorde entoepassing van de pakweg tien la-gen waaruit een flexibele zonnecelbestaat, lijdt geen twijfel. Zijnmensen zijn er dag en nacht meebezig om in deze proeffabriek de

juiste mix te benaderen. Als verge-lijking noemde Swanborn het ren-dement dat met zonnepanelen be-

haald kan worden: dat is 18 pro-cent. Doordat flexibele zonnecel-

len goedkoper te produceren zijn,is hun rendement van 10 procentnu al vergelijkbaar met de 17 pro-cent van de harde cellen, legde hijuit.Hij ging tijdens zijn presentatie inop de drie toekomstscenario’s diehij momenteel als optie heeft voorde zonnecelfabriek. De eerste om-vat een uitbreiding op het indus-trieterrein Kleefse Waard in Arn-hem, waar ook al veel andere be-drijven zitten die in de EMT (ener-gie- en milieutechnologie, red)

werkzaam zijn. Namen alsNedStack en Hygear komen dansnel naar voren. Dat vergt evenweleen investering van 150 miljoen eu-ro, aldus Swanborn. Een tweedeoptie betreft een focus op licen-ties, legde hij verder uit. Daarbijzal de Arnhemse fabriek als ont-wikkelcentrum en hoofdkantoorblijven bestaan, maar kunnen over-al ter wereld licentiehouders eeneigen productie-unit opstarten. Derevenuen stromen dan naar Arn-hem. Deze optie vergt geen inves-tering. Een derde optie, en dieheeft de voorkeur van Swanborn,betreft de (door)ontwikkeling vande Energy Campus op de KleefseWaard. Daarbij wordt een samen-werking gerealiseerd met drie uni-versiteiten (de TU’s van Enschede,Eindhoven en Delft) de universi-teit van Aken, en de HAN. Dezeoptie kost slechts 9 miljoen, aldusSwanborn.

Rijnhal

Wethouder Michiel van Wessemheeft een voorkeur voor deze laat-ste optie. Hijzelf zou bijvoorbeeldde Rijnhal graag bedekt zien metde flexibele zonnecelfolie vanSwanborn, verklaarde hij desge-vraagd.Niet alleen vanwege het rende-ment, maart ook om Arnhemvoor eens en altijd op de interna-tionale EMT-kaart te kunnen zet-ten. Swanborn had tijdens zijn pre-sentatie nog wel een kritischenoot: „Als de overheid nu alle sub-sidie die ze momenteel aan particu-liere kopers van zonnepanelen ver-strekt, zou investeren in HyEt, zou-den we zo snel kunnen groeien enzo goedkoop kunnen leveren, dater helemaal geen subsidie voor hetaanschaffen van flexibele zonnecel-len meer nodig zou zijn.’’

Zonnefolie steeds beter

Zet Arnhem opinternationaleEMT-kaart

Rombout Swanborn (met blauwe das) en Edward Hamers (rechts) bij de rollen zonnecelfolie. foto Marina Popova

Rombout Swamborn spreekt het publiek toe. foto Jacques Kok

Eind vorige maand vierde de Arn-hemse flexibele zonnecelfabri-kant HyET een bescheiden feest-je: het was gelukt om een nieu-we zonnecelfolie te ontwikkelendie meer dan 10 procent zon-licht in elektriciteit omzet. En datbij een twee keer zo hoge pro-ductiesnelheid als in 2011.


de kwestie | 13

G roen is misschien wel iets-je duurder, maar het verbe-tert wel je concurrentiepo-

sitie. Met deze uitspraak reageerdePeter den Biesen, mede-initiatief-nemer van huismerkenergie.nl, opde stelling waarmee discussielei-der André Sonneville het maande-lijkse thema-ontbijt begon. „Metname als de voordelen meetbaarof aantoonbaar zijn, wil een onder-nemer wel investeren’, sprak hij,hetgeen door zijn tafelgenotenwerd beaamd. Frank Wilbrinkvan Winox uit Ravenstein stonddaarbij zelfs volledig achter de stel-ling: alleen als het rendement ople-vert wil een ondernemer investe-ren in milieu. Wilbrink is uitvin-der van een nieuw type stookroos-ter voor open haarden en kachels,waarmee een hoger rendement enzuiniger verbruik gerealiseerd kanworden. „Het milieuvoordeel trektklanten, merk ik’’, aldus Wilbrink.Een ander geluid liet Joost Bou-man, innovatiemakelaar bij het Re-gionaal Nijmeegs Centrum voorTechnologie, horen. „Niet altijd ishet rendement zichtbaar of meet-baar. Maar er is een andere kantaan rendement: het goede imago.Wie investeert in milieumaatrege-len en dat op de juiste wijze com-municeert, kan daar zijn imagomee opvijzelen. En dat betaalt zichuiteindelijk ook terug.’’Saskia Plantinga, uitvaartonder-neemster met het Arnhemse be-drijf Abreptus, liet de milieuaspec-ten van een andere kant horen.„Vaak zijn nabestaanden heel erg

geïnteresseerd in een uitvaartkistdie milieuvriendelijk is geprodu-ceerd, en ook bij verbranding min-der vervuiling oplevert, maar alsze merken dat het duurder is ha-ken sommige mensen dan alsnogaf.’’ Een interessante ontwikkelingis echter, aldus Plantinga, dat cre-matoria momenteel aan het probe-ren zijn de restwarmte te herge-bruiken. Jasper Meinema, direc-teur van Yes Energie, bevestigdede uitspraak van Den Biesen: „Deklant wil inderdaad groene ener-

gie. Bedrijven hebben echter vaakgeen geld daarvoor over. Aan deandere kant zie ik ook mooie ini-tiatieven, zoals dat nieuwe kantoor-gebouw in Beuningen: daar is der-mate goed in milieumaatregelengeïnvesteerd dat het daardoor be-ter huurders heeft getrokken. Endat in een tijd van leegstand. In ditgeval heeft een investering in mi-lieu wel degelijk opgeleverd.’’ Bou-man vulde hierop aan dat er ineen Nijmeegse parkeergarage mo-menteel een onderzoek loopt

waarbij de uitstoot van uitlaatgas-sen gemeten wordt. Door een effi-ciëntere logistiek of routering kandie uitstoot teruggebracht worden,aldus Bouman. „Je hoeft dan min-der rondjes te rijden.’’ Plantingagaf aan zich er over te verbazendat sommige uitvaartauto’s nogsteeds erg vervuilend zijn. „Datzijn dan vaak Amerikaanse sleeëndie heel onzuinig rijden.’’ Dat deoverheid LPG nog steeds zo zwaarbelast met accijns verbaasde het ge-zelschap ook. „LPG, of nog beter:aardgas, is een van de schoonstebrandstoffen die je in je auto kunthebben’’, aldus Wilbrink.

Langetermijn

Een ander aspect is de korte ter-mijnvisie die sommige onderne-mers (blijkbaar) nog hebben, alshet om milieu-investeringen gaat.Net zoals het voor particulierenlastig is om de terugverdientijdvan een jaar of tien van zonnepa-nelen te hanteren, is het kennelijkvoor ondernemers lastig om mi-lieu-investeringen op de lange ter-mijn te bezien. „Maar gelukkig blij-ven ondernemers overwegendtoch wél investeren in milieu en in-novatie’’, wist Bouman te melden.„Ik spreek elke week wel een on-dernemer die daar gedurfde stap-pen mee aan het zetten is. En dieweet ik dan vaak ook weer te kop-pelen aan een andere onderne-mer, zodat ze samen die innovatieen verbetering verder kunnen uit-bouwen.’’

A fvinken is wat ChristaFalhaber uit Doesburg elkedag nauwgezet doet. Elke

taak die ze vooraf omschrevenhad, elke actie die moet gebeuren:eerst doen, dan afvinken. Wantdaarin zit hem de kracht van eenefficiente regie van een verhuizing.Of het nu voor een bedrijf is, ofvoor een particulier; plannen iswaar het om gaat. Als verhuisregis-seur neemt ze mensen een heleberg zorgen en planning uit han-den. Wie ooit met zijn huishou-den of zijn bedrijf verhuisd is,weet er over mee te praten. Zekerals het niet je dagelijkse bezigheidis, wil je nog wel eens wat verge-ten. Er zijn vele honderden dingenwaar je aan moet denken bij eenverhuizing, legt Christa uit, zo nietduizenden. „En die bezorgen je sla-peloze nachten als je die vergeet,of als je denkt: ik heb het gevoeldat ik iets vergeten ben, maar wat

ook al weer...’’ Vaak is het de echt-genote van de ondernemer, of desecretaresse, die opgezadeld wordtmet de regie van een verhuizing.Naast het gewone werk, waardoorde stress op de hoek ligt. En waar-door fouten gemaakt kunnen wor-den, stelt Christa. „En dat is zon-de. Dat kost alleen maar geld.’’

Formule

Ze heeft een modulaire opbouwvan haar diensten opgezet waarbijze ofwel alleen de basiszaken vooriemand gaat regelen, ofwel ietsmeer zorgen uit handen neemt, of-wel alles. Dat varieert van een klei-ne tweehonderd euro tot een klei-ne achthonderd euro, en reactiesvan haar klanten hebben haar er-van overtuigd dat ze een hiermeegoede formule heeft gevonden. Zeis overigens geen vreemde in dezebranche. Ze begon enkele jaren ge-

leden met haar man al de Senio-ren Verhuisservice, en dat heeft zemet deze onderneming nu naar al-le sectoren (ook jong en bedrijfs-matig dus) uitgebreid. Als oud-on-derneemster weet ze hoe hoog despanning kan oplopen in het heleproces van een verhuizing. „Het

gaat echt niet alleen om de dagzelf. Goed voorwerk, de juiste of-fertes eruit pikken, tussen de re-gels door lezen - wie neemt daarnou goed de tijd voor? Want deschoorsteen moet wel blijven ro-ken!’’www.verhuisregisseur.nl

Groen verbetert concurrentiepositie

De Kamer van Koophandel Cen-traal Gelderland verzorgt, in sa-menwerking met diverse organisa-ties, tal van seminars. Hierondervindt u het programma voor de ko-mende tijd. Tenzij anders vermeld,vinden de bijeenkomsten plaats inhet gebouw van de Kamer vanKoophandel aan de Kronenburg-singel 525 in Arnhem. De vermel-de prijzen zijn per persoon. Aan-melden vooraf is noodzakelijk enkan via www.kvk.nl/ seminarsgel-derlandZo start u een eigen bedrijfHet is van belang dat u zich alsstartende ondernemer goed voor-bereidt. Dit seminar biedt u eeneerste indruk van de stappen die uals startende ondernemer zet.Over vestigingseisen, wetten en re-gels, marktmogelijkheden en - in-formatie, begroten van omzet, kos-ten en winst. Data: 31 oktober inNijmegen, 4 november in Wage-ningen en 14 november in Arn-hem. www.kvk.nl/seminarstart(19.00 tot 22.00 uur, kosten 35 eu-ro)Zo start u als freelancer of zzp’erVaak is het voor een freelancer ofzelfstandig ondernemer zonderpersoneel onduidelijk of hij/zij nuwel of niet als zelfstandig onderne-mer wordt gezien. De Belasting-dienst hanteert namelijk een an-der criterium voor deze beoorde-ling dan bijvoorbeeld uitvoering-sinstellingen voor sociale zeker-heid en de Kamer van Koophan-del. Alle regelgeving over dit onder-werp maakt het ondernemen toteen uitdaging. Doel van dezeavond is uitleg te geven over de po-sitie van de zelfstandige zonderpersoneel en u te informeren overde valkuilen bij het opstarten vande onderneming. U krijgt onderandere antwoord op vragen als:Bent u freelancer/zzp-er eigenbaas of niet, hoe zit het met de re-latie tussen u en de opdrachtge-vers, met welke regelgeving krijgtu te maken, hoe worden tarievenvastgesteld en hoe kunt u zich te-gen risico’s verzekeren? (Kosten 35euro. 12 december in Wageningen.www.kvk.nl/seminarzzp (19.00 –22.00 uur)Financiën voor startersSpeciaal voor startende onderne-mers organiseert de KvK dezeavond omdat het financiële planeen belangrijk onderdeel van uwonderneming vormt. Aan bod ko-men: wat zijn begrotingen, richtlij-nen voor een goede administratie,balans-, verlies- en winstrekening,jaarrekening, winst en privé-uitga-ven en financieringsmogelijkhe-den? Na afloop heeft u inzicht inhet belang van een goed financieelplan, financieel inzicht in begrotin-gen in relatie tot het onderne-mingsplan en bekendheid met ter-men, zoals de balans.www.kvk.nl/seminarfinancien (29oktober Arnhem, 19.30 – 22.00uur. Kosten 35 euro)Overstappen naar een BVUw onderneming is voortdurendaan veranderingen onderhevig.Wellicht is de huidige rechtsvormvan uw onderneming, de een-manszaak of vennootschap onderfirma, niet meer de meest geschik-te. Een mogelijkheid is het omzet-ten van uw bestaande rechtsvormin een BV. Is dat fiscaal nog welaantrekkelijk? Wat zijn de voor- ennadelen van een BV? Aanmelden-kan via de website:www.kvk.nl/seminaromzetten(maandag 28 oktober in Arnhem,19.30 tot 22.30 uur, kosten 100 eu-ro)

Seminars

Check, check, check:de verhuisregisseur

Jasper Meinema Peter den Biesen Frank WilbrinkSaskia Plantinga Joost Bouman

DeKwestie

Het heeft alleen zin voor bedrijven om te investe-ren in milieumaatregelen als het ze daadwerke-lijk iets oplevert.

door Frank Thooft fotografie Edwin Stoffer

Christa Falhaber: ‘Planmatig echt alles nalopen en afvinken’. foto Jacques Kok


14| de barometer

Guido Dierick: trotsIn deze barometer staat het woordtrots centraal. Zo kunnen we alsland en regio bijzonder trots zijnop de prestaties van de Nederland-se Solar Teams in de World SolarChallenge in Australië. Grote ver-rassing was de overwinning in deCruiser Klasse van het Solar Teamvan de TU Eindhoven met hunStella, ’s werelds eerste gezinsautoop zonne-energie. NXP is een vande belangrijkste sponsoren van deStella. De wagen zit dan ook volmet onze automotive technologieuit Nijmegen.Ook trots kunnen we zijn op de of-ficiële opening van de Novio TechCampus en gebouw M op 9 okto-ber jl. Een jaar geleden – middeninde economische crisis - kondigdende bij de campus betrokken part-ners, waaronder NXP, aan miljoe-nen te investeren in deze innova-tieve broedplaats en daarmee inonze toekomst.

Henk Dekker: DECHet is prima dat de provincie Gel-derland vele miljoenen gaat inzet-ten voor het verduurzamen vanvooral sociale huurwoningen, hier-door krijgt de bouw, toch de aanja-ger van onze economie, een be-hoorlijke zet in de rug.In de Liemers zijn we druk bezigom samen met de stichtingKiEMT een Duurzaamheids Exper-tise Centrum (DEC) op te richten,zodat we elkaar op het gebied vanduurzaamheid gemakkelijk kun-

nen vinden.

Jan Jonker: hoopgevendIn onze regio zien we hoopgeven-de ontwikkelingen. Zo heeft deprovincie Gelderland afgelopenweek bekend gemaakt 250 miljoente investeren in verschillende ini-tiatieven die een hefboom zijnvoor innovaties, bijvoorbeeld ver-schillende state of the art facilitei-ten binnen de Radboud Universi-teit en UMC Radboud. Despin-off die dit heeft voor nieuwebedrijvigheid zal positief zijn vooronze regionale economie.

Henk Berg: schaarsAls je onderneemt, heb je werkka-pitaal nodig en dat is inmiddelseen schaars goed aan het worden.Als banken het laten afweten, dan

weet de echte ondernemer zijn fi-nanciering wel op een andere wij-ze te organiseren. Crowdfundingis een fenomeen waar je niet meeromheen kunt. Zonnepanelen ophet dak van Rijnstate middelscrowdfunding door medewerkersen buurtbewoners. Café de Omme-landen in Elst middels crowdfun-ding van 200 kroegtijgers.Steakhouse de Kastelein in mijn ei-gen Elden groeit tegen de klippenop middels crowdfunding in hetdorp en het netwerk van de eige-naar. De energie die ontstaat rond-om crowdfunding initiatieven isenorm positief; het gevoel dat jeeindelijk die ‘vervelende’ bankniet meer echt nodig hebt, brengthet echte ondernemerschap weernaar boven.

Roy Tillman: kwakkelenHoewel de werkvoorraad voor debouw over geheel 2013 licht stijgtblijft het kwakkelen in de Neder-landse bouwsector. Onze buurlan-den doen het daarentegen aanmer-kelijk beter. Zowel Duitsland alsBelgië realiseren een groeiendebouwsector met zelfs een groei-prognose voor 2014. Nederlandsebouwondernemingen wagen desprong naar onze buurlanden ech-ter maar zelden. Een gemiste kansvoor bouwbedrijven uit de grens-streek.

Jan Blokland: stagnatieDe laatste weken is er meer wegge-laden uit de koel- en vrieshuizendan er binnen is gekomen waar-door de bezetting is afgenomen.Alleen is niet geheel duidelijk watde oorzaak is. De export van ver-schillende producten loopt nog al-tijd redelijk door. Vooralsnog zienwij betalingstermijnen in de ver-schillende sectoren die we bedie-nen oplopen en dat duidt op stag-natie en niet op groei.

Esther-Mirjam Sent: Klaas KnotKlaas Knot, president van De Ne-derlandsche Bank heeft er het vol-ste vertrouwen in dat de Neder-landse economie weer in de liftzit. Premier Mark Rutte spreektvan beginnend economisch her-stel. En volgens de OESO wint heteconomische herstel in de eurolan-den aan kracht. Een econoom iseen expert die morgen weet waar-om de voorspelling die hij gisterenheeft gedaan vandaag niet is uitge-komen. Laten we hopen dat Knot,Rutte en de Oeso gelijk hebben.

Ed Velthuis: sloganGelderse Streken is wel een heelmooie slogan waarmee we de Ne-derlanders naar onze regio lokken.Vrucht van een prima samenwer-king. Samenwerking is onmogelijkzonder vertrouwen in elkaar metgebalanceerde en transparantetoets.Klaas Knot roept terecht dat de bo-dem bereikt of voorbij is. Zelfs uitde woningmarkt zijn er positieveberichten. Voor vergrijzend Gelder-land en toenemend thuiswerkgeldt zeker ook: Gelderse Streken,de mooiste plekken om te wonenen werken.

Ronald Migo: impulsDe geweldige bijeenkomsten diewij als Kamer van Koophandel inhet kader van ‘Bouwen aan ver-trouwen’ in de afgelopen weekhebben georganiseerd sprekenboekdelen! Innovatief onderne-merschap volop! Co- creatie ennieuwe verbindingen zijn de tref-woorden. En met Merkel weer ineen hoofdrol zal het Europees be-leid gecontinueerd worden. Een ge-weldige impuls is gegeven door deprovincie Gelderland door 250 mil-joen te investeren in de Gelderseeconomie.

Annemarie van den Berg: voorbijDe Nederlandse economie laathier en daar tekenen van stabilisa-tie zien. Wij verwachten in detweede helft van dit jaar een eindeaan de recessie.Maar van robuust economisch her-stel zal voorlopig nog geen sprakezijn. Omdat wij geen sterke econo-mische groei verwachten, voor-zien wij een verdere stijging vande werkloosheid, tot ver in 2014.In augustus nam het aantal trans-acties van bestaande woningenvoor de tweede achtereenvolgendemaand toe (zowel de basisreeks alsgecorrigeerd voor seizoensinvloe-den).Ook de woningprijzen stegen voorde tweede achtereenvolgendemaand. De transactiecijfers van delaatste maanden ondersteunen on-ze verwachting dat dit jaar een bo-dem in het aantal verkochte be-staande woningen gevondenwordt.

Theo Lemmen: VUTDaar waar we langer door moetenwerken, zou een VUTregeling insommige gevallen voor een oplos-sing kunnen zorgen voor de jeugd-werkloosheid. Door oudere mede-werkers met VUT te sturen, kun-nen jonge mensen (deels) hunplek overnemen en daarmee snijdthet mes aan twee kanten. Geen uit-kering voor de jongere, maar voorde oudere en de jongere doet erva-ring op en heeft een toekomst.

Michiel Smits: AkzoEMT (Energie, milieu en technolo-gie) is een van de pijlers van deArnhems economie. Veel gerenom-meerde partijen zijn in de Arn-hemse regio gevestigd, zoals Ten-net, Kema, Dekra, Akzo, Teijin enAlliander.De laatste tijd hebben diverse gro-te ondernemers zich weer voor delange termijn aan Arnhem verbon-den. Dekra heeft een kantoor ge-kocht van 9.000 m2 en laat daarbijeen moderne testfaciliteit van8.000 m2 bouwen, het nieuwehoofdkantoor van Tennet van20.000 m2 zal binnenkort opgele-verd worden. En ook Akzo heeftbesloten om een deel van het per-soneel in Arnhem te gaan concen-treren.

Hein van der Pasch: voorbodenDe provincie kwam eerder dezemaand, na de voorbereiding metandere organisaties, tot een investe-ringsimpuls van 250 miljoen euro.Het is wel effe wennen met ditnieuwe groeimodel. Voor blijven-de effecten is ook de participatienodig van bedrijven en anderemaatschappelijke organisaties diezich binden aan gemeenschappelij-ke doelen. Eerder bleek dat al goedte werken bij regionale projectenvoor economische groei en innova-tie, zoals Gelderland Valoriseert.Misschien kunnen overheden enpolitieke partijen ook iets met ditmodel.

Panel eens met Klaas KnotHenk Dekker

Bart van Meer

Michiel Smits

Hein van de Pasch

Jan Jonker

Henk Berg

Annemarie van den Berg

Roy Tillman

Ed Velthuis

Eline Koers

Hanno Littink

Esther-Mirjam Sent

Jan Blokland

Theo Lemmen

Ronald Migo

GuidoDierick

Guido Dierick van NXP: ‘Trots op Solar Team Eindhoven en Novio Tech Campus Nijmegen.’ archieffoto Bert Beelen

6,6-6,6BarometerNaam BedrijfRoy Tillman Chemische bouwstoffen 6,8-7,0Henk Berg OSG 6,3-6,6Ronald Migo KvK 6,9-7,0Annemarie vd Berg Rabobank 5,5-5,8Theo Lemmen Ondernemerscafe 6,6-6,7Jan Blokland Cold Stores 6,5-6,0Michiel Smits DTZ Zadelhof -- - 8,0Hein van der Pasch Mercator Incubator 7,0-7.0Jan Jonker Health Valley 6,5-6,5Ed Velthuis VNO-NCW 6,5-6,5Hanno Littink Bax Advocaten 6,4-6,4Esther-Mirjam Sent Radboud Universiteit 5,5-6,0Henk Dekker Lindus 5,6-6,0Eline Koers Weeghel Doppenberg Kamps 6,5-6,5Bart van Meer Dirkzwager 6,0-6,0Guido Dierick NXP 8,0-8,0

In Nijmegen werd Novio TechCampus geopend en Akzo heeftbesloten een deel van het perso-neel in Arnhem te gaan concen-treren. En in de Liemers wordteen Duurzaamheids ExpertiseCentrum opgericht. Het panelziet de nodige lichtpuntjes.


geknipt | 15

Faillissement uitgesprokenACB Nederland Projecten bv teDoetinchem, curator mr. M.S. Eng-bers, Doetinchem.Intramid vof te Giesbeek, curatormr M.G.E. ter Hart, Arnhem.Stichting Zorgvilla Decor te Ede,curator mr. M.W. Riezebosch, Ede.Boiten Raadgevende IngenieursAmersfoort b.v. te Arnhem, hodnBoiten Raadgevende Ingenieurs,curator mr. A.O.C.A. van Schraven-dijk, Arnhem.R.W. Schoonhoven te Arnhem,hodn Schoonhoven Schoonmaak,curator mr. A.O.C.A. van Schraven-dijk, Arnhem.Chambesth bv te Zevenaar, hodnCreabies-Zevenaar, curator mr.C.L.P.J. Crombag, Velp.DIA Holding Bergh bv te ‘s-Hee-renberg, curator mr. J.C.A. Herstel,Doetinchem.Iwon Benelux BV te ‘s-Heeren-berg, curator mr. J.C.A. Herstel,Doetinchem.BBD International bv te Doetin-

chem, curator mr. M. Hissink, Doe-tinchem.Rechtspraktijk Drs Oosterbaan bvte Arnhem, hodn Oosterbaan Juris-ten; Legal Assist, curator mr. H.J.D.ter Waarbeek, Velp.D&I Yarzada vof te Wageningen,curator mr.drs. C.J. Tijman, Ede.IP Groothandel bv, Intertop Pro-ducts bv te Arnhem, hodn Inter-top Groothandel, curator mr.C.A.M. Nijhuis, Arnhem.Mica’s Detachering bv te Doetin-chem, curator mr. B.H.M. Harbers,Doetinchem.Qinqo bv te Arnhem, curator mr.W.W. Korteweg, Arnhem.Red Willow Racing bv te Wester-voort, curator mr. R.J. Borghans,Arnhem.Rosandeberg Holding bv te Ooster-beek, curator mr. R. Vierhout, Nij-kerk.Knippenborg Exploitatie bv enKnippenborg Beheer Lichtenvoor-de bv te Lichtenvoorde, curatormr. C.B. Geurink, Doetinchem.

Nekon Projectmanagement bv teGaanderen, curator mr. T.R.M.Welling, Doetinchem.Bouwbedrijf EBU Doetinchem bvte Doetinchem, hodn EBU Hout-producten, curator mr. J.C.A. Her-stel, Doetinchem.A.J. Prins te Arnhem, hodn PrinsTotaal Tuinen, curator mr. C.L.P.J.Crombag, Velp.Jongeren Gemak bv te Doetin-chem, curator mr. B.H.M. Harbers,Doetinchem.Road Repair bv te Zelhem, hodnRoad Repair Europe; Road RepairPartner, curator mr. R.W.J.M.Schuurman, Doetinchem.

Vereenvoudigd afgewikkeld faillisse-ment:Exploitatiemij. Martin Lammertsbv te Doetinchem, hodn Lam-merts Groep.G. Gijsbertsen Risk Management& Insurance Cons bv te Arnhem.

Businessbeurs De LiemersDrie maal is scheepsrecht: B2B De Lie-mers bewijst dat het kan, een geslaag-de businessbeurs organiseren. Zekerdeze derde editie, weer in het Van derValk in Duiven. Als je de handenmaar uit de mouwen steekt, en datmet zijn állen doet.En dat deden de 6 Liemerse onderne-mersverenigingen afgelopen 1 oktobermet verve. Ze overtroffen er hetbezoekersaantal van vorig jaar (2.000)mee: er waren nu maar liefst 2.300 be-zoekers die naar de 124 stands van Lie-merse ondernemers kwamen kijken.De hoofdsponsor Rabobank was danook uiterst tevreden met de aanpak.Op naar de vierde editie!www.b2bdeliemers.nl

AchterhoekBIZ borrelOp dinsdag 24 september was Uitspan-ning ‘t Peeske in Beek het decor vande zevende AchterhoekBIZ borrel. Tij-dens deze netwerkbijeenkomst luister-den de aanwezigen geboeid naar hetverhaal van gastspreekster ClémenceRoss, bekend van haar vele functies inde politiek, sport en gezondheids-branche. In haar toespraak ging Clé-mence Ross in op haar passie voor desport en de overeenkomsten metsport en het bedrijfsleven.Ze benadrukte haar wil om onderne-mers vooruit te helpen met haar uitge-breide nationale en internationale net-werk. „Wanneer je werk ziet als bij-zaak en niet als hoofdzaak omdat hetmoet, dan doe je je werk met passieen beleving. Dit maakt dat je veel pro-ductiever en succesvoller bent. Ik vindhet leuk om te luisteren naar de passievan ondernemers, sta altijd open voorinnovatieve ideeën en zet graag mijnnetwerk in.Ondernemers kunnen me vragen op-nieuw naar hun businessmodel te kij-ken en daarnaast verbind ik mensenaan elkaar. Want door elkaar te hel-pen en samen te werken, bereik jemeer. Het gaat om kansen creëren,economische groei stimuleren en am-bities realiseren. En daarin verschilt dezakenwereld niet veel van de sport.”Op initiatief van Buro Achterhoek enondernemersmagazine Achterhoek-BIZ treffen Achterhoekse onderne-mers elkaar één keer per kwartaal opeen inspirerende, fraaie locatie in deAchterhoek. De netwerkbijeenkom-sten zijn gratis bij te wonen. Naast in-

spirerende gastsprekers nodigt de am-biance altijd uit voor een gezellig endoelmatig netwerkmoment onderhet genot van een hapje en een drank-je. De volgende AchterhoekBIZ borrelvindt plaats op 11 december 2013 inde Roode Leeuw in Terborg. Ook hier-voor is weer een interessante gastspre-ker vastgelegd. Voor meer informatie:www.achterhoekbiz.nl

MKB en veiligheidMKB Montferland houdt 5 novemberin de brandweerkazerne in ‘s-Heeren-berg een netwerkbijeenkomst waarbijbrandveiligheid en brandpreventiecentraal staan. Leden kunnen dezeavond ook zelf aan de slag, zoals methet bedienen van de brandspuit ofhet knippen van een auto.www.mkbmontferland.nl

Deal met SamsungHet Haaksbergse bedrijf Leferink Do-cument Works en wereldspeler Sams-ung zijn een strategische samenwer-king aangegaan.Na de consumentenmarkt wil het Ko-reaanse elektronicaconcern de zakelij-ke markt versterken en schakelt daar-bij regionale partners in.

Leferink wordt die strategische part-ner voor de regio’s Noord- en OostNederland. Leferink biedt zakelijkeklanten en het onderwijs een uitge-breider aanbod multifunctionele prin-ters, audiovisuele oplossingen en tab-

lets.www.leferinkdocumentworks.nl

BBA Duiven investeertOndanks moeilijke tijden voor de sec-tor vertoont het bedrijf BBA in Dui-

ven een stijgende lijn in ontwikke-ling en assortiment. BBA is een tech-nische groothandel die zich specifiekricht op de mobiele recreatiebranche.Klanten van BBA zijn met name cara-van- en kampeerautobedrijven, cha-let- en stacaravanbouwers en wa-tersp0rtbedrijven. BBA heeft geenparticuliere verkoop aan het bedrijfin Duiven.

Overname door KvHVier jaar geleden werd BBA overgeno-men door de KvH Group van Ellenen Gert-Jan Kooistra. „Wjij presterentegendraads in onze branche”, zegt El-len Kooistra. „In de startfase zagenwe al direct nieuwe mogelijkheden.Die hebben we benut en dat werkt in-middels zijn vruchten af.”BBA heeft vooral geïnvesteerd in pro-ductontwikkeling en reparatiemoge-lijkheden, automatisering van hard-en software, uitgekiend en breed as-sortiment en een webshop voordealerbedrijven. BBA heeft voorts zesconsumentenwebsites:www.caravanencamperaccu.nl,www.caravanencamperboiler.nl,www.caravanencampernaviga-tie.nl, www.caravanencamperom-vormer.nl, www.caravanencamper-verwarming.nl en www.caravanen-camperwatersysteem.nl

OndernemerszondagDrie ondernemers hebben in Ruurloiets nieuws opgezet: de Ondernemers-zondag, Handelsonderneming ChielMeekes nam anderhalf jaar geleden aldit initiatief, maar inmiddels hebbenook Studio4Graphics en Lankotoyszich aangesloten. Elke derde zondagvan de maand wordt de Onderne-mersdag gehouden aan De Venter-kamp 8 in Ruurlo. Verkrijgbaar zijnverschillende producten, waaronderdiverse aanbiedingen.www.ondernemerszondag.nl

In PersoonMarijke Van kan heeft tijdens de Alge-mene Ledenvergadering op 5 oktoberin Eindhoven de voorzittershamervan Jong Management overgenomenvan scheidend voorzitter Marck Ha-gen. Van kan (1976) is merken mo-dellengemachtigde en partner vanAOMB, een juridisch adviesbureauop het gebied van intellectueel eigen-dom.

Faillissementen VNO-NCWZaterdag 26 oktober,Industriepark KleefseWaard, Westervoortse-dijk te Arnhem, tus-sen 10.00 en 16.00 uur.Voor de jeugd t/m 14jaar (en hun ouders)die nog een keuzemoet maken voor eenbepaalde opleiding.Het is de bedoeling de-ze jongeren enthou-siast te maken vooreen opleiding en be-roep in de bèta entechniek. De verschil-lende technische secto-ren worden op een uit-dagende en speelse ma-nier voor het voetlichtgebracht. Alle niveauskomen aan het licht;van praktijkschool toten met Universiteit.Info: www.techniek-dag.nl

Jong MKB Arn-hem-NijmegenDinsdag 5 november,Duduk, Koningstraat40 te Arnhem, aan-vang 19.30 uur.‘Senseo-avond’, inspi-rerende netwerkavondover spitsvondigheid,creativiteit en samen-werking. Aanmelden:www.jongmkbkan.nl

Ondernemer vanhet JaarVrijdag 8 november, ca-fé concertgebouw DeVereeniging, Keizer Ka-relplein te Nijmegen,vanaf 17.00 uur.Het OndernemerscaféNijmegen houdt in sa-menwerking met dag-blad De Gelderlanderen bijlage ‘de Onderne-mer’ de verkiezing vande Ondernemer van

het Jaar.Info: www.nijmeeg-sondernemerscafe.nl

Ondernemersso-ciëteit KANMaandag 11 november,restaurant De Huchtte Elst, vanaf 17.00 uur.Traditionele wijnproef-avond. Partners van dedeelnemers zijn dezekeer van harte wel-kom.Wie deze proeverij ver-zorgt is nog even eenverrassing.Aanmelden: www.on-dernemerssocieteit-kan.nl

AGENDA

De AchterhoekBizzborrel. foto Carlo Stevering

Businessbeurs De Liemers. foto PR

Door Jacob Schreuder

geknipt en geschorenTi f i f ti ? d d @ ld l d l

de Ondernemer Achterhoek

Documents

Transcript of de Ondernemer Achterhoek