De financiële gevolgen van verzuim en arbeidsongeschiktheid

Erik Hollander en Alfons Mulder

Advocaat en Registercasemanager

Vraag: hoeveel procent van de werkgevers weet niet hoeveel ziekteverzuim kost?

A 10 %

B 40 %

C 60 %

D 90%

Volgens onderzoek van Arboned heeft maar liefst 90% van de werkgevers geen idee van het kostenplaatje van ziekteverzuim.

Zichtbaar?

Besluiten UWV (bijv. WIA-beschikking)

Besluiten Belastingdienst (bijv. Whk-beschikking)

Onzichtbaar?

Alle financiële gevolgen

Volledige onderbouwing besluiten UWV en belastingdienst

Keuze eigenrisicodragerschap of publiek verzekeren

Andere besparingsmogelijkheden

Verzuim en arbeidsongeschiktheid

4

De wetgeving

4

• 2006 invoering WIA• Aantal arbeidsongeschiktheidsuitkeringen daalde

• 2010 evaluatie WIA• 55% van de WIA instroom komt voort uit de ZW• Minder dan 20% van de beroepsbevolking heeft flexibel contract• Weinig re-integratie door UWV en werkgevers en sociale achtergronden

De invoering van de wet BeZaVa

De wet BeZaVa

• Verantwoordelijk voor ex-werknemers met recht op Ziektewet-uitkering bij ziekte (excl. zwangerschap, orgaandonatie, no-riskpolis)• Oproepkrachten

• Tijdelijk dienstverband

• Ontslag

Nawerking ZW• Geen WW

• Geen nieuwe werkgever

• Binnen 28 dagen ziek

Ziektewet risico

Maatregelen

• Werkgevers

• Invoering ZW premiedifferentiatie en ZW ERD

• Tussenfase gedifferentieerde WGA-flexpremie

• Eindfase; WGA-vast en WGA-flex

• Afhankelijk van de loonsom klein-, middelgroot-, grote werkgever

• Werknemers

• Eerste jaarsbeoordeling van “zijn” arbeid naar gangbare arbeid

• < 35% arbeidsongeschikt = geen uitkering meer

Waarom belangrijk?

Ontstaan van de financiële verplichtingen ten aanzien van arbeidsongeschikte ex-werknemers

Wanneer checken?

Snel handelen: binnen 6 weken bezwaar maken anders te laat

Tijd winnen? formeel bezwaar maken

Te laat? Toch checken met name indien 80-100% arbeidsongeschikt

WIA Beschikking

- Brief aan werknemer

- Toelichting

- Arbeidskundige rapportage

Onzichtbaar?

- Bijlage Maatmanloon

- Medische rapportages

- Functionele Mogelijkheden Lijst (FML)

- CBBS rapporten

WIA Beschikking

Arbeidskundig oordeel

- Maatmanloon

- Restverdiencapaciteit

- Arbeidsongeschiktheidspercentage: (Maatmanloon – resterende verdiencapaciteit): Maatmanloon x 100%

Checken:

- Klopt de functie?

- Fulltime / parttime percentage?

- Arbeidsverleden? Gevolgde opleidingen?

WIA Beschikking

Voorbeeld:Maatmanloon: € 20,00 per uur

Restverdiencapaciteit: € 12,50 per uur

Arbeidsongeschiktheidspercentage?

€ 20 – € 12,5 / € 20 * 100% = 37,5 %

Maatmanloon: € 16,00 per uur?

€ 16 - € 12,5 / € 16 * 100% = 21,9 %

Geen WIA en geen financiële gevolgen!

WIA Beschikking

Schattingsbesluit arbeidsongeschiktheidswetten (artikel 4):

1.Het verzekeringsgeneeskundig onderzoek voldoet aan de volgende vereisten:

a. de gebruikte onderzoeksmethoden, argumentatie, bevindingen en conclusies van het verzekeringsgeneeskundig onderzoek worden schriftelijk vastgelegd;

b. een door een andere verzekeringsarts uitgevoerd verzekeringsgeneeskundig onderzoek zal tot dezelfde bevindingen en conclusies kunnen leiden;

c. de redeneringen en conclusies van het verzekeringsgeneeskundig onderzoek zijn vrij van innerlijke tegenspraak.

2.De vaststellingen en het onderzoek, bedoeld in artikel 3, geschieden aan de hand van algemeen aanvaarde verzekeringsgeneeskundige onderzoeksmethoden die gericht zijn op het kunnen vaststellen van ongeschiktheid tot werken als gevolg van ziekte, gebrek, zwangerschap of bevalling.

WIA Beschikking: medische beoordeling

In acht nemen verzekeringsgeneeskundige protocollen zoals:

- Rapportage verzekeringsgeneeskunde

- Duurbelastbaarheid in arbeid

- Beoordeling van de duurzaamheid van arbeidsbeperkingen

WIA Beschikking: medische beoordeling

Vaste rechtspraak Centrale Raad van Beroep:

“De verzekeringsarts dient zich een oordeel te vormen over de duurzaamheid van de arbeidsongeschiktheid in de zin van artikel 4 van de Wet WIA. Hierbij moet hij een inschatting maken van de herstelkansen, in de zin van een verbetering van de functionele mogelijkheden van de verzekerde. De inschatting van de verzekeringsarts van de kans op herstel in het eerste jaar na het ontstaan van het recht op uitkeringen in de periode daarna, dient te berusten op een concrete en deugdelijke afweging van de feiten en omstandigheden die bij de individuele verzekerde aan de orde zijn. Indien die inschatting berust op een (ingezette) medische behandeling, is een onderbouwing vereist die ziet op het mogelijke resultaat daarvan voor de individuele verzekerde.”

WIA Beschikking: medische beoordeling

Analyse Whk beschikking

• Kleine-, middel-, grote werkgever

• Uitkeringslasten?

• Bezwaar, opvragen gevalslijst

• Is de toewijzing juist?

6

De Whk beschikking

7

8

Financieel risico

• Premieloonsom € 3. 633.982,00

• ZW uitkering van € 29.299,52 leidt tot een premiepercentage van 1,4% en dus af te dragen aan de belasting € 50.875,75

9

Waarom relevante informatie?- No risk polis (artikel 29b ZW)

- Premiekorting (artikel 49 Wfsv)

Verplichting werknemer doorgeven status?2 maanden nadat de werkgever hierom verzoekt (artikel 38b ZW)

Verplichting arbodienst doorgeven status werkgever?Goed verdedigbaar gelet op uitspraak Rb NH 21 1 2015 (ECLI:NL:RBNHO:2015:203)

Tip: houd het ook zelf in de gaten en verzoek arbodienst en/of werknemer hierom!

Status ‘arbeidsgehandicapt’

Wat is het?

ZW-uitkering die ten gunste van werkgever wordt verrekend met loondoorbetaling

Om wie gaat het?

Onder meer arbeidsgehandicapten in de zin van de WIA

- Met WIA-uitkering (> 35% arbeidsongeschikt)

- Zonder WIA-uitkering (‘35-minners’)

No risk polis

> 35 % arbeidsongeschikt?

- Nieuwe dienstbetrekking bij eigen of nieuwe werkgever

- Voortgezette dienstbetrekking bij eigen werkgever

No risk polis (WIA-gevallen)

Nieuwe dienstbetrekking bij eigen of nieuwe werkgever

- Onderbreking

- Nieuw bedongen arbeid (niet dezelfde functie)

- Nieuwe arbeidsovereenkomst sluiten

- Beginnen in nieuwe functie bij aangaan nieuwe dienstbetrekking

No risk polis (WIA-gevallen)

Voortzetting dienstbetrekking bij eigen werkgever

- Nieuwe arbeidsovereenkomst voor passende arbeid?

- Geen onoverkomelijk probleem!

No risk polis

Nieuwe dienstbetrekking bij nieuwe werkgever zonder WIA

- Geen WIA maar wèl arbeidsongeschikt (‘35-minners’)

- Geen passende arbeid eigen werkgever

- Geen andere werkgever 11 weken voorafgaand aan einde wachttijd

- Binnen vijf jaar na einde wachttijd in dienst bij een nieuwe werkgever

No risk polis

Vragen / opmerkingen:

Is de oorzaak van de arbeidsongeschiktheid van belang bij opnieuw uitval?

Nee

Wat is de hoogte van de uitkering?

70 % max dagloon:

Maar verhoging mogelijk voor 1e jaar na 100%

Duur?

5 jaar

Maar verlenging mogelijk naar 10 jaar

No risk polis

Conclusie:

> 35 arbeidsongeschikt bij einde wachttijd:

- In dienst blijven werkgever is bij passende arbeid geen onoverkomelijk probleem

- Afspraken voor nieuw bedongen arbeid zijn mogelijk gelet op ‘no-risk’

‘35-minners’ bij einde wachttijd:

- Afspraken zijn riskant indien voortzetting of nieuwe dienstbetrekking bij eigen werkgever

- NB: bij hernieuwde uitval alsnog WIA-uitkering: maakt geen verschil en blijft riskant!

No risk polis

Tussen 13 en 78 weken ziekte

Maar: aanvraag tussen 3 en 68 weken!

Één keer mogelijk

Verklaring bedrijfsarts + behandelend medisch specialist

Geen RIV nodig

Verrekening met loondoorbetalingsverplichting

75% van max dagloon

Vervroegde IVA?

4

Duur?In beginsel 1 jaar

Hoogte?70% max dagloon

Preparatoir karakterGaat om herstellen tekortkomingen

en dus niet punitatief

Wat betekent dat oa?Na einde wachttijd kan geen loonsanctie meer worden gegeven! (artikel 25 lid 11 WIA)

Tip: check goed 1e AO-dag en einde wachttijd

Loonsanctie

Opties?

Bekorting of bezwaar

Termijn?

Bezwaar:binnen 6 weken

Wanneer opgelegd?

Stap 1: geen bevredigend resultaat (< 65% herplaatst)

Stap 2: onvoldoende re-integratie-inspanningen

Stap 3: geen deugdelijke grond

Loonsanctie: bezwaar

Advies arbodienst gevolgd?

Geen deugdelijke grond : wg is verantwoordelijk voor handelingen arbodienst

CRvB 17 augustus 2011 (ECLI:NL:CRVB:2011:BR5270)

Maar: UWV moet wel aantonen dat arbodienst onjuist advies heeft gegeven!

CRvB 25 maart 2015 (ECLI:NL:CRVB:2015:926):

“In de talrijke verzekeringsgeneeskundige rapporten die het Uwv vanaf het bezwaar van appellante tot in hoger beroep als onderbouwing heeft gegeven, is naar het oordeel van de Raad nog steeds geen toereikende motivering te vinden van de opvatting dat appellante is afgegaan op een onjuist advies van haar bedrijfsarts en om die reden eind augustus 2009 re-integratiekansen heeft gemist.”

Loonsanctie

“Voor de situatie waarin geen bevredigend resultaat is bereikt en het Uwv tot het oordeel is gekomen dat de werkgever bij zijn re-integratie-inspanningen in gebreke is gebleven, is in de Beleidsregels opgenomen dat het Uwv in de beslissing waarbij aan de werkgever een loonsanctie wordt opgelegd, wordt vermeld wat er schort aan de geleverde re-integratie-inspanningen, dat de werkgever dit moet herstellen en op welke wijze herstel kan plaatsvinden. Gelet op het belastende karakter van een loonsanctiebesluit zal het Uwvaannemelijk moeten maken dat de werkgever onvoldoende re-integratie-inspanningen heeft verricht en daarbij deugdelijk en concreet moeten motiveren waaruit de tekortkoming bestaat.”

CrvB 18 november 2009 (ECLI:NL:CRVB:2009:BK3717).

Loonsanctie

Onterechte loonsanctie?

UWV aansprakelijk voor schade:

- 70% max dagloon + werkgeverslasten + rente

- wel schadebeperkingsplicht (indien werknemer recht op WW of WIA)

Loonsanctie

• Werkgever is 10 jaar financieel verantwoordelijk

• Vanaf 2014 ook verantwoordelijk voor WGA-flex

• Vanaf 1 januari 2017 samenvoeging WGA-vast en WGA-flex

• Staartlasten vanaf 2017

• Premie vaststelling vanaf 2017

• Wie is verantwoordelijk voor de re-integratie?

WGA actualiteiten

10

• Kiezen wel/geen eigenrisicodrager Ziektewet en/of WGA

• Controleer beschikkingen van de belastingdienst en het UWV

• Breng werknemers met no-riskpolis in beeld

• Actieve regie op verzuim;• Verzuimbeleid en protocol

• Passende arbeid in beeld

• Financiering interventies

• Verkorte wachttijd IVA

• Aansturen bedrijfsarts

Schadelastbeheersing