1

ISSUE

Financial 2013 DE ACTIVITEITEN VAN HET DIA

Lezingen

© Ulli Lust

© Geoff Eley

© Nicole Colin

Lezingen

Reeks Poëtica met Master-

class voor studenten

Germanistiek

Reeks Poëtica is een samenwer-

kingsproject van het Duitsland Insti-

tuut Amsterdam, de Universiteit van

Amsterdam en het Genootschap Ne-

derland-Duitsland, waarin Duitstalige

auteurs van de meest uiteenlopende

genres voorgesteld worden. Centraal

in deze reeks staan de diverse vor-

men van literaire uiting. In 2013 von-

den volgende evenementen plaats

binnen deze reeks:

22 januari - Ulli Lust

Het lezen van beelden. Link

19 maart - Ingo Schulze

‘Tegen een marktconforme demo-

cratie – voor democratieconforme

markten’. Link

19 november - Katja Lange-Müller

De onspectaculaire ondergang van

West-Berlijn. Link

Zeithistorische Perspektiven

De reeks Zeithistorische Perspek-

tiven is gewijd aan actueel onderzoek

naar de nieuwste geschiedenis van

Duitsland en Europa. De initiatief-

nemers nodigen vier maal per jaar

een gerenommeerde buitenlandse

historicus uit, om zijn onderzoek in

een openbare lezing aan een Neder-

lands publiek te presenteren. i.s.m.

UvA Research Seminar Geschiedenis,

NIOD, GIA, GND.

In 2013 vonden volgende evenemen-

ten plaats binnen deze reeks:

21 februari - Geoff Eley

Empire, Ideology and the East.

Thoughts on Nazism's spatial imagi-

nary. Link

8 april - Werner Plumpe

Die Weltwirtschaftskrise der

Zwischenkriegszeit im Lichte der neu-

eren Forschung. Link

23 mei - Andreas Wirsching

Ist Wissen Macht? Europäische Glob-

alisierungsstrategien seit den

1980er Jahren. Link

10 oktober - Alon Confino

Nazi Germany, Representations of

The Past and the Holocaust. Link

2 december - Gerhard Hirschfeld

'Heimatfront' - Deutschland im Ersten

Weltkrieg. Link

Lezing: Deutschland

rechnet ab

12 februari - Adjiedj Bakas

Tijdens deze bijeenkomst gaf trend-

watcher Adjiedj Bakas zijn visie op de

kansen die de eurocrisis biedt en de

rol van Duitsland hierin. Verder ging

hij in op het verschil tussen Noord-

en Zuid-Europa in de crisis en de

problematiek met Griekenland, Span-

je en Italië. I.s.m. Trendoffice Bakas.

Link

Germanistiek-Lezing

25 april - Nicole Colin

Als men het snelle verval van het

boek als hoofdmedium aanschouwt,

hoe kan een universitair vak als Ger-

manistiek vandaag de dag nog

2

ISSUE

Financial 2013 DE ACTIVITEITEN VAN HET DIA

Lezingen

Norbert Frei (© duitslandweb)

Jürgen Habermas

(© dpa/picture-alliance)

standhouden? Biedt de literatuur

daadwerkelijk nog – zoals de filolo-

gen dat in de 19e eeuw met klem

beweerden – een universele toegang

tot een ander land?

Uitgaande van deze vraagstelling gaf

spreker prof. dr. Nicole Colin een

buitengewone kijk te bieden op het

schijnbaar bekende universum van

de Duitse taal en Cultuur. i.s.m. Illus-

tere School – UvA. Link

Boekpresentatie

Een toekomst voor Europa 23 oktober Ter gelegenheid van de uitreiking van

de Erasmusprijs aan de grote Duitse

filosoof Jürgen Habermas presen-

teerde Paul Schnabel recente artike-

len van hem over democratie en Eu-

ropa. Tannelie Blom ging in op het

werk van Jürgen Habermas en aan-

sluitend gingen Paul Schnabel en

Tannelie Blom onder leiding van Bea-

te Rössler in gesprek. I.s.m. Praemi-

um Erasmianum en Uitgeverij Boom.

Link

Reeks Amsterdam German

Studies Lecture - Hitler und die

Deutschen 17 december - Norbert Frei

Waar Adolf Hitler in de jaren vijftig in

Duitsland een Unperson was, een

'fascistisch beest', duikt de Führer

tegenwoordig ook op als karikaturale

figuur in youtube-filmpjes. Het beeld

van de persoon Hitler maakte een

interessante ontwikkeling door. De

Duitse historicus Frei vertelde hier-

over. I.s.m. Department Geschiede-

nis, Archeologie en Regiosstudies

(GARS) UvA. Link

Nationaal Congres Duits

(NCD) 8 en 9 maart

Op 8 en 9 maart 2013 vond voor de

twaalfde keer het Nationaal Congres

Duits in Lunteren plaats. Het vak

Duits stond op dit congres centraal,

en er was weer een groot aanbod van

workshops met uiteenlopende the-

ma's en een aansprekend cultureel

programma. I.s.m. Stichting NCD.

Link

Lezingen Conferenties en symposia

Das 20. Jahrhundert erzählen Zeiterfahrung und Zeitforschung im

geteilten Deutschland 15-17 januari

I.s.m. Universiteit Jena

Wiederholung/

Wiederholungsstrukturen

Interdisziplinäres

Graduiertenkolloquium mit

Konferenz 23-26 januari

Crisis and mobilization since

1789 22-24 februari

I.s.m. Universiteit Jena en Friedrich-

Ebert-Stifung

Alltag am Atlantikwall: Erfahrungen und Begegnungen

der Wehrmacht in Nord-Westeuropa 13-14 juni Sinds enkele jaren boomt het historisch onderzoek naar de soldaten van de

Wehrmacht. Daarbij staan met goede redenen de oorlogservaringen van geweld,

dood en genocide in het oosten van Europa centraal. We weten echter veel minder

over de alledaagse ervaringen en ontmoetingen van honderdduizenden Duitse sol-

daten in het westen en noorden van Europa. Deze workshop bracht onderzoekers uit

verschillende landen bijeen om lopend onderzoek naar het soldatenleven in de wes-

terse landen achter de Atlantikwall te bespreken. I.s.m. Thyssen-Stiftung. Link

3

ISSUE

Financial 2013 DE ACTIVITEITEN VAN HET DIA

Conferenties en Symposia

Op zoek naar een partnerschool

(© DIA)

© WDNG

"Europe's only superpower"

Duitse Europa- en Buitenland-

politiek

9 september

Met de Duitse verkiezingen voor de

deur nodigden het Duitsland Instituut

Amsterdam (DIA) en de Atlantische

Commissie belangstellenden uit voor

het seminar 'Europe’s Only Superpo-

wer'. Politici en wetenschappers uit

Nederland en Duitsland praatten op

9 september in het Haagse Nieuws-

poort over de grote thema’s van het

Duitse buitenlandse beleid, zoals de

leidende rol die Duitsland speelt in

het Europese financiële en economi-

sche beleid. Link

Workshop Werkgroep Neder-

lands-Duitse Geschiedenis

(WDMG)

26 en 27 september De internationale Werkgroep Duits-

Nederlandse Geschiedenis (WDNG),

opgericht in 2010, richt zich op trans-

fers, relaties en vergelijkingen tussen

Duitsland en Nederland in de lange

twintigste eeuw. De work-

shop 'Mittler, Vervlechting, Netwer-

ken' was de vijfde van de

WDNG. Link

Schoolpartnerschaps-

conferentie 28 en 29 november

Duitse docenten kijken verbaasd

naar de Nederlandse zesjescultuur.

Nederlanders vinden de Duitse om-

gangsvormen op school formeel.

Maar zet je zo’n veertig leraren uit

beide landen bij elkaar om schooluit-

wisselingen te organiseren,

dan valt vooral het gemak en de van-

zelfsprekendheid op waarmee ze

samenwerken. Dat is gebleken uit de

schoolpartnerschapsconferentie die

op 28 en 29 november 2013 plaats-

vond in Assen en werd georganiseerd

door het Duitsland Instituut Amster-

dam, het ministerie van Onderwijs

van Nedersaksen en het Europese

uitwisselingsplatform eTwinning. Link

Symposium Freundschaft

- Eine Geschichte des Vertrau-

ens met Ute Frevert 19 december Ute Frevert, directeur van het gere-

nommeerde Max Planck Institut für

Bildungsforschung, hield de ope-

ningslezing van een symposium over

vriendschap in Castrum Peregrini.

Wat zijn de bouwstenen van vriend-

schap en hoe verandert de rol van

vertrouwen in de huidige en de toe-

komstige maatschappij? I.s.m. Cas-

trum Peregrini. Link

Graduiertenkolleg

Het Graduiertenkolleg van het DIA

wordt financieel

ondersteund

door de Deut-

sche Akademi-

sche Austausch-

dienst (DAAD)

en richt zich

speciaal op pro-

movendi die

zich bezighou-

den met het

naoorlogse

Duitsland, met

de Nederlands-

Duitse betrek-

kingen en met

Duitsland in

Europa. De bijeenkomsten staan ook

open voor ande-re promovendi, MA-

studenten en senior-wetenschappers.

25 januari - Die soziale Marktwirt-

schaft und Europa

Met Werner Abelshauser (Bielefeld),

Erwin Dekker (EUR) en Martijn Lak

(EUR). Link

Ludwig Erhardt (© Stiftung Haus der Geschichte BRD)

4

ISSUE

Financial 2013 DE ACTIVITEITEN VAN HET DIA

Graduiertenkolleg

Graduiertenkolleg

‘Rechtsterrorismus’ (© DIA)

5 april - Rechtsterrorismus im Ver-

gleich

Met Armin Pfahl-Traughber (Brühl) en

Daan Weggemans (Leiden). Link

3 mei - Streitfeld Menschenrechte.

Aktivisten und Flüchtlinge in Ost und

West (1970-1989)

Met Anja Mihr (Utrecht), Henrik

Bispinck (Berlin) en Julia Klein-

schmidt (Göttingen, Fellow DIA). Link

24 mei - Indivitualität in der Mo-

derne, soziologische und historische

Perspektiven

Met Markus Schroer (Marburg) en

Moritz Föllmer (Amsterdam). Link

13 september - Die deutsch-

französischen Beziehungen, ein Mod-

ell für Europa?

Met o.a.: Dieter Heimböckel

(Luxemburg), Ulrich Pfeil (Metz),

Corine Defrance (Parijs), Heinz Sie-

burg, Joachim Umlauf (Parijs),

Katharina Garvert-Huijnen (DIA).

I.s.m. de Université du Luxembourg

en het Goethe-Institut Paris. Link

17 oktober - Germanistentag: Büch-

ner als Vermittler Met o.a. Klaus Gille

(Amsterdam & Leiden), Wolfgang

Herrlitz (Utrecht),Emile Wennekes

(Utrecht). Link

1 november - Zeitgenössisches Wis-

sen über den Holocaust (1941-1945)

Met Frank Bajohr (München), Bart

van der Boom (Leiden), Katja Happe

(Freiburg) en Moritz Föllmer

(Amsterdam). Link

11 november - Nationale, transnatio-

nale oder europäische Erinnerung?

Neue Perspektiven auf ein älteres

Thema.

Met Claus Leggewie (Essen), Ilse

Raaijmakers (Maastricht) en Aline

Sierp (Maastricht). Link

Films en Muziek

Duitse filmweek. Thema: Star-

ke Frauen in der deutschen

Filmgeschichte

9, 11 en 16 april

Vrouwen worden vaak het zwakke

geslacht genoemd, maar de 7e editie

van de Duitse Filmweek bewijsde

met de films Offroad, Barbara en Die

Entdeckung der Currywurst dat ster-

ke vrouwen wel degelijk 'hun man-

netje' staan.

De Duitse Filmweek op de Haagse

Hogeschool vindt jaarlijks plaats in

het kader van het project 'Zukunft

Deutschland' en wordt georganiseerd

door de Academy of European Stu-

dies & International Comunication

Management van de Haagse Hoge-

school, het Duitsland Instituut Am-

sterdam, en het Goethe-Institut Nie-

derlande. De filmweek wordt gespon-

sord door de Nederlands-Duitse Han-

delskamer en Deutsche Bahn. Link

Duits-Nederlands Nacht met Sven

Ratzke en Hannah Schygulla 5 mei

Voor het vierde jaar op rij vond op 5 mei de Duits-Nederlandse Nacht in het Bim-

huis plaats. Performer Sven Ratzke presenteerde een verrassende avond met

Duitse en Nederlandse artiesten met muziek in de hoofdrol. Dit jaar was de

grande dame van de Duitse cinema, Hanna Schygulla te gast.

De Duits-Nederlandse Nacht vindt plaats in samenwerking met het Duitsland

Instituut Amsterdam (DIA) en wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlands

-Duitse Handelskamer (DNHK), het Goethe-Institut Niederlande en het Amster-

dams 4 en 5 mei Comité. Met dank aan het LLoyd Hotel Amsterdam. Link

‘Starke Frauen’ (© US National

Archives)

5

ISSUE

Financial 2013 DE ACTIVITEITEN VAN HET DIA

Films en Muziek

Hanna Schygulla

(© dpa/picture alliance)

Interview met Hannah

Schygulla en filmvertoning

Lily Maleen

6 mei De grande dame van de Duitse film,

Hanna Schygulla, was mede op uitno-

diging van het Duitsland Instituut

Amsterdam op 6 mei te gast in Film-

museum EYE. In een interview vertel-

de zij onder andere over hoogtepun-

ten als 'Die Ehe von Maria Braun' en

'Falsche Bewegung' van Wim Wen-

ders en cameraman Robby Müller.

Na het interview werd de film 'Lili

Marleen' van Fassbinder getoond,

waarin Schygulla een belangrijke rol

speelt. I.s.m. Sven Ratzke, gespon-

sord door GIA en Duits-Nederlandse

Handelskamer (DNHK). Link

Reeks DEUTSCHES KINO

De filmreeks DEUTSCHES KINO staat

in het teken van bijzondere Duitse

speelfilms en documentaires.

Alle films zijn Engels ondertiteld.

I.s.m. Goethe Institut Amsterdam,

Het Ketelhuis en Filmhuis Lumen.

24 en 29 januari - Wir sitzen im

Sueden

Regisseur Priessner slaagt erin een

film over het integratiedebat te ma-

ken die aantoont dat het thema ge-

laagder en ingewikkelder is dan het

publieke debat vaak toelaat. Link

26 en 28 februari - Wintertochter

Winnaar van de Deutsche Filmpreis

2012 in de categorie Jonge Cinema.

Link

26 en 28 maart - This ain't California

Winnaar van de prijs voor de Beste

Documentaire op het filmfestival

in Cannes 2012. Link

23 en 25 april - I Phone You

Originele blik op de Berlijnse samen-

leving vanuit een Aziatisch perspec-

tief. Link

28 en 30 mei - Fenster zum Sommer

Genomineerd voor de Deutsche Film-

preis 2012. Link

25 en 27 juni - Oh Boy

Winnaar van de aanmoedigingsprijs

Neues Deutsches Kino 2012. Link

19 en 24 september - Die Räuberin

Een pakkend regiedebuut met een

scherp oog voor het duistere

landschap en de mensen die zich

erin bewegen. Genomineerd voor

de Förderpreis Deutscher Film 2013

voor Beste Regie. Link

24 en 29 oktober - Der Preis

Winnaar Bester Deutscher Film op

het Lubuskie Lato Filmowe 2011.

Link

21 en 16 november - Die Summe

meiner einzelnen Teile

Weingartners film is een ode aan de

natuur en rust, die ook vanwege

het mooie spel van acteur Peter Sch-

neider nog lang op het netvlies blijft

branden. Genomineerd voor de Deut-

sche Filmpreis 2012 voor

Beste Regie en Beste Acteur. Link

17 en 19 december - Bergfidel

Een ontroerende en bijzondere film

die zonder al te veel

commentaar een mooi beeld schetst

van deze bijzondere school. De docu-

mentaire won onder andere de Max-

Ophüls-Preis 2012. Link

Fenster zum Sommer (©Prokino)

Wintertochter (© Zorro Film)

6

ISSUE

Financial 2013 DE ACTIVITEITEN VAN HET DIA

Studiereizen

ROC Deltion College viert de Dag

van de Duitse taal (© DIA)

Docentenreis Leipzig en Dres-

den: Midden in Europa 13-17 maart

Tijdens deze studiereis werd kennis

opgedaan over de historische, econo-

mische, culturele en maatschappelij-

ke dimensies van Europa in een van

de meest centrale regio’s binnen de

EU: de regio rond Leipzig en Dresden.

Tegelijkertijd werd door de contact

met Duitse collega’s en experts, tij-

dens excursies en bezoeken aan mu-

sea, bedrijven en relevante

(onderzoeks)instellingen getoont hoe

men deze kennis kan vertalen naar

de onderwijspraktijk. Link

Studiereis Düsseldorf /

Master Duitslandstudies 11-12 december

Actiegroep Duits

Dag van de Duitse Taal, werk-

ontbijt 17 april met vertegenwoordigers uit het on-

derwijsveld en leden van de Contact-

groep Duitsland. I.s.m. Actiegroep

Duits. Link

2e Dag van de Duitse Taal

18 april

Scholen en bedrijven in heel Neder-

land hebben op 18 april 2013 voor

de tweede keer de Dag van de Duitse

taal gevierd.

Honderden scholieren gaven gehoor

aan de oproep van de Actiegroep

Duits om hun versie van het nummer

‘Einmal um die Welt’ van de Duitse

rapper Cro te filmen. Er waren gast-

lessen op scholen en een Duitstalige

poetry slam in het Amsterdamse Café

Brecht. Men kookte met Duitse top-

koks, droeg Duitse gedichten voor en

kon juridisch advies in het Duits in-

winnen. Nederlanders deelden via

Twitter hun Duitse lievelingswoorden

en muziek. Link

Jouw hit? Machmit!

Muziekactie 2013

Scholieren konden via facebook uit

vijf Duitstalige hits op hun favoriete

nummer stemmen. Met het winnen-

de liedje “Einmal um die Welt” van

Cro gingen ze vervolgens creatief aan

de slag, maakten eigen interpretaties

en stuurden leuke filmpjes in. I.s.m.

Actigroep Duits. Link

Kinderboekenmarkt in Den

Haag – Duitslandpaviljoen 13 oktober

I.s.m. Kinderboekenmarkt Den Haag

en Actiegroep Duits. Link

Sprookjesachtig Duits ‘Sprookjesachtig Duits’ wil kinderen

op de basisschool enthousiasmeren

voor de Duitse taal. Ook in 2013 war-

den rondom de Dag van de Duitse

taal in het hele land Duitstalige

sprookjes voorgelezen aan kinderen

op de basisschool en de buiten-

schoolse opvang. I.s.m. Actiegroep

Duits. Link

Sprookjesachtig Duits (©machmit)

Wintertochter (© Zorro Film)

7

ISSUE

Financial 2013 DE ACTIVITEITEN VAN HET DIA

Duitslanddesk Divers

Lancering studereninduitsland.nl

met (© DIA)

Launch website

studereninduitsland.nl

31 oktober

Duitslandcompetenties: het woord

bestáát, en betekent zoveel als: Duit-

se cultuur- en taalkennis, waaronder

kennis van verschillen in bedrijfscul-

tuur. De term viel een keer of drie bij

de lancering van de website Stude-

reninduitsland.nl in Den Haag. De

website van de Duitslanddesk van

het Duitsland Instituut Amsterdam

moet de drempel voor een studieperi-

ode in Duitsland verlagen. Studenten

en onderwijsmedewerkers vinden op

de site informatie over studiemoge-

lijkheden, beurzen en procedures.

Via ervaringsverhalen van andere

Duitslandgangers kunnen studenten

zich een beeld vormen van wat hen

te wachten staat als ze in Duitsland

gaan studeren. Link

Rapport

‘Vasthoudend Innoveren’ 4 februari

Deze studie over het Duitse weten-

schapslandschap en innovatiebeleid

is uitgevoerd door het Duitsland Insti-

tuut Amsterdam (DIA) in opdracht

van de AWT. Het is de eerste in een

nieuwe reeks landenstudies van de

AWT. Staatssecretaris Sander Dekker

(OCW), de Duitse ambassadeur Em-

mes en voorzitter Bernard Wientjes

van werkgeversorganisatie VNO-NCW

hebben het rapport in ontvangst ge-

nomen. Link

Wahlnacht

22 september

Ter gelegenheid van de bondsdag-

verkiezingen in Duitsland organiseer-

den het Duitsland Instituut Amster-

dam, Meines & Partners, BNR

Nieuwsradio, de Nederlands-Duitse

Handelskamer en de Duitse Ambas-

sade Den Haag een Wahlparty in

Sociëteit Nieuwspoort. Link

Nascholingsbijeenkomst do-

centen geschiedenis - val van

de Muur

10 october

I.s.m. UvA en HAN.

‘Die Angels’ (© Christiaan Krop)

Logo Wahlparty (© DIA)

Prijzen

Prijsuitreiking

RWE-scholierenproject

over Duurzaamheid 14 juni

I.s.m. RWE Stiftung.

Slam mit! Poeziewedstrijd

voor scholieren 18 april

Winnaar Wil Smeets uit

Roermond. I.s.m. met GIA en

Talenacademie Maastricht. Link

Hiphop battle 14 november

Winnaars Die Angels

(Valuascollege in Venlo). I.s.m.

met Duitse Ambassade Den

Haag en Amstelhouse Berlin.