Cursus

Wet- en regelgeving

onderdeel van het traject Verdere Versterking Examencommissies

Maastricht University

door Teelen Kennismanagement

18 en 19 april, 9 mei 2016

Irene Biemond en Marnie Wouters

18 en 19 april, 9 mei 2016 1

Programma

Introductie

Wet- en regelgeving & Verdere versterking

Positie van de toets- en examencommissie

18 en 19 april, 9 mei 2016 2

18 en 19 april, 9 mei 2016 3

Achtergrondmaterialen

Komen op een projectsite te staan:

Further Improvement – Report inspectorate

Further Improvement: A closer look – E-zine

Assessment frameworks for the higher education

accreditation system

En een heleboel Nederlandstalige documenten

http://edlab.nl/educational-

services/examination-committees/

18 en 19 april, 9 mei 2016 4

18 en 19 april, 9 mei 2016

Kennismaking

5

Opdracht: Wat doet u wel/niet?

Lees de lijst met activiteiten door en kruis aan of uw

examencommissie deze activiteiten wel of niet uitvoert.

18 en 19 april, 9 mei 2016 6

Even een onderzoekje…kerntaken

18 en 19 april, 9 mei 2016 7

Wet- en regelgeving & Verdere versterking

Wetgeving

Historie/achtergrond

Taken van examencommissies nu

Inspectierapportages, o.a. Verdere Versterking

Trends en toekomst

18 en 19 april, 9 mei 2016 8

18 en 19 april, 9 mei 2016 9

Sept. 2010 Wet Versterking Besturing *

Dec. 2013 Wet Versterking kwaliteitswaarborgen HO *

April 2014 Wet Technische Verbeteringen WHW *

Mrt. 2015 Inspectierapport Verdere Versterking *

Feb. 2016 Wet Versterking Bestuurskracht

Onderwijsinstellingen *

Wet- en regelgeving

* = zie ook verderop

Historie

Mei 2009 Boekhouder of wakend oog

Sept. 2010 Wet Versterking Besturing *

Jan. 2011 Nieuwe Accreditatiewet

Feb. 2011 Handreiking HBO-raad Geslaagd!

Mrt. 2012 Motie Beertema

Mei 2012 Advies hbo-raad: Vreemde ogen dwingen

Okt. 2013 Rapport Expertgroep BKE/SKE

Dec. 2013 Wet Versterking kwaliteitswaarborgen HO *

Jan. 2014 Rapport Beoordelen is mensenwerk

April 2014 Wet Technische Verbeteringen WHW *

10 18 en 19 april, 9 mei 2016

Historie

Sept. 2014 Toezichtkader Hoger Onderwijs en

Toezichtkader Accreditatiestelsel

Dec. 2014 Nieuwe beoordelingskaders accreditatie

Mrt. 2015 Inspectierapport Verdere Versterking *

Mei 2015 Handreiking examencommissies 2015

Aug. 2015 Advies Onderwijsraad Kwaliteit in het ho

Feb. 2016 Wet Versterking Bestuurskracht

Onderwijsinstellingen *

Mrt. 2016 Inspectierapport De kwaliteit van de

toetsing in het hoger onderwijs

11 18 en 19 april, 9 mei 2016

Wet versterking besturing (2010)

De examencommissie is het orgaan dat op objectieve en

deskundige wijze vaststelt of een student voldoet aan de

voorwaarden die de onderwijs- en examenregeling stelt ten

aanzien van kennis, inzicht en vaardigheden die nodig zijn

voor het verkrijgen van een graad.

Het instellingsbestuur draagt er zorg voor dat het

onafhankelijk en deskundig functioneren van de

examencommissie voldoende wordt gewaarborgd.

Het borgen van de kwaliteit van de tentamens en examens.

Het vaststellen van regels over de uitvoering van taken en

bevoegdheden

18 en 19 april, 9 mei 2016 12

Wet Versterking kwaliteitswaarborgen HO (2013)

Het gerealiseerde eindniveau en de wijze van

examinering vormen niet langer samen één

beoordelingscriterium, maar twee.

Personen met een managementfunctie die een

financiële verantwoordelijkheid dragen binnen de

instelling mogen geen zitting meer hebben in de

examencommissie.

In elke examencommissie moet een extern deskundige

zitting hebben.

18 en 19 april, 9 mei 2016 13

Wet Technische verbeteringen WHW (2014)

Het instellingsbestuur is verantwoordelijk voor

de praktische organisatie van tentamens en

examens.

De examencommissie heeft als taak/bevoegdheid

‘het borgen van de kwaliteit van de organisatie

en de procedures rondom tentamens en

examens’.

18 en 19 april, 9 mei 2016 14

Wet Versterking Bestuurskracht Onderwijs-

instellingen (2016)

Nog niet aangenomen door Eerste Kamer!

Positie opleidingscommissie dichter bij ex.cie

(toezicht op kwaliteit = belangrijkste taak)

De geldigheidsduur van met goed gevolg afgelegde

tentamens kan alleen worden beperkt wanneer het

getentamineerde aantoonbaar verouderd is.

In OER wordt de wijze waarop het onderwijs in de

betreffende opleiding wordt geëvalueerd opgenomen.

18 en 19 april, 9 mei 2016 15

Wettelijke taken examencommissies WHW

Uitreiken getuigschrift 7.11 lid 2

Vaststellen niveau student 7.12 lid 2

Borgen kwaliteit toetsen 7.12b lid 1a

Richtlijnen vaststellen 7.12b 1b/3

Vrijstellingen verlenen 7.12b lid 1d

Borgen kwaliteit organisatie toetsing 7.12b lid 1e

Optreden tegen fraude 7.12b lid 2

Verzoeken afhandelen 7.12b lid 4

Verslag uitbrengen 7.12b lid 5

Examinatoren aanwijzen 7.12c

18 en 19 april, 9 mei 2016 16

Taken examencommmissie die NIET wettelijk

zijn vastgelegd:

De examencommissie mag tentamens ongeldig verklaren.

De examencomissie mag een student een extra kans voor

een tentamen toekennen.

Advies Inspectie van het Onderwijs:

Regel in de OER dat de examencommissie tentamens

ongeldig mag verklaren.

Regel in de OER dat extra herkansingen door de

examencommissie kunnen worden toegekend.

18 en 19 april, 9 mei 2016 17

Inspectierapport Verdere Versterking (2015)

4 Thema’s:

Deskundigheid

Onafhankelijkheid

Transparantie

Adviseren en signaleren

18 en 19 april, 9 mei 2016 18

Deskundigheid – positieve ontwikkeling

Overgrote deel examencommissies heeft docentlid

Overgrote deel examinatoren/managers vindt dat

examencommissies deskundig opereren

Benoeming veelal op basis van deskundigheid

Consensus over wat deskundigheid inhoudt (vakinhoud,

toetsdeskundigheid, regelgeving, ervaring in opleiding,

(sociale vaardigheden, ethisch besef))

Inspectie onderstreept noodzaak deskundigheids-

bevordering: in wo 63% te weinig tijd/budget

Inspectie geeft met good pratices aanzet tot kennisdeling

18 en 19 april, 9 mei 2016 19

Onafhankelijkheid – verdient doordenking

Examinatoren/managers vinden dat examencommissies

onafhankelijk opereren

80% van examencommissies vindt dat ook

Vrijwel altijd benoemingen door bestuur

15% van examencommissies wordt niet gehoord bij

benoeming nieuw lid = in strijd met wet

Deelname managers afgenomen, soms (16%)

aanwezigheid management bij vergaderingen = risico

Ongeveer 40% heeft extern lid

Wisselend beeld van rol jaarverslag bij onafhankelijkheid.

18 en 19 april, 9 mei 2016 20

Transparantie – kan nog beter

79% heeft taken/bevoegheden uitgewerkt in reglement

De meeste examinatoren denken op de hoogte te zijn van

taken, bevoegdheden en werkwijze, maar dit blijkt bij

doorvragen niet altijd zo te zijn.

94% zegt dat studenten zijn geïnformeerd; 16% van de

studenten vindt de examencommissie transparant (wie in

excie, wat doen zij, uitleg besluitvorming onvoldoende).

Mandateringen komen vaak voor (64%) maar zijn vaak

niet beschreven.

Jaarverslagen zijn voor verbetering vatbaar (criteria:

volledigheid/gestructureerd; reflectie; vooruitblik).

18 en 19 april, 9 mei 2016 21

Adviseren en signaleren – consensus nodig

Geen wettelijke taak, wel voor de hand liggend.

Overgrote deel examencommissies vat de taak breed

op, maar geven verschillend invulling aan adviserende

en signalerende rol.

Actieve houding examencommissies wordt bij

onderzochte accreditatiebesluiten altijd positief

gewaardeerd.

Er is overleg met decaan (wo, 59%, vindt inspectie

weinig), >3x per jaar met (opleidings)management

(70%) en opleidingscommissie (42%).

18 en 19 april, 9 mei 2016 22

Aanbevelingen

Zorg gezamenlijk voor heldere, transparante

positionering van de examencommissie.

Expliciteer gezamenlijk de consequenties van de

onafhankelijkheid en deskundigheid van de

examencommissies binnen de eigen instellingscontext.

Volg als examencommissie (vanuit zelfanalyse) een eigen

ontwikkelingspad en voer de nog ontbrekende taken uit.

De besturen dienen de excies voldoende te faciliteren.

De instellingen dienen gezamenlijk te komen tot

kennisdeling en tot een heldere interpretatie van de

wetgeving.

18 en 19 april, 9 mei 2016 23

Trends en toekomst

Accreditatie:

Veel onduidelijkheid over toekomst accreditatiestelsel

(instellingsaccreditatie en/of opleidingsaccreditatie),

wordt vervolgd…

Afwachten hoe inspectierapport over toetsing standaard

4 (toetssysteem) gaat beïnvloeden

Examencommissies:

Oppakken aanbevelingen Verdere Versterking (inclusief

meer aandacht voor kerntaken)

Wetgeving: geen nieuwe examencommissiewetgeving in de

maak.

18 en 19 april, 9 mei 2016 24

Positie van de toets- en

examencommissie

Kwaliteitsdenken

Wat is borgen?

Kwaliteit leveren versus kwaliteit borgen:

verhouding examencommissie/toetscommissie

18 en 19 april, 9 mei 2016 25

Kwaliteitsdenken: PDCA-cyclus

26 18 en 19 april, 9 mei 2016

Kwaliteitsdenken: INK-model

27 18 en 19 april, 9 mei 2016

Bron: Instituut Nederlandse Kwaliteit (INK)

28

Borgen

Definitie:

Geheel van geplande en systematische acties, nodig

om in voldoende mate het vertrouwen te geven dat

een dienst voldoet en blijft voldoen aan de gestelde

kwaliteitseisen.

18 en 19 april, 9 mei 2016 29

Welke activiteiten (kunnen) horen bij borgen?

30 18 en 19 april, 9 mei 2016

Vier benaderingen bij borgen

18 en 19 april, 9 mei 2016 31

Borgen van

processen/

instrumenten

door bijv.

externe

validering

32 18 en 19 april, 9 mei 2016

18 en 19 april, 9 mei 2016 33

Toetskwaliteit

leveren

Toetskwaliteit

borgen

Adviseren

Aanwijzen

examinatoren

Examencommissie

Richtlijnen

opstellen

Controleren

naleven

procedures

Individuele

verzoeken

Management en lijn

Toetsbeleid

Toetsprogramma

Toetsen

Toetsanalyse

Cesuur

Beoordeling

Structureel overleg

toetsd

esku

nd

igen

Bedankt en veel succes!

Willen jullie nog even het evaluatieformulier

invullen?

Volg ons ook op twitter:

@goedetoetsen

34