SECTORFOTO 2015

INFORMATICA VOOR INFORMATICI

Cijfers en tendensen

2

SECTORFOTO - ADDENDUM

SECTOR ............................................................................................................................................................. 3

Sector in cijfers ................................................................................................................................. 3

EVOLUTIES IN DE SECTOR ........................................................................................................................... 10

Van Chief Information Officer naar Chief Integration Officer .......................................... 10

Een fusie van Business en IT ...................................................................................................... 10

Grote transformaties door digitaal darwinisme .................................................................... 11

40.000 IT'ers erbij in drie jaar in België .................................................................................. 12

Software- en hardware bedrijven komen technologisch steeds meer samen .............. 13

TOEKOMST VAN DE SECTOR ....................................................................................................................... 14

De IT Top 10 technologie trends voor 2016 .......................................................................... 14

Business Intelligence tools aangepast aan technologische evoluties .............................. 16

Cyber Security staat steeds hoger op de agenda van bestuurders. ................................. 16

Evolutie van mobiele apparaten en de connectiviteit van bedienden ............................ 17

OPLEIDINGEN ................................................................................................................................................. 19

Databanken ...................................................................................................................................... 19

Netwerken ........................................................................................................................................ 19

Webprogrammatie .......................................................................................................................... 19

Programmatie .................................................................................................................................. 19

Software engineering .................................................................................................................... 20

Besturingssystemen ...................................................................................................................... 20

Terminologie en technologie ...................................................................................................... 21

BIBLIOGRAFIE ................................................................................................................................................ 22

Wetenschappelijke bronnen ........................................................................................................ 22

Internet bronnen ............................................................................................................................ 22

Dagblad bronnen en magazines ................................................................................................. 23

3

SECTORFOTO - ADDENDUM

SECTOR

Sector in cijfers

De informaticasector bestaat uit 3.427 bedrijven en 45.932 bedienden. Deze sector kent een

continue expansie sinds 2009. In 2009 telde de sector nog 3.139 bedrijven en 39.790 bedienden.

De bedienden van de informaticasector behoren voor 92% tot het paritair comité 200.

Van de IT-bedrijven behoort 94% tot het APCB.

4

SECTORFOTO - ADDENDUM

Wat de geografische dekking betreft, zien we dat meer dan de helft van de bedrijven van de sector

in Vlaanderen ligt (62%). De rest van de bedrijven is verdeeld tussen Brussel (19%) en Wallonië

(19%). Een grote meerderheid van de bedrijven zijn KMO‟s (95%) .

We merken op dat het aandeel bedienden dat in Brussel hoofdstad werkt relatief hoger ligt dan het

aantal bedrijven dat daar zijn maatschappelijke zetel heeft.

5

SECTORFOTO - ADDENDUM

De informaticasector is een sector in expansie en hij bestaat vooral uit kleine en middelgrote

ondernemingen. De bedrijven met meer dan 50 werknemers zijn een minderheid. Deze bedrijven

vertegenwoordigen vandaag maar 5% van de informatica sector.

6

SECTORFOTO - ADDENDUM

Het profiel van de bedienden van de sector is als volgt: meer dan 80% van de bedienden zijn tussen

de 25 en 49 jaar oud.

77% van de bedienden in de informaticasector zijn mannen.

7

SECTORFOTO - ADDENDUM

Meer dan 88% van de bedienden in de informatica sector werkt in voltijds dienstverband.

Vrouwen blijven ondervertegenwoordigd tegenover andere dienstenbedrijven: 23% tegenover 44%.

Het aandeel van de werknemers in de IT die voltijds werken is aanzienlijk hoger (+8%) dan bij de

andere bedrijven.

8

SECTORFOTO - ADDENDUM

Lijst van 30 grootste bedrijven

9

SECTORFOTO - ADDENDUM

Lokalisatie van de bedienden en van de 30 grootste bedrijven in de sector

De informaticasector is groeiend. Elk jaar neemt het aantal bedienden dat er

werkt toe. In 5 jaar is het aantal bedienden van 39.790 naar 45.932 gegaan. Dit

is een stijging van 15%.

!

10

SECTORFOTO - ADDENDUM

EVOLUTIES IN DE SECTOR

Van Chief Information Officer naar Chief Integration Officer

Terwijl technologie de bestaande businessmodellen verandert en ook nieuwe doet ontstaan is de rol

van een CIO in een zeer snel tempo aan het evolueren, met als belangrijkste kenmerk integratie.

Steeds meer moet de CIO nieuwe (opdringerige) technologieën in balans brengen met de

toekomstige behoeften van de operationele realiteit.

CIO‟s bekijken hun verantwoordelijkheden best door een bedrijfswijde lens om ervoor te zorgen dat

kritische domeinen als digitale ontwikkelingen, data-analytics en de cloud geen overbodige,

conflicterende of compromitterende investeringen binnen afdelingen teweegbrengen.

In dit verschuivende landschap van kansen en uitdagingen kan de CIO meer dan enkel het

verbindende weefsel zijn, maar tegelijk ook de drijvende kracht achter onderlinge verbindende, IT-

gerelateerde initiatieven. Als ze deze rol niet opnemen zou het kunnen zijn dat ze nog slechts een

(ver)zorgende rol behouden, terwijl anderen binnen het bedrijf wél de uitdaging aangaan om een

strategische koers uit te stippelen naar een toekomst die opgebouwd is rond almaar verder

groeiende dienstverlenende technologieën1.

Dit om nog maar eens duidelijk te stellen dat IT, meer dan ooit het centraal element van de

strategie van de bedrijven blijft. Andere departementen dan IT, bijvoorbeeld marketing en verkoop,

verwachten veel van de IT-afdeling qua oplossingen op maat van hun afdeling, gericht op hun

samenwerking met het bedrijfsleven.

Een fusie van Business en IT

„It is time for a major transformation of IT. Companies need to focus on technology-enabled

innovation, instead of just on the commodity-saving potential of technology. The old IT department

will have to evolve from an „executional technology function‟ towards a „proactive strategic

innovation function‟. We should not just be concerned with „aligning business and IT‟, but that we

should be busy integrating IT into the business. The time has come for business and IT to fuse.‟ 2

(Peter Hinssen) 3

Peter Hinssen benadrukt hier vooral de nood voor bedrijven om zich nog meer te focussen op

innovatie die vooral technologisch geïnspireerd is, en dat de IT-afdeling zich zal moeten

ontwikkelen tot een meer proactieve en strategisch innovatieve afdeling. Het belangrijkste is dat

hierbij IT moet worden geïntegreerd in het bedrijfsleven, en er niet enkel louter op wordt

afgestemd.

1 http://d2mtr37y39tpbu.cloudfront.net/wp-content/uploads/2015/01/Tech-Trends-2015-FINAL_3.25.pdf

2 http://www.peterhinssen.com/books/business_it_fusion

3 Peter Hinssen is in Europa een van de meest vooraanstaande denkers over de impact van technologie op

onze samenleving. Hij legt de focus vooral op de consumer adoption van technologie, op de impact van de networked digital society, en op de afstemming tussen Business and IT. Hij werkt samen met organisaties op het gebied van IT Strategy, Transformation, Fusion en Coaching, zowel in Europe als in Noord Amerika.

11

SECTORFOTO - ADDENDUM

Grote transformaties door digitaal darwinisme

Bedrijven moeten zich snel aanpassen als ze het komende tijdperk van digitaal darwinisme4. willen

overleven. Een golf van baanbrekende technologieën overspoelt de markt steeds sneller, en

verandert op een ingrijpende wijze de manier waarop we communiceren, consumeren en op de

hoogte blijven van het reilen en zeilen in de wereld. Smartphones, wearables en het 'internet der

dingen' ... Naar schatting zijn er wereldwijd 14 miljard apparaten continu verbonden met het

internet5. En dit cijfer stijgt nog elke dag.

De digitale wereld zit in een stroomversnelling en digitale transformatie is hét modewoord anno

2016. De term 'modewoord' kan verwijzen naar een kortstondig proces tijdens een voorziene

tijdsspanne, dat perfect in het budget en de agenda past. Net hier knelt echter het schoentje.

Digitale transformatie is namelijk een permanent en duurzaam proces dat de komende jaren en

wellicht eeuwen steeds opnieuw aanpassing en bijstelling zal vereisen. Een grote

paradigmaverschuiving is aan de orde en bedrijven moeten hun fundamentele denkwijze

veranderen om deze evoluerende tijden bij te houden, want de verandering raast er als een trein

doorheen.

Bedrijven moeten de uitdagingen van de digitale technologieën nu aangaan, want de klok tikt. Deze

uitdagingen hebben net zozeer een invloed op de interne bedrijfsstructuren als op de algemene

maatschappij en levensstijl. De ondernemingen moeten voorbereid zijn op nieuwe technologieën en

veranderingen in het consumentengedrag en zich wapenen met strategische proactieve antwoorden

op alle bedrijfsniveaus.

Met andere woorden: de digitale revolutie vereist een digitale evolutie van de bedrijven.

In het proces blijken de volgende drie criteria dé vereisten voor de beheersing van de digitale

transformatie:

aanvaarding van de nieuwe digitale realiteit, vaak gecombineerd met een bijbehorende

mentaliteitswijziging van degenen die de beslissingen nemen.

bereidheid om te investeren en risico's te nemen,

de implementatie van het vereiste technologische kader.

Wat het meevoeren op de golf van digitale verandering betreft, zal getalm op lange termijn enkel

nadelig zijn en veel gevaarlijker blijken dan een kleine misstap nu en dan. Een eenvoudige analyse

toont namelijk dat digitale transformatie meer voordelen dan risico's inhoudt. De 'duurzame

brandstof' van de nieuwe economie (digitale gegevens) biedt ongelooflijk veel

4 Digitaal Darwinisme: we bevinden ons in een tijdperk waarin technologie en de samenleving sneller

evolueren dan bedrijven zich op een natuurlijke manier kunnen aanpassen. http://www.wired.com/insights/2014/04/digital-darwinism-disruptive-technology-changing-business-good/ 5 https://www.selligent.com/nl/blogs/inspiratie/klaar-voor-de-digitale-transformatie

12

SECTORFOTO - ADDENDUM

marketingmogelijkheden die pas nu begrepen en benut worden. Het gebruik van big data – in

combinatie met analytische technologieën voor de aanwending van op gegevens gebaseerde

klantinzichten voor efficiënte marketingcampagnes – staat nog in zijn kinderschoenen.

Steeds meer sectoren geven weliswaar blijk van het enorme potentieel dankzij massale

datahoeveelheden. In de gezondheidszorg maakt big data de vroegtijdige opsporing van

kankercellen mogelijk. In de financiële sector optimaliseert het de risicobeheersing. In de industrie

zijn gegevens de motor achter procesoptimalisering. En in de marketingsector opent dit de weg naar

een nieuw niveau van gepersonaliseerde klantbetrokkenheid.

Digitale transformatie is hoe dan ook al lang een digitale realiteit geworden. En deze evolutie kent

geen grenzen, ongeacht of bedrijven de touwtjes zelf in handen nemen of de controle aan iemand

anders overlaten. Uiteindelijk zijn er slechts twee opties: sta open voor de digitale transformatie

met al zijn voor- en nadelen of kijk toe hoe de markt en de klanten aan uw neus voorbijgaan terwijl

u achterover leunt en wacht tot alles voorbij is.

De conclusie is dat digitale transformatie een blijver is ... en dit is nog maar het begin6.

De digitalisering van onze economie creëert jobs en doet ook ondernemen. In Brussel werden de

voorbije drie jaar 156 ICT-start-ups gecreëerd, een aandeel van 25,5 procent in ons land. Als we dit

opentrekken naar technologiegelinkte (software-intensieve) start-ups stijgt het aandeel zelfs naar

een derde. Uit gegevens van technologiecentrum Sirris, gelinkt aan Agoria, blijkt dat in Brussel

vooral start-ups worden opgericht rond advertenties, financiën, HR, mobiliteit en media. De

meerderheid (63%) specialiseert zich in B2B-toepassingen. Bijna vier op de tien (37%) gaat ook voor

consumentgerichte toepassingen en dat is een stuk hoger dan in de rest van het land (28%)7.

40.000 IT'ers erbij in drie jaar in België

In een snel digitaliserende wereld zijn steeds meer Europeanen tewerkgesteld als IT'er. Ongeveer 8

miljoen Europeanen waren in 2014 werkzaam in de sector, een miljoen meer dan drie jaar geleden.

Dat blijkt uit cijfers van Eurostat. Op 100 werkende Europeanen zijn er bijna vier die als IT'er aan

de slag zijn.

België is een van de landen die het aantal IT-jobs in die drie jaar snel zag aangroeien, van 160.000

naar 200.000. 4,4 procent van de werkende Belgen is actief als informaticaspecialist, waarmee we

het beter doen dan het Europese gemiddelde. De Europese IT-jobs blijken vooral geconcentreerd in

Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, die samen bijna de helft van de IT-jobs voor hun

rekening nemen.

De IT'ers die in ons land aan de slag zijn, blijken bijzonder hooggeschoold. Na Spanje is België het

land met het hoogste percentage IT'ers dat een universitair diploma heeft (72,9%). Maar het

informaticavolkje blijkt weinig divers: iets minder dan één op de vijf IT'ers is een vrouw.

6 https://www.selligent.com/nl/blogs/inspiratie/klaar-voor-de-digitale-transformatie

7 http://agoria.be/www.wsc/rep/prg/ApplContent?SessionLID=1&vUserID=999999&ENewsID=107264

13

SECTORFOTO - ADDENDUM

Bovendien betekent de aangroei van het aantal IT-jobs niet dat de bedrijven uit de nood zijn. In ons

land geven 46 procent van de bedrijven aan dat ze vacatures hebben openstaan die moeilijk in te

vullen waren en waar IT-vaardigheden bij nodig waren8.

Software- en hardware bedrijven komen technologisch steeds meer

samen

Agoria is voorzichtig positief over de recente fusie-intentie van de Vlaamse strategische

onderzoekscentra iMinds en Imec. Inhoudelijk is de technologische industrie er zeker grote

voorstander van om beide organisaties veel nauwer samen te laten werken. “Maar de eventuele fusie

mag er niet toe leiden dat de unieke positie die iMinds had opgebouwd in het Vlaamse

innovatielandschap verloren gaat,” zegt Wilson De Pril, directeur-generaal van Agoria Vlaanderen.

“Het moet integendeel de aanleiding zijn om het toepassingsgericht onderzoek van Imec beter te

laten aansluiten op de sterktes van de Vlaamse industrie, zonder natuurlijk de internationale

reputatie van Imec te verzwakken.”

iMinds is uitgegroeid tot hét samenwerkingsplatform voor de Vlaamse industrie en universiteiten

rond software-innovatie. Imec is vooral gericht op de onderzoeksagenda van de grote internationale

spelers, hoewel er inspanningen zijn gebeurd om aansluiting te vinden bij de Vlaamse bedrijven. “Er

moeten in elk geval sluitende garanties komen dat de fusieorganisatie effectief ook een meerwaarde

oplevert voor onze Vlaamse technologiebedrijven,” vindt De Pril. iMinds heeft een sterke reputatie

opgebouwd van samenwerking met de innovatieve Vlaamse ICT-bedrijven en ook een sterke

startupwerking uitgebouwd. “Imec zou deze manier van intens samenwerken moeten durven

overnemen voor zijn toepassingsgerichte onderzoeksprogramma‟s. De combinatie van krachten via

een fusie moet een kennis-hefboom realiseren voor onze bedrijven,” zegt De Pril.

Vandaag werken iMinds en Imec vooral naast elkaar. Doordat software (iMinds) en hardware (Imec)

steeds meer technologisch samenkomen, is het logisch dat de twee strategische onderzoekscentra

de banden aanhalen. Maar ook samenwerking op programmabasis met bijvoorbeeld Flanders Make,

het strategisch onderzoekscentrum voor de maakindustrie, is meer dan ooit noodzakelijk. De Pril

denkt daarbij bijvoorbeeld aan Internet of Things, big data of artificiële intelligentie. “We kunnen de

digitalisering van de Vlaamse maakindustrie op die manier een echte boost geven. Het is voor de

welvaart in Vlaanderen zeer belangrijk de trein van industrie 4.0 niet te missen9.”

8 http://www.tijd.be/nieuws/archief/40_000_IT_ers_erbij_in_drie_jaar.9723455-1615.art

9 http://www.agoria.be/nl/Agoria-Samengaan-iMinds-en-Imec-moet-Vlaamse-industrie-versterken

14

SECTORFOTO - ADDENDUM

TOEKOMST VAN DE SECTOR

De IT Top 10 technologie trends voor 2016

De trends 10,11

1. The Device Mesh

Er is steeds meer sprake van een device mesh, oftewel een brei van allerlei verschillende end-points,

die gebruikers inzetten om met elkaar, bedrijven en overheden te communiceren. Deze brei zal de

komende jaren alleen maar toenemen door de verdere ontwikkeling en adoptie van wearables en de

groei van the Internet of Things. Des te meer data deze sensoren verzamelen, des te slimmer

kunnen de systemen zijn die hen aansturen. Data van sensornetwerken worden momenteel nog

vaak geïsoleerd opgeslagen, maar ook dit gaat veranderen. Data van verschillende end points zullen

steeds vaker gecombineerd worden en dat leidt tot betere inzichten in gebruikspatronen en de

optimalisatie van diensten.

2. Ambient User Experience

Volgens Gartner zorgt de device mesh voor een nieuwe user experience. Gebruikers kunnen

naadloos switchen tussen devices en communicatiekanalen. De technologie zal steeds vaker op de

10

https://www.gartner.com/doc/3143618/top--strategic-technology-trends 11

https://www.lubbersdejong.nl/blog/de-10-belangrijkste-technologietrends-voor-2016/

15

SECTORFOTO - ADDENDUM

achtergrond draaien in een externe cloud, „onzichtbaar‟ voor de eindgebruiker. Bediening en

aansturing van diensten komt hierdoor steeds minder in handen van de eindgebruiker en dat biedt

grote kansen voor ISV‟s en enterprises.

3. 3D-printing Materials

Ook 3D-printing ontwikkelt zich . Gartner verwacht dat de kwaliteit van de 3D-printmaterialen snel

verbetert en dat er nieuwe materialen bijkomen. Daarbij zal het aantal sectoren dat 3D-printing

inzet toenemen. Denk aan de ruimtevaart, medische sector, automobielindustrie, energiesector en

het leger.

4. Information of Everything

Alles in de digital mesh produceert, gebruikt en verzendt informatie en bevat sensoren en

contextuele informatie. De Information of Everything richt zich met strategieën en technologieën op

deze toestroom aan gegevens om al deze verschillende databronnen te koppelen. Vooruitgang in

semantische tools als grafische databases en dataclassificatie en informatieanalysesystemen zullen

betekenis gaan geven aan de vaak chaotisch stortvloed van informatie.

5. Advanced Machine Learning

Naast het verzamelen van data zal technologie steeds meer gaan draaien om smart machines. Deep

neural nets (DNN‟s) maken het mogelijk voor hardware- en software-gebaseerde machines om

zelfstandig zaken in hun omgeving waar te nemen, deze te interpreteren en hiervan te leren.

Algoritmes en machines zullen hierdoor in toenemende mate de mens gaan vervangen als het gaat

om het verzamelen en analyseren van informatie.

6. Autonomous Agents and Things

Het bovenstaande Machine Learning zorgt ook voor de opkomst van een andere trend; steeds vaker

worden slimme machines ingezet die op een autonome manier werken en vaak veiliger en

efficiënter zijn dan wanneer mensen dit werk zouden doen. Denk hierbij aan robots, autonome

voertuigen en virtuele persoonlijke assistentes (VPA‟s).

7. Adaptive Security Architecture

De complexiteit van digitale bedrijvigheid en de op algoritmes gebaseerde economie maken

organisaties kwetsbaar voor hackers. De „hacker-industrie‟ groeit en security is dan ook voor veel

bedrijven een van de belangrijkste onderwerpen. Met systemen die voorzien zijn van adaptive

security architecture kan men op basis van predictieve modellen gebruikers, data en systemen beter

beschermen. Gartner stelt dat dit een end-to-end proces is: je beveiliging is net zo sterk als je

zwakste schakel.

8. Advanced System Architecture

Er vindt een groei in technologie plaats die het menselijke brein kan nabootsen. Methodes als deep

learning en neural networks zullen alleen maar vaker ingezet en verder doorontwikkeld worden. De

digitale mesh en slimme machines vereisen daarbij echter wel zeer zware en complexe computing

architecturen om een en ander daadwerkelijk levensvatbaar te maken voor organisaties.

9. Mesh App and Service Architecture

De Mesh App en Service Architecture maakt de levering van apps en diensten mogelijk naar een

flexibele en dynamische omgeving van de digital mesh. De architectuur zal de veranderende eisen

16

SECTORFOTO - ADDENDUM

van gebruikers dienen, en brengt de vele informatiebronnen, apparaten, apps, diensten en

microdiensten samen binnen één flexibele architectuur.

10. Internet of Things Architecture and Platforms

De internet of things is al enige jaren een populair buzzwoord, maar gaat volgens Gartner pas echt

waarde hebben als het ecosysteem eromheen verbetert. Gartner verwacht dat komend jaar de markt

een betere oplossing zal eisen, waarna aanbieders vanzelf volgen.

Bouwend op de kernwoorden in deze top 10 houdt Cevora de vinger aan de pols om zoveel

mogelijk tegemoet te komen aan de huidige en toekomstige noden van de IT-bedienden. Termen als

Internet of Things, Architecture, 3D en verschillende toepassingen rond Apps zijn al terug te vinden

in ons huidige aanbod en worden in 2016 verder uitgebouwd in nieuwe opleidingen.

Business Intelligence tools aangepast aan technologische evoluties

Business Intelligence (BI) bestaat al sinds jaren, maar bestond lange tijd enkel onder de vorm van

een weliswaar performante maar zware tool. Deze kon zonder problemen gebruikt worden door

managers, maar elke wijziging of toevoeging van gegevens moest worden gedaan door specialist

ontwikkelaars.

Doordat de technologische evoluties en de algemene interesse voor Big Data bleven groeien is er een

nieuwe tool verschenen waardoor de managers nu over een grotere autonomie beschikken.

Deze nieuwe tool biedt functies aan voor de extractie, het wijzigen, opladen en presenteren van

gegevens. Verder is ze ook nog in waarde gestegen door het aanbieden van platformen waarop men

kan samenwerken, en een cloud-omgeving die toelaat om gegevens op te slaan. Gebruikers kunnen

zo op een eenvoudige manier boordtabellen raadplegen via mobiele apparaten, en beschikken over

een up-to-date zicht op de gegevens. Voorbeelden van dergelijke tools zijn QlikSense en Power BI12

.

Cyber Security staat steeds hoger op de agenda van bestuurders.

Enkele cyber security trends voor 201613

.

In 2016 gaat men in de EU anders tegen beveiliging aankijken

De Europese richtlijnen voor netwerk- en informatiebeveiliging en de hervorming van de algemene

databeschermingsrichtlijn zullen beiden grote gevolgen hebben voor cyberstrategieën in 2016.

Bedrijven zullen een beveiliging moeten hebben die in lijn is met de huidige „state-of-the-art‟-

mogelijkheden. Dit alles vergroot op directieniveau het belang van een goede cybersecurity. 2016

wordt het jaar waarin bedrijven moeten gaan transformeren waar nodig.

Cybercrime zal zich verplaatsen naar de smartphone

12 http://global.qlik.com/fr/explore/products/sense & https://powerbi.microsoft.com/fr-fr/ 13

https://on2it.net/Cybersecurity+trends+in+2016

17

SECTORFOTO - ADDENDUM

Eind jaren negentig is het aantal bedreigingen geëxplodeerd, doordat criminelen aanhaakten bij de

groei in internetbankieren en online-winkelen. Op dit moment zien we qua mobiele

betaalmogelijkheden de grootste transformatie in tijden.

De afgelopen maanden hebben we nieuwe lekken gezien in Apple iOS, samen met de reeds

bestaande groei in het aantal Android-aanvallen. Zijn dit de eerste speldenprikjes voor de complexe

supply chain van mobiele betalingssystemen? Op dit moment is er nog erg weinig aandacht voor het

voorkomen van incidenten op mobiele telefoons, maar dat gaat in 2016 waarschijnlijk veranderen.

In 2016 wordt het aandeel opleidingen rond security in de IT verder uitgebouwd.

Evolutie van mobiele apparaten en de connectiviteit van bedienden

De groeiende beschikbaarheid van (draadloze) netwerken en de evolutie van mobiele apparaten

(tablets, smartphones,…) brengt ook een evolutie van het werken met zich mee.

De productiviteit van de gebruiker wordt verbeterd door

- de grotere beschikbaarheid van draadloze netwerken

- de evolutie van mobiele apparaten (tablets, smartphones)

- de beschikbaarheid van ERP, CRM of specifieke management software via mobiele

applicaties

Er is een specifieke nieuwe markt voor zakelijke/professionele toepassingen (zoals ERPs/CRMs

bijvoorbeeld) beschikbaar gesteld in één of meer specifieke mobiele toepassingen

De gebruikers hebben meer en meer nood aan permanente toegang tot hun gegevens, en tot de

anderen binnen hun werksituatie.

De mobiele toepassingen op tablets, smartphones zijn dus een oplossing.

Technologieën om dergelijke toepassingen te ontwikkelen zijn gevarieerd, bovenop de “native”

ontwikkeling (iOS, Windows Phone, Android), bestaan er ook al veel andere oplossingen14

..

De bediende uit de informaticasector speelt een steeds grotere rol als

expert, initiatiefnemer, facilitator en begeleider bij de vele

veranderingen die nu en in de nabije toekomst zullen plaatsvinden.

Bedrijven zullen hun IT‟ers meer en meer nodig hebben bij alle

veranderingen die op hen afkomen. Kennis op het vlak van security,

evoluerende robotisering en automatisatie zijn hiervoor van groot

belang.

14

http://www.forbes.com/sites/markfidelman/2012/05/16/how-mobile-is-rapidly-evolving-the-

world/#652f0eca6bed

2020

18

SECTORFOTO - ADDENDUM

19

SECTORFOTO - ADDENDUM

OPLEIDINGEN

Databanken

Databanken : theoretisch kader 273N

SQL 274N

Transact SQL 275N

Beheer Microsoft SQL server 2012 276N

Netwerken

Computernetwerken : theoretisch kader 361N

TCP/IP : theoretisch kader 362N

Netwerken onder Windows 2012 363N

Netwerken onder Linux 364N

Netwerk Security 365N

Webprogrammatie

ASP.NET 305N

XHTML 301N

Javascript 302N

XML 303N

AJAX 304N

PHP : basis 306NA

PHP : gevorderd 306NB

Drupal : basis 307NA

Drupal : gevorderd 307NB

Websecurity 308N

Programmatie

Objectgeoriënteerd programmeren : basis 279N

.NET : basis 280N

C#.NET : basis 281NA

C#.NET : gevorderd 281NB

VB.NET : basis 282NA

VB.NET : gevorderd 282NB

Webservices onder .NET 283N

Objective C 284N

iOS : basis 285N

Android : basis 286N

20

SECTORFOTO - ADDENDUM

Java : basis 287NA

Java : gevorderd 287NB

Java en Hibernate 288N

Java Enterprise Edition : basis 289N

JBoss 290N

Enterprise Java Beans 291N

Test Essentials 292N

Test Practice 293N

ADO.NET met XML en LINQ 294N

Java Database Connectivity 295N

Java Enterprise Edition en struts 296N

Software engineering

Spoedcursus Businessanalyse 311N

Business Process Modeling (BPM) 312N

BPMN Methode : basis 313NA

BPMN Methode : gevorderd 313NB

Architectuur met TOGAF en Archimate 314N

Informatiemodellering : theoretisch kader 315N

Inleiding tot Business Intelligence 316N

Master Data Management 317N

Big Data en Hadoop 318N

Data Mining 319N

Business Process Management Systemen 320N

Service Oriented Architecture (SOA) 321N

UML 322N

UML : gevalstudies 323N

UML : klassendiagrammen omzetten naar objectgeoriënteerde programma‟s 324N

Design Patterns 325N

Spoedcursus functionele analyse 924NA

Case functionele analyse 924NB

Besturingssystemen

Besturingssystemen : theoretisch kader 330N

Windows 8 - Deployment 332N

Windows 8 voor systeemverantwoordelijken 333N

Windows server 2012 334N

Windows Powershell 335N

Exchange Server 2013 336N

Internet Information Server 7.5 337N

21

SECTORFOTO - ADDENDUM

SharePoint Portal Server 2013 338N

Linux : basis 339N

Linux voor systeemverantwoordelijken : gevorderd 341N

Linux : samba server 342N

Werken met virtuele servers met behulp van VMware 343N

Introductie tot cloud computing 344N

Cloud Security 345N

Private Cloud met HyperV 346N

Citrix 347N

System Center Configuration Manager 925N

System Center Private Cloud 926N

Introductie Azure 927N

Terminologie en technologie

Digitaal Kompas : big data en de nieuwe digitale wereld 1266N

Digitaal Kompas : robotisering en automatisering 1267N

Digitaal Kompas : Internet of Things, de Cloud, augmented reality en AI 1268N

22

SECTORFOTO - ADDENDUM

BIBLIOGRAFIE

Wetenschappelijke bronnen

- DELOITTE UNIVERSITY PRESS, “Tech Trends 2014 – Inspiring Disruption”, 2014

Internet bronnen

- TECH TRENDS 2015 : the fusion of business and IT, http://d2mtr37y39tpbu.cloudfront.net/wp-content/uploads/2015/01/Tech-Trends-2015-

FINAL_3.25.pdf

(geconsulteerd op 22 januari 2016)

- BUSINESS & IT FUSION: Peter Hinssen, http://www.peterhinssen.com/books/business_it_fusion

(geconsulteerd op 19 januari 2016)

- DIGITALE TRANSFORMATIE, https://www.selligent.com/nl/blogs/inspiratie/klaar-voor-de-digitale-transformatie

(geconsulteerd op 25 januari 2016

- DIGITAL DARWINISM, http://www.wired.com/insights/2014/04/digital-darwinism-disruptive-technology-

changing-business-good

(geconsulteerd op 4 februari 2016)

- SOFTWARE-GELINKTE START-UPS IN BRUSSEL, Agoria http://agoria.be/www.wsc/rep/prg/ApplContent?SessionLID=1&vUserID=999999&ENews

ID=107264 (geconsulteerd op 20 februari 2016)

- 40.000 IT’ERS ERBIJ IN DRIE JAAR: De Tijd, http://www.tijd.be/nieuws/archief/40_000_IT_ers_erbij_in_drie_jaar.9723455-1615.art

(geconsulteerd op 26 januari 2016)

- SOFTWARE-EN HARDWARE BEDRIJVEN KOMEN STEEDS MEER SAMEN: Agoria, http://www.agoria.be/nl/Agoria-Samengaan-iMinds-en-Imec-moet-Vlaamse-industrie-

versterken

(geconsulteerd op 22 februari 2016)

- GARTNER’S 2015 HYPE CYCLE for Emerging Technologies Identifies the Computing Innovations That Organizations Should Monitor, http://www.gartner.com/newsroom/id/3114217

(geconsulteerd op 19 januari 2016)

- TOP 10 STRATEGIC TECHNOLOGY TRENDS FOR 2016: Gartner, http://www.forbes.com/sites/peterhigh/2015/10/06/gartner-top-10-strategic-

technology-trends-for-2016/

(geconsulteerd op 25 januari 2016)

23

SECTORFOTO - ADDENDUM

- 10 BELANGRIJKSTE TECHNOLOGIETRENDS VOOR 2016: Lubbers De Jong , https://www.lubbersdejong.nl/blog/de-10-belangrijkste-technologietrends-voor-2016/

- QLIKSENSE en POWER BI, http://global.qlik.com/fr/explore/products/sense

https://powerbi.microsoft.com/fr-fr/

(geconsulteerd op 25 januari 2016)

- CYBER SECURITY TRENDS IN 2016 volgens Palo Alto Networks, https://on2it.net/Cybersecurity+trends+in+2016

(geconsulteerd op 22 januari 2016)

- MOBILE DEVICES, http://www.forbes.com/sites/markfidelman/2012/05/16/how-mobile-is-rapidly-evolving-

the-world/#652f0eca6bed

(geconsulteerd op 2 februari 2016)

http://www.clickx.be

http://www.smartbiz.be

Dagblad bronnen en magazines

- CLICKX (maandblad)

- SMART BUSINESS – ICT jaarboek 2015-2016

- DATANEWS