BV-Nieuws 2016-1

32
Agenda Concreet Studiedagen Cursussen Opinie Mededelingen jaargang 2016 | februari, nummer 1 Betonakkoord = Bouwakkoord? 1 BV Nieuws

Transcript of BV-Nieuws 2016-1

Page 1: BV-Nieuws 2016-1

Agenda Concreet Studiedagen Cursussen Opinie Mededelingen

jaargang 2016 | februari, nummer 1

Betonakkoord = Bouwakkoord?

1

BV Nieuws

Page 2: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 12 BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 1

Betondag 6

INHOUD

Concreet 5

Betondag 6

Studiedagen 9

fi b 11

Cursussen 13

Mededelingen 23

Aangesloten organisaties 29

Agenda 31

6 11

26

Radartoren Neeltje Jans (foto: Peter Karsbergen)

Page 3: BV-Nieuws 2016-1

3

BV-NIEUWS2016

Op de noordelijke strekdam van de Noordlandhaven bij de Roompotsluis op Neeltje Jans is in opdracht van

Rijkswaterstaat een 118 meter hoge radartoren gebouwd. Deze radartoren kan schepen op de Steenbank,

een belangrijk ankergebied zo’n 40 kilometer uit de Zeeuwse kust, beter in beeld brengen door middel van

het doorzetten van haar signalen naar het SCC (Schelde Coördinatie Centrum) in Vlissingen. Vanuit de

Steenbank worden deze schepen vervolgens naar de havens aan de Schelde en Westerschelde geloodst. Een

toelichting op de bouwmethodiek van deze betonnen radartoren.

BESIX voltooit de hoogste nautische radartoren in Europa

Radartoren Neeltje Jans wint Betonprijs 2015 in de categorie Constructief Ontwerp

de radaroren een lift gebouwd, waardoor het onderhoudsper-soneel niet alle trappen naar boven hoeft te lopen.

WeersomstandighedenBESIX heeft bewust voor de methodiek van een klimbekisting gekozen om onafhankelijk van de weersomstandigheden te kunnen bouwen. Op de Neeltje Jans is men sterk afhankelijk van het weer dat binnen enkele uren drastisch kan wijzigen. In geval van een storm met windsnelheden boven de 7 Beaufort was men genoodzaakt het werk stil te leggen. Indien meteen met glijbekisting was gewerkt, dan had dat behoorlijk wat stagnaties opgeleverd. Door te werken met de klimbekisting kon men zich zonder permanent aanwezige kranen een weg

De nieuwe radartoren maakt deel uit van de Schelderadarketen (SRK), een keten van radarposten, die samen het scheepvaart-verkeer vanaf de Belgisch-Franse grens tot aan de Steenbank in beeld brengen. Dankzij de aanzienlijke hoogte van deze on-bemande nieuwe toren, kunnen schepen tot op 40 kilometer afstand in beeld worden gebracht. BESIX was verantwoordelijk voor ontwerp en uitvoering van de radartoren.

Hydraulische klimbekistingAan de hand van het ontwerp van Quist Wintermans Architec-ten uit Rotterdam heeft het studiebureau van de BESIX Group de technische opbouw bekeken en verder ontwikkeld. De funde-ring bestaat uit twee ringen van damwanden die in de dam van de Noordlandhaven zijn getrild. De buitenste ring heeft een dia-meter van 25 meter en bestaat uit een 2 meter dikke vloerplaat en een spankelder. De eerste 60 meter van de betonconstructie is namelijk voorzien van naspanning. Voor de aanleg van de fundering is er gestart met het bouwen van de eerste 9 meter van de toren, gestort in een vaste bekisting. De wand is hier zelfs gedeeltelijk 110 centimeter dik en de buitendiameter van de toren meet 5,90 meter. Vervolgens is de toren met behulp van een hydraulische klimbekisting verder opgebouwd in 28 fa-sen tot aan een hoogte van 100 meter. Na elke fase bewoog de kist 3,65 meter naar boven. Klimbekistingen worden tijdens de bouw stapsgewijs (hydraulisch) in verticale richting verplaatst. Bij elke volgende opstelling wordt de bekisting aan het verharde beton van de vorige stort bevestigd. De klimbekisting zelf bestaat uit een klimsteiger waarop de bekisting staat en die één geheel vormt met de steiger. De bekisting is met een rolwagen aan de klimsteiger bevestigd, waardoor deze horizontaal kan worden verplaatst om vervol-gens hydraulisch omhoog te worden verplaatst. De klimsteiger wordt met een klimschoen aan het reeds gestorte beton beves-tigd, waarna de bekisting wordt gemonteerd en aan de volgen-de stort wordt begonnen.

Vanaf een hoogte van 100 meter is weer met een traditionele bekisting gewerkt, omdat de toren vanaf dit punt opnieuw in di-ameter toeneemt (8,80 meter) ten behoeve van het techniekge-deelte. Bovenop het dak bevindt zich dan de uiteindelijke radar.

De toren beschikt over twee technische ruimtes, waar de ‘trans-ceiver’ en overige radarapparatuur staan opgesteld. Ook is er in

Foto: Peter Karsbergen

Page 4: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 14

naar boven banen. Alleen boven een hoogte van 100 meter tot aan de 118 meter was het noodzakelijk een kraan full time in te zetten vanwege het werken met een traditionele bekisting. Deze kraan was ook noodzakelijk om de wapening en het beton omhoog te brengen.

De bouw is volgens schema verlopen. Rond het voorjaar van 2014 werd er gestart met het intrillen van de damwanden om

vervolgens na de vakantie direct het eerste beton te kunnen storten.

Per fase van 3,65 meter kwam er 34 m³ beton aan te pas. Vanaf een hoogte van 60 tot 100 meter is de wand iets dunner uitge-voerd (40 centimeter) en voorzien van traditionele wapening. Dat vroeg per fase 25 m³ beton. Na de bouw van het betonnen casco had BESIX ook de coördinatieverplichting voor het plaat-sen van de radar zelf op het dak.

Foto: Peter Karsbergen

Foto: Patrick van Ierssel

De Betonprijs is een tweejaarlijkse prijs voor projecten waarin het materiaal beton op een bijzondere wijze is toe-gepast. Voor de Betonprijs 2015 zijn er 93 projecten inge-diend.In de categorie Constructief Ontwerp ging de eerste prijs naar Radartoren Neeltje Jans, Roompotsluis

Voor deze naald van beton met een hoogte van 115 meter is alles uit de kast gehaald om vervormingen aan de top van het project te beheersen t.b.v. de stabiliteit van de radar.Het zeer slanke project heeft tevens moeten voldoen aan hoge eisen met betrekking tot levensduur en referentie-klasse van 100 jaar.

Opdrachtgever: Rijkswaterstaat PPOArchitect: Quist Wintermans Architekten BVConstructeur: BESIX Engineering departmentAannemer: NV BESIX saAndere betrokkenen: Doka, Wolter en Dros, Mitsubishi, Grevelingen Beton, Hanse Staalbouw en Mammoet

Page 5: BV-Nieuws 2016-1

5

BV-NIEUWS2016

5

Concreet

Het bruist weer bij de Betonvereniging. Elke keer opnieuw ben ik posi-tief verrast door de enorme betrokkenheid van onze leden en diverse commissies, die zich met de vereniging bemoeien. Dat geeft bovendien veel leuke contacten. Dat bleek ook wel op de nieuwjaarsbijeenkomst die we hadden bij Zonnestraal in Hilversum. Daar kregen we boeiende informatie over de kwaliteit van beton in relatie tot duurzaamheid. De dag werd voorgezeten door de nieuwe directeur van Bouwend Neder-land, Fries Heinis.

Inmiddels worden er al weer voorbereidingen voor allerlei bijeenkomsten getroffen. Naast de opleidingen zijn daar de Constructeursdag in juni, de Funderingsdag in oktober en natuurlijk de Betondag in november. Het the-ma van de Betondag 2016 hebben we inmiddels bepaald: intelligent beton! Ik verwacht een enorme toestroom van sprekers die hieraan een bijdrage willen leveren. In aanloop naar het fi b-symposium in 2017, heeft er op 14 april een colloquium plaats in de Markthal in Rotterdam. In deze BV-Nieuws leest u hierover meer.

Op 9 februari is een ‘go’ gegeven aan de ontwikkeling van een betonakkoord; Green deal 2.0. Bij het zogenoem-de CEO ontbijt werd unaniem vóór gestemd om daarmee verder te gaan. Op zichzelf een heel positief signaal voor een sector die over het algemeen als conservatief wordt aangemerkt. Tegelijkertijd heeft ons bestuurslid Ronel Dielissen (Mebin) gewaarschuwd voor te hoog gespannen verwachtingen. Terecht denk ik! Het Neder-landse beton behoort al tot de meest duurzame ter wereld en dus is verder optimaliseren in duurzaamheid niet eenvoudig. Uit de zaal kwamen dan ook opmerkingen die te maken hadden met zowel de kosten die daarmee gemoeid zijn als ook voorzichtigheid ten aanzien van het nemen van risico’s met betrekking tot de levensduur van de constructies die wij bouwen.Naar mijn idee kun je in de sector inderdaad nog wel heel veel CO2 besparen, maar zou daarbij niet alleen de focus beton moeten zijn. Het gaat namelijk ook over de totstandkoming (transporten), het ontwerp en gebruik van gebouwen, etc. Misschien een suggestie om er een ‘bouwakkoord’ van te maken?

In deze BV-Nieuws treft u ook enkele artikelen over projecten die één van de betonprijzen hebben gewonnen. Volgens mij echte kost voor iedereen die zich met passie in onze sector beweegt!

Ik wens u veel leesplezier met de BV nieuws,

Hans MollDirecteur a.i. Betonvereniging

Page 6: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 16

Betondag

Ruimte voor de Waal Nijmegen is één van die maatregelen. De Waal maakt bij Nijmegen een scherpe bocht en vernauwt zich hier bovendien in de vorm van een fl essenhals. In 1993 en 1995 was goed zichtbaar dat de rivier daardoor bij hoogwater kan overstromen. Om de bewoners te beschermen tegen de kracht van het water, is de dijk bij Nijmegen-Lent 350 meter landin-waarts gelegd en is een 4 kilometer lange nevengeul gegraven. Deze nevengeul biedt bij hoogwater extra capaciteit voor de waterafvoer, zodat minder opstuwing optreedt. Door de ingreep daalt de waterstand bij hoogwater met maar liefst 34 centime-ter. De maatregelen betekenen voor Nijmegen een grote ruimte-lijke ingreep in het hart van de stad. Door het verleggen van de

Het klimaat verandert, waardoor rivieren steeds meer water te verwerken krijgen. Om overstromingen te

voorkomen geeft het Rijk op ruim 30 plaatsen in Nederland meer ruimte aan de rivieren. Deze maatregelen

langs de IJssel, Lek, Maas en Waal vormen samen het programma Ruimte voor de Rivier. Een uniek

programma waarin Rijkswaterstaat sámen met waterschappen, gemeenten en provincies zorgt voor de

veiligheid van vier miljoen Nederlanders.

Verlengde Waalbrug; brug gebouwd voor het water

dijk en het graven van een nevengeul is een langgerekt eiland in de Waal ontstaan, tussen de historische binnenstad op de zuid-oever en het nieuwe stadsdeel Waalsprong op de noordoever. Drie nieuwe bruggen verbinden het eiland met Nijmegen Noord. Het eiland en de nevengeul vormen samen een uniek rivierpark, dat zal worden ingericht met een mix van water en natuur, recre-atie en stedelijke activiteiten. Hieronder volgt een uiteenzetting over de bouw van de Verlengde Waalbrug; prijswinnaar van de Betonprijs 2015 in de categorie Bruggen en Viaducten.

Verlengde WaalbrugDe Verlengde Waalbrug in Nijmegen ligt in het verlengde van de

Page 7: BV-Nieuws 2016-1

BV-NIEUWS2016

7

Betondag

historische Waalbrug en vormt de hoofdverbinding van de stad Nijmegen met Lent en Arnhem. Voortvloeiend uit het thema “Ruimte voor de Rivier” is de Verlengde Waalbrug niet gebouwd voor het verkeer, maar voor het water. In plaats van het ver-keer over het water mogelijk te maken, maakt deze brug water onder het verkeer mogelijk. Deze omkering bepaalde mede het contrast tussen de bestaande Waalbrug en de Verlengde Waal-brug. De bovenzijde is sober vormgegeven om niet te concurre-ren met het beeldkarakter van de oude Waalbrug. De aandacht richt zich op de onderzijde vanwege de gebruikskwaliteit van het nieuwe gebied. De nieuwe brug is gebouwd om het water te faciliteren en heeft zodoende een door waterbeweging bepaald karakter. Het is een gestroomlijnde brug die gevormd lijkt door de krachten van het water met als uitvloeisel dubbelgekromde pijlers en hamerstukken.

De golvende dynamiek van de Verlengde Waalbrug is tevens de verbinding in vorm met de gebogen stalen spanten van de be-staande Waalbrug. De bestaande stalen boogbrug over de Waal sluit in zijn vorm en formaat aan op het grootschalige rivieren-landschap en de andere bruggen. De Verlengde Waalbrug is rij-dend over de N325 ondergeschikt aan het grote gebaar, met de beeldkwaliteit van de Verlengde Waalbrug vooral in de onder-constructie en de detaillering. De Nevengeul is kleinschaliger dan de Waalgeul en is met zijn nieuwe kade en uitloopgebieden intiemer van karakter. De Verlengde Waalbrug sluit in vormge-ving aan bij deze intieme sfeer.

De brug heeft een totale lengte van 280 meter en wordt onder-steund door twee landhoofden en drie tussensteunpunten. De massieve pijlers gaan over in een hol brugdek (kokerligger) dat

in langs- en dwarsrichting is voorgespannen. Het rijdek heeft een breedte van ruim 34 meter, met ruimte voor tweemaal twee rijstroken, stroken voor openbaar vervoer en twee voet- en fi etspaden.

De gestroomlijnde vorm van de brug is bereikt op een manier die past bij de 21ste eeuw. De brug is vertaald in een parametrisch computermodel dat de dubbelgekromde vormen geometrisch heeft geoptimaliseerd. In de uitwerking is bewust gekozen voor ter plekke gestort beton. Dit vanwege de eis voor een monolithi-sche, ongedilateerde verbinding van de brug. Om de 20.000m3 beton vorm te geven, is gebruik gemaakt van 12.000m2 dub-belgekromde bekisting.

De meervoudig gekromde betonvorm en de gewenste hoog-waardige oppervlaktekwaliteit hebben ertoe geleid dat een on-onderbroken bekisting voor het gehele werk is toegepast. De toepassing van een dergelijk grote, complexe en unieke bekis-ting, heeft laten zien dat deze bouwwijze met een goede digi-tale modellering en voorbereiding ook in de praktijk zeer goed realiseerbaar is. Samenspel tussen constructeur en aannemer heeft ook bij de uitvoering van de wapening gezorgd voor nieu-we grenzen buiten het traditionele denken.

Integratie van vorm en constructie vormde een bijzondere op-gave. Door benutting van de samenwerking tussen de ruimte-lijk gekromde buitenschil en de inwendige kokerliggers werden vorm en functie goed gecombineerd. De onregelmatige en niet repeterende vormgeving van de brug leverde een meer dan bij-zonder opgave bij de uitwerking van het constructief ontwerp. Daarbij vroegen het monolithisch karakter en de optredende

Page 8: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 18

vervormingen tijdens de verschillende uitvoeringsfasen bij-zondere aandacht. Een nauwe samenwerking tussen architect, constructeur en aannemer was hierbij van belang.

Betrokken partijenZwarts & Jansma Architecten is verantwoordelijk voor het ar-chitectonisch ontwerp van de Verlengde Waalbrug. Bouwcom-binatie i-Lent, bestaande uit Dura Vermeer Divisie Infra en Ploegam BV, realiseerde de afgelopen 2,5 jaar dit omvangrijke project in opdracht van Rijkswaterstaat en de Gemeente Nijme-gen. Witteveen+Bos was betrokken als constructeur.

Nijmegen omarmt de WaalHet project Ruimte voor de Waal is één van de projecten bij de rivier de Waal die ervoor zorgen dat het gezicht van Nijmegen de komende jaren ingrijpend verandert. Naast de dijkteruglegging bij Lent zijn ook de volgende projecten in dit gebied gerealiseerd; de aanleg van de stadsbrug De Oversteek, de ontwikkeling van centrumgebied Hof van Holland’ in Nijmegen-Noord, de trans-formatie van een industriegebied in Nijmegen-West tot woon-gebied Waalfront en een facelift van de Waalkade en omgeving. Deze projecten maken dat de rivier niet langer langs, maar door Nijmegen stroomt: ‘Nijmegen omarmt de Waal’.

De Betonprijs is een tweejaarlijkse prijs voor projecten waar-in het materiaal beton op een bijzondere wijze is toegepast. Voor de Betonprijs 2015 zijn er 93 projecten ingediend.In de categorie Bruggen & Viaducten ging de eerste prijs naar Verlengde Waalbrug, Nijmegen

Eigentijdse ingenieurskunst voor een rivier in beweging. Gezien de opdracht met ruimte geven aan de rivier is het adagium hier ook geweest voor water onder het verkeer in plaats van een brug met verkeer over het water. De constructie resulteerde hiermee in een speciaal ontwerp met drie dubbel-gekromde pijlers om het water een goede gestroomlijnde weg te geven zonder hindernis, welke een voorbeeld is voor het nieuwe Nederland om met water om te gaan. Het project scoort hoog op de toetsingscriteria.

Opdrachtgever: Gemeente NijmegenArchitect: ZJA Zwarts & Jansma ArchitectenConstructeur: Witteveen+Bos Raadgevende ingenieursAannemer: Bouwcombinatie i-Lent bestaande uit Dura Vermeer Divisie Infra BV en Ploegam BV.

10 BV-Nieuws | jaargang 2015 | februari, nummer 1 11

Cursussen

Nieuw!!! Cursus Wapenen in de praktijk; start 4 maart

Cursus voor tekenaars bij ingenieursbureaus, aannemers, overheid en prefab-betonindustrie.

Bij het wapeningsproces zijn verschillende partijen betrokken: ingenieursbureau, aannemer, wapeningscentrale en vlecht-bedrijf. Ook toeleveranciers van o.a. prefab onderdelen en in-stortvoorzieningen spelen een rol. Elke partij heeft zijn eigen ideeën en invulling van praktisch wapenen. In deze cursus bren-gen we deze ideeën bij elkaar en laten we met praktijkvoorbeel-den zien wat echt praktisch wapenen inhoudt. Bovendien wordt er door de cursisten veel geoefend. 2D of 3D: het resultaat moet 100% passend zijn!

Achtereenvolgens is er aandacht voor het tekening kunnen le-zen, detailleren van wapening, de achtergrond van dekking en milieuklassen, nieuwe betonstaalcoderingen, Eurocode 2 en in te storten voegprofielen. Ook wordt kennis aangereikt van teke-ning naar buigstaat, passing van de wapening in de betonvorm, denken in 3D (signaleren en oplossen van conflicten). Heel actueel zijn het toepassen van prefab wapening en het respec-teren van arbo-eisen. Tot slot staan we stil bij de belangrijke positie die de tekenaar/modelleur in het huidige bouwproces inneemt.

De cursus is bedoeld voor tekenaars bij ingenieursbureaus, aannemers, overheid en prefab-betonproducenten en bestaat uit 9 middag/avonden van zes lesuren. De lessen zijn twee-

wekelijks op woensdag en worden telkens afgesloten met een huiswerkopdracht. Deze opdracht wordt uiteraard de eerst-volgende les tot in detail behandeld. Interactie tussen docenten en cursisten wordt zoveel mogelijk gestimuleerd! Halverwege de cursus wordt een bezoek gebracht aan een wapenings-centrale. De cursus wordt afgesloten met een examenopdracht. Bij voldoende resultaat wordt een diploma verstrekt.

CursuscurriculumHet curriculum van de cursus is mede tot stand gekomen in een brainstormsessie die samen met Stumico werd georganiseerd. Aan deze brainstormsessie werd deelgenomen door experts van ingenieursbureaus, aannemers, prefab-betonfabrikanten en wapeningscentrales. Duidelijk werd dat een tekenaar/model-leur minimaal een afgeronde HBO-opleiding Bouwkunde of Civiele techniek nodig heeft om de communicatie met de con-structeur te kunnen voeren en met de 2D- dan wel 3D-software om te kunnen gaan. Ook duidelijk werd dat waar voorheen 1 constructeur verschillende tekenaars bezighield, vandaag de dag 1 tekenaar verschillende constructeurs aanstuurt!

scholz Scholz Benelux BV Nude 54 D T +31 (0)317 61 70 44 NL-6702 DN Wageningen T +32 (0)70 69 00 09

ww

w.s

chol

z-be

nelu

x.co

m

Pigmenten in elke vorm en verpakking

Poeder | Compact | Granulaat | Slurry

Kies voor kwaliteit en duurzaamheid met

pigmenten van Scholz Benelux BV

QUAN-2544-BV Nieuws 1-15_v3.indd 10 16-02-15 14:40

Page 9: BV-Nieuws 2016-1

9

BV-NIEUWS2016

Vexpan en het Platform Betononderhoud slaan de handen in-een om de kennis van betononderhoud van parkeergarages op een hoger peil te brengen. Samen organiseren zij op 16 maart in de Reehorst te Ede een startbijeenkomst over Duurzame Parkeergarages en vragen daarbij ook uw inbreng!

De afgelopen decennia zijn er in ons land enkele honderden par-keergarages gebouwd. Voor een succesvolle exploitatie waren eigenaren en exploitanten aanvankelijk vooral geïnteresseerd in zaken als ligging, routing, indeling, uitstraling en comfort. Vandaag de dag speelt ook de technische levensduur van par-keergarages een belangrijke rol. De komende jaren zal namelijk veel moeten worden geïnvesteerd in het onderhoud aan de be-tonnen draagconstructie en de renovatie van de vloeren.Dat begint met regelmatig inspecteren en vervolgens opstel-len van een MeerJarenOnderhoudsPlan (MJOP). Momenteel gebeurt dit laattijdig, niet planmatig, niet doelmatig en niet duurzaam. Vexpan en het Platform Betononderhoud slaan daarom de handen ineen om de kennis van betononderhoud op een hoger peil te brengen. Op een startbijeenkomst op 16 maart 2016 te Ede komt allereerst de problematiek aan de orde waarmee we de komende jaren te maken krijgen. Ver-volgens vertellen constructeurs, betononderhoudskundigen, betonreparateurs en leveranciers van coatings over hun er-varingen. Er wordt uitgelegd hoe eigenaren een MJOP kunnen opstellen en ingegaan op de materiaaleigenschappen van be-ton en reparatieproducten. Tot slot worden handvatten aan-gereikt waarmee bij nieuwe projecten eventuele toekomstige schade zoveel mogelijk kan worden beperkt.

Aan de deelnemers wordt gevraagd aan welke tools c.q. ken-nis zij behoefte hebben. Vervolgens zal deze kennis worden opgenomen in een handreiking die in een tweede bijeenkomst beschikbaar zal worden gesteld. Deze vervolgbijeenkomst zal naar verwachting in het voorjaar van 2017 plaatshebben.

Deelname aan de bijeenkomst op 16 maart kost u € 195 incl. BTW. Dit geld zal worden gebruikt om de handreiking samen te stellen.

Programma13.00 uur Ontvangst13.30 uur Welkom en opening dagvoorzitter Dick Stoelhorst (voorzitter College

van Deskundigen Betonreparatie)13.35 uur Uitleg doel project, startbijeenkomst en werk-

wijze Jitze Rinsma (Vexpan, projectleider)13.45 uur Schadevoorbeelden Peter Nuiten (voorzitter VBR/directeur Rendon

Onderhoudsgroep)14.15 uur Voorkomen van problemen met beton bij nieuwe

projecten en met vloeren bij bestaande projecten Niki Loonen (ABT)14.45 uur Overzicht, eigenschappen betonreparatie- en

coatingsystemen Jean-Claude de Maaijer (VLB)15.15 uur Pauze – inventariseren van vragen/casussen on-

der de deelnemers16.00 uur MJOP: wat houdt dat in en hoe doe je dat? Timo Kemerink op Schiphorst (parkeerbedrijf

gemeente Enschede)16.30 uur Verbindingen leggen na de presentaties en vragen

van deelnemers17.15 uur Afsluitende opmerkingen en conclusie; toelichting

op het vervolg17.30 uur Netwerken tijdens een borrel19.00 uur Sluiting

Meer informatie en aanmelden www.betonvereniging.nl

Ede, 16 maart, Studiemiddag Duurzame Parkeergarages

Studiedagen

10 BV-Nieuws | jaargang 2015 | februari, nummer 1 11

Cursussen

Nieuw!!! Cursus Wapenen in de praktijk; start 4 maart

Cursus voor tekenaars bij ingenieursbureaus, aannemers, overheid en prefab-betonindustrie.

Bij het wapeningsproces zijn verschillende partijen betrokken: ingenieursbureau, aannemer, wapeningscentrale en vlecht-bedrijf. Ook toeleveranciers van o.a. prefab onderdelen en in-stortvoorzieningen spelen een rol. Elke partij heeft zijn eigen ideeën en invulling van praktisch wapenen. In deze cursus bren-gen we deze ideeën bij elkaar en laten we met praktijkvoorbeel-den zien wat echt praktisch wapenen inhoudt. Bovendien wordt er door de cursisten veel geoefend. 2D of 3D: het resultaat moet 100% passend zijn!

Achtereenvolgens is er aandacht voor het tekening kunnen le-zen, detailleren van wapening, de achtergrond van dekking en milieuklassen, nieuwe betonstaalcoderingen, Eurocode 2 en in te storten voegprofielen. Ook wordt kennis aangereikt van teke-ning naar buigstaat, passing van de wapening in de betonvorm, denken in 3D (signaleren en oplossen van conflicten). Heel actueel zijn het toepassen van prefab wapening en het respec-teren van arbo-eisen. Tot slot staan we stil bij de belangrijke positie die de tekenaar/modelleur in het huidige bouwproces inneemt.

De cursus is bedoeld voor tekenaars bij ingenieursbureaus, aannemers, overheid en prefab-betonproducenten en bestaat uit 9 middag/avonden van zes lesuren. De lessen zijn twee-

wekelijks op woensdag en worden telkens afgesloten met een huiswerkopdracht. Deze opdracht wordt uiteraard de eerst-volgende les tot in detail behandeld. Interactie tussen docenten en cursisten wordt zoveel mogelijk gestimuleerd! Halverwege de cursus wordt een bezoek gebracht aan een wapenings-centrale. De cursus wordt afgesloten met een examenopdracht. Bij voldoende resultaat wordt een diploma verstrekt.

CursuscurriculumHet curriculum van de cursus is mede tot stand gekomen in een brainstormsessie die samen met Stumico werd georganiseerd. Aan deze brainstormsessie werd deelgenomen door experts van ingenieursbureaus, aannemers, prefab-betonfabrikanten en wapeningscentrales. Duidelijk werd dat een tekenaar/model-leur minimaal een afgeronde HBO-opleiding Bouwkunde of Civiele techniek nodig heeft om de communicatie met de con-structeur te kunnen voeren en met de 2D- dan wel 3D-software om te kunnen gaan. Ook duidelijk werd dat waar voorheen 1 constructeur verschillende tekenaars bezighield, vandaag de dag 1 tekenaar verschillende constructeurs aanstuurt!

scholz Scholz Benelux BV Nude 54 D T +31 (0)317 61 70 44 NL-6702 DN Wageningen T +32 (0)70 69 00 09

ww

w.s

chol

z-be

nelu

x.co

m

Pigmenten in elke vorm en verpakking

Poeder | Compact | Granulaat | Slurry

Kies voor kwaliteit en duurzaamheid met

pigmenten van Scholz Benelux BV

QUAN-2544-BV Nieuws 1-15_v3.indd 10 16-02-15 14:40

Page 10: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 110

Betondag

Thema De Betondag is naast een netwerkdag, ook dé dag voor ken-nisoverdracht in de (beton) Bouwwereld. De Betondag van vo-rig jaar is nog maar net achter de rug, maar we zijn al weer druk bezig met de voorbereiding van de Betondag 2016. Deze is op 17 november in de Doelen te Rotterdam en krijgt als thema “intelligent beton”.

ProgrammaBinnen het thema “intelligent beton” is er volop ruimte voor ontwikkelingen zoals zelfhelend beton, 3D printing en traceer-baar beton. Verder zorgen we natuurlijk weer voor een hoog-waardig kennisoverdrachtprogramma, met topsprekers. Hier-bij staat “het leren van elkaar” centraal en natuurlijk zijn er hiervoor ook weer de projectplaces met daarin een aantal van onze actuele topprojecten. Uiteraard blijft er aandacht voor het onderwijs met de Studieprijs en de stands van studenten.

TopdagDe Betondag 2016 wordt dus zeker weer een topdag. Natuur-lijk omdat u in 1 dag al uw relaties spreekt, maar ook omdat

het een dag is waarop we als betonsector samen verdieping zoeken en laten zien dat bouwen echt een feest van techniek kan zijn.

ExpositieDe exposanten op de Betonmarkt leveren een grote bijdrage aan het succes van de Betondag. We zijn er trots op dat de meeste exposanten al jarenlang op de Betondag staan. Op de Betondag 2015 waren net als in 2014 alle beschikbare stands uitverkocht. Op onze website vindt u de nieuwe fol-der voor exposanten, met hierin alle informatie over deelna-me aan de Betonmarkt. Heeft u hierover vragen, dan helpen wij u graag. Uw contactpersoon is Marjolein Humme, zij is te bereiken via [email protected] of via 0182-539 233.

Laatste nieuwsHet laatste nieuws over de Betondag vindt u op onze web-site: www.betondag.nl of via LinkedIn: Ons Beton Net-werk, Facebook: Betonvereniging en Betondag of Twitter: @Betonvereniging of #Betondag.

AankondigingBetondag 2016

Page 11: BV-Nieuws 2016-1

11

BV-NIEUWS2016

Preliminary Call for PapersInternationaal fi b symposium 2017 van 12 – 15 juni -in het MECC Maastricht.

Congres theme:Hich tech concrete: Where technology and engineering meet!

The Concrete Association (Betonvereniging) and the Belgian Concrete Group (Belgische Betongroepering) will be jointly orga-nising the annual fi b symposium in 2017. Besides the Concrete Association and the Concrete Group, Germany will also be repre-sented via the Aachen University (professor Josef Hegger).

The Scientifi c Committee of the International fi b symposium 2017 will be chaired by prof. Hugo Corres Peiretti (PHECOR Ingenieros Consultores) and co-chaired by prof. Dick Hordijk (Delft University), Prof. Luc Taerwe (Ghent University) and Prof. Josef Hegger (Aachen University).

The symposium topics are:Challenging building and infrastructure projects Innovative construction conceptsInnovative cementitious materials and concrete3D printingAssessment of existing structuresLife cycle analysisSustainabilityRobustness See level rise protectionConcrete in marine ecosystemsContainment structures of nuclear power plantsConcrete for nuclear waste storage Low cost concrete in developing countriesConcrete in tunnelsSelf-healing concreteUltra-high performance concreteFibre concretePrecast concrete Repair, strengthening and renovationModelling of concreteTesting methodsDesign guidelines and codesDesign of concrete structures for accidental loads (earthquake, fi re) Structural reliability Historic concrete

Abstracts should have a length between 200 – 300 words, must relate to the scope of the conference and need to be written in clear English. Authors of accepted abstracts will receive instructions on the preparation of full-length papers. All sub-mitted abstracts and papers will be fully peer-reviewed by the International Scientifi c Committee. Accepted papers will be published in the conference proceedings and authors will be re-quired to give an oral presentation at the event.

Please send you abstracts before September 1st, 2016 to info@fi bsymposium2017.comMore information on www.fi bsymposium2017.com

The International fi b symposium 2017is sponsored by:

In de aanloop naar het fi b symposium 2017 wordt er in samen-werking met de Belgische Betonvereniging een Colloquium ge-organiseerd. Tijdens dit Colloquium zal ook uitleg gegeven wor-den over de werkzaamheden van fi b internationaal. In België op 13 april en in Nederland op 14 april 2016. Op de volgende pagina vindt u het volledige programma.

Page 12: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 112

Betondag

About the colloquiumThe International Federation for Structural Concrete (fi b) is a pre-normative organization and shapes the practice and future codes for concrete structures. Netherlands delegates in fi b play an important role in this work. They infl uence the development and uptake of emerging trends and innovations in concrete con-struction. Hereby, structural concrete is not just a continuously evolving material. It also represents a remarkable development in design concepts and strategies, as well as a high tech mate-rial engineered to show ultra high performance, and to be self compacting, self healing, environmentally friendly, etc. In this respect, the work of fi b covers the whole life cycle of a concrete structure, from performance based design and construction, over durability and sustainability, to conservation (assessment, maintenance, strengthening) and dismantlement. This high tech concrete vision will be internationally presented and discussed during the upcoming fi b Symposium ‘High tech concrete: where technology and engineering meet’ in Maastricht, 12-15 June 2017, organized by the Dutch & Belgian Concrete Societies. In view of this unique event, which brings the concrete world to the Dutch-Belgian region, the fi b Netherlands Colloquium presents today’s trends and valuable contributions in fi b, and gives a sneak preview on the fi b Symposium 2017.

WHO SHOULD ATTEND• Practicing engineers and consultants• Contractors / builders / architects• Governmental agencies / offi cials /certifi cation bodies• Manufacturers of cement, admixtures, ready mix or precast

concrete, etc.• Academics and students

Programme13:00 Registration & coffee13:30 Welcome Ir. Hans Moll, director Betonvereniging13:35 About fi b and vision beyond the horizon fi b facilitates advancements of knowledge and techni-

cal developments in the fi eld of structural concrete. The drivers and vision within this international federation are presented.

Prof. Harald Müller, president of fi b, Karlsruhe Institute of Technology, Germany

14:05 Model Code 2010 for concrete structures World class research and innovations on concrete have

been gathered in the fi b Model Code 2010 (MC2010). This is about 20 years after the MC1990, which was ta-ken as a basis for the current Eurocode 2 ‘Design of Con-crete Structures’. Also MC2010 sets out the directions for the future.

Prof. Joost Walraven, fi b honorary president, Professor emeritus Delft University of Technology

14:50 Design and testing

fi b Netherlands Colloquium ‘High tech concrete: where technology and engineering meet’

14 April 2016 – Markthal, Rotterdam

Organized by the Belgian & Dutch Concrete Societies. This fi b Colloquium is held on 13 April 2016 in Brus-

sels. A mirror colloquium takes place in Rotterdam 14 April 2016.

Advances in structural concrete, also results in new ma-terial testing protocols.

In this context there is a growing collaboration between fi b and RILEM.

Ir. Johan Vyncke, president of RILEM, Belgian Building Research Institute

15:20 Coffee break16:00 Advances in concrete and structures: report from fi b

Task Groups During this session, a highlight is given of trends and

developments ongoing in fi b commissions and task groups, with a focus on Netherlands contributions.

Prof. Dick Hordijk, head of fi b NL delegation, co-chair of Scientifi c Committee fi b Symposium 2017, head of fi b NL delegation, Delft University of Technology

16:45 Safety and working life of existing structures Growing emphasis on sustainability of our structures is

resulting in an increasing demand to assess the struc-tural performance of existing structures. New trends in this respect will be discussed, including impact of inter-ventions required to extend the working life.

Dr. Stuart Matthews, chair of fi b C3, Building Research Establishment (BRE), UK

17:15 The upcoming fi b Symposium 2017 by fi b Belgium and the Netherlands

Ir. Hans Moll, Organising Committee fi b symposium 2017, director Betonvereniging

17.45 Aperitif & networking

VENUE‘De Wereld van Smaak’ in the Markthal te Rotterdam Verlengde Nieuwstraat 177, 3011 GX Rotterdam.

PRICEMembers of Betonvereniging & fi b international: 85 euro (excl. 21% VAT) Other participants: 185 euro (excl. 21% VAT) The price includes: attending the colloquium, proceedings of the presentations, coffee break and networking aperitif.

ORGANISATIONBetonverenigingWiep van den Burg, Hetty BesselingP.O. Box 411, 2800 AK [email protected] ; info@fi bsymposium2017.comtel. 0182 - 539233

Page 13: BV-Nieuws 2016-1

Beto

nrep

arat

ieO

ntw

erp

Wer

kvoo

rber

eidi

ng e

n U

itvo

erin

gTe

chno

logi

e

BV-NIEUWSCursussen2016

Beto

nrep

arat

ieW

erkv

oorb

erei

ding

en

Uit

voer

ing

Cursussen van de Betonvereniging voorjaar 2016 Technisch Praktisch Toepasbaar

Maak een volgende stap in uw carrière en meldt u aan voor één van onderstaande cursussen.

Cursussen en opleidingen voorjaar 2016 Startdatum Technologie

Nascholing Betonlaborant BV 6-4-2016Nascholing Betontechnoloog BV 19-5-2016

Ontwerp

Basiskennis Betonconstructieleer [bbc] 1-3-2016Wapenen in de Praktijk 2-3-2016Bruggen module 3 Hergebruik 3-3-2016Bouwkuipen en kelders 9-3-2016Voorgespannen Beton Deel A 15-3-2016Betonconstructeur BSEng module 22-3-2016Aardbevingsbestendig ontwerpen en herstellen NIEUW! 24-3-2016Bijzondere constructies met de EC-2 6-4-2016

Werkvoorbereiding en Uitvoering

Inspectie en handhaving op de bouwplaats 3-3-2016Betontechnologie in de uitvoering 10-3-2016Verhardingsbeheersing en betontechnologische uitvoeringsaspecten [vbu] 10-3-2016Installatietechniek b&u Nieuw 7-4-2016

Betonreparatie

Inspectie & Beheer Bouw & Infra 2 Toestandsinspectie en conditiemeting 1-3-2016Kathodische bescherming, Niveau 2 9-3-2016Nascholing Betononderhoudskundige BV 7-4-2016

Kijk op www.betonvereniging.nl » opleidingen » actueel voor meer informatie.Of bel ons voor een opleidingsadvies op maat 0182 -539 858.

13

Page 14: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 114

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 1

Nascholing Betonlaborant BVDoelIn de diverse voorschriften en beoordelingsrichtlijnen worden onder de noemer ‘Kwaliteit’ eisen gesteld aan het laboratorium-personeel. Van betonlaboranten wordt verwacht dat zij mini-maal het diploma Betonlaborant BV in hun bezit hebben en van toeslagmaterialenlaboranten wordt verwezen naar het diploma Toeslagmaterialenlaborant BV.Tevens wordt onderkend dat het personeel op de hoogte moet zijn van de jongste ontwikkelingen. Daarom is vaak een artikel opgenomen waarin een nascholingsverplichting staat om-schreven.

ProgrammaVoor het volgen van deze cursus moet men in het bezit zijn van het diploma Betonlaborant BV.

De cursus bestaat uit • drie theoriebijeenkomsten van twee uur, en• één dagdeel practicum van twee uur.

De laatste versie van het dictaat van de cursus Betonlaborant BV wordt verstrekt, met daarin opgenomen een Nederlandse be-werking van de beproevingsnormen voor betonspecie en beton. Ook wordt de laatste versie van de NEN 8005 verstrekt.

In de cursus wordt aandacht besteed aan de Europese Norm NEN-EN 206 en de herziene Nederlandse Aanvulling NEN 8005. Vooral wordt ingegaan op de consequenties voor de Betonlabo-rant bij het uitvoeren van de proeven. De onderliggende beproevingsnormen spelen ook een rol.Tevens wordt aandacht besteed aan hogesterkte- en zelf-verdichtend beton.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

Aan de cursus is geen examen verbonden.

Aan trouwe deelnemers van de vier dagdelen wordt een Bewijs van Deelname verstrekt.Met dit bewijs wordt voldaan aan art. 7.8.2 van de BRL 1801 Betonmortel.

Nascholing Betontechnoloog BVDoelDe cursus is samengesteld met het doel Betontechnologen aan hun nascholingsverplichting te laten voldoen als omschreven in art. 7.8.1 van de BRL 1801 Betonmortel en in art 3.4 van de Criteria 93.

ProgrammaDe traditionele opzet van de nascholing is vanaf 2014 gewijzigd. Sindsdien wordt gewerkt met aandachtsvelden en doelstellin-gen daarbinnen, waaraan de nascholing moet voldoen:• Specifi catie• Materiaalkeuze• Mengselsamenstelling• Uitvoering• Kwaliteit

Per onderwerp wordt de kennisoverdracht verzorgd door spe-cialisten. Cursisten krijgen op die manier de kennis uit eerste hand voorgeschoteld en kunnen nu ook de nascholing over meer jaren spreiden. Bij ruimere deelname wordt de nascholing bovendien op verschillende locaties verzorgd.

De onderwerpen voor 2016 zijn:• nieuwe EN 206/NEN 8005, specifi catie + materiaalkeuze;• schoon beton, gekleurd beton;• massabeton/verhardingsbeheersing;• certifi ceren (CE/KOMO/ conformiteit EN 206.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en de maaltijdeninbegrepen.

Cursisten die minimaal zeven van de acht dagdelen hebben gevolgd, verkrijgen een Bewijs van Deelname.

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 19 mei 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.390,-1.580,-

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 6 en 13 april 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.085,-1.235,-

14

Page 15: BV-Nieuws 2016-1

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 1

Nascholing Betonlaborant BVDoelIn de diverse voorschriften en beoordelingsrichtlijnen worden onder de noemer ‘Kwaliteit’ eisen gesteld aan het laboratorium-personeel. Van betonlaboranten wordt verwacht dat zij mini-maal het diploma Betonlaborant BV in hun bezit hebben en van toeslagmaterialenlaboranten wordt verwezen naar het diploma Toeslagmaterialenlaborant BV.Tevens wordt onderkend dat het personeel op de hoogte moet zijn van de jongste ontwikkelingen. Daarom is vaak een artikel opgenomen waarin een nascholingsverplichting staat om-schreven.

ProgrammaVoor het volgen van deze cursus moet men in het bezit zijn van het diploma Betonlaborant BV.

De cursus bestaat uit • drie theoriebijeenkomsten van twee uur, en• één dagdeel practicum van twee uur.

De laatste versie van het dictaat van de cursus Betonlaborant BV wordt verstrekt, met daarin opgenomen een Nederlandse be-werking van de beproevingsnormen voor betonspecie en beton. Ook wordt de laatste versie van de NEN 8005 verstrekt.

In de cursus wordt aandacht besteed aan de Europese Norm NEN-EN 206 en de herziene Nederlandse Aanvulling NEN 8005. Vooral wordt ingegaan op de consequenties voor de Betonlabo-rant bij het uitvoeren van de proeven. De onderliggende beproevingsnormen spelen ook een rol.Tevens wordt aandacht besteed aan hogesterkte- en zelf-verdichtend beton.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

Aan de cursus is geen examen verbonden.

Aan trouwe deelnemers van de vier dagdelen wordt een Bewijs van Deelname verstrekt.Met dit bewijs wordt voldaan aan art. 7.8.2 van de BRL 1801 Betonmortel.

Nascholing Betontechnoloog BVDoelDe cursus is samengesteld met het doel Betontechnologen aan hun nascholingsverplichting te laten voldoen als omschreven in art. 7.8.1 van de BRL 1801 Betonmortel en in art 3.4 van de Criteria 93.

ProgrammaDe traditionele opzet van de nascholing is vanaf 2014 gewijzigd. Sindsdien wordt gewerkt met aandachtsvelden en doelstellin-gen daarbinnen, waaraan de nascholing moet voldoen:• Specifi catie• Materiaalkeuze• Mengselsamenstelling• Uitvoering• Kwaliteit

Per onderwerp wordt de kennisoverdracht verzorgd door spe-cialisten. Cursisten krijgen op die manier de kennis uit eerste hand voorgeschoteld en kunnen nu ook de nascholing over meer jaren spreiden. Bij ruimere deelname wordt de nascholing bovendien op verschillende locaties verzorgd.

De onderwerpen voor 2016 zijn:• nieuwe EN 206/NEN 8005, specifi catie + materiaalkeuze;• schoon beton, gekleurd beton;• massabeton/verhardingsbeheersing;• certifi ceren (CE/KOMO/ conformiteit EN 206.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en de maaltijdeninbegrepen.

Cursisten die minimaal zeven van de acht dagdelen hebben gevolgd, verkrijgen een Bewijs van Deelname.

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 19 mei 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.390,-1.580,-

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 6 en 13 april 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.085,-1.235,-

Beto

nrep

arat

ieO

ntw

erp

Wer

kvoo

rber

eidi

ng e

n U

itvo

erin

gTe

chno

logi

e

BV-NIEUWSCursussen2016

Basiskennis Betonconstructieleer [bbc]DoelDe cursist krijgt inzicht in de krachtswerking van (beton)con-structies en hoe een constructie zich gedraagt als het belast wordt. Tevens kan hij een constructief onveilig situatie onder-bouwen, met toegepaste mechanica en betonconstructieleer op het niveau van 2e jaar HBO Civiele techniek of Bouwkunde, zonder dat daarbij berekeningen worden uitgevoerd.

ProgrammaDeel A. Algemene Constructieleer• Schematisering en belastingen • Oplegreacties en krachtswerking • Inwendige spanningen • Wapenen van betonconstructies

Deel B. Betonconstructieleer • Materiaaleigenschappen beton en staal • Zuivere buiging – dwarskracht – wringing - pons • Scheurvorming • Verankeren en lassen betonstaal • Balken – platen - wanden – kolommen – voorspannen • Lezen van wapeningstekening

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en het deelexamen inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

UtrechtExamenplaatsUtrecht

1 maart 2016Examendatum31 mei 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.250,-1.520,-

Wapenen in praktijk: nu ook met voorspanwapening!DoelDe deelnemers de kennis en praktische vaardigheden bijbrengen die vereist zijn om zelfstandig wapenings- en sparingstekenin-gen te maken en betonconstructievormen op te zetten. De inpassing van wapening in de betonconstructie is daarbij leidend.Nieuwe elementen dit jaar zijn geprefabriceerd beton en voorgespannen beton.

ProgrammaDe cursus bestaat uit negen middag-/avonden van zes lesuren. De lessen zijn tweewekelijks op woensdag.

Het middagprogramma is gewijd aan de theorie omtrent wa-pening en voorspanning.. Daarbij wordt het Handboek Praktisch Wapenen gebruikt.In het avondprogramma wordt veel geoefend, worden tekenop-drachten besproken en nieuwe tekenopdrachten toegelicht.

De voorbeelden worden verduidelijkt met 3D-tekeningen, die mogelijke confl ictsituaties inzichtelijk maken.

Halverwege de cursus is een bezoek aan een wapeningscentrale voorzien.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

UtrechtExamenplaatsUtrecht

2 maart 2016Examendatum6 juli 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.085,-2.455,-

15

Page 16: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 11616

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 1

Bouwkuipen en keldersDoelDe cursus bouwkuipen en kelders behandelt het ontwerp en de uitvoering rekening houdend met de bodem- en grondwater-gesteldheid. Tevens wordt er gerekend aan onderwaterbetonvloeren.

ProgrammaDe cursus heeft plaats op vier achtereenvolgende dinsdagen.Dagdeel 1• Inleiding Bouwput in breed perspectief Trends voor de toekomst• Ontwerpkeuzen • Risicosystematiek Risicomanagement Monitoring/observational methode; contracten en verantwoordelijkheden• Omgevingsbeïnvloeding

Dagdeel 2 • Wanden Duurzaamheid en kosten Invloed op omgeving• Trekelementen• Stempels & Gordingen Ontwerp, detaillering, uitvoering• Onderwaterbetonvloeren Dimensionering Werkvloeren

Dagdeel 3 • Vloeren Interactie met onderwaterbeton en paalsystemen• Grondonderzoek Parameterbepaling• Grondwater aspecten Onderzoek en programma van eisen• Case

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 9, 16 en 23 maart 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.290,-1.520,-

Bruggen module 3 Bestaande bruggenDoelMet deze cursus verwerft de cursist een praktische kijk om een brug te ontwerpen en kritisch te beoordelen.

ProgrammaModule 3: Bruggen bestaand• Algemeen• Voorschriften/richtlijnen• Regelgeving (NEN8700)• Herberekening • Beton• Staal

Na de invoering van de VBB, VOSB en de VOBB zijn al veel brug-gen gebouwd.Momenteel wordt gerekend met de Eurocodes.Daarnaast worden bruggen steeds vaker aangepast.Een herberekening van een bestaande brug geeft de nodige dis-cussie, idem voor vernieuwbouw.Een zwaardere belasting door gewijzigd verkeersaanbod vraagt vaak om aanpassingen.De invloed van aerodynamica (windbelasting / trilling) is vaak groter dan verwacht.Kortom reden genoeg voor een cursus.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 3 maart 2016Overige dagen 10 + 17 maart

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.185,-.1.385,-

Page 17: BV-Nieuws 2016-1

17

BV-NIEUWS2016

17

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 1

Bouwkuipen en keldersDoelDe cursus bouwkuipen en kelders behandelt het ontwerp en de uitvoering rekening houdend met de bodem- en grondwater-gesteldheid. Tevens wordt er gerekend aan onderwaterbetonvloeren.

ProgrammaDe cursus heeft plaats op vier achtereenvolgende dinsdagen.Dagdeel 1• Inleiding Bouwput in breed perspectief Trends voor de toekomst• Ontwerpkeuzen • Risicosystematiek Risicomanagement Monitoring/observational methode; contracten en verantwoordelijkheden• Omgevingsbeïnvloeding

Dagdeel 2 • Wanden Duurzaamheid en kosten Invloed op omgeving• Trekelementen• Stempels & Gordingen Ontwerp, detaillering, uitvoering• Onderwaterbetonvloeren Dimensionering Werkvloeren

Dagdeel 3 • Vloeren Interactie met onderwaterbeton en paalsystemen• Grondonderzoek Parameterbepaling• Grondwater aspecten Onderzoek en programma van eisen• Case

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 9, 16 en 23 maart 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.290,-1.520,-

Bruggen module 3 Bestaande bruggenDoelMet deze cursus verwerft de cursist een praktische kijk om een brug te ontwerpen en kritisch te beoordelen.

ProgrammaModule 3: Bruggen bestaand• Algemeen• Voorschriften/richtlijnen• Regelgeving (NEN8700)• Herberekening • Beton• Staal

Na de invoering van de VBB, VOSB en de VOBB zijn al veel brug-gen gebouwd.Momenteel wordt gerekend met de Eurocodes.Daarnaast worden bruggen steeds vaker aangepast.Een herberekening van een bestaande brug geeft de nodige dis-cussie, idem voor vernieuwbouw.Een zwaardere belasting door gewijzigd verkeersaanbod vraagt vaak om aanpassingen.De invloed van aerodynamica (windbelasting / trilling) is vaak groter dan verwacht.Kortom reden genoeg voor een cursus.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 3 maart 2016Overige dagen 10 + 17 maart

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.185,-.1.385,-

Beto

nrep

arat

ieO

ntw

erp

Wer

kvoo

rber

eidi

ng e

n U

itvo

erin

gTe

chno

logi

e

BV-NIEUWSCursussen2016

Voorgespannen betonDoel• Weten op welke wijze voorspanning kan worden toegepast en welke aspecten daarbij van belang zijn.• Gefundeerde afwegingen kunnen maken t.a.v. het toe te pas- sen voorspanniveau.• Specifi eke problemen i.v.m. het toepassen van voorspanning onderkennen en kunnen oplossen.• Zelfstandig constructies in voorgespannen beton kunnen ontwerpen.

Programma• Inleiding; voorspantechnologie • Centrisch voorgespannen constructies• Voorspannen van op buiging belaste constructies• Statisch onbepaalde voorgespannen constructies• Bezwijkveiligheid• Krimp, kruip, relaxatie en herverdeling door kruip• Afschuiving• Scheurwijdtebepaling• Gedeeltelijk voorgespannen beton• Detailleren• Voorspanning zonder aanhechting en uitwendige voor- spanning

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.150,--2.375,--

Cursusplaats Cursusdata

UtrechtDeel A

Deel B

15,22 en 29 maart 20165, 12 en 19 april 2016

13, 20 en 27 september 20164 en 11 oktober 20161 november 2016

Betonconstructeur BSEng moduleDoelDoel van de opleiding is de deelnemers de theoretische en prak-tische kennis bij te brengen die vereist is om zelfstandig de meest voorkomende constructie-berekeningen te maken en te beoordelen en sturing te kunnen geven aan tekenaars.

ProgrammaU volgt het specialisatiedeel van de opleiding met de vak-ken Toegepaste Mechanica: Statisch onbepaald en bijzondere onderwerpen en de Betonvakken: construeren, materiaalkunde en case.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 22 maart 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.142,-2.507,-

Page 18: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 118

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 1

Aardbevingsbestendig ontwerpen en herstellen

InhoudIn Noord-Nederland ontstaan aardbevingen als gevolg van de gaswinning in dit gebied. Deze aardbevingen zorgen voor de nodige uitdagingen op constructief terrein. Huizen, gebouwen en kunstwerken raken beschadigd. Hierdoor is er grote behoefte aan nieuwe kennis, voldoende geschoold personeel en werkende oplossingen in aardbevingsbestendige (ver)bouw- en herstel-werkzaamheden, die bovendien snel en constructief veilig kun-nen worden toegepast. Deze nieuwe opleiding gaat met name in op de bouw- en geotechnische facetten van deze omvangri-jke maatschappelijke problematiek.” De opleiding bestaat uit 2 modulen met elk een afsluitende toets en/of case. U dient eerst module 1 met goed gevolg af te sluiten, voordat u verder kunt gaan met module 2. Module 1 gaat in op (herstel van) bestaande bouw met algemene kennis van zaken; module 2 zal meer in-gaan op nieuwbouw met complexere (bouw)aspecten.

Doel opleidingHet doel van de opleiding is om deelnemers over voldoende theoretische en praktische kennis en vaardigheden te laten beschikken om (preventieve) versterking van bouwwerken en kunstwerken te realiseren. Hiervoor komen onder meer aan bod: kennis van Dynamica, Eurocode 8 (aardbevingen), NPR 9998, diverse toepassingen van bouwmaterialen, modelleringssyste-men en verschillende rekenvoorbeelden.”

Bestemd voorDe opleiding is bestemd voor adviseurs, constructief ontwerpers, constructeurs en toezichthouders alsook voor geo-technici, ont-werpers van nieuwbouw en herstellers van bestaande bouw, die in hun werk te maken krijgen met de aardbevingsproblematiek.

VooropleidingsniveauMinimaal Bachelor niveau met 5 jaar relevante ervaringcq Master niveau.

KenniseenhedenZowel voor module 1 als module 2 zijn 28 KE/PE puntente behalen tbv het constructeursregister.

Opleidingsduur en tijdentotaal 7 opleidingsdagen, per module, op de donderdag van 9.15 tot 16.15 uur, incl. lunch.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal en de maaltijden begrepen.

Cursusplaats Cursusdata Module 1

Groningen 24, mrt 20167, 21 april 201612,26 mei 20169, 23 juni 2016

Cursusgeld €

Module 1Module 2

2.775,--3.445,--

locatieHanzehogeschool Bedrijven & Professionals, Laan Corpus den Hoorn 300, 9728 JT, Groningen

KostenModule 1: € 2.775,-- ex btw.Module 2: € 3.445,-- ex btw.(Deze opleiding wordt aangemeld bij Sectorplan Groningen op voorsprong. Als deze aanmelding is toegekend kunnen bedrijven gevestigd in de arbeidsmarktregio Groningen voor een subsidie van 47 % via SNN in aanmerking komen. Meer informatie over deze subsidieregeling vindt u via www.snn.eu/opvoorsprong/ )

AanmeldenU kunt zich aanmelden voor deze opleiding via de website van de Betonvereniging www.betonvereniging.nl, onder opleidin-gen/ontwerp/aardbevingsbestendig ontwerpen en herstellen. Hier leest u ook de voorwaarden voor aanmelden en annuleren.Per cursus kunnen maximaal 30 deelnemers worden geplaatst. Voor meer informatie kunt u bellen naar 0182-539858 of een e-mail sturen naar [email protected]

SamenwerkingDe opleiding is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de vermelde brancheorganisaties en instellingen (zie logo’s)

Aardbevingsbestendig ontwerpen en herstellen

Nieuwe opleiding!

Page 19: BV-Nieuws 2016-1

19

BV-NIEUWS2016

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 1

Aardbevingsbestendig ontwerpen en herstellen

InhoudIn Noord-Nederland ontstaan aardbevingen als gevolg van de gaswinning in dit gebied. Deze aardbevingen zorgen voor de nodige uitdagingen op constructief terrein. Huizen, gebouwen en kunstwerken raken beschadigd. Hierdoor is er grote behoefte aan nieuwe kennis, voldoende geschoold personeel en werkende oplossingen in aardbevingsbestendige (ver)bouw- en herstel-werkzaamheden, die bovendien snel en constructief veilig kun-nen worden toegepast. Deze nieuwe opleiding gaat met name in op de bouw- en geotechnische facetten van deze omvangri-jke maatschappelijke problematiek.” De opleiding bestaat uit 2 modulen met elk een afsluitende toets en/of case. U dient eerst module 1 met goed gevolg af te sluiten, voordat u verder kunt gaan met module 2. Module 1 gaat in op (herstel van) bestaande bouw met algemene kennis van zaken; module 2 zal meer in-gaan op nieuwbouw met complexere (bouw)aspecten.

Doel opleidingHet doel van de opleiding is om deelnemers over voldoende theoretische en praktische kennis en vaardigheden te laten beschikken om (preventieve) versterking van bouwwerken en kunstwerken te realiseren. Hiervoor komen onder meer aan bod: kennis van Dynamica, Eurocode 8 (aardbevingen), NPR 9998, diverse toepassingen van bouwmaterialen, modelleringssyste-men en verschillende rekenvoorbeelden.”

Bestemd voorDe opleiding is bestemd voor adviseurs, constructief ontwerpers, constructeurs en toezichthouders alsook voor geo-technici, ont-werpers van nieuwbouw en herstellers van bestaande bouw, die in hun werk te maken krijgen met de aardbevingsproblematiek.

VooropleidingsniveauMinimaal Bachelor niveau met 5 jaar relevante ervaringcq Master niveau.

KenniseenhedenZowel voor module 1 als module 2 zijn 28 KE/PE puntente behalen tbv het constructeursregister.

Opleidingsduur en tijdentotaal 7 opleidingsdagen, per module, op de donderdag van 9.15 tot 16.15 uur, incl. lunch.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal en de maaltijden begrepen.

Cursusplaats Cursusdata Module 1

Groningen 24, mrt 20167, 21 april 201612,26 mei 20169, 23 juni 2016

Cursusgeld €

Module 1Module 2

2.775,--3.445,--

locatieHanzehogeschool Bedrijven & Professionals, Laan Corpus den Hoorn 300, 9728 JT, Groningen

KostenModule 1: € 2.775,-- ex btw.Module 2: € 3.445,-- ex btw.(Deze opleiding wordt aangemeld bij Sectorplan Groningen op voorsprong. Als deze aanmelding is toegekend kunnen bedrijven gevestigd in de arbeidsmarktregio Groningen voor een subsidie van 47 % via SNN in aanmerking komen. Meer informatie over deze subsidieregeling vindt u via www.snn.eu/opvoorsprong/ )

AanmeldenU kunt zich aanmelden voor deze opleiding via de website van de Betonvereniging www.betonvereniging.nl, onder opleidin-gen/ontwerp/aardbevingsbestendig ontwerpen en herstellen. Hier leest u ook de voorwaarden voor aanmelden en annuleren.Per cursus kunnen maximaal 30 deelnemers worden geplaatst. Voor meer informatie kunt u bellen naar 0182-539858 of een e-mail sturen naar [email protected]

SamenwerkingDe opleiding is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de vermelde brancheorganisaties en instellingen (zie logo’s)

Aardbevingsbestendig ontwerpen en herstellen

Nieuwe opleiding!

Beto

nrep

arat

ieO

ntw

erp

Wer

kvoo

rber

eidi

ng e

n U

itvo

erin

gTe

chno

logi

e

BV-NIEUWSCursussen2016

Bijzondere constructies met de EC-2

Constructieve ankers voor BetonDoelDe deelnemer leert de achtergronden van het gedrag van ankerverbindingen waardoor hij in staat is de juiste typen ankers en plaatsing te kiezen bij gegeven omstandigheden.

ProgrammaIn vier dagdelen van vier uur worden de modules 1 t/m 4 ge-geven

Module 1 Algemene informatie Toepassingsgebied • Wet- en regelgeving, met o.a. ETA, TR en CEN/TS • Vooraf- of achteraf aangebrachte ankers en verschil • Ankertypen • Keuze van typen • Videopresentatie van het plaatsen van ankers

Module 2 Gedrag van ankers• Toepassingsgebied CEN/TS 1992-4 / TR • Achtergrond berekeningsmethoden • Werkingsprincipe ankers • Bezwijkmechanismen • Afstandsmontage • Kolomvoetplaatverbinding

Module 3 Uitvoering en praktijkgevallen• CUR deel II / Uitvoering • BRL 0509 en kwaliteitszorg • Bijzondere belastingsgevallen • Ankers in verhard beton

Module 4 Voor de constructeur• Rekenvoorbeelden uit de praktijk • Veiligheidsfi losofi e en veiligheden • Toepassing ETA/EOTA/TR/CEN-TS 1992-4 d.m.v. voorbeelden • Verschillen in uitgangspunten

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursisten die het gehele lesprogramma hebben gevolgd, verkrijgen een Bewijs van Deelname.

DoelHet behandelen van onderwerpen die nog vrij onbekend zijn bij constructeurs. Het gaat om inzicht en niet om de rekenvaardigheid. Het streven is om de lacunes te dekken en onduidelijkheden inzichtelijk te maken in de EC2 bij de onderwerpen ( zie programma).

Programma• Vakwerkanalogie/ schematisering/ relatie tot eurocodes/ voorbeelden • Verhinderde vervorming / scheurvorming / vloeistofdicht- heid / combinatiebelastingen • Strokenvloer • Onderwaterbeton/ waterdichtheid / scheurwijdte • Progressive Collapse • Diepwanden

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal en de maaltijden begrepen.

Cursisten die het gehele lesprogramma hebben gevolgd, verkrijgen een Bewijs van Deelname.

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 11, 18 en 25 mei 20161 juni 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.250,-1.490,-

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 6, 13 en 20 april 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.290,--1.520,--

Page 20: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 120

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 1

DoelNa het volgen van deze cursus kan de deelnemer op het werk, tijdens en na het betonstorten, problemen voorkomen of herkennen, waardoor hij de juiste maatregelen kan treffen.

ProgrammaDe deelnemer kan na afl oop van de cursus: • het fenomeen temperatuurbeheersing beschrijven, inclusief aspecten als historie, oorzaken en gevolgen van scheurvorm- ing, parameters die hierop van invloed zijn en de wijze waar- op de gevolgen kunnen worden voorkomen; • uitleggen waarom gewapend beton, in strijd met het basis- principe, onder bepaalde omstandigheden niet of slechts in beperkte mate gescheurd mag zijn en deze ‘nieuwe’ eisen vertalen in en lezen uit een prestatiebestek; • uiteenzetten hoe scheurvorming in verhardend beton kan worden voorkomen of beperkt in achtereenvolgens het ont- werpstadium, bij het samenstellen van de betonspecie en tijdens de uitvoering; • de invoer voor temperatuur- en spanningsanalyses be- schrijven, de gevoelige parameters aangeven en de volledig- heid van de invoergegevens beoordelen; • de uitkomsten van temperatuur- en spanningsanalyses interpreteren en vertalen in een werkplan.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

VBU is module 2 en 3 uit de cursus Betonstorten en verhardingsbeheersing [bvv]. U krijgt korting als u meerdere modules volgt.

Cursusplaats Cursusdatum

Nieuwegein 10,17 en 24 maart 2016 en 7,14 en 21 april 2016

Examen 28 april 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.400,-1.700,-

Doel Plaats en tijd

Verhardingsbeheersing en Betontechnologische Uitvoeringsaspecten [vbu]

Betontechnologie in de uitvoering [bun]DoelNa het volgen van deze cursus kan de deelnemer op het werk, tijdens en na het betonstorten, problemen voorkomen of herkennen, waardoor hij de juiste maatregelen kan treffen.

Programma• beknopte betontechnologie en ontwerpaspecten• betonstorten en nabehandelen• esthetisch beton en bekistingen

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

BUN is module 2 uit de cursus Betonstorten en verhardingsbe-heersing [bvv].U krijgt korting als u meerdere modules volgt.

Cursusplaats Cursusdata

Nieuwegein 10,17 en 24 maart 2016

Cursusgeld incl. (her)examen €

LedenprijsNiet-ledenprijs

890,-1.075,-

Page 21: BV-Nieuws 2016-1

21

BV-NIEUWS2016

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 1

DoelNa het volgen van deze cursus kan de deelnemer op het werk, tijdens en na het betonstorten, problemen voorkomen of herkennen, waardoor hij de juiste maatregelen kan treffen.

ProgrammaDe deelnemer kan na afl oop van de cursus: • het fenomeen temperatuurbeheersing beschrijven, inclusief aspecten als historie, oorzaken en gevolgen van scheurvorm- ing, parameters die hierop van invloed zijn en de wijze waar- op de gevolgen kunnen worden voorkomen; • uitleggen waarom gewapend beton, in strijd met het basis- principe, onder bepaalde omstandigheden niet of slechts in beperkte mate gescheurd mag zijn en deze ‘nieuwe’ eisen vertalen in en lezen uit een prestatiebestek; • uiteenzetten hoe scheurvorming in verhardend beton kan worden voorkomen of beperkt in achtereenvolgens het ont- werpstadium, bij het samenstellen van de betonspecie en tijdens de uitvoering; • de invoer voor temperatuur- en spanningsanalyses be- schrijven, de gevoelige parameters aangeven en de volledig- heid van de invoergegevens beoordelen; • de uitkomsten van temperatuur- en spanningsanalyses interpreteren en vertalen in een werkplan.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

VBU is module 2 en 3 uit de cursus Betonstorten en verhardingsbeheersing [bvv]. U krijgt korting als u meerdere modules volgt.

Cursusplaats Cursusdatum

Nieuwegein 10,17 en 24 maart 2016 en 7,14 en 21 april 2016

Examen 28 april 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.400,-1.700,-

Doel Plaats en tijd

Verhardingsbeheersing en Betontechnologische Uitvoeringsaspecten [vbu]

Betontechnologie in de uitvoering [bun]DoelNa het volgen van deze cursus kan de deelnemer op het werk, tijdens en na het betonstorten, problemen voorkomen of herkennen, waardoor hij de juiste maatregelen kan treffen.

Programma• beknopte betontechnologie en ontwerpaspecten• betonstorten en nabehandelen• esthetisch beton en bekistingen

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

BUN is module 2 uit de cursus Betonstorten en verhardingsbe-heersing [bvv].U krijgt korting als u meerdere modules volgt.

Cursusplaats Cursusdata

Nieuwegein 10,17 en 24 maart 2016

Cursusgeld incl. (her)examen €

LedenprijsNiet-ledenprijs

890,-1.075,-

Beto

nrep

arat

ieO

ntw

erp

Wer

kvoo

rber

eidi

ng e

n U

itvo

erin

gTe

chno

logi

e

BV-NIEUWSCursussen2016

Installatietechniek in b&u [ibu]DoelIn de B&U-sector wordt de installatie steeds vaker apart aan-besteed, waardoor bouwkundig aannemer en installateur elkaar nogal eens in de weg zitten. Overeenstemming in de werk-methodiek is noodzakelijk op het gebied waar de bouwkundige en installatietechnische werkzaamheden in elkaar grijpen.

ProgrammaDag 116.00 – 18.00 uurOntwerpen van een gebouw: comfort, installaties, energie, esthetiek, duurzaamheid.Algemene principes thermische massa, relatie thermische betonactivering met overige klimatisering c.q. installatie-concepten.Ontwerp tba-systeem en overige leidingen en luchtkanalen.

19.00 - 21.00 uurBetrokken partijen in het bouwproces en hun rollen (architect, constructeur, installatie-adviseur, installateur, vloerenleveran-cier, tba-specialist, enz.).Wie doet wat? Wie heeft relatie met wie?Welke vloertypes zijn er zoal? Welke leidingen en sparingen?

Dag 216.00 – 18.00 uurProces van aanbesteding.Overleg met alle partners, zowel ontwerp als uitvoering.Doornemen checklists 4 fases bouwproces.Gevolgen van keuzes voor oorspronkelijk ontwerp.

19.00 – 21.00 uur Uitvoering bouwkunde en installatie; centrale coördinatie en planning.Successen en valkuilen.Overdracht aan gebruiker.Terugkoppeling ervaringen naar ontwerpende partijen.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en de maaltijden inbegrepen.

Cursisten die het gehele lesprogramma hebben gevolgd, verkrij-gen een Bewijs van Deelname.

Cursusplaats Cursusdata

Nieuwegein 7 en 14 april 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

650,-765,-

Inspectie & Beheer Bouw & Infra 2 Toestandsinspectie en conditiemeting

DoelGoede toestand/conditiemeting kunnen vastleggen en voorstel-len voor herstel en maatregelen kunnen aan-geven. De relatie tussen de diverse inspectietypen kunnen onderscheiden en verbijzonderen.

Programma• Inleiding kennis diverse materialen• Constructie kennis diverse materialen• Inspectie installaties• Inspectie typen• Inspectie kunstwerken• Regelgeving & Veiligheid• Excursie • Case

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en maaltijd inbegrepen.

De cursus wordt afgesloten met een case. Bij voldoende resul-taat ontvangt u een deelcertifi caat.

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 1 maart 2016

Cursusgeld €

Ledenprijs Niveau llNiet-ledenprijs Niveau ll

1.885,-2.050,-

De cursus wordt afgesloten met een case. Bij voldoende resul-taat ontvangt u een deelcertifi caat.

Page 22: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 122

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 1

Nascholing Betononderhoudskundige BV

DoelDe cursus is samengesteld met het doel Betononderhoudskun-digen na te scholen, een activiteit die in de nieuwe BRL 3201 Specialistische instandhoudingstechnieken voor betoncon-structies wordt aanbevolen.

ProgrammaIn 2016 staan de volgende onderwerpen op het programma:

Dag 1• Nieuwe norm NEN1504• Nieuwe CUR-Aanbeveling 118

Dag 2• Uitkragende vloeren (CUR 248)• Constructieve beoordeling (NEN8700)

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en maaltijd inbegrepen.

Cursisten die het gehele lesprogramma hebben gevolgd, verkrijgen een Bewijs van Deelname.

2 KE-punten t.b.v. het Constructeursregister

Kathodische bescherming, Module 1 en 2DoelVerdiepingsprogramma dat noodzakelijke vaardigheden verschaft om de uitvoering van een project met kathodische bescherming te kunnen begeleiden.

ProgrammaDe cursus omvat de volgende onderwerpen: • Beton; schade aan en reparatie van beton• Corrosie en Kathodische bescherming; elektrochemie deel 1• Ontwerp van KB-installatie• Controle, contract en uitvoering van KB• Elektrochemie deel 2• Ontwerp deel 2• Meten is weten; controlemetingen• Practicum• Casestudie

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld zijn een cursusmap, documentatie, koffi e, thee en maaltijd inbegrepen.

De cursus wordt afgesloten met een examen, waarmee voldaan wordt aan de eisen conform NEN 15257.

Cursusplaats AanvangsdatumModule 1

AanvangsdatumModule 2

Utrecht 9 maart 2016 30 maart 2016

Examenplaats Examendatum

Utrecht 25 mei 2016

Cursusgeld incl. examen Module 1 € Module 2 €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1050,-1240,-

1485,-1735,-

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 7 april 201621 april 2016

Cursusgeld per dag €

LedenprijsNiet-ledenprijs

385,-450,-

Cursisten die het gehele lesprogramma hebben gevolgd, verkrijgen een Bewijs van Deelname.

2 KE-punten t.b.v. het Constructeursregister

Page 23: BV-Nieuws 2016-1

23

BV-NIEUWS2016

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 1

Nascholing Betononderhoudskundige BV

DoelDe cursus is samengesteld met het doel Betononderhoudskun-digen na te scholen, een activiteit die in de nieuwe BRL 3201 Specialistische instandhoudingstechnieken voor betoncon-structies wordt aanbevolen.

ProgrammaIn 2016 staan de volgende onderwerpen op het programma:

Dag 1• Nieuwe norm NEN1504• Nieuwe CUR-Aanbeveling 118

Dag 2• Uitkragende vloeren (CUR 248)• Constructieve beoordeling (NEN8700)

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en maaltijd inbegrepen.

Cursisten die het gehele lesprogramma hebben gevolgd, verkrijgen een Bewijs van Deelname.

2 KE-punten t.b.v. het Constructeursregister

Kathodische bescherming, Module 1 en 2DoelVerdiepingsprogramma dat noodzakelijke vaardigheden verschaft om de uitvoering van een project met kathodische bescherming te kunnen begeleiden.

ProgrammaDe cursus omvat de volgende onderwerpen: • Beton; schade aan en reparatie van beton• Corrosie en Kathodische bescherming; elektrochemie deel 1• Ontwerp van KB-installatie• Controle, contract en uitvoering van KB• Elektrochemie deel 2• Ontwerp deel 2• Meten is weten; controlemetingen• Practicum• Casestudie

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld zijn een cursusmap, documentatie, koffi e, thee en maaltijd inbegrepen.

De cursus wordt afgesloten met een examen, waarmee voldaan wordt aan de eisen conform NEN 15257.

Cursusplaats AanvangsdatumModule 1

AanvangsdatumModule 2

Utrecht 9 maart 2016 30 maart 2016

Examenplaats Examendatum

Utrecht 25 mei 2016

Cursusgeld incl. examen Module 1 € Module 2 €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1050,-1240,-

1485,-1735,-

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 7 april 201621 april 2016

Cursusgeld per dag €

LedenprijsNiet-ledenprijs

385,-450,-

Cursisten die het gehele lesprogramma hebben gevolgd, verkrijgen een Bewijs van Deelname.

2 KE-punten t.b.v. het Constructeursregister

Constructeur Pim Peters (IMd) deed de aftrap. Voor construc-teurs draait het allereerst om de constructieve veiligheid. Is deze gewaarborgd, dan komen andere aspecten om de hoek. Wat duurzaam construeren betreft zijn dan de thema’s: ver-lenging levensduur gebouwen (fl exibiliteit in de toekomst), beperking materiaalgebruik, gebruik duurzame materialen, milieu-impact van (bouw)logistiek en transport en meervoudig gebruik van de constructie. De draagconstructie speelt een be-langrijke rol als het gaat om de milieubelasting. Toch neemt momenteel hooguit 2 à 3% van de constructeurs de milieulast mee in het ontwerp. Verschillende rekenmethodes zijn be-schikbaar om vergelijkingen te maken tussen bouwmaterialen bij nieuwbouwprojecten. Peters toonde aan dat deze regelma-tig een verrassende uitkomst laten zien! In dat kader was hij niet tevreden over de inzet van zijn beroepsgroep. Zo moest de studiemiddag Constructief over Duurzaamheid 2.0 van be-roepsvereniging VNconstructeurs afgelopen november worden uitgesteld vanwege gebrek aan belangstelling.

Aannemer Hans Galjaard (Van Hattum en Blankevoort) vertel-de al op veel gebieden actief te zijn met vergroening en CO2-re-ductie: inzet van cement met laag klinkergehalte, beperken van hoeveelheid cement, betonmengselcodelijst met CO2-impact, CO2 als onderdeel van Trade Off matrix, maximale reductie transportbewegingen en levenscyclusdenken, circulariteit en assetmanagement. Ook wordt in allerlei overlegorganen waar mogelijk invloed uitgeoefend in die richting. Er zijn echter ook nog behoorlijk wat hobbels te nemen. Zo wordt duurzaamheid in de planvorming niet altijd juist gehonoreerd en is er meer ontwerpvrijheid nodig om een verdere reductie van de CO2-last te krijgen. Ambities zijn er genoeg. Zo kun je nog cyclischer bouwen, onder meer door constructies eenvoudig vervangbaar en in grote(re) delen herbruikbaar te maken. Ook het toepassen van innovatieve bouwmethoden (o.a. 3D) en gebruik van zelf-herstellend, revitaliserend of zelfreinigend beton biedt volop kansen. Bij dit alles moet wel worden gewaakt voor het verlies aan betonkwaliteit. Uiteindelijke ambitie voor 2025 is de duur-zaamste bouwer van Nederland te zijn.

Het betontechnologisch betoog van Leo Dekker (Mebin), dat voor de gelegenheid werd vertolkt door Jan Heuveling (VOBN) begon met een vergelijking van de Haarlemmer Betoncentrale met de Haarlemmer Oliefabriek. De markt wil eigenlijk één universele betonsoort die voor alles en overal toepasbaar is, zogezegd een Haarlemmer Beton. In de praktijk worden er echter duizend-en-één eisen aan het materiaal gesteld. Grofweg komen die neer op minder CO2 en meer secundaire materialen. Beton kan die uitdaging overigens best aan! Bij de nieuwbouw voor de Saxion Hogeschool in Enschede was bijvoorbeeld een norm gesteld van

Nieuwjaarbijeenkomst in teken vankwaliteit van beton De Betonvereniging hield op 28 januari j.l. haar traditionele Nieuwjaarsbijeenkomst. Dit keer stond het

evenement in het teken van de kwaliteit van beton. Die kwaliteit staat steeds vaker ter discussie, zeker

in het licht van de duurzaamheidsambities van de overheid. Om aan deze ambities tegemoet te komen,

willen partijen namelijk nog weleens onverantwoorde risico’s nemen, met op den duur rampzalige

gevolgen voor de kwaliteit. Durven we het nog wel aan een zekere kwaliteit te garanderen?

Mededelingen

100 kg CO2 per m3 beton. In elk onderdeel waar beton bij dit pro-ject kon worden toegepast – fundering, vloer, wand, balk, kolom, gevelelement – was dit het streven. Uiteindelijk werd overall 153 kg/m3 gehaald. Grote stappen zijn gezet, maar we zijn er nog lang niet! De experimenten met geopolymeerbeton zijn kansrijk. De lastige uitvoering staat echter vooralsnog een grootschalige toepassing in de weg. En bij een vergelijking tussen warme en koude gietbouw komt verrassend genoeg de aanvankelijk ener-gievragende warme gietbouw als milieugunstiger uit de bus. Voor granulaten biedt de regelgeving ook volop toepassingsmo-gelijkheden, maar bij lang niet alle toepassingen is dit gewenst, zoals in schoon beton, monolietvloeren of waterdichte construc-ties. Minder CO2 en meer recycling behoren beide tot de moge-lijkheden, maar elk voordeel heeft ook zijn nadeel.

Huibert Borsje (TNO) ten slotte kon als betononderhoudskun-dige terugkijken op meer dan honderd jaar betonconstructies in Nederland. En veel van dat beton heeft de tand des tijds door-staan! Maar was vroeger nu werkelijk alles beter? Met de pet op van forensic engineer toetste Borsje de betonkwaliteit op 5 be-palende factoren: kennisniveau, ontwerp, toezicht, equipment en prijs. In de afgelopen decennia is er op betontechnologisch gebied ongeloofl ijk veel onderzocht en op schrift gesteld. Regelgeving is regelmatig geactualiseerd en ook opleidingen zijn er volop. Met die beschikbaarheid aan kennis zit het dus wel goed. Het mate-rieel vervolgens waarover we beschikken wordt steeds mooier en functioneler; hooguit moeten we ons bewust zijn van de onmo-gelijkheden. In het ontwerp zoeken we steeds meer de randen op van wat mogelijk is. Geavanceerde rekenapparatuur maakt dat mogelijk. De robuustheid bij tegenslag (brand, schade) of veran-dering van functie van een constructie maakt echter dat we ons al snel over de rand begeven. Het toezicht op de bouw is enorm verschraald. Dat geldt niet alleen voor de ontwerpende partijen, maar ook voor de overheid! De prijzen ten slotte die worden be-taald voor onze kennis en inspanningen staan steeds meer onder druk. En de rekening daarvoor krijgen we pas veel later betaald! Resumerend staan er dus 3 negatieve factoren tegenover 2 po-sitieve. Met een beetje inspanning echter – lees: verbetering van het toezicht op de bouw en een betere beloning – slaat de weeg-schaal toch weer door naar 4 tegen 1 voor het beton van nu.

Na een verhaal van kwartiermaker Stefan van Uffelen (MVO Ne-derland) over het op handen zijnde Green Deal Betonakkoord (zie volgende bladzijde), was het tijd voor discussie. Middagvoorzit-ter Fries Heinis (directeur Bouwend Nederland) bood voor- en te-genstanders van de huidige bouwpraktijk volop de gelegenheid hun standpunten uit te dragen. Duidelijk daarbij werd dat onze sector beschikt over sterk betrokken specialisten, die garant wil-len staan voor kwaliteit.

Page 24: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 124

Beton is wereldwijd het meest gebruikte bouwmateriaal, maar tegelijk ook verantwoordelijk voor 5% van de CO2-uit-stoot. In Nederland ligt dit percentage weliswaar fors lager, onder meer door de sinds decennia grootschalige toepassing van hoogovenslak en poederkoolvliegas, maar toch kunnen ook wij nog fl ink wat stappen zetten in de richting van verdere verduurzaming van de betonketen,In oktober 2011 zetten de ministeries van Economische Za-ken en Infrastructuur & Milieu, 24 deelnemende bedrijven en 7 brancheorganisaties uit de betonketen hun handtekening onder de zogenoemde Green Deal Beton. Doel van dit conve-nant was een reductie van 30% CO2 uitstoot in 2020, het slui-ten van de kringloop (circulair bouwen) en verbetering van de biodiversiteit.

Op 9 februari werd tijdens een ontbijtsessie met ongeveer 50 CEO’s uit de betonketen besloten dat de sector het proces gaat starten om tot een volgende stap te komen, het Green Deal Beton 2.0. In feite hebben de beslissers in de keten hier-mee een mandaat gegeven om tot daadwerkelijk bindende en/of prestatie belonende afspraken te komen.

De afspraken met de keten (van zand tot klant) betreffen:• Circulariteit (van beton beton maken);• CO2 reductie;• Biodiversiteit;• Sociale en maatschappelijke factoren.

MVO Netwerk BetonStefan van Uffelen is programmamanager MVO Netwerk Be-ton. MVO staat voor maatschappelijk verantwoord onderne-men en is een integrale visie op een duurzame bedrijfsvoering. Een bedrijf dat maatschappelijk verantwoord onderneemt, maakt bij elke bedrijfsbeslissing een afweging tussen de ver-schillende maatschappelijke en economische effecten hier-van, en houdt hierbij rekening met stakeholderbelangen. Elke bedrijfsbeslissing heeft immers invloed op de stakeholders (belanghebbenden) van een bedrijf.MVO Nederland Netwerk Beton (mvonederland.nl/sector/be-ton-en-cement) is één van de netwerken van MVO Nederland. Binnen dit netwerk verplichten bedrijven en brancheorgani-saties uit de betonketen zich de Nederlandse CO2-uitstoot te verminderen. Verduurzamen van het betongebruik kan daar een enorme rol in spelen.

Deelname is niet beperkt tot de CEO’s alleen: alle lezers van BV-nieuws kunnen een bijdrage leveren aan de doelstellingen van het betonakkoord. Iedereen die werkzaam is in de beton-keten kan deelnemen aan de voorbereidende ronde tafels. Beslissers in de betonsector worden uitgenodigd om:1. Het proces om tot een betonakkoord te komen, te steunen. 2. Deel te nemen aan de onderhandeling3. Het uiteindelijke akkoord mede te ondertekenen.

Green Deal Beton 2.0

Mededelingen

Page 25: BV-Nieuws 2016-1

25

BV-NIEUWS2016

Green Deal Beton 2.0Tijdens het Nieuwjaarsevenement op 21 januari van MVO Nederland hebben VolkerWessels, BAM, Dura

Vermeer, Heijmans, Strukton en TBI getekend om bij voorkeur beton toe te passen met het keurmerk Beton

Bewust en keurmerkhouders in een vroeg stadium in de projecten te betrekken.

Zes grote aannemers maken keurmerkBeton Bewust tot standaard

land ketenpartijen bij elkaar bracht. VOBN heeft dit samen met haar leden verder uitgewerkt. Het keurmerk is in 2012 geïntro-duceerd. Eerst alleen voor de betonmortelindustrie en nu voor alle betontoepassingen. VOBN is actief deelnemer aan het MVO Netwerk Beton van MVO Nederland.

“De stap van deze aannemers geeft een enorme impuls aan het keurmerk Beton Bewust. Wij zijn blij dat marktpartijen hier hun verantwoordelijkheid nemen”, aldus directeur Wil-lem Lageweg van MVO Nederland. “Dit is een belangrijke stap in het mainstream maken van duurzaam beton.” Hierbij gaat het niet alleen om CO2-reductie, maar ook om de productie en toepassing van beton in de breedte te verbeteren en ver-duurzamen.

Hans Berkien, kwaliteit-, arbo- en milieumanager bij Van Hat-tum en Blankevoort, onderdeel van VolkerWessels, noemt de ondertekening een vanzelfsprekende volgende stap: “Wij pas-sen CO2-reductie en verduurzaming toe in onze bedrijfsvoe-ring en willen eenzelfde hoog ambitieniveau vragen van toe-leveranciers. Het Beton Bewust keurmerk is belangrijk om de duurzaamheidscomponent van beton(mortel) beter inzichtelijk en meetbaar te maken. De ondertekening van het document is een goede stap naar een verdere verduurzaming van de beton-keten.” De partijen gaan minimaal twee keer per jaar aan tafel om de voortgang te bespreken en te bepalen hoe de openbare rapportages gedaan worden.

“Deze aannemers geven bij aanbestedingen en beoordeling van aanbiedingen voorrang aan ketenpartners die de hoge duurzame ambities delen”, vertelt Ron Peters, directeur van de Vereniging van Ondernemingen van Betonmortelfabrikanten in Nederland (VOBN) over de ondertekening. “Een van de afspraken binnen dit document is om betonleveranciers te verplichten om duidelijk-heid te geven over de hoeveelheid secundaire grondstoffen en berekende hoeveelheid CO2 per geleverde hoeveelheid beton.” Het beperkt zich niet alleen tot de aannemers, maar de gehele keten wordt betrokken. De wens voor de toekomst is om het aan-tal keurmerkhouders uit te breiden en verdergaand te harmoni-seren met het internationale keurmerk CSC.

De eerste ideeën voor het keurmerk Beton Bewust zijn ontstaan in 2008 tijdens diverse stakeholdersessies waarbij MVO Neder-

Ondertekening Ketenconvenant Beton Bewust tijdens de Nieuwjaarsbijeenkomst van MVO Nederland.Van links naar rechts op de foto. TBI, Ir. J. de JongVOBN, Drs. R. PetersDura Vermeer, Ir. J. KooijmanHeijmans, E.A.M. DondersStrukton civiel, Drs. F.M. BekooijVolkerWessels, Ir. J.W. Ligterink Bam, Mr. R. Burger

Mededelingen

De Constructeursdag op 9 juni wordt gehouden in de Bouw-campus te Delft.De organisatie van de Constructeursdag organiseert de ver-kiezing ‘’Constructeur van het jaar’’.Voor deze verkiezing komen Constructeurs in aanmerking die ambassadeur zijn van het vak.De winnaar zal worden bekend gemaakt tijdens de Construc-teursdag 2016.

Daarnaast zijn er een aantal criteria voor deelname aan Con-structeur van het jaar 2016;- De constructeur maakt aansprekende constructies;- De constructies zijn eigentijds, verantwoord en duurzaam;

Meer informatie en aanmelden [email protected]

Constructeursdag

Page 26: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 126

Ik zat afgelopen zaterdag bij mijn kap-per. Hij heeft een klein kapperszaakje, een salon wil ik het echt niet noemen, in het centrum van Den Bosch. Zijn zaak en zijn formule zijn, om het voor-zichtig te zeggen, wat gedateerd. Hij heeft er de afgelopen 15 jaar, zo lang kom ik er al, in ieder geval niets aan veranderd. Maar nu gaat dat dan toch gebeuren. De zaak wordt gemoderni-seerd en…. ‘vergroend’. Hoewel dat aan mij allemaal niet zo besteed is, ik laat me alleen maar knippen, informeerde

hij mij trots dat hij overstapt op een andere lijn van haarver-zorgingsproducten. Hij was kennelijk net op cursus geweest bij de leverancier en wist mij dan ook haarfi jn te vertellen hoe biologisch, duurzaam en vooral ook gezond die nieuwe haarpro-ductenlijn was. Het bleek dat gebruik van ‘gewone’ haarverzor-gingsproducten grote gezondheidsrisico’s met zich meebracht. En dan heb ik het niet over een gewone huidirritatie, nee, allerlei stoffen in die producten, waaronder zelfs E-nummers, blijken verantwoordelijk voor levensbedreigende ziektes en aandoenin-gen. En dat niet alleen; er zitten ook kleine plastic balletjes in die onze oceanen veranderen in een plasticsoep en het klimaat bedreigen. Ik probeerde nog even te sussen met “ach dat zal toch wel meevallen” en “angst is een slechte raadgever”, maar ik wilde zijn stemming niet bederven en ben er maar mee opgehouden. Is het feit dat nu zelfs mijn kapper voor duurzaam gaat een in-dicatie dat de duurzaamheidshype op zijn hoogtepunt is aan-geland?

Ik kom tot deze gedachten omdat ik tot over mijn oren ben on-dergedompeld in de voorbereidingen van een Duurzaam Beto-nakkoord. Voor wie niet weet wat dat is zal ik kort de context schetsen waarbinnen die voorbereidingen plaatvinden.

Om de betonindustrie verder te ‘vergroenen’ is in 2012 op initi-atief van MVO Nederland een Green Deal Beton gesloten, waarin koploperbedrijven uit de betonsector met het Ministerie van I & M hebben afgesproken zich te zullen inspannen voor vergroening van de betonsector. Het meest tastbare resultaat van deze Green Deal is een inven-tarisatie-rapport van CE Delft van de mogelijkheden voor ver-dere vergroening door CO2-reductie. En die liegen er niet om: in totaal wordt voor 7 handelingsperspectieven een besparingspo-tentieel becijferd van ruim 1 miljoen ton CO2 op jaarbasis; ofwel een derde van de huidige CO2-last van productie en toepassing van beton in Nederland. En dat tegen besparingskosten die per ton maar een fractie bedragen van de kosten die zijn gemoeid met CO2-besparing door wind- en zonne-energie of elektrische auto’s. Sinds medio 2015 worden daarom voorbereidingen getroffen om, naar analogie van het Energie-akkoord, te komen tot een

De remmende voorsprong van een innovatieve sector

Zoektocht naar een probleem waarvoor een Duurzaam Betonak-koord de oplossing is

Duurzaam Betonakkoord

Duurzaam Betonakkoord tussen de betonsector en het minis-terie van I & M. Zo’n akkoord biedt geweldige kansen voor de betonsector om de duurzaamheidsprestaties tot nu toe te etaleren en beton daar-mee defi nitief als een duurzaam materiaal te kwalifi ceren. Het akkoord biedt steun door de overheid als subsidiegever en als opdrachtgever. Daardoor kunnen innovaties worden gedaan die binnen de huidige economische randvoorwaarden voor de sector niet rendabel zijn of die door de vrije markt om uiteenlopende redenen niet worden opgepakt. En toch zijn er wel wat bedenkingen.

De basis voor het Duurzaam Betonakkoord zijn de handelings-perspectieven uit het CE-Delft rapport. Het betreft innovaties als de ontwikkeling van nieuwe cementsoorten en geopolymeer-beton, geavanceerde recyclingtechnieken en verbeterde korrel-gradering voor beton, maar ook gebouwinnovaties als demon-tabel bouwen en betonkernactivering. Als al deze innovaties technisch slagen en breed worden toegepast in de markt, kan een forse CO2-besparing worden gerealiseerd. De betonindus-trie gaat zeker verder met deze ontwikkelingen, maar de uit-komst van innovaties is per defi nitie onzeker en het succes van een marktintroductie is afhankelijk van de acceptatie door de markt. Een Duurzaam Betonakkoord kan met de juiste prikkels innovaties stimuleren en acceptatie bevorderen, maar kan geen resultaten afdwingen.

André Burger

De biologische kapper

Page 27: BV-Nieuws 2016-1

27

BV-NIEUWS2016

Duurzaam Betonakkoord

Nederland loopt in Europa ver voor met het verduurzamen van de betonsector. Het CO2-profi el van Nederlands beton is ruim een factor twee lager dan het Europees gemiddelde. Daarnaast wordt betongranulaat dat vrijkomt bij sloop voor bijna 100 % nuttig hergebruikt terwijl Europa daar nog mee moet beginnen. Daarenboven wordt door de Nederlandse betonindustrie hard gewerkt aan verdere verduurzaming van de sector. De ontwik-kelingen beperken zich niet tot Nederland. Zo wordt wereldwijd door de industrie en onderzoeksinstellingen onderzoek gedaan naar de mogelijkheden (en de beperkingen) van alternatieve bindmiddelen en ook de ontwikkeling van nieuwe CO2-arme ce-mentsoorten vindt buiten Nederland plaats. Voor dit soort grote stappen voorwaarts is Nederland afhankelijk van wat in de rest van de wereld gebeurt. Daaraan verandert een Duurzaam Beto-nakkoord niet zo veel.

Daar komt bij dat het voor een bindend Duurzaam Betonakkoord niet gemakkelijk is om ‘de sector’ te benoemen. Uiteraard zijn de aannemerij en de beton- en grondstofproducenten hierbij nodig, maar voor sommige ontwikkelingen zijn ook de ingenieursbu-reaus (demontabel bouwen) en de installatiebranche (betonkern-activering) bepalend voor de slagingskans. Zelfs als er heldere doelstellingen kunnen worden geformuleerd is het proces om te komen tot een bindend akkoord complex. Wie tekent zo’n ak-koord en wie verbindt zich dan tot wat?

Voor circulariteit van beton, het bevorderen van hergebruik van betongranulaat in beton, is het wel mogelijk om concrete doel-stellingen te formuleren, en die ook te adresseren. Dit zal resulte-ren in een duurzamere betonketen doordat op primaire materia-len wordt bespaard, maar het leidt niet tot verdere CO2-reductie. Het kan ertoe leiden dat daar waar dat betongranulaat nu wordt gebruikt, met name in wegfunderingen, op korte termijn tekor-ten gaan ontstaan. Het verstoren van marktwerking door dit soort afspraken kan resulteren in langere transportafstanden en daarmee ongunstige milieueffecten. Het verdient daarom de voorkeur om binnen een Duurzaam Betonakkoord de vrijheid te behouden steeds van geval tot geval bij sloop lokaal te beoor-delen of het oude beton het beste als fundatiemateriaal of als toeslagmateriaal in beton kan worden ingezet.

De betonsector is al jaren bezig met verduurzaming, onder meer via het keurmerk Beton Bewust, wat veel verder gaat dan alleen de milieuprestaties van beton. Wat is eigenlijk het probleem dat moet worden opgelost met een Duurzaam Betonakkoord? Ik weet niet wanneer u dit leest, maar op 9 februari organiseert MVO Nederland een CEO ontbijt waar leidinggevenden uit de betonsector de kaders schetsen voor een Duurzaam Betonak-koord dat in de eerste helft van 2016 gestalte moet krijgen. Daar bepalen zij of een Duurzaam Betonakkoord iets kan toevoegen aan datgene wat de sector op eigen kracht al doet. Zij bepalen hun positie op basis van risico-inschattingen en intuïtie en op basis van het vertrouwen tussen betrokken partijen. Zij zullen het moeten doen met onvolledige kennis en beperkte analyses van de huidige situatie en de mogelijke ontwikkelingen. Zij weten niet alles en maken toch beleid.

Dat brengt mij bij een citaat van Jan Willem van de Groep uit Co-bouw van 20 januari: “Herken de halfweter, u mist namelijk kans-rijke ontwikkelingen als u de halfweter het beleid laat bepalen”. Ik ben het daar niet mee eens. Ik durf de stelling aan dat het een hele goede zaak is als de halfweter het beleid bepaalt. De alleswe-ter bestaat niet en de betweter sluit zijn ogen voor ideeën die zijn eigen gelijk in de weg staan. Moeten we het dan normaal gaan vinden dat de nietweter, de nitwit, het beleid bepaalt? Nee, geef mij dan maar die halfweter, die zich goed heeft geïnformeerd en Betongranulaat de grondstof voor circulair beton

LiteratuurM. (Marit) van LieshoutUpdate Prioritering handelingsperspectieven verduurzaming betonketen 2015. Kostencurve opgesteld op basis van quickscan van 16 door het MVO-netwerk betongeselecteerde verduurzamingsoptiesDelft, CE Delft, maart 2015

open staat voor de deskundige en inspirerende inbreng van an-deren. Dan komt het met realistisch en haalbaar beleid wel goed. Beleid dat niet is gebaseerd op goedbedoeld wensdenken; beleid dat niet strandt in de uitvoering, omdat de werkelijkheid toch net iets weerbarstiger blijkt dan gewenst. Een duurzaam betonakkoord, gebaseerd op zulk beleid is een uit-daging en kan een zegen zijn voor de betonsector.

Om terug te komen op mijn kapper. Ja, ik denk dat de duurzaam-heidshype zijn hoogtepunt heeft bereikt, maar ik denk niet dat die daarom zal instorten. Duurzame ontwikkelingen hebben toe-komst. Bovenop de duurzaamheidsprestaties die de betonsector al heeft behaald is er natuurlijk ruimte voor verdere ontwikke-ling. Duurzame ontwikkelingen gerelateerd aan werkelijke proble-men, met realistische verwachtingen ten aanzien van mogelijke oplossingen. Problemen die worden aangepakt met ambitie en inhoudelijke deskundigheid, ondernemingslust en met oog voor behoud van de waardevolle kwaliteiten van beton. Daar kunnen de betonsector en de samenleving hun voordeel mee doen.

André Burger. Directeur Cement & Beton Centrum

Page 28: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 128

CUR-Aanbeveling 118:2015Specialistische instandhoudingstechnieken - repareren van beton

CUR-Aanbeveling 118:2015 biedt vernieuwende inzichten en eenvoud bij betonreparatie. De CUR-Aanbeveling geeft defi -nities, classifi caties, eisen en regels voor de specialistische instandhoudingstechniek betonreparatie. In deze CUR-Aanbe-veling wordt onderscheid gemaakt in drie uitvoeringsklassen, te weten esthetische betonreparatie, technische betonrepara-tie en constructieve betonreparatie. Hiermee wordt het voor-schrijven, het controleren en het borgen van betonreparatie binnen Nederland fl ink vereenvoudigd.

Deze CUR-Aanbeveling biedt tevens een verduidelijking en/of aanvullende eisen op de normdelen van NEN-EN 1504 “Pro-ducten en systemen voor de bescherming en reparatie van betonconstructies”. Deze verduidelijking en/of aanvullende eisen zijn onder andere noodzakelijk omdat:• in NEN-EN 1504 informatieve, vrijblijvende teksten zijn

opgenomen die in Nederland via de CUR-Aanbevelingen 53 t/m 55 bindend waren, en/of;

• er behoefte was aan nadere invulling of duiding voor in Nederland specifi eke zaken of gebruiken.

CUR-Aanbeveling 118:2015 heeft ook als doel om onduidelijk-heid en verwarring in de markt weg te nemen over de te han-teren regelgeving, respectievelijk de te stellen eisen aan de materialen en uitvoering.Met de publicatie van de nieuwe CUR-Aanbeveling 118 komen CUR-Aanbevelingen 53, 54 en 55 te vervallen.

Lees meer:http://www.sbrcurnet.nl/producten/curaanbevelingen/aanbe-veling-118-repareren-van-beton

fi b symposium 2017 Maastricht Betonvereniging organiseert in 2017 ‘het internationale fi b symposium in Maastricht. Dit meerdaagse evenement (12-16 juni 2017) trekt deelnemers uit de gehele wereld. Eenmaal per 10 jaar wordt het symposium in Nederland gehouden. We houden u op de hoogte met deze uitgave en met de speciale website http://fi bsymposium2017.com/.

Mededelingen

Page 29: BV-Nieuws 2016-1

29

BV-NIEUWS2016

Om bezichtiging van het project mogelijk te maken, en teveel autoverkeer van de Stubeco-leden ter plekke te voorkomen, had organisator Aad van Haastert er verstandig aan gedaan te kiezen voor de bus als vervoermiddel. Opstapplaats was Bow-ling & Partycentrum De Ooievaar in Groot-Ammers. Om 14:00 uur werd koers gezet naar het kantoor van de combinatie. Hier werden de ca. 40 Stubeco-leden om 14:20 uur welkom geheten.

Jeannette Vos (communicatieadviseur) van Waterschap Rivie-renland gaf in vogelvlucht een toelichting op het project. De Lekdijk tussen Kinderdijk en Schoonhovenseveer voldeed niet meer aan de wettelijke veiligheidseisen. Door de klimaatver-andering wordt toename van de hoeveelheid rivierwater ver-wacht, de Lekdijk kan al dat water niet aan. Door hoog water drukt rivierwater de grond aan de andere zijde van de dijk om-hoog en bezwijkt de dijk. De dijk wordt op verschillende manie-ren verbeterd. Oplevering is gepland 31 december 2017.

Donderdag 12 november 2015 werd een bezoek gebracht aan de dijkversterking tussen Kinderdijk en

Schoonhovenseveer (KIS). Dit project wordt uitgevoerd in opdracht van Waterschap Rivierenland. De 17

km lange dijk moet de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden beschermen tegen overstromingen. Het project

wordt uitgevoerd door Combinatie Dijkverbetering Molenwaard (CDVM). CDVM is een aannemerscombina-

tie die bestaat uit Mourik Groot-Ammers, Martens en Van Oord en De Vries en Van de Wiel.

Aangesloten organisatiesStubeco kwartaalvergadering

Vasco Veenbergen geotechnisch adviseur van ABT ging dieper in op het versterken van de dijk met behulp van constructies.

Steunbermen, waar het kan qua ruimte worden binnendijks steunbermen aangebracht (massa).

Door het tijdsafhankelijke vervormingsgedrag van de grond bij steunbermen als tijdsafhankelijke belasting op betonnen fun-deringspalen te beschouwen, blijkt dat deze palen in een perio-de van 50 jaar de grote vervormingen prima op kunnen nemen. Kernwoorden hierbij zijn kruip, relaxatie en 2de-orde-effecten.

Boorpalenwand, bij beperkte ruimte wordt een verankerde boorpalenwand aangebracht. Het principe van de boorpalen-wand bestaat uit betonnen boorpalen (Ø1,07 m, h.o.h. 2,14 m), met daarop een betonnen gording (1,27 x 1 m) en strengankers h.o.h. 2,14 m tussen de palen in.

Enkele aspecten die aan bod kwamen, waren:- Wapeningskorf in de palen over volle hoogte hetzelfde- Instortvoorziening in gording om rotatie van ankerkop door

zakkende grond mogelijk te maken, straal instortvoorziening is afgestemd met leverancier ankers

- Gording excentrisch belast -> torsiewapening benodigd- Geotechnische software niet optimaal ingesteld op betonnen

constructies

Mededelingen

Page 30: BV-Nieuws 2016-1

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 130

Diepwand, een onverankerde diepwand tot ca. NAP -20 m diep als alleen in de kruin van de dijk ruimte is. Voor het ontwerpen werd gebruik gemaakt van Plaxis, een hoogwaardige geotechnische rekentechniek, waarbij de con-structieve eigenschappen van de palen pragmatisch gemo-delleerd zijn. De meeste berekeningen worden gemaakt met Plaxis2D, ter controle van de 2D-berekeningen is een aantal berekeningen met Plaxis3D gemaakt.

Met de bus werd vervolgens een rit gemaakt over de dijk, uit-gestapt werd bij de verschillende uitvoeringsmethoden. Rond

17:00 uur werd richting De Ooievaar in Groot Ammers gereden.Na de borrel en het diner werd om 19:00 uur begonnen met het avondprogramma.

AvondprogrammaHenk van Tilborg, hoofd techniek van Dura Vermeer Materieel, hield een presentatie over de algemene veiligheid op de bouw-plaats en daarna toegespitst op het tijdelijk afschoren van (prefab) constructies.

Het inschalen van hoe je er als bedrijf voorstaat qua veilig-heid wordt uitgedrukt met een IF-factor. De Injury Frequency (IF), ook wel eens ongevallenfrequentie-index genoemd, is het aantal ongevallen met verzuim/werkverlet dat in een bepaalde periode plaatsvindt, gedeeld door het aantal arbeidsuren. Op deze wijze kunnen bedrijven met elkaar vergeleken worden. Maar volgens dhr Van Tilborg mag er niet afgegaan worden op de IF van een bedrijf, bedrijven met weinig werknemers hebben een goede IF factor.

Het grootste risico op ongevallen wordt veroorzaakt door het gedrag van de medewerkers op de bouwplaats, en deze is het moeilijkst te verbeteren.

Als voorbeeld ging dhr Van Tilborg dieper in op het afschoren van (prefab) constructies. De mens is een zwakke schakel: niet afschoren onder 45°, verankeren in onvoldoende uitgeharde be-tonvloer, verankeren in ongeschikte ondervloer, geen gebruik van momentsleutel, uittrekwaarde anker wordt in de praktijk niet getest. Maar te beïnvloeden, middels maatregelen heeft Dura Vermeer gedragsaanpassing van de medewerkers op de bouwplaats gerealiseerd. Door huidige manier van bouwen, alles moet steeds sneller, is de betonvloer de zwakste schakel geworden. Bij Dura Vermeer mogen geen betonschroefankers (tapanker) toegepast worden. In samenwerking met Hilti en TCA Vogels is het Hilti Zwaarlas-tanker HSL-3-b M12/15 ontwikkeld. Alleen dit anker o.g. mag bij Dura Vermeer bij afschoren worden toegepast.

Mededelingen bestuurChristian van ’t Slot zag vandaag een aantal nieuwe gezichten, op zijn verzoek stelden ze zich even voor:- Roderick Boersma, Molenaar Betonindustrie- Peter van Daal, Plaka Nederland- Roel Beumer, Stoter Beton- Gerard Landman, Ballast Nedam Bouw & Ontwikkeling Speciale Projecten

Afgelopen april is het nieuw Handboek Uitvoering Betonwerken geïntroduceerd. Een studiecel voor het bijhouden van het hand-boek wordt tijdens volgende gecombineerde Stubeco bestuurs-vergadering met Koko samengesteld.Op een vraag vanuit de zaal wordt geantwoord dat een abon-nement voor Hogescholen mogelijk is.

Sander Bucx gaf een toelichting op de nominaties voor de Be-tonprijs 2015: Bruggen & Viaducten, Natte waterbouw, Wo-ningbouw, Utiliteitsbouw, Restauratie/reparatie, Uitvoering, Betontechnologie, Constructief ontwerp. Genomineerden voor de categorie Uitvoering, uitgereikt sinds 1993 door Stubeco en sedert 1996 samen met BetonVereniging zijn: Markthal te Rotterdam, Willem van Oranje tunnel/station te Delft, nieuwe Botlekbrug te Hoogvliet.

Na een weer zeer geslaagde kwartaalbijeenkomst ging eenieder om ca. 20:30 huiswaarts.

Page 31: BV-Nieuws 2016-1

31

BV-NIEUWS2016

AgendaStudiedag Duurzame Parkeergaragesde Reehorst in Ede16-3-2016

Vezelbeton31-3-2016

fi b Netherlands Colloquium‘High tech concrete: where technology and engineering meet’14 April 2016de Markthal, Rotterdam

MBO/HBO/TU-Docentendag21-4-2016

Sluizen19-5-2016

ALV25-5-2016TU Eindhoven

BetonkanoraceArnhem27 en 28-5-2016

Constructeursdag 20169-6-2016

Dag van de Betontechnologie23-6-2016

BV Docentendag22-9-2016

Funderingsdag 20166-10-2016

Betondag 201617-11-2016De doelen Rotterdam

Fib symposium Maastricht12-15 juni 2017Maastricht

Betonprijsdiner15-11-2017

Betondag 201716-11-2017

Page 32: BV-Nieuws 2016-1

Beton verenigings Nieuws is een uitgave van de Betonvereniging en bevat informatie voor leden en

geïnteresseerden in de vereniging en het materiaal beton in algemene zin. Beton verenigings Nieuws verschijnt zevenmaal per jaar.

Uitgave: Betonvereniging Postbus 411, 2800 AK Gouda Tel. 0182-539233 Fax. 0182-537510E-mail: [email protected]: www.betonvereniging.nlOpmaak: Quantes, RijswijkDruk: Quantes, Rijswijk

Abonnementen: Leden van de Betonvereniging ontvangen het BV-Nieuws gratisRedactie secretariaat: Bram Rensen Advertenties: Hetty Besseling

Abonnementen lopen parallel met het lidmaatschap

ISSN 1386-968X

Colofon

32

Betonvereniging,Kennispartner om ook in 2016 diepgang te bereiken.

Studiedag Duurzame Parkeergarages woensdag 16 maart 2016 12.30 uur – 19.00 uur Locatie: de Reehorst in Ede

www.betonvereniging.nl

BV-Nieuws | jaargang 2016 | februari, nummer 1