Informatieblad van de Stichting Industrieel Bouwen Nederland

b'öö'ö'sti n 9 stichting industrieel bouwen nederland

•

L.

nieuwsbrief

donderdag 22 seRtember 1994 Booosting

dream

elings Produktorqtwi bijeenkomst in Ei ndhovèn .... -J

Het vervolg op de in januari jongstleden gehouden produktontwikkelingsbijeenkomst bij de nJ Delft

staat op 22 september 1994, van 14.00 - 18.00 uur gepland in de Dorgelozaal van de Faculteit

Bouwtechnologie van de TU Eindhoven. Voorzitter deze middag is Jos Lobée van GE Plastics. Onderwerp van gesprek zal de voortgang van de lopende ontwikkelingen zijn. Daarnaast ook

aandacht voor>lieuwe onde erpen, ideeën-en kansen. EnV'anzelfspreke d de ontwikkelingen rond het

Booost uis. Eerst spraken we over het Booosthuis als een knurselhuis, toen een luchtkasteel, een

luchtballon, samen te vatten s:

Overtil;e niet met een bouwwerk, maar probeer de essenties uit i een technische fiLosofie die zich met namt richt op r.et effict en gevolg van de toepassing van technieken en materialen en behandel de aamLuiting als een 'minima/' kumtstuk waart> de overga 19 zonder nadere voor,zieningen an worden gerealiseerd. ..... Zo denKen ontstaan er arie Interessante invalslî:oeken.

• De mogelijkheden van een bedrijf /industrie.

• Gebouwprodukten door industrieeLolliJl\l.e.x:pers..

• De consequentie van de ontwikkeling van het produkt p het totale bouwprodukt.

We bevinden ons in een speurtocht naar een oplossing voor een inspirerende puzzel. Zonder dwang van

marktgerichte produktontwikkeling wer en aan het scherpen van eigen geest en het bijslijpen van de

eigen discipline. Building this dream, samen met u, ook dau komt op 22 september a.s. aan de orde.

Als klap op de vuurpijl overhandigen wÏ u ter plekke het eer te exemplaar van het boekje 'Booosting

in beeld'. Reden genoeg, zo lijkt het, 0 nier te ontbreken!

Reserveer nu vasr darum en rijd in uw agenda! Via het retourneren van de ingevulde antwoordkaart

informeert u ons over uw aanwezi&iJ.eid.,Io.. __ ...".._~..,..,. ..... <I

,

.J

L

Booosting

Booosting bezoekt

. 1 n Bergen op Zoom

LEEp centrum op het terrein van GE Plastics?

H et complex is zorgvuldig in het landschap van Bergen op Zoom gelegd. Het geheel bestaat uit het

LEEp Centre, een tentoonstellingsgebouwen het Royal House dat de principes van de produktie van

goedkope eengezinswoningen toont. Het is niet de bedoeling geweest om een 'all plastics' gebouw te

maken. GE heeft met dit experiment de bouw- cn construcriemarkt uitgedaagd. Kunststof

materialen, produkten en systcmen zijn dáár toegepast waar het zinvol is, van de dakbedekking tot

en met het meubilair. Op 6 oktober zal GE Plastics ons hierover uitvoerig informeren.

Jan Brouwer van architectenbureau Jan Brouwer Associates, is de architect van het Europese concept.

Hij zal op 6 oktober de inspiratie, motivatie en creatie uit de doeken doen. Jan Westra, docent

produktietechnologie aan de Faculteit Bouwkunde van de TU Eindhoven zal deze activiteit

afsluiten met een tegenlezing genaamd: Generic EcIeccic Products.

Op 6 oktober aanstaande, van 14.00 - 17.00 uur bent u van harte welkom bij GE Plastics in Bergen

op Zoom. Als u hierbij aanwezig wilt zijn, kunt u dit aangeven op de antwoordkaart, achter in deze

nieuwsbrief en de antwoordkaart naar Booosting retourneren .

,

<J

.J

~ mijns inziens ~--~----------~

Mooie gedachten van Jouke mGGGi

Post . 1 n

Excursies gaan ook vaak naar mooi, veelal

beeldende kunst, die men mooi 'moet' vinden.

Excursies naar gebouwen zijn specifieker en

leiden vaak tOt discussies over mooi. Meningen

'Maar meneer, zo is het toch ook mooi'. Dagelijks word ik met deze

tekst geconfronteerd door leveranciers, bouwers, opdracht­gevers en aanverwanten die zich

over mijn tekeningen buigen . Bij een beetje project wordt deze zin

tussen de 750 en 1.000 keer uitgesproken. Aan de architect om

in te schatten of er wordt meegeholpen een detail te

verbeteren, meer te verdienen of

veranderen dan nog wel eens, mooi lnOet dan ~ onedekt y.lorden. De gemiddelde kijker vjnelt de : woning van Mart Stam in Praag niet mooi, maar

na een opleiding van een half uur is de mening a> c

c

vaak gewijzigd. Her is ahijd een spannjng russen !i subjectief en objectief. Je vindt iers ergens van, '" Ol

minder uit te geven. In ieder geval heeft iedereen verstand van mooi en schroomt niet dat kenbaar te maken .

een gebouw, auto of een vaas en hebt dan te ~.

maken mer het analysel'en waarom. Het proces is t begonnen. Vind ik het mooi door de vel'rassing ~

" en is dat later nog

zo, als de tijd de verrassing heeft ingehaald) En is het echt mooi? Het

kapelletje van Ronchamp hoort voor mij bij de laatste categorie.

Evenals het Boostel' Station van Marcel Vroom in nieuwsbrief nr. 23. Bij

de projecten van Calatravazijn er een aantal die altijd mooi zullen blijven

en het dus uiteindelijk echt blijken te zijn. De rrap van Eva Jiricna door

Eric Vreedenburgh beschreven in nr. 22 en het gebouw van het

Western Morning News door Jan \X!estra bewonderd in nr. 21, hoort

bij mij in de eerste categorie, mooi door verrassing en daarmee rijdelijlc

Gebouwen zijn meestal sleclHs moot tn de

ruwbouw als skelet. Met de c1adding komt vaal<

de klad er in. In de préclad fase waren de Delftse

Poort in Rotterdam en de Haagse Poort in Den

Haag mooi. Je verwacht dan ook dat het steeds

mooier wordt, maar dat gebeurt zelden. Ons

Sportproject in Den Haag is ook al re ver heen.

Toen de staalconstructie srond heb ik in de

bouwvergadering voorgesteld het zo te laten, het

was mooi zo. Een van de opdrachtgevers was het

er mee eens, de anderen dachten dat ik nu echt

artiest was geworden. Ik heb ze kunnen

geruststellen; het wordt toch maal' afgebouwd .

... Santiago Calatrava, Austerlitz Bridge in Parijs

'" ro

'" :r:

c Q)

Cl

E ::> '­.., c Q)

u

t o 0.

V1

mijns inziens

Van de architecten heeft Jean Nouvel dit

uitstekend door. Zijn onlangs gereedgekomen

direcüekantoor van het bedrijf Carrier in Parijs,

het Raspail gebouw, is perfect mooi. in mijn

ogen. Het is de archirectuur van her bijna niers.

Betonvloeren, glas, sraal en verder kan iedereen

er zijn eigen verwachringen in kwijr. Nouvel zegt

erover: 'Her gebouw wil de srad verrijken, her

maal<t de geschiedenis van morgen'. Ron A.rad,

die als kunsrenaar de benedenruimte van dit

gebouw mer zijn construcries moesr vullen, kon

Dat vind ik overigens ook mooi, een kunstenaar die zich niet tegen

een gebouw kan afzetten. De ondragelijke lichrheid van her bestaan.

Nadat Van der Grinten was overleden heeft een collega-hoogleraar - een bijzondere rechtsgeleerde,

mer internationale erkenning, waar ons land veel aan re danken heeft - een korre beschouwing over

zijn leven beschreven. Eén zin hieruit trof me en zal ook de Booosring-le7..er tor nadenken stemmen:

'Had iemand ooir mooie gedadlten dan kwam hij na her lezen van Van der Grintens korre, bondige

commentaar weer met beide benen op de grond te staan. Niet dar Van der Grinten bezwaar had tegen

mooie gedachten, maar over het algemeen vond hij ze nutteloos.'

ir fot/ke Post, Post Ter A vest Architecten

~ Santiago Ca7atrava, Distributiecentre in Westfalen <l

•

o I"-

c Q)

.D :::> o :r:

c <U E

V I

Q) 0> C

LW

o

L

AIs je vanaf het eind van de prod

stenen schaap aan re rreffen, dat

van het rerrein. Wij Idauteren

lavastroompje dat door middel

gesmolten steen in een donker gar

monitoren geen levende ziel kon bekennen. Merkwaardig dar

één van de nieuwsre produkten van Rockwool. Rockpanel.

noch op steen, noch op wol lijkt en amper meer de lucht bevar.

die er met zoveel moeite eersr is ingeblazen. Jammer genoeg

nier echt krom te buigen en dat is nou net wat de aanwezige

architecten graag wiUen. Die willen altijd iets wat een materiaal

net niet kan in een kleur uit her scala van de concurrent. En

hoewel Rockpanel een plaatmateriaal is dat uit isolariemareriaal

bestaat. heeft her een geringe isolerende werking.

Bijvoorbeeld het wi t en rood van het prachtige gebouw van architect Erskin in Göteborg. waarvan

Jan Westra verslag deecl . Simpel in zijn algehele verschijningsvorm. maar complex in detail. Wèl

Rocl<wool in de opbouw van de sandwich panelen in de gevel. géén Rockpanel als zelfstandig

gevelonderdeel. Erskin had daartoe klaarblijkelijk geen aanleiding gevonden. Maarten Engelman van

architectenbureau Engelman Houben die de tegenlezing deed, had het ook nog nooit gebruikt. Vooral

omdat de bevestigingsmemodes en afwerkingen nog niet voldoende ontwikkeld zijn. Hij vond dat het

de architeCtuur zeker ten goede zou komen als er een dunner isolatiemateriaal zou zijn met dezelfde

thermische eigenschappen als het huidige materiaal.

vervolg op pagina 7

,

0> I­o

.D Q) ...., '0 t.9

c

'" I-LW

• ,

Booosting Bijeenkomsten 1994 22 september

6 oktober

november

december

PO Meeting TU Eindhoven

GE Plastics LEEp Bergen op Zoom

Ontwerpers & ardli tecten regio Eindhoven

Reynotrade Harder\'vijk

NB. Aangeslotenen die hun bedrijf, de

bedrijfsfilosofie, het produinenpakket

en een discussie met 'bouwgenoten'

in een Booosting-bijeenkomst willen

presenteren, kunnen hiertoe contact

opnemen met Booosting.

•••••••••••••••••••••• •• ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

b 0 0 0 S t •-n 9 I.n mei. 1988 is de Stichtin.g Industrieel Bouwen Neder/an. d, Booosting, opgericht vanuit een gecombineerd initiatief van

st; c h t ; n 9 II1dustne, ontwerpers en archJtecten. De voornaamste doelstell1l1g

; n dus tri e e I van Booosting is het bevorderen van het ontwerpen, ontwikkelen, onderzoeken en

b 0 uwe n toepassen van industrieel te vervaardigen bouwproduJnen en gebouwdelen, ter verhoging

ne der I a n d van de kwaliteit van de gebouwde omgeving. Op de antwoordkaart kunt u aangeven

of LI geïnteresseerd bent in meer informat ie over de activiteiten van Booosring.

I I I RI' IlRlJF

I I I ADRfS

WOONI'I.AA r~

11.1 HOON

Komt op 22 september 1994, van 14.00 - 18.00 uur naar de PO Meeting in Eindhoven met . .. personen. (zir png. J)

Komt op 6 oktober 1994 van 14.00 - 17.00 uur naar GE LEEp in Bergen op Zoom met ... personen. (zjr png. 2)

Ontvangt graag informatie over participatie bij Booosting.

Beste! t het boek

Participanten: Niet-participanten:

L

'Booosting in bedrijf (1992) 'Tussen traditie en experiment' (I 989) 125,00 f 39,50

Booosting

postbus 23000

3001 KA Rotterdam

.J

• Eelke Pouwer

Ondernemers in het MKB kunnen op grond

van het KIM-programma (Kennisdragers in het

MKB) een loonkosten-subsidie van maximaal

f 25.000,- krijgen, als een pas afgestudeerde uit

het HBO of universitair onderwijs voor

minimaal 1 jaar in dienst wordt genomen in het

kader van een innovatieproject. De subsidie is

gebaseerd op een 40-urige werkweek. Bij een

werkweek van minder uur wordt de subsidie

evenredig verminderd. Minimum aantal uren is

32 per week. Het innovatieproject moet

betrekking hebben op technologische ver­

nieuwing in produkten of produktieprocessen.

Hiertoe moet in samenwerking met het

regionaal Innovatie-centrum een plan opgesteld

worden, waarin aangegeven:

• uitgangspositie bedrijf qua kennisgebruik;

• doelstelling van het innovatieproject;

• inbreng van de kennisdrager in het projecr.

De aanvrager mag maximaal 50 werknemers in

dienst hebben, waarvan maximaal één met een

HBO of universitaire opleiding. Indien de

aanvrager de rechtsVorm B.V. of NV. heeft,

mogen er rwee kennisdragers (personen die niet

langer dan rwee jaar geleden het diploma

behaald hebben) in dienst zijn waarvan één de

directeur is. De regeling is bedoeld voor

bedrijven in de sectoren: industrie, bouwnijver­

heid en installatie, groothandel, wegvervoer,

binnenvaart en hulpbedrijven van het vervoer.

Subsidie-aanvragen kunnen worden ingediend

bij de Stichting Innovatiecentra Nerwerk

Nederland te Den Haag. Aanvraag indienen

voor het sluiten van een arbeidsovereenkomsr.

De 'kennisdrager' mag niet voor de aanvrager

werkzaam zijn geweest. Een bedrijfkan eenmaal

van deze regeling gebruik maken. De regeling

heeft een looptijd van 3 jaar (rot 1.1.1997).

vervolg 'RockwooI' Vltll pttgina5

L

Als voorbeeld noemde hij het gebouw van Vitra in Zuid-Duitsland, van de Japanse architect Tado

Ando. Door de in Duitsland gestelde zware bouwfYsische eisen is slank en dun bouwen met

isolatiemateriaal van 100 mm uitgesloten. Ook architecten die de functionalistische traditie in

Nederland willen voortzetten zouden een materiaal met een betere isolatiewaarde per cm dikte

verwelkomen. Als toets had Maarten voor Rocl<wool de markt alvast gecategoriseerd:

o De omzet~architect Ziet architectuur als werk en maakt geen werk van architectuur. De omzet

betreft honoraria, geen isolatiemateriaal.

o De gedegen architect Goed in alles, behalve in het bedenken van nieuwe markten voor Rocl<wool.

o De milieu~architect Architectuur en vormgeving zijn ondergeschikt aan het milieu. Deze zou

isolatieplaten van 30 cm verwelkomen.

o De stijlarchitect Hiertoe worden zelfs enkele Booosting aangeslotenen gerekend. Alles wat

voorgeschreven is, is aanleiding om het weg te .Iaten. Sommige zijn wellicht nog te helpen.

e De kwaliteitsarchitect Over het algemeen wat ouder, omdat het lang duurt voor men beseft wat

kwaliteit is. Tot deze categorie rekent Engelman zichzelf. Hij bewijst d.it met zijn dia's en zijn

uitspraak dat uit milieu-oogpunt gebouwen waar de verschijningsvorm behoort tot de structuur,

enorm zuinig zijn, Zuinig met energie, materiaal en vormtaal. Zuinig op de toekomst.

Hmk van Laarhoven, Hubert-Jan Henket Architecten

07

,

n..

<l

.J

r

van Vollenhovenstraat 15A

010 4365741

Postbus 23000

010 4366315

Booosting bestuur

ir Jan Westra ir Eric Vreedenburgh ir Jouke Post ir Marcel Vroom ing Adrie Kuiper

ir Jos Lobée Henk van Laarhoven

Anneke van Dijk

TU Eindhoven

Archipel Ontwerpers

Post Ter Avest

Landmark Design & T echnology

Hoogovens Groep

GE Plastics

Hubert-Jan Henket Architecten

Booosting participanten

Rqnötrtll/é RockwooJ '-:aPinus SOntfj Nedeiland Ubliink Nedtrlaná Unicom Nederlaná WDlvega Panelm

t ONTWER P. ERS

3001 KA Rotterdam

Voorzitter

Vice voorzitter

Secretaris

Penningmeester

Lid

Lid

Lid

,

<l