‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder...

32
‘Mijn astma is goed onder controleHeerlijk, schone lucht in huis Huilen lucht op! Of niet …? Magazine voor VGZ-verzekerden | april 2013

Transcript of ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder...

Page 1: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

18,0

‘Mijn astma is goed onder controle’

Heerlijk, schone lucht in huis

Huilen lucht op!Of niet …?

Magazine voor VGZ-verzekerden | april 2013

Page 2: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

murielle

murielle 2

Page 3: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

Murielle Wouters-Fridael heeft astma. Maar deze ziekte krijgt haar er niet onder. Ze is erg positief ingesteld en ziet vooral de kansen die het leven haar biedt. Beren op de weg? Welke beren? Toch was het niet altijd makkelijk. Murielle bleek naast astma ook een stoornis in haar afweer systeem te hebben. Dat was een ver velende diagnose maar tegelijkertijd ook een nieuw begin. Met de juiste medicijnen gaat het nu al ruim een jaar goed met Murielle. In dit nummer vertelt ze over haar astma, dat veel beïnvloedt, maar lang niet alles.

APRIL 2013 3

Page 4: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

‘Ik word niet meer van elk virusje doodziek’Murielle (41) herinnert zich niet anders dan dat ze ziek is. Ze heeft onder andere astma en een afweerstoornis. Door een behandeling met infusen is haar weerstand flink verbeterd. “Het gaat nu beter dan ooit met mij.”

“Ik ben mijn hele leven al vaak ziek. Ik heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld opgezette ogen en was ik vaak benauwd. Kwam ik in de buurt van iemand die verkouden was, dan had ik zó een infectie te pakken waardoor ook mijn astma weer opspeelde. Ik had dan hevige hoestaanvallen, werd benauwd en was wekenlang mijn stem kwijt. Ik heb een uitgebreide en complexe medische geschiedenis met onder meer aandoeningen aan mijn nierslagaders, eierstokken en baarmoeder. De laatste twee zijn zelfs operatief verwijderd. Mijn lichaam was continu in gevecht met zichzelf.

RevaliderenOmdat de longarts mijn astma niet onder controle kreeg, ben ik vorig jaar opgenomen op de longrevalidatie­afdeling van Universitair Centrum voor Chronische Ziekten Dekkerswald. De immunoloog daar ontdekte het probleem dat mijn infecties veroorzaakte, en daar­mee ook de astma­aanvallen. Ik heb een afweerstoornis, wat betekent dat ik nauwelijks weerstand heb tegen infecties. Sinds mijn opname krijg ik eens in de drie weken thuis een infuus om mijn afweersysteem te ver­sterken. Daardoor ben ik minder vatbaar voor infecties en dat is een fantastische verbetering. Het gaat nu beter dan ooit met mij. Ik word niet meer van elk virusje doodziek. Wel word ik flink beroerd van het infuus zelf. Ik krijg het op woensdagavond en heb dan tot zondag een soort griep. Daar houd ik rekening mee. Eens in de drie weken ben ik gewoon vier dagen niet beschikbaar. Ik plan mijn leven dus om mijn infusen heen.

Verplichte sabbaticalHet afgelopen jaar was een ommekeer voor mij. Voor­heen was ik altijd druk. Ik werkte fulltime, deed er van alles naast en ging als ik niet ziek was ook nog tien uur per week sporten. Een goede conditie is immers belang­rijk bij astma. Doordat mijn werkcontract niet werd verlengd, werd ik bij wijze van spreken gedwongen om rust te nemen en mijn leven onder de loep te nemen. Ik heb ontdekt dat het ook goed gaat zonder altijd te rennen en vliegen.De astma is nu goed onder controle en ik heb de regie over mijn leven terug. We zijn gastgezin voor Hulphond Nederland en ik sport weer ongeveer zes uur per week. Ondertussen ben ik ook aan het solliciteren. Het is niet makkelijk om in deze tijd een parttimebaan te vinden, maar ik ben wel heel ge motiveerd om aan de slag te gaan. Verder willen mijn man en ik graag een kindje adopteren. Het is afwachten of dat gaat lukken, gezien mijn leeftijd. Mocht het voor ons zijn weggelegd, dan is het een mooi geschenk. Maar ook met zijn tweeën zijn we heel gelukkig. Ik heb het gevoel weer vol in het leven te staan. Daar ben ik ontzettend blij mee.”

Bekijk het filmpje waarin Murielle over haar astma vertelt:murielle 4

Page 5: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

Inhoud

6 Leren omgaan met astma en COPD

9 Betere zorg volgens VGZ10 Leef! – Tips voor een frisse

adem14 Over astma en COPD16 De week van Murielle

18 Nu wij19 Adem & zo24 Doen! - Naar het lekkerste

park van Nederland31 Prijspuzzel32 Mijn gevoel van opluchting

Verder in dit nuMMer

22 Opgelucht? Zo werkt dat

Is het waar dat een diepe zucht of goede huilbui oplucht? VGZ-magazine zocht het uit.

26 Handig: een app met pollennieuws

VGZ-verzekerde Marc heeft minder last van zijn hooikoorts dankzij de Pollennieuws App

12 Vies = gezond?Komt astma steeds meer voor doordat we té schoon leven?

20 Schone lucht in huisTijd om actie te ondernemen en te zorgen voor genoeg frisse lucht in huis.

27 Kraamzorg scoort 8,7VGZ-verzekerden zijn zeer positief over de kraamzorg van VGZ. 28 Medicijnen: beste kwaliteit

voor laagste prijs

29 VGZ helpt bij nieuwe aanpak kinderastma

30 In gesprek met COPD- en astmapatiënten

Nieuw: filmpjes en leuke tipsZiet u dit Layar-icoontje bovenaan de pagina? Dan heeft dit magazine nog een leuke verrassing of extra informatie voor u in petto. Open de app op uw smartphone en scan de pagina. Via Layar gaat u naar inter-net. Met extra informatie, leuke filmpjes en nog veel meer. Laat u verrassen!

APRIL 2013 5

Page 6: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

Gezonder lijken

murielle 6

Page 7: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

een van de problemen waar astma- en COPd-patiënten tegen aan lopen, is dat hun omgeving ze niet altijd goed begrijpt. Patiënten met astma bijvoorbeeld, lijken vaak gezonder dan ze zijn. Over deze en andere zaken praat Murielle met longarts Ineke Kok van Behandelcentrum Heideheuvel in Hilversum. Murielle – zelf een tevreden patiënt van Universitair Centrum voor Chronische Ziekten Dekkerswald – is benieuwd hoe de zorg bij Heideheuvel is geregeld.

Murielle: “Wat kunnen jullie de patiënt bieden?”Ineke Kok: “Bij een gespecialiseerd behandelcentrum als dit kom je alleen na verwijzing door je eigen longarts. Onze patiënten zijn zeer kwetsbaar en veel van hen hebben complexe problemen. De astma is vaak instabiel. Patiënten zijn meestal niet meer in staat de gewoonste dingen te doen. Sommigen komen in een neerwaartse spiraal terecht en raken de grip op hun leven kwijt. Ons eerste doel is om de ziekte te stabiliseren. Daarnaast be­steden we veel aandacht aan sociale en psychische aspecten.”

“Sociale en psychische aspecten, wat houdt dat in?”“We willen mensen ondersteunen in het omgaan met hun ziekte. Een van de pro­blemen waar patiënten tegen aanlopen, is dat hun omgeving het niet altijd goed begrijpt. Patiënten met astma lijken vaak gezonder dan ze zijn. En patiënten met

COPD worden regelmatig afgeschilderd alsof ze het aan zichzelf te danken heb­ben. Onze psychologen en zorgcoördi­natoren bieden ondersteuning bij het accepteren van de ziekte. Of bij het zelf houden van de regie. Daarnaast kunnen patiënten verschillende cursussen volgen, zoals een cursus communiceren.”

“Bedoelt u dat ze leren assertiever te zijn?”“Onder andere. De klachten zijn niet altijd zichtbaar of meetbaar. Patiënten moeten zelf leren om in het gesprek met hun behandelaar aan te geven hoe het met ze gaat. In de cursus leren ze hoe ze beter voor zichzelf kunnen opkomen.”

“Heideheuvel is verbonden met het Nederlands Astmacentrum Davos in Zwitserland. Hoe zit dat precies in elkaar?”“Zowel Heideheuvel als Davos is gespecia­liseerd in moeilijk behandelbare astma. Er zijn verschillen. De omgeving in Davos

Gezonder lijkenHoe leren patiënten met astma en COPd met hun ziekte om te gaan?

Lees verder op pagina 8 >

IN NeDerLAND ZIjN er ruIM 500.000 AsTMAPATIëNTeN eN Meer DAN 300.000 COPD-PATIëNTeN.

BIj erNsTIGe COPD kAN De LONGfuNCTIe MeT Meer dan de HelFt VerMINDereN.

Patiënt centraal in astmazorg eind 2012 heeft de Long Alliantie Nederland twee Zorgstandaarden astma uitgebracht (een voor vol-wassenen en een voor kinderen). In deze zorgstandaarden is vast-gelegd hoe goede astmazorg eruitziet. Goede zorg is zorg die de patiënt centraal stelt en die gericht is op de kwaliteit van leven. VGZ staat achter dit initiatief en is sinds 2012 lid van de Long Alliantie Nederland. Zo dragen we actief bij aan het verbeteren van de zorg voor astma- en COPD-patiënten.

dan je bent

Benieuwd naar de Zorgstandaarden astma en COPD? Bestel de patiëntenbrochure van het Longfonds via APRIL 2013 7

Page 8: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

is prikkelarm: daar komt geen huisstof­mijt en fijnstof voor. Daarmee is Davos voor sommige astmapatiënten de beste omgeving om te herstellen. Maar het is niet niks om meedere weken van huis te zijn. En als dat ook nog in Zwitserland is, is het helemaal ingrijpend. Er moeten goede redenen zijn om te kiezen voor Davos.”*

“Op welke manier is de patiënt betrokken bij de behandeling?”“Wij proberen zo min mogelijk op te leggen en zo veel mogelijk vragen te stellen. Wat de patiënt zelf wil bereiken, is ons uitgangspunt. Dat kan variëren van iemand met astma die de marathon wil lopen tot een patiënt met COPD die zonder problemen huishoudelijke taken wil kunnen doen. Dat motiveert, want de patiënt moet het uiteindelijk zélf willen. Na de opname is het ook aan hem om op de ingeslagen weg voort te zetten.”

“Wat de patiënt zelf wil bereiken, is ons uitgangspunt”

“Hebben jullie ook terugkomdagen?”“We hebben inderdaad terugkomdagen waarop de patiënten elkaar en hun behandelaars weer ontmoeten. Verder hebben we online­revalidatieprogram­ma’s. Tijdens de opname starten patiën­ten hier al mee. Het gaat om bijvoorbeeld oefenprogramma’s voor fysiotherapie of individuele zorgplannen. Via de webcam kun je contact hebben met de zorg ver­leners. Aan het einde van de longreva­lidatie dragen we de behandeling weer over aan de eigen longarts van de patiënt. Een longaandoening is namelijk niet verdwenen na opname in Heideheuvel. Maar we streven er wel naar dat het een stuk beter gaat en blijft gaan. Bij veel patiënten is dat gelukkig ook zo.”

lONGARtS INeKe KOK

Hebt u vragen over astma, COPd, omgaan met benauwdheid of roken? Stel ze per e-mail aan de longverpleegkundige Lucyl Verhoeven van VGZ. Ga hiervoor naar www.eigengezondheid.nl interactief online deskundigen.

* Wilt u dat VGZ uw opname en verblijf in Davos vergoedt, dan hebt u toestemming van ons nodig. Die toestemming geven wij aan de hand van medisch-inhoudelijke criteria en doelmatigheid.

murielle 8

Page 9: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

Mensen met astma en COPD hebben te maken met veel zorgaanbieders. Ze bezoeken de huisarts, apotheker, fysiotherapeut, diëtist en de longarts. Als deze zorgaanbieders hun werk beter op elkaar afstemmen en goede afspraken maken, is dat heel goed voor de patiënt. “Voor COPD­patiënten worden die af­stemming en afspraken dan ook vast­gelegd”, vertelt VGZ­ beleidscoördinator Ronald van Breugel. En dat heeft veel voordelen. “Contacten tussen zorgaan­bieders verlopen er soepeler door en iedereen weet wat zijn rol of taak is. Bovendien merken patiënten dat er minder dingen dubbel gebeuren. Er hoeft bijvoorbeeld maar één keer te worden

vastgesteld wat je mankeert. Als er extra onderzoek nodig is, wordt dat maar één keer gedaan. Want daarna hebben alle zorgaanbieders toegang tot die informatie.” De zorgaanbieders hebben een speciaal informatiesysteem waar alle gegevens in staan. Pas als de patiënt toestemming heeft gegeven voor het delen van medi­sche gegevens, hebben ze daar toegang tot. “En dan nog kunnen ze alleen zien wat voor hen van belang is.”

Patiënt profiteertCOPD­ patiënten profiteren bijna alle­maal al van de afspraken. Vanwege het succes hiervan legt VGZ sinds kort ook afspraken vast over astmazorg. En ver­volgens houden we de kwaliteit van die

zorg goed in de gaten. “We weten wat onze verzekerden willen doordat we gesprekken met ze voeren. Met hun wensen in het achterhoofd bewaken we de kwaliteit: we onderzoeken hoe de zorgaanbieders werken en bespreken de informatie over hun prestaties met hen.” Daar profiteert de patiënt van en dat is precies wat VGZ wil volgens Van Breugel: “Met deze aanpak willen we er voor zor­gen dat mensen veel minder last hebben van hun aandoening.”

De zorg voor astma- en COPD-patiënten kan beter, vindt VGZ. Daarom overleggen we met patiënten en maken we afspraken met zorg-aanbieders. Met succes! Patiënten merken bij-voorbeeld dat er minder dingen dubbel gebeuren.

Wat vindt u belangrijk?Wij willen graag weten wat u van de zorg in Nederland vindt. We houden daarom bijvoorbeeld gesprekken met astma- en COPD-patiënten (zie pagina 30). Ook over andere onderwerpen horen wij graag wat uw visie is. Hoe vindt u bijvoorbeeld onze service? Laat het ons weten door lid te worden van het verzekerdenpanel van VGZ en het Nivel. kijk op pagina 29 voor meer informatie.

Betere zorg bij astma en COPd

COPd- PATIënTen PrOFiteren bijna alleMaal AL VAn de AfSPrAKen.

APrIL 2013 9

Page 10: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

SuPeR MARIO IN De SPORtSCHOOlde expressofiets, lasersquash, kinect, makoto en iPong-tafeltennissen. Waarschijnlijk termen waar u nog nooit van hebt gehoord. Toch zult u ze vaker tegenkomen. embedded fitness, ook wel e-fitness genoemd, is sterk in opkomst. e-fitness draait om game-sporten: een combinatie van gamen en bewegen. dat alles vindt plaats in een virtuele omgeving. Van tennissen tot golfen en van dansen tot mountain-biken: via een scherm wordt u uitge-daagd en kunt u wedstrijden spelen tegen anderen.www.embeddedfitness.nl

lOOK WHO’S tAlKING Soms zou je willen dat baby’s kunnen zeggen wat ze vinden en voelen. de app Oei, ik groei! maakt dat een klein beetje mogelijk. Hiermee ziet u in welke fase van de ontwikkeling uw baby zich bevindt. de app gaat over baby’s tot anderhalf jaar oud. Oei, ik groei! laat zien wanneer uw baby een mentale ontwikkelingssprong maakt, wat de baby daarna snapt en leert, en wat u kunt doen voor uw kind op zo’n moment. u kunt de app downloaden in de appstore voor € 1,79 en via Google Play Store (android) voor € 1,30.

StOPPeN Met ROKeN: NIet MAKKelIjK, Wel MOGelIjKWilt u stoppen met roken, maar lukt het niet? Maak het uzelf net iets makke-lijker en volg een stoppen-met-roken-programma. dit programma krijgt u in 2013 vergoed vanuit uw basisverzeke-ring. Wel geldt het eigen risico. U kunt zowel een individueel programma vol-gen als een groepsprogramma. Ook vergoeden wij de geneesmiddelen die worden voorgeschreven als onderdeel van het stoppen-met-rokenprogramma. Hebt u een VGZ Zorgverzekering? dan moeten deze geneesmiddelen worden geleverd door de nationale Apotheek. Hebt u een VGZ restitutieverzekering? dan mogen de geneesmiddelen worden geleverd door de nationale Apotheek, apotheker of apotheekhoudend huisarts. Kijk op www.vgz.nl voor meer informatie.

WIe eLKe dAG 10 TOT 15 MInUTen fIeTST, Kan Zijn COnditie Met lieFSt 13% Verbeteren, BLIjKT UIT

TnO-OnderZOeK. GeMIddeLd fIeTST een nederLAnder eLK jAAr 300 rITTen, GOed VOOr

rUIM 900 KILOMeTer!

leef!fIT & GeZOnd

Ontdek in welke groeifase uw baby zit met de app:murielle 10

Page 11: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

GeuRVReteRS VOOR uW MOND Tongschrapers, mondspoelingen, speciale tandpasta, medische behan-delingen: u kunt van alles doen tegen een slechte adem. Maar wist u dat een frisse adem begint met de juiste voe-ding? Vier reukloze eet- en drinktips:• Yoghurt en melk bevatten actieve

stoffen zoals vitamine d die bacteriën in uw mond verminderen. juist die bacteriën zijn de boosdoeners bij een slechte adem.

• Peterselie, koriander en munt staan bekend om hun reinigende eigenschappen. Tegen een slechte adem kunt u hierop kauwen. Andere ver frissende kruiden en specerijen zijn kardemom, gember en kaneel. Vooral lekker om bij uw thee toe te voegen.

• Groente en fruit bevat vitamine C en d. dit zijn essentiële vitaminen om tandvleesontsteking te voorkomen: een belangrijke oorzaak van een slechte adem.

• Water: de goedkoopste en makkelijk-ste oplossing. Water spoelt een groot deel van de bacteriën weg in uw mond. Met acht tot tien glazen per dag kunt u met een gerust hart uw geliefde het hof maken.

GOeDe GROeNteN!Milieuvriendelijk, duurzaam en boven-dien smaakvol: een groenteabonne-ment. en dan het liefst bij een biologi-sche groenteteler in de buurt. Wekelijks krijgt u bij de boer of tuinder een pakket met verschillende verse groenten. Wat erin zit? dat blijft een verrassing totdat u het pakket openmaakt. Wel kunt u naast de meer gewone groenten ook vergeten groenten en kruiden verwach-ten als schorseneren, pastinaak, oer-peen of mierikswortel. Zo hebt u niet alleen dagelijks verse groente in huis, maar kunt u ook nog eens origineel koken.www.allesduurzaam.nl

OBBe eN De BIjZONDeRe fIetStOCHtVoor kinderen met inspanningsastma kan een gewone gymles al pittig zijn. Voor ellaBella, de beste vriendin van Obbe in het boek Obbe en de bijzon­dere fietstocht is de fietstocht naar zee net iets te zwaar. dit vrolijke boek gaat over kinderen die, ondanks hun astma, toch alle leuke dingen kunnen doen die ze willen doen. Het zorgt voor een glimlach op uw gezicht, en op dat van uw kind. Als VGZ-verzekerde krijgt u € 4,- korting en betaalt u slechts € 9,95. Print hiervoor de kortingsbon op www.vgz.nl/magazine en lever deze in bij de boekhandel. de actie loopt tot en met 15 juni 2013.www.obbe.co.nl

de WeBSITe WWW.TeKenrAdAr.nL IS een SOOrT BUIenrAdAr MAAr dAn AnderS. OP de WeBSITe

KUnT U ZIen Waar u GeVaar lOOPt OP een teKenbeet In nederLAnd. TOT WeL TIen dAGen

VOOrUIT.

korting

APRIL 2013 11

Page 12: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

We zijn hygiënischer gaan leven. Ons afweersysteem komt minder vaak in aanraking met ziekteverwekkers en raakt daar-door ontregeld. komt ook astma steeds meer voor doordat we té schoon leven?

Vies is gezond!

Of niet ...?

12 murielle

Page 13: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

bart laMbreCHt, HOOGLerAAr IMMuNOLOGIe AAN De uNIVersITeIT GeNT Gert-jan braunStaHl,

LONGArTs IN HeT sINT frANCIsCus GAsTHuIs IN rOTTerDAM

‘Ons afweersysteem wordt sterker door het uit te dagen’“Ik ben het niet met de stelling eens. Het is inderdaad zo dat sinds mensen schoner zijn gaan leven, het aan­tal gevallen van astma is gestegen. Maar dit betekent niet dat daartussen een verband bestaat. Al het onder­zoek dat we hiernaar gedaan hebben, heeft nooit enig bewijs opgeleverd. De stelling is hooguit voor een deel waar. Je kunt het menselijk afweersysteem sterker maken door het uit te dagen. Er zijn bijvoorbeeld goede resultaten geboekt bij kinderen van wie beide ouders astma hebben. Zo dagen we hun afweersysteem uit en kan het sterker worden. Wel heeft dit alleen effect

als je er op vroege leeftijd mee begint. Want dan is het afweersysteem nog volop in ontwikkeling. Daarna heeft het geen zin meer.”

‘Een beetje viezigheid is soms juist goed’“Ik ben het eens met de stelling. De laatste jaren zien we een spectaculaire toename van astma en allergieën. Dat we steeds schoner leven, speelt zeker een belang­rijke rol. Want doordat we zo schoon leven, komt ons lichaam te weinig in aanraking met ziekteverwekkers. We worden allergisch voor dingen waar we helemaal niet allergisch voor zouden moeten zijn. En een beetje viezigheid is soms juist goed, zo blijkt ook uit onder­zoek. Kinderen die opgroeien met broertjes of zusjes of kinderen die zijn grootgebracht op een boerderij met dieren, heb­ben echt minder kans op astma. Nu we dat kunnen bewijzen, kunnen we er ook iets aan doen. Je kunt kinderen met een verhoogde kans op astma al op jonge leeftijd blootstellen aan bepaalde stoffen uit bacteriën. Op deze manier kun je voorkomen dat ze astma krijgen.”

AL HeT OnderZOeK HeefT nOOit eniG

beWijS OPGeleVerd VOOr een reLATIe

TUSSen HyGIëne en ASTMA

We WOrden allerGiSCH VOOr dinGen WAAr We HeLeMAAL nIeT ALLerGISCH VOOr ZOUden MOeTen ZIjn

Vindt u dat EEn bEEtjE ViEzighEid bEst gEzOnd kan zijn? laat uw rEactiE achtEr OP www.facEbOOk.cOm/zOrgVErzEkEraarVgz

StellinGAstma komt steeds meer voor doordat we te schoon leven

APRIL 2013 13

Page 14: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

eeN kIND HeefT 50% KanS OM aStMa te KrijGen ALs eeN VAN De OuDers AsTMAPATIëNT Is.

benauwdheid, hoesten en kortademigheid bij inspanning: allemaal klachten die passen bij astma en COPD. Toch is er een groot verschil tussen deze twee aandoeningen. Huib Kerstjens, longarts en hoogleraar bij het uni-ver si tair Medisch Centrum

Groningen, legt uit wat de ver schillen en overeenkomsten zijn. “Bij de oor-zaken van COPD staat roken op de plaatsen 1, 2 en 3.”

overASTMA en COPd overASTMA en COPd

feiten & fabels

COPD komt veel meer voor onder armere bevolkings-groepen feIt Vooral omdat er onder sociale minima relatief meer gerookt wordt dan in andere bevolkingsgroepen.

Patiënten die naar een kuuroord in de bergen gaan, doen dat om de frisse lucht fABel Natuurlijk is frisse lucht gezond, maar in een kuuroord in de bergen is de lucht zo ijl en droog dat aller-genen als de huisstofmijt er geen kans hebben. Dat helpt astmapatiënten enorm.

Astma is een psychische aandoening fABel Werd vroeger vaak gedacht. Het stond zelfs in de leerboeken. Hoewel patiënten gebukt kunnen gaan onder hun ziekte, is er beslist geen psychische oorzaak.

Wat zijn astma en COPD?“Beide worden veroorzaakt door een ont steking die de luchtwegen vernauwt. Daardoor haal je moeilijker adem. Het gaat hier om een ‘steriele ontsteking’. Dit betekent dat de ontsteking niet wordt veroorzaakt door een bacterie of virus. Bij astma ligt het vaak aan een allergie. Terwijl COPD vooral ontstaat doordat roken de luchtwegen heeft beschadigd. In ontwikkelingslanden kan het ook een gevolg zijn van luchtverontreiniging en onvolledige verbranding van hout. Bijvoorbeeld in ovens of fornuizen bin­nenshuis. In ons land hebben ongeveer een miljoen mensen last van astma of COPD.”

Zijn er nog andere verschillen?“Astma komt meestal in aanvallen, ter­wijl COPD chronisch is: je hebt er voort­durend last van. Een ander verschil is de leeftijd waarop mensen het krijgen. De meesten hebben astma al op jonge leeftijd. Het wordt ook vaak minder erg als je ouder wordt. COPD ontstaat na je veertigste en verergert in de loop van de tijd.”

Is het erfelijk?“Astma kan erfelijk zijn. Patiënten heb­ben vaak meerdere familieleden met ook astma. Bij COPD is die erfelijke factor veel kleiner en is tabaksrook verreweg de belangrijkste boosdoener. Je kunt zeggen dat bij de oorzaken van COPD roken op de plaatsen 1, 2 en 3 staat!”

Wanneer laat je ernaar kijken en wat voor behandeling krijg je dan?“Veel mensen gaan naar een huisarts, omdat ze merken dat ze bij inspanning eerder moeten stoppen. Ze worden kort­ademig, raken sneller vermoeid dan leef­tijdsgenoten die dezelfde inspanning leveren. Ook nachtelijke hoestpartijen of benauwdheid is een aanwijzing, net als het regelmatig nodig hebben van anti­bioticakuren voor de longen. De behan­deling is afhankelijk van de ernst van de klachten. Bij milde klachten krijgen patiënten luchtwegverwijders in een inhalator of ‘puffer’. Die laten de spie­ren rond de luchtwegen ontspannen. Als pufjes te vaak nodig zijn, schrijven we zogenoemde onderhoudsmedicatie

murielle 14

Page 15: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

de VerSCHillen tuSSen aStMa en COPd

ZIjN ALLeBeI De OuDers AsTMAPATIëNT, DAN HeefT HuN kIND 70% KanS OP aStMa. 10 tOt 20% VAN De rOkers krIjGT COPD.

COPD

Gezonde longen

Bij COPD is er veel slijm. Ook verdwijnen de wanden

van de kleine blaasjes. Daardoor is minder

zuurstofopname mogelijk.

is vaak erfelijk

ontstaat vaak op jonge leeftijd

oorzaak is meestal allergie

komt in aanvallen

is meestal niet erfelijk

ontstaat vaak op latere leeftijd

oorzaak is meestal tabaksrook

ischronisch

Bij astma gaat het ademen zwaarder, omdat

de luchtpijpjes nauwer worden. Dit komt door het

samentrekken van de spiertjes, het verdikken van de wand

en een klein beetje door slijm.

40

12

6

39

ASTMA

3

12

6

39

voor. Zeker bij astma zijn dat ontstekings­remmers die de ontsteking in toom houden.”

Kun je klachten voorkomen?“Het beste is natuurlijk om prikkels te mijden. Allergische prikkels bij astma bijvoorbeeld. Maar ja, vertel een astma­patiënt maar eens dat hij geen graspol­len mag inademen. Of dat hij niet naar buiten kan als het mistig is of een nieuw baasje voor de kat moet zoeken. Bij COPD is dat anders: blootstelling aan rook is dan echt geen optie meer. Stoppen met roken is noodzakelijk. En ook anderen vragen om niet meer te roken in jouw buurt. Verder is gezond eten en voldoen­de bewegen voor alle mensen met een luchtwegaandoening heel goed. Als ze dat niet doen, belanden ze vaak in een negatieve spiraal. Door een gebrek aan beweging wordt de aandoening erger, daardoor gaan ze nog minder bewegen,

de klachten worden weer erger en zo verder. Een ongezond gewicht heeft overigens meer negatieve gevolgen. Bij iemand die te zwaar is, is er meer druk op het middenrif en zo ook op de longen. En mensen die te licht zijn, kunnen kampen met spierkrachtverlies. Alle reden dus om gezond, fit en op gewicht te blijven.”

Komen patiënten ooit van hun aandoening af?“Voor astma soms wel. Met name kin­deren raken later van hun klachten af. Maar voor COPD luidt het antwoord helaas: nee.”

Is astma of COPD ook niet een maatschappelijk probleem?“Voor astma is dat niet goed aan te geven, voor COPD wél. We zijn al lange tijd veel te tolerant tegenover roken. Afgaand op het rookgedrag in het verleden, staat ons

nog een grote golf nieuwe patiënten te wachten. Het aantal rokers is de laatste jaren weliswaar iets gezakt, maar nam in 2012 weer toe. Dat kwam volgens mij ook omdat stoppen­met­rokenprogramma’s niet meer werden vergoed. Behandeling van COPD is eigenlijk onnodige genees­kunde: mijn praktijk is nog maar half zo groot als niemand meer rookt. Overigens, niet alleen door het verdwijnen van COPD, maar ook doordat daarmee ongeveer 80% van alle gevallen van longkanker wordt voorkomen.”

Wilt u weten hoe uw longen werken? Bekijk het filmpje via APRIL 2013 15

Page 16: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

de week vanMaandagNaar de sportschool! Zoals bijna elke dag sta ik ook vandaag weer klaar voor een groepsles. Ik houd van dansen en doe het liefst mee aan danslessen zoals Bodyjam en sH’BAM. Zo combineer ik het noodzakelijke met het aangename. Dansend door het leven gaan, er zijn ergere dingen te bedenken, toch?

Met al haar interesses en hobby’s is Murielle voortdurend in de weer. Wel is ze soms te ziek om met iets anders bezig te zijn. Maar na een paar dagen pakt ze de draad telkens weer op.

murielle 16

Page 17: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

Pup Winny

WoensdagIk doe vrijwilligerswerk voor Hulp-hond Nederland. Mijn man Alex en ik hebben een pup in opleiding thuis. Ik neem haar mee naar zo veel mogelijk plekken om haar met ver-schillende situaties in aan raking te brengen. Vandaag hebben we een trainingsdag, dat is twee keer per maand op woensdag. Vanwege mijn astma heb ik me daarom laten testen op gevoeligheid voor huisdieren, maar bij mij levert dat geen proble-men op. Gelukkig, want ik vind dit werk heel leuk en zinvol.

VrijdagIk ben op zoek naar nieuw werk en kijk geregeld op vacaturesites. Het liefst zou ik aan de slag gaan als directiesecretaresse, manage-mentassistente of zoiets. Dat deed ik ook voordat ik moest stoppen met werken vanwege mijn revali-datietraject. Helaas is dit niet de beste tijd om herintreder te zijn, vooral niet als je maar parttime aan de slag kunt. Maar ik houd de moed erin en solliciteer toch. Ik ben ervan overtuigd dat er iets voor me is!

ZaterdagOp zaterdag ga ik naar de Volksuniversiteit in Den Bosch voor Italiaanse les. Ik volg deze lessen sinds anderhalf jaar. We hebben vrienden in Italië voor wie ik een website bijhoud om hun villa en twee appartementen te verhuren (www.allthatmakeslifebeautiful.com). Het is dus belangrijk dat ik Italiaans leer. Tot nu toe gaat dat heel goed. en omdat ik het ook erg leuk vind, overweeg ik een opleiding tot tolk-vertaler Italiaans.

Donderdagupdates plaatsen op de facebook-fanpagina en het Twitter-account van Rookie Blue. Ik ben erin gerold, zodat ik nu de Nederlandse fan-pagina bijhoud van deze tv-serie. Ook houd ik de accounts bij van de serie Once Upon A Time. Beide wor-den gevolgd door fans van over de hele wereld. Het is erg leuk om te doen, want ik krijg als eerste de officiële nieuwtjes binnen en mag soms prijsvragen uitschrijven.

Met hoofdrolspeler

Rookie Blue

APRIL 2013 17

Page 18: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

MiCHiel VaneKer, GOede Vriend“Murielle en ik hebben voor dezelfde organisatie gewerkt. Ze was zo gedreven dat ik soms niet eens merkte dat ze astma en een afweer-stoornis heeft. Dat is typisch voor Murielle. Ze heeft veel energie en nog meer toewijding: als ze iets regelt, weet je zeker dat het goed komt. Nu is ze op zoek naar een nieuwe baan, nadat ze door haar ziekte tijdelijk met werken moest stop-pen. Ik hoop dat ze snel iets vindt. eén ding weet ik zeker: als een werkgever haar de kans geeft om ondanks haar onregelmatigheid aan de slag te gaan, krijgt hij daar heel veel voor terug. Wat ik ook mooi vind aan Murielle, is de manier waarop ze omgaat met mijn kinderen. Zij is altijd enthousiast en denkt aan hen als ze in het buiten-land is en komt bijvoorbeeld terug met cadeautjes. Het moet voor haar heel dubbel zijn, maar dat merk je niet. Ik gun haar en Alex van harte een adoptiekindje, want ik weet zeker dat ze fantastische ouders zullen zijn.”

alex WOuterS, eCHtGenOOt“Ik werk op interimbasis en als ik bij een nieuwe opdrachtgever kom, leg ik uit dat ik eens in de drie weken op donder-dag thuis wil werken vanwege Murielles infuus. Door dat infuus zijn haar afweer-stoornis en astma onder controle en kunnen we weer plannen maken. We kunnen een weekendje naar zee

gaan of zelfs, zoals in januari, twee weken naar New York en Toronto. Dat is een wereld van verschil met vroeger. Vaak kwam het voor dat we theater- en concertkaarten niet konden gebruiken, omdat Murielle ziek was. Op een gegeven moment kochten we ze maar niet meer. Nu kan dat weer gewoon.

Het is ook fijn dat ze niet meer zo vat-baar is en haar astma niet meer zo snel opspeelt. Ik ben nu een beetje verkou-den en hoef niet bang te zijn dat ik haar aansteek. Het zijn van die kleine dingen die een grote vrijheid geven.”

eINDelIjK KuNNeN. We WeeR PlANNeN.

MAKeN.

MuRIelle eN Alex ZOuDeN fANtAStISCHe OuDeRS ZIjN

nu Murielles gezondheid beter is, kan ze weer vaker met haar man alex of vriend Michiel op pad. Beiden zijn blij dat ze nu vaker de kans krijgen samen

met Murielle leuke dingen te doen.nu wij

murielle 18

Page 19: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

adem& ZO

In de jaren zeventig rookte nog meer dan de helft van alle Nederlanders boven de 15 jaar.

adem& ZO

U ademt

gemiddeld

15 keer

per minuut.

In een jaar

haalt u bijna

10 miljoen

keer adem.

Een slak ademt door

haar ‘voet’: een opening

aan de onderkant van haar

lichaam. Mieren

halen maar

eenmaal

adem per

2 minuten.

Nederland

telt ruim

6 miljoen

snurkers.

17 minuten en 4 secon-den, dat is het record adem inhouden.

Niezen doet

u met 150

kilometer

per uur!

Tenminste

zonder hand

voor de

mond.

APrIL 2013 19

Page 20: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

anno 2013 weet iedereen in nederland hoe hij gezond kan leven. We eten gevarieerd, bewegen regelmatig en nemen voldoende slaap. super. Toch zien we voor onze gezondheid vaak een belangrijk ding over het hoofd: de lucht in huis.

een lekker

fris huis

een schoon klimaat? Ook binnenshuis!

murielle 20

Page 21: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

Over luchtvervuiling door auto’s en fabrieken staat dagelijks wel iets in de krant. Maar als het gaat om het klimaat in huis, op school of kantoor zijn we een stuk minder bewust. Onterecht! Binnen is de lucht vaak nog viezer dan buiten. Als u niet goed ventileert, neemt de luchtvochtigheid toe en verspreiden schimmels en huisstofmijten zich razendsnel. Dit zorgt voor klachten als hoofdpijn en benauwdheid. Te droge lucht zorgt juist weer voor geïrriteerde ogen, huid of luchtwegen. Tijd om actie te ondernemen en zelf te zorgen voor genoeg frisse lucht op uw woon­ of werkplek.

Slaap fris Als u slaapt, bent u uren achter elkaar in dezelfde ruimte. Het is daarom extra belangrijk dat het klimaat in de slaap­kamer gezond is. Om te voorkomen dat door nachtelijk ademen en zweten muffe luchtjes en schimmels ontstaan, is voort­durende ventilatie essentieel. Zeker in nieuwbouwwoningen, aangezien die tegenwoordig zo luchtdicht zijn dat verse lucht er niet standaard meer in en uit kan. ‘s Ochtends een halfuur het raam wijd openzetten, is niet genoeg. Voor ge­zonde lucht kunt u het beste 24 uur per dag ventileren via raampjes, roosters of een speciale luchtverversingsinstallatie. Was geregeld uw beddengoed op mini­maal 60 °C. Daarmee doodt u alle huisstofmijten. En voorkom stof door minimaal eens in de week met stofdoek en stof zuiger in de weer te gaan. Na het opstaan even lekker douchen? Laat dan het venti latiesysteem op volle kracht draaien, tot ongeveer een kwartiertje na uw douchebeurt. Zorg dat de badkamer

volledig droog is en hang uw natte hand­doek ergens anders te drogen. Met zo’n frisse slaap­ en bad kamer begint u de dag goed.

In de schoolbanken De luchtkwaliteit moet niet alleen thuis goed zijn. Ook op school is frisse lucht belangrijk. Door het uitademen zorgen de leerlingen zelf in het klaslokaal voor de meeste ‘vervuiling’. Verder kunnen er schadelijke stoffen ontstaan door stif­ten, lijm en verf en kan bordkrijt stof verspreiden. Kinderen met luchtwegpro­blemen hebben vaak veel last op school. Ventileren en schoonmaakvriendelijk inrichten kan dan een hoop schelen. Net als twee keer per dag tien minuten flink luchten, bijvoorbeeld tijdens de pauze of gymles. Frisse lucht erin, vuile lucht eruit! Bovendien wordt het zo niet te warm in het lokaal: bij 20 °C functio­neren de hersenen het beste. Weet u niet of de school aandacht schenkt aan een gezond klimaat? Vraag het eens aan de leerkracht.

tijdens het werkOp het werk zorgt het binnenklimaat ook wel eens voor ongemak, vooral in kantoor­ of bedrijfsgebouwen. Uit onder­zoek blijkt dat zelfs een op de vijf werk­nemers klachten ervaart. Toch bestaan er wetten en regels waar uw werkgever aan moet voldoen wat betreft de lucht­kwaliteit op de arbeidsplaats. Die gaan bijvoorbeeld over de luchtverversings­installatie, de grootte van de werkruimtes en de hoeveelheid frisse lucht die daar per persoon aanwezig moet zijn. Daar­naast kunt u natuurlijk ook zelf mee­helpen uw werkplek fris en gezond te houden. Laat in de pauze wat extra frisse lucht binnen door even een raam open te zetten. Of haal een natuurlijke lucht­zuiveraar voor op uw bureau: een groene plant! Enkele topfilteraars zijn chrysant, gerbera, klimop, sansevieria en treurvijg.

Ruim ook uw werkplek regelmatig op, zodat er goed (nat!) schoongemaakt kan worden. Is het bij u op kantoor altijd een zooitje? Organiseer een grote opruimdag met de collega’s. Berg alles in kasten op en zorg dat er niet te veel snoeren en kabels op de grond liggen, want daar hoopt het stof zich op.

Smakelijk etenNa een lange werkdag is het tijd om eens lekker te koken. Dit is een piekmoment qua vocht. Ventileer dus extra door een afzuigkap aan te zetten of raam te ope­nen. Ziet u het voortdurend luchten al als een donkere wolk boven uw energie­rekening hangen? Nergens voor nodig. Door continu te ventileren, vervangt u de vochtige lucht uit uw woning voor drogere lucht van buiten. Zelfs als het regent! Deze droge lucht is sneller te ver­warmen, waardoor uw verwarming min­der lang aan hoeft. Scheelt toch al gauw een paar euro’s. Een fijne bijkomstigheid van zo’n gezond binnenklimaat.

Meer informatie over luchtkwaliteit:In huis > www.eigenhuis.nlOp school > www.ggd.nlOp het werk > www.arbo-online.nl

wist u dat……de ideale luchtvochtigheid in huis rond de 50% ligt? Dat is makkelijk zelf te meten met een hygrometer, gewoon te koop in bouwmarkten, warenhuizen en elektronicawinkels. Geeft hij een te hoog percentage aan, dan kunt u het raam even openzetten. Is de luchtvochtigheid te laag? Hang bakjes water aan de verwarming.

BInnen IS de LUCHT VAAK nOG VieZer dAn BUITen

Nog veel meer tips om gezond te wonen: APRIL 2013 21

Page 22: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

Opluchting heeft alles te maken met spanning. Net als de voetballer die op het punt staat de beslissende strafschop te nemen, ervaart u spanning als u een beslissing moet nemen of uw kind voor het eerst alleen naar school laat fietsen. En net als de voetballer die de bal in het doel ziet verdwijnen, bent u opgelucht als u een knoop doorhakt of hoort dat uw kind veilig is aangekomen. Het is als­of alle spanning van u afglijdt. U voelt zich opgelucht. Bevrijd en verlicht. Zowel in uw lichaam als in uw hoofd.

AdrenalineWist u dat spanning eigenlijk iets heel natuurlijks is? Het zorgt ervoor dat we klaar zijn voor bedreigingen die op ons afkomen. Dat we bijvoorbeeld opzij springen als er een auto aankomt. Maar we reageren niet alleen op echte gevaren. Ook in niet­levensbedreigende situaties bouwt uw lichaam spanning op. Wordt

een lastig telefoon gesprek, een belangrijk examen, een spannende testuitslag. U kent het gevoel wel als zo’n moment voorbij is. Opluchting … Waar komt dit gevoel vandaan? Wat gebeurt er in uw lichaam als u zich opgelucht voelt? En is het waar dat een diepe zucht of goede huil bui oplucht? VGZ- magazine zocht het uit.

het spannend, dan maakt het lichaam extra adrenaline aan. Adrenaline is een hormoon dat ervoor zorgt dat de adem­haling sneller gaat, het hart vlugger klopt en de spieren zich spannen. Spanning voelt u in uw keel, op uw borst of in uw buik. De adrenaline zorgt er ook voor dat u heel alert en energiek wordt: uw lichaam is klaar voor actie! Is dat moment voorbij, dan daalt het adrenalineniveau en keert uw lichaam terug naar zijn nor­male staat. Dit ervaren we als opluchting. Blijft dit gevoel uit, dan betekent dit dat u spanning vasthoudt. Dat is niet gezond.

Spanning verminderenBij het opbouwen en loslaten van span­ning speelt de ademhaling een belang­rijke rol. U bent zich er misschien niet van bewust, maar in spannende situaties haalt u sneller, onregelmatiger adem. Het wat beklemmende gevoel dat hiermee samenhangt, herkent u vast. Als de span­

Opgelucht!

murielle 22

Page 23: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

ning verdwijnt, herstelt de ademhaling zich vanzelf. U voelt zich opgelucht! Hier komt ook de uitdrukking ‘een zucht van opluchting’ vandaan. Een diepe zucht is een manier om spanning te verminderen. Voelt u zich gespannen, dan kan een paar keer diep zuchten helpen om de ademhaling weer onder controle te krijgen. Maar, te veel zuchten kan de ademhaling juist weer ontregelen. In dat geval leidt de zucht van opluchting niet tot opluchting, maar tot extra spanning.

Huilen helpt: feit of fabel?Huilen lucht op, wordt vaak gezegd. Maar is dat waar? Verschillende weten­schappers hebben zich gebogen over deze

vraag. Daarvoor worden nogal eens films ingezet. Het is een feit dat vooral vrouwen vaak huilen bij een zielige film. Weten­schappers hebben onderzocht of vrouwen die moesten huilen tijdens de film zich na afloop beter voelden dan de vrouwen die het droog hielden. Dat zou je wel verwachten als de bewering dat huilen oplucht klopt. Maar, de vrouwen die in

adem in, adem uiteen gezonde ademhaling is belangrijk. Wie te snel, opper-vlakkig of onregelmatig ademhaalt, kan daarvan klachten ondervinden. Zoals duizeligheid, hyperventilatie of een strak gevoel op de borst. Op internet vindt u veel informatie over gezond ademen. eventueel kan een therapeut u helpen beter te ademen. fysiotherapeuten en Cesar-therapeuten nemen ademhalingsoefeningen vaak op in hun programma. er zijn ook gespecialiseerde ademhalingstherapeuten, zoals de therapeuten die werken met de methode-Van Dixhoorn. In de Verzekeringsvoorwaarden kunt u nalezen welke therapieën VGZ vergoedt.

Huilen luCHt niet OP. MAAr WIe WOrdT GeTrOOST dOOr IeMAnd, VOeLT ZICH WeL deGeLIjK BeTer nA AfLOOP VAn een HUILBUI

tranen waren uitgebarsten, voelden zich na afloop helemaal niet beter. Ze voelden zich zelfs slechter! Conclusie: huilen zelf lucht niet op. Maar wie wordt getroost door iemand, voelt zich wel degelijk beter na afloop van een huilbui. Huilen in gezelschap kan dus wél een opluchting zijn!

APRIL 2013 23

Page 24: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

doen! dagje uit ... voor uw hondeen dag er op uit met uw hond? Ga dan op Hemelvaartsdag (19 mei) naar het erkermederstrand in Zeewolde. Hier vindt voor het eerst het Hondenvoorjaarsfestival plaats. De opbrengsten van het festival gaan naar een goed doel: Dog rescue Greece. Deze orga ni-satie zet zich in voor de vele zwerf-honden in Griekenland. Tijdens het hondenvoorjaarsfes tival kunt u samen met uw hond de hele dag workshops volgen en deelnemen aan flyball-, treibbal- en cirkeltrai-ningen. kortom, ga naar Zeewolde en uw hond zal u dankbaar zijn. www.hondenvoorjaarsfestival.nl

OntdEk hOE VincEnt Van gOgh lEEfdE En schildErdE in nuEnEn

hEmElVaartsdag, hOndEndag

in Vincents voetsporen In het vernieuwde Vincent van Gogh-museum: Vincentre, ont-dekt u hoe Vincent van Gogh in 1885 leefde en schilderde in het Brabantse Nuenen. u ervaart en beleeft in het museum de wereld zoals de schilder die beleefde. Het museum brengt u in Vincents voetsporen door onder andere gebruik te maken van de nieuwste

presentatiemiddelen. een unieke ervaring voor zowel jong als oud. en mocht u er binnen niet genoeg van krijgen, dan is het Vincentre een perfect startpunt voor een van de vele wandelingen door het openluchtmuseum van Vincent van Gogh. www.vangoghvillagenuenen.nl

een jaar lang feest2013 is een uniek jaar voor Amsterdam. De hoofdstad viert allerlei mijlpalen en jubilea: het 400-jarige bestaan van de grachten, de heropening van het rijksmuseum, het Concertgebouw bestaat 125 jaar, Artis 175 en het Van Gogh Museum alweer 40 jaar. Deze en vele andere Amsterdamse hoogtepunten maken 2013 al tot een opmerkelijk jaar. Maar daar komt nu ook nog eens de kroning bij. www.iamsterdam.com/2013

Neem alvast een kijkje in het Vincentre:murielle 24

Page 25: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

Free Your Mind festivalNa jaren van veel ziek zijn, gaat Murielle in 2013 de schade in halen en veel evenementen bezoeken. “Ik heb van mijn broer en ook van vrienden goede verhalen gehoord over het free Your Mind festival in Arnhem. Dit jaar is de tiende editie van het festival. Veel bekende artiesten uit allerlei muziekstro-mingen treden op. en eindelijk kan ik er ook van gaan genieten.” Het free Your Mind festival in het centrum van Arnhem vindt plaats op 1 juni van 12 uur ’s middags tot middernacht.www.freeyourmindfestival.nl

tiP Van muriEllE

Strawberry fields foreverMisschien wel het lekkerste park van Nederland: Aardbeienland in Horst. In dit Limburgse park tussen Venlo en Venray wandelt u over de aardbei velden en plukt u uw eigen aardbeien. In de kassen leert u van alles over de aardbeienteelt en de geschiedenis van de aardbei.

uw kinderen zult u pas na een paar uur weer tegenkomen. Zij vermaken zich in het spannende kabouterbos. er is nog veel meer mogelijk: puzzels, speurtochten, picknicken, proeverijen. Maar … alles draait om de aardbei! www.aardbeienland.nl

fluitend fietsen over de Veluweuitgekeken op wandelen? kies dan voor een fietssafari op de Veluwe! Onder begeleiding van een gids trekt u er in een groepje van vier tot zes personen op uit. Met een elektri-sche fiets ziet u in een dag al het moois dat er op de Veluwe te vinden is. Niet alleen bewondert u het prachtige landschap maar – met een beetje geluk – ook de bewoners: damherten, reeën, edelherten en wilde zwijnen. De gids geeft u ondertussen interessante informatie over het gebied én wijst u de weg. Het gaat immers om een fiets route die u niet op een routekaart vindt. www.veluwe-fiets-safari.nl

aardbEiEnland: hEt lEkkErstE Park Van nEdErland

fiEtsEn tussEn al hEt mOOis OP dE VEluwE

APRIL 2013 25

Page 26: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

Hatsjie! Het is weer voorjaar, dus vieren de pollen hoogtij. Knap lastig voor mensen met hooikoorts of een pollenallergie. Daarom biedt VGZ de Pollennieuws app aan. Deze gratis app geeft actuele informatie over pollenactiviteit, helpt patiënten bij het herkennen van pollenplanten en laat zien hoe deze te mijden. VGZ-verzekerde Marc nam de proef op de som.

MArCteSt Het

wat is de Pollen-nieuws app?Marc: “De app toont waar, wanneer en op welke ma-nier de pollen actief zijn. Dat kun je bijvoorbeeld zien op de kalender. Hier kun je ook zelf aangeven wanneer je de meeste klachten hebt. Via video’s wordt precies uitgelegd welke boom, struik, gras of kruid veel pollen voortbrengt en hoe je deze herkent. Heel han-dig! regelmatig is er een pollenjournaal met actuele informatie over de bomen en planten die in bloei staan en andere zaken waarmee je rekening moet houden. Het pollenkaartje ten slotte, brengt met kleuren het verwachte risico per regio in beeld.”

Voordelen?“Voor mij zit de grootste winst in het inzicht dat je met de app krijgt. Ik kan van tevoren rekening hou-den met een slechte dag. Dan weet ik dat ik me moet wapenen met extra medi-catie en zakdoekjes. Dat ik die dag beter niet kan gaan hardlopen. De app heeft echt tot verrassende inzich-ten geleid. Toen de berken-boom in mijn tuin afgelopen jaar was gesnoeid, had ik ineens veel minder last van hooikoorts. Ik houd mijn slaapkamerraam ’s nachts dicht zodra de kalender op de app aangeeft dat de berkenboom actief is. scheelt een dichte keel.”

nadelen?“eigenlijk zijn er geen nadelen. Ik vind het echt een heel handige app. Alleen jammer dat deze in het buitenland niet te ge-bruiken is. Ik was afgelopen november in Australië, net toen het daar voorjaar werd. Al na de eerste niesbui mis-te ik de actuele informatie van de app. Gelukkig weet ik inmiddels ongeveer hoe de pollenplanten eruitzien. In Australië waren die alleen net iets groter!”

Eindoordeel“De Pollennieuws App is een prima programmaatje. Ik kan ermee vóóraf maat-regelen treffen en achteraf verbanden zien. Afgelopen seizoen heb ik vooral het pollenkaartje heel veel gebruikt. Ik woon in Noord-Brabant, werk in Gelderland en heb een vriendin in Zuid-Holland. Gaf het kaartje aan dat in Zuid-Holland de minste pollen waren, dan brachten we daar het week-end door. Ik ga de app dit jaar zeker weer gebruiken, want ik heb het gevoel dat ik er nog veel meer uit kan halen.”

Vgz hEEft in tOtaal zEs handigE, gratis aPPs. kijk OP www.Vgz.nl/mObiEl

de POLLennIeUWS APP IS OnlanGS VernieuWd.

Download gratis de Pollennieuws App viamurielle 26

Page 27: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

InfOrMATIe VAn VGZ dIe HAndIG IS OM Te WeTen en

SPeCIALe KOrTInGSACTIeS

uw huisarts heeft een praktijk-assistent ‘nieuwe stijl’. Wat betekent dat voor u? u krijgt hierover meer informatie via een voorlichtingsfilm die VGZ heeft gemaakt over deze speciaal opgeleide praktijkassisten-ten. Zij nemen vaak kleine en veel voorkomende behandelingen en taken over van een huisarts. Denk aan het verbinden van een wond, het controleren van de bloeddruk of het geven van een griepprik. u komt nu dus niet altijd meer terecht bij de huisarts. Door de nieuwe taak-ver deling wordt u sneller geholpen bij kleine behandelingen. en per telefoon krijgt u direct advies over niet-spoedeisende zaken. uiteraard

controleert de huisarts de taken van de praktijkassistent. u bent dus verzekerd van de juiste hulp door de juiste persoon op het juiste moment! In de voorlichtingsfilm van VGZ ziet u ook waarom huisartsen en praktijkassistenten in deze nieuwe stijl werken. VGZ heeft het filmpje gemaakt samen met patiëntenver-enigingen NPCf en Zorgbelang en huisartspraktijken. Bekijk het filmpje door op You Tube te zoeken naar ‘VGZ triage’. Werkt u in een huis-artsenpraktijk en wilt u het voor-lichtingsfilmpje ook gebruiken in uw praktijk? stuur dan een mail naar [email protected].

KraaMZOrG Zeer GOeD GeWAArDeerD VGZ-verzekerden zijn zeer positief over de kraamzorg die VGZ inkoopt. Zij geven de kraamzorg gemiddeld een 8,7! een mooi resultaat dat laat zien dat VGZ voor goede zorg gaat en u als klant hierbij centraal stelt. en uiteraard blijven we werken aan kwaliteitsverbetering en efficiënte inrichting van de zorg. Dit doen we in goed overleg met patiënten-organisaties en zorgaanbieders.

Kies en waardeer Bent u in verwachting en op zoek naar goede kraamzorg bij u in de buurt? kijk dan op www.vergelijkenkies.nl van VGZ. Hier kunt u verschillende kraamzorgaanbieders met elkaar vergelijken. Ook ziet u hoe anderen de zorgaanbieders waarderen. Hebt u recent kraamzorg gehad? Help anderen door uw waardering achter te laten op www.vergelijkenkies.nl.

PrAkTIjkAssIsTeNT NIeuWe sTIjL? VGZ inFOrMeert u

u HOeFt niet de deur uit VOOr uW MediCijnen. BesTeL Ze ONLINe BIj De NATIONALe APOTHeek eN Ze WOrDeN BIj u THuIsBeZOrGD. DAT WerkT sNeL eN eeNVOuDIG, 24 uur Per DAG. WWW.VGZ.NL/ INTerNeT-APOTHeek

Bekijk het VGZ-filmpje over de nieuwe praktijkassistent via 27APrIL 2013

Page 28: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

Leontien Ladies ride combineert gezellig samen fietsen, genieten van de natuur én een gemeenschappelijk doel bereiken: de finishlijn van de fietstocht. Het is geen wedstrijd maar draait om iets leuks doen met andere vrouwen. u fietst de toertocht op uw eigen fiets. Onderweg krijgt u een heerlijke lunch en bij terugkomst is er een gezellig feest. Bovendien ontvangt u een leuk Leontien Ladies ride t-shirt. VGZ is zorgpartner van Leontien Ladies ride. Tijdens dit evenement zorgen wij samen met service Médical dat de fietsers snel medische zorg ontvangen als dat nodig is. In 2013 zijn er twee toertochten. Op 2 juni in raalte en op 15 september in rotterdam. fietst u ook mee? Als VGZ-verzekerde krijgt u 50% korting op uw inschrijving. schrijf u nu in via www.leontien.nl/vgz.

LeONTIeN ladieS ride50% korting

VOOrkeursGeNeesMIDDeLeN: direCt VOOrdeel VOOr u!VGZ voert al een aantal jaren een voorkeursbeleid voor geneesmidde-len. Dit betekent dat u – daar waar mogelijk – van uw apotheker het goedkoopste middel met dezelfde werkzame stof krijgt. Daardoor ont-vangt u de beste kwaliteit voor de laagste prijs. u hoeft hier niets voor te

doen. Door onze afspraken met artsen en apotheken krijgt u automatisch het voorkeurs-geneesmiddel. Het kan zijn

dat het merk of de verpakking anders is dan u gewend bent.

Omdat de werkzame stof hetzelfde is, kunt u zonder problemen overstappen van de ene naar de andere fabrikant. u helpt zo mee de zorg betaalbaar te houden. Én het levert u direct voor-deel op. Voorkeursgeneesmiddelen tellen namelijk niet mee voor uw eigen risico. Ze kosten u dus niets!De voorkeursgeneesmiddelen zijn opgenomen in het reglement farmaceutische zorg VGZ. u vindt dit reglement en meer informatie over het voorkeursbeleid op onze website.

Bekijk de video van Leontien Ladies ride 2011 viamurielle 28

Page 29: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

NIeuWe AANPAk KinderaStMaVGZ helpt mee

VGZ gaat de komende drie jaar werken aan een nieuwe aanpak van astmazorg voor kinderen vanaf zes jaar. Dit doen we samen met onder andere twee zorggroepen. er komt veel kijken bij de behandeling van kinderen met astma. Daarom is gestructu-reerde zorg nodig. Bij de nieuwe aanpak werken huisartsen, praktijk- en long-verpleegkundigen, apothekers en andere zorgaanbieders nauw samen met medisch specialisten. Online stemmen alle betrok-ken zorgaanbieders met elkaar af wat het patiëntje nodig heeft. De kinderarts kan zo bijvoorbeeld sneller de huisarts informeren als hij het behandelplan heeft aangepast. Ouders en kind kunnen het zorgplan bekij-ken en via vragenlijsten aangeven hoe het gaat met de klachten. De zorgaanbieders bewaken continu de gegevens en passen er de behandeling op aan als dat nodig is. een groot pluspunt van deze nieuwe aan-pak is dat kinderen en hun ouders meer inzicht in de behandeling krijgen. Daardoor krijgen de kinderen hun ziekte beter onder controle.

denK Mee OVer De ZOrGWat vindt u van de service van uw zorgverzekeraar?

Hoe denkt u over de kwaliteit van de zorg in Nederland? VGZ vindt uw mening over deze en andere onderwerpen heel belangrijk. Wilt u meedenken? Word dan ook lid van het Verzekerdenpanel van VGZ en het NIVeL. Als lid krijgt u een paar keer per jaar een vragenlijst over de zorg en over uw zorgverzekeraar. Op www.nivel.nl/verzekerdenpanel kunt u zich aanmelden en meer informatie vinden. u kunt ook contact opnemen met mevrouw ria karamat Ali van het NIVeL via [email protected] en 030 – 272 98 41 (ma/di/do/vr tussen 10.00 en 14.00 uur).

VGZ GAAT OVer OP ibanu hebt er vast al over gehoord. Iedereen krijgt een nieuw, langer rekeningnummer: een IBAN. Vanaf 1 februari 2014 verdwijnt uw huidige rekeningnummer en mag u bij betalingen alleen nog uw IBAN vermelden. VGZ gaat al in juli 2013 over op IBAN. u hoeft hier niets voor te doen. Wij ver-anderen uw huidige rekening-nummer in onze administratie in uw IBAN.

IBAN staat voor International Bank Account Number; een internationaal rekeningnummer. uw IBAN bestaat uit een land-code, controlegetal en bank-code, gevolgd door de cijfers van uw huidige rekeningnummer. u vindt uw IBAN op uw bank-afschrift. uw bank informeert u nog uitgebreid over IBAN. Voor meer informatie kunt u ook terecht op vgz.nl/iban.

speciaal voor kinderen met astma: leuke filmpjes over de longen via APRIL 2013 29

Page 30: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

Mensen met een chronische long aan doe-ning zijn bijna net zo gelukkig als mensen zonder zo’n ziekte. Dat geeft de Geluks-Wijzer aan. 1.800 deelnemers aan dit onderzoek hebben een chronische long-aandoening zoals astma of COPD. Deze deelnemers geven maandelijks aan hoe gelukkig ze zich voelen. Ze doen dit door een rapportcijfer te geven tussen de 0 (zeer ongelukkig) en 10 (zeer gelukkig). Het onderzoek GeluksWijzer loopt al enkele jaren. Het maakt duidelijk dat deelnemers met een chronische longaandoening zich gemiddeld slechts een fractie minder gelukkig voelen dan mensen zonder zo’n aandoening.

Doe ook mee!Wilt u weten waar u gelukkig van wordt? Doe dan ook mee met de GeluksWijzer. Meer dan 50.000 deelnemers gingen u al voor. De GeluksWijzer is een initiatief van de erasmus universiteit rotterdam en VGZ. Deelname is gratis en uw privacy wordt gewaarborgd. De GeluksWijzer geeft u meer inzicht in uw geluk. Het is een lopend onderzoek, zodat alle deelnemers zien of hun geluksgevoel (en dat van anderen) verandert. Als u meedoet, beantwoordt u via internet regelmatig een paar vragen

over uw geluk. u kiest zelf hoe vaak. Met een cijfer geeft u aan hoe gelukkig

u zich voelt. In een dagboek laat u weten welke activi teiten u hebt

gedaan en hoe prettig u zich daarbij voelde. Daarna kunt u uw geluks gevoel

vergelijken met dat van de gemiddelde Nederlander of

met het geluk van mensen in dezelfde levenssituatie.

www.gelukswijzer.nl

AsTMA HeBBeN eN GeluKKiG Zijn

Hoe kunnen we de gezond-heidszorg voor onze verzeker-den beter maken? Bij VGZ zijn we iedere dag bezig met deze vraag. We hebben veel medi-sche kennis in huis, en veel ideeën hoe de zorgverlening te verbeteren. Maar natuurlijk laten wij ook graag de deskun-dige aan het woord. en dat bent u! Voor diverse onder-werpen toetsen wij onze ideeën voor zorgverbetering bij patiënten. Zo hebben we

begin april klantgesprekken georganiseerd en gehouden met COPD- en astmapatiënten. Dat deden we samen met de Gelderse afdeling van het Longfonds. Gespreksonder-werp was onder andere een nieuwe manier om te infor-meren over inhalatiemedicatie. Ook een beweegplan op maat voor COPD-patiënten kwam aan bod. De gesprekken waren zeer waardevol voor ons. Wordt vervolgd!

u BeNT De deSKundiGeHoe lastig is het als u het benauwd krijgt bij een geringe inspanning? Wat zou u helpen om uw conditie op te bouwen? Wat voor uitleg wilt u krijgen over uw medicijnen? VGZ sprak hierover met astma- en COPD-patiënten.

VGZ IS ZOrGPArTner VAn de nIjMeeGSe VIerdAAGSe 2013. MOedIG HeT VGZ-WAndeLTeAM AAn en deeL UW erVArInGen OP WWW.FaCebOOK.COM/ZOrGVerZeKeraarVGZ.

murielle 30

Page 31: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

Lijkt het u leuk om de HOOFdPerSOOn in een VOlGend VGZ-MaGaZine te zijn? kijk dan op www.vgz.nl/magazine. bent u de

volgende?

COlOFOnVGZ-magazine verschijnt drie keer per jaar voor verzekerden van VGZ. Het magazine laat elke editie in meerdere artikelen één verzekerde aan het woord over een gezondheidsthema. De titel van die editie krijgt daarom de naam van deze verzekerde. Het volgende nummer heeft weer een andere verzekerde als hoofdpersoon, vandaar dat op elke editie van het VGZ- magazine een nieuwe naam prijkt.

ReDACtIeWendy Bergervoet, ed Coumans, Monique elemans, Chris van der Hulst, josje kets (hoofdredacteur), remco koenders, Petra kruijt, Imke Loeffen, rina Luinstra, Carla Nent, Wies Peters, Marjolijn de rijk, Dirk van sambeeck, esther schoenmakers, j ikke sikkema, frans swaters, karin Tigchelaar, Imke Vermeulen, judith Vermulst, Annemieke Wanningen

fOtOGRAfIeHet Aardbeienland, Guido Benschop, Antoinette Borchert, Vincent van den Hoogen, Hollandse Hoogte (frank Muller, Titus simmoens), IkProductions schrijverij & uitgeverij, Istockhoto, Masterfile, jurjen Poeles, shutterstock

IlluStRAtIeSWendy BergervoetAnne BesselinkMrs Peacock graphic design

CONCePt eN ReAlISAtIe HDtt Communicatie & Nies en Partners bno

VORMGeVING eN ARt DIReCtION Nies en Partners bno

DRuKenveloprint, Dinxperlo

ReDACtIeADReSVGZAfdeling Merk, Marketing & CommunicatiePostbus 4455600 Ak [email protected]

DAISy CD-ROMVoor mensen met leesproblemen verschijnt dit magazine ook op cd-rom. Bel voor deze gratis service rechtstreeks met Dedicon in Grave: 0486 - 48 64 86.

Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen rechten en/of verantwoordelijkheden worden ontleend. Overname van artikelen of illustraties kan alleen na schriftelijke toestemming van de redactie.

adreSSenVGZ HOOfDKANtOORNieuwe stationsstraat 126811 ks Arnhem Open van 08.30 tot 17.00 uur

VGZ KlANteNSeRVICe0900 - 84 90 (lokaal tarief) VGZ GeZONDHeIDSlIjN0900 - 212 31 23 (€ 0,10 per minuut) WeBSItewww.vgz.nl

Wilt u kans maken op een van de mooie prijzen? Geef dan de cijferreeks uit de horizontale groene rij aan ons door. Vul uw oplossing online in op www.vgz.nl/magazine. u kunt de oplossing ook per post versturen: redactie VGZ-magazine, postbus 445, 5600 Ak eindhoven onder vermelding van ‘Puzzel VGZ-magazine’. De uiterste inleverdatum is 31 mei 2013.

eerste prijsCadeaubon ter waarde van € 250 voor een heerlijk verblijf in een van de Bilderberghotels tweede prijsVVV Cadeaubon € 45 derde prijsVVV Cadeaubon € 25

De winnaars krijgen bericht.

PrijSPUZZeL

APRIL 2013 31

Page 32: ‘Mijn astma is goed onder controlevgz.turnpages.nl/magazine/2013-04/pdf/compleet.pdfIk heb onder meer astma en graspollenallergie. Tot mijn 25e had ik van maart tot oktober geregeld

mijn gevoel van opluchting

OPLUCHTInG. je VOeLT HeT BIjVOOrBeeLd nA HeT VOeren VAn een LASTIG TeLefOOn-

GeSPreK, een SPAnnend exAMen Of een SOLLICITATIe. HeT neMen VAn een LASTIGe HOBBeL

en KnOPen dOOrHAKKen GeefT LUCHT en rUIMTe! VGZ-VerZeKerden OVer Hun MeeSt OPGeluCHte

MOMenten Van Het aFGelOPen jaar.

na de goede uitslag van een Mri-scan. daarvoor waren de

spannendste weken van mijn leven.

MARjO

ik was zo zenuwachtig voor mijn sollicitatiegesprek dat ik me echt misselijk voelde. Gelukkig hebben ze er niets van gemerkt en ben ik aangenomen! jACquelINe

ik zag heel erg op tegen de eerste keer lesgeven op een middelbare school. Collega-docenten hebben me er

doorheen geholpen en nu vind ik het superleuk!MAARtje

toen mijn kindje gezond en wel op mijn buik gelegd werd na een zware bevalling van 36 uur. jItKA

Vertellen dat ik op jongens val. ik was vooral bang voor de reactie van mijn klasgenoten, maar die reageerden heel relaxed en positief. Deef

Mijn vrouw vertellen dat ik wilde scheiden. Onze kinderen kregen steeds meer last van onze ruzies.

jOHN

Mijn baan opzeggen terwijl ik hoogzwanger was. ik heb nu wel de rust gevonden voor mijn gezin. daarna ga ik voor mezelf beginnen. CHARlOtte