1

Activiteitenverslag 2017

2

Inhoud Kindvisie en voorwoord blz. 3 Vestigingen, aanbod en bezetting blz. 4 Medewerkers en organisatie blz. 6 Pedagogisch handelen blz. 10 SKO brede activiteiten blz. 13 Wettelijke eisen en specifieke aanvullingen per wijk blz. 15 Ouders blz. 17 Samewerking blz. 18 Raad van Toezicht blz. 19

3

Onze visie op kinderen SKO biedt kinderen een omgeving waarin ze op ontdekking kunnen gaan en waarin ze zich veilig kunnen ontwikkelen. Ouders dragen een deel van de opvoeding van hun kind over aan ons. De verantwoordelijkheid die dit met zich meebrengt nemen wij serieus. Onze kindvisie is de basis van al ons pedagogisch handelen. Kinderen zijn open, puur en nieuwsgierig naar hun omgeving. Van jongs af aan zijn zij gericht op het aangaan van sociale interacties met andere kinderen en met volwassenen. Op deze manier leren ze spelenderwijs. Kinderen nemen ons vanuit hun fantasierijke en creatieve gedachtes mee in hun belevingswereld. Vanuit die belevingswereld steunen wij kinderen hun kwaliteiten en talenten te ontdekken. Wij sluiten aan bij het kind en geven hem of haar zoveel mogelijk de ruimte.

Voorwoord Een jaar vol overgangen. De wet IKK werd aangenomen en is per 2018 actief geworden. De managementstructuur heeft nu eindelijk de vorm gekregen die gewenst was, Moniek Steeland trad terug als directeur-bestuurder en ik startte bij SKO aan het einde van het derde kwartaal. En mocht kennismaken met een organisatie die staat voor kwaliteit en maatschappelijk belang, zonder daarbij klantgerichtheid en efficiëntie uit het oog te verliezen. Dat is voor iedere bestuurder een hele fijne start en de collega’s op het bureau en op de locaties hebben het echt doen aanvoelen als een warm bad. 2017 was een goed jaar voor SKO. De bezetting steeg, het ziekteverzuim zakte en we werken nu in heel Oegstgeest met dezelfde wijkstructuur. In dit verslag staat dat allemaal vermeld. Wij zijn er met zijn allen trots op!

Namens alle werknemers van SKO,

Evalien Rengers directeur-bestuurder

4

Vestigingen en aanbod Wij bieden kinderopvang in aangepaste en fijne gebouwen. Onze kindercentra liggen verspreid over Oegstgeest, dicht bij scholen en daar waar mogelijk direct in of naast een school. Het aanbod van kinderopvang in Oegstgeest was in 2017 voldoende om aan de vraag van ouders te voldoen, al merken we dat het plaatsen op de ‘populaire’ dagen (maandag – dinsdag – donderdag) niet altijd meteen lukt en er een kleine wachtlijst voor deze dagen is ontstaan Wel was er nog plek op de woensdag en vrijdag. SKO is in alle wijken van Oegstgeest aanwezig met een breed aanbod aan voorzieningen Capaciteit Kindercentrum Aanbod in aantal groepen Kindercentrum de Kindervlinder dagopvang – 8 groepen Kindercentrum het Kindercircus dagopvang – 2 groepen

peuterspeelzaal - 1 groep Kindercentrum het Dok dagopvang – 3 groepen

BSO – 4 groepen PSZ – 1 groep Kindercentrum Uit & Thuis BSO – 6 groepen

PSZ – 3 groepen Kindercentrum de Vrije Vogels BSO- 4 groepen Kindercentrum de Buren BSO – 5 groepen Kindercentrum Vuur & Vlam BSO – 4 groepen Kindercentrum Toptieners BSO – 1 groep Kindercentrum de Waaghals BSO – 2 groepen Totaal aantal capaciteit kindplaatsen op 31 december 2017 Dagopvang 152 kindplaatsen Buitenschoolse opvang 512 kindplaatsen Peuterspeelzalen 64 kindplaatsen

In 2017 is de vraag naar dagopvang bij kindercentrum het Kindercircus en de Kindervlinder gestabiliseerd. Daar staat een sterke toename tegenover van de vraag bij kindercentrum het Dok. Het prijsniveau is juli 2016 met het inflatiecijfer aangepast. Bij de BSO hebben we een stijging van de vraag met ongeveer 4% gezien. Waarschijnlijk is dit mede veroorzaakt door de gunstige ontwikkeling van de Toeslagregeling kinderopvang. Ouders kregen vanaf 1 januari 2016 meer Toeslag kinderopvang van de overheid uitgekeerd. Tussenschoolse opvang SKO verzorgt al jaar en dag bij verschillende basisscholen tussenschoolse opvang. Dagelijks verzorgen wij de lunchtijd van ruim 1.000 schoolkinderen. Aantal kindplaatsen Het aantal opvangplaatsen zag er in 2017, verdeeld over de verschillende opvangvormen, als volgt uit: 1. Dagopvang: De benutte capaciteit in de dagopvang was gemiddeld 112,5 kindplaatsen van het totaal van 152 kindplaatsen. Het bezettingspercentage is 74% 2. Buitenschoolse opvang: De benutte capaciteit in de BSO was gemiddeld 361,9 van het totaal van 512 kindplaatsen. Het bezettingspercentrage is 70,7% 3. Peuterspeelzaal: De benutte capaciteit bij de peuterspeelzalen was gemiddeld 54,7 kindplaatsen van het totaal van 64 kindplaatsen (welke met 6 gestegen zijn ten opzichte van 2016) Het bezettingspercentage is 85,5%.

Het maximale aantal VVE plaatsen dat wij aan kunnen bieden wordt volledig benut.

5

Bezettingsgraad De bezettingsgraad van de kindercentra valt in 2017 wederom hoger uit dan de bezettingsgraad het jaar ervoor. Het cijfer voor de PSZ is geflatteerd door de capaciteitsuitbreiding op deze groepen met 10% t.o.v. 2016. De invloed van weinig gevraagde dagen zoals de woensdag en de vrijdag drukt dit percentage nog steeds aanzienlijk. Daar staat tegenover dat op de meest gevraagde dagen zoals de dinsdag en de donderdag, de capaciteit van onze kindercentra nu vrijwel volledig wordt benut.

Bezettingsgraad in %

2013 2014 2015 2016 2017

dagopvang 79,2 76,4 65,4 66,9 74,0

buitenschoolse opvang 69,7 74,5 65,6 67,4 70,7

peuterspeelzaal 89.2 97,1 85 85,7 85,5

Demografie Het aantal geboorten in Oegstgeest is het afgelopen jaar licht gestegen. De vraag naar kinderopvang verschuift tussen de verschillende wijken in Oegstgeest. De wijk in aanbouw Nieuw Rhijngeest groeit gestaag verder. Er komen veel jonge gezinnen wonen en er worden veel baby’s geboren. Daarentegen neemt het aantal geboorten in Haaswijk/Morsebel nog niet toe. In de wijk Poelgeest is in 2016 weer een nieuwbouwproject van start gegaan. Het valt te verwachten dat in 2018 het aantal geboorten in deze wijk toeneemt

6

Medewerkers en Organisatie Onze medewerkers zijn ons kapitaal; zij brengen onze missie elke dag weer tot uitvoering. Alle cijfers en ontwikkelingen op het gebied van onze medewerkers in 2017 leest u hier. Organisatie ontwikkeling en HRM Organisatiestructuur Managementteam Het Managementteam bestaande uit de directeur en de managers Kinderopvang is in 2017 verder versterkt. Er is een frequente vorm van overleg waarbij onderscheid is gemaakt in een praktisch inhoudelijk overleg en een meer strategisch en besluitvormend overleg. In het najaar van 2017 heeft de nieuwe directeur met OR en Raad van Toezicht afgestemd dat zij in 2018 hier op vaste momenten ook de managers O&HRM, Finance & Control en Pedagogiek aan toe zal voegen. Dit is een logische keuze om zo ook de strategische beleidsontwikkeling verder te stimuleren. Het Managementteam wordt vanaf 2018 ook ondersteund door een beleidsmedewerker. De wijken en hun structuur In het afgelopen jaar is het wijkgericht werken verder geïmplementeerd en zijn managers gegroeid in de rol van manager in de wijk. De keuze voor een onderscheid in management taken enerzijds en coaching op het vergroten van de

kwaliteit van het pedagogisch handelen van medewerkers anderzijds is de richting waarin SKO zich verder blijft ontwikkelen.

De functie manager Kinderopvang met een groter werkgebied, ondersteund door een pedagogisch coach en administratief medewerker als basis voor onze structuur. De manager Kinderopvang is verantwoordelijk voor het management en organisatorische taken van de locaties en de samenwerking met strategische partners in de wijk. De pedagogisch coach is verantwoordelijk voor het vergroten (en ontwikkelen) van de kwaliteit van het pedagogisch handelen van medewerkers.

De structuur zorgt voor het gericht inzetten van expertise en zo wordt ook de stem van de pedagogisch medewerker beter gehoord binnen het managementteam.

SKO werkt wijkgericht, elke wijk wordt aangestuurd door een manager Kinderopvang. Afgelopen mei zijn 2 kleinere wijken samengevoegd en kennen we sinds 2017 deze indeling:

Poelgeest de Vrije Vogels

Haaswijk-Morsebel het Kindercircus & de Buren

Oegstgeest-Midden de Kindervlinder, Uit & Thuis en de Waaghals

Oegstgeest-West het DOK, Vuur & Vlam en de Toptieners In 2016 hebben de managers Kinderopvang een gezamenlijke training gevolgd om hen te ondersteunen bij het vervullen van de rol van manager in de wijk. Er is in de training ook stilgestaan bij de mogelijk invulling van de rol als lid van het Managementteam. Het team van managers kinderopvang is in 2017 aangevuld met een nieuwe manager Kinderopvang. In het najaar van 2018 komt er een vervolg op deze training. Hierbij is ruimte voor evaluatie van de doelen die vanaf 2016 tot nu al behaald zijn en waar nodig worden bijgesteld of nieuwe doelstellingen met elkaar worden vastgesteld. Bureau en ondersteuning De wijken met haar locaties, worden ondersteund door een stafbureau bestaande uit 3 managers: O&HRM (verantwoordelijk voor aansturing van HRM, klantenservice, communicatie, kwaliteit, flexpool en opleidingen), Finance &

Directeur

Manager Kinderopvang

pedagogisch medewerkers

Pedagogisch coach

Administratief medewerker

Manager Kinderopvang

pedagogisch medewerkers

Pedagogisch coach

Administratief medewerker

Manager Kinderopvang

Pedagogisch medewerkers

Pedagogisch coach

Administratief medewerker

Manager Kinderopvang

Pedagogisch medewerkers

Manager O&HRM

Manager Finance & Control

Manager Pedagogiek

Pedagogisch coach

7

Control (verantwoordelijk voor aansturing van financiële administratie, AO/IC en ICT) en Pedagogiek. Eind 2017 is gericht geworven voor een beleidsmedewerker (voorheen kwaliteitsmedewerker) die naast het handboek ook vooral kan ondersteunen in het schrijven van beleidsdocumenten en voorstellen ter ondersteuning van het managementteam. Daarnaast is geworven voor een nieuwe manager Pedagogiek en een communicatiemedewerker. Door het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd heeft een van de pedagogisch coaches na een periode van doorwerken ervoor gekozen af te bouwen en haar functie medio zomer 2018 over te dragen aan een opvolger. Gedurende de afbouwperiode zijn tijdelijk 2 interne medewerkers gevonden die een deel van de werkbegeleiding van de pedagogisch coach hebben overgenomen. Zo is de continuïteit in de coaching van medewerkers gewaarborgd. Team Pedagogiek De manager pedagogiek vormde samen met de drie pedagogische coaches het pedagogisch team dat eenmaal per drie weken bij elkaar komt. In dit overleg werden steeds onderdelen van het pedagogisch beleid besproken maar ook allerhande richtlijnen voor pedagogisch medewerkers die in handboek staan en die aanpassing vereisten. Zo is er bijvoorbeeld een nieuw mediabeleid ontwikkeld en ook is het beleid ‘veilig slapen’ voor baby’s aangepast. En het totale pedagogisch beleid is aangepast aan de wet IKK per januari 2018. We zijn er echter nog niet helemaal. Door de steeds veranderende wetgeving valt er ook komend jaar nog een hoop te doen. Vanaf 1 januari 2018 is het voor iedere kinderopvangorganisatie verplicht om pedagogische coaches in dienst te hebben (op HBO niveau). SKO liep hierop vooruit. In 2016 hadden we twee pedagogische coaches, gekoppeld aan een wijk, en in 2017 hadden we drie pedagogische coaches, één per wijk. Deze manier van werken bevalt goed. De pedagogische coaches verzorgen de werkbegeleiding zodat de manager kinderopvang zich kan richten op de managementtaken.

Personeelsopbouw In 2017 vertaalt de verdere groei en ontwikkeling van de organisatie zich weer in een lichte toename van het aantal medewerkers en fte. In 2017 zijn er 169 medewerkers in dienst (2016:167) die tezamen goed zijn voor 88,29 fte (2016:86,8). Deze toename wordt vooral veroorzaakt door het uitbreiding van contracturen van eigen medewerkers. In de branche kinderopvang ligt de uitdaging om goed gekwalificeerd en enthousiaste personeel te blijven aantrekken. Dat is ook voor SKO niet gemakkelijk geweest in 2017. De flexpool is in 2017 bijna volledig ingezet als doorstroom naar de vacatures op de verschillende locaties. Dat is fijn om een goede kweekvijver te hebben en nieuwe medewerkers doorgroeimogelijkheden te bieden op een vaste plek. De uitdaging is om de flexpool voldoende gevuld te houden met nieuwe kandidaten. Er is het afgelopen jaar voortdurend geworven en extra aandacht besteed aan de werving van nieuwe medewerkers voor deze poule. Personeelssterkte in fte per functiegroep

Directeur 1,0

Kinderopvang

Managers Kinderopvang 3,4

Pedagogisch coaches 1,8

Administratief ondersteuners 1,6

Huishoudelijk medewerkers 2,6

Pedagogisch medewerkers 67,29

Bureau ondersteuning

Ondersteuning algemeen 3,8

Klantenservice 1,5

Organisatie & HRM 1,5

Finance, AO/IC & ICT 1,5

Pedagogiek 1,1

Kwaliteit 0,6

Communicatie 0,6

Totaal 88,29

8

Personeelssterkte; aantal medewerkers per leeftijdscategorie

Tot 25 jaar 27

25-35 jaar 65

35-45 jaar 27

45-55 jaar 22

55-65 jaar 25

65 jaar en ouder 3

Totaal 169

Personeelssterkte; aantal medewerkers per arbeidsrelatie

Fulltime 4

Parttime 165

Personeelssterkte; aantal medewerkers per geslacht

Vrouwen 153

Mannen 16

Opleidingsniveau; aantal medewerkers per opleidingsniveau

<MBO MBO MBO+ HBO Universitair

8 107 36 15 3

In- en uitstroom In 2017 zijn er 14 nieuwe medewerkers in dienst getreden. Naast pedagogisch medewerkers en oproepkrachten is er een nieuwe directeur aangesteld. Het verloop onder vaste medewerkers is 4,1%. Naast vaste medewerkers hebben ook een aantal oproepkrachten onze organisatie in 2017 verlaten. Wanneer we hiermee rekening houden in het verloopcijfer komt dit neer op een verloop van 7,7%. Ziekteverzuim In 2017 is het ziekteverzuimpercentage 5,43% (2016: 6,42% ) (inclusief vangnetgevallen) en een netto verzuimpercentage van 4,34% (2016: 5,85%) (exclusief vangnetgevallen en gedeeltelijke re-integratie). Na een stijging in 2016 laat het verzuim in 2017 weer een daling zien.

Scholing en ontwikkeling Er is een strategisch opleidingsplan ontwikkeld waarin de ambities van SKO worden vertaald naar gewenste ontwikkelingen op kwalificatieniveau. De ambities en ontwikkelingen in de branche kinderopvang hebben gevolgen voor het werk van een pedagogisch medewerker en daarmee verandert het vereiste kennis- en vaardigheidsniveau. Het scholingsplan richt zich vooral op permanente educatie van medewerkers, competenties en vaardigheden die nodig zijn voor de toekomst en duurzame inzetbaarheid van medewerkers. De pedagogische kennis en kwaliteit van medewerkers zijn bepalend voor de kwaliteit van onze opvang. In 2017 is geïnvesteerd in het vergroten en versterken van deze pedagogische kennis door onder meer:

VVE herhalingstraining voor VVE medewerkers

Taalvaardigheid training 3F voor pedagogisch medewerkers werkzaam op VVE locatie.

Ontwikkeling en uitvoering van een workshop TSO met speciale TSO thema’s

Opleiden van een 1e groep medewerkers tot VVE gecertificeerde pedagogisch medewerkers door eigen opgeleide VVE trainer(s)

Uitvoering training “Oog voor interactie” voor 3 groepen pedagogisch medewerkers

Opleiden van pedagogisch coach (HBO pedagogiek) en deze in te zetten op het vergroten van de kwaliteit van het pedagogisch handelen van medewerkers.

Deelnemen van Video Interactie Begeleiders (VIB-ers) aan de jaarlijkse kwaliteitskring om Video Interactie Begeleiding (VIB) als ontwikkelinstrument voor medewerkers in te kunnen blijven zetten.

Persoonlijke ontwikkeling kan op verschillende manieren plaatsvinden. Het volgen van een aanvullende opleiding, het gebruik maken van persoonlijke coaching, bezoeken van korte en actuele informatiebijeenkomsten op het eigen vakgebied. Dit alles hebben wij in 2017 ook kunnen bieden aan individuele medewerkers. Jaarlijks worden alle pedagogisch medewerkers opgeleid in het verlenen van eerste hulp aan kinderen. In 2017 hebben alle vaste pedagogisch medewerkers daarnaast ook een BHV cursus gevolgd. Hiermee zijn deze medewerkers erkende

9

BHV-ers en kunnen wij de veiligheid van medewerkers en kinderen nog meer garanderen. In 2017 hebben we aan verschillende medewerkers opleidingen en trainingen aan kunnen bieden gericht op het eigen vakgebied. Met deze trainingen en opleidingen hebben zij zich verder kunnen bekwamen in hun functie en geïnvesteerd in kennis die nodig is voor de toekomst van SKO. Nieuwe ICT systemen In het strategisch plan heeft SKO tot doel gesteld te komen tot één doorlopend geautomatiseerd administratief systeem. Onderstaand is het proces schematisch weergegeven. 1 personeels 2 personeels 3 salaris 4 financiële Informatie planning administratie administratie

5 kindplanning

6 ouderportaal

Kindplanning Nadat de start in 2016 is voorbereid, zijn we vanaf januari 2017 gestart met Kidsvision voor kindplanning. Dit programma geeft ons de mogelijkheid het proces van aanmelding tot factuur te verwerken. Personeelsinformatie en salarisadministratie Vanaf juni zijn we de voorbereiding begonnen voor het nieuwe personeelsinformatie- en salarissysteem Mercash. Mercash werkt geïntegreerd samen met Kidsvision, zodat het lijkt alsof je met één programma werkt. Hiermee zijn we 1 januari 2018 van start gegaan.

Personeelsplanning Vanaf september hebben we de start van de personeelsplanning in Kidsvision voorbereid. In december waren we zover dat alle medewerkers de personeelsapp installeerden op hun mobiele telefoons. Vanaf dat moment kon iedereen zijn rooster in de app bekijken. Vanaf 1 januari 2018 kijkt iedereen zijn diensten na, past deze aan indien nodig en keurt daarna de diensten goed. De personeelsplanning sluit weer aan op de salarisadministratie. Op basis hiervan verdelen we de kosten en kunnen extra uren uitbetaald worden. Ouderportaal In december 2017 en maart 2018 zijn de laatste (ouders van) kindcentra gestart met het aanvragen en verwerken van ruil- en extra dagen via het Ouderportaal. We hebben in 2017 veel tijd besteed aan de voorbereidingen voor de start van de nieuwe systemen. Met elkaar hebben we de voor SKO beste inrichtingen en werking van het systeem uitgevonden. Alle collega’s waren betrokken en zetten zich enorm in om ook de details goed te krijgen. Door de goede samenwerking van de managers, administratief ondersteuners, flexpool, bureau SKO en alle medewerkers, zijn we tot een succesvolle start in het 1e kwartaal 2018 gekomen.

10

Pedagogisch handelen Het afgelopen jaar hebben de managers kinderopvang verder vorm gegeven aan het wijkgerichte werken. Zij zorgen samen met de pedagogische coaches voor een pedagogisch klimaat waarin kinderen zich optimaal kunnen ontplooien. Door het wijkgerichte werken vormen peuterspeelzaal, dagopvang en buitenschoolse opvang steeds meer één team dat samenwerkt aan een doorgaande ontwikkellijn voor de kinderen. Deze doorgaande lijn wordt gecontinueerd door met scholen samen te werken. Op sommige locaties is deze doorgaande ontwikkellijn door de huisvesting (school en opvang in één gebouw) soms al een vanzelfsprekendheid geworden. In bijna alle wijken is een convenant met de basisscholen opgesteld en ondertekend. Daarnaast zijn er andere initiatieven met verschillende partners in de wijk, zoals bijvoorbeeld met de bibliotheek (VoorleesExpress), scouting, logopedie, jeugdhulp, consultatiebureau en de gemeente Oegstgeest. Video Interactie Begeleiding (VIB) Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat VIB het instrument is waarmee de kwaliteit van medewerkers verhoogd kan worden. Binnen SKO hebben we drie gecertificeerde video-interactiebegeleiders die in 2017 wederom alle medewerkers hebben gefilmd in hun interactie met kinderen. Door samen met de begeleider de beelden terug te kijken, ziet een medewerker hoe hij of zij reageert op kinderen en waar de leerpunten liggen. Omdat we VIB jaarlijks uitvoeren is de schroom om gefilmd te worden verdwenen en kunnen de medewerkers na het gesprek met hun leerpunten aan de slag. Op deze manier wordt de interactie tussen kind en de pedagogisch medewerker maar ook tussen de groep en de medewerker aanzienlijk verbeterd. Wij zien dat medewerkers zich blijvend ontwikkelen en zich meer bewust zijn van hun handelen. Zowel ervaren als onervaren medewerkers haalden ook dit jaar weer leerpunten uit het terugzien van de opnames. Voor nieuwe medewerkers hebben we een intensiever traject video-interactiebegeleiding opgenomen in het inwerkprogramma, zij worden in het eerste jaar dat ze bij SKO werken driemaal gefilmd. In 2018 zullen er één of twee nieuwe mensen de VIB opleiding moeten gaan doen omdat één van de huidige VIB’ers met pensioen gaat in 2018.

Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld De meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is een belangrijk jaarlijks terugkerend thema op teamvergaderingen. De meldcode bevat drie routes; 1. hoe te handelen wanneer er signalen zijn die kunnen duiden op huiselijk geweld

en/of kindermishandeling 2. hoe te handelen bij signalen van mogelijk geweld- of zedendelict door een collega 3. hoe te handelen bij signalen van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen

kinderen onderling Wij hebben voor iedere route de rollen vastgelegd voor pedagogisch medewerker, manager kinderopvang, pedagogisch coach en aandachtsfunctionaris kindermishandeling. Eén keer per jaar wordt in een teambespreking geoefend op het herkennen van signalen die kunnen wijzen op kindermishandeling. Wij hebben een aandachtsfunctionaris kindermishandeling die een spilfunctie heeft in het uitvoeren en bewaken van het gehele proces. Begin 2018 zullen nieuwe aandacht functionarissen geschoold worden. Kwaliteitsmonitor kindercentra 0 - 4 jaar Sinds 2010 gebruiken wij de Kwaliteitsmonitor in de dagopvang: een meetinstrument waarmee we de pedagogische kwaliteit van onze opvang in kaart brengen. Op deze manier kunnen we jaarlijks de kwaliteit van de leefomgeving van de kinderen meten en optimaliseren. Aan de hand van observatielijsten en vragen, kijken we naar zaken waar kinderen op de groep dagelijks mee te maken hebben en die direct van invloed zijn op hun welbevinden en ontwikkeling. De onderwerpen die worden geobserveerd zijn: 1. Brengen en halen 2. Ruimte en inrichting 3. Activiteiten 4. Taal 5. Omgang met kinderen 6. Programma De ingevulde observatielijsten geven inzicht in zaken die nog niet of nog onvolledig op de groep aanwezig zijn. Tegelijkertijd meten de observatielijsten de zaken die wél op de groep aanwezig zijn en dus een kwaliteit van de groep zijn.

11

In 2017 is bij de dagopvang door onze pedagogisch coaches geobserveerd op twee specifieke onderwerpen uit de kwaliteitsmonitor. Welke twee onderwerpen dat zijn wordt altijd besproken met de manager kinderopvang. Voor elke locatie kan dat anders zijn, namelijk net waar op dat moment het meest behoefte aan is. Net als VIB, helpt ook de kwaliteitsmonitor medewerkers zich bewust te worden hoe ze kinderen begeleiden gedurende de dag op verschillende momenten. Tijdens de werkbegeleiding krijgen medewerkers een terugkoppeling van de observaties van de pedagogisch coach. De medewerkers die de kwaliteitsmonitor afnemen zijn zich aan het beraden op eventuele andere mogelijkheden voor 2018 omdat er na gebruik van een aantal jaar van de kwaliteitsmonitor, er geen nieuwe zaken meer uitkomen. Bovendien willen mensen weleens sociaal-wenselijke antwoorden geven of worden er dingen op de groep waargenomen door de observanten die ze niet kwijt kunnen in de monitor. Kwaliteitsmonitor kindercentra 4 - 12 jaar Sinds vijf jaar observeren wij tevens ieder jaar bij de buitenschoolse opvang. Ook hier gebruiken we twee onderwerpen uit de Kwaliteitsmonitor. Alle onderwerpen zijn inmiddels de revue gepasseerd en het afgelopen jaar is er gekozen voor twee onderwerpen waarvan de manager kinderopvang graag een observatie wilde. Net als bij de dagopvang, zijn de observaties besproken in de werkbesprekingen van de betreffende groepen. De onderwerpen waaruit een keuze gemaakt is zijn: 1. Binnen en buitenruimte 2. Sfeer, geschiktheid van de ruimte 3. Inrichting 4. Activiteitenaanbod 5. Dagritme 6. Kinderparticipatie 7. Regels en afspraken Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) ‘Uk en Puk’ is een bewezen effectief programma dat de gehele ontwikkeling van kinderen stimuleert. Voorwaarde daarvoor is dat medewerkers voldoende begeleiding krijgen bij het implementeren van de methode. Sinds 2013 zijn alle medewerkers bij kindercentrum het Kindercircus en peuterspeelzaal Basje gecertificeerd. In 2016 zijn Basje en het Kindercircus samengevoegd op één locatie zodat er nu sprake is van een VVE locatie met een kindercentrum en een peuterspeelzaal tezamen. Voordeel hiervan is dat medewerkers hun kennis kunnen delen, de voorbereiding van thema’s samen

kunnen doen en de kinderen samen kunnen laten spelen. Hierdoor wordt er nog meer aangesloten bij het ontwikkelingsniveau en de belevingswereld van het kind. Eind 2016 heeft het ministerie van OCW een uitgebreide inspectie gehouden op peterspeelzaal Basje. https://www.onderwijsinspectie.nl/onderwijssectoren/voor-en-vroegschoolse-educatie/inhoud/hoe-houden-wij-toezicht Het rapport hierover was zeer lovend. Met name de manier van werken van de pedagogisch medewerkers kwam als zeer sterk uit de bus. In 2017 zijn wij aan de slag gegaan met het geconstateerde ontwikkelpunt: meer betrekken van de ouders bij het werken met Uk & Puk, zodat zij thuis ook aan de slag gaan met de ontwikkelingsstimulering van hun kind. De manier waarop ouders werden betrokken, beperkte zich tot het geven van informatie via het ouderportaal, de nieuwsbrieven en oudergesprekken. Om de ouders te stimuleren thuis ook met Puk aan de slag te gaan, hebben we het volgende gedaan:

In 2017 is er een ouderavond gehouden over Uk & Puk

Er zijn per thema woordboekjes gemaakt die mee naar huis mogen zodat er thuis op een leuke manier gewerkt kan worden aan de woordenschat

Er is een extra Puk pop aangeschaft die thuis bij het kind mag logeren

Er is Puk kleding aangeschaft voor thuis

Er is een dagboek voor elke groep aangeschaft waarin ouders kunnen schrijven hoe de logeerpartij van Puk is gegaan

Tot slot heeft iedere locatie een logeerkoffer gekregen voor Puk Een ander ontwikkelpunt dat uit het inspectierapport naar voren kwam is dat er duidelijk doelen per kind op papier geformuleerd moeten worden indien dit nodig is om de ontwikkeling te stimuleren. De inspecteur constateerde dat er zeer kindgericht werd gewerkt en dat de medewerkers absoluut goed op de hoogte waren van de individuele behoeften van de kinderen maar dat het in hun hoofd zit en nog niet op papier of digitaal genoteerd wordt. Daarom is er het afgelopen jaar een formulier ontwikkeld dat de pedagogisch medewerkers kunnen gebruiken als zij met een kind, op een bepaald ontwikkelingsgebied, doelgericht aan de slag willen gaan. Ons kind-volgsysteem KIJK! sluit goed aan op de VVE methode Uk & Puk en tevens op de programma’s die de basisscholen in Haaswijk voor groep 1 en 2 gebruiken. Daardoor kunnen wij een belangrijke doelstelling realiseren, namelijk een warme

12

overdracht tussen kinderopvang en basisscholen samen met een goed gedocumenteerde rapportage. Daar waar een warme overdracht niet mogelijk is, zorgen wij voor een brief voor de school met onze belangrijkste bevindingen en een kort rapport van het Kijk! boekje. Taaleisen Vanaf medio 2018 is het voor de VVE locaties in de kleine gemeente verplicht om te voldoen aan de door de overheid gestelde taaleisen. De VVE medewerkers hebben examen gedaan op het gebied van luister-, schrijf- en leesvaardigheid. In het najaar van 2017 hebben de meeste VVE pedagogisch medewerkers hun certificaat gehaald. In december gaan nog drie mensen op voor een herkansing. KIJK! In de dagopvang en bij de buitenschoolse opvang werken wij met de observatiemethode KIJK! Net als voorgaande jaren werden de kinderen elk half jaar geobserveerd en vond er een gesprek met de ouders plaats aan de hand van dit Kijk! boekje. In het KIJK! boekje komen allerlei onderwerpen aan bod waarmee de ontwikkeling van het kind op de belangrijkste gebieden wordt beschreven. Wanneer wij ons zorgen maken om een kind, gebruiken we dit boekje ook om extra te kunnen observeren of om terug te kunnen kijken. Door deze observatiemethode kunnen pedagogisch medewerkers de kinderen beter begeleiden en kunnen de kinderen in de werkbesprekingen gericht worden besproken. Wat we wel gemerkt hebben als pedagogisch team is dat nog niet alle medewerkers even goed zijn ingewerkt in het invullen van de Kijk boekjes. Daarom zijn er niet alleen twee deskundigheidsavonden georganiseerd maar wordt af en toe de hulp ingeroepen van een zogenoemde Kijk!-expert. Montessori Peutergroep en Montessori Startklas Montessori Peutergroep Sinds 2014 zijn we, in nauwe samenwerking met de Montessorischool, een Montessori peutergroep gestart. In deze groep werken we volgens de opvoedkundige en onderwijskundige visie van Maria Montessori. Zo bieden we iets extra’s voor kinderen die straks naar de Montessorischool gaan. De pedagogisch medewerkers hebben een speciale opleiding gevolgd om de kinderen volgens de methode van Maria Montessori te begeleiden. We integreren de Montessori-visie op een speelse manier in de Montessori peutergroep. De peuter werkt aan de zintuigelijke ontwikkeling (voelen,

ruiken en proeven), de motorische ontwikkeling (veel bewegen), de taalontwikkeling (uitbreiding van de woordenschat) en de sociaal-emotionele ontwikkeling. Montessori Startgroep In het schooljaar 2015 – 2016 is de samenwerking verder uitgebreid met de Montessori Startgroep, een groep voor kinderen van 3 en 4 jaar. Wij noemen dit de Startgroep omdat kinderen hier een natuurlijke overgang maken van peuterspeelzaal (3-jarigen) naar het onderwijs (4-jarigen). In het jaar 2017-2018 breiden wij de startgroep uit naar 16 kinderen met twee pedagogisch medewerkers. Dat betekent dat nóg meer kinderen hier spelenderwijs hun schoolcarrière kunnen beginnen. Onder begeleiding van 1 pedagogisch medewerker met een Montessori opleiding voor het jonge kind kunnen hier 10 kleuters spelenderwijs hun "schoolcarrière" beginnen. Vanaf hun 3e jaar brengen de peuters regelmatig een bezoek aan de Montessorischool en doen ze mee aan verschillende activiteiten van de onderbouwklassen. Tussenschoolse opvang (tso) Voor de medewerkers die werkzaam zijn bij de tussen-schoolse opvang is, zoals ieder jaar, een workshop georganiseerd met het doel de deskundigheid van de medewerker te vergroten. Het werk in de tussen-schoolse opvang vraagt namelijk om andere vaardigheden dan het werk in de naschoolse opvang. Het onderwerp dat dit jaar uitgebreid aan bod is gekomen was: ‘Expeditie brutaal’. Een zeer passend onderwerp waar veel tso-medewerkers mee te maken hebben. De workshop werd dit jaar voorbereid en georganiseerd door een van de managers kinderopvang en er waren in het totaal 44 medewerkers aanwezig.

13

SKO brede activiteiten Bij SKO bieden we veel extra’s. Zo is er de vervoersservice naar sport, dans en muzieklessen. Omdat we het belangrijk vinden dat kinderen hun talenten op alle vlakken kunnen ontwikkelen. Inspiratiesessie SKO Jaarlijks organiseert SKO voor haar klanten een avond met een pedagogisch thema. Afgelopen jaar hebben wij Bureau Jeugd & Media aangetrokken om de avond te verzorgen rond het thema “Mediagebruik onder kinderen”. Ongeveer 55 ouders bezochten deze Inspiratiesessie, bijna een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar! Dit geeft aan dat het een thema is dat erg leeft onder de ouders. Er werd niet alleen informatie verstrekt, maar ouders ontvingen ook een handige hand-out, onderzochten wat voor type mediaopvoeder zijzelf waren en gingen in groepjes aan de slag met stellingen en vragen. De reacties op de avond waren zeer positief; ouders vonden het een leuke en leerzame avond. VoorleesExpress Wij nemen deel aan de VoorleesExpress, een project van de Openbare Bibliotheek Oegstgeest. Wij stimuleren ouders om zich aan te melden. Het project is gericht op kinderen van ongeveer 2,5 jaar met een taalachterstand en zorgt ervoor dat kinderen en ouders (en eventueel broertjes en zusjes) meer bekend worden met voorlezen en het spelen met de Nederlandse taal. Als een kind meedoet aan de VoorleesExpress krijgt het gezin twintig weken lang een uur per week een voorlezer thuis op bezoek. In dit uur introduceert de voorlezer het voorleesritueel; hij of zij leest echter niet alleen voor, maar doet ook taalspelletjes met het kind en gaat samen met het gezin naar de bibliotheek om het kind lid te maken en om het gezin wegwijs te maken in de bibliotheek. Ook krijgen ouders handvatten om het voorlezen zelf over te nemen om zo de taalontwikkeling van hun kind blijvend te stimuleren Natuuractiviteiten en zomervakantie bij de Blokhut op Koudenhoorn Sinds 2014 heeft SKO de Blokhut op Koudenhoorn beschikbaar voor de BSO- natuuractiviteiten. Koudenhoorn biedt onze kinderen volop gelegenheid tot ontdekken en onderzoek doen naar insecten, bomen en planten, kruiden en volkstuinen. Dit jaar was de Blokhut naast de zomervakantieperiode, ook weer beschikbaar van mei tot en met september. Al onze BSO groepen hebben hier goed gebruik van gemaakt. Alleen als het weer uitzonderlijk slecht was, bleven de groepen op locatie. Voor de groepen is

een speciale map ontwikkeld met een grote hoeveelheid ideeën, spellen en suggesties voor alle leeftijdsgroepen, zoals boomkleien, wormenhotel, speurneuzen, boombraille, natuurlijke camouflage, natuurboeket maken, bouw een shelter, vissen met zelfgemaakte hengel en omgaan met een survival mes. Het speciale thema in 2017 was ‘Freek in het wild’. Kinderen konden dieren maken van gips en klei, konden aan de slag met echte zakmessen en ook is er veel gebruik gemaakt van onze nieuwe vuurschaal. Al deze activiteiten werden door de kinderen zeer gewaardeerd. Net als voorgaande jaren hebben de BSO groepen weer heerlijk kunnen genieten van de speciale Blokhut zomerweken in de zomervakantie. De werkgroep Koudenhoorn begint binnenkort met de voorbereidingen voor 2018! Zij zullen dan niet alleen aan de slag gaan met deze activiteiten maar ook met de 8+ activiteiten en de activiteiten voor de groep 3-6 jarigen. Het wordt dan de werkgroep ‘Belevenissen’. Uit iedere wijk nemen pedagogisch medewerkers zitting hierin.

14

Zwemmen bij de BSO Leren zwemmen is niet alleen noodzakelijk maar ook leuk om te doen. Sport en beweging zijn gezond. Nu het schoolzwemmen op veel scholen is gestopt, kan dat tot gevolg hebben dat minder kinderen de kans krijgen om goed te leren zwemmen. Daarnaast is het belangrijk dat kinderen voldoende zwemervaring opdoen om zich voldoende te kunnen redden in het water. Dat is de reden dat SKO, in samenwerking met zwembad Poelmeer, kinderen de mogelijkheid biedt zwemles te nemen tijdens hun BSO middag (alleen op donderdagmiddag). Kinderen kunnen zwemles krijgen voor het B of C diploma. Op deze middag is het zwembad gereserveerd voor SKO kinderen. Een zwemleraar van Poelmeer verzorgt de zwemles en wordt hierbij ondersteund door een pedagogisch medewerker van SKO. Dit jaar hebben 31 kinderen deelgenomen aan de zwemlessen en 22 kinderen hebben inmiddels hun diploma gehaald! In 2018 wordt deze activiteit voortgezet. Tennislessen bij de BSO Bij Kindercentrum de Vrije Vogels worden in samenwerking met tennisvereniging Unicum tennislessen aangeboden, speciaal voor BSO kinderen. Het is een gewilde activiteit omdat kinderen les krijgen met kinderen die ze kennen. Er wordt gewerkt met een kindvriendelijke methodiek: Tenniskids. Dit jaar hebben 12 kinderen deelgenomen aan de tennislessen. De tennisvereniging is enthousiast over deze samenwerking en blij met de toestroom van nieuwe aspirant-leden! Voeding voor kinderen Het overgrote deel van de dagelijkse voedingsmiddelen die wij gebruiken zijn biologisch geteeld. Daarnaast kijken wij naar duurzaamheid want het transport van voedingsmiddelen is milieubelastend. Daarom kiezen wij bij voorkeur levensmiddelen die in de directe omgeving worden geproduceerd. In 2016 hebben we een nieuw voedingsbeleid opgesteld waarin we de richtlijnen volgen van het voedingscentrum en de door hen uitgebrachte schijf van vijf. Een regel die aangepast is in 2017 is de bewaartermijn van moedermelk, deze is verlengd naar 5 dagen (gekoeld). Wij zullen het hele beleid in 2018 opnieuw bekijken en daar waar nodig aanpassen. Kinderen en duurzaamheid Wij betrekken de kinderen zoveel mogelijk bij onze duurzame keuzes. Zo scheiden wij het afval, brengen wij geregeld glasafval samen met de kinderen weg, maken we

gebruik van kosteloos materiaal en resten afval om mee te knutselen. Daarnaast vragen wij ouders, zeker als wij vanuit een bepaald thema werken, om kosteloze materialen mee te nemen.

De Eetclub Buitenschoolse opvang Uit & Thuis, de Buren en de Waaghals hebben een Eetclub waar kinderen de mogelijkheid hebben van een warme maaltijd aan het eind van de dag. De Eetclub serveert koelverse maaltijden. Bij dagopvang de Kindervlinder kregen alle kinderen wederom een warme lunch in 2017

Activiteiten voor de oudste kinderen (8+) In januari zijn er voor alle 8+ groepen van SKO workshops georganiseerd voor in de vakantie. De kinderen hebben een graffiti gemaakt onder begeleiding van twee kunstenaars op het gebied van graffiti. Na de workshop graffiti was er een kleine pauze en heeft Skool een workshop breakdance/hiphop aangeboden. Het was leuk om te zien dat ze alle kinderen mee kregen en lieten voelen dat ze er mogen zijn! In de voorjaarsvakantie zijn er opnieuw twee workshops aangeboden. Namelijk beatboxen en hiphop. Ook deze workshops zijn verzorgt door Skool. De muziek en de manier waarop de workshops werden aangeboden was een groot succes. Alle kinderen durfden zichzelf te zijn en gingen mee in de lessen. In de meivakantie zijn de 8+ groepen samen in de Blokhut. Kampvuren maken, broodbakken en takken slijpen sluiten aan bij wat de kinderen leuk en uitdagend vinden om te doen. In de zomervakantie hebben ze een mega blubber powerrace georganiseerd. Een lekker actieve dag met stoere activiteiten zoals een roeibotenrace, een zeepbaan, een stormbaan en supersoaker-spuitvoetbal. December hebben we afgesloten met Ghettodrum. Skool workshops heeft een waanzinnige Ghettodrum workshop gegeven en leerde kinderen hoe echte street-dance is ontstaan!

15

Wettelijke eisen en specifieke aanvullingen per wijk In ons land worden hoge eisen gesteld aan kinderopvang. Om te zorgen dat de kwaliteit goed blijft, verzorgen de gemeenten het toezicht en de handhaving op kinderopvangondernemingen. De GGD voert namens de gemeente de inspecties uit. In 2017 zijn in opdracht van de gemeente Oegstgeest al onze kindercentra in het najaar geïnspecteerd. De inspectierapporten laten zien dat SKO goede kinderopvang biedt en aan alle eisen die de wet stelt, voldoet. De GGD rapporten zijn voor iedereen toegankelijk en te vinden op de website van het Landelijk Register Kinderopvang: www.landelijkregisterkinderopvang.nl De GGD heeft begin 2018 aangekondigd niet meer in een kort tijdsbestek alle locaties van SKO te controleren maar dit over het jaar te verdelen Brandveiligheid De brandweer heeft alle SKO accommodaties gecontroleerd op brandveiligheid. Bij Vuur & Vlam is aan de school waar onze aan vast gebouwd is aanvullende acties gevraagd. Dit doordat de brandweer denkt dat er geen sprake is van gescheiden compartimenten zowel binnen de school alsook tussen de BSO en school. Ons ontruimingsprotocol is hierop aangepast zodat wij wel voldoen aan alle wettelijke eisen en wij in kunnen staan voor de veiligheid van kinderen en personeel. Over het algemeen was de brandweer zeer tevreden over de aandacht voor veiligheid van de medewerkers. Jaarlijkse ontruimingsoefeningen, maandelijkse controle van vluchtwegen, testen van ontruimings-installaties; een samenhangend geheel aan afspraken en controles die de veiligheid van het kindercentrum zo goed als mogelijk regelt Poelgeest Deskundigheidsbevordering: • Team Vrije Vogels heeft de training interactievaardigheden ‘oog voor interactie’

gevolgd en afgerond. • Manager Petra Jonker volgde de HBO opleiding manager kinderopvang en heeft

deze begin 2018 met uitstekende cijfers afgerond Evenementen: • Zomerpleinfeest in juni samen met Obs de Vogels

• Lampionnenoptocht door de wijk met knallende dansles als opening op het plein met pannenkoeken als afsluiting. Geweldige opkomst en alleen maar enthousiaste reacties

• De Vrije Vogels stonden op de kerstmarkt in Poelgeest om met de kinderen kerststerren te maken.

Haaswijk - Morsebel Deskundigheidsbevordering: • Medewerkers van het Kindercircus hebben de taaltoets op 3F niveau gedaan • Medewerkers van de Buren volgden de TSO workshop • Medewerkers van het Kindercircus volden de nascholing VVE met daarbij het

introduceren van het nieuwe beweegthema “klaar voor de start” • 1 PM’er heeft de opleiding VVE afgerond en 6 de training “oog voor interactie”

Evenementen: • Open dag op 9 maart i.s.m. de Joris de Witte school • In juni werd voor de eerste keer een wijkfeest georganiseerd, samen met de Joris

de Witte school, de buurtvereniging Haaswijk-Morsebel en stichting Jeugd en Jongerenwerk, het Family Fun Festival

• Alle kinderen tussen de 2-4 jaar van het Kindercircus maakten een uitstapje/vierde feest in de Vogelwijkspeeltuin

. Overig: • 3 PMers zijn gestart als klasse assistent bij de Daltonschool d.m.v. een

detachering. • Eind september was een ouderavond over VVE voor alle ouders van het

Kindercircus.

Oegstgeest – Midden Deskundigheidsbevordering: • Alle peuterspeelzaal PM-ers van de groepen Guusje en 1 PM’er van de

Kindervlinder (Vuurvliegen) volgen onze gecertificeerde interne VVE training.

Evenementen • Zomerfeesten waren prachtig! Bij peuterspeelzalen, Kindervlinder en Uit &

Thuis/Waaghals. • Kindervlinder, Uit & Thuis en Waaghals organiseerden Herfst tentoonstellingen.

16

• Kunst & Kolder organiseerde iedere woensdag kunst activiteiten bij de Waaghals. Overig • Montessori school en Uit & Thuis tekenden een convenant op 12 oktober; tijdens

deze bijeenkomst speelden leerkrachten en PM’ers een pub quiz. • PM’er gestart als onderwijsassistent op school • De Montessori startgroep opende in huiskamer 4. • Bijna 4-jarigen van de Kindervlinder kwamen in vakantieweken op bezoek bij Uit

& Thuis

Oegstgeest – West Deskundigheidsbevordering • bij Het DOK zijn ze gestart met VVE : de 3 PM’ers van de PSZ groep nemen deel

aan de verplichte VVE cursus in verband met het officieel gaan werken volgens de VVE methode. 4 PM’ers uit de dagopvang volgen deze training vrijwillig. De training is gestart in maart 2017 en loopt door tot mei 2018.

• Nascholing VVE: 4 PM’ers hebben deelgenomen aan de verplichte nascholing en afgerond met een VVE certificaat eind oktober.

• 3 PM’ers hebben deelgenomen aan de verplichte taaltraining in verband met het officieel gaan werken volgens de VVE methode. Daarnaast hebben 2 PM’ers deze training vrijwillig gedaan. De training bestaat uit 3 bijeenkomsten, die hebben in juni plaatsgevonden. 2 PM’ers volgen op dit moment nog de nascholing.

• Oog voor interactie: 2 PM’ers van het DOK en 5 van Vuur & Vlam hebben deze training gevolgd. De training bestaat uit 6 bijeenkomsten. De training is gestart in mei 2017 en eindigde in december 2017.

• 1 PM’er heeft aan de workshop groene schoolplein genomen, georganiseerd door de Willibrordschool.

Evenementen

• op 19 mei heeft het team van het DOK een lentefeest georganiseerd met de Brede school, de bewonersvereniging heeft ook een praatje gehouden en de buurtbewoners waren ook uitgenodigd.

• Op 19 augustus hebben 2 PM’ers van het DOK geholpen bij de buurt BBQ bij park Landskroon. Zij hebben o.a. kinderen geschminkt.

• In december hebben de kinderen van het DOK kerstkaarten gemaakt en deze zijn langs gebracht bij de bejaarden van het verzorgingstehuis Vlietstede

17

Ouders Wij werken samen met ouders aan de opvoeding van onze kinderen. Wij zijn in gesprek om samen het beste uit ieder kind naar boven te halen. Kinderen hebben talenten en kwaliteiten, wij zien ieder individueel kind. Ouderavonden Ieder kindercentrum organiseert voor de ouders één of meerdere informatieavonden door middel van presentaties. Ouders willen weten hoe hun kind zich ontwikkelt Onze medewerkers hebben geleerd actief in gesprek te zijn met ouders. Zij geven ouders informatie over wat hun kind op een dag heeft beleefd. Zij doen dat tijdens de breng- en haalmomenten maar ook digitaal via het Ouderportaal. Het Ouderportaal is een app waarop ouders dagelijks met verhaaltjes en foto’s op de hoogte worden gehouden van de wederwaardigheden van hun kind én de groep. Bij de tienergroepen maken de kinderen soms zelf een rapportage voor het Ouderportaal. Zo laten zij hun ouders zien wat zij bij de BSO doen. Geen klachten Iedere kinderopvangorganisatie moet een klachtenregeling hebben, waarin voor ouders en oudercommissies wordt vermeld hoe de organisatie omgaat met klachten van ouders en oudercommissies. Zowel de individuele ouder als de oudercommissie kan -nadat er bij een interne klacht in hun ogen niet afdoende gereageerd is door de organisatie- bij het Klachtenloket Kinderopvang, waarbij wij verplicht aangesloten zijn, een klacht indienen. Vanaf 2017 stelt de organisatie een klachtenverslag op als er schriftelijke klachten ontvangen zijn, waarin de schriftelijke klachten en extern behandelde klachten per locatie worden opgenomen. In 2017 heeft het Klachtenloket Kinderopvang geen klachten over SKO ontvangen. Alle locaties hebben hiervoor een certificaat ontvangen! Ouderportaal: Vanaf 2017 zijn we per wijk in opeenvolgende fases gestart met de boekingsfunctie in het Ouderportaal. Hierdoor is het voor ouders makkelijker om een ruil of extra dag aan te vragen.

18

Samenwerking Kinderen opvangen en opvoeden doen we niet alleen. Daarvoor werken we samen met de organisaties om ons heen. Samenwerken en verbinden, krachten bundelen, daar zijn wij sterk in. Oudercommissies Ieder kindercentrum heeft een actieve locatie oudercommissie (LOC). De oudercommissie overlegt minimaal 5 keer per jaar met de manager kinderopvang over de pedagogische activiteiten en organisatorische knelpunten in het kindercentrum. Op verzoek is de directeur bij het overleg aanwezig, afhankelijk van de agendapunten. De leden van de oudercommissie leggen de verbinding tussen de wensen en inbreng van ouders en het te voeren beleid. De Centrale Oudercommissie (COC) bestaat uit een afvaardiging uit de locatie oudercommissies en daarnaast een onafhankelijk voorzitter en secretaris. In 2017 is de Centrale Oudercommissie 5 keer bijeengekomen. De Centrale Oudercommissie heeft de volgende onderwerpen besproken:

- Samenstellen tariefcommissie - Ontwikkelingen bezetting SKO kindercentra - Klachtregeling ouders - Voedingsbeleid - Jaarverslag klachtregeling 2016 - Activiteitenverslag 2016 - Tariefwijziging januari 2018 - Wijzigingen in wet- en regelgeving, ontwikkelingen in de kinderopvang - Pedagogisch Beleidsplan

De Centrale Oudercommissie heeft advies uitgebracht over de wijziging van het voedingsbeleid, klachtenregeling, reglement LOC en tariefwijziging per januari 2018. Ondernemingsraad De samenwerking met de ondernemingsraad is afgelopen jaar weer constructief geweest. De ondernemingsraad heeft de directie kritisch gevolgd en regelmatig van advies voorzien. In 2017 zijn directeur-bestuurder en ondernemingsraad 8 keer bijeengekomen in een overlegvergadering. Zij hebben hun verslag gepubliceerd via: jaarverslag OR 2017 In 2017 bestond de ondernemingsraad uit een wisselend aantal leden.

Basisscholen SKO managers kinderopvang onderhouden contacten met alle basisscholen in hun werkgebied. Kinderen die de dagopvang en/of peuterspeelzaal bij ons verlaten omdat zij 4 jaar zijn en naar school mogen, bereiden we voor op deze overgang. Samen met een pedagogisch medewerker worden bezoekjes aan de school en de nieuwe klas afgelegd. De manager heeft regelmatig contact met de school voor het afstemmen van de voorschoolse- en tussenschoolse opvang evenals de studiedagen en schoolvakanties. Er wordt ook informatie over de opvang en aanpak van kinderen uitgewisseld en de manager of pedagogisch coach participeert in het overleg van het zorgteam. Met 4 basisscholen is een Convenant gesloten waarin de verantwoordelijkheden over en weer zijn vastgelegd. Het uitwisselen van informatie over kinderen is gebonden aan regels. Ouders worden er altijd in gekend en betrokken als informatie over hun kind wordt uitgewisseld. Met een andere basisschool is een Convenant in voorbereiding. Afgelopen jaar was het in het begin spannend bij het DOK omdat zij op de peildatum onder het vereiste aantal kinderen leken uit te komen. Maar in de snelgroeiende wijk waar het DOK staat bleek dat al snel achterhaald. Inmiddels is het maximum aantal kinderen bereikt en praat school met de gemeente over extra lokalen. Logopedie De logopedisten van Onderwijs Advies Leiden doen jaarlijks op iedere dagopvanggroep van SKO een groepsobservatie om preventief en vroegtijdig kinderen die een risico lopen op een minder goede ontwikkeling, te selecteren voor een eventueel vervolgtraject. Ook geven zij advies aan pedagogisch medewerkers en ouders over spraak- en taalproblemen bij kinderen. Gemeente Oegstgeest Wij participeren in de gemeentelijke werkgroep Integraal Jeugdbeleid. Aan deze werkgroep nemen de wijkagent, vertegenwoordigers uit basis- en middelbaar onderwijs, jeugd- en jongerenwerk, jeugdarts, Regionaal Bureau Leerplicht, Bureau Halt en de WMO-raad deel. Met als doel: door overleg en afstemming van elkaars activiteiten tot een integrale aanpak te komen van het jeugdbeleid in Oegstgeest. Er zijn reguliere contacten met de verantwoordelijke wethouder en beleidsambtenaren over kinderopvangzaken. Zaken zoals afstemming VVE, omgevingsvergunningen en subsidieregelingen zijn onderwerp van gesprek.

19

Raad van toezicht De raad De raad van toezicht houdt toezicht op ons bestuur. De raad richt zich bij de vervulling van deze taak naar het belang van onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Daarnaast staat de raad de directeur-bestuurder gevraagd en ongevraagd met advies terzijde. Zij voert haar taak uit op basis van de statuten van de stichting, een goedgekeurd Strategisch Beleidsplan en de Governance Code Kinderopvang. Bij de uitvoering van haar taak heeft zij zich verbonden aan de Gedragscode voor bestuurders van bdKO. De werkwijze is vastgelegd in een reglement van de raad van toezicht. Leden van de raad van toezicht per 31 december 2017 Voorzitter: mevrouw Anne Marie de Koning (1970) Hoofdfunctie: Advocaat/partner bij Sennef De Koning Van Eenenaam Advocaten Nevenfunctie:

- Rechter-plaatsvervanger rechtbanken Oost-Brabant en Zeeland/West-Brabant

Lid: mevrouw Annemiek Hogendorp (1961) Hoofdfunctie: HR manager Stichting Het Rijnlands Lyceum Lid: de heer Johan de Greef (1952) Hoofdfunctie: gepensioneerd bestuurder woningcorporatie Nevenfunctie:

- secretaris huurdersvereniging Vredenvoorde, Rijswijk Lid: de heer Derk Kappelle (1959) Hoofdfunctie: financieel directeur AEB, Amsterdam Nevenfuncties:

- lid raad van toezicht Flevoziekenhuis, Almere Lid: mevrouw Marleen Beumer (1963) Hoofdfunctie: Directeur Ouder- en Kindteams Amsterdam

De leden van de raad hebben geen nevenfuncties die in strijd zijn met de belangen van SKO. Bezoldiging raad van toezicht Het lidmaatschap van de raad van toezicht is bezoldigd conform de adviesregeling honorering leden raad van toezicht van de NVTK. De leden ontvangen een vergoeding van € 2.507,50 excl. btw per jaar. De voorzitter ontvangt een vergoeding van € 3.761,25 excl. btw per jaar. Daarnaast kunnen de leden gemaakte onkosten declareren. Rooster van aftreden In de meest recente statuten is volgende opgenomen: Statutaire zittingstermijn is 3 jaar. Herbenoeming voor een tweede en derde termijn is mogelijk voor 3 jaar

naam functie datum

toetreding

einddatum

1e termijn

einddatum

2e termijn

Einddatum 3e termijn

Anne Marie de Koning

Voorzitter 01-04-2015 Q2 2018

Johan .de Greef

Lid 26-09-2011 Q3 2017

Annemiek Hogendorp

Lid 17-09-2012 Q3 2018

Derk Kappelle Lid 01-05-2015 Q2 2018 nvt

Marleen Beumer

Lid 18-09-2017 Q3 2020

Vergaderingen In 2017 heeft de raad van toezicht 5 keer vergaderd. Bij vrijwel alle vergaderingen waren alle leden aanwezig. Daarnaast heeft er overleg plaatsgevonden met leden van de Ondernemingsraad en met de centrale oudercommissie (COC) Onderwerpen waarover de raad in 2017 vergaderde:

20

- Werkplan 2017 - Governance Code Kinderopvang - Remuneratierapport van de remuneratiecommissie - Wijziging reglement remuneratiecommissie - Wijziging regelement raad van toezicht - Resultaatafspraken aftredende directeur/bestuurder in 2017 - Vertrek van mw. Steenland als directeur – bestuurder - Benoeming van mw. Rengers als directeur - bestuurder - Jaarrekening en activiteitenverslag 2016 - Bespreking jaarrekening 2016 met accountant - Decharge directeur bestuurder voor het gevoerde beleid - Bespreking managementletter 2017 accountant - Kwartaal rapportages 2017 - Voortgang bedrijfsvoering - Verslag gesprekken Ondernemingsraad - Verslag besprekingen auditcommissie - Verslag gesprek centrale oudercommissie - Voortgang ICT project - Besluit tot goedkeuring begroting 2018

Functioneren van de raad van toezicht Op 27 maart 2017 heeft de zelfevaluatie van de raad plaatsgevonden, terugkijkend over 2016. Deze evaluatie vond plaats zonder aanwezigheid van de directeur-bestuurder. Tijdens de evaluatie is niet alleen het eigen functioneren van de raad als totaal aan de orde gekomen maar ook over het functioneren van de Auditcommissie, de rol van de Remuneratie-commissie en de contacten met de Centrale Oudercommissie, de Ondernemingsraad en het managementteam. De raad van toezicht kent twee commissies:

- remuneratiecommissie - auditcommissie -

Alle commissies zijn een of meerdere keren bijeengekomen en hebben voorbereidend werk verricht voor onderwerpen die in de raad van toezicht zijn besproken of besloten.

Remuneratiecommissie Leden: Anne Marie de Koning en Annemiek Hogendorp (voorzitter commissie) De remuneratiecommissie heeft zich in 2017 bezig gehouden met de volgende aangelegenheden:

- Opstellen en door Raad van Toezicht laten vaststellen van het Beoordelingskader c.q. prestatieafspraken aan de hand waarvan het functioneren en de prestaties van de directeur-bestuurder kunnen worden beoordeeld in 2017 en 2018.

- Beoordelingsgesprek voeren in januari 2017 met de directeur-bestuurder. - Drie bureaus benaderen om offerte uit te brengen op de opdracht voor

werving & selectie van zowel een nieuwe directeur-bestuurder per 1 september 2017 als een nieuw lid Raad van Toezicht met als aandachtsgebied pedagogie. Gesprekken aangaan met deze bureaus en de Raad van Toezicht adviseren in de keuze voor één van deze bureaus.

- Opstellen van een profiel voor de werving van een directeur-bestuurder en een lid Raad van Toezicht

- Ontwerpen van een procedure voor de werving & selectie van beide voornoemde functies.

- Gesprekken voeren met interne vertegenwoordigers van de stafmedewerkers van bureau SKO, de groep wijkmanagers en de Ondernemingsraad om hun opvattingen te betrekken bij de op te stellen wervingsprofielen en de te werven kandidaten.

- Keuze om de Richtlijn Arbeidsvoorwaarden Bestuurders Kinderopvang te gaan volgen van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders voor de Kinderopvang (NVTK nu VTOI NVTK) in relatie tot de bezoldiging van de directeur-bestuurder

- Advies aan de Raad van Toezicht voor de bezoldiging van de voorzitter en de leden van de raad om de NVTK- Adviesregeling Toezichthouders in de Kinderopvang te volgen inclusief de bijbehorende richtlijn voor indexering. Dit advies is overgenomen door de Raad van Toezicht.

- Voorbereiding en uitwerking zelfevaluatie Raad van Toezicht over 2017. - Opstellen remuneratierapport 2017.

21

Auditcommissie Leden: Derk Kappelle (voorzitter) en Johan de Greef (lid) De auditcommissie is vier maal bijeengekomen. Besproken is:

Accountantsverslag 2016

Concept jaarrapport 2016

Voortgang ICT project

Huisvesting locaties (eigen vastgoed)

Tussentijdse financiële rapportages

Interim controle accountant 2017

Managementletter 2017

Concept begroting 2018 De auditcommissie heeft het rapport van de controle van het jaarverslag 2068 met de accountant besproken. De accountant heeft zijn rapport bij de voltallige raad van toezicht toegelicht. Er hebben zich in 2017 geen transacties voorgedaan waarbij tegenstrijdige belangen van bestuurder of leden raad van toezicht betrokken waren.