Actief ofer de grens

Actief over de grensFietsen en Wandelen in het Duitse grensgebied

2 3

Nederland

Legden

Schöppingen

Winterswijk

Bredevoort

Vragender

Zwillbrock

Alstätte

AhausWüllen

Wessum

Groenlo

Stadtlohn

GemenBorkenRhede

GescherSüdlohnOeding

Vreden

BarloBurlo

Asbeck

Metelen

Gronau

Epe

Heek

Duitsland

Vakantie in het Westmünsterland

www.geheimoverdegrens.nl

Münsterland: Münsterland e. V. Verein zur Förderung des Münsterlandes · Hüttruper Heide 71–81 · D-48268 Greven Tel. 0049(0)25 71- 94 93 92 · E-Mail: [email protected] www.muensterland.nl

Grafschaft Bentheim: Grafschaft Bentheim Tourismus e. V.van-Delden-Straße 1– 7 · D - 48529 Nordhorn Tel. 0049(0)59 21-961196 · E-Mail: [email protected]

www.grafschaft-bentheim-tourismus.de

Osnabrücker Land: Tourismusverband Osnabrücker Land e. V.Krahnstr. 52/53 · D - 49074 Osnabrück Tel. 0049(0) 541-9511195 · E-Mail: [email protected]

Overzicht | Inhoud

Actief ontspannenHet Geheim over de grens: u heeft het nog niet ontdekt?

Ga dan nu op pad en onderzoek, welke geheimen zich in het fietsparadijs

Münsterland, het wandeldorado Osnabrücker Land en de idyllische

Grafschaft Bentheim verbergen. Op een steenworp afstand van de

Nederlandse grens kunt u vredessteden bezoeken, heerlijk eten en

genieten van een prachtige natuur. Op originele grensoverschrijdende

fietsen wandelroutes verkent u de regio’s in het Geheim over de grens

en maakt kennis met land en volk. Bezoek uw buren met de benenwagen

of op het stalen ros en laat u verrassen door vele geheime tips.

Bent u klaar voor een ontdekkingsreis vol actie en ontspanning?

FietsenOverzichtskaart ....................................... 4 – 5 Routesystemen ....................................... 6 – 7

Tips voor tochten ........................................... 8

1-daagse tochten Grafschafter Fietsentour 2 en 5 .............. 9

Grafschafter Fietsentour 16 ...................... 9

Osnabrücker Rund-Tour ........................... 10

Sole & Kneipp-Tour .................................... 10

Honingraatnetwerk ...................................... 11

Dagtocht door het Westmünsterland .. 11

Meerdaagse tochten Grafschafter Fietsentour ........................... 12

Vechtdalroute met kunstwegen ............. 13

Artland-Rad-Tour .......................................... 14

GartenTraum-Tour ...................................... 15

Hase-Ems-Tour ............................................. 16

Friedensroute ................................................ 17

100 Schlösser Route ................................... 18

EmsRadweg .................................................... 19

United Countries Tour .............................. 20

Europa-Radweg R1 ....................................... 21

agri-cultura ..................................................... 22

Service en informatie ................................. 23 Bestelinformatie .......................................... 24 Uitstapjes ......................................................... 25 WandelenOverzichtskaart .................................. 26 – 27 Tips voor tochten ........................................ 28

1-daagse tochten en Meerdaagse tochten Hermannshöhen ......................................... 29

DiVa Walk ....................................................... 29

Töddenlandrundweg ................................. 30

Hünenweg ...................................................... 30

Wandelen door de Grafschaft

Bentheim ......................................................... 31

Ahornweg ........................................................ 31

Podagristenpad ............................................. 32

Mühlenweg ..................................................... 32

Wandelen in het Münsterland ............... 33

Handelsweg ................................................... 34

Bestelinformatie ........................................... 35 Overstappunten ........................................... 36 Tips bij de TOPs ........................................... 37 Golf en vakantiebestemmingen ............. 38

Handelsvoorwaarden ................................ 39

Osnabrücker Land

Grafschaft Bentheim

Münsterland

Hengelo

Nederland

Groenlo

Enschede

Gronau

Bad Bentheim Schüttorf

Neuenhaus

Steinfurt

Ahaus

Uelsen

Nordhorn

Rheine

Münster Warendorf

Oelde

Bielefeld

Bad Iburg

Osnabrück

Dülmen

Bramsche

Bad Essen

Fürstenau

Quakenbrück

Ladbergen

Ibbenbüren

Beckum

Vechta

LingenWietmarschen

Haltern am See

Recklinghausen

Dortmund

Coesfeld

BorkenBocholt

WinterswijkArnehm

Nijmegen

Emlichheim

Coevorden Meppen

A12

A35

A31

A31

A1

A1

A2

A3

A43

A33

A30A1

7-daags fietsarrangementWestmünsterland/ Achterhoek Inbegrepen:· Welkom en programmatoelichting · Stadsrondleiding Ahaus · Kaartmateriaal en routebeschrijving · Bagagetransfer van bestemming naar bestemming · 6 x LO in goede hotels · 1 x lunch (Münsterländer Rosenkranz) · Bezichtigingen: Heimathaus, klompenmakerij, boerderijmuseum, kaasmakerij, Hamalandmuseum en klokken museum, Korting van € 2,50 bij het rock`n`popmuseum Prijs per persoon: € 329,– in een 2-PK

Minimumdeelname 4 personen (minder dan 4 personen op aanvraag)Start zaterdags of op afspraak Toeslagen: huurfiets (7 versnellingen) € 30,–, 1-PK € 65,– Langer of korter verblijf op aanvraag mogelijk Boeken:

Ahaus Marketing & Touristik GmbH Oldenkottplatz 2, 48683 Ahaus Tel. 0049(0)2561-44 44 44 Fax 0049(0)2561-44 44 45 [email protected] www.ahaus.de Tip:

In de regio zijn in gezellige steden prima shoppingmogelijkheden en een breed palet aan evenementen, tentoon-stellingen en concerten te vinden.

Bezienswaardigheden

Ahaus: 0049 (0) 2561-44 44 44 · www.ahaus.de Barok waterkasteel: residentie van bisschop Bernhard von Galen (Bommen Berend) middenin de binnenstad. Uitspanning Haarmühle aan het Witte Veen: ontdek het fascinerende Witte Veen met zijn Schotse Hooglanders.

Vreden: 0049 (0) 25 64-46 00 · www.stadtmarketing-vreden.de Zwillbrocker Venn: beschermd natuurgebied met de noordelijkste flamingo-kolonie en barokkerk. Hamalandmuseum met historisch boerderijcomplex: grootste cultuurhistorische museum over de regio Westmünsterland.

Borken: 0049 (0) 28 61 - 93 92 52 · www.borken.de Recreatiepark Pröbsting met herenhuis: zwemmeer en watersportmogelijk-heden, tent-/caravanstaanplaatsen, fietsen en wandelen. Waterburcht Gemen: een van de mooiste in het Münsterland. Buitenrondleidingen op afspraak.

Südlohn: 0049 (0) 28 62 - 41 76 26 · www.suedlohn.de Maislabyrint & Boerengolf Wehling: wandelen op ca. 2 km dwaalpaden door het maïs en Boerengolf op 50.000 m2. Windmolen Menke (1812): Torenmolen naar Nederlands voorbeeld met een dieselaggregaat uit 1876.

Klokkenstad Gescher: 0049 (0) 25 42-980 11 · www.gescher.de Westfaals Klokkenmuseum: tijdreis door de geschiedenis van de klokken en klokkenproductie. Museumshof auf dem Braem: historisch openlucht-museum waar het leven en werk uit omstreeks 1920 wordt getoond.

Stadtlohn: 0049 (0) 25 63-97 200 · www.stadtmarketing-stadtlohn.de Pottenbakkerij B. Erning Söhne: eigengemaakte producten en producten van bekende porseleinfirma’s. WLE Spoorwegmuseum: tentoonstelling omtrent de Westfaalse Noordspoorlijn.

Dahliadorp Legden: 0049 (0) 25 66-95 03 · www.vvlegden.de 3-gangen-walking dinner: rondleiding door Legden-Asbeck met 3-gangen-menu. 117 km bewegwijzerde wandelroutes: met langs de weg goedkope horecagelegenheden – lekker eten en wandelen in Legden en omgeving.

Gronau: 0049 (0) 25 62-99 00 6 · www.gronau.de rock’n’popmuseum: cultuurgeschiedenis van de rock- en popmuziek en inter-actieve belevenissen in klank-gangen en nog veel meer… Dreiländersee: sport- en recreatiegebied met nieuwe camping aan het meer.

Kunstenaarsdorp Schöppingen: 0049 (0) 25 55-880 · www.schoeppingen.de Vechtdalroute: grensoverschrijdende themaroute langs de Vecht. Kunstenaarsdorp: twee boerderijen voor beeldende kunst met talrijke kunst-werken en de St. Brictiuskerk met gerestaureerde Westfaalse paneelschilderijen.

Heek: 0049 (0) 25 68-93 000 · www.heek.de Ringburcht: breng een bezoekje aan de voormalige ringburcht uit 1198.Historische korenwatermolen: de historische korenwatermolen in het stads-deel Nienborg mag u niet missen.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

dag 1ca. 45 km

dag 2ca. 45 km

dag 3ca. 45 km

dag 5ca. 52 km

dag 6ca. 40 km

dag 7ca. 45 km

aanvullende route

Ontdek en beleef het ongerepte, idyllische parklandschap van het Duits-Nederlandse

grensgebied. Het Westmünsterland beschikt niet alleen over een goed onderhouden

fietspadennetwerk, maar ook over veelzijdige wandelmogelijkheden in

een prachtige natuur met vele beschermde natuurgebieden.

Daarnaast kunnen er tal van bezienswaardigheden worden ontdekt,

die van een tocht door het Westmünsterland niet alleen op de

fiets een belevenis maken. Fietsliefhebbers verkennen

het Westmünsterland over de uniform

bewegwijzerde “WM-Route”.dag 4

ca. 50 km

4 5

Dortmund-Ems-Kanal

Ems

Hase

Else

Alfsee

Hunte

HunteMittellandkanal

Dortmund- Ems-Kanal

Vechte

Dinkel

Nord-Süd-Kanal

Ems

Berkel

Aa

WerseIssel

Lippe Lippe Lippe

Ems

EmsGescher

Stadtlohn

Groenlo

Winterswijk

HeidenBorken

RhedeBocholtIsselburg

Raesfeld

Coesfeld

Rosendahl

Laer

Nottuln

Havixbeck

Wettringen

HörstelIbbenbüren

Saerbeck

Ladbergen

Tecklenburg

Lotte

Mettingen

Greven

Ostbevern

Lienen

Telgte

Warendorf

Sassenberg

Harsewinkel

BeelenEverswinkel

SendenhorstEnningerloh

Oelde

Beckum

Lippetal

Wadersloh

Ahlen

AschebergNordkirchen

Lüdinghausen

Olfen

Senden

Münster

15.

Duitsland

Nederland

WeselXanten

GendringenAalten

Eibergen

Hengelo

Oldenzaal

Zwolle

Hardenberg

CoevordenMeppen

Bielefeld

Lippstadt

Hamm

Gütersloh

Halle

Uelsen

Wietmarschen

Emsbüren

Quakenbrück

Fürstenau

Bramsche

Bersenbrück

DissenBad Rothen-

feldeBad Laer

Melle

Hilter

Bad Iburg

Osnabrück

Belm

Georgs-marienhütte

Ostercappeln

Rieste

11.

10.

8.

7.Wilsum

3.

4.

Lingen

13.

Schüttorf

Ochtrup

Losser

Enschede

Südlohn

Velen

Reken

Halternam See

Dülmen

Legden

Ahaus

Heek

Horstmar

Steinfurt

Altenberge

Nordwalde

Neuenkirchen

Emsdetten

Rheine

Hopsten

Recke

Westerkappeln

Hasbergen

Hagen

Wolbeck

Werne

Billerbeck

Drensteinfurt

Gronau

12.

Lengerich

Bad Essen

Laar

Lage

Gildehaus

Darfeld

Metelen

Schöppingen

Dalfsen

Ommen

Marienberg

GramsbergenMenslage

Berge

Schermbeck

Dorsten

Vreden

Gescher

Stadtlohn

Groenlo

Winterswijk

Borken

RhedeBocholt

Aalten

Eibergen

Südlohn

Velen

Borculo

Glandorf

Rheda- Wiedenbrück

Zwillbrock

BadBentheim

Arnhem

Nijmegen

Winterswijk

OsnabrückEnschede

GrafschaftBentheim

Nordhorn

Münster

Kreis BorkenKreis Coesfeld

KreisWarendorf

KreisSteinfurt

Osnabrücker Land

TwistEmlichheim

Emmen

14.

Ter Apel

Haren

Lathen

Nordhorn

Denekamp

1.

Neuenhaus

2.

Grafschafter Fietsentour 2 en 5

Grafschafter Fietsentour 16

Osnabrücker Rund-Tour

Sole & Kneipp-Tour

Honingraatnetwerk

Dagtocht door het Westmünsterland

Grafschafter Fietsentour

Vechtdalroute LF 16

Artland-Rad-Tour

GartenTraum-Tour

Hase-Ems-Tour

Friedensroute

100 Schlösser Route

EmsRadweg

United Countries Tour

Europa-Radweg R1

Fietsenbus

agri-cultura

1.

2.

3.

4.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

17.

5.

16.17.

16.

5.

6.

Kalkriese

Hunteburg

BohmteVenne 9.

Wallenhorst

Fietsroutes over de grens

Let op: Voor fietskaarten en overige bestelinformatie zie ook pagina 24

Fietsen | Overzichtskaart Overzichtskaart | Fietsen

6 7

Fietsen | Routesystemen Routesystemen | Fietsen

Steeds op het rechte padOriëntatie gemakkelijk gemaakt: Een uniforme bewegwijzering wijst u in het “geheim over de grens” de weg.

Het be treft zogenaamde pijlwegwijzers, die bestemming, richting en aantal kilometers aangeven.

In het Münsterland betreft het borden met rode letters, in het Osnabrücker Land en in de Grafschaft Bentheim

groene letters op een witte ondergrond. Het maakt niet uit waar u fietst, de bewegwijzering is overal hetzelfde.

Service voor fietsersAls u gebreken aantreft of wanneer u onderweg een hotel, restaurant of fietsenmaker zoekt, kunt u telefonisch contact opnemen met de medewerkers van de Münsterland Service Centrale: hot line 0049(0)2571-949392. Zij helpen u graag verder. Wij stellen het verder bijzonder op prijs, dat u ons helpt, het systeem actueel te houden. Uw ideeën zijn van harte welkom.

Paalstickers:Iedere wegwijzer – zowel pijl- als tussen wegwijzers – is voorzien van een stand plaats nummer (in ons voorbeeld 34-STO38-1).

Tussenwegwijzers:Ze wijzen de weg naar het volgende ruis punt.

Pijlwegwijzers:Zij tonen u de eerstvolgende bestemming en de eind bestemming met bijbehorende kilometerafstand en staan op kruisingen en bij knooppunten.

Armwegwijzers:Armwegwijzers met plaatsen kilometer-aanduidingen en rich tingspijlen wijzen de weg op knooppunten van fietsroutes.

7

Via de honingraat naar de koningin?

Maakt u zich geen zorgen, wij sturen u niet naar een bijenkorf, maar naar het vredige Münster land. Het 4.500 kilometer lange fietspadennetwerk van de fietsregio Münsterland bestaat uit meer dan 200 honingraten. Elke honingraat vormt een gesloten rondje met een lengte van 10 tot 40 km. Het nummer van de honingraat is te vinden op de bewegwijzering. In dit netwerk van honingraten kunt u geheel naar eigen wens uw route samenstellen. Of u volgt afzonderlijke etappes van de themaroutes, zoals de “100-kastelen-route”, de 960 kilometer lange koningin der fietsroutes. Ontdek verscholen kastelen, burchten en landhuizen, de 150 fietsservice-stations, de fietsvriendelijke horeca en Bed & Bike-aanbiedingen. Dát is service à la Münster land.

1

1

4

4

5

5

3

3

2

2

Lange-afstandsroute / themaroute (landelijke fietsroute groen)

Honingraatnummer

Route met honingraatnummer

wegwijzer met standplaatsmarkering

Regionale route van de Münsterlandse recreatiegebieden

Ook in de Grafschaft Bentheim vindt u gemakkelijk uw weg: 4.800 overzichtelijke bordjes brengen u naar uw bestemming. Op de bordjes staan afkortingen aangegeven, die de verschillen-de routes met elkaar verbinden. De Grafschaft beschikt over een uitstekende infrastructuur met meer dan 100 fietsvriendelijke bedrijven. De 128 schuilhutten langs de weg zorgen ervoor dat zelfs slecht weer geen roet in het eten gooit. Er is overigens een brochure met fietstochten in het Nederlands beschikbaar.

Met GPS op pad in het Geheim

Geen zin in kaart lezen? In het Geheim over de grens geen probleem! Alle regio’s beschikken over GPS-routes; in het Osnabrücker Land kunnen zelfs 10 routes op deze wijze worden verkend. De Sole- en Kneipp-Tour en de Osnabrücker Rundtour zijn slechts enkele voor-beelden hiervan. Meer informatie en download mogelijkheden vindt u op www.osnabruecker-land.de. Met behulp van GPS en het Klick & Bike-systeem uit het Münsterland stelt u zelf uw persoonlijke route samen. Op www.muensterland-tourismus.de kunnen diverse routes gedownload worden. Zo kunt u ontspannen en zonder te verdwalen op pad. GPS-tracks van de fietsroutes uit de Grafschaft Bentheim, maar ook van alle andere routes in deze brochure zijn te vinden op www.geheimoverdegrens.nl.

RAVELOS heet het bewegwijzeringsysteem in het Osnabrücker Land. Het is een fietspadennetwerk met een lengte van 2.500 kilometer dat van 15.000 wegwijzers is voorzien. Daarbinnen slingeren vele fietspaden door elkaar heen. Zij zijn allemaal voorzien van een eigen vignet dat langs de routes op de wegwijzers staat. Bovendien zijn er themaroutes ontwikkeld, bijv. de DiVa-tour. Deze leidt u van dinosaurussporen naar de Slag bij Varus door de geschiedenis van de regio. Op de wegwijzers staan afstanden en richting aangegeven. Verdwalen is uitgesloten …

Logo van Münsterland Touristik

Pictogram van de themaroute

Nummers van de routes (honingraten)

Eerstvolgende bestemming met kilometeraanduiding

Eindbestemming met kilometeraanduiding

6

Wegwijzer met standplaatsmarkering

Standplaats van het bord in het RAVELOS-netwerk en Gauß Krüger coördinaten

Eerstvolgende bestemming met kilometeraanduiding

Eindbestemming met kilometeraanduiding

Logo’s van de themaroutes en lange-afstands fietsroutes

Logo van het Osnabrücker Land

9

de lanen in...De paden op,

Vlak naast de deur en er toch even hele-maal tussenuit: dat kan in het “Geheim over de grens”. Spring op de fiets en ver-ken vele vakantiegeheimen direct over de Duitse grens. Even heerlijk ontspannen op het stalen ros en genieten van prachtige natuur, vriendelijke mensen en uitstekend bewegwijzerde fietsroutes. Pomp de banden maar vast op, de verkenningstocht door het Geheim kan gaan beginnen…

U heeft de smaak te pakken gekregen? U kunt uw dagtochtje gemakkelijk uitbreiden tot een complete vakantie. Wij hebben diverse arrangementen voor u samengesteld. Keuze te over dus. De overnachting, routebeschrij-vingen en desgewenst de bagagetransfer zijn inbegrepen. De perfecte voorwaarden voor een fietsvakantie zonder zorgen.

Op de volgende pagina’s nemen we u alvast mee op een kleine ontdekkingstocht door het Geheim over de grens. Verken het typisch Münsterlandse parklandschap, snuif cultuur op de kunstwegenroute in de Grafschaft Bentheim, doe tuininspiratie op in het Osnabrücker Land en volg de loop van de rivier de Ems in het Emsland. Verdwalen is uitgesloten, tienduizenden wegwijzers en een innovatief navigatiesysteem zorgen ervoor, dat u op het rechte pad blijft.

En hebben uw benen even rust nodig? Geen probleem: de fietsenbus zorgt ervoor, dat u uitgerust op de plaats van bestemming aankomt. Klaar voor de start…? Af….

1-daagse tochten | Fietsen Fietsen | Tips voor tochten

Burcht Bentheim

Münsterland

48 km

56 km

31 km

Grafschaft Bentheim

Grafschafter Fietsentour 2 en 5 Burcht, kuuroord en dierentuin

Grafschafter Fietsentour 16 Historie en idylle

Op pad door het zuidelijk deel van de Graf-schaft Bentheim, de meest fietsvriendelijke region van Nedersaksen.

Absoluut hoogtepunt van route 2 is de hoog boven de rotsen uittorende burcht Bentheim “Waar het uitzicht onvergelijkbaar is”. Vooral Nederlandse schilders uit de Barok lieten zich steeds opnieuw inspireren door het machtige bouwwerk. De route loopt verder naar de 1.200 meter diepe zoutwaterbron en het beroemde geneeskrachtige zwavelbad in het Bentheimse bos. De uitkijktoren op de natuurrots Isterberg biedt een prachtig panorama. Van hieruit loopt de route terug naar het beginpunt.

Route 5 start in Nordhorn, de hoofdstad van de Grafschaft Bentheim. Een bezoekje aan de bekende dierentuin met meer dan dui-zend bewoners mag zeker niet ontbreken. Via de kapel in Hesepe loopt de tocht naar natuurrots Isterberg “waar de dieren van Noach hun sporen achterlieten” (aldus de titel van de tocht). Men zegt dat hier de Ark van Noach voor anker ging. Via Syen Venn, het op een na grootste natuurgebied van de Grafschaft, fietst u via Denekamp (NL) weer terug naar het beginpunt.

“Mooi stadje aan de Dinkel”: zo noemt een oud naslagwerk de plaats Neuenhaus, het op een na oudste stadje van de Grafschaft Bentheim en het startpunt van route num-mer 16.

In Neuenhaus gaat u terug in de tijd en kunt u genieten van historische pracht en praal. Tijdens uw bezoek mag u het oude raadhuis zeker niet overslaan. Via Veldhausen en het Nederlandse Lattrop belandt u in een ware idylle: de Heerlijkheid Lage.

De “Herrlichkeit” is een beminnelijk dorp dat van 1605 tot 1806 een speciale status had; gewoonweg omdat men Lage bij de Westfaalse Vrede van 1648 over het hoofd had gezien – dat zal u nu echt niet meer over-komen. Bijna net zo oud als de Westfaalse Vrede is de schilderachtige watermolen aan de Dinkel. Daarnaast staat het herenhuis van de familie Van Heeckeren-Wassenaer. Een heel bijzonder overblijfsel uit de tijd van de landheren is echter ook de eikenlaan met zijn zes huurhuizen uit 1780. En niet te vergeten de ruïne van de burcht Lage, die tot de Spaans-Nederlandse oorlog een machtig bastion vormde.

Route 16Landschap: onderweg fietst u door steden, bossen, beschermde natuurgebieden en door landbouw bepaalde natuur. Moeilijkheidsgraad: de route is zeer vlak en daarom geschikt voor alle leeftijden

56 km

Veldhausen

Neuenhaus

Lage

Nordhorn

Brandlecht

Schüttorf

Denekamp

Tilligte

BadBentheim

2

5

16

Route 2Landschap: stad, bos; Moeilijkheids graad: licht heuvelachtigRoute 5Landschap: stad, beschermd natuurgebied met hoogveen; Moeilijkheidsgraad: overwegend vlak, één klim

79 km

Landhotel Waldseiter Hof Ons met zorg gerestaureerde landgoed uit de 17e eeuw wordt omgeven door een prachtige tuin en een 6-holes-golfbaan. Ons hotel, met 18 comfortabele kamers, 1 suite en 1 vakantiehuis, beschikt over een zonneterras en een sauna-complex met relaxtuin. Onze keuken serveert zelfgebakken taart en verse creatieve gerechten.

Contact An der Waldseite 7 · 48455 Bad Bentheim Tel. 0049 (0) 5924-78550 · Fax: -785510 www.waldseiterhof.de [email protected]

Waldseiter Hof in Bad Bentheim

8

10 11

Aanbiedingen!

Op zand gebouwd: “Korrelig, creatief en culinair” Verken het Münsterland over een afstand van 300 kilometer en maak kennis met Westfaalse lekkernijen en belangrijke zand-stenen bouwwerken.

Vanaf € 457,– p.p. (in een 2-persoonskamer)

Boeken/aanbieder: Tel. 00 49 (0) 25 71 - 94 93 92 www.muensterland.nl

Fietsen | 1-daagse tochten 1-daagse tochten | Fietsen

HoningraatnetwerkKleine dagtochten en fijne rondritten

Dagtocht door het WestmünsterlandOp de pedalen in en rondom Vreden

Een leuk voorbeeld voor een tocht langs een honingraat: volg raatnummer 56 en ontdek de regio rond om Velen. Het Duitse grensplaatsje Vreden leent zich uitstekend als uitgangspunt voor kortere fietstoch-ten. Voor pedaalridders is er ook in het stadje zelf geen tijd voor verveling. In het Hamaland Museum is op 1000 m2 de grootste cultuur-historische collectie van het Westmünsterland ondergebracht.

Op burcht Vreden maakt u een tijdreis naar de 14e eeuw. Het complex was jarenlang een belangrijk onderkomen voor de bisschop van Münster. In het Zwillbrocker Venn is het natuur wat de klok slaat. Hier kunt u een van de grootste flamingokolonies van Europa bewonderen. Pakt u uw verrekijker in? Bij het Biologische Station krijgt u informatie over het beschermde natuurgebied in en om het veen. Als u toch in de buurt bent, mag u de historische barokkerk van St. Franziskus zeker niet missen. Schoenenfreaks zijn in het Miniaturschuhmuseum bij “Schuh-Wessels” helemaal aan het juiste adres. De miniatuurschoenen die hier te vinden zijn, zijn opgenomen in het Guiness Book of Records.

Toe aan een pauze? In Heimathaus Noldes wordt ook op zondag koffie met gebak geserveerd.

Het Münsterland is een paradijs voor fiet-sers; voor een dagtocht of langere fietsva-kantie – voor iedereen is er een passende fietsroute aanwezig.

Als eerste regio in geheel Europa heeft het Münsterland een honingraatvormig fietspa-dennetwerk met meer dan 4.500 km lengte aangelegd en in een identieke vorm beweg-wijzerd. Binnen dit honingraatnetwerk vindt u langeafstandsfietsroutes zoals de “100 Schlösser Route“, de “Römerroute“ of de “EmsRadweg“. Bovendien wijzen originele regionale routes de weg door dit pittores-ke, meestal vlakke parklandschap. Oneindig vele dagetappes kunnen, zonder uitvoerige planning vooraf, worden afgelegd.

Het fietspadennet is in “honingraten” opge-deeld. Elk van deze honingraten symboli-seert een ronde. Het is handig, vooraf een passende raat te kiezen. Op de fiets kunt u dan eenvoudig het aangegeven raatnummer volgen. Het is natuurlijk, ook mogelijk om twee of meer raten met elkaar te verbinden. Keuze te over dus!

Voor bestelinformatie zie pagina 24.

10–40 kmHoningraatnetwerk: vlakke ritten en bergetappes

22 kmGrafschaftBentheim

Nederland Duitsland

Vreden

Senden

Vreden

Zwillbrock

22 km


49 kmOsnabrücker Rund-Tour: vlak tot steil, geschikt voor iedereen

49 kmSole & Kneipp-Tour:vlakke ritten en bergetappes

Belm

Bissendorf

Bad Iburg

Lienen

GlandorfBad Laer

Hilter

Dissen

Hasbergen

Bad Rothenfelde

Osnabrück

OsnabrückerLand

Münsterland


Sole & Kneipp-Tour

Dagtocht door het Westmünsterland:Raatnummer: 56 Landschap: Grotendeels vlak en optimaal geschikt om te fietsen. Het uitgestrekte weide- en venlandschap met haar rijke flora en fauna staat garant voor een fantastische natuur-belevenis. Regionale culinaire specialiteiten langs de route tonen de veelzijdigheid van de Münsterlandse keuken. Moeilijkheidsgraad: Overwegend vlak en prima geschikt voor het hele gezin

De 49 km lange route kan gemakkelijk in één dag worden afgelegd. Langs de stadsgrenzen kunt u genieten van het landschap dat wordt bepaald door de rivieren Hase, Düte en Nette. Als u begint bij de van verre zichtbare televisietoren in stadsdeel Widukindland, staat u meteen al een sportieve uitdaging te wachten. De beloning mag er echter zijn: als u boven bent, kunt u genieten van prachtige uitzichten over de stad.

U rijdt langs idyllisch gelegen plekjes bij landgoed Sandfort en de Brüningsbron. In de dierentuin in het stadsdeel Schölerberg gaat het er beestachtig leuk aan toe. Op het tweede gedeelte van de tocht wachten de Sutthauser Molen, het vliegveld Atterheide en het Museum Industriekultur op een bezoek.

In de kuuroorden Bad Iburg, Bad Rothenfelde en Bad Laer is het zout wat de klok slaat. Een bezoekje aan deze plaatsen mag dan ook niet ontbreken. Een beetje conditie is hier wel ver-eist, want in het Teutoburgerwoud gaat het er heuvelachtig aan toe. Hoogtepunten op de route zijn het voormalige kasteel van de vorstbisschop in Bad Iburg en de indrukwek-kende gradeerwerken in Bad Rothenfelde. Aan de lange sleedoornwanden van de gra-deerwerken druppelt zouthoudend water naar beneden en als het waait zorgt de wind voor zouthoudende lucht. Bad Iburg staat geheel in het teken van de leer van Sebastian Kneipp. Vanuit kuurstad Bad Laer met zijn uitgebreide wellnessaanbod kunt u een uitstapje maken naar Glandorf. Hier kunt u in het voorjaar genieten van overheer-lijke aspergegerechten.

Sole & Kneipp-TourRondom gezond


In één dag rondom Osnabrück

Ondek de stad en het Osnabrücker Land Gaat u mee met onze nederlandstalige gids te voet, met de fiets of met de bus.

Contact: Auguststraße 25 · 49078 Osnabrück Tel. 0049 (0) 541 2029972 [email protected] www.osnabrueck-fuehrungen.de

StadtLand Führungen Osnabrück

ADAC-supercamping Campotel ligt direct aan de rand van het Teutoburgerwoud. De 13,3 ha. grote camping beschikt over 490 grote staanplaatsen en uitstekende sanitaire voorzieningen. Faciliteiten: grote receptie, een zwemmeer, 500 m2 groot saunalandschap, wellness, beauty, tennis-banen, tafeltennis, trampoline, make-up studio, animatie, Biergarten, beachvolleybal, fitnessruimte, Sky Sportsbar, supermarkt, bistro etc. Op deze camping wordt natuur gecombineerd met comfort en vermaak.

Campotel

Heidland 6549214 Bad Rothenfelde

Contact Tel. 0049(0) 5424 [email protected]

Bad Rothenfelde

Het zuidelijke Münsterland is een paradijs voor fietsers. Het grote aantal waterkastelen in de regio is een unicum. “Schloss Nordkirchen” is een van de hoogtepunten. Fietsroutes langs verschillende rivieren, het fascinerende landschap van het Venner Moor en diverse boerderijcafés zijn de moeite meer dan waard.

Arrangementen en informatie: Tourist-Information Senden Münsterstraße 30 · 48308 Senden Tel. 0049 (0) 2597 699114 [email protected] www.senden-westf.de

Kastelen en fascinerende natuur

12 13

Pension Groote Engel, gelegen in een prachtig landschap, is de ideale uitvalsbasis voor fietsen wandeltochten. Gasten verblijven in 1 van de 6 liefdevol ingerichte kamers met eigen badkamer en WC.

Tuin met zonneterras en barbecuemogelijkheid aanwezig. De fietsenbushalte ligt op 1 km.

Contact Ostersand 11· 49824 Emlichheim Tel. 0049(0)5943 984553 · www.groote-engel.de

Pension Groote Engel in Emlichheim

Fietsen | Meerdaagse tochten Meerdaagse tochten | Fietsen

Vechtdalroute met kunstwegenKunstzinnige uitspattingen langs de Vechtdalroute

Rivieridylle en kunst gaan op de Vechtdal-route hand in hand. Liefhebbers van natuur en cultuur zijn hier dan ook helemaal aan het juiste adres. De 223 kilometer lange tocht loopt van de bron in Darfeld in het Münsterland naar de monding in Zwolle en omgekeerd. Onderweg stuit u op ongerepte bossen, meanderende beekjes, idyllische steden en bijzondere kunstwerken.

De route begint op de plek waar de “Vechte” ontspringt; in het Duitse Darfeld. Hier is het pittoreske waterkasteel een bezoekje meer dan waard. Door een licht glooiend heuvellandschap komt u uit in de Grafschaft Bentheim. De steden Bad Bentheim en Schüttorf vormen het hart van deze regio. Hier regeerden de graven van Bentheim en vestigden zich handelaren om zich te verrijken aan het beroemde zandsteen. Al van verre is de van oost naar west lopende richel in het vlakke land te zien die deze bodemschat herbergt.

In Schüttorf vormt de beklimming van de 87 m hoge kerktoren “Schüttorfer Riese” een echte uitdaging. In de dorpjes langs de route zoals Hesepe, Brandlecht, Engden en Ohne, liggen oude hoeves met fraaie vak-werkschuren.

Vanaf het shoppingeiland Nordhorn komt er nog een culturele lekkernij bij; hier komen de Vechtdalroute en de kunstwegen-route namelijk samen. Op weg naar Zwolle kunt u kennismaken met 67 bijzondere kunstobjec-ten die in het kader van een uniek Europees project werden vervaardigd. Een geheim-zinnige jachthut in het bos. Een “turfkoepel” vol met monitoren. Een “draaiend park” van steen. Dat zijn slechts enkele voorbeelden van de aparte kunstwerken die langs de route te vinden zijn. Is uw nieuwsgierigheid al gewekt?

Een bijzondere ervaring is het oversteken van de grens naar Nederland. Bij de plaats Laar buigt de rivier in westelijke richting af, het oeverlandschap verandert en de huizen en boerderijen zien er anders uit. De Vechte wordt de Nederlandse Vecht. Slechts een van de vele verschillen tussen de beide buurlanden die de grensoverschrijdende Vechtdalroute zo aantrekkelijk maken.

Waar bouwde ridder Hugo ooit een klooster? Waar lieten de dieren van Noah hun sporen achter? Misschien op de arkboederij van de familie Arends in Laar Eschebrügge? De Grafschafter Fietsentour geeft u antwoord op al deze vragen. De 220 km lange rondrit loopt door alle gemeentes van de regio: Bad Bentheim, Schüttorf, Nordhorn, Emlichheim, Uelsen, Neuenhaus, Wietmarschen en de omliggende dorpen. Hier maakt u kennis met de Grafschaft in al zijn facetten. Ga op tijdreis naar het verleden op de route door Gildehaus, Schüttorf en Bad Bentheim, waar ook nu nog een prins op de indrukwekkende Burcht Bentheim woont, bewonder heden-daagse kunst op de grensoverschrijden-de kunstwegenroute tussen Nordhorn en Zwolle of geniet van prachtige natuur in de Niedergrafschaft, langs idyllische kanalen, door heidevelden, veen en bossen. Het ver-trekpunt kunt u zelf kiezen.

U wilt de Grafschaft Bentheim verkennen en met het hele gezin een aantal dagtochten maken? Dat is geen enkel probleem. De Grafschafter Fietsentour bestaat uit 16 deel-etappes met een overwegend vlak verloop – uiterst kindvriendelijk dus. Spring op het zadel en trap erop los naar de Bronzezeithof in Uelsen, waar u 3000 jaar terug in de tijd gaat. Een ander hoogtepunt vormt

de dierentuin van Nordhorn waar meer dan 1000 dieren een thuis hebben gevon-den. En moet u onderweg even bijkomen? Dan bent u in Gildehaus helemaal aan het juiste adres. Als de wind uit de juiste richting komt, wordt in de gerestaureerde molen uit 1750 koren gemalen. En uit het naastgelegen bakhuis komen de heerlijkste geuren van versgebakken brood.

Zijn de benen moe of slaat het weer plotse-ling om? Dan is met de “Fietsenbus” de red-ding nabij. Tussen april en oktober rijden vier fietsenbussen in het weekend eens per uur op lijn 100 tussen Bad Bentheim, Nordhorn, Neuenhaus, Uelsen en Emlichheim. Als het Duitse Nedersaksen vakantie heeft, rijdt de Fietsenbus zelfs dagelijks. Plaats uw fiets gewoon op de aanhanger en koop een kaartje naar uw volgende bestemming. Het meenemen van de fiets kost slechts 1,40 euro en dat op alle trajecten.

Meer informatie en de dienstregeling zijn ook te vinden op www.geheimover de-grens.nl en op www.fietsenbus.de

Historische schatten, verborgen kunstwerken en natuurlijk genieten

Grafschafter Fietsentour

223 km

Landschap: door landbouw bepaalde natuur met vele kanalen, bossen, veengebieden en velden. Idyllische steden en dorpen met histo rische kernen. Moeilijkheidsgraad: in het West faalse ge deelte loopt de route door glooiende heuvelland schappen, in de Graf schaft Bent-heim en in Nederland fietst u door het vlakke Vechtdal.

Zwolle

Dalfsen Marienberg

Ommen

Hardenberg

GramsbergenEmlichheim

Neuenhaus

Laar

Münsterland

22 km

38 km

20 km

21 km

11 km

13 km

13 km

10 km

20 12 9

8

7

89

Schüttorf

Bad Bentheim

Schöppingen

Darfeld

Wettringen

Metelen

Uelsen

LageNordhorn

Kunstwegen-object “Groot schilderen” bij Lage

220 km

Landschap: rivier en kanalen, weilanden en bossen, veen en heide, dorpen en kleine steden.Moeilijkheidsgraad: Overwegend vlak en uiter-mate geschikt voor gezinnen. Slechts enkele flauwe hellingen bij Bad Bentheim en Uelsen.

Emlichheim

Uelsen

Wietmarschen

Bad Bentheim

Neuen-haus

Schüttorf

Nordhorn

6 km

21 km

1928 km

30 km45 km

45

26 km

Welkom in de regio van de “Fietse“ Op de Grafschafter Fietsentour (550 km) kunt u sportief op de pedalen gaan staan of in gemoedelijk tempo genieten van de natuur.


Boeken/aanbieder: Tel. 0049 (0) 59 21 - 96 11 96 www.grafschaft-bentheim-tourismus.de

Een spannende ontdekkingstocht van Nordhorn naar Zwolle. Op de fiets door het museum! Laat u zich op een buitengewone fietsroute langs de Vecht verrassen door het cultuurproject “kunstwegen”, een unicum in Europa.





Vakantie op de boerderij – daar, waar Duitsland begint! De familie Arends richt zich op het behoud van bedreigde huisdierrassen. Daar naast staat ecologische landbouw hoog in het vaandel.

Geopend van mei t/m oktober Entree: volwassenen € 3,50 / kinderen € 1,80

Contact: Zur Grenze 6 · 49824 Laar-Eschebrügge www.arendshof-camping.de www.arends-hof.net

Vakantiewoningen Arendshof

Aanbiedingen!

Aanbiedingen!

Laar

14 15

Kleuren- en geurenpracht: dat zijn twee be -langrijke trefwoorden van de GartenTraum-Tour (Droomtuinentocht). De tocht neemt u mee naar de mooiste tuinen en parken van het Osnabrücker Land. Aanschouw betove-rende kleurenpaletten met planten, stenen en water, ontdek zeldzame bloemen en planten en maak een praatje met trotse tuinenbezitters. Tijdens uw fietstocht over de GartenTraum-Tour komt u gegarandeerd ogen te kort.

De route start bij het Lakenweversmuseum in Bramsche waar u kennis maakt met verschillende historische verfplanten. In Museum en Park Kalkriese bij Bramsche leert u, dat archeologie net zo spannend is als een echte krimi; hier wordt namelijk de geschiedenis van de historische Slag om Varus tastbaar gemaakt. In Venne kunt u al na enkele kilometers in de historische ambiance van het Venner Moleneiland een echte boerentuin bewonderen. De tocht gaat verder naar Hunteburg, waar u de met een prijs bekroonde tuin “Berg’s home” kunt bezichtigen.

En wat te denken van het imposante Schloss Ippenburg in Bad Essen met zijn drie hec-tare grote landschapstuin naar Engels voorbeeld? Op het kasteel wordt jaarlijks het internationale tuinfestival gehouden, een echte bekroning van het tuinseizoen. De Engelse landschapstuin bij Schloss Hünefeld met vele exotische bomen neemt u mee naar lang vervlogen tijden. In het idyllische centrum van Ostercappeln doet u energie op voor de rest van de tocht naar andere prachtige tuinen in de buurt, zoals bijvoorbeeld Sia’s Garten met de barokke rozentuin. U fietst verder door het oude centrum van Belm en het Arboretum in Wallenhorst met de gigantische mammoet-boom. Door Achmer en via de Alfsee komt u aan in Rieste, de laatste etappe van de GartenTraum-Tour. Voor uw terugreis naar Bramsche kunt u in de tuin van Rohde’s Heuerhaus onder het genot van een heerlijk stuk taart helemaal bijkomen. Zijn uw tuin-dromen uitgekomen?

Een blik achter het tuinhek

GartenTraum-Tour

Via prachtige lanen en langs unieke door eiken omgeven vakwerkboerderijen: de 150 kilometer lange Artland-Rad-Tour neemt u mee door het unieke cultuurlandschap in het noorden van het Osnabrücker Land. In het kolossale “Openluchtmuseum” vlijen schilderachtige, rijk versierde boerderijen zich in het door de landbouw gevormde cul-tuurlandschap. Vergeet niet het kasteelcom-plex Fürstenau te bezoeken. En een prettige bijkomstigheid is dat de Artland-Rad-Tour overwegend door een vlak landschap loopt. Bijna net zoals thuis, toch?

Zonder de rivier de Hase zou het bijzondere cultuurlandschap Artland niet eens bestaan. De Hase trad vroeger namelijk regelmatig buiten haar oevers en maakte de grond op die manier bijzonder vruchtbaar. De rijke oogsten brachten de boeren grote welvaart die terug te vinden is in de voorname boer-derijen. Is uw nieuwsgierigheid al gewekt?

U kunt het beste starten in de “hoofd-stad” van het Artland, de „Burgmannstadt“ Quakenbrück, die vanwege zijn naam geheel in het teken staat van de kikker. Overal vindt u de amfibie in de een of andere vorm terug; kikkersporen leiden u langs bezienswaardi-ge vakwerkgevels.

Langs de route richting Badbergen en Gehrde zult u merken, dat op de boerde-rijen niet alleen het hoofdhuis rijk versierd is, maar dat de complete boerenhofstede is opgetrokken uit vakwerk van typisch rode baksteen. Op verschillende boerderijen zijn nieuwsgierige bezoekers van harte welkom – voor een bijzondere overnachting in het hooi of gewoon voor een kop koffie met gebak.

De stad Fürstenau met zijn historische straten en indrukwekkende kasteel vormt het westelijkste punt langs de route. De plaatsen Bippen, Kettenkamp, Nortrup en Berge zorgen op deze etappe met hunebed-den en een waterburcht voor de nodige afwisseling.

Na Berge komt u aan in mystieke bossen en veengebieden en belandt u tenslotte in serene rust en eenzaamheid. Het voorma-lige cisterciënzerklooster Stift Börstel duikt voor u op en zal u weten te boeien. In het “Hahnenmoor” wachten de veengeesten u al op, tot u in Menslage de spoken heeft weten af te schudden.

Artland-Rad-TourEen uniek cultuurlandschap ontdekken


Osnabrücker Land

Münsterland

Quakenbrück

Menslage

Bersenbrück

Fürstenau

Berge 48 km

25 km

39 km

22 km

15

150 kmLandschap: parklandschap dat in de laatste ijstijd gevormd is met eindmorenes en de binnendelta van de HaseMoeilijkheidsgraad: zeer lichte klimmetjes, daarom bijzonder geschikt voor gezinnen

Boerderij in het Artland

Landschap: vlak landschap bepaald door kanalen, rivieren en veenMoeilijkheidsgraad: vlak terrein, natuurlijk bijzonder geschikt voor tuinliefhebbers

166 km

Münsterland

OsnabrückerLand

Tip! Landesgartenschau 2010

Van 23 april tot en met 17 oktober 2010 staat Bad Essen in het Osnabrücker Land in het teken van de Landesgartenschau. Bontgekleurde bloemen en bijzondere planten zullen u betoveren. Het idyllische Schloss Ippenburg vormt het decor voor dit bijzondere evenement.

Zwemmen in een bloemenzee

Café · Restaurant · Feestzaal · Boerenwinkel Fietsen over de “Gevelroute”, boerderijbe-zichtigingen, restaurant met boeren/regionale keuken, café in het bakhuis, op de deel mogelijkheid voor feestjes. Mei–augustus: Woe–vrij vanaf 11.00 uur Sept–april: Woe–vrij vanaf 15.00 uur Za vanaf 11.00 uur, zo vanaf 9.30 uur (doorl.)

Contact: Vehser Str. 7 · 49635 Badbergen/Vehs Tel. 0049 (0) 5433 279 · Fax 0049 (0) 5433 1367 www.hof-elting.de

Hof Elting-Bußmeyer in Badbergen

“Maak kennis met het Artland op onze monumentale boerderij uit 1744”


www.gartentraumtour.de Voor bestelinformatie zie pagina 24.

Hartelijk welkom in ons historische, gezellige hotel en restaurant Ons idyllisch huis met 19 logeerkamers is rustig gelegen aan de bosrand in het Wiehengebergte – Natuurpark Terra Vita. Sinds 1873 zijn natuur-liefhebbers en wandelaars bij ons welkom. Laat u verwennen door onze veelzijdige Duitse keuken en geniet op onze moeie biergarten. Speciale arrangementen en aanboden voor busgezelschappen en groepen.

Contact Empterweg 2 · 49152 Bad Essen Tel. 0049 (0) 5472 1474 · www.altesberghaus.de

Altes Berghaus in Bad Essen

Altes Berghaus

Bad EssenBelm

Wallenhorst

Hunteburg

Bramsche

Alfhausen

Kalkriese

25 km

23 km17 km

17 km

23 km14 km

19 km

28 km

De gezinstocht Gewoon eens in alle rust op pad met het hele gezin en in het prachtige parklandschap van het Artland genieten van een fietstocht. Dat is het doel van de 5-daagse tocht.

Prijs per persoon: LO of HP vanaf € 119,– (Op basis van een tweepersoonskamer)

Boeken/aanbieder: Tel. 0049 (0) 541 - 95 111 95 www.osnabruecker-land.de

De pure tuindroom Tuinliefhebbers presenteren hun groene para-dijs achter het tuinhek. Ontdek de verborgen schoonheid van prachtige tuinen, onbekende planten of wissel ervaringen uit over diverse tuinonderwerpen!



Aanbiedingen!

Aanbiedingen!

Badbergen

16 17

Twee idyllische rivierenlandschappen zijn samen goed voor een onvergetelijke fiets-tocht: De Hase-Ems-Tour doet zijn naam alle eer aan. Deze route volgt de loop van het idyllische riviertje de Hase vanaf de bron bij Melle door het Osnabrücker Land en het Oldenburger Münsterland en komt uitein-delijk uit in het Emsland. U kunt niet alleen genieten van het afwisselende landschap, maar ook van de water- en windmolens, waterburchten, sluizen en waterkeringen die aan de route liggen.

Landelijke natuur en cultuur zijn belangrij-ke kenmerken van de 265 km lange route, waarvan 100 km door het natuurpark in het Osnabrücker Land loopt. Op slechts enkele kilometers van Melle, het startpunt van de tocht, komt u aan bij de bron van de Hase in stadsdeel Wellingholzhausen. Al snel kunt u kennismaken met een bijzonder natuur-fenomeen. In het vlakke landschap splitst de Hase zich in twee verschillende rivieren, de Ems en de Weser. Deze “bifurcatie” is in Europa zeer zeldzaam.

Vanuit Melle kunt u prima uitstapjes maken in de omgeving. In het aangrenzende recrea-tiegebied Bissendorf gaat u op ontdekkings-tocht langs betoverende burchtcomplexen.

Een bezoekje aan de stad Osnabrück mag natuurlijk niet ontbreken. Spring van uw fiets en maak een wandeling door de schilderach-tige binnenstad met vele cafés, restaurants en natuurlijk winkels.

Shoppingliefhebbers wanen zich hier in het paradijs! In het “Tuchmacher Museum” in Bramsche leert u meer over de geschiedenis van de lakenweverij. Via de karakteristieke vakwerkboerderijen in het Artland komt u aan in de stad Quakenbrück. Hier kunt u tij-dens een rondleiding over het “Poggenpad” kennismaken met de romantische oude stad.

Na Quakenbrück verlaat de route weliswaar het Osnabrücker Land, maar dit betekent nog niet het einde van de idyllische Hase-Ems-tocht. U vervolgt weg richting het Hasedal en de stad Meppen met zijn histori-sche kern en jeneverbranderij. Heeft u ook al zin in een hartversterkertje? Achter Meppen laten we onze trouwe metgezel de Hase achter ons en fietsen verder langs de Ems.

Fietsen in het spoor van de rivier

Uitgestrekte weilanden, gele velden met kool-zaad en diepgroene velden. Waar zich tegen-woordig bloeiende landschappen bevinden, heerste zo’n 360 jaar geleden nog een grote leegte en verlatenheid. Hoezo? Wat te den-ken van een uitstapje naar de Nederlandse geschiedenis? Wat die met het Geheim over de grens te maken heeft? Heel simpel: in Münster en Osnabrück werd in 1648 onder-handeld over de Vrede van Westfalen die een einde moest maken aan de Dertigjarige Oorlog.

Beide steden waren tijdens de onderhan-delingen verbonden door een ruiterlinie: de “vredesruiters” brachten belangrijke berich-ten en boodschappen naar de onderhande-lende delegaties. Het resultaat is bekend: de moeizame onderhandelingen leidden tot de Westfaalse Vrede, het eerste gemeenschap-pelijke Europese Vredesverdrag. Waar vroe-ger de vredesruiters over modderige paden galoppeerden, kunt u op de Friedensroute (Vredesroute) nu uw fiets de sporen geven. De tocht verbindt de historische raadhuizen van Münster en Osnabrück met elkaar. Onderweg verkent u het Münsterlandse parklandschap en de prachtige uitlopers van het Teutoburgerwoud waar u tijdens inspan-nende etappes uw uithoudingsvermogen kunt testen.

In de studentenstad Münster vindt u naast indrukwekkende historische bouwwerken als de Dom en de Lambertikerk ook moderne architectuur en hedendaagse sculpturen. In Ladbergen vindt u authentieke kroegen met een sfeer die ook de Vredesruiters al wisten te waarderen. In Gasthaus Zur Post vonden de eerste Vredesonderhandelingen plaats.

Het romantische bergstadje Tecklenburg met zijn indrukwekkende burchtruïne biedt prachtige uitzichten op het Münsterlandse parklandschap. Laat u meevoeren naar de middeleeuwen en verdwaal in smalle straat-jes en steegjes. In Lienen krijgen uw benen en voeten de onverdeelde aandacht: in het blote-voetenpark komen uw trouwe onderda-nen even helemaal tot rust. Trek uw schoe-nen maar vast uit! Via Bad Iburg, waar de gelijknamige burcht vanuit de verte al lonkt, loopt de tocht via de Friedensroute naar het historische marktplein van Osnabrück met zijn gezellige cafés. De route is voorzien van een uitstekende bewegwijzering. Het symbool van de vredesruiters wijst de weg. Waar wacht u nog op? Spring in het zadel en fiets de geschiedenis tegemoet!

FriedensrouteWeg naar de vrede – en naar de ontspanning

Deurklink van het „Rathaus des West-

fälischen Friedens“ in Osnabrück

170 kmLandschap: Teutoburgerwoud, Tecklenburger-land, Münsterlandse parklandschap, kleine en grotere plaatsen en twee universiteitsstedenMoeilijkheidsgraad: voor gemiddeld tot goed getrainde fietsers, veel hellingen


265 kmLandschap: Teutoburgerwoud/Wiehen gebergte, tochtjes door steden en dorpen, rivierlandschappenMoeilijkheidsgraad: geschikt voor gezinnen, weinig klimmetjes

Fietsen | Meerdaagse tochten

Hase-Ems-Tour

Lingen

Quakenbrück

Osnabrück

Melle

Bramsche

Meppen

Osnabrücker Land

Münsterland

55 km

50 km

68 km

31 km

39 km22 km

Rheine

Tecklenburg Hasbergen

Bad Iburg

Bad Laer

Glandorf

Ostbevern

Telgte

Greven

Münster

Hagen

Lengerich

Ladbergen Lienen

Osnabrück

Osnabrücker Land

Münsterland

10 km

10 km8

10 km

15 km

15 km

18 km

17 km27 km

10 km

8 km

9 km5 km

9 km

Fietsroute van het jaar 2008 van Noordrijn-Westfalen



De Hase ontmoet de Ems De Hase-Ems-Tour neemt u mee door het Osna brücker Land, recreatiegebied Hasetal en het Emsland. Het routesysteem maakt variabele tochten met verschillende starten eindpunten mogelijk. U kunt ook de complete route afleggen.



Pitch & Putt weekend Echt golfen in het klein, geschikt voor iedereen: 1 welkomstdrankje, 2 x LO, 2 x koffie en gebak, 2 x green fee op de 9 holes golfbaan incl. uitrusting en gebruiksaanwijzing, kaarten informatiemateriaal

per persoon € 99,– (ook mogelijk op andere dagen, verlenging mogelijk)

Contact: Familie Groneick Schnücks Ort 2 · 49596 Gehrde Tel. 0049 (0) 5439 1342 · www.groneick.de

Ferienhof Groneick in Gehrde

Aanbiedingen!

Heimathaus Münsterland en Krippenmuseum

“...en vrede op aarde, in de mensen een welbehagen.“ Zo verkondigden 2000 jaar geleden engelen de geboorte van Jezus. In het “Museum Heimat-haus Münsterland und Krippenmuseum” wordt deze gebeurtenis sinds de Dertigjarige Oorlog figuurlijk gepresenteerd in de vorm van kerstkribben.

Contact Herrenstraße 1–2, 48291 Telgte Telefon 0049 (0) 2504 93120 www.museum-telgte.de

ET IN TERRA PAX HOMINIBUS BONAE VOLUNTATIS

“In het spoor van de Westfaalse Vrede” Verken symbolisch de 170 kilometer over de wegen van de “Reichspostlinie” en volg de sporen van de vredesruiters. Waar zij vroeger te paard over modderige paden berichten over-brachten, kunt u nu uw fiets de sporen geven.


Boeken/aanbieder: Tel. 0049 (0) 25 71 - 94 93 92 www.muensterland.nl

Tel. 0049 (0) 541 - 95 111 95 www.osnabruecker-land.de

Aanbiedingen!

18 19

Zes dagen op de fiets langs de mooiste kaste-len over het zuidelijke deel van de “Koningin onder de fietsroutes”. Laat u betoveren door het Münsterlandse parklandschap en ga op reis naar lang vervlogen tijden. “In het spoor van de bouwkunst” heeft u nu de kans, zich kasteelheer of kasteelvrouw te voelen.



Een vakantie in Landhotel Hermannshöhe staat voor pure ontspanning en heerlijk eten. In ons fijnproeversrestaurant zal het de innerlijke mens aan niets ontbreken.

Vier dagen cultuur snuiven: 3 overnachtingen incl. HP op basis van een 2-PK comfort € 140,–, cat. comfort plus € 150,–

Meer informatie op www.landhotel-hermannshoehe.de Tel. 0049 (0) 2566 93000

Landhotel Hermannshöhe in Legden

Kasteel Nordkirchen

Tijdens uw fietstocht over de EmsRadweg beleeft u van heel dichtbij hoe de Ems van een bescheiden riviertje uitgroeit tot een flin-ke stroom. De fietsroute loopt voortdurend langs het water, maar ook de historische steden en idyllische landschappen links en rechts van de Ems worden niet overgesla-gen. Een bijzonderheid: op de 379 km lange route komen nauwelijks hoogteverschillen voor. De EmsRadweg is daarom bij uitstek geschikt voor gezinnen met kinderen.

De route begint direct aan de bron van de Ems bij Hövelhof aan de voet van het Teuto-burgerwoud. Als een blauw lint verbindt de rivier vijf verschillende vakantieregio’s met elkaar. Langs de Ems rijgen diverse histori-sche en culturele bezienswaardigheden zich aaneen.

Wat te denken van de historische steden Rietberg en Rheda-Wiedenbrück met hun rijk versierde vakwerkhuizen en vele kleine straatjes en steegjes? Hier kunt u onder het genot van een hapje en een drankje even heerlijk bijkomen. De kloosters Herzebrock, Clarholz en Harsewinkel-Marienfeld maken indruk met hun prachtig aangelegde parken.

Langs paradijselijke uiterwaarden loopt de tocht door het parklandschap van het Müns-

terland. Oude herenboerderijen, kastelen en burchten bepalen het beeld. De ruiterstad Warendorf met de jaarlijkse hengstparades is een echte aanrader. Een uitstapje naar Münster, de levendige hoofdstad van West falen mag natuurlijk niet ontbreken. In recreatiegebied Bentlage loopt de Ems-Radweg langs de historische zoutmijn en het klooster Bentlage, het culturele middel-punt van het park.

Aangekomen in Papenburg valt het reusach-tige terrein van de werf Meyer meteen op. Met een beetje geluk kunt u de overbrenging van een van de reusachtige cruiseschepen meemaken, die hier beginnen aan hun reis over de Ems richting de Noordzee.De indrukwekkende dam in Gandersum en de grootste spoorbrug van Duitsland, de Friesenbrücke in Weener, zijn een must voor pedaalridders op de Emsradweg.

Echt maritiem wordt het in Ostfriesland. Hier kun je de zee al voelen en de zeelucht al bijna opsnuiven. Bij Emden mondt de Ems dan uit in de Dollard en de Noordzee; de bekroning van een reis met en langs de idyllische Ems.

Van de bron tot aan de monding

EmsRadweg

Meerdaagse tochten | Fietsen Fietsen | Meerdaagse tochten

U wilde zich altijd al eens kasteelheer of kasteelvrouw voelen? Op de 100 Schlösser Route (100-Kastelen-Route) heeft u nu de kans. De 960 km lange tocht neemt u mee langs machtige burchten, prachtige kastelen, chique herenhuizen en romanti-sche landgoederen. Lang vervlogen tijden komen in het Münsterland weer tot leven. De “Koningin onder de fietsroutes” is nu helemaal vernieuwd zodat de cultuurhisto-rische juweeltjes langs de weg nog beter tot uitdrukking komen. De 100-Kastelen-Route werd in 2008 zelfs in de adelstand verheven en door de ADFC gekwalificeerd als vier-sterren-kwaliteitsfietsroute.

Of het nu gaat om gotiek, renaissance of barok; de romantiek van de ridders, barons en vorsten is in alle historische prachtge-bouwen voelbaar. De ontspannen tijdreis op de fiets loopt langs parken en weilan-den, door oases van rust en ontspanning. De route is overwegend vlak en daarom ook uitstekend geschikt voor kleine schild-knaapjes en jonkvrouwen. Vier met elkaar verbonden routes in alle windrichtingen van het Münsterland slingeren als een groen lint door de regio. De totale lengte van de rond-tochten bedraagt tussen de 210 en 310 km.

Enkele highlights op de route zijn water-kasteel Nordkirchen – ook wel bekend als het “Versailles van Westfalen” –, de indruk-wekkende burcht Bentheim, de waterburcht Anholt, de kastelen Raesfeld, Steinfurt en burcht Hülshoff. Op burcht Vischering in Lüdinghausen gaat u terug naar de ridder-tijd. De ringmuur, gracht, ophaalbrug en schietgaten getuigen nog van zijn span-nende historie. Een bezoekje aan Haus Rüschhaus, de voormalige residentie van de Duitse dichteres Annette von Droste-Hülshoff, mag u zeker niet missen.

Geniet van levendige steden als Münster, Ahaus, Bocholt, Rheine en Warendorf en laat u verrassen door de historische centra van Steinfurt, Nottuln en Tecklenburg. Aan de hand van het honingraatnetwerk en de uitstekende bewegwijzering kunt u pro-bleemloos een op maat gesneden route samenstellen en op ieder moment aan-passen. In de diverse restaurants en cafés onderweg kunt u even helemaal op adem komen.

100 Schlösser RouteDe koningin onder de fietsroutes

Landschap: mooi groen rivierenlandschap: vlakke route, geschikt voor gezinnen

379 km

Uitzicht op de Ems bij Telgte

LingenEmsbüren

Emsdetten

Osnabrücker Land

Münsterland

Greven

Warendorf

Harsewinkel

Gütersloh

Emden

15 km

15

20 km

13

13

13

Hövelhof

Telgte

Saerbeck

Rheine

GrafschaftBentheim

Landschap: overwegend vlak, in het Tecklen burger Land heuvelachtig, ron-dom Baum bergen tussen Billerbeck en Coesfeld bergachtigMoeilijkheidsgraad: redelijk vlak met af en toe een sportieve uitdaging

960 km

Osnabrücker Land

Münsterland

Rheine

IbbenbürenBad Bentheim

Tecklenburg

Billerbeck

Münster

DülmenRaesfeld

Coesfeld

Ahaus

Vreden

Isselburg

Velen

Nordkirchen

Bad Iburg

Warendorf

Beckum

SteinfurtOchtrup

305 km

240 km210 km

310 km



“Fietsplezier langs de rivier” Fiets 379 kilometer langs de kleinste rivier van Duitsland over vlakke, overwegend geas-falteerde wegen. Onderweg verkent u vijf ver-schillende vakantieregio’s. De route kent geen noemenswaardige stijgingen en is uitstekend geschikt voor gezinnen met kinderen.


Boeken/aanbieder: Tel. 00 49 (0) 25 71 - 94 93 92 www.muensterland.nl

Op de fiets verkent u het prachtige park-landschap en de historische schatten in en om Warendorf.

Inbegrepen: 2 x LO in een 2-PK (verlenging mogelijk), kaart materiaal, tegoedbon rond-leiding (za-zo, apr.-okt.) Lengte dagtochten: 30 – 60 km Prijs per persoon: vanaf € 79,–

Boeken: 0049 (0) 2581 787700 Aanbieder: www.marketing-warendorf.de

Warendorf in al haar facetten

Aanbiedingen!

Aanbiedingen!

Legden

20 21

Ter Apel Lathen

Meppen

Neuenhaus

Emlichheim

Emmen

Coevorden

LageNordhorn

Lingen

Twist

Haren

GrafschaftBentheim

52 km

24 km

Tip! Fietsenbus

U wilt meer zien van Kreis Borken? Neem uw fiets dan eens mee in de bus. Op bijna alle regio-bus lijnen worden hier inmiddels fietsaanhangers ingezet! Nu liggen ook Coesfeld, Velen, Dorsten en Rees binnen handbereik. Uw fiets mag gratis mee op de fietsaanhanger. De chauffeur helpt u graag bij het in- en uitladen. Meer informatie vindt u op www.freizeitfietsenbusse.de

De United Countries Tour staat voor een grensoverschrijdend fietspadennetwerk over een lengte van 428 km. De route verbindt maar liefst vier regio’s met elk-aar: de Nederlandse provincies Drenthe en Groningen en de Duitse vakantiegebieden Grafschaft Bentheim en het Emsland.

Voor de ware fietsliefhebber – en voor diegenen die dat willen worden, zijn er twee speciale routes uitgestippeld. De zui-delijke lus van de United Countries Tour, de Pionierroute, loopt voor het grootste deel door de Grafschaft Bentheim en maakt de avonturier in u los. Hier fietst u 241 km lang door de geschiedenis van de pioniers in het veen. U verkent het grensoverschrijdende Bargerveen op dezelfde paden als de veen-arbeiders die onder moeilijke omstandighe-den turf wonnen. De geschiedenis van de turfwinning komt tot leven in het Emsland-Moormuseum. In Landhaus Buddenberg, gelegen tussen Emlichheim en Hoogstede, kunt u een veenexpositie en authentieke plaggenhutten bewonderen.

Pioniers worden smokkelaars: wie de Pionierroute met succes heeft verkend, kan ook een route over smokkelpaadjes afleg-gen. De Smokkelroute vormt de noordelijke lus van de United Countries Tour en ver-

bindt het prachtige landschap van Zuidoost-Groningen met de maritieme flair van het noordelijke. Tot in de jaren vijftig gingen er heel wat levensmiddelen en drank als smokkelwaar over de grens. Op sommige plekken bestaan de oude smokkelroutes nog als stille getuigen van de “ruilhandel” tussen de buurvolken.

In Lathen kunt u kennis maken met het transportmiddel van de toekomst; de Transrapid-magneettrein die met snelhe-den tot 500 km per uur over het testcir-cuit scheurt. Een hoogtepunt voor jong en oud. Schippersstadje Haren leent zich uit-stekend voor een cultureel-historisch uitje. Waterkasteel Dankern uit 1680 is inmid-dels uitgegroeid tot een groot vakantiepark, en het statige landhuis Haus Landegge (1695) en landgoed Düneburg (1729) zijn een bezoekje meer dan waard.

Ga uw (speur)neus achterna en ontdek de oude sluiproutes in de Nederlands-Duitse grensstreek.

Fietsen schept een band

United Countries Tour

Landschap: onderweg ontdekt u steden, bossen, beschermde natuurgebieden met hoogveen en door landbouw bepaalde natuur.Moeilijkheidsgraad: geen hoogte-verschillen en daarom geschikt voor alle leeftijden

428 km


Altijd al eens dwars door Europa willen fietsen? De Europa-Radweg R1 loopt door negen Europese landen van Boulogne-sur-Mer naar St. Petersburg – en dwars door het Münsterland. Bezienswaardige steden, authentieke dorpjes, burchten en kastelen liggen ingebed in een aantrekkelijk park-landschap.

U kunt heel gemakkelijk in Nederland in het zadel springen en bij Vreden de grens over-steken. Hier kunt u meteen al kennismaken met een indrukwekkend natuurspektakel: in het Zwillbrocker Venn leeft de noorde-lijkste broedkolonie van in het wild levende flamingo’s ter wereld. De fietshoofdstad Münster heet u met een leuke mix van histo-risch en modern, traditioneel en trendy, Westfaalse gezelligheid en internationale allure van harte welkom. Het historische

Raadhuis met de Vredeszaal, de St. Paulus Dom, de Lambertikerk en de barokke Erb-drostenhof zijn bezienswaardig. In dertig musea kunt u cultuur snuiven.

Paarden, sport en nog veel meer – dat is Warendorf. Een bezoek waard is de histo-rische stadskern met zijn middeleeuwse stadsgezicht, meer dan 600 gerestau-reerde monumenten en tal van gezellige restaurantjes. Tot slot komt u aan in het Weserbergland met de rivier de Weser. Hier kunt u genieten van een prachtig glooiend landschap.

Europa-Radweg R1Dwars door het Münsterland

www.freizeitfietsenbusse.de

Landschap: overwegend door het rivierlandschap van de LippeMoeilijkheidsgraad: vlakke route, geschikt voor gezinnen

275 km

Boulogne-sur-Mer

Warendorf

Den Haag

Gütersloh Detmold Höxter Berlin St. Petersburg

Vreden

Stadtlohn

Coesfeld

Münster

GrafschaftBentheim

Münsterland

25 km56 km13

60 km


Twee landen – twee culturen: United Countries Tour Tijdens een 250 km lange fietstocht molens, pittoreske dorpjes, kanalen en de idyllische natuur met haar uitgestrekte veen- en heide-gebieden verkennen?



Voor bestelinformatie zie pagina 24.Ontdekken · Beleven · Genieten De Europa-Radweg R1 loopt dwars door het prachtige landschap van de Baumberge. Maak een uitstapje naar de plaatsen Billerbeck, Coesfeld, Havixbeck, Nottuln en Rosendahl en bekijk het Baumbergse zandsteen – in de steen groeve of in kunstvorm in het Zandsteen-museum van Baumberg.

Contact Markt 8 · 48653 Coesfeld Tel.: 0049(0) 2541 939-1009 · Fax: -4009 www.baumberge.com

Baumberge-Touristik in Coesfeld

Westfaals genieten: “Heerlijk smullen, fietsen en natuurlijk genieten” De rondlopende tocht neemt u over 180 kilo-meter mee langs schilderachtige kastelen en parken. Onderweg zijn onder andere burcht Bentheim, Haus Welbergen en de levendige stad Rheine bezienswaardig.



Wilde dieren bekijken, diverse huisdieren aaien bij de historische Vechtehof, natuurpad Vechteaue ontdekken, avonturenspeeltuin, restaurant met zonneterras. Een onverge telijke dag voor het hele gezin!

Openingstijden: het gehele jaar van 9.00 tot 19.00 uur; ´s winters tot het invallen van de duisternis

Contact: Heseper Weg 140 · 48531 Nordhorn Tel. 0049(0)5921 712000 www.dierentuin-nordhorn.nl

Dierentuin Nordhorn

Aanbiedingen!

Aanbiedingen!

22 23

Online-Service www.geheimoverdegrens.nl

Accommodaties en fietsverhuur

U wilt u eigen fiets meenemen op vakantie, maar niet met de auto op pad? Geen probleem: Neem gewoon de trein of de bus! Ter plaatse kunt u even eens comfortabel per trein en bus verder reizen. Waar, wanneer en tegen welke prijs? Een kijkje op verschillende websites geeft het antwoord:

www.reiseauskunft.bahn.de (Duitse Spoorwegen + streekvervoer), www.ns.nl (Nederlandse Spoorwegen), www.nordwestbahn.de (trein tussen Münster – Bielefeld – Osnabrück), www.eurobahn.de (trein tussen Münster – Hamm – Bielefeld/Paderborn; Münster – Ascheberg – Werne – Dortmund), fietsenbus (zie ook blz. 12 + 21), www.bus-und-bahn-im-muensterland.de (openbaar vervoer in het Münsterland), www.prignitzer-eisenbahn.de (trein tussen Enschede – Gronau – Coesfeld – Dortmund)

In alle bussen en treinen van de vervoersbedrijven in het Münsterland kunt u uw stalen ros altijd meenemen (als er voldoende plaats is). Wanneer u al onderweg bent, kunt u ook het infonummer 0049 -180-3504030 bellen en informeren naar de actuele mogelijkheden.

Vakantieplanning / Zoeken & Boeken

De eerste stap van uw vakantieplanning leidt naar het Internet. Op de website www.geheimoverdegrens.nl zijn actuele aan biedingen en informatie over vakantie-mogelijkheden te vinden. Hier is tevens een online boekingsmodule te vinden. Zoeken & boeken was nog nooit zo eenvoudig. Daarnaast kunt u natuurlijk ook advies inwinnen bij de regionale VVV’s (voor telefoonnummers zie blz. 3)

Accommodaties en fietsverhuur

U wilt ter plaatse een fiets huren? Geen probleem: op de site kunt u lijsten met fietsverhuurstations en adressen van fietsenmakers down loaden. Daarnaast kunnen over zichten van Bed & Bike aanbieders alsmede verdere fiets-vriendelijke accomodaties en restaurants gedownload worden. Uitstekende uitgangs punten voor een probleem-loze vakantie.

Uitstapjes en activiteiten

Daarnaast geeft de site informatie over uitstapjes, stedentrips en wellnessaanbiedingen, aantrekkelijke arrangementen alsmede verdere activiteiten als golf en kanoën. Brochures, kaarten en reisgidsen kunt u online bestellen, zie ook pagina 24 en 35.

Welke idyllische landschappen, weilanden en (fiets)-paden, welke regionale specialitei-ten, boerderijen en verborgen musea zijn er langs de grens tussen de Achterhoek en het Duitse Westmünsterland te ontdekken? De agri-cultura-belevenisroute geeft antwoord op al deze vragen.

Of u nu wilt genieten van Westfaalse rauwe ham op zelfgebakken brood of pannenkoe-ken, tijdens een huifkartocht dwars door de weilanden wilt rijden of cultuur wilt snuiven: plaatsen met het agri-cultura-logo bieden volop mogelijkheden voor het hele gezin.

Een tocht over de agri-cultura-route brengt u naar interessante natuurreservaten, restau-rants, hoeves, tuinen en musea. Al deze trekpleisters zijn nauw verbonden met de regionale cultuur. Bij de meest uiteenlopen-de activiteiten komt u in beweging, kunt u iets uitproberen of uw eigen vaardigheden testen: heerlijk ontspannen in de buiten-lucht. In molens en oudheidskamers wor-

den traditionele ambachten en gebruiken getoond. Zie met eigen ogen hoe het leven tussen vroeger en nu veranderd is. En ont-dek daarnaast ook nog eens de verschillen en overeenkomsten tussen de Duitse en Nederlandse grensregio.

Deze idyllische streek op actieve wijze nieuw beleven, met de fiets of op inliners, te voet of te paard: agri-cultura maakt het alle-maal even gemakkelijk. Afwisselende, goed bewegwijzerde fietspaden en videoclips op de internetsite zorgen er in beeld en geluid voor, dat u zin krijgt in meer! Gaat u lekker op pad en geniet van de gastvrijheid op het platteland.

Uitgebreide informatie over de vele moge-lijkheden langs de route is te vinden op de website www.agri-cultura.eu.

Fietsen | Meerdaagse tochten Service en informatie | Fietsen

agri-culturaRegionale geschiedenis beleven

500 kmLandschap: aantrekkelijk landschap voor natuurliefhebbersMoeilijkheidsgraad: vlakke regio, geschikt voor families

Münsterland

Nederland

13 km

12 km

16 km

14 km

10 km

1011

1

6

6

9

9

Borculo Eibergen

BocholtRhede

Gescher

Velen

Ruurlo

Groenlo

Aalten

Vreden

Borken

Winters-wijk

Het museum, gehuisvest in een prachtig herenhuis, presenteert het landelijke gezond-heidswezen van de regio’s Westmünsterland en Oost-Achterhoek. Ingebed in de algemene geschiedenis worden de levensomstandig-heden uit die tijd en hun invloed op de gezondheidstoestand van de plattelands-bevolking getoond.

Contact Markt 14 · 46414 Rhede Tel. 0049 (0) 2872 7923 www.mam-rhede.de

Medicijn- en Apothekersmuseum in Rhede

Met de tweewieler over het spoor

„Full Service“ op één pagina: www.geheimoverdegrens.nl


24 25

Gratis flyers en brochures

Op de maat van de machinesHet ruikt naar olie en werk, en de weefstoelen ratelen zo hard dat u onbewust uw oren dichthoudt. Wat u tegen-woordig tijdens een bezoek aan ons textielmuseum beleeft, was voor duizenden mannen en vrouwen 100 jaar geleden dagelijkse realiteit. In onze museumfabriek laten wij u zien hoe de maat van de machines hun het werk dicteerde. Rondleidingen en demonstraties, dagelijks showproductie aan de historische weefmachines.

Textielmuseum Bocholt

Uhlandstraße 5046397 Bocholt

Contact Tel. 0049 (0) 2871 [email protected]

Bocholt

Gelegen op het kruispunt van enkele premium fietsen wandelroutes van het Osnabrücker Land, is het familie-bedrijf een optimale plek voor sportievelingen die even willen uitrusten. Met 90 zitplaatsen in het gezellige res-taurant en 60 in de Biergarten verwennen Elke en Werner Dahl hun gasten met regionale seizoensspecialiteiten. Liefdevol ingerichte vakantiewoningen en de kinderboer-derij creëren een familiaire sfeer. Het huis uit de ijstijd en het wafelmuseum liggen direct naast het café.

Darpvenner Diele

Knostweg 449179 Ostercappeln

Contact Tel.: 0049 (0) 5476 [email protected]

Ostercappeln

Natuurlijk komen pedaalridders dankzij de uitstekende bewegwijzering ook zonder kaart probleemloos

aan op hun bestemming. Maar voor diegenen, die toch precies willen weten waar ze fietsen,

is divers fietskaartenmateriaal beschikbaar.

Nu online boeken: Het is ook mogelijk, online materiaal te bestellen (gratis en tegen betaling),

kijk op www.geheimoverdegrens.nl/brochures

Fietsen | Bestelinformatie

Beleef spannende verhalen over de Salzroute.Het recreatiegebied Bentlage nodigt u uit voor een wan-deltocht in het Bentlager Drieklank. De Zoutroute geeft op de historische zoutziederij inzicht in de moeizame zoutwinning in vroeger eeuwen. De Cultuurroute voert u naar het fraai gerestaureerde Kruisherenklooster met zijn uitzonderlijke kunstschatten.Rondleidingen vanaf 3,00 Euro p.p., groepsrondleidingen op aanvraag

Rondleidingen Bentlager Drieklank

Infozentrum DreigiebelhausSalinenstr. 105 · 48432 RheineTel. 0049 (0) 5971 9127894

Contact Tel. 0049 (0) 5971 80065-0 verkehrsverein@ tourismus.rheine.dewww.verkehrsverein-rheine.de

Rheine

Ontdek Kasteel Iburg in het Teutoburger Woud!Waar koningin Sophie Charlotte werd geboren, de eerste koningin van Pruisen en de grootmoeder van Frederik de Grote. Nieuw: Rondleidingen nu ook in het Nederlands.

1 uur inclusief historische ridderzaal, Benno Toren en kasteelkerken: € 40,00 per groep (maximum 30 personen)

Kasteel Iburg in het Osnabrücker Land

Tourist-InformationSchlossstraße 2049186 Bad Iburg


Bad Iburg

Heel dicht bij de dieren: loop tussen de apen, pinguïns en kangoeroes. Bekijk de zeehonden onder water en vrij rondvliegende witte ooievaars. Speciaal voor de kinderen: educatieve spellen, speeltuinen en een kinderboerderij. Nieuw: zeldzame lippenberen en jakhalzen in een uniek landschap-verblijfEntreeprijzen 2010: Volwassenen € 7,00, kinderen (3 t/m 17 jaar) € 3,00; Parkeren gratis. Het gehele jaar dagelijks geopend.

NaturZoo Rheine

Salinenstraße 15048432 Rheine


Rheine

Onze Artlandse bierspecialiteiten worden gebrouwen op de meer dan 500 jaar oude Artlandse vakwerkboerderij.

Arrangementen:Bezichtiging incl. 1 liter Artländer bier en een stuk “Treberbrot” (brood met bostel) met dip voor € 8 p.p. > Incl. bier, “Brauerplatte” voor € 12 p.p.> Incl. bier, “Braumeisterteller” voor € 14 p.p.

Artland Brouwerij

Hallerstr. 4 · 49638 Nortrup

Contact Tel. 0049 (0) 5436 [email protected] di. en vr. vanaf 17 uur, of za. vanaf 13 uurAanmelden noodzakelijk

Nortrup

Service & producten

Uitstapjes

€ 6,80 € 6,80 € 6,80 € 6,80 € 7,95€ 7,95

Onder het kaartenmateriaal bevinden zich ook 6 fietskaarten voor 6 verschillende regio’s in het Geheim over de grens. Dit zijn de “Kreise” (regio’s) Steinfurt, Warendorf, Coesfeld, Borken, Osnabrücker Land en Grafschaft Bentheim. De kaarten zijn te ver krijgen bij plaatselijke VVV’s of bij Münsterland Touristik, Grafschaft Bentheim Tourismus en Tourismusverband Osnabrücker Land.

Kreis Fietskaarten

Winterswijk

OsnabrückEnschede

Grafschaft Bentheim

Nordhorn

Münster

Kreis Borken

Kreis Coesfeld

KreisWarendorf

KreisSteinfurt

Kartenausschnitte Kreiswanderkarten

Osnabrücker Land

Regioindeling fietskaarten

€ 9,95

Themafietskaarten en -boekjes

€ 4,95€ 12,50 € 7,80

€ 4,95

€ 15,00

€ 11,90 € 9,95

€ 9,95€ 12,90

26 27

8.

5.

Dortmund-Ems-Kanal

Ems

Hase

Else

Alfsee

Hunte

Hunte

MittellandkanalDortmund- Ems-Kanal

Vechte

Dinkel

Nord-Süd-Kanal

Ems

Berkel

Aa Werse

Issel

LippeLippe

Lippe

Dortmund- Ems-Kanal

Ems

Ems

Hermannshöhen

DiVa Walk

Töddenlandrundweg

Hünenweg

Wandelen door de Grafschaft Bentheim

Ahornweg

Podagristenpad

Mühlenweg

X-Wege

Handelsweg

1.

2.

3.

4.

6.

7.

Stadtlohn

Groenlo

Isselburg

Raesfeld

Coesfeld

Laer

Nottuln

Havixbeck

Wettringen

Hörstel

Ibbenbüren

Saerbeck

Ladbergen

Tecklenburg

Lotte

Mettingen

Greven

Ostbevern

Lienen

TelgteWarendorf

Sassenberg

Harsewinkel

Beelen

SendenhorstEnningerloh

Oelde

Beckum

Lippetal

Wadersloh

Ahlen

Nordkirchen

Lüdinghausen

Olfen

Senden

Münster

Duitsland

Nederland

WeselXanten

Gendringen

Zwillbrock

Oldenzaal

Coevorden

Meppen

Bielefeld

LippstadtHamm

Gütersloh

Rheda-Wiedenbrück

Halle

Nordhorn

Neuenhaus

Uelsen

Emlichheim

Wietmarschen

Emsbüren

Quakenbrück

Fürstenau

Bramsche

Bersenbrück

Dissen

BadRothenfeldeBad Laer

Melle

Hilter

Belm

Georgsmarien-hütte

Ostercappeln

Rieste

Glandorf

Wilsum

Lingen

Schüttorf

Ochtrup

Losser

Enschede

Südlohn

Velen

Reken

Halternam See

Dülmen

Legden

Ahaus

HeekHorstmar

Steinfurt

Altenberge

Nordwalde

Neuen-kirchen

Emsdetten

Rheine

Recke

Hagen

Wolbeck

Werne

Billerbeck

Drensteinfurt

Gronau

Lengerich

Gildehaus

Darfeld

Metelen

Menslage

Berge

Vreden

Gescher

Groenlo

Borken

Rhede

Bocholt

Aalten

Eibergen

Südlohn

Deventer

Ankum

Schale

Oldenkott

Isselhorst

Lippborg

7.

8.

X 1648

5.

4.

Freren

Hopsten

3.

Laar

Haselünne

Osnabrück

Bad Iburg6.

BadBentheim

Winterswijk

Bad Essen

Dinkel

Hengelo

Nijmegen

Arnhem

Nijmegen

1.

9.

Emmen

Venne

Kalkriese

2.

Papenburg

9.

X1648 = Wandelweg Friedensroute

Wandelen | Overzichtskaart Overzichtskaart | Wandelen

Tip! 111e Duitse Wandeldag

Tussen 11 en 15 augustus 2011 staat het prachtige landschap van het Natuurpark Terra.Vita in het middelpunt van de 111e Duitse Wandeldag. 30.000 wandelaars zullen op deze dagen het Osnabrücker Land doorkruisen. Gaat u mee op deze natuurlijke verkenningstocht?

Tussen 11 en 15 augustus 2011 Wandelroutes over de grens

Let op: voor wandelkaarten en overige bestelinformatie zie ook pagina 35

29

Twee natuurparken, drie vakantieregio’s en natuurlijk Hermann de Cherusk; dat zijn belangrijke ingrediënten voor een wandel-tocht over de Hermannshöhen. De Her-mannshöhen bestaan uit twee naadloos in el kaar overlopende routes die het Sauerland, Münsterland en het Teutoburgerwoud door-kruisen. De Eggeweg en de Hermannsweg zijn twee routes vol traditie waarop ook de Germanen al sporen achterlieten.

De Hermannshöhen lopen voor 85 procent door de beide natuurparken TERRA.Vita en het Teutoburgerwoud/Eggegebergte. Een bezoekje aan Hermann, de naamgever van de route, mag natuurlijk niet ontbreken. U kent hem nog niet? Dan heeft u nu de kans. In Detmold zetelt hij namelijk op de 386 meter hoge Teutberg. De leider van de slag om het Teutoburgerwoud die eigenlijk Arminius heette, zou de Romeinse veld-heer Varus en drie van zijn legioenen de genadeslag hebben geleverd. De prachtige ligging van het monument en het schitte-rende uitzicht maken een bezoek aan het Hermann-monument nog eens extra de moeite waard. Als lid van de “Top Trails of Germany” behoren de Hermannshöhen zelfs tot de 10 mooiste langeafstandsroutes van Duitsland.

HermannshöhenIn het spoor van de Germanen

DiVa WalkOp zoek naar Romeinen en

dinosaurussen

Tips voor tochten | Wandelen

Rheine

Tecklenburg

Bad Iburg

Dissen

Halle

Bielefeld

39 km

23 km

16 km

16 km

18 km

Bad Essen

Ostercappeln

Osnabrück

VenneBramsche

Kalkriese

Belm7 km

18 km

33 km

10,5 km

8 km

2415

220 km

105 kmDiVa Walk:Landschap: Gemengde bossen, open plekken, prachtige uitzichten op de Varus-regio middenin het Natuurpark Terra.Vita

Hermannshöhen: Landschap: afwisselend, van het vlakke parklandschap van het Münsterland tot de heuvels van het Teutoburgerwoud, prachtige bossen, indrukwekkende rotsformaties. Prachtige uitzichten gegarandeerd

De route doet haar naam alle eer aan: als een echte Diva volgt ze de 150 miljoen jaar oude DInosaurussporen en staat in het teken van de Slag om VArus. De nieuwe wandelroute verbindt een ontspannen ver-kenningstocht door prachtige natuur met een spannende historische belevenis. Over een afstand van 105 kilometer loopt de route door de Varusregio in het Osnabrücker Land, waar in 9 na Chr. de Slag om Varus plaatsvond. Naar aanleiding van het jubi-leumjaar “2000 jaar Slag om Varus” werd er in Museum en Park Kalkriese een nieuwe archeologische permanente tentoonstelling geopend. In een bos bij Barkhausen in Bad Essen hebben dinosauriërs 150 miljoen jaar geleden hun sporen achter gelaten. In het Wiehengebergte zijn op een steile muur machtige pootafdrukken van deze reuzen te vinden. De DiVa Walk heeft echter nog veel meer te bieden. Wat te denken van Wasserburg Alt Barenaue in Bramsche en de legendarische Wittekindsburcht in Wallenhorst-Rulle? De watermolen in het Nettetal leent zich uitstekend voor een pauze. Hier kunt u uw vermoeide voeten even helemaal tot rust laten komen. Via klooster Rulle loopt de route terug naar Bramsche, waar een einde komt aan de DiVa Walk.

GrafschaftBentheim

Osnabrücker Land

Hermannshöhen

DiVa Walk

Münsterland

Meer informatie op www.divawalk.deVoor bestelinformatie zie pagina 35.

Cafébar Luise’s Het kleine, gezellige café in het hart van Ostercappeln, tegenover de St. Lambertuskerk, serveert de beste koffie- en theespecialiteiten ten noorden van de Alpen. Laat u verwennen met zelfgebakken taarten, koekjes, bijzondere jamcreaties, Italiaans ijs en kleine snacks.

Contact Markt 5–6 · 49179 Ostercappeln Tel. 0049(0)5473 9578070

Cafébar Luise’s in Ostercappeln

Op reis door de geschiedenis Maak een sprong in de tijd en verken in acht rustige etappes (16-22 km) de spannende geschiedenis van de Varusregio op de DiVa Walk, de wandelroute die zijn naam te danken heeft aan de dinosaurussen en Varus.



Neem gewoon eens de benen(wagen) en vergeet de sleur van alledag. In het spoor van Herman, de Cherusk, de Tödden en de Hunnen verkent u de verborgen geheimen aan de andere kant van de grens, inclusief prachtige, unieke uitzichten.

Van het vlakke parklandschap in het Münsterland en de idyllische natuur in de Grafschaft Bentheim tot de heuvelachtige uitlopers van het Wiehengebergte in het Osnabrücker Land: iedere wandelaar is in het Geheim over de grens aan het juiste adres. Bijzonder praktisch: de Grafschaft Bentheim en het Münsterland zijn via grens-overschrijdende routes bereikbaar, u kunt dus vlak naast de deur beginnen.

Zijn de kuiten stijf en de voeten moe? Dan zijn de kuuroorden in de Grafschaft Bentheim wel erg aanlokkelijk. Hier kunt u genieten van ontspannen massages, ther-male baden en een keur aan beautybehande-lingen. Puur relaxen dus.

Of u nu een dag, een lang weekend of een paar weken aan de wandel gaat, met behulp van de arrangementen op de volgende pagina’s kunt u uw eigen, ideale avontuur door het Geheim samenstellen. Trek uw wandelschoenen maar vast aan en ga op pad! Het Geheim wacht op u!

tussenuithelemaal

Er even

28

Aanbiedingen!

Wandelen | Tips voor tochten

30 31

Wandelen door de Grafschaft Bentheim Altijd in de schaduw van de burcht

Het symbool van de Grafschaft Bentheim is nooit ver weg. In de Obergrafschaft kunt u 170 km wandelroutes verkennen, waarbij de indrukwekkende burcht Bentheim steeds weer ergens opduikt.

Deze zijn onderverdeeld in 23 wandelpaden met een lengte van 4 tot 20 km. Geniet van de schoonheid van dit landschap. Ontdek de licht glooiende heuvels, de uitgestrek-te bossen en bizarre veenlandschappen zoals het Gildehauser Venn, een beschermd natuurgebied met veel kleine poelen en meren, oude bomen en grasvlaktes. Ook de paden door de “Bentheimer bergen” met hun steile zandsteenrotsen en diepe kloven zorgen voor veel afwisseling. U kunt de “Grafschaftidylle” in alle rust ontdekken.

De routes 1 tot en met 8 beginnen in het centrum van Bad Bentheim, de routes 9 tot 16 op de Gildehauser Mühlenberg en de routes 9 tot 23 op verschillende plaatsen in de regio Schüttorf. Een ding hebben de routes gemeen: de indrukwekkende burcht Bentheim staat u steeds weer op te wachten.

TöddenlandrundwegVolg de handelsreizigers

op de voet

HünenwegReis door de tijd naar de

oudste geschiedenis

Een kromme blauwe „h“ wijst wandelaars de weg: de 208 kilometer lange Hünenweg loopt dwars door de heuvels van het Osnabrücker Land naar het groene Emsland – ontspan-ning is gegarandeerd. Tussen Osnabrück en Papenburg loopt hij in acht etappes door een afwisselend cultuur- en natuur-landschap. Nederlandse wandelaars kunnen ook in Emmen starten. Over een 75 kilometer lange verbindingsweg via Twist en Meppen komen ze bij jeneverstad Haselünne aan op de Hünenweg.

Op uw tocht over de Hünenweg ontdekt u het UNESCO Geopark TERRA.vita en overwint u de glooiende Ankumer Hoogvlaktes. Daarbij blijft u natuurlijk steeds in het spoor van de Hunnen. Tussen Ankum en Papenburg duiken de indrukwekkende hunebedden steeds weer op. Ook op vele andere plaats-en moet u zeker even een pauze inlassen. Wat dacht u van een tussenstop in het lakenweversmuseum te Bramsche en naar het Zisterzienserinnenkloster Stift Börstel in Berge? Het barokke kastelencomplex Clemenswerth in Sögel wacht eveneens op nieuwsgierige bezoekers. Op scheepswerf Meyer in Papenburg kunt u zich vergapen aan luxe cruiseschepen.

Meer dan 300 jaar geleden trokken kooplieden door de regio’s Münsterland, Osnabrücker Land, Emsland en de Nederlandse grensge-bieden – het Töddenland. De “Tödden” of “Tüötten” waren reizende kooplieden die tus-sen de 17e en 19e eeuw met rollen linnen en andere koopwaar op hun rug over de grens trokken, om hun producten aan de man te brengen.

De Töddenlandrundweg loopt deels parallel aan de Handelsweg en maakt vervolgens een rondje door de regio. De route begint en eindigt in Toddendorp Mettingen waar de tijden van deze handelslui weer herleven. In Ibbenbüren kunt u de binnenstad verkennen of even lekker pauzeren aan de Aasee. In het Töddenmuseum in Hopsten gaat u een paar eeuwen terug in de tijd. De plaatsen Freren, Besten en Recke zijn eveneens bezienswaar-dig.

In het idyllische landschap lijkt de hectiek van alledag mijlenver weg te zijn. Net als in de tijd van de Tödden…

Meer informatie op www.huenenweg.de Voor bestelinformatie zie pagina 35.

AhornwegOnvergetelijke wandelbelevenis

Zin in 100 km avontuurlijke ontspanning in het bergachtige zuiden van het Osnabrücker Land? Dan bent u op de Ahornweg helemaal aan het juiste adres. De route slingert in de vorm van een acht omhoog en omlaag over de uitlopers van het Teutoburger Woud. Onderweg kunt u vanaf vijf uitkijktorens genieten van uitgestrekte vergezichten over indrukwekkende landschappen. De route is gemakkelijk te wandelen in etappes van 10 tot 20 kilometer. Bad Iburg ligt op het kruis-punt van de beide lussen van de acht. Dit kuuroord vormt daarom het ideale startpunt.

Ontspannen staat hier bovendien hoog in het vaandel, want de Ahornweg leidt u door drie plaatsen met geneeskrachtige bronnen: Bad Iburg, Bad Rothenfelde en Bad Laer. In het pottenbakkersdorp Hagen kunt u kennismaken met dit oude ambacht. De wandelroute loopt langs Georgsmariënhütte en brengt u naar de bronnen die bij Melle-Wellingholzhausen opwellen. In Hilter kunt u genieten van een prachtig landschap.


Wandelen | Tips voor tochten Tips voor tochten | Wandelen

135 kmTöddenlandrundweg: overwegend vlak, tussen Mettingen en Ibbenbüren in de uitlopers van het Wiehengebergte heuvelachtig, dan door het dal bij Ibbenbüren, vervolgens weer een beetje heuvelachtig. Ter afsluiting door het weide- en veenlandschap van het zuidelijke Emsland. Moeilijkheidsgraad: gemiddeld

208 kmHünenweg: Bedwinging van lichte heuvels in het Osnabrücker Land, eindmorenes, veenlandschappen, weg van de gebaande paden

Ahornweg: Steeds afwisselende landschappen, in het bergachtige Teutoburgerwoud, veel bos, uitkijktorens

100 km

Töddenlandrundweg

Wandelen door de Grafschaft

Ahornweg

Hünenweg

GrafschaftBentheim

GrafschaftBentheim

Osnabrücker Land

OsnabrückerLand

Münsterland

Haselünne

Sögel

Lähden

Surwold

Papenburg

Ankum

Osnabrück

28 km

32 km

40 km

25 km

22 km

18 km

25 km

25 km

21 km

51 km

Bramsche

Berge

MeppenEmmen

Ibbenbüren

Hopsten

FrerenSchale

Recke

Mettingen15 km

20 km

14 km

32 km

31 km

18 km

BadRothenfelde

Wellingholz-hausen

Georgs-marienhütte

Hagen a.T.W.

Bad Iburg

Bad Laer

Dissen

Hilter14 km

18 km9 km

9 km

7 km15 km

14 km

15 km

5–25 kmGrafschaft Bentheim: Voortdurend wissel-ende landschappen in de licht heuvelachtige Ober graf schaft Bentheim, veel bos, heide, beschermde natuurgebieden, kleinere stukken door landbouw bepaalde natuur, uitkijkpunten

Hier is slechts een routeselectie weerge-

geven, op de echte kaart staan 23 routes.

Bad Bentheim

Schüttorf

Gildehaus

Oldenzaal

Losser

18 km18

11

9

Münsterland

Münsterland

Restaurant · Café · Wildpark · Speeltuin Eigengebakken cake en brood, eigen slachterij. Boerderij met vakantiewoning, direct aan de Ahornweg.

Contact Mäscher 1 · 49186 Bad Iburg Tel. 0049 (0) 5403 2433 · [email protected] www.jaegerhof-iburg.de

Restaurant - Café Jägerhof in Bad Iburg

Wandelen over de Ahornweg – Prachtige panorama’s! Het maakt niet uit of u kiest voor de grote of de kleine slinger:U bent verzekerd van een mooie natuurervaring. In het bergach-tige zuiden van het Osnabrücker Land, klopt het hart van het UNESCO-Natuurpark Terra.vita.



Wellnesswandelen op de Hünenweg De Hünenweg verbindt historische hune-bedden met elkaar. Op dit gedeelte legt u de etappes Ueffeln – Bramsche (ca. 22 km) en Engter – Bramsche (ca. 17 km) af. Deze etappes kunt u naar wens verlengen.



Aanbiedingen!

Aanbiedingen!

32 33

Een schilderachtig parklandschap, oude lanen en glooiende hellingen: wandelen dwars door het Münsterland is een bijzon-dere belevenis. In de Duitse grensstreek kun nen wandelpaden van meer dan 2300 km lengte in de hele regio worden verkend.

De 24 hoofdroutes nemen u mee op reis langs ringgrachten, kastelen, burchten en door het schitterende landschap. De hoofd-route wordt aangeduid met een witte X, de verbindingswegen zijn te herkennen aan een ruit. De markeringen zijn zo aangebracht, dat de wandelaar het pad zonder moeite in beide richtingen kan lopen.

In het Münsterland zijn 24 zogeheten “X- Routes” te vinden. De eerste X-route Olfen- Lippstadt vormt de aansluiting op het hoofd-wandelpad 1 van Arnhem-Wesel-Haltern-Olfen. Deze tocht heeft een lengte van ca. 102 km. De langste tocht is de X-4 route Anholt-Halle. Over een afstand van 200 km neemt hij u onder andere mee naar burcht Hülshoff in Havixbeck en de Prinzi pal markt in Münster. Een groep vrijwilligers van de Westfaalse Heemkundevereniging onder-houdt het routenetwerk en verkent ook nieuwe wandelroutes. Wandeltips van de Heem -kundevereniging kunnen op www.muenster-

land-tourismus.de worden gedownload. Alle informatie over de X- en andere routes is te vinden op www.geheimoverdegrens.nl

Ook de trendsport Nordic Walking kan in het Münsterland prima worden beoefend. In Reken ligt een professioneel Nordic Walking park met 15 routes die samen ca. 100 km lang zijn. In Nordic Walking-park Hohe Mark kunt u door 4 steden en gemeentes wandelen, zonder op de weg te hoeven letten. Het Haard Walking park kent 7 rou-tes van verschillende moeilijkheidsgraden. In het Tecklenburger Land komen tijdens afwisselende tochten zowel recreatieve als professionele Nordic Walkers aan hun trekken. In Bad Waldliesborn zijn drie ver-schillende Nordic Walking-routes te vinden.

Ook aan mensen met een handicap is gedacht. Onder het motto “Münsterland voor iedereen” kunnen ook zij genieten van prachtige wandelingen – gegarandeerd zon-der hindernissen. Maar ook andere attrac-ties als musea, openluchtpodia, theaters endierentuinen zijn ingesteld op de behoeftes van mensen met een beperking.

Kent u de Podagristen al? Nee? Tijdens uw wandeltocht over het Podagristenpad maakt u uitgebreid kennis met dit bijzon-dere Drentse drietal. Zij leden aan de ziekte “Podagra” (voetjicht) en in de zomer van 1843 gingen zij op weg naar kuuroord Bad Bentheim, waar zij in het zwavelbad gene-zing hoopten te vinden. Onderweg tekenden zij volksverhalen, dialectwoorden en andere wetenswaardigheden op die zij in de vorm van een reisbeschrijving wereldkundig maakten.

Tijdens uw wandeling volgt u het reisverslag van de drie Drentenaren die u voorgingen.De route loopt over een afstand van 75 km en door een afwisselend landschap van Coevorden naar Bad Bentheim. Vanaf burcht Bentheim loopt het pad door het Bentheimse Woud en het beschermde natu-urgebied “Sven Venn” tot aan Nordhorn. Tot aan klooster Frenswegen volgt de route de kunstwegenroute en loopt langs de Vecht naar Neuenhaus. Via de “Uelsener en Wilsumer Berge” brengt de route u naar het eindpunt in Coevorden.

Wandelen | Tips voor tochten Tips voor tochten | Wandelen

Mühlenweg: Over de flauwe heuvels van het Wiehen gebergte en door romantische rivierdalen tot het Venner moor over de meest uiteenlopende bodemsoorten

98 km

Podagristenpad: Overwegend vlak, lichte heuvels, bos, door landbouw bepaalde natuur

75 km

PodagristenpadWandeling door de geschiedenis


Over de grens maar toch heel vertrouwd: het molenlandschap in het Osnabrücker Land. De Mühlenweg dankt zijn naam aan negen watermolens en twee windmolens die langs de route te vinden zijn. Een aantal van de molens is volledig gerestaureerd maar zijn niet meer als zodanig in gebruik. Langs deze route vindt u ook andere interessante getuigen uit het verleden: hunebedden, middeleeuwse burchten, de Alexanderkirche – de oudste kerk in het Osnabrücker Land – en natuurlijk de historische grond van de Slag om Varus in Kalkriese. In Museum en Park Kalkriese wordt veel aandacht besteed aan de beroemde Slag van de Germanen tegen de Romeinen.

De wandelroute loopt door schaduwrijke bossen, groene weilanden, door verschil-lende wandelen recreatiegebieden van het Hase-, Nette-, en Dütedal over de toppen van het Wiehengebergte tot aan het Venner Moor. Tijdens uw wandeling gaat het slechts af en toe licht bergopwaarts. Vanaf enkele hoger gelegen punten heeft u een prachtig vergezicht over de Noord-Duitse laagvlakte.

MühlenwegDe wieken achterna

WallenhorstOstercappeln

Belm

OsnabrückerLand

Münsterland 15 km20

63

Coevorden

Neuenhaus

Nordhorn

Bad Bentheim

Emlichheim

Wilsum

Laar

GrafschaftBentheim

Nederland

8 km

15 km

15 km

25 km

13 km

Podagristenpad

Wandelen in het MünsterlandOntspanning pur sang

Bewegwijzering X-Wegen

Landschap: puur natuur, 2300 km fietspadennet, routes lopen door het schilderachtige parklandschap, over oeroude lanen, flauwe heuvels, langs beekjes, kastelen en burchten

40 – 200 km

Hamm

Lippstadt

Tecklen-burg

Lippborg

Gronau

Vreden

Bad Iburg

Halle

Warendorf

MünsterBillerbeck

Dülmen

Haltern am See

Raesfeld

Bad Bentheim

Osnabrück

Schale

Deventer

Gendringen

Xanten

Bielefeld

GrafschaftBentheim

OsnabrückerLand

Nederland


Mühlenweg

Windsterkte en waterkracht In het spoor van molenaars en molens: wande-len op de Mühlenweg bij het Wiehengebergte. Ten noorden van de vredesstad Osnabrück, in de glooiende heuvels van het Wiehengebergte, komt u op de Mühlenweg in het Osnabrücker Land elf historische molencomplexen tegen.



Met 20 plaatsen is de nieuwe, idyllisch gelegen 4000 m2 grote camperstaanplaats een goed kope optie voor een vakantie in Reken. In de buurt lig-gen o.a. een overdekt- en openluchtzwembad. Bewegwijzerde fietsen wandelroutes, Nordic Walking-routes en de tennis- en badmintonhal bieden sportieve gasten ontspanningsmogelijk-heden.

Contact Gemeinde Reken, Verkehrsamt Tel. 0049(0)2864 944-035 [email protected] · www.reken.de

Camperstaanplaats Reken

Aanbiedingen!

Reken

34 35

Service & producten

Nu online boeken: Het is ook mogelijk, online materiaal te bestellen (gratis en tegen betaling),

kijk op www.geheimoverdegrens.nl/brochures

Wandelen | Tips voor tochten Bestelinformatie | Wandelen

Europa wordt één en grenzen vervagen. Maar zonder daarbij zijn beminnelijke re gionale eigenschappen te verliezen. Op de Handelsweg kunt u van heel dichtbij kennismaken met deze ontwikkeling.

De Handelsweg verbindt de Duitse vredesstad Osnabrück met de Nederlandse Hanze-stad Deventer. Op een afstand van 229 kilo - meter worden twee historische wandelweg en met elkaar verbonden: de Duitse “Tödden-weg” en het Nederlandse “Marskramers pad”. Op deze grensoverschrijdende route zijn bijzondere wandelbelevenissen inclusief. Maak op spannende paden en door fraaie landschappen kennis met de kernregio van het Geheim over de grens. In de afgelopen eeuwen trokken de zogenaamde Tödden, marskramers en Kiepenkerle door de streek tussen Osnabrück en Deventer. In manden droegen zij bijvoorbeeld linnen, snuiftabak en lucifers met zich mee. Volg de sporen van de venters en de Hollandgangers en word zelf een grensganger. De route is op enkele kilometers na overigens ook geschikt voor pedaalridders.

Vanaf het historische marktplein in Osna-brück met zijn prachtige burgerwoningen loopt de route allereerst langs recreatiege bied Rubbenbruchsee en verder over de heuvel rug

van het Tecklenburgerland naar Ibbenbüren en door het bedevaartsoord Breischen naar het vlakke Münster- en Emsland. In Rheine zijn de mooie oude stad, het klooster Bent-lage met zijn zoutziederij, de Natuur-Zoo en de valkenhof een bezoekje waard. Door het historische Schüttorf voert de route licht bergafwaarts naar de Grafschaft Bentheim. De beroemde burcht Bentheim was voor de handelsreizigers vroeger al een indrukwek-kend oriëntatiepunt. Van daaruit is het niet meer ver naar de Dinkel-laagvlakte langs de grens met Nederland. Onderweg zijn de ver-schillen en overeenkomsten tussen de Ne- derlandse en Duitse regio’s duidelijk te zien. Gaat u mee op tijdreis door een stuk Europa? Verheug u op een zwerftocht door de natuur in al haar facetten en geniet in schilderachti-ge stadjes van culturele hoogtepunten.

Waar de handelaren, kooplui en seizoens-arbeiders in vroeger tijden hard aan het werk waren, laten vakantiegangers in de 21e eeuw langs diezelfde route de stress en de sleur van alledag achter zich. Tijden veranderen…

Van vredesstad naar Hanzestad

Historisch marktplaats in Osnabrück en het „Rathaus des Westfälischen Friedens“

Handelsweg

Meer informatie op www.handelsweg.com Voor bestelinformatie zie pagina 35.

Handelsweg: Route loopt over goed onderhouden bospaden, veldweg getjes en door weilanden, door het heuvel-landschap van het Osnabrücker Land en het parken agrarische landschap in Nederland

229 km

DeventerOldenzaal

BadBentheim

OsnabrückMettingen

Rheine

93 km 57 km25 km29

25

GrafschaftBentheim

OsnabrückerLand

Münsterland

Na een inspannende dag behoefte aan een fijn bed? Geen enkel probleem. Elke regio in het Geheim over de grens beschikt over een accommodatiegids waarin alle overnach-tingsmogelijkheden te vinden zijn: van hotels en pen sions tot vakantiewoningen en campings. Zo kunt u uw bezoek aan het Geheim over de grens moeiteloos plannen.

Gratis accommodaties

Ook voor wandelaars zijn gratis wandelkaarten beschik-baar: het Podagristenpad, de Hünenweg, de Ahornweg, de Mühlenweg, de Töddenlandrundweg, de Handelsweg en nog veel meer. Ook fans van de Nordic-Walking-sport kunnen een speciale kaart bestellen.

Hollandgangerarrangement Wandel van Rheine naar Oldenzaal of omge-keerd; door het vlakke parklandschap van het Münsterland en de idyllische, licht heuve-lachtige zuidelijke Grafschaft Benheim tot in Oldenzaal aan de Nederlandse grens.



Verdwalen is voor wandelaars zo goed als uitgesloten. Een uitstekende bewegwijzering zorgt ervoor,

dat u altijd op het rechte pad blijft. Wie onderweg echter af en toe graag een blik op de kaart werpt,

kan op www.geheimoverdegrens.nl gedetailleerde wandelkaarten bestellen.

Wandelkaarten

Gratis Wandelkaarten

€ 3,00 € 8,90 € 2,95

€ 4,80

€ 4,80per stuk € 4,00 / set € 10,00

Gezellig, individueel ingericht stadshotel met 32 pas gerenoveerde kamers. Ons hotel is rechtstreeks verbonden met het Casino van Bad Bentheim en beschikt over een van de beste restaurants van de Grafschaft. Het stadscentrum met het kleurrijke Bent-heimse nachtleven en de burcht Bentheim ligt op slechts 500 meter afstand. Wij kijken uit naar uw komst!

Contact: Ochtruper Straße 38 · 48455 Bad Bentheim Tel. 0049(0)5922 9884-0 www.hotel-kronenburg.de [email protected]

Hotel Kronenburg in Bad Bentheim

Aanbiedingen!

TOP 01 Emlichheim

TOP 02 Uelsen

TOP 03 Neuenhaus

TOP 04 Kloster Frenswegen

TOP 11 Brüggenhütte

TOP 07 Haarmühle

TOP 08 Vreden-Zwillbrock

Duitsland

Nederland

TOP 13 ´t Peeske

TOP 12 Megchelen

TOP 10 Bocholt-Barlo

TOP 09 Burg Oeding

TOP 06 Driland

TOP 05 Ostmühle Gildehaus

TOPs | Overstappunten

Hartelijk welkom bij de TOPs, de zogehe-ten “Toeristische Overstap Punten” in het Duits Nederlandse grensgebied. Wat dat inhoudt? Heel simpel: Hier stapt u uit de auto en duikt meteen de natuur in. In de buurt van deze knooppunten loopt een aantal aantrekkelijke routes, dus spring op de fiets of knoop uw wandelschoenen vast. Ook kanofanaten, ruiters en skaters komen helemaal aan hun trekken. Blauwe bordjes zorgen ervoor dat u niet kunt verdwalen, dus het genieten kan beginnen!

Tijdens een bezoekje aan TOP Brüggenhütte kunnen avonturiers de sporen van de smokke laars en tollenaars volgen. In het Grenslandmuseum vindt u hierover span-nende informatie. In de Waterburcht Anholt kunt u zich een dagje helemaal graaf of gravin voelen.

Natuurliefhebbers kunnen bij het TOP Vreden-Zwillbrock een bezoekje brengen aan de meeuwen en flamingo’s in het Zwillbrocker Venn. Cultuurliefhebbers raken in de barokkerk in Zwillbrock in vervoering. In de grensstad Vreden zijn ook nu nog veel cultuurhistorische, geologische en archeo-logische sporen uit het verleden te vinden.

Zowel in het Hamaland-museum als in de St. Georgkerk en de Stiftskerk zijn overblijf-selen van de 1200-jarige geschiedenis te zien.

Dan op weg naar het hoge noorden van de Grafschaft Bentheim. Bij het TOP Neuenhaus kunnen ook de thuisblijvers grenservaring opdoen. In “Herrlichkeit Lage” belandt u in een ware idylle. Laat u meevoeren naar een schilderachtig historisch dorpje met liefdevol gerestaureerde arbeidershuisjes. In het authentieke centrum van Neuenhaus kunt u de stress van alledag even helemaal achter u laten.

In het zuidelijke puntje van de Grafschaft ligt het TOP Ostmühle-Gildehaus. Van hier-uit zijn bestemmingen als Bad Bentheim met zijn burcht, openluchttheater en zand-steenmuseum niet ver weg. Bij de Ostmühle komt de geur van versgebakken brood u al tegemoet.

Naast deze TOPs wachten nog 9 andere routes erop, door u ontdekt te worden. Op de website www.grensbelevenis.nl is nog veel meer informatie te vinden en kunt u TOP-kaarten bestellen. Klaar voor de start?

van de autostoel op het fietszadel

Tip en TOP

36

Bestel nu de routekaarten op www.grensbelevenis.nl

In onze nieuwe hotelkamers is het prima toeven en in ons restaurant kunt u genieten van heerlijke maaltijden.Arrangement „Weekendgevoel am Drilandsee“ 1 welkomstcocktail, 2 overnachtingen, 1 x 3-gangenmenu, 1 x menu van de maand – 4-gangenmenu, 2 x Sektontbijt, 1 digestief, 1 fietsen wandelkaart „Top Driland“>> 139 € p.p. in een 2-PKTip: 3 overnachtingen voor de prijs van 2 – ook te boeken voor het arrangement (uitsluitend van vrijdag tot maandag)

Hotel Restaurant Gasthof Driland

Gildehauser Str. 35048599 Gronau

Contact Tel. 0049 (0) 2562 3600 [email protected]

Gronau

Tips bij de TOPs

Het plattelandshotel met familietraditie direct aan de grens-overgang met Nederland. Verschillende fietsroutes lopen direct langs het hotel. Gelegen aan de Bocholter Aa vormt het hotel eveneens een uitvalsbasis voor kanoliefhebbers.

Zaal voor maximaal 100 personen · Biergarten voor maxi-maal 200 personen · Tuinterras · Ruimte met open haard · Hotelkamers met douche, toilet, TV, draadloos internet (ma en di restaurant gesloten – hotel geopend)

Hotel-Restaurant Brüggenhütte

Fam. B. KleinhesselingHahnerfeld 2346419 Isselburg-Anholt

Contact Tel.: 0049(0)2874 9147-0Fax: 0049(0)2874 [email protected]

Isselburg-Anholt

“Carpe Diem”, pluk de dag: dat is onze filosofie. Geniet van een verblijf in een persoonlijk, familiair geleid hotel met comfortabele kamers. Het hotel beschikt over een restaurant, terras, sauna en 2 kegelbanen.Pedaalridder-arrangementInbegrepen: 2 x LO in een 2-PK. Op vrijdagavond klassiek kasteelherenmenu. Zaterdagavond een ridderlijk 4-gangen-menu. TOP-routekaart “Burcht Oeding” (huurfietsen indien ge wenst). Prijs per persoon: € 135,– (Toeslag 1-PK: € 16,–)

Burghotel Pass

Burgplatz 146354 Oeding

Contact Tel. 0049(0)2862 5830 [email protected]

Oeding

Bij Gasthof Wissing Flinzenberg, gelegen middenin groene weilanden en velden, kunt u na uw wandeling of fietstocht of gewoon tijdens een gezellig samenzijn genieten van diverse drankjes en hapjes voor de grote of kleine trek.

Barloer Ringstraße 4846397 Bocholt


Bocholt Gasthof en Hotel Wissing-Flinzenberg

Mooie ligging het sfeervolle Gronau-Epe· Smaakvolle en comfortable hotelkamers· Uitstekende keuken· Nieuw wellnessgedeelte· Wandel- en fietsroutes direkt vanaf het hotel

3 daags FietsarrangementIncl. 2 gourmet menu´s, huurfietsen, bezoek aan wellness-lounge, 2 overnachtingen en ontbijt vanaf € 77,50 p.p.

Hotel Schepers

Ahauser Str. 148599 Gronau- Epe

Contact Tel. 0049(0) 2565 [email protected] www.Hotel-Schepers.de

Gronau-Epe

Emlichheim: ideaal voor fietsersGa op verkenning in de meest fietsvriendelijke gemeente van Nedersaksen. Op diverse fietsroutes kunt u kennis-maken met het veelzijdige en natuurlijke karakter van Emlichheim. Kom langs en geniet van de landelijke gast-vrijheid. In Haus Ringerbrüggen is een permanente ten-toonstelling over de stad te zien en in het oude landhuis Buddenberg maakt u kennis met de cultuurgeschiedenis van de regio.

Samtgemeinde Emlichheim

Hauptstraße 2449824 Emlichheim

Contact Tel.: 0049(0)5943 809-0Fax: 0049(0)5943 [email protected]

Emlichheim

37

38 39

Ontdek per fiets het schilderachtige rivierenlandschap van de regio Bocholter Aa.

Op dag 1 fietst u naar waterkasteel Anholt met zijn museum. ’s Avonds geniet u van lekker-nijen in het Bocholter Brauhaus. De volgende dag verkent u de meren, schaduwrijke bossen en idyllische kastelen. Op dag 3 kunt u in Bocholt het textielmuseum bezoeken en kunt u kennis maken met de gezellige binnenstad met haar beroemde, historische Raadhuis.

Prijs p.p.: vanaf € 98,– in een 2-PK 2 x entree museum, 1 x tegoedbon dinner, kaartmateriaal

1. Reisorganisator – reisagent – sluiten van de overeenkomst1.1. Uw contractpartner bij uw boeking is uitsluitend de in de betreffende reisaan kon diging

genoemde aanbieder als RO. Uitsluitend met deze RO wordt de reis overeenkomst conform §§ 651 a ff. BGB (Bürgerliches Gesetzbuch) gesloten.

1.2. Indien de boeking plaatsvindt via een andere organisatie dan de betreffende RO, dan treedt deze organisatie uitsluitend op als bemiddelaar (reisagent).

Door middel van uw aanmelding voor de reis, die schriftelijk, telefonisch, per telefax of e-mail kan plaatsvinden, doet u de in de reisaankondiging genoemde RO een bindend aanbod voor het afsluiten van een reisovereenkomst op basis van de reisbeschrijving, alle daarin beschre-ven informatie en deze reisvoorwaarden.

1.3. De reisovereenkomst komt op het moment van ontvangst van de boekings bevestiging van de RO door de reiziger tot stand. Deze overeenkomst is niet aan een bepaalde vorm gebonden. Bij telefonische of mondelinge boeking wordt on middellijk een schriftelijk exemplaar van de boekingsbevestiging aan u toegezonden.

1.4. Indien de boekingsbevestiging van uw aanmelding afwijkt, dan ontvangt u een nieuw aanbod van de RO, waaraan deze 10 dagen is gebonden en dat u binnen genoemde termijn door mid-del van een uitdrukkelijke bevestiging, het verrichten van een aanbetaling of een restbetaling kunt accepteren.

1.5. Een reiziger, die namens of ten behoeve van (een) medereiziger(s) een over eenkomst aan-gaat, is hoofdelijk aansprakelijk voor alle verplichtingen die uit de reisovereenkomst voor de aangemelde medereiziger(s) voortvloeien, voorzover de reiziger de bedoelde verplichtingen door middel van een uitdrukkelijke afzonder lijke schriftelijke verklaring op zich heeft genomen.

2. Prestatieverplichting van de RO2.1. De prestatieverplichting van de RO vloeit uitsluitend voort uit de inhoud van de boekingsbe-

vestiging in samenhang met de ten tijde van de reis geldige prospectus c.q. de reisaan kondiging alsmede alle daarin opgenomen informatie en toelichtingen.

2.2. Dienstverleners, in het bijzonder logiesbedrijven en reisbureaus, zijn door de RO niet gevolmachtigd toezeggingen te doen of overeenkomsten te treffen, die uitgaan boven de inhoud van de reisaankondiging of de boekingsbevestiging of daarmee strijdig zijn dan wel de bevestigde inhoud van de reisovereenkomst te wijzigen.

3. Betaling3.1. Bij sluiting van de reisovereenkomst (ontvangst van de boekingsbevestiging door de reiziger)

is een aanbetaling verschuldigd, die met de totale reissom wordt verrekend. De aanbetaling bedraagt 10% van de reissom per persoon, tenzij in individuele gevallen anders is overeenge-komen.

3.2. Het restant van de reissom dient, tenzij in individuele gevallen anders is overeengekomen (zie hiervoor in het bijzonder punt 3.3, lid c), uiterlijk twee weken voor het begin van de reis te zijn betaald, mits vaststaat dat de reis niet meer op grond van de onder punt 5 genoemde redenen kan worden geannuleerd. Indien de boeking binnen twee weken voor het begin van de reis tot stand komt, moet terstond de gehele reissom worden voldaan.

3.3. Alle hiervoor genoemde betalingen zijn niet eerder verschuldigd dan nadat de reiziger een garantiecertificaat conform § 651 k BGB is uitgereikt. Een garantie certificaat wordt niet uitge-reikt indien:

a) de reis niet langer duurt dan 24 uur, geen overnachting omvat en de reissom niet hoger is dan € 75,–;

b) de RO een publiekrechtelijke rechtspersoon is, over wiens vermogen een insolventieproce-dure niet geoorloofd is;

c) indien de reisovereenkomst niet in vervoer van en naar het reisdoel voorziet en de totale reissom volgens de met de reiziger overeengekomen betalingsovereenkomst eerst aan het einde van de reis betaald dient te zijn.

4. Niet genoten onderdelen Indien de reiziger als gevolg van voortijdige terugreis, wegens ziekte of om andere redenen,

die de RO niet zijn aan te rekenen, bepaalde reisonderdelen niet geniet, dan bestaat geen recht op evenredige restitutie van (een deel van) de reissom. Restitutie aan de reiziger van (een deel van) de reissom in verband met niet genoten onderdelen van de reis vindt wel plaats indien de betreffende dienstverleners dienovereenkomstige terugbetalingen voor de niet genoten onderdelen aan de RO hebben verricht dan wel vaststaat dat de niet genoten onderdelen niet aan de RO in rekening worden gebracht.

5. Ontbinding en annulering door de RO De RO kan, indien het in de reisaankondiging genoemde minimale deelnemer aantal niet

wordt bereikt, de reisovereenkomst onder de volgende voorwaarden ontbinden: a) De RO is verplicht de reiziger terstond op de hoogte te stellen van de annulering van de

reis op grond van het niet bereiken van het minimale deelnemeraantal. b) Ontbinding van de reisovereenkomst binnen twee weken voor het begin van de reis is niet

geoorloofd. c) De reiziger heeft het recht bij annulering deelname aan een minstens gelijkwaardige andere

reis te verlangen indien de RO, waar de reis was geboekt, of een andere reisorganisator, die als aanbieder in deze catalogus is opgenomen, in staat is een dergelijke reis zonder meerprijs voor de reiziger uit zijn eigen programma aan te bieden. De reiziger dient onmiddellijk nadat mededeling over de annulering van de reis is gedaan tegenover de RO kenbaar te maken dat hij van dit recht gebruik maakt.

6. Ontbinding door de reiziger, omboeking6.1. De reiziger kan tot het tijdstip van het begin van de reis de reisovereenkomst door middel van

een schriftelijke, aan de RO gerichte verklaring ontbinden. 6.2. Bij ontbinding van de reisovereenkomst door de reiziger maakt de RO in alle gevallen, reke-

ning houdende met de gebruikelijke kostenbesparingen en de gebruikelijke alternatieve aan-wendingsmogelijkheden van het reisaanbod, aanspraak op een standaard schadever goeding, die als volgt als vast percentage van de totale reissom wordt bepaald:

– tot en met de 30e dag voor het begin van de reis: 10% (met een minimum van € 25,– per persoon) – tot en met de 21e dag voor het begin van de reis: 30% – tot en met de 11e dag voor het begin van de reis: 40% – vanaf de 10e dag voor het begin van de reis tot en met de dag van het begin van de reis: 60%6.3. Indien de reiziger aantoont, waartoe deze gerechtigd is, dat de door de RO geleden schade

feite lijk nihil of wezenlijk lager is dan de volgens de bovenstaande vaste percentages in rekening gebrachte schadevergoeding, dan is de reiziger slechts verplicht het feitelijke schade-bedrag te vergoeden.

6.4. De RO behoudt zich het recht voor in individuele gevallen een hogere schade vergoeding op grond van de hem ontstane schade in rekening te brengen, welke tegenover de reiziger concreet dienen te worden gespecificeerd en aangetoond.

7. Verplichtingen en annulering door de reiziger7.1. De reiziger is verplicht de RO onmiddellijk van eventuele tekortkomingen op de hoogte te

stellen en daarvoor een oplossing te verlangen. Aanspraken van de reiziger komen alleen dan niet te vervallen wanneer de reiziger geen schuld draagt aan het achterwege blijven van een klachtindiening.

7.2. Indien het verloop de reis als gevolg van een tekortkoming in wezenlijke mate wordt beïn-vloed, dan is de reiziger gerechtigd de reisovereenkomst conform de wettelijke voor schriften (§ 651 e BGB) op te zeggen.

7.3. De wettelijke verplichting volgens § 651 g, lid 1 BGB, volgens welke de reiziger aanspraken binnen één maand na het contractueel bepaalde einde van de reis tegenover de RO geldend dient te maken, wordt met betrekking tot de met de RO gesloten reisovereenkomst als volgt geconcretiseerd:

a) Alle aanspraken, die samenhangen met de reisovereenkomst c.q. de door de RO verleende diensten, ongeacht de wettelijke grondslag, dient de reiziger uitsluitend na afloop van de reis en binnen één maand na de contractueel bepaalde terugreisdatum tegenover de RO geldend te maken.

b) Om de aanspraak tegenover de RO in overeenstemming van de gestelde termijn geldend te maken, dient uitsluitend van het in de boekingsbevestiging genoemde adres gebruik te worden gemaakt. Een schriftelijke geldendmaking wordt dringend aanbevolen.

8. Aansprakelijkheid8.1. De contractuele aansprakelijkheid van de RO voor schade, niet zijnde letsel (ook de aan-

sprakelijkheid voor het niet nakomen van pre- en postcontractuele alsmede indirect uit het contract voortvloeiende verplichtingen) is beperkt tot ten hoogste driemaal de reissom, voorzover

a) de schade van de reiziger niet is veroorzaakt door opzet of grove schuld van de RO, of b) de RO verantwoordelijk is voor een door de reiziger opgelopen schade alleen als gevolg van schuld van een dienstverlener.8.2 De RO is niet aansprakelijk voor tekortkomingen in externe diensten, waarvoor de RO

slechts bemiddelend is opgetreden (bijv. sportevenementen, theaterbezoek, tentoon-stellingen, excursies etc.) en die in de reisbeschrijving uitdrukkelijk als externe diensten worden aangemerkt.

9. Verjaring Aanspraken van de reiziger op de RO, ongeacht de wettelijke grondslag, echter met

uitzondering van vorderingen van de reiziger op grond van onrechtmatige hande lingen, verjaren één jaar na de contractueel bepaalde terugreisdatum. Zijn tussen de reiziger en de RO onderhandelingen gaande over geldend gemaakte aanspraken of over omstandigheden, die aan de aanspraak ten grondslag liggen, dan wordt de verjaringstermijn opgeschort totdat de reiziger of de RO voortzetting van de onder handelingen weigert. Voornoemde ver-jaringstermijn van één jaar treedt niet eerder in dan 3 maanden na afloop van de opschorting.

10. Bevoegde rechtbank en toepasselijk recht10.1. De reiziger kan klachten slechts aan de bevoegde rechtbank, binnen wier rechts gebied de RO is

gevestigd, voorleggen.10.2. Op de gehele wettelijke en contractuele overeenkomst tussen de RO en reizigers, die geen

algemeen woon- of vestigingsadres in Duitsland hebben, is uitsluitend het Duitse recht van toepassing.

10.3. Voor klachten van de RO tegenover de reiziger is het woonadres van de reiziger bepalend, tenzij de klacht zich richt tegen in het handelsregister ingeschreven kooplieden, publiek- of privaatrechtelijke rechtspersonen of personen, wier woonadres of gebruikelijke verblijf- plaats zich niet in Duitsland bevindt, of wier woonadres of gebruikelijke verblijf-plaats op het tijdstip van het indienen van de klacht niet bekend is. In deze gevallen is het vestigings-adres van de RO bepalend.

Geachte klant, Wij vragen u, de onderstaande reisvoowaarden zorgvuldig te lezen. Deze reisvoorwaarden maken, indien bijgesloten, deel uit van de reisovereenkomst, die u met de Grafschaft Bentheim Tourismus e. V. , – verder “GBT“ genoemd – als reisorganisator afsluit.

1. Totstandkoming van de overeenkomst1.1. Door middel van de aanmelding (boeking), die mondeling, telefonisch, schriftelijk, per fax, per e-mail dan wel via internet kan geschieden, sluit de klant een bindende reisover een komst met de GBT.1.2. In geval de klant zijn boekingswens via elektronische weg kenbaar maakt, bevestigt de GBT de ontvangst hiervan per omgaande via elektronische weg.1.3. De reisovereenkomst komt tot stand op het moment van bevestiging van de boeking door de GBT aan de klant. De bevestiging is niet gebonden aan een bepaalde vorm. Bij of onmiddelijk na het sluiten van de overeenkomst ontvangt de klant een schriftelijke bevestiging van de boeking (of schriftelijk per e-mail).

2. Aanbetaling/Betaling van het resterende bedrag2.1. Met het sluiten van de overeenkomst (ontvangst van de bevestiging van de boeking) en na overhandiging van een verklaring van deelname aan het Garantiefonds conform § 651k BGB (= Duits Burgerlijk Wetboek) dient er een aanbetaling te geschieden. Deze aanbetaling wordt op de verschuldigde reissom in mindering gebracht. Zij bedraagt 12% van de reissom en van het eventueel afzonderlijk overeengekomen bedrag voor het toegangsbewijs, voor zover er een toegangsbewijs bij het arrangement is inbegrepen.2.2. Het resterende bedrag dient, voor zover vaststaat dat de reis niet meer geannuleerd kan worden vanwege redenen als genoemd onder lid 8 van deze overeenkomst, en indien de Verklaring van deelname aan het Garantiefonds is verstrekt, uiterlijk 3 weken voor aanvang van de reis te zijn voldaan, tenzij er een andere termijn overeen is gekomen. Bij boekingen minder dan drie weken voor aanvang van de reis is de reissom per direct te voldoen.2.3. De plicht om een verklaring van deelname aan het Garantiefonds te overhandigen, vervalt indien de reis niet langer dan 24 uur duurt, er geen overnachting is inbegrepen en de reissom de 75,– per persoon niet te boven gaat of indien, afwijkend van lid 2.1 en 2.2, de overeengekomen diensten exclusief vervoer van of naar de reis- bestemming zijn en er overeengekomen is, dat de gehele reissom pas aan het einde van de reis/het verblijf aan de GBT of aan de aanbieder van de overnachting moet worden voldaan.

3. Annulering door de klant, omboeking3.1. De klant kan de reis op elk moment voor aanvang annuleren. Om misverstanden te voorkomen adviseren wij de annulering schriftelijk mee te delen. Doorslag- ge vend voor het vaststellen van termijnen is de datum van binnenkomst van de annulering bij de GBT.3.2. Bij iedere annulering heeft de GBT het recht, ter delging van reeds gemaakte kosten en van gederfde inkomsten, een schadevergoeding te eisen in overeen a) tot 31 dagen voor aanvang van de reis 10% van de reissom b) van de 30 e tot de 21 ste dag voor aanvang van de reis 20 % van de reissom c) van de 20 e tot de 12 e dag voor aanvang van de reis 40% van de reissom d) van de 11 e tot de 4e dag voor aanvang van de reis 60% e) vanaf de 3 e dag voor aanvang van de reis en bij wegblijven 90% van de reissom3.3. Wij adviseren u dringend, om een annuleringsverzekering af te sluiten.3.4. Het staat de klant vrij, aan te tonen dat de GBT geringere schade heeft geleden dan de bovengenoemde percentages. In dat geval is de klant slechts verplicht, de lagere kosten te voldoen.3.5. Het blijft de GBT voorbehouden in een afzonderlijk geval, afwijkend van bovengenoemde percentages, een hogere onkostenvergoeding te eisen. De GBT dient dit bedrag dan in detail en met cijfers aan te tonen.

4. Verplichtingen van de reisdeelnemers/-klanten, (ingebrekestelling, annulering, termijn van uitsluiting)4.1. De reisdeelnemer is verplicht, eventueel optredende onvolkomenheden onverwijld aan de GBT te melden en van GBT te verlangen, deze onvolkomenheden uit de weg te ruimen. Indien de reisdeelnemer dit nalaat, kan de reisdeelnemer slechts aanspraken doen gelden, indien dat veroorzaakt werd door omstandigheden, waaraan hij geen schuld heeft.4.2. In dien de reis door een onvolkomenheid aanzienlijk aan kwaliteit inboet of indien deze onvolkomenheden er om belangrijke redenen die ook voor de GBT inzichte- lijk zijn, ertoe leiden, dat er redelijkerwijs niet van de reisdeelnemer kan worden verlangd dat hij de reis daadwerkelijk aanvaard, dan kan de reisdeelnemer de reisovereenkomst opzeggen conform de wettelijke bep alingen (§ 651e BGB) .4.3. De reisdeelnemer dient zijn ingebrekestelling en de daaruit voortvloeiende aanspraken uitsluitend na afloop van de reis, echter binnen een maand na de datum van de in de overeenkomst voorziene terugreis, kenbaar te maken aan de GBT op het hieronder genoemde adres. Indien de reisdeelnemer dit nalaat, kan de reisdeelnemer slechts aanspraken doen gelden, indien dat veroorzaakt werd door omstandigheden, waaraan hij geen schuld heeft.

5. Aansprakelijkheid5.1. De GBT beperkt zijn aansprakelijkheid voor schade, letselschade uitgezonderd, tot maximaal drie maal de reissom. Deze aansprakelijkheidsbeperking is van toepassing voor zover deze schade noch opzettelijk, noch door grove schuld aan de reisdeelnemer wordt toegebracht of indien de GBT als enige verantwoordelijk is door schuld van een aanbieder van diensten.5.2. De GBT is niet aansprakelijk voor in gebreke blijven bij diensten, a) die niet als hoofdbestanddeel deel uitmaken van de overeenkomst en die geen GBT en die in de reisdocumentatie of boekingsbevestiging voor de klant als zodanig herkenbaar zijn aangeduid als dienst van een derde partij, of b) die tijdens het verblijf door een andere partij worden verleend (bijvoorbeeld verblijf in kuuroorden of wellnesscentra, gebruik van sportfaciliteiten, theaterbezoek, tentoonstellingen, uitstapjes, enzovoorts).

6. Annulering door de GBT6.1. De GBT kan de reisovereenkomst tot drie weken voor aanvang van de reis annuleren, indien het in de reisdocumentatie genoemde minimum aantal deelnemers niet wordt bereikt.6.2. Het vereiste minimum aantal deelnemers dient in de boekingsbevestiging te worden aangegeven of de boekingsbevestiging dient naar de betreffende bepalingen in de reisdocumentatie te verwijzen.6.3. De GBT is gehouden, onverwijld na intreden van de omstandigheid die leidt tot annulering van de reis de klant hiervan in kennis te stellen. Tevens dient de annuleringsverklaring per omgaande aan de klant te worden verstrekt.6.4. Indien al voor afloop van de onder lid 6.1 genoemde termijn duidelijk is, dat de reis geen doorgang vindt, dan is de GBT verplicht, de reden van de annulering onmiddelijk toe te lichten.6.5. Bij annulering ontvangt de klant de betaalde reissom per omgaande terug.

7. Verjaring Aanspraken van de reisdeelnemer ten aanzien van de GBT, om het even op welke rechtsgronden – met uitzondering van aanspraken van de klant, voortvloeiend uit ongeoorloofd handelen – verjaren na een jaar vanaf de datum van de in de reisovereenkomst voorziene terugreis. Gedurende lope de onderhandelingen over geldend te maken aanspraken of over de omstandigheden, waaruit deze aanspraken voortvloeien wordt de verjaring opgeschorttotdat de reisdeelnemer of de GBT weigert de onderhandelingen voort te zetten. De voornoemde verjaringstermijn is op zijn vroegst drie maanden na het beëindigen van de opschorting van kracht.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- © Op deze deze reisvoorwaarden rusten auteursrechten; RA Noll Stuttgart, 2005 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Reisorganisator is: Grafschaft Bentheim Tourismus e.V. Voorzitter van de raad van bestuur: Hans-Werner Schwarz Bedrijfsleider: Manuela Westhuis Verenigingsregisternummer: 719 Kantongerecht Nordhorn

van-Delden-Str. 1-7 48529 Nordhorn Tel.: +49 (0) 5921-961196 Fax:+49 (0) 5921-961197 e-mail: [email protected] stemming met de volgende standaardpercentages: onderdeel zijn van het arrangement van de

Voor de door het Fremdenverkehrsverband Münsterland e. V. (ML) aangeboden eigen toeristische pakketreizen en individuele diensten gelden – in aanvulling op de wettelijke bepalingen van de §§ 651 a-m BGB – tussen u als reiziger/gast en ons de volgende algemene reisvoorwaarden. Deze worden inhoud van de tussen ons tot stand gekomen overeenkomst en gelden verder in dezelfde mate voor andere touroperators die in deze brochure voorkomen en waarvoor wij bemiddelen.

1. Sluiten van de overeenkomst1.1. Met de aanmelding, die telefonisch, per fax, per e-mail of schriftelijk kan plaatsvinden, gaat de gast akkoord met de sluiting van een bindende overeenkomst met ML. De aanmelding geldt ook voor alle door de gast opgegeven deelnemers. De gast is aansprakelijk voor zijn eigen verplichtingen en alle verplichtingen van de aangemelde deelnemers, voorzover hij deze verplichtingen door een uitdrukkelijke verklaring is aangegaan.1.2. De overeenkomst met ML komt met de boekingsbevestiging tot stand, die de gast direct na acceptatie van de overeenkomst van ML ontvangt. De gast is twee weken aan het aanbod gebonden.

2. Diensten2.1. De door ML verschuldigde diensten vloeien voort uit de beschrijving in de actuele brochure van ML resp. uit de in de OBIS van ML opgeslagen gegevens. Voor zover de beschrijving in de schriftelijke boekingsbevestiging van de informatie in de brochure afwijkt, heeft de schriftelijke bevestiging voorrang. Overige afspraken, die de omvang van de contractuele diensten vergroten of veranderen, dienen schriftelijk door ML te worden bevestigd.2.2. Bij boeking van vol- en halfpension wordt de gast erop gewezen, dat de menukaart in dit bedrijf door de dienstverlener soms tot bepaalde gerechten wordt beperkt.2.3. In de reissom is geen annuleringsverzekering inbegrepen.2.4. Veranderingen of afwijkingen van individuele diensten t.o.v. de in de overeenkomst opgenomen inhoud, welke na sluiting van de overeenkomst noodzakelijk zijn en niet te kwader trouw door ML zijn doorgevoerd, zijn toegestaan, wanneer de veranderingen of afwijkingen niet aanzienlijk zijn en het karakter van de geboekte reis niet beïnvloeden.

3. Prijzen3.1. De in de brochure vermelde prijzen zijn totaalprijzen en zijn inclusief BTW. Niet ingebrepen zijn te plaatse te betalen kosten, zoals toeristenbelasting en indien van toepassing, variabele bijkomende kosten zoals bijv. telefoon.3.2 De vermelde prijzen gelden bij pakketreizen en bouwstenen per persoon.3.3. De vermelde prijzen en diensten gelden voor het betreffende kalenderjaar en staan vermeld op de boekingsbevestiging en in de dan geldende brochure.3.4. Voor eventuele extra diensten kan ML een toeslag verlangen.

4. Betaling4.1. De ML is gerechtigd, na de boekingsbevestiging een aanbetaling van 12 % over de reissom per persoon te verlangen, met een maximum van 250 €, die over de reissom berekend wordt.4.2. De restantbetaling dient uiterlijk 14 dagen voor het begin van de reis te zijn betaald, als vaststaat, dat de reis doorgang vindt en in het bijzonder niet meer om de onder 6.1. genoemde redenen geannuleerd kan worden. Na ontvangst van de betaling ontvangt de gast de reisbescheiden. In uitzonderlijke gevallen kan anders overeengekomen worden.

5. Annulering van de reis door de gast, omboeking, in de plaatsstelling5.1. De gast kan op ieder moment voor het begin van de reis annuleren. Bepalend voor de inhouding van kosten is de ingangsdatum van de annuleringsverklaring bij ML die in het belang van de klant schriftelijk moet worden ingediend.5.2. Het niet aanvangen van de reis zonder uitdrukkelijke annuleringsverklaring geldt niet als ontbinding van de overeenkomst. In dit geval blijft de klant ertoe verplicht, de reissom volledig te voldoen.5.3. Bij ontbinding van de overeenkomst door de reiziger maakt ML, rekening houdende met de gebruikelijke kostenbesparingen en de gebruikelijke alternatieve aanwendingsmogelijk- heden van het reisaanbod, aanspraak op schadevergoeding, die als volgt als een vast percentage van de reissom wordt bepaald: Bij pakketreizen, kamers en overige individuele diensten Tot en met de 30e dag voor aankomst 10 % Tot en met de 21e dag voor aankomst 20 % Tot en met de15e dag voor aankomst 30 % Tot en met de 11e dag voor aankomst 40 % Tot en met de 8e dag voor aankomst 45 % Tot en met de 3e dag voor aankomst 50% Vanaf de 2e dag voor aankomst en bij het niet aanvangen van de reis 80 % van de reissom.

De gast heeft het recht aan te tonen, dat de ML een geringere schade heeft geleden. ML heeft eveneens het recht, aan te tonen, dat de concrete schade groter was. Deze schade moet tegenover de reiziger concreet worden gespecificeerd en aangetoond.5.4. Indien andere dan de geboekte personen aan de reis willen deelnemen, dan moet ML hiervan op de hoogte gesteld worden. Hiervoor worden wijzingingskosten van 15 € berekend. Het is dan noodzakelijk, dat de vervangende persoon alle rechten en plichten van de oorspronkelijke reiziger overneemt. De toetreding van een vervangende persoon kan worden geweigerd, wanneer deze niet in overeenstemming is met de eisen, die aan de reis zijn gesteld, of wanneer zijn deelname in strijd is met wettelijke voorschriften of voorschriften van overheidswege.5.5. Wanneer op verzoek van de klant na boeking van de reis veranderingen wat betreft reisdata, bestemming, accommodatie of verzorging worden doorgevoerd, dan worden wijzigingskosten van 15 € per wijziging in rekening gebracht, indien de veranderingen geen verlaging van de totaalprijs en een verandering in aanbieder met zich meebrengen. Verzoeken tot omboeking, die na de 30e dag voor het begin van de reis plaatsvinden, kunnen, als deze verzoeken überhaupt nog gehonoreerd kunnen worden, uitsluitend na ontbinding van de reisovereenkomst tegen de geldende voorwaarden en gelijktijdige nieuwe aanmelding worden doorgevoerd. Dit geldt niet voor verzoeken tot omboeking, waaruit slechts lage kosten voortvloeien. Verzoeken tot omboeking dienen bij ML te worden ingediend.5.6. Bemiddelings-, annulerings- en wijzigingskosten dienen direct te worden betaald.

6. Annulering en opzegging door ML6.1. ML kan tot twee weken voor vertrek de overeenkomst ontbinden, wanneer het in de reisbeschrijving genoemde deelnemersaantal voor de betreffende reis niet werd gehaald. De annuleringsverklaring dient de gast zo snel mogelijk te worden overhandigd. De gast krijgt zijn eventuele aanbetaling per omgaande terug en kan meteen na kennisneming van de ontbinding door ML aanspraak maken op een gelijkwaardige andere reis uit het aanbod van ML, voor zover deze reis zonder meerprijs aan de gast kan worden aangeboden.6.2. ML kan de overeenkomst zonder inachtneming van een opzegtermijn ontbinden, wanneer de gast de uitvoering van een reis ongacht een vermaning van ML duurzaam verstoort en/of wanneer hij zich dermate in strijd met de overeenkomst gedraagt, dat een onmiddellijke ontbinding van de overeenkomst gerechtvaardigd is. In dit geval behoudt ML aanspraak op de reissom. ML moet rekening houden met de kostenbesparingen en voordelen, die ontstaan, doordat crediteringen door andere dienstverleners plaatsvinden. Eventuele meer- kosten voor het terugtransport komen in dit geval voor rekening van de gast.

7. Aansprakelijkheid7.1. De aansprakelijkheid van ML voor schade, niet zijnde lichamelijk letsel, is beperkt tot ten hoogste driemaal de reissom. Deze beperking geldt voorzover, de schade van de gast niet is veroorzaakt door opzet of grove schuld of ML verantwoordelijk is voor een door de reiziger opgelopen schade alleen als gevolg van schuld van een dienstverlener.7.2. Gelden voor een door de dienstverlener te verlenen dienst internationale overeenkomsten of hierop berustende wettelijke voorschriften, op basis waarvan aanspraak op schadevergoeding uitsluitend onder bepaalde voorwaarden of beperkingen ontstaat of geldigheid heeft, of onder bepaalde voorwaarden uitgesloten is, dan kan ML zich tegenover de gast hierop beroepen.7.3. ML is niet aansprakelijk voor tekortkomingen in externe diensten, waarvoor zij slechts bemiddelend is opgetreden en die in de reisbeschrijving uitdrukkelijk als externe diensten worden aangemerkt.7.4. Het afstaan van alle rechten van de gast n.a.v. de reis, onverschillig om welke rechtsgrond, aan derden, ook aan echtgenoten, is uitgesloten. Ook de wettelijke claim van afgestane rechten uit eigen naam is uitgesloten.7.5 Aanspraken van de reiziger uit de reisovereenkomst volgens §§ 651 c bis 651 f BGB verjaren één jaar na de terugreisdatum.

8. Ongeldigheid van individuele bepalingen Bevoegde rechtbank8.1. Wanneer een bepaling uit de reisovereenkomst nietig zou worden verklaard, dan is dit niet van invloed op de overige bepalingen. Wanneer de overeenkomst op bepaalde plaatsen ongeldig is of hiaten bevat, dan komt in de plaats van de ontbrekende of nietige bepalingen een geldige bepaling die in overeenstemming is met de overige inhoud van de overeenkomst en het dichtst in de buurt komt van het economische doel van de ontbrekende of ongeldige bepalingen. Hetzelfde geldt voor de ontbrekende reisvoorwaarden.8.2. Voorzover wettelijk toelaatbaar is, wordt de vestigingsplaats van ML als plaats van bevoegde rechtbank aangemerkt. Dit is uitsluitend de bevoegde rechtbank voor rechtsgeschillen met bij het handelsregister ingeschreven zakenmensen, personen die geen bevoegde rechtbank in Duitsland hebben, of met juridische personen uit het publiek- en privaatrecht.

9. Overige reisorganisatoren Voor het in de brochure aangeboden eigen aanbod van Münsterland e. V. gelden in principe de voornoemde reisvoorwaarden voor pakketreizen en individuele diensten van ML. De reisvoorwaarden voor pakketreizen en individuele diensten van overige in de brochure genoemde aanbieders zijn rechtstreeks bij de betreffende aanbieders verkrijgbaar.

10. Anderstalige inhoud De vertaling van inhoud en reisvoorwaardes in de brochures van MÜNSTERLAND e. V. in het Nederlands is uitsluitend bedoeld als service voor onze anderstalige gasten. Uitsluitend de Duitse versie van de inhoud en de reisvoorwaarden is wettelijk bindend.

Reisvoorwaarden voor de arrangementen van de Grafschaft Bentheim Tourismus e. V. (GBT)

Reisvoorwaarden voor pakketreizen en individuele diensten van het Fremdenverkehrsverband Münsterland e. V.

Reisvoorwaarden voor de arrangementen van de Tourismusverband Osnabrücker Land e. V.

Handelsvoorwaarden Golf en vakantiebestemmingen

Golfcomplexen GC Gut ArenshorstArenshorster Kirchweg 2 · 49163 BohmteTel. 0049(0) 5471 [email protected] www.gc-arenshorst.de18-holes, par 72

Bad Essen: Ontspannen putten in een prachtig natuurlijk decor Tourist Information

Golfclub Varus e. V. Am WiehengebirgeIm Schlingerort 5 · 49179 Ostercappeln-VenneTel. 0049 (0) 5475 200Golfclub.varus@t-online www.golfclub-varus.de18-holes, par 72, 3-holes, par 27

Bad Essen ligt middenin Natuurpark Terra Vita aan de Duitse “Fachwerkstraße”. In het historische centrum met kerkplein, oude watermolen en Meierhof hangt een gemoedelijke sfeer. Het is een ideaal uitgangspunt voor een wandeling, bijvoorbeeld op de DiVa Walk dwars door het bos. Een fietspadennetwerk door bossen en velden loopt naar de kaste-len Ippenburg en Hünnefeld met het kasteelmuseum. Naast historie en een landelijke ambiance zijn de kastelen toneel van interessante evenementen: Hünnefelder Hofthea-ter, Obertonfestival (muziekfestival), kasteel- en tuinenfestival van Ippenburg, historische markt, tentoonstellingen in de Schafstall, herfstfeest “Himmel und Erde”. En Bad Essen met Schloss Ippenburg is het schouwtoneel voor de Landesgartenshow 2010 (nationale tuinenshow) – een bad in een bloemenzee.

Bad Essen – geneeskrachtige bronnen in de Varusregio in het Osnabrücker Land

De golfvariaties van Bad Essen……verbinden de bijzondere flair van het landelijke kuur-oord Bad Essen met 2 prachtige 18-holes-golfbanen in de buurt. Bad Essen met zijn historische centrum, de kastelen Ippenburg en Hünnefeld; een veelzijdig bos- en tuinlandschap vormt het decor voor 2 dagen golfen. Golfclub Gut Arenshorst (behoort elk jaar tot de 30 beste golfbanen van Duitsland) ligt op 7 km af-stand van Bad Essen. U golft in een uitge strekt park-landschap met er middenin een kerk en het clubhuis “Altes Forsthaus”. De volgende dag vertrekt u naar het 18 kilometer verderop gelegen kampioens-complex van Golfclub Varus e. V. (behoort elk jaar tot de 25 beste golfbanen van Duitsland), vlakbij het historische Museum en Park Kalkriese met “2000 jaar Slag om Varus”. Alles incl. 2 x LO, 2 x green fee, toeristenbelasting, in een 2-PK vanaf € 133,–.

Inbegrepen: 2 overnachtingen met ontbijt/ontbijtbuffet, Greenfee voor 2 dagen met vrije baankeuze (GC Gut Arenshorst en GC Varus), Golfsouvenir

Prijs per persoon in een 2-PK vanaf € 133,– (1-PK toeslag) (Op verzoek 2 dagen greenfee op dezelfde baan zonder wissel!)

Boeking en informatie bij Tourist-Information Bad EssenLindenstraße 3949152 Bad EssenTel. 0049(0) 5472 9492-0www.badessen.info

Fiets-rivier-belevenisBocholt

Tourist-Info BocholtEuropaplatz 26-28 D - 46399 Bocholt

Tel.: 0049(0)2871 5044Fax: 0049(0)2871 [email protected]

Uitgever en redactie:Actief over de grensGrensoverschrijdend Projectbureau voor ToerismeStichting ECC (EUREGIO Cross Border Consultancy)Gronausestraat 1258–1260 · 7534 AV Glanerbrug

Tel.: 053 - 460 51 32 · Fax: 053 - 460 51 [email protected] · www.geheimoverdegrens.nl

Layout: B&S Werbeagentur GmbH & Co. KG, MünsterTekst: Mediamixx GmbH, KleveDruk: Druck- und Verlagshaus FROMM GmbH & Co. KG

Fotoverantwoording:De in deze brochure gebruikte foto´s vallen onder het auteursrecht en mogen derhalve niet gekopieerd of zonder toestemming worden gebruikt. De fotos zijn eigendom van de volgende instellingen: Grensoverschrijdend Project-bureau voor Toerisme / EUREGIO e. V., Münsterland e. V., Grafschaft Bentheim Tourismus e. V., TV Osnabrücker Land e. V., Gemeenten Zuidelijk Emsland De beeldrechten van de advertenties liggen bij de desbetreffende bedrijven/organisaties. Tevens zijn zij verantwoordelijk voor de inhoud van de adver-tenties.

Info-Hotline: 0900 - 43 43 460(45 cent per minuut)

Mede mogelijk gemaakt door

www.deutschland-nederland.eu

Münsterland e. V.

Actief ofer de grens

Documents

Transcript of Actief ofer de grens